Giải Giáo dục công dân 7 Bài 4: Học tập tự giác, tích cực| Cánh diều

Mở đầu
Trả lời câu hỏi Mở đầu trang 20 SGK GDCD - Cánh diều
Muốn đạt được kết quả cao trong học tập không có gì quan trọng bằng tinh thần học
tập tự giác, tích cực. Lê-nin đã từng nói: “Học, học nữa, học mãi”. Em có suy nghĩ gì về câu nói đó? Hướng dẫn giải:
Câu nói của Lê-nin hoàn toàn đúng. Tri thức của nhân loại là vô hạn, biển học mênh
mông trong khi hiểu biết của con người là nhỏ bé. Để thỏa mãn sự ham hiểu biết,
làm cho tâm hồn trí tuệ phong phú, nâng cao giá trị bản thân, con người cần phải không ngừng học tập. Khám phá
Khám phá 1 trang 21 SGK GDCD - Cánh diều
Quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi: ● ● ● ●
a) Em hãy phân tích thái độ và hành vi học tập của các bạn học sinh trong các hình
ảnh trên và chỉ ra những biểu hiện của học tập tự giác, tích cực; biểu hiện chưa tự
giác, tích cực học tập.
b) Ngoài những biểu hiện trên, em còn biết những biểu hiện nào thể hiện sự tự giác, tích cực trong học tập? Hướng dẫn giải:
a) Thái độ học tập và hành vi học tập của các bạn học sinh trong các hình ảnh trên
được thể hiện qua các biểu hiện:
+ Hình ảnh 1: Bạn học sinh có thái độ tự giác học tập, tích cực vì bạn đã cố hoàn thành hết số bài tập.
+ Hình ảnh 2: Các bạn học sinh có thái độ tự giác học tập, tích cực vì các bạn đã chia nhau công việc nhóm.
+ Hình ảnh 3: Bạn nữ có thái độ tự giác học tập, tích cực vì bạn đã xem lại video bài
giảng của cô. Còn bạn nam bên cạnh chưa có ý thức tự giác học tập, tích cực vì khi
gặp bài toán khó bạn đã bỏ cuộc, không làm.
+ Hình ảnh 4: Bạn học sinh có thái độ tự giác học tập, tích cực vì bạn đã lập kế
hoạch học tập, mục tiêu cho bản thân mình.
+ Hình ảnh 5: Bạn học sinh nam chưa có ý thức tự giác học tập, tích cực vì chưa ôn
bài đã ngồi xem tivi và có thái độ không nghe lời khi bố mẹ nhắc nhở học tập.
+ Hình 6: Bạn nữ có thái độ tự giác học tập, tích cực vì có ý thức làm hết bài tập cô
giao về nhà. Còn bạn nam bên cạnh chưa có ý thức tự giác học tập, tích cực vì bạn
không chịu làm bài tập về nhà và có thái độ ỷ lại vào bạn khác, chép bài của bạn.
- Những biểu hiện của học tập tự giác, tích cực là: Cố gắng hoàn thành hết bài tập
(hình 1), chủ động phân chia, làm việc nhóm (hình 2), Xem lại bài giảng của cô (bạn
nữ hình 3), có kế hoạch, mục tiêu học tập (hình 4), chủ động làm hết bài tập cô giao về (bạn nữ hinhf 6).
- Những biểu hiện chưa tự giác, tích cực học tập: Gặp bài toán khó là từ bỏ (bạn
nam hình 3), không chịu học bài, ôn tập, không nghe lời bố mẹ nhắc nhở (hình 5),
không làm bài tập về nhà, chép bài bạn (bạn nam hình 6)
b) Ngoài những biểu hiện trên, còn có một số biểu hiện thể hiện sự tự giác, tích cực trong học tập như:
+ Có mục tiêu học tập rõ ràng, chủ động.
+ Hoàn thành nhiệm vụ học tập mà không cần bố mẹ, thầy cô, bạn bè nhắc nhở.
+ Luôn vượt khó, kiên trì trong học tập.
+ Tìm tòi, sáng tạo trong học tập.
+ Có phương pháp học chủ động.
+ Biết vận dụng những kiến thức đã được học vào trong đời sống thực tế.
