Giải SGK Địa lí 7 bài 9: Vị trí địa lí, phạm vi và đặc điểm tự nhiên châu Phi - Cánh Diều

1. Vị trí địa lí và phạm vi châu Phi
Câu hỏi trang 112 SGK Địa lí 7 : Hãy cho biết
- Châu Phi giáp với các biển, đại dương nào?
- Đặc điểm nổi bật về vị trí địa lí, hình dạng và kích thước của châu Phi. Lời giải:
- Châu Phi tiếp giáp với các biển và đại dương như sau:
+ Biển Châu Phi giáp biển Địa Trung Hải và biển Đỏ.
+ Đại dương Châu Phi giáp Ấn Độ Dương, Đại Tây Dương
- Châu Phi có các đặc điểm nổi bật về vị trí địa lí, hình dạng và kích thước:
+ Vị trí địa lí: Châu Phi có phần lục địa kéo dài từ khoảng 47o20’B đến 34o52’N. Đại bộ
phận lãnh thổ nằm giữa hai đường chí tuyến, tương đối cân xứng hai bên đường xích đạo.
+ Về hình dạng: Châu Phi có dạng hình khối “mập mạp”, đường bờ biển ít bị chia cắt, có
rất ít các vịnh biển và bán đảo lớn.
+ Về kích thước: Châu Phi có diện tích khoảng 30,3 triệu km² (lớn thứ 3 thế giới).
2. Đặc điểm thiên nhiên
Câu hỏi trang 114 SGK Địa lí 7
- Xác định các sơn nguyên, bồn địa, các dãy núi của châu Phi.
- Nêu tên các khoáng sản chủ yếu và sự phân bố của chúng. Lời giải:
- Châu Phi có các sơn nguyên, bồn địa và các dãy núi như:
+ Sơn nguyên có sơn nguyên Ê-ti-ô-pi-a và Đông Phi.
+ Bồn địa gồm Bồn địa Sát, bồn địa Công-gô, bồn địa Nin Thượng, bồn địa Ca-la-ha-ri.
+ Châu Phi có các dãy núi như dãy At-lat và Đrê-ken-bec.
- Các khoáng sản chủ yếu và sự phân bố:
+ Khu vực Bắc Phi là nơi chứa các mỏ sắt, dầu mỏ và khí tự nhiên.
+ Các mỏ vàng, sắt, kim cương phân bố ven biển vịnh Ghi-nê.
+ Các mỏ đồng, chì, cô ban, u-ra-ni-um, crôm, kim cương, phốt-pho-rít phân bố ở khu vực Nam Phi.
Câu hỏi 1 trang 115 SGK Địa lí 7 : Hãy giải thích vì sao châu Phi có khí hậu nóng và khô. Lời giải:
Lý do Châu Phi có khí hậu nóng và khô là vì:
- Châu Phi có nhiệt độ luôn cao la do có 2 đường chí tuyến chạy qua và nằm hoàn toàn ở đới nóng.
- Đây là nơi được ánh sáng Mặt Trời chiếu nhiều nhất và có đường Xích đạo đi qua chính giữa lãnh thổ.
- Dạng hình khối với diện tích rộng lớn là đặc điểm của Châu Phi, đường bờ biển ít bị cắt
xẻ nên sự ảnh hưởng của biển khó vào sâu trong lục địa.
- Ven bờ có các dòng biển lạnh chảy qua như dòng biển lạnh Ca-na-ri ở phía tây bắc
châu Phi, dòng biển lạnh Ben-ghê-la nằm ở phía tây nam châu Phi và dòng biển lạnh Xô-
ma-li ở phía đông châu Phi.
- Các dãy núi bao quanh châu Phi dẫn đến sự hạn chế ảnh hưởng của biển vào đất liền,
đồng thời cản trở các loại gió.
Câu hỏi 2 trang 115 SGK Địa lí 7 : Nhận xét đặc điểm mạng lưới sông, hồ của châu Phi.
Xác định và đọc tên một số sông, hồ lớn của châu Phi? Lời giải:
- Ta có nhận xét về đặc điểm mạng lưới sông, hồ của châu Phi như sau:
+ Mạng lưới sông, hồ châu Phi kém phát triển và phân bố không đều.
+ Các con sông phần lớn có nhiều thác ghềnh.
