Gia đình Truyền Thống Việt Nam: Đặc Điểm và Ảnh Hưởng Văn Hóa

GIA ĐÌNH TRUYỀN THỐNG VIỆT NAM
I. ĐẶC ĐIỂM CỦA GIA ĐÌNH TRUYỀN THỐNG VIỆT NAM ẢNH HƯỞNG
LỚN NHẤT BỞI QUỐC GIA NÀO?
1) Khái niệm về gia đình:
Gia đình là một hình thức cộng đồng xã hội đặc biệt, là một cộng đồng người đặc biệt có
vai trò quyết định đến sự tồn tại và phát triển của xã hội, được hình thành, duy trì và củng
cố chủ yếu dựa trên cơ sở hôn nhân, quan hệ quyết thống và quan hệ nuôi dưỡng, cùng
với những quy định về quyền và nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình.
2) Vị trí của gia đình trong xã hội
a) Gia đình là tế bào của xã hội
Gia đình có vai trò quyết định đối với sự tồn tại, vận động và phát triển của xã hội.
Ăngghen đã chỉ rõ: "Theo quan điểm duy vật, nhân tố quyết định trong lịch sử, quy đến
cùng, là sản xuất và tái sản xuất ra đời sống trực tiếp. Nhưng bản thân sự sản xuất đó lại
có 2 loại. Một mặt là sản xuất ra tư liệu sinh hoạt: thực phẩm quần áo, nhà ở và những
công cụ cần thiết để sản xuất ra những thứ đó; mặt khác là sự sản xuất ra bản thân con
người, là sự truyền nòi giống. Những trật tự xã hội, trong đó những con người của một
thời đại lịch sử nhất định và của một nước nhất định đang sống, là do hai loại sản xuất
quyết định: một mặt là do trình độ phát triển của lao động và mặt khác là do trình độ
phát triển của gia đình."
Gia đình là một tế bào tự nhiên, một một đơn vị cơ sở để tạo nên cơ thể - xã hội.
Không có gia đình để tái tạo ra con người thì xã hội không thể tồn tại và phát triển.
Mức độ tác động của gia đình đối với xã hội lại phụ thuộc vào bản chất từng chế độ
xã hội, vào đường lối, chính sách của giai cấp cầm quyền, và phụ thuộc vào chính bản
thân mô hình, kết cấu, đặc điểm của mỗi hình thức gia đình trong lịch sử.
Trong mỗi giai đoạn của lịch sử, tác động của gia đình đối với xã hội không hoàn toàn giống nhau.
Trong các xã hội dựa trên cơ sở của chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất, sự bất bình
đẳng trong quan hệ xã hội và quan hệ gia đình đã hạn chế rất lớn đến sự tác động của gia đình đối với xã hội.
Chỉ khi con người được yên ấm, hòa thuận trong gia đình thì mới có thể yên tâm lao
động, sáng tạo và đóng góp sức mình cho xã hội.
Chính vì vậy => Quan tâm xây dựng quan hệ xã hội, quan hệ gia đình bình đẳng,
hạnh phúc là vấn đề hết sức quan trọng trong cách mạng xã hội chủ nghĩa.
b) Gia đình là tổ ấm, mang lại giá trị hạnh phúc, hài hòa trong đời sống cá nhân mỗi thành viên.
Sự yên ổn, hạnh phúc của mỗi gia đình là tiền đề, điều kiện quan trọng cho sự hình thành,
phát triển nhân cách, thể lực, trí lực để trở thành công dân tốt cho xã hội.
c) Là cầu nối giữa cá nhân với xã hội
- Gia đình là nơi có ảnh hưởng rất lớn đến sự hình thành và nhân cách con người
- Gia đình là môi trường đầu tiên mà mỗi cá nhân học và thực hiện quan hệ xã hội.
- Gia đình là một trong những cộng đồng để xã hội tác động đến cá nhân. Có những vấn
đề quản lí xã hội phải thông qua hoạt động của gia đình để tác động đến cá nhân.
d) Chức năng của gia đình:
- Tái sản xuất ra con người: đây là chức năng đặc thù. Chức năng này không chỉ đáp
ứng các nhu cầu về tâm, sinh lý, duy trì nòi giống mà còn đáp ứng về sức lao động và duy trì xã hội.
