Đề thi Olympic Toán 7 năm 2017 – 2018 phòng GD&ĐT Kinh Môn – Hải Dương

Giới thiệu đến quý thầy, cô giáo và các em học sinh lớp 7 đề thi Olympic Toán 7 năm 2017 – 2018 phòng GD&ĐT Kinh Môn – Hải Dương; đề thi có đáp án + lời giải chi tiết + hướng dẫn chấm điểm.

1
UBND HUYỆN KINH MÔN
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐỀ THI OLYMPIC NĂM HỌC 2017 - 2018
MÔN: TOÁN 7
Thời gian làm bài: 150 phút
( Đ
ề n
ày g
ồm 5 câu, 01 trang)
Câu 1: (2,0 điểm)
a) Tính giá trị của biểu thức : A = 2x
2
– 3x + 5 với
1
2
x
b) Tìm x, biết:
2 2
1 5
x x x
Câu 2: (2,0 điểm)
a) Cho ba số a, b, c khác 0 thỏa mãn điều kin:
3 3 3
a b c a b c a b c
a b c
Tính giá trị biểu thức P =
a b b c c a
c a b
b) Cho biết (x -1).f(x) = (x +4).f(x +8) với mọi x. Chứng minh rằng f(x) có ít
nhất bốn nghiệm.
Câu 3: (2,0 điểm)
a) T×m c¸c cÆp sè nguyªn (x, y) tháa m·n x - 3y +2xy = 4
b) Chøng minh r»ng kh«ng tån t¹i nhiªn n ®Ó n
2
+ 2018 chÝnh
ph¬ng.
Câu 4: (3,0 điểm)
1) Cho
ABC có góc A nhỏ hơn 90
0
. Vẽ ra ngoài tam giác ABC các tam
giác vuông cân tại A là
ABM và
ACN.
a) Chứng minh rằng: MC = BN và BN
CM;
b) Kẻ AH
BC (H
BC). Chứng minh AH đi qua trung điểm của MN.
2) Cho tam giác ABC vuông cân ti B. Điểm M nằm bên trong tam giác sao
cho MA: MB: MC = 1: 2: 3. Tính số đo
AMB
?
Câu 5: (1,0 điểm)
Cho 2016 số nguyên dương a
1
, a
2
,
a
3
, ...., a
2016
thỏa mãn :
1 2 3 2016
1 1 1 1
..... 300
a a a a
Chứng minh rằng tồn tại ít nhất 2 số trong 2016 số đã cho bằng nhau
-------------- Hết ----------------
Họ và tên thí sinh:....................................... SBD:...............................................
Giám thị 1:..................................................Giám thị 2:........................................
2
UBND HUYỆN KINH MÔN
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI OLYMPIC
NĂM HỌC : 2017 – 2018
MÔN : TOÁN - LỚP 7
(
ớng dẫn chấm gồm
: 5
câu,
0
4
trang
)
Câu Đáp án Điểm
1
(2,0đ)
a. (1,0đ).
1
2
x
nên x =
1
2
hoặc x = -
1
2
* Với x =
1
2
thì A = 2.(
1
2
)
2
– 3.
1
2
+ 5 = 4
0,25
0,25
*Với x = -
1
2
thì A = 2.(-
1
2
)
2
– 3.(-
1
2
) + 5 = 7
Vậy A = 4 với x =
1
2
và A = 7 với x = -
1
2
.
0,25
0,25
b. (1,0đ).
2
1 0
x x
nên ta có:
2 2
1 5
x x x
=>
2 2
1 5
x x x
0,25
=>
1 5
x
=> x + 1 = 5 hoặc x + 1 = - 5
0,25
* Trường hợp 1: x + 1 = 5 => x = 4 0,25
* Trường hợp 2: x + 1 = - 5=> x = - 6
V
ậy x =
-
6 ho
ặc x = 4
0,25
2
(2,0đ)
a. (1,0đ).
Theo bài ra:
3 3 3
a b c a b c a b c
a b c
(1) víi a, b, c kh¸c 0 ta cã
=>
3 3 3
2 2 2
a b c a b c a b c
a b c
0,25
=>
3 2 3 2 3 2
a b c a a b c b a b c c
a b c
=>
a b c a b c a b c
a b c
(2)
0,25
+ NÕu a+ b + c
0 th× tõ (2) ta cã a = b = c
Khi ®ã P =
a b b c c a
c a b
=
2 2 2
2 2 2 6
c a b
c a b
0,25
+ NÕu a + b + c = 0 th× a + b = - c; b + c = - a; c + a = - b
Khi ®ã P =
a b b c c a
c a b
=
1 1 1 3
c a b
c a b
0,25
b. (1,0đ).