Khám phá 2 trang 22 SGK GDCD - Cánh diều
Đọc và trả lời câu hỏi:
a) Theo em vì sao Minh và Nga đạt được những thành tích xuất sắc trong học tập?
b) Em hãy rút ra ý nghĩa của việc học tập tự giác, tích cực. Hướng dẫn giải:
a) Minh và Nga đạt được những thành tích xuất sắc trong học tập vì:
+ Minh luôn xây dựng kế hoạch học tập với các mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể và sắp
xếp thời gian học hợp lí. Ngoài giờ học trên lớp, Minh còn tranh thủ thời gian ở
trường để tìm đọc các tài liệu tham khảo trong thư viện hay mượn về nhà đọc. Với
bài tập khó Minh luôn cố gắng đào sâu suy nghĩ, tìm mọi cách giải hay và sáng tạo.
+ Nga có mục tiêu học tập rõ ràng, luôn nỗ lực, kiên trì học tập, luôn chủ động với kế
hoạch học tập của bản thân và nuôi chí lớn chinh phục các kì thi cao hơn.
b) Ý nghĩa của việc học tập tự giác, tích cực:
Tự giác, tích cực trong học tập giúp chúng ta chủ động, sáng tạo và không ngừng
tiến bộ trong học tập; đạt được kết quả và mục tiêu học tập đề ra; được mọi người
tin tưởng, tôn trọng và quý mến. Luyện tập
Luyện tập 1 trang 23 SGK GDCD - Cánh diều
Hãy chia sẻ với bạn về mục tiêu phấn đấu trong học tập của em trong năm học này
em sẽ làm gì để đạt được mục tiêu đó Hướng dẫn giải:
Mục tiêu phấn đấu trong học tập của em năm nay là đạt kết quả cao trong kì thi và là
học sinh giỏi toàn diện.
Để đạt được mục tiêu đó em sẽ :
- Tập trung nghe giảng trên lớp
- Chăm chỉ làm bài tập về nhà.
- Tham khảo một số đề nâng cao để làm thêm.
Luyện tập 2 trang 23 SGK GDCD - Cánh diều
Em hãy liệt kê những việc làm của bản thân thể hiện việc không tự giác, tích cực
trong học tập và nêu cách khắc phục hạn chế đó Hướng dẫn giải:
Việc làm thể hiện không tự giác, tích cực trong học tập:
● Khi gặp bài khó nghĩ không ra sẽ lên mạng chép giải hoặc chép bài của bạn
● Nhiều khi vì mải xem một bộ phim hay mà không chịu học bài đúng giờ
● Chỉ ôn tập kiến thức trước khi có bài kiểm tra hoặc trước kì thi Cách khắc phục:
● Lập kế hoạch học tập rõ ràng, chi tiết, phù hợp với năng lực bản thân
● Tự đặt ra phần thưởng cho bản thân khi đạt được mục tiêu học tập và
hình phạt khi không đạt được mục tiêu
Luyện tập 3 trang 23 SGK GDCD - Cánh diều
Em đồng tình hay không đồng tình với các ý kiến nào dưới đây? Vì sao?
A. Học tập tự giác, tích cực là yếu tố quan trọng giúp chúng ta đạt được ước mơ của bản thân.
B. Chỉ cần tự giác, tích cực với môn học mình yêu thích là được.
C. Trong bất kì hoàn cảnh nào cũng không nên điều chỉnh mục tiêu học tập đã đặt ra.
D. Để mở rộng kiến thức, rèn luyện các kĩ năng cho bản thân, chúng ta cần phải học tập tự giác, tích cực. Hướng dẫn giải: Em đồng tình với ý:
A. Vì chủ động thực hiện nhiệm vụ học tập không cần ai nhắc nhở chính là biểu hiện của học tập tự giác.
D. Vì Để mở rộng kiến thức, rèn luyện các kĩ năng cho bản thân, chúng ta cần phải
học tập tự giác, tích cực vì đây là ý nghĩa của việc học tập tự giác và tích cực.
Em không đồng tình với ý:
B. Chỉ cần tự giác, tích cực với môn học mình yêu thích là được vì nếu chỉ học tập
tự giác và tích cực những môn mà mình thích học thì không được nên phải học tập
tự giác và tích cực với mấy môn khác nữa.