- Chức năng nuôi dưỡng giáo dục: gia đình có trách nhiệm nuôi dưỡng, dạy dỗ con
cái thành một công dân có ích cho gia đình, xã hội, cộng đồng. Đây là một chức năng rất
quan trọng bởi nó giúp hình thành nhân cách, đạo đức và lối sống của một con người.
- Chức năng kinh tế và tổ chức tiêu dùng: gia đình là đơn vị duy nhất tham gia vào
quá trình sản xuất và tái sản xuất ra sức lao động cho xã hội. Gia đình thực hiện chức
năng tổ chức tổ chức tiêu dùng hàng hóa để duy trì đời sống của gia đình về lao động sản
xuất cũng như các sinh hoạt trong gia đình.
- Chức năng thỏa mãn nhu cầu tâm sinh lý, duy trì tình cảm gia đình: với việc duy
trì tình cảm giữa các thành viên, gia đình có ý nghĩa quyết định đến sự ổn định đến sự ổn
định và phát triển của xã hội. Khi quan hệ tình cảm gia đình rạn nứt, quan hệ tình cảm
trong xã hội cũng có nguy cơ bị phá vỡ.
- Ngoài ra còn chức năng về văn hóa, chính trị…: với chức năng văn hóa, gia đình
là nơi lưu giữ truyền thống văn hóa của dân tộc cũng như tộc người (như phong tục, tập
quán, v.v. ). Với chức năng chính trị, gia đình là một tổ chức chính trị của xã hội, tổ chức
thực hiện chính sách, pháp luật của nhà nước và quy chế của làng, xã và hưởng lợi từ hệ
thống pháp luật, chính sách và quy chế đó.
3) Đặc điểm gia đình truyền thống Việt Nam
Gia đình Việt Nam hiện nay có thể được coi là “gia đình quá độ” trong bước
chuyển biển từ xã hội nông nghiệp cổ truyền sang xã hội công nghiệp hiện đại.
Gia đình truyền thống Việt Nam là kiểu gia đình bao gồm nhiều thế hệ sinh sống
với nhau (gồm 3, 4 thế hệ), với quan hệ gia trưởng, người đàn ông trong gia đình được
coi trọng hơn người phụ nữ. Người phụ nữ phải chịu nhiều khắt khe.
Gia đình truyền thống Việt chịu ảnh hưởng sâu sắc từ Nho giáo.
II) Quốc gia ảnh hưởng lớn đến đặc điểm gia đình truyền thống Việt Nam - Trung Quốc:
+ Đây là quốc gia có tầm ảnh hưởng nhiều nhất đối với nước ta.
+ Ảnh hưởng sâu sắc nhất là Nho giáo (Nho giáo du nhập vào nước ta rất sớm. Các
triều đại đầu tiên của Việt Nam đều xa lạ với Nho giáo, phải đến thời kỳ nhà Lý, Trần
thì Nho giáo mới dần phát triển. Từ thế kỉ XV đến thế kỉ XIX, trong hai triều đại Lê,
Nguyễn thì Nho giáo mới thống lĩnh tư tưởng văn hóa và để lại dấu ấn lớn trong quá
trình giáo dục, lịch sử xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Theo các nhà nho, muốn xã hội
thịnh trị thì gia đình phải yên ấm, muốn trị quốc, bình thiên hạ thì trước hết phải tề
gia. Chính vì vậy, Nho giáo đặc biệt chú ý đến việc thực hiện chuẩn mực đạo đức
ngay trong gia đình vì đó là cơ sở để có một xã hội vận động trong vòng trật tự, có
quy củ. Nho giáo là hệ tư tưởng có ảnh hưởng sâu rộng đối với xã hội, vì vậy tư tưởng
của Nho giáo về gia đình đã trở thành những chuẩn mực đạo đức cho gia đình Việt
Nam truyền thống, trong đó vẫn có nhiều giá trị tích cực đối với việc xây dựng gia đình Việt Nam hiện nay.)