Vì đa thức (x - 1). f (x) = (x +4). f(x +8) đúng với mọi x nên
*) Với x = 1 thì ta có: (1 - 1). f(1) = (1 + 4) . f(9)
0. f(1) = 5. f(9)
f( 9) = 0
Suy ra x = 9 là 1 nghiệm của đa thức f(x)
0,25
3
*) Với x = - 4 thì ta có : -5. f(-4) = 0. f(4)
f(-4) = 0
Suy ra x = - 4 là 1 nghiệm của đa thức f(x)
0,25
*) Với x = 9 thì ta có: 8. f(9) = 13. f(17)
f(17) = 0 (vì f(9) = 0)
Suy ra x = 17 là 1 nghiệm của đa thức f(x)
0,25
*) Với x = 17 thì ta có: 16. f(17) = 21. f(25)
f(25) = 0 (vì f(17) = 0)
Suy ra x = 25 là 1 nghiệm của đa thức f(x)
Vậy đa thức f(x) có ít nhất 4 nghiệm là 9 ; - 4; 17; 25
0,25
3
(2,0đ)
a. (1,0đ).
Ta có: x - 3y + 2xy = 4
=> 2x+ 4xy - 6y = 8
=> 2x + 2x.2y - 3.2y - 3 = 8 - 3
=> 2x(1+ 2y) - 3.(2y + 1) = 5
=> (2x - 3)(1 + 2y) = 5
V× x, y
Z nªn 2x - 3 ; 1 + 2y
Z nªn 2x - 3 ; 1 + 2y
¦(5)
0,5
Ta cã b¶ng sau
2x – 3 - 1 -5 1 5
1 + 2y - 5 -1 5 1
x 1 -1 2 4
y -3 -1 2 0
0,25
V× x, y nguyªn nªn các cặp số nguyên thỏa mãn là:
(x; y)
(1; -3) ; ( -1; -1); (2; 2); (4; 0)
0,25
b. (1,0đ).
Giả sử n
2
+ 2018 là số chính phương với n là số tự nhiên
Khi đó ta có n
2
+ 2018 = m
2
(m
*
N
)
0,25
Từ đó suy ra : m
2
- n
2
= 2018
m
2
– mn + mn - n
2
= 2018
m(m - n) + n(m – n) = 2018
(m + n) (m – n) = 2018
Như vậy trong 2 số m và n phải có ít nhất 1 số chẵn (1)
0,25
Mặt khác ta có: m + n + m – n = 2m
2 số m + n và m – n cùng tính chẵn lẻ (2)
0,25
Từ (1) và (2)
m + n và m – n là 2 số chẵn.
(m + n) (m – n)
4 nhưng 2018 không chia hết cho 4
Điều giả sử sai.
Vậy không tồn tại số tự nhiên n để n
2
+ 2018 là số chính phương.
0,25
4
4
(3,0đ)
D
K
I
H
E
F
B
C
A
M
N
Vẽ hình đúng phần a
0,25
a) Xét
AMC và
ABN, có:
AM = AB (
AMB vuông cân)
MAC BAN
(= 90
0
+
BAC
)
AC = AN (
ACN vuông cân)
Suy ra
AMC =
ABN (c.g.c)
=> MC = BN ( 2 cạnh t. ứng)
0,25
0,25
Gọi I là giao điểm của BN với AC, K là
giao điểm của BN với MC.
AMC =
ABN (c.g.c)
ANI KCI
AIN KIC
(đối đỉnh)
0
90
KCI KIC ANI AIN
do đó: MC
BN
0,25
b) Kẻ ME
AH tại E, NF
AH tại F. Gọi D là giao điểm của MN và AH.
- Ta có:
BAH MAE
= 90
0
(vì
MAB
= 90
0
) (1)
Lại có
MAE AME
= 90
0
(2)
Từ (1) và (2)
AME BAH
Xét
MAE và
ABH, vuông tại E và H, có:
AME BAH
(chứng minh trên)
MA = AB(
AMB vuông cân)
Suy ra
MAE =
ABH (cạnh huyền - góc nhọn)
ME = AH
0,25
- Chứng minh tương tự ta có
AFN =
CHA (cạnh huyền - góc nhọn)
FN = AH
0,25
Ta có ME// NF (cùng vuông góc với AH)=>
EMD FND
(hai góc so le trong)
Xét
MED và
NFD, vuông tại E và F, có:
ME = NF (= AH)
EMD FND
MED =
NFD( g.c.g)
MD = ND ( hai cạnh tương ứng) => D là trung điểm của MN
Vậy AH đi qua trung điểm của MN.
