Giải Địa 10 Bài 27: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp, vấn đề và định hướng phát triển nông nghiệp CTST

Giải Địa 10 Bài 27: Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp, vấn đề và
định hướng phát triển nông nghiệp CTST
Mở đầu trang 105 SGK Địa 10 CTST
Hiện nay, những hình thức tổ chức lãnh thổ nào đang phổ biến? Những vấn đề nào
cần chú ý trong phát triển nền nông nghiệp hiện đại? Tương lai nông nghiệp thế giới định hướng ra sao? Lời giải
- Các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp phổ biến: trang trại, thể tổng hợp nông
nghiệp, vùng nông nghiệp.
- Khi phát triển nông nghiệp cần chú ý đến đối tượng của sản xuất nông nghiệp, ứng
dụng công nghệ vào nông nghiệp và liên kết các yếu tố trong sản xuất nông nghiệp.
- Định hướng phát triển nông nghiệp xanh, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
I. Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp
Câu hỏi trang 105 SGK Địa 10 CTST
Dựa vào thông tin trong bài và những hiểu biết của bản thân, em hãy:
- Trình bày quan niệm về tổ chức lãnh thổ nông nghiệp.
- Nêu vai trò của tổ chức lãnh thổ nông nghiệp. Lời giải
* Quan niệm: Là hệ thống liên kết không gian của các ngành, các cơ sở sản xuất
nông nghiệp và các lãnh thổ dựa trên các cơ sở quy trình kĩ thuật mới nhất, chuyên
môn hóa, tập trung hóa, liên hợp hóa và hợp tác sản xuất; cho phép sử dụng hiệu
quả nhất sự khác nhau theo lãnh thổ về các điều kiện tự nhiên, kinh tế, lao động và
đảm bảo năng suất lao động xã hội cao nhất. * Vai trò
- Tạo ra những tiền đề cần thiết để sử dụng hợp lí các nguồn lực tự nhiên, kinh tế -
xã hội của các vùng lãnh thổ, các nước trên thế giới.
- Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp góp phần đẩy mạnh chuyên môn hóa sản xuất nông
nghiệp và nâng cao năng suất lao động xã hội.
- Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp tạo các điều kiện liên kết, hợp tác giữa các hình
thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp và các ngành kinh tế khác nhau.
Câu hỏi trang 105 SGK Địa 10 CTST
Dựa vào bảng 27, thông tin trong bài và những hiểu biết của bản thân, em hãy phân
biệt vai trò, đặc điểm của một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp. Lời giải
Vai trò, đặc điểm của một số hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp
Hình thức tổ chức Vai trò Đặc điểm
lãnh thổ nông nghiệp Trang trại
- Là hình thức sản xuất cơ
- Mục đích chủ yếu của trang
sở, có vai trò to lớn trong
trại là sản xuất nông nghiệp
sản xuất nông nghiệp (cả hàng hóa.
về kinh tế, xã hội và môi trườ
- Quy mô sản xuất (đất đai, ng).
vốn,...) tương đối lớn.
- Góp phần khai thác hiệu
- Cách thức tổ chức và quản lí
quả các lợi thế về vị trí địa sản xuất tiến bộ.
lí, tự nhiên, dân cư, xã hội,...
- Có thuê lao động để phục vụ sản xuất. Thể tổng hợp nông
- Là hình thức tổ chức lãnh
- Là vùng sản xuất nông nghiệp nghiệp
thổ nông nghiệp ở mức độ
tập trung được hình thành dựa
cao nhằm tạo điều kiện
trên thế mạnh về vị trí địa lí,
thúc đẩy liên kết trong sản điều kiện tự nhiên và kinh tế - xuất nông nghiệp.
xã hội để sản xuất ra các nông sản có thế mạnh.
- Góp phần khai thác hiệu
quả các thế mạnh theo lãnh
- Có mối liên kết chặt chẽ giữa
thổ, đẩy mạnh công nghiệp
các cơ sở sản xuất nông nghiệp
hóa - hiện đại hóa nông
với công nghiệp chế biến và nghiệp. dịch vụ nông nghiệp.
- Mức độ sản xuất tập trung cao,
sản xuất chuyên môn hóa để đạt
năng suất lao động cao nhất. Vùng nông nghiệp
- Là hình thức cao nhất của
- Có lãnh thổ rộng lớn và ranh tổ chức lãnh thổ nông
giới xác định, được hình thành
nghiệp nhằm góp phần sử
dựa trên sự tương đồng về điều
dụng hiệu quả các tiềm
kiện sinh thái nông nghiệp, kinh
năng và thế mạnh của tế - xã hội, trình độ thâm canh, vùng.
cơ sở vật chất - kĩ thuật nông
nghiệp, cơ cấu sản xuất,...
- Là cơ sở hình thành vùng chuyên môn hóa nông
- Sản xuất các sản phẩm chuyên
nghiệp, góp phần thúc đẩy
môn hóa trên cơ sở phát huy thế phân công lao động theo mạnh của vùng. lãnh thổ.