+ Gia đình ở Trung Hoa là kiểu gia đình phụ quyền, nhấn mạnh vai trò, quyền lợi và
trách nhiệm của họ tộc và phát triển theo hướng gia đình nhỏ thành đại tộc.
Nguyên nhân Trung Quốc ảnh hưởng nhiều đến nước ta là do trải qua quá trình đô hộ
1000 năm dẫn đến sự ảnh hưởng về văn hóa, tư tưởng kinh tế và cũng ảnh hưởng về
đặc điểm gia đình truyền thống. Xã hội nước ta có nhiều xáo trộn và thay đổi khi văn
hóa Trung Hoa tràn vào, các chính sách đồng hóa người Việt tuy không thành công do
sức mạnh của tinh thần dân tộc được nhưng cũng đã làm cho văn hóa gốc bị tiếp thu và cải biến.
- Các nước phương Tây (tiêu biểu là Mĩ, Pháp)
Các nước này ảnh hưởng làm thay đổi gia đình truyền thống, gia đình truyền thống bị
Âu hóa trong quá trình làm thuộc địa, cũng như du nhập và phát triển khi hiện đại.
Nguyên nhân các nước phương Tây có ảnh hưởng đến Việt Nam là do xu thế toàn cầu
hóa. Tư tưởng tiến bộ hiện đại từ nền văn hóa phương Tây được du nhập về Việt Nam
và được truyền bá rộng rãi. Ngày nay xã hội phát triển nên việc du nhập văn hóa dẫn
đến sự thay đổi trong lối sống, cũng như là gia đình.
Kiểu gia đình phương Tây là gia đình nhỏ (gia đình hạt nhân), nhấn mạnh sự bình
đẳng về vai trò, quyền lợi, trách nhiệm
III) Các đặc điểm bị ảnh hưởng của gia đình truyền thống Việt Nam:
Gia đình là tế bào của xã hội, là cơ sở, nền tảng vững chắc nhất cho sự phát triển
của xã hội. Muốn xã hội phồn vinh trước hết phải quan tâm đến việc xây dựng gia đình
ấm no, hòa thuận, tiến bộ. Trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển kinh
tế thị trường, gia đình Việt Nam cần thiết phải bổ sung nhiều chuẩn mực, giá trị mới,
đồng thời kế thừa và phát huy nhiều giá trị từ trong truyền thống, trong đó có Nho giáo.
Vì vậy, tư tưởng của Nho giáo về gia đình đã trở thành những chuẩn mực đạo đức cho gia
đình Việt Nam truyền thống, trong đó vẫn có nhiều giá trị tích cực đối với việc xây dựng
gia đình Việt Nam hiện nay.
1) Ảnh hưởng sâu sắc từ Nho giáo:
Từ thời phong kiến nước ta đã bị nước Trung Quốc đô hộ ngàn năm nên đã gây ra
sự ảnh hưởng sâu sắc trong nền giáo dục về gia đình Việt Nam.
Nho giáo góp phần vào việc xây dựng một gia đình tình nghĩa, hòa thuận nhưng
chưa thực sự tiến bộ vì nó chứa đựng tư tưởng trọng nam khinh nữ, gia trưởng, đề cao sự
phục tùng một chiều của người dưới đối với người trên, của con đối với cha mẹ, vợ với
chồng, em với anh… dẫn tới bất bình đẳng giới, cản trở quá trình xây dựng quan hệ dân
chủ, bình đẳng giữa các thành viên.
Trong mối quan hệ vợ chồng, Nho giáo cho rằng người phụ nữ luôn phải khuôn
mình theo đạo tam tòng có tứ đức: công, dung, ngôn, hạnh, phải biết phu xướng, phụ tùy,
biết yêu thương, chăm sóc chồng con, biết nghe lời chồng để gia đình yên ấm, hạnh phúc.
Trong gia đình, địa vị vợ chồng được phân định rõ ràng: “chồng chúa vợ tôi”, và người
phụ nữ mặc nhiên chấp nhận, chỉ biết suốt đời bó mình trong ngôi nhà với những công
việc bếp núc, nữ công gia chánh, không được học hành, giao lưu hay tham gia các công
tác xã hội.… Như vậy, theo Nho giáo, trong quan hệ vợ chồng thì tình nghĩa, thủy chung,
hòa thuận là những yêu cầu tiêu biểu.