0,25
0,25
5
Theo bài ra: MA: MB: MC = 1: 2: 3
1 2 3
MA MB MC
Đặt
1 2 3
MA MB MC
= a ( a > 0)
=> MA = a; MB = 2a; MC = 3a.
Vẽ tam giác MBK vuông cân tại B ( K và A nằm cùng phía đối với BM).
=> BK= BM = 2a
0,25
Xét
ABK và
CBM có:
AB = BC (
ABC vuông cân tại B)
MBC ABK
( cùng phụ với góc ABM)
BM = BK
Do đó
. .
ABK CBM c g c
suy ra CM = KA = 3a.
0,25
Xét tam giác vuông MBK vuông tại B ta
2 2
2 2 2 2
2 2 8
MK MB MK a a a
Xét tam giác AMK có
2
2 2 2 2 2 2
8 9 3
AM MK a a a a AK
Theo định lí Py – ta – go đảo => tam giác KMA vuông tại M.
0
90
AMK
=>
0 0 0
90 45 135
AMB AMK KMB
. Vậy
0
135
AMB
0,25
0,25
5
(1,0đ)
Giả sử trong 2016 số đã cho không có 2 số nào bằng nhau, không mất
tính tổng quát ta giả sử a
1
< a
2
< a
3
<... < a
2016.
Vì a
1
, a
2
,
a
3
, ...., a
2016
đều là các số nguyên dương
nên:
1 2 3 2016
1; 2; 3;....., 2016
a a a a
0,25
Suy ra:
1 2 3 2016
1 1 1 1 1 1 1
..... 1 ...
2 3 2016
a a a a
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1 ... ...
2 3 4 5 6 7 1024 1025 1026 2016
0,25
2 3 10
2 3 10
1 1 1 1 1
1 .2 .4 .8 .... .512 .993
2 4 8 512 1024
1 1 1 1
1 .2 .2 .2 .... .2 11 300
2 2 2 2
0,25
Mâu thuẫn với giả thiết. Do đó điều giả sử là sai.
Vậy trong 2016 số đã cho phải có ít nhất 2 số bằng nhau.
0,25
Ghi chú: Nếu học sinh giải bằng cách khác đúng vẫn cho điểm tối đa.
------ Hết ------
| 1/5

Preview text:

UBND HUYỆN KINH MÔN
ĐỀ THI OLYMPIC NĂM HỌC 2017 - 2018
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO MÔN: TOÁN 7
Thời gian làm bài: 150 phút
( Đề này gồm 5 câu, 01 trang) Câu 1: (2,0 điểm)
a) Tính giá trị của biểu thức : A = 2x2 – 3x + 5 với 1 x  2 b) Tìm x, biết: 2 2 x  x 1  x  5 Câu 2: (2,0 điểm)
a) Cho ba số a, b, c khác 0 thỏa mãn điều kiện: 3a  b  c a  3b  c a  b  3c   a b c
Tính giá trị biểu thức P = a  b b  c c  a   c a b
b) Cho biết (x -1).f(x) = (x +4).f(x +8) với mọi x. Chứng minh rằng f(x) có ít nhất bốn nghiệm. Câu 3: (2,0 điểm)
a) T×m c¸c cÆp sè nguyªn (x, y) tháa m·n x - 3y +2xy = 4
b) Chøng minh r»ng kh«ng tån t¹i sè tù nhiªn n ®Ó n2 + 2018 lµ sè chÝnh ph­¬ng. Câu 4: (3,0 điểm)
1) Cho  ABC có góc A nhỏ hơn 900. Vẽ ra ngoài tam giác ABC các tam
giác vuông cân tại A là  ABM và  ACN.
a) Chứng minh rằng: MC = BN và BN  CM;
b) Kẻ AH  BC (H  BC). Chứng minh AH đi qua trung điểm của MN.
2) Cho tam giác ABC vuông cân tại B. Điểm M nằm bên trong tam giác sao
cho MA: MB: MC = 1: 2: 3. Tính số đo  AMB ? Câu 5: (1,0 điểm)
Cho 2016 số nguyên dương a 1, a2, a3 , ...., a2016 thỏa mãn : 1 1 1 1    .....  300 a a a a 1 2 3 2016
Chứng minh rằng tồn tại ít nhất 2 số trong 2016 số đã cho bằng nhau
-------------- Hết ----------------
Họ và tên thí sinh:....................................... SBD:...............................................