+ Ở Đông Phi có các hồ lớn hầu hết có nguồn gốc kiến tạo và tập trung.
+ Có thể tích trữ 1 khối nước ngọt phong phú do các hồ có diện tích rộng và độ sâu lớn.
+ Không chỉ có giá trị cho giao thông mà các sông, hồ còn cung cấp nước cho sản xuất và sinh hoạt con người.
- Xác định và đọc tên một số sông, hồ lớn của châu Phi:
+ Sông Nin, sông Công-gô, sông Dăm-be-đi, sông Ni-giê,... là các con sông lớn của châu Phi
+ Có các hồ lớn như hồ Vích-to-ri-a, hồ Sát, hồ Tan-ga-ni-ca, hồ Ni-át-xa, hồ Tuốc-ca- na,...
Câu hỏi 3 trang 115 SGK Địa lí 7 : Hãy nêu tên một số loài động vật địa phương của châu
Phi và sự phân bố của chúng. Lời giải:
Ta có thể thấy một số loài động vật địa phương của châu Phi và sự phân bố của chúng như sau:
- Hà mã, đà điểu phân bố chủ yếu ở Trung Phi.
- Sư tử, hươu cao cổ phân bố chủ yếu ở Trung và Nam Phi.
- Lạc đà phân bố chủ yếu ở Bắc Phi.
3. Vấn đề môi trường trong sử dụng thiên nhiên
Câu hỏi trang 116 SGK Địa lí 7 : Hãy cho biết vì sao nạn buôn bán trái phép sừng tê giác
đen và ngà voi lại phổ biến trên thế giới. Lời giải:
Phổ biến trên thế giới các nạn buôn bán trái phép sừng tê giác đen và ngà voi là do:
- Việc buôn bán trái phép sừng tê giác đen và ngà voi mang lại giá trị kinh tế cao.
- Có những tin hoang đường về tác dụng chữa bệnh thần kì của sừng tê giác khiến một
bộ phận người dân tin vào điều này.
- Ngoài ra, ngà voi còn có thể làm đồ trang sức hay trang trí nội thất.
- Hiện nay, tê giác và voi càng trở nên quý hiếm và được truy lùng ở mọi nơi và đang dần
có nguy cơ tuyệt chủng bởi nạn buôn bán trái phép nên. Luyện tập
Luyện tập 1 trang 116 SGK Địa lí 7 : Hãy nhận xét đặc điểm đường bờ biển châu Phi? Lời giải:
Đường bờ biển ít khúc khuỷu, không có nhiều bán đảo, vịnh và biển ven bờ là các đặc
điểm của đường bờ biển châu Phi.
Luyện tập 2 trang 116 SGK Địa lí 7 : Hãy cho biết các dòng biển nóng và dòng biển lạnh
có ảnh hưởng như thế nào đến lượng mưa các vùng ven biển châu Phi. Lời giải:
Các dòng biển nóng và dòng biển lạnh có ảnh hưởng đến lượng mưa các vùng ven biển châu Phi như sau:
- Chảy ven bờ Tây Bắc của châu Phi có dòng biển lạnh Ca-na-ri, ở ven bờ Tây Nam châu
Phi có dòng biển lạnh Ben-ghê-la, lượng mưa vùng ven biển này thường dưới 200 mm.
- Ven bờ vịnh Ghi-nê có dòng biển nóng Ghi-nê chảy, lượng mưa vùng ven biển trên 2000 mm.
- Chảy ven bờ biển Đông châu Phi là dòng biển nóng Mô-dăm-bích và dòng biển nóng
Mũi Kim, lượng mưa vùng ven biển từ 1000 - 2000 mm.
=> Kết luận: Vùng ven biển châu Phi có lượng mưa lớn do có dòng biển nóng đi qua và
có lượng mưa nhỏ do có dòng biển lạnh đi qua. Vận dụng
Vận dụng trang 116 SGK Địa lí 7 : Môi trường tự nhiên châu Phi sẽ ra sao nếu nạn buôn
bán động vật hoang dã (voi, tê giác,…) bất hợp pháp diễn ra phổ biến? Lời giải:
Nếu nạn buôn bán động vật hoang dã bất hợp pháp diễn ra phổ biến thì môi trường của
châu Phi sẽ mất cân bằng sinh thái môi trường, suy giảm và tuyệt