Trong quan hệ cha mẹ với con cái, Nho giáo đòi hỏi có con trai để nối dõi tông
đường, không được như vậy đó là nhà vô phúc, con bất hiếu. Thậm chí đạo hiếu còn được
đẩy lên mức khắc nghiệt đòi hỏi sự phục tùng tuyệt đối của con cái đối với bố mẹ, ngay
cả tình yêu, hôn nhân. Cực đoan hơn có quan niệm cha bảo con chết mà con không chết
là con bất hiếu, người con có hiếu phải nuôi dưỡng cha mẹ với lòng kính trọng, biết ơn vô
hạn. . Nho giáo đòi hỏi phận làm con phải có trách nhiệm với cha mẹ không chỉ khi còn
sống mà cả khi cha mẹ đã mất.
Đạo hiếu có ý nghĩa quan trọng nhất, bậc cao nhất trong các nguyên tắc ứng xử gia
đình. Đã là người Việt thì từ xa xưa cho tới hiện nay đều có tục thờ cúng tổ tiên. Nhưng
Nho giáo đã làm cho nó sâu đậm hơn như một đạo. Tục lệ này rải đều trong cả năm như
thường xuyên nhắc nhở mọi người. Trong gia đình thì bàn thờ tổ tiên được đặt ở gian
giữa; trong dòng họ thì có nhà thờ riêng biệt; hoặc nếu họ nhỏ ít người thì nhà thờ khá to,
còn đặt thủ từ chăm nom. Người Việt thường nói hiếu là một đạo, đạo hiếu. Hiếu không
dừng ở đạo đức, mà xa hơn còn là phạm trù tín ngưỡng, một tín ngưỡng thế tục, hiếu còn
là một điều luật xã hội mọi người phải tuân thủ. Những việc thờ cúng tổ tiên được tổ
chức liên tiếp quanh năm, việc giữ gìn mồ mả nghiêm chỉnh, những việc tang tế cẩn thận
và lập nhà thờ họ cũng là những biểu hiện của đạo hiếu, của tín ngưỡng Nho giáo.
Gia đình Việt Nam, trong thời kỳ đất nước đổi mới có những yếu tố cũ, yếu tố mới
đan xen lẫn nhau không còn chữ hiếu mù quáng như xưa, nhưng lại không ít hiện tượng
con cái hỗn láo với cha mẹ. Bệnh gia trưởng độc tôn, độc đoán giảm nhiều nhưng có
nhiều biểu hiện gia tăng sự vô trách nhiệm của các bậc cha mẹ, không những không quan
tâm chăm sóc mà còn làm hư hỏng con cái. Trong việc xây dựng gia đình hòa thuận, dân
chủ, bình đẳng có nhiều tiến bộ. Vẫn còn giữ được tình nghĩa vợ chồng chung thủy
truyền thống Việt Nam, song cũng đã xảy ra những cảnh gia đình lục đục vợ chồng đánh
chửi nhau, sống buông thả và bất chính, yêu thương giả dối và lăng nhăng bồ bịch. Quan
hệ trong gia đình có sự biến đổi khá phức tạp. Đặc biệt gần đây lại xuất hiện khuynh
hướng trở lại với nhiều nề nếp cũ của gia đình theo chiều hướng tích cực. Đó là quan tâm
hơn đến việc xây dựng gia đình và giáo dục con cái, điều mà trước đây Nho giáo đặc biệt
quan tâm; xây dựng lại nhà thờ, sửa sang lại mồ mả, tổ tiên, lập lại gia phả, đi lại thăm
hỏi tìm người trong họ, bày tỏ tình cảm sẵn sàng cưu mang lẫn nhau. .
