1. Chủ nghĩa duy tâm
Là những học thuyết cho rằng:
- Sự tồn tại của các sự vật trong thế giới là xuất phát từ một thực thể tinh thần có trước hoặc do ý
muốn của các lực lượng siêu nhiên tạo ra
 Chủ nghĩa duy tâm khách quan
- Sự tồn tại của sự vật xuất phát từ ý thức con người, do ý thức con người quy định
 Chủ nghĩa duy tâm chủ quan
Platon: “Sự tồn tại của sự vật xuất phát từ thế giới “ý niệm” có trước” Chủ nghĩa duy tâm  khách quan
Hêghen: “Thế giới hiện thực có sơ sở từ thế giới “ý niệm tuyệt đối”” Chủ nghĩa duy tâm  khách quan
Thomas Aquinos: “Mọi cái sinh ra đã hàm chứa ngay mục đích từ đầu, là ý chúa; những thiên tai
như động đất, lụt, bão tố, mưa đá là chúa trời gây ra để trừng phạt con người” Chủ nghĩa duy  tâm khách quan
George Berkeley: “Các sự vật, hiện tượng là do con người cảm giác được” Chủ nghĩa duy tâm  chủ quan. 2. Chủ nghĩa duy vật:
- Sự tồn tại của tất cả các sự vật trong thế giới chỉ là những dạng vật chất, hình thành và tồn tại khách quan
Trong LSTH, CNDV có 3 hình thức: CNDV chất phác cổ đại
CNDV siêu hình (thế kỉ XVII – XVIII) CNDV biện chứng (TH Mác) CNDV chất phác cổ đại:
Học thuyết Ngũ hành của người Trung Quốc cổ đại
Bản nguyên của thế giới là nước
Bản nguyên của thế giới là nguyên tử CNDV siêu hình:
Phát triển điển hình ở thế kỉ XVII – XVIII
Coi thế giới hình thành từ vật chất
Phương pháp tư duy siêu hình chiếm ưu thế CNDV biện chứng:
- Là triết học do C. Mác và Ph. Ăngghen xây dựng, V.I. Lênin bổ sung, phát triển
- Kết hợp giữa thế giới quan duy vật và phương pháp tư duy biện chứng.  CNDV biện chứng
Những căn cứ của triết học Mác – Lênin
Tổng kết, kế thừa các thành tựu của các khoa học
Kế thừa thành tựu của lịch sử triết học Tổng kết thực tiễn
 Từ đó lý giải về bức tranh chung về thế giới
1. Về thế giới vật chất:
- Quan điểm về thế giới vật chất: theo quan điểm của triết học Mác – Lênin và hoa học kỹ thuật:
Chỉ có 1 thế giới duy nhất là thế giới vật chất. Các sự vật, hiện tượng đều là kết quả tiến hóa lâu
dài, tự thân của vật chất
Thế giới vật chất tồn tại khách quan, không do ai sinh ra, không mất đi (không lệ thuộc vào cảm giác)
Thế giới vật chất không có điểm khởi đầu (không có vật chất đầu tiên), không có điểm kết thúc (vô cùng vô tận)
 Các dạng vật chất luôn vận động, phát triển không ngừng; và có sự liên hệ, chuyển hóa lẫn nhau
 Con người, xã họi và tư duy cũng chỉ là trạng thái tiến hóa lâu dài của vật chất Bản chất của ý thức:
- Có ý thức tồn tại, song đó là ý thức của con người
- Là hình ảnh chủ quan về thế giới khách quan
- Là sự phản ánh thế giới vật chất của bộ óc người dưới dạng hình ảnh tinh thần