Giải Lịch sử 8 Bài 11: Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 -
1918) và Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917
Trả lời câu hỏi Lịch sử 8 Cánh diều Bài 11
I. Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918)
Câu 1: Khai thác thông tin và các hình trong mục 1, nêu nguyên nhân bùng nổ
Chiến tranh thế giới thứ nhất. Trả lời: - Nguyên nhân sâu xa 1 
Sự phát triển không đồng đều của chủ nghĩa tư bản đã làm nảy sinh
những mâu thuẫn không thể điều hoà giữa các nước đế quốc, trong đó mâu
thuẫn lớn nhất liên quan đến vấn đề thị trường và thuộc địa. 
Mâu thuẫn giữa các nước đế quốc về vấn đề thị trường và thuộc địa ngày
càng gay gắt, dẫn đến sự hình thành hai khối quân sự đối đầu nhau ở châu
Âu: phe Liên minh gồm Đức, Áo - Hung, I-ta-li-a (1882) và phe Hiệp ước
gồm Anh, Pháp, Nga (1907). Cả hai khối đều ráo riết chuẩn bị chiến tranh
để tranh giành thuộc địa.
- Nguyên nhân trực tiếp: ngày 28/6/1914, Thái tử Áo - Hung bị nhóm dân tộc
chủ nghĩa Xéc-bi ám sát. Nhân cơ hội này, ngày 28/7/1914, Áo - Hung tuyên
chiến với Xéc-bi; Đức tuyên chiến với Nga (1/8/1914),..
=> Chiến tranh bùng nổ và nhanh chóng lan rộng thành chiến tranh thế giới.
Câu 2: Dựa vào thông tin, bảng 11 và các hình trong mục 2, phân tích hậu quả
và tác động của Chiến tranh thế giới thứ nhất đối với lịch sử nhân loại. 2 3 Trả lời:
♦ Hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918):
Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc với sự thất bại thuộc về phe Liên minh.
Chiến tranh đã để lại những hậu quả nặng nề cho nhân loại. Cụ thể là: 
Lôi cuốn 70 quốc gia (trong đó có 38 nước trực tiếp tham chiến) và hàng
triệu dân thường vào vòng khói lửa. 
Khiến 10 triệu người chết và khoảng 20 triệu người bị thương. 
Nhiều thành phố, làng mạc, đường sá, nhà máy bị phá huỷ... 
Thiệt hại về vật chất ước tính khoảng 388 tỉ USD.
♦ Tác động của Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918): Chiến tranh thế giới
thứ nhất kết thúc đã dẫn đến những tác động sâu sắc đối với tình hình thế giới. Cụ thể là:
- Bản đồ chính trị thế giới có sự thay đổi với sự tan rã của các đế quốc: Đức,
Nga, Áo - Hung và Ốt-tô-man, hàng loạt các quốc gia mới ra đời ở châu Âu;…
- Làm thay đổi so sánh lực lượng giữa các nước tư bản: 
Mỹ trở thành quốc gia giàu mạnh nhất trong thế giới tư bản. 
Nhật Bản được nâng cao vị thế ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương. 
Đức bị mất hết thuộc địa và một phần diện tích lãnh thổ; đồng thời phải
gánh chịu những khoản bồi thường chiến phí khổng lồ,… 
Các nước châu Âu khác (Anh, Pháp,…) bị tàn phá nặng nề, kinh tế kiệt
quệ, nhiều nước trở thành con nợ của Mỹ.
- Một trật tự thế giới mới được thiết lập, thường gọi là “hệ thống Vécxai - Oasinhtơn”.
- Sự suy yếu của các nước tư bản (trừ Mĩ) sau Chiến tranh thế giới thứ nhất đã
tạo những điều kiện khách quan thuận lợi thúc đẩy sự phát triển của cao trào 4
cách mạng ở các nước tư bản (1918 - 1923) và phong trào giải phóng dân tộc ở
các nước thuộc địa, phụ thuộc.
- Thành công của cách mạng tháng Mười Nga và việc thành lập nhà nước Xô
viết đánh dấu bước chuyển lớn trong cục diện chính trị thế giới.
II. Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917
Câu 1: Nêu những nét chính về nguyên nhân làm bùng nổ Cách mạng tháng Mười Nga. Trả lời:
- Sau cách mạng tháng Hai, chế độ quân chủ chuyên chế ở Nga đã bị lật đổ,
nhưng những vấn đề về hòa bình, ruộng đất, tự do của nhân dân Nga vẫn không
được đáp ứng; chính quyền cách mạng vẫn chưa thuộc về giai cấp vô sản.
- Mặt khác, sau Cách mạng tháng Hai, hai chính quyền đại diện cho lợi ích của
các giai cấp khác nhau được thành lập và tồn tại song song ở Nga, đó là: Chính
phủ lâm thời của giai cấp tư sản và Xô viết của đại biểu công nhân và binh lính.
=> Vấn đề cấp bách đặt ra cho nước Nga: 
Chấm dứt tình trạng hai chính quyền song song tồn tại. 
Đưa đất nước ra khỏi cuộc chiến tranh đế quốc và tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa.
- Trước tình hình đó, V.I. Lênin và Đảng Bôn-sê-vích đã chuẩn bị kế hoạch, tiếp
tục lãnh đạo nhân dân làm cách mạng lật đổ Chính phủ lâm thời của giai cấp tư sản.
Câu 2: Nêu những nét chính về diễn biến của Cách mạng tháng Mười Nga. Cho
biết vai trò của Lênin đối với cuộc cách mạng.