Giám thị 1:..................................................Giám thị 2:........................................ 1 UBND HUYỆN KINH MÔN
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI OLYMPIC
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NĂM HỌC : 2017 – 2018 MÔN : TOÁN - LỚP 7
(Hướng dẫn chấm gồm: 5 câu, 04 trang) Câu Đáp án Điểm a. (1,0đ). 0,25 1 1 1
Vì x  nên x = hoặc x = - 2 2 2 0,25 1 1 1
* Với x = thì A = 2.( )2 – 3. + 5 = 4 2 2 2 1 1 1 0,25
*Với x = - thì A = 2.(- )2 – 3.(- ) + 5 = 7 2 2 2 1 1 1
(2,0đ) Vậy A = 4 với x = và A = 7 với x = - . 2 2 0,25 b. (1,0đ). vì 2
x  x 1  0 nên ta có: 0,25 2 2     => 2 2     x x 1 x 5 x x 1 x 5
=> x 1  5 => x + 1 = 5 hoặc x + 1 = - 5 0,25
* Trường hợp 1: x + 1 = 5 => x = 4 0,25
* Trường hợp 2: x + 1 = - 5=> x = - 6 0,25 Vậy x = - 6 hoặc x = 4 a. (1,0đ). Theo bài ra:       3a b c a 3b c a b 3c  
(1) víi a, b, c kh¸c 0 ta cã 0,25 a b c       => 3a b c a 3b c a b 3c  2   2   2 a b c         
=> 3a b c 2a a 3b c 2b a b 3c 2c   a b c 0,25       => a b c a b c a b c   (2) a b c 2
+ NÕu a+ b + c  0 th× tõ (2) ta cã a = b = c (2,0đ)    0,25 Khi ®ã P = a b b c c a   = 2c 2a 2b    2  2  2  6 c a b c a b
+ NÕu a + b + c = 0 th× a + b = - c; b + c = - a; c + a = - b       0,25 Khi ®ã P = a b b c c a   = c a b    1  11  3 c a b c a b b. (1,0đ).
Vì đa thức (x - 1). f (x) = (x +4). f(x +8) đúng với mọi x nên
*) Với x = 1 thì ta có: (1 - 1). f(1) = (1 + 4) . f(9)
 0. f(1) = 5. f(9)  f( 9) = 0 0,25
Suy ra x = 9 là 1 nghiệm của đa thức f(x) 2
*) Với x = - 4 thì ta có : -5. f(-4) = 0. f(4)  f(-4) = 0
Suy ra x = - 4 là 1 nghiệm của đa thức f(x) 0,25
*) Với x = 9 thì ta có: 8. f(9) = 13. f(17)  f(17) = 0 (vì f(9) = 0) 0,25
Suy ra x = 17 là 1 nghiệm của đa thức f(x)
*) Với x = 17 thì ta có: 16. f(17) = 21. f(25)  f(25) = 0 (vì f(17) = 0)
Suy ra x = 25 là 1 nghiệm của đa thức f(x) 0,25
Vậy đa thức f(x) có ít nhất 4 nghiệm là 9 ; - 4; 17; 25 a. (1,0đ). Ta có: x - 3y + 2xy = 4 => 2x+ 4xy - 6y = 8
=> 2x + 2x.2y - 3.2y - 3 = 8 - 3 0,5
=> 2x(1+ 2y) - 3.(2y + 1) = 5 => (2x - 3)(1 + 2y) = 5
V× x, y  Z nªn 2x - 3 ; 1 + 2y Z nªn 2x - 3 ; 1 + 2y ¦(5) Ta cã b¶ng sau 2x – 3 - 1 -5 1 5 1 + 2y - 5 -1 5 1 0,25 x 1 -1 2 4 y -3 -1 2 0
V× x, y nguyªn nªn các cặp số nguyên thỏa mãn là:
(x; y)  (1; -3) ; ( -1; -1); (2; 2); (4; 0)  0,25 3 (2,0đ) b. (1,0đ).
Giả sử n2 + 2018 là số chính phương với n là số tự nhiên 0,25
Khi đó ta có n2 + 2018 = m2 (m *  N )
Từ đó suy ra : m2 - n2 = 2018  m2 – mn + mn - n2 = 2018
 m(m - n) + n(m – n) = 2018  (m + n) (m – n) = 2018
Như vậy trong 2 số m và n phải có ít nhất 1 số chẵn (1) 0,25
Mặt khác ta có: m + n + m – n = 2m
 2 số m + n và m – n cùng tính chẵn lẻ (2) 0,25
Từ (1) và (2)  m + n và m – n là 2 số chẵn.
