Bài: Ứng dụng sinh trưởng và phát triển ở sinh vật vào thực tiễn
Bài 37.1 trang 82 SBT Khoa học tự nhiên 7: Nhiệt độ môi trường cực thuận đối với sinh vật là gì?
A. Mức nhiệt cao nhất mà sinh vật có thể chịu đựng.
B. Mức nhiệt thích hợp nhất đối với sự sinh trưởng và phát triển của sinh vật.
C. Mức nhiệt thấp nhất mà sinh vật có thể chịu đựng.
D. Mức nhiệt ngoài khoảng nhiệt độ mà sinh vật có thể sinh trưởng và phát triển. Lời giải: Đáp án đúng là: B
Nhiệt độ môi trường cực thuận đối với sinh vật là mức nhiệt thích hợp nhất
đối với sự sinh trưởng và phát triển của sinh vật. Trong điều kiện nhiệt độ môi
trường cực thuận, sinh vật sẽ có tốc độ sinh trưởng và phát triển tốt nhất.
Bài 37.2 trang 82 SBT Khoa học tự nhiên 7: Ở thực vật, ánh sáng là nhân tố
ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến bao nhiêu quá trình dưới đây? a) Sinh trưởng. b) Thụ phấn. c) Quang hợp. d) Thoát hơi nước. e) Phát triển. g) Ra hoa. h) Hình thành quả. A. 6. B. 3. C. 7. D. 4. Lời giải: Đáp án đúng là: A
Các ý đúng là: a, c, d, e, g, h.
- Ở thực vật, ánh sáng là nhân tố cơ bản ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp
đến nhiều quá trình như sinh trưởng, quang hợp, thoát hơi nước, phát triển, ra hoa, hình thành quả.
- Ánh sáng hầu như không ảnh hưởng đến quá trình thụ phấn. Quá trình thụ
phấn ở thực vật thường chịu ảnh hưởng của các nhân tố như độ ẩm, chế độ gió,…
Bài 37.3 trang 82 SBT Khoa học tự nhiên 7: Ở động vật, ánh sáng là nhân tố
ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến bao nhiêu quá trình dưới đây? a) Hấp thụ calcium. b) Chuyển hóa protein. c) Hình thành xương.
d) Ổn định thân nhiệt. e) Hấp thụ nước.
g) Chuyển hóa năng lượng. h) Bài tiết chất thải. A. 6. B. 4. C. 7. D. 5. Lời giải: Đáp án đúng là: B
Các ý đúng là: a, c, d, g.
- Ảnh hưởng của ánh sáng đến quá trình hấp thụ calcium và hình thành
xương: Ánh sáng mặt trời giúp cơ thể tổng hợp vitamin D – chất đóng vai trò
quan trọng trong việc hấp thụ calcium để hình thành xương, từ đó tác động
đến sự sinh trưởng của cơ thể.
- Ảnh hưởng của ánh sáng đến quá trình ổn định thân nhiệt và chuyển hóa
năng lượng: Ánh sáng giúp động vật thu thêm nhiệt từ môi trường và giảm
mất nhiệt trong những ngày trời rét, tập trung các chất để xây dựng cơ thể
thúc đẩy sinh trưởng, phát triển.
Bài 37.4 trang 83 SBT Khoa học tự nhiên 7: Hãy tìm hiểu và cho biết nước
chiếm tỉ lệ bao nhiêu trong cơ thể và đóng vai trò gì đối với con người. Từ
những kiến thức đó, em rút ra nhận xét gì và ứng dụng như thế nào trong cuộc sống? Lời giải:
- Nước chiếm khoảng 70% khối lượng cơ thể người.
- Vai trò của nước đối với cơ thể người: Nước là thành phần quan trọng trong
tế bào và cơ thể sinh vật; là môi trường và nguyên liệu cho quá trình trao đổi
chất, chuyển hóa năng lượng của tế bào và cơ thể; là dung môi vận chuyển
các chất dinh dưỡng, chất thải trong tế bào và mô; duy trì nhiệt độ bình
thường của cơ thể. Nếu thiếu nước, quá trình sinh trưởng và phát triển của
sinh vật sẽ bị chậm hoặc ngừng lại, thậm chí là chết.
→ Kết luận: Hằng ngày, cần cung cấp đủ nước cho cơ thể thông qua việc
uống nước, ăn đồ ăn có chứa nước, không nhịn khát. Tuy nhiên, cũng không
nên uống quá nhiều nước một lúc.