Câu 3: Nêu ý nghĩa lịch sử và tác động của Cách mạng tháng Mười Nga năm
1917 đối với nước Nga và lịch sử nhân loại. 5
Giải Luyện tập và vận dụng Lịch sử 8 Cánh diều Bài 11 Luyện tập 1
Lập bảng thống kê những sự kiện chính của Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914
- 1918) và Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917. Trả lời:
(*) Bảng 1: Những sự kiện chính của Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918) Thời Nội dung sự kiện gian 1914
Chiến tranh bùng nổ, diễn ra chủ yếu ở châu Âu.
1915 -Hai bên sử dụng các phương tiện chiến tranh và vũ khí mới, gây 1916
nên những tổn thất lớn. Cục diện hai bên ở thế giằng co.
- Cách mạng tháng Mười Nga bùng nổ và giành thắng lợi, tác 1917
động lớn đến tình hình thế giới.
- Mỹ tham chiến và đứng về phe Hiệp ước.
- Nước Nga rút khỏi chiến tranh.
- Phe Hiệp ước chiếm ưu thế. 1918
- Ngày 11/11, Đức kí văn bản đầu hàng không điều kiện. Chiến tranh kết thúc.
(*) Bảng 2: Những sự kiện chính của Cách mạng tháng Mười Nga (1917) Thời gian Nội dung sự kiện 6
Tháng 4/1917Lênin soạn thảo và trình bày bản Luận cương tháng Tư.
Chính phủ tư sản lâm thời đàn áp nhân dân, truy nã Lênin
Tháng 7/1917và những người trong Đảng Bôn-sê-vích.
Lênin và Đảng vô sản lãnh đạo quần chúng nhân dân tiếp
Tháng 8/1917tục chuẩn bị tiến hành khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền. Đêm
Quân khởi nghĩa đánh chiếm Pê-tơ-rô-grát, rồi bao vây
24/10/1917 Cung điện Mùa Đông.
Cung điện mùa Đông bị chiếm, Chính phủ tư sản lâm thời Đêm
sụp đổ. Chính quyền Xô viết được thành lập do Lênin đứng 25/10/1917 đầu.
Cách mạng tháng Mười đã thắng lợi trên khắp nước Nga Tháng 3/1918rộng lớn. Luyện tập 2
Vì sao chế độ phong kiến Nga hoàng đã sụp đổ vào tháng 2/1917 nhưng nhân
dân Nga vẫn tiếp tục làm cách mạng? Trả lời:
- Chế độ phong kiến Nga hoàng đã sụp đổ vào tháng 2/1917 nhưng nhân dân
Nga vẫn tiếp tục làm cách mạng, vì: 
Những vấn đề về hòa bình, ruộng đất, tự do của nhân dân Nga vẫn không
được đáp ứng; chính quyền cách mạng vẫn chưa thuộc về giai cấp vô sản. 7 
Sau Cách mạng tháng Hai, hai chính quyền đại diện cho lợi ích của các
giai cấp khác nhau được thành lập và tồn tại song song ở Nga, đó là: Chính
phủ lâm thời của giai cấp tư sản và Xô viết của đại biểu công nhân và binh lính.
=> Vấn đề cấp bách đặt ra cho nước Nga lúc này là: 
Chấm dứt tình trạng hai chính quyền song song tồn tại. 
Đưa đất nước ra khỏi cuộc chiến tranh đế quốc và tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa. Vận dụng 3
Sưu tầm tư liệu về cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918) và Cách
mạng tháng Mười Nga năm 1917. Giới thiệu các tư liệu đó với thầy cô và bạn học. Trả lời:
(*) Tham khảo: Tác động của Cách mạng tháng Mười Nga đối với Cách mạng Việt Nam
- Thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga (1917) và sự ra đời của nước Nga
Xô viết đã tác động sâu sắc tới sự lựa chọn con đường cứu nước của Nguyễn Ái
Quốc, mở đầu quá trình giải quyết tình trạng khủng hoảng về đường lối và giai
cấp lãnh đạo cho cách mạng Việt Nam (Nguyễn Ái Quốc đã từng nhận xét:
“trong thế giới bây giờ chỉ có cách mệnh Nga là thành công và thành công đến
nơi, nghĩa là dân chúng được hưởng cái hạnh phúc, tự do, bình đẳng thật...”)
- Sự bùng nổ, quá trình phát triển và giành thắng lợi của Cách mạng tháng Mười
đã để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho cách mạng Việt Nam. Ví dụ như:
+ Bài học về vai trò lãnh đạo cách mạng: cách mạng muốn thành công cần có sự
lãnh đạo của một đảng biết vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều
kiện cụ thể của nước mình (Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh đã khẳng định: 8
“lực lượng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động là rất to lớn, là vô
cùng, vô tận. Nhưng lực lượng ấy cần có Đảng lãnh đạo mới chắc chắn thắng lợi”).
+ Bài học về lực lượng cách mạng: trong lực lượng toàn dân tộc, chủ tịch Hồ
Chí Minh khẳng định vai trò động lực cách mạng của công nhân và nông dân.
Hồ Chí Minh nhấn mạnh “Cách mệnh Nga dạy chúng ta rằng muốn cách mệnh
thành công thì phải lấy công nông làm gốc”.
+ Bài học về phương pháp cách mạng: sử dụng bạo lực cách mạng và chú trọng
đến việc tạo thời cơ và chớp thời cơ cách mạng. 9
Document Outline

• Giải Lịch sử 8 Bài 11: Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918) và Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917
• Trả lời câu hỏi Lịch sử 8 Cánh diều Bài 11
  • I. Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918)
  • II. Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917
• Giải Luyện tập và vận dụng Lịch sử 8 Cánh diều Bài 11
  • Luyện tập 1
  • Luyện tập 2
  • Vận dụng 3