II. Một số vấn đề phát triển nông nghiệp hiện đại
Câu hỏi trang 106 SGK Địa 10 CTST
Dựa vào thông tin trong bài và những hiểu biết của bản thân, em hãy nêu một số vấn
đề phát triển nền nông nghiệp hiện đại trên thế giới hiện nay. Lời giải
- Học sinh lựa chọn vấn đề và trình bày quan điểm của mình.
- Ví dụ: Việc ứng dụng khoa học - Công nghệ vào sản xuất nông nghiệp: ngày càng
được chú trọng nhằm tạo ra nông sản có năng suất cao, thích nghi với biến đổi khí
hậu. Bên cạnh đó, một số quốc gia đã đề cao việc phát triển nông nghiệp xanh” để
đảm bảo cho sự phát triển bền vững.
III. Định hướng phát triển nông nghiệp trong tương lai
Câu hỏi trang 107 SGK Địa 10 CTST
Dựa vào thông tin trong bài và những hiểu biết của bản thân, em hãy phân tích
những định hướng phát triển nông nghiệp trên thế giới trong tương lai. Lời giải
Phát triển nông nghiệp bền vững thể hiện qua một số định hướng sau: - Nông nghiệp xanh
+ Là cách thức phát triển ngành nông nghiệp, tối đa hóa cơ hội khai thác các nguồn
tài nguyên sạch, mô hình nông nghiệp tăng trưởng bền vững gắn với bảo vệ môi trường.
+ Nông nghiệp xanh hay nông nghiệp hữu cơ đảm bảo bốn nguyên tắc (sức khoẻ,
sinh thái, công bằng, cẩn trọng) dần trở thành hướng đi mới nhằm xây dựng một nền
nông nghiệp văn minh thích ứng với biến đổi khí hậu.
- Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao
+ Các công nghệ mới không những góp phần sử dụng tiết kiệm tài nguyên, tăng
năng suất và sản lượng nông sản mà còn hạn chế sức lao động của con người.
+ Các công nghệ phức hợp giúp quản lí chính xác hoạt động sản xuất nhằm tăng
sinh lợi, hiệu quả, an toàn và thân thiện với môi trường hơn.
Luyện tập và vận dụng trang 107 SGK Địa 10 CTST
Luyện tập trang 107 SGK Địa 10 CTST
Em hãy phân biệt sự khác nhau về đặc điểm của thể tổng hợp nông nghiệp và vùng nông nghiệp. Lời giải
Thể tổng hợp nông nghiệp Vùng nông nghiệp
- Là vùng sản xuất nông nghiệp tập trung
- Có lãnh thổ rộng lớn và ranh giới xác
được hình thành dựa trên thế mạnh về vị trí định, được hình thành dựa trên sự tương
địa lí, điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội đồng về điều kiện sinh thái nông nghiệp,
để sản xuất ra các nông sản có thế mạnh.
kinh tế - xã hội, trình độ thâm canh, cơ sở
vật chất - kĩ thuật nông nghiệp, cơ cấu sản
- Có mối liên kết chặt chẽ giữa các cơ sở xuất,...
sản xuất nông nghiệp với công nghiệp chế
biến và dịch vụ nông nghiệp.
- Sản xuất các sản phẩm chuyên môn hóa
trên cơ sở phát huy thế mạnh của vùng.
- Mức độ sản xuất tập trung cao, sản xuất
chuyên môn hóa để đạt năng suất lao động cao nhất.
Vận dụng trang 107 SGK Địa 10 CTST
Em hãy sưu tầm các tư liệu về phát triển nông nghiệp xanh ở một quốc gia trên thế giới hoặc ở Việt Nam. Lời giải
Cách người Israel thay đổi nền nông nghiệp thế giới
Từ những năm 1950, người Israel không những chỉ tìm ra phương thức tuyệt vời để
phủ xanh cho những sa mạc mà họ đã chia sẻ, chuyển giao những sáng kiến này đến
các quốc gia khác thông qua các tổ chức hợp tác quốc tế của họ một cách rộng rãi.
Và dưới đây là 12 thành tựu của người Israel đã mang đến cho nhân loại, giúp thay
đổi bộ mặt của nền sản xuất nông nghiệp toàn cầu, đem đến phương thức sản xuất
hiệu quả và là cách thức để giải quyết vấn đề an ninh lương thực hiện nay.
1. Công nghệ tưới nhỏ giọt
2. Kén tồn trữ lương thực
3. Kiểm soát côn trùng theo phương pháp sinh học
4. Công nghệ chăn nuôi bò sữa công nghiệp
5. Nông nghiệp trực tuyến
6. Giống khoai tây có thể trồng ở những nơi khắc nghiệt
7. Công nghệ tưới nước nhỏ giọt từ không khí
8. Công nghệ bảo vệ thực vật thân thiện với môi trường 9. Nuôi cá trong sa mạc
10. Sản xuất thực phẩm từ khí nhà kính
11. Nhân giống cá chép châu Phi
12. Hạt giống chất lượng cao cho mùa vụ bội thu
Học sinh có thể tìm hiểu về 1 trong các nội dung được gợi ý trên.