Nho giáo đã ảnh hưởng sâu rộng đến mọi lĩnh vực của xã hội Việt Nam, trong đó
có gia đình, trên cả hai mặt tích cực và tiêu cực: Việc xây dựng gia đình mới ở Việt Nam
hiện nay vẫn phải kế thừa và phát huy những giá trị tích cực mà Nho giáo đã xây dựng và
định hình trong gia đình Việt Nam truyền thống, đó là việc:
- Đề cao trách nhiệm, tình nghĩa của các thành viên với nhau để xây dựng một gia đình hòa thuận.
- Xác định được vai trò của các thành viên trong gia đình và hệ thống đó vẫn được vững tới bây giờ
- Đàn ông là trụ cột gia đình, là kinh tế chủ yếu, đàn ông xây nhà đàn bà xây tổ ấm
- Kính trên nhường dưới, con cháu lễ phép với ông bà, cha mẹ, anh chị. Tiêu cực: - Thiếu tính dân chủ.
- Đề cao tam tòng tứ đức hạ thấp thân phận người vợ, người phụ nữ, trai năm thê bảy
thiếp, gái chính chuyên 1 chồng, đi ngược sự tiến bộ về nhận thức của người dân ở TKXX.
- Xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử: người phụ nữ phải luôn phụ thuộc vào người đàn
ông. Bạo lực gia đình mà không được bỏ chồng vì đàm tiếu thiên hạ
Gia đình ở Trung Hoa là kiểu gia đình phụ quyền, nhấn mạnh vai trò, quyền lợi và
trách nhiệm của họ tộc và phát triển theo hướng gia đình nhỏ thành đại tộc.
2) Các nước phương Tây (tiêu biểu là Mĩ, Pháp)
Trước tác động đa chiều của xã hội hiện đại, nhất là tác động của hội nhập quốc tế.
Các gia đình truyền thống đã xuất hiện những biểu hiện về cách sống, lối sống xa lạ, trái
với giá trị chuẩn mực xã hội, mưu lợi ích cá nhân./ Đề cao các giá trị vật chất, xem nhẹ
các giá trị tinh thần, chà đạp lên khuôn mẫu, giá trị văn hoá đích thực ở một bộ phận
trong các tầng lớp, các thành phần xã hội. Lối sống, cách sống xa lạ, trái với những giá trị
chuẩn mực tốt đẹp của gia đình Việt Nam đã và đang xâm nhập vào đời sống của nhiều
gia đình, nhất là gia đình trẻ. Nhiều sản phẩm văn hoá ra đời vội vã, chạy theo lợi nhuận
và hiệu quả thương mại hoặc chiều theo thị hiếu, quay lưng lại với những giá trị tinh thần
cao đẹp, tạo ra những chướng ngại cho việc nâng cao mặt bằng dân trí. Văn hoá hình
chiếm lĩnh hết cả không gian và thời gian, uy hiếp văn hoá đọc, văn hoá chữ, tạo cho
thanh thiếu niên sức ỳ và sự lười biếng. Nhiều người bị trói chặt vào màn hình máy tính,
mải mê với thú vui ẩm thực, nhạc mới, thời trang… mà quên đi những lĩnh vực tinh thần
phong phú và đa dạng có chiều sâu văn hoá.
Hậu quả của những tác động tiêu cực đó dẫn tới một bộ phận trong các tầng lớp,
thành phần xã hội thiên về mưu cầu lợi ích cá nhân đã chà đạp lên những khuôn mẫu,
những giá trị đạo đức đích thực của xã hội. Không ít người trong lớp trẻ hiện nay có tâm
lý học đòi cách sống thực dụng, buông thả, sùng bái đồng tiền, tiêu dùng phương Tây,
quay lưng lại với văn hoá, đạo đức truyền thống. Những phong tục tập quán được coi là
thuần phong mỹ tục, nay được thế hệ trẻ coi là “cổ hủ”, lỗi thời. Sự thâm nhập của văn
hóa độc hại, của sự lai căng văn hóa, của lối sống thực dụng và những tiêu cực khác của
kinh tế thị trường, đã và đang ảnh hưởng, làm băng hoại những giá trị văn hóa truyền
thống, ảnh hưởng tới sự phát triển bền vững của đất nước.
