Ghi chép Nét Vẽ Hình Họa trong 30 Phút Học Tập | Môn Hình họa trong đào tạo mỹ thuật - Đại học Mỹ thuật Công nghiệp

lOMoAR cPSD| 60791848
Ghi chép trong thời gian 30p/ 4325
Quá trình tiến hành vẽ một bài hình họa
- Chọn vị trí, góc nhìn: việc chọn vị trí, góc nhìn là điều quan trọng đầu tiên
nhằm tạo nên cảm xúc cũng như sự thoải mái, thuận tiện để tiến hành bài hình họa
và những yêu cầu cần đảm bảo: Nhìn rõ được mẫu, có sáng tối, trung gian, bố cục mẫu đẹp.
- Quan sát, nhận xét mẫu: Quan sát là điều quan trọng, là kỹ năng cơ bản của
người học vẽ, giúp nhận biết, so sánh và phân tích kỹ càng mẫu vẽ trước khi tiến
hành bài hình họa. Dù mẫu vẽ thuộc thể loại nào; hình khối, tĩnh vật, tượng hay
người, bao giờ cũng được quan sát toàn bộ vật mẫu trong cách sắp xếp chung các
tỷ lệ và mối tương quan của hình thể, đậm nhạt, màu sắc, đường nét...tiếp theo
người vẽ cân nhắc, so sánh và hình thành những ý tưởng diễn tả và bố cục của người
vẽ. Đối với người học mỹ thuật, quan sát là thời gian tạo cảm xúc và hình thành ý
tưởng, quan sát tổng thể, chi tiết, đặc điểm của vật mẫu để xây dựng, định hướng
bài vẽ hình họa đạt hiệu quả tốt nhất.
- Xác định bố cục bài vẽ: bố cục hình họa là việc sắp xếp các vật mẫu lên mặt
phẳng (tờ giấy) một cách hài họa và hợp lý, có nghĩa là không quá lớn, không qúa
nhỏ, không quá cao, không quá thấp. Chúng ta có bố cục ngang (tờ giấy ngang), và
bố cục dọc (tờ giấy dọc). Qua quá trình quan sát vật mẫu, xác định tỷ lệ, người vẽ
sẽ chọn phương án bố cục thích hợp, phác khung hình chung, khung hình chi tiết
thông qua tỷ lệ cao, thấp, dài, rộng của vật mẫu. Sau đó dành một khoảng thời gian
ngắn để quan sát và so sánh với vật mẫu, chỉnh sửa những hạn chế trước khi phác hình.
Tổng diện tích của hình vẽ phải cân đối với tổng diện tích, không gây cảm giác
lỏng lẽo (vì hình quá nhỏ so với nền giấy), hay cảm giác chật chội so với tổng diện
tích nền của tờ giấy (vì hình quá lớn so với tổng diện tích tờ giấy). Hình vẽ phải bố
cục hợp lý trên tờ giấy dựa trên hai đường trục, không nghiêng phía này hay phía
kia, có nghĩa là phải tạo được sự cân đối giữ “khoảng trống” và “khoảng có hình”. lOMoAR cPSD| 60791848
- Dựng hình: Trước hết phác nét theo hình vật mẫu chúng ta quan sát được bằng
những nét thẳng, dài và nhẹ tay, trên cơ sở khung hình tỷ lệ đo được và dáng của
vật mẫu chúng ta phác nét dần dần sát với mẫu thực, cần phác nét thỏa mái, đơn
giản, không nên quấy quá làm méo mó khung hình.
Quá trình phác hình chúng ta cần quan tâm đến hình dáng vật mẫu để vẽ chính
xác, đúng cấu trúc và đặc điểm, hình dáng là cơ sở của bức vẽ, nơi bắt đầu nhận
thức và biểu hiện của đối tượng. Hình dáng không chỉ phản ánh được các vị trí của
đối tượng một cách chính xác mà còn thể hiện được kết cấu và đặc trưng hình thể
chủ yếu của đối tượng.
Trong vẽ hình họa không những vẽ đúng hình mà còn là quá trình rèn luyện búp
pháp vậy nên cần phác hình theo những đường hướng lớn, nét dài, khái quát được
hình thể, cấu trúc, tìm ra được các đặc điểm của mẫu, cách vẽ này giúp người vẽ
nhận thức đối tượng chính xác và thể hiện được tinh thần vật mẫu.
Điều quan trọng cần lưu ý trong học hình họa khi phác hình trước hết cần vẽ
phác theo hướng lớn với nét bút dài, tránh đi ngay vào việc diễn tả các chi tiết vụn
vặt của vật, dần dần trong nét vẽ chúng ta sẽ thu ngắn nét và diễn tả vật sau khi đã
điễn tả được cấu trúc vật mẫu, quá trình vẽ luôn luôn dành thời gian để quan sát, so
sánh giữa bài vẽ và vật mẫu, kịp thời điều chỉnh nét vẽ, điều chỉnh hình, tránh tình
trạng hình méo mó, lệch lạc, không đúng với tương quan tỷ lệ với mẫu thực.
Ghi chú: Để tự tin và đạt kết quả cho bài hình họa, trước khi dựng hình chúng
ta nên thực hiện trên giấy rời những ký họa bắt dáng vật mẫu, quá trình này là quá
trình tìm kiếm hướng xây dựng bố cục cũng như quan sát sâu về cấu trúc, đặc điểm
của vật mẫu, bước ký họa này có thể ký trực tiếp trên góc phải của tờ giấy để bắt
nhịp cho việc dựng hình tiếp theo.