C. Trong bất kì hoàn cảnh nào cũng không nên điều chỉnh mục tiêu học tập đã đặt ra
vì nếu không có điều chỉnh được mục tiêu học tập đã đặt ra thì sẽ thất bại, khi có
tính học tập tự giác và tích cực sẽ thành công trong mọi việc.
Luyện tập 4 trang 23 SGK GDCD - Cánh diều
Cuối tuần, H đang ngồi làm bài tập trong sách nâng cao thì A đến rủ đi chơi, H từ
chối không đi, A liền nói: “Tớ chỉ làm bài tập dễ thôi, còn bài tập khó, nâng cao cô có
yêu cầu làm đâu. Đi chơi điện tử với tớ đi”.
a) Em có nhận xét gì về ý thức học tập của H và A?
b) Nếu là H, em sẽ góp ý với A như thế nào? Hướng dẫn giải:
a) Theo em, H là người có ý thức học tập tự giác, chủ động, tích cực, chủ động làm
bài tập nâng cao ở nhà vào cuối tuần.
Còn A là người chưa có ý thức tự giác học tập, chỉ làm những bài tập dễ, bài cô yêu
cầu, chưa có ý thức tự học nâng cao.
b) Nếu em là H, em sẽ khuyên bạn A về nhà học bài, cố gắng suy nghĩ, tìm cách giải
cho những bài toán khó. Và sẽ khuyên bạn muốn học tập ngày càng tiến bộ thì việc
học kiến thức cơ bản là chưa đủ cần học và làm những bài nâng cao. Khi bạn làm
những bài nâng cao sẽ giúp bạn ôn luyện và củng cố kiến thức và còn giúp bạn rèn
luyện khả năng tư duy, sáng tạo. Vận dụng
Vận dụng 1 trang 23 SGK GDCD - Cánh diều
Em hãy lập một bản kế hoạch của cá nhân để rèn luyện tính tự giác, tích cực trong học tập theo gợi ý sau:
- Xác định mục tiêu của kế hoạch
- Lập kế hoạch thực hiện và liệt kê những việc làm cụ thể để đạt được mục tiêu đó.
- Thực hiện kế hoạch và thường xuyên đánh giá quá trình thực hiện để có điều
chỉnh kế hoạch một cách phù hợp... Hướng dẫn giải:
Mục tiêu: Trở thành một giáo viên tiếng Anh
Những việc làm cần đạt được:
● Luyện nghe, nói, đọc, viết tiếng Anh
● Luyện từ vững và ngữ pháp
● Đọc thêm các sách về tiếng Anh
● Giao tiếp bằng tiếng Anh để rèn luyện khả năng nói.
● Tự tin trước đám đông...
Vận dụng 2 trang 23 SGK GDCD - Cánh diều
Em hãy sưu tầm các phương pháp học tập tích cực mang lại hiệu quả cao và lựa
chọn một phương pháp học tập để áp dụng cho bản thân Hướng dẫn giải:
- Học theo nhóm: Thảo luận giúp người học rèn luyện tư duy phản biện và học cách
trao đổi, trình bày quan điểm của bản thân trước nhiều người. Đồng thời tạo thêm
hứng thú và giúp người học tham gia tích cực hơn, học được nhiều hơn thay vì thụ
động ngồi nghe giảng hay đọc sách.
- Học từ thất bại: Đừng để cảm giác thất bại hủy hoại bản thân hay hãy khiến những
thất bại thành động lực để những động lực đó giúp bạn vượt qua thử thách.
- Luôn ghi chú cẩn thận và đầy đủ kiến thức: Việc ghi chú sẽ giúp việc học trở nên
mới lạ, dễ nắm bắt ý chính, dễ nhớ hơn.
- Học bằng sơ đồ tư duy: Sơ đồ tư duy là cách tóm tắt một bài bằng những ý chính.
Việc học bằng sơ đồ tư duy sẽ dễ nhớ hơn, nắm bắt được những ý chính của bài.
- Học tập trung: Khi chú ý, tập trung vào bài học sẽ giúp bạn hiểu bài hơn, nắm bắt
được những ý cơ bản, ý nâng cao, nhớ được kiến thức của bài khiến việc học có
hiệu quả và dễ dàng hơn.