Hội nhập quốc tế cùng với đô thị hóa tăng nhanh làm cho quan hệ xã hội của các
thành viên gia đình và của các gia đình ngày càng rộng hơn, đồng thời làm thu hẹp các
quan hệ họ tộc, láng giềng. Sự gắn kết của các thành viên trong gia đình ngày nay lỏng
lẻo, thiếu tính bền vững hơn trước. Văn hóa gia đình thiếu ổn định và thống nhất, hạnh
phúc gia đình trở nên mỏng manh, dễ bị đổ vỡ, chuẩn mực đạo đức truyền thống bị xem
nhẹ, những hiện tượng lệch chuẩn có xu hướng gia tăng. Những hiện tượng như quan hệ
tình dục trước hôn nhân, đồng tính luyến ái, sống thử, kết hôn muộn, sống độc thân, ly
hôn, ly thân không ngừng tăng lên và có tính đột biến.
3) Ví dụ ảnh hưởng tiêu cực Nho giáo:
Trong gia đình truyền thống Việt Nam từ thời xa xưa thân phận của người phụ nữ
luôn bị xem thường, khinh rẻ không được trân trọng, luôn bị người chồng của mình chèn
ép, theo truyền thống thời xưa thì người nam có quyền tam thê tứ thiếp mà không cần để
ý đến cảm nhận của người phụ nữ: Nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô; Đàn ông nông nổi
giếng khơi, đàn bà sâu sắc như cơi đựng trầu; Trai tay không chẳng ăn mày vợ, gái trăm
vạn cũng thể nhờ chồng. Bên cạnh đó còn có việc trọng nam khinh nữ, thời xưa thì ông
cha ta đã cho rằng trong một gia đình nếu sinh được con trai thì là phú quý trời cho còn
sinh con gái là tai họa vì họ cho rằng con gái là người vô dụng chẳng làm nên chuyện gì
chỉ đem lại nổi ô nhục hay phiền phức cho gia tộc của họ: gia đình sinh được con gái thì
không có tiếng nói trong gia tộc, mọi quyết định về kinh tế, thừa kế đều sẽ được giao cho
gia đình sinh được con trai. Nhưng trong thời đại hiện nay thì địa vị người phụ nữ không
còn thấp kém nữa, mà đã là bình đẳng với nam quyền trong quan hệ gia đình.
IV) GIA ĐÌNH TRUYỀN THỐNG VN TÁC ĐỘNG TÍCH CỰC VÀ TIÊU CỰC
NHƯ THẾ NÀO ĐẾN QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG GIA ĐÌNH MỚI Ở NƯỚC TA.
Gia đình truyền thống được coi là đại gia đình mà các thành viên liên kết với nhau
bằng chuỗi quan hệ huyết thống, có thể cùng chung sống từ 3 thế hệ trở lên: ông ba- cha
mẹ- con cái mà người ta quen gọi là "tam, tứ, ngũ đại đồng đường". Đây là kiểu gia đình
khá phổ biến và tập trung nhiều nhất ở nông thôn, cơ sở phát sinh và tồn tại của nó xuất
phát từ nền kinh tế tiểu nông. 1. Tích cực:
- Gia đình truyền thống là gia đình tồn tại ba, bốn thế hệ cùng chung sống dưới một
mái nhà có sự gắn bó cao về tình cảm theo huyết thống, bảo tồn, lưu giữ được các
truyền thống văn hoá, tập tục, nghi lễ, phát huy tốt các gia phong, gia lễ, gia đạo,
đặc biệt nhất là hai chữ hiếu-đễ (hai chữ hiếu-đễ vẫn có ý nghĩa quan trọng trong
việc gìn giữ và vun đắp tình cảm cho mỗi gia đình hiện đại ngày nay).
- Các thành viên trong gia đình có điều kiện giúp đỡ nhau về vật chất và tinh thần.
Chăm sóc người già và giáo dưỡng thế hệ trẻ. Nuôi dạy con cái, giúp con cái hòa
nhập vào cuộc sống cộng đồng làng xã, họ hàng. Có sự nuôi dạy của ông bà – sinh
hoạt vợ chồng ít bị ảnh hưởng về kinh tế.