- Kiểm tra hình vẽ: Là bước quan trọng giữ cho bài hình họa luôn đúng hình.
Sau khi phác hình xong chúng ta dùng que đo, dây dọi để xác định lại các đường
hướng của vật mẫu, cấu trúc, tỷ lệ và kịp thời điều chỉnh những sai sót. lOMoAR cPSD| 60791848
- Phân mảng sáng tối: Nhờ ánh sáng chiếu vào vật mẫu sẽ tạo nên sáng, tối,
trung gian, chúng ta dùng bút chì để phân chia ranh giới đó chuẩn bị cho việc đánh
bóng và diễn tả khối của vật mẫu. Những điều cơ bản khi phân mảng sáng tối:
Người vẽ nheo mắt lại để quan sát vật mẫu, mục đích của việc nheo mắt là để tập
trung mọi quan sát vào vật mẫu, tập trung độ dậm nhạt, đồng thời lược bỏ những
chi tiết rườm rà. Sau khi quan sát được chúng ta dùng bút chì phác những nét nhẹ,
phóng khoáng lên đường ranh giới đó.
Phân mảng sáng tối có nghĩa là phân ranh giới sáng tối trên vật mẫu do ánh sáng
chiếu vào, Tuy nhiên trong vẽ hình họa, vấn đề phân mảng sáng tối còn lệ thuộc
vào cấu trúc hình dáng của
vật mẫu, trên cơ sở cấu trúc
đó người vẽ sẽ phác các nét
vẽ dài, ngắn, mờ đen xen
để tạo khối và không gian cho vật mẫu.
Bài vẽ hình họa đạt yêu
cầu ngoài hình khối còn
phải diễn tả được sáng tối
của mẫu, sáng tối đúng làm cho hình vẽ nổi trong
không gian hai chiều. Phân
mảng sáng tối là bước đầu
của việc định hình khối, không gian cho hình họa
chuẩn bị tốt cho việc đánh bóng đối tượng. Phân mảng sáng tối
Nguồn: https://www.pinterest.com/ lOMoAR cPSD| 60791848
- Đánh bóng: là bước diễn tả kỹ đối tượng bằng đường nét, kỹ thuật đan nét chì,
diễn tả khối đậm nhạt, sáng tối. Sau khi xác định hướng ánh sáng, chính phụ, hệ
thống các mảng sáng tối, đậm nhạt trước hết chúng ta bắt đầu việc tô bóng tổng
quát thành hệ thống đơn giản. Tô từ mảng tối chuyển dần sang sáng, đầu tiên tô
nhạt sau đó tăng dần độ đậm, dựa vào cấu trúc, chiều hướng vật mẫu đã được phân
mảng chúng ta đan nét chì và tăng dần độ đậm, qúa trình diễn tả bóng sẽ làm mờ
dần các nét phân mảng, đồng thời sẽ có sai lệnh về hình, vậy nên chúng ta luôn
quan sát và kịp thời điều chỉnh hình đúng với tinh thần vật mẫu. Mỗi lớp bóng
chúng ta sẽ chuyển hướng viết chì để tạo ca rô cho bài hình họa và luôn để xa bài
vẽ quan sát, so sánh tương quan của vật mẫu kịp thời chỉnh hình đảm bảo cấu trúc ban đầu. Theo quan sát chúng ta
thấy khi ánh sáng chiếu vào
vật mẫu tạo nên ba loại bóng cơ bản đó là13. + Bóng chính diện (còn
gọi là bóng bản thân bóng
khối) là phần tiếp nhận nguồn sáng chiếu vào.
+ Bóng ngả là bóng của vật
thể ngả xuống nền ở phần bên tối của vật mẫu. + Bóng phản quang (còn
gọi là bóng phụ) là phần
Các loại bóng cơ bản khi ánh sáng chiếu vào
vật Nguồn: https://www.pinterest.com/
sáng mờ hắt từ mép ngoài phía bên tối của vật thể.
Bóng này nổi rõ đối với các hình khối cầu, khối trụ và các đồ vật có chất nhẵn…
Sau khi thực hiện các lớp bóng tổng quát, hình và bóng hòa quyện với nhau
một cách chặt chẽ, chúng ta tiếp tục diễn tả sâu đối tượng từ tổng thể đến chi tiết.
Tại bước này người vẽ cần quan sát và phân tích về cấu trúc, hình khối, chất liệu,
màu sắc của đối tượng để diễn tả đúng tinh thần vật mẫu, không nên tập trung tô
bóng vào từng bộ phận mà quên so sánh nó với tương quan tổng thể. Vậy nên
cần thiết chúng ta lên bóng chung, riêng, chi tiết trên cơ sở đó nhấn mạnh, thả
nhẹ hướng đến sự hài hòa, hợp lý.
- Hoàn thiện: là bước tổng hòa các kỹ năng, là kết quả của bài hình họa vậy
nên bước này rất quan trọng, đòi hỏi người vẽ phải quan sát, so sánh về hình, cấu
trúc, đặc điểm của vật mẫu, tương quan đậm nhạt để cân chỉnh, điều tiết tổng thể,
nhấn nhá nét, mảng và cân đối sự vật với không gian bên ngoài, kiểm tra lại ánh
sáng, cân đối các sắc độ ánh sáng trên vật mẫu đồng thời phân tích kỹ các độ
đậm nhạt của vật mẫu đảm bảo được tính tổng thể, tinh thần về bố cục, hình,
tương quan tỷ lệ và không gian chung của mẫu.
Các bước vẽ và hoàn thiện bài hình hoạ
Nguồn: Jing wu su miao, Ký họa tĩnh vật 2