 (m + n) (m – n)  4 nhưng 2018 không chia hết cho 4  Điều giả sử sai.
Vậy không tồn tại số tự nhiên n để n2 + 2018 là số chính phương. 0,25 3 F Vẽ hình đúng phần a 0,25 N
a) Xét  AMC và  ABN, có: D M
AM = AB (  AMB vuông cân) E  MAC   BAN (= 900 +  BAC )
AC = AN (  ACN vuông cân) A
Suy ra AMC =  ABN (c.g.c) 0,25 I
=> MC = BN ( 2 cạnh t. ứng) 0,25 K
Gọi I là giao điểm của BN với AC, K là
giao điểm của BN với MC. Vì AMC =  ABN (c.g.c) B H C   ANI   KCI mà  AIN   KIC (đối đỉnh) 0,25   KCI   KIC   ANI   0 AIN  90 do đó: MC  BN
b) Kẻ ME  AH tại E, NF  AH tại F. Gọi D là giao điểm của MN và AH. - Ta có:  BAH   MAE = 900 (vì  MAB = 900) (1) Lại có  MAE   AME = 900 (2) Từ (1) và (2)   AME   BAH
Xét MAE và ABH, vuông tại E và H, có: 0,25  AME   BAH (chứng minh trên) 4
MA = AB(  AMB vuông cân)
(3,0đ) Suy ra MAE = ABH (cạnh huyền - góc nhọn)  ME = AH
- Chứng minh tương tự ta có AFN = CHA (cạnh huyền - góc nhọn) 0,25  FN = AH
Ta có ME// NF (cùng vuông góc với AH)=>  EMD   FND (hai góc so le trong)
Xét  MED và NFD, vuông tại E và F, có: ME = NF (= AH)  EMD   FND  MED = NFD( g.c.g) 0,25
 MD = ND ( hai cạnh tương ứng) => D là trung điểm của MN
Vậy AH đi qua trung điểm của MN. 0,25 4
Theo bài ra: MA: MB: MC = 1: 2: 3 MA MB MC    1 2 3 Đặt MA MB MC   = a ( a > 0) 1 2 3 0,25
=> MA = a; MB = 2a; MC = 3a.
Vẽ tam giác MBK vuông cân tại B ( K và A nằm cùng phía đối với BM). => BK= BM = 2a Xét  ABK và  CBM có:
AB = BC (  ABC vuông cân tại B)  MBC  
ABK ( cùng phụ với góc ABM) 0,25 BM = BK Do đó ABK  C
 BM  .cg.c suy ra CM = KA = 3a.
Xét tam giác vuông MBK vuông tại B ta có
MK  MB  MK   a2   a2 2 2 2 2 2 2  8a
Xét tam giác AMK có AM  MK  a  a  a   a2 2 2 2 2 2 2 8 9 3  AK
Theo định lí Py – ta – go đảo => tam giác KMA vuông tại M. 0,25   0 AMK  90 =>  AMB   AMK   0 0 0
KMB  90  45  135 . Vậy  0 AMB  135 0,25
Giả sử trong 2016 số đã cho không có 2 số nào bằng nhau, không mất
tính tổng quát ta giả sử a1 < a2 < a3 <... < a 2016. 0,25
Vì a 1, a2, a3 , ...., a2016 đều là các số nguyên dương
nên: a 1;a  2;a  3;.....,a  2016 1 2 3 2016 Suy ra: 1 1 1 1 1 1 1    .....  1   ... a a a a 2 3 2016 5 1 2 3 2016 0,25 (1,0đ)  1 1   1 1 1 1   1 1 1 1   1       ...    ...        2 3   4 5 6 7  1024 1025 1026 2016  1 1 1 1 1
 1 .2  .4  .8 .... .512  .993 2 4 8 512 1024 0,25 1 1 1 1 2 3 10  1 .2  .2  .2  .... .2  11  300 2 3 10 2 2 2 2
Mâu thuẫn với giả thiết. Do đó điều giả sử là sai. 0,25
Vậy trong 2016 số đã cho phải có ít nhất 2 số bằng nhau.
Ghi chú: Nếu học sinh giải bằng cách khác đúng vẫn cho điểm tối đa. ------ Hết ------ 5