- Có sự kiểm soát theo hướng từ trên xuống, bố mẹ kiểm soát con cái, thế hệ trước kiểm soát thế hệ sau.
- Gia đình truyền thống vẫn coi trọng chữ tình. Cái tình, cái nghĩa nó cần thiêt trong
tất cả các mối quan hệ gia đình. Vì thế mà cái tình được nâng cao trong quá trình
xây dựng gia đình mới hiện nay. (Cái tình có thể là tình cảm máu mủ ruột thịt, sự
đoàn kết, cộng hưởng, chung sức, chung lòng cùng nhau sinh sống và phát triển,
sự chung thủy. .và cái tình lớn nhất là trong mối quan hệ cha-con, mẹ-con – thứ
tình cảm thiêng liêng nhất giữa bậc sinh thành và con cái – thứ tình cảm không gì so sánh được). 2) Tiêu cực
Loại hình gia đình này là khi giữ gìn các truyền thống tốt đẹp cũng tồn tại những tập
tục, tập quán lạc hậu, lỗi thời mà cho tới nay vẫn còn được giữ là lưu truyền. -
Việc bất bình đẳng giữa nam và nữ(“Trọng nam khinh nữ” con trai trong gia đình
được xem trọng hơn con gái và có quyền quyết định mọi thứ, vai trò của người phụ nữ không được nâng cao). -
Bất bình đẳng trong trách nhiệm, nghĩa vụ và bình đẳng trong việc kế thừa (Phân biệt
đối xử đẳng cấp, thứ bậc giữa con trai – con gái, anh – em…) -
Người chồng là trụ cột của gia đình, mọi quyền lực trong gia đình đều thuộc về người
đàn ông. Người chồng là người chủ sở hữu tài sản của gia đình, người quyết định các
công việc quan trọng của gia đình, kể cả quyền dạy vợ, đánh con. -
Con cái trong gia đình truyền thống đặc biệt là người con gái phải tuân theo lời của bố
mẹ: “Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy”. -
Sự khác biệt về tâm lý, tuổi tác, lối sống, thói quen cũng đưa đến một hệ quả khó
tránh khỏi là mâu thuẫn giữa các thế hệ: giữa ông bà- các cháu; giữa mẹ chồng- nàng
dâu, em chồng – chị dâu. . Bên cạnh việc duy trì được tinh thần cộng đồng, gia đình
truyền thống phần nào cũng hạn chế sự phát triển tự do của mỗi cá nhân. -
Nghề nghiệp chính trong gia đình truyền thống là nghề nông. Sau vụ mùa của nhà
hoặc cả họ sẽ cùng nhau làm một số nghề thủ công nên nghề nghiệp trong gia đình
truyền thống được truyền từ đời này sang đời khác: “Cha truyền con nối”, không có
sự tự do trong việc lựa chọn, làm cho tính chất nghề nghiệp trong gia đình không còn đa dạng.
Document Outline

• I. ĐẶC ĐIỂM CỦA GIA ĐÌNH TRUYỀN THỐNG VIỆT NAM ẢNH
• 2)Vị trí của gia đình trong xã hội
• b)Gia đình là tổ ấm, mang lại giá trị hạnh phúc, hài
• c)Là cầu nối giữa cá nhân với xã hội
• d)Chức năng của gia đình:
• 3)Đặc điểm gia đình truyền thống Việt Nam
• II)Quốc gia ảnh hưởng lớn đến đặc điểm gia đình truyề
  • - Trung Quốc:
  • - Các nước phương Tây (tiêu biểu là Mĩ, Pháp)
• III)Các đặc điểm bị ảnh hưởng của gia đình truyền thốn
• 1)Ảnh hưởng sâu sắc từ Nho giáo:
• Tiêu cực:
• 2)Các nước phương Tây (tiêu biểu là Mĩ, Pháp)
• 3)Ví dụ ảnh hưởng tiêu cực Nho giáo:
• IV)GIA ĐÌNH TRUYỀN THỐNG VN TÁC ĐỘNG TÍCH CỰC VÀ TIÊU
• 1.Tích cực:
• 2) Tiêu cực