Bài 37.5 trang 83 SBT Khoa học tự nhiên 7: Vận dụng kiến thức về ảnh hưởng
của các yếu tố bên ngoài tác động đến quá trình sinh trưởng và phát triển của
thực vật, hãy đề xuất các biện pháp canh tác giúp cây trồng sinh trưởng tốt,
cho năng suất cao theo mẫu sau: Lời giải: Yếu tố Biện pháp canh tác bên ngoài Nhiệt độ
Làm nhà kính trồng cây nhằm ổn định nhiệt độ khi môi trường
quá nóng hay quá lạnh; phủ rơm rạ trên mặt đất sau khi gieo hạt,
giữ ấm giúp sự nảy mầm thuận lợi.
Ánh sáng Trồng xen cây có nhu cầu ánh sáng khác nhau, làm luống tạo
khoảng cách tránh sự che lấp ánh sáng lẫn nhau.
Chất dinh Bón phân hợp lí theo nhu cầu của cây trồng, trồng luân phiên dưỡng
các loại cây khác nhau trên một khu đất. Độ ẩm
Tưới tiêu chủ động đảm bảo giữ độ ẩm thích hợp với mỗi loại cây trồng.
Bài 37.6 trang 83 SBT Khoa học tự nhiên 7: Ghép các thông tin trong cột A với
cột B trong bảng sau sao cho phù hợp. Lời giải:
1 – b: Sự sinh trưởng và phát triển của cây chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố từ
bên trong cơ thể là chất kích thích và chất ức chế.
2 – d: Chất kích thích làm cho cây sinh trưởng và phát triển nhanh.
3 – a: Chất ức chế kìm hãm sự sinh trưởng và phát triển của cây trồng.
4 – e: Con người đã sử dụng chất kích thích để kích thích sự ra hoa hoặc tạo quả của cây trồng.
5 – c: Con người đã sử dụng chất ức chế kìm hãm sự nảy mầm để bảo quản nông sản.
Bài 37.7 trang 83 SBT Khoa học tự nhiên 7: Vận dụng kiến thức về các yếu tố
ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của sinh vật, em hãy đề xuất các
biện pháp trong chăn nuôi để vật nuôi sinh trưởng tốt, cho năng suất cao theo mẫu sau: Lời giải:
Yếu tố tác Biện pháp trong chăn nuôi động Dinh
Cho vật nuôi ăn uống đầy đủ cả lượng và chất, phù hợp với đặc dưỡng
điểm dinh dưỡng của mỗi loài vật nuôi. Nhiệt độ
Xây chuồng, trại có khả năng chống nóng, chống lạnh, sử dụng
các thiết bị sưởi ấm hay làm mát khi nhiệt độ quá thấp hay quá cao.
Ánh sáng Thiết kế nơi ở cho vật nuôi có ánh sáng phù hợp với mỗi loài;
thường xuyên dọn nơi ở của vật nuôi sạch sẽ, khô thoáng.
Chất kích Sử dụng chất kích thích sinh trưởng cho vật nuôi đúng liều thích
lượng, đúng thời điểm giúp tăng năng suất mà không gây hại sinh
cho người sử dụng sản phẩm chăn nuôi. trưởng
Bài 37.8 trang 84 SBT Khoa học tự nhiên 7: Vận dụng những hiểu biết về vòng
đời của sâu hại, đề xuất biện pháp phòng ngừa và diệt trừ sâu hại để bảo vệ
mùa màng. Lấy ví dụ một loài cụ thể. Lời giải:
- Để phòng ngừa và tiêu diệt sâu hại, cần tìm hiểu vòng đời của sâu hại; có
các biện pháp phù hợp để tiêu diệt một giai đoạn trong vòng đời của chúng
(tốt nhất là giai đoạn trứng hoặc ấu trùng); đánh giá mức độ thành công của
biện pháp để có kế hoạch điều chỉnh nhằm bảo vệ mùa màng tốt hơn.
- Ví dụ: Để tiêu diệt muỗi, người ta thường loại bỏ các vũng nước đọng để
tránh muỗi đẻ trứng vào đó hay tiêu diệt ấu trùng, vì đây là các giai đoạn dễ
tác động nhất trong vòng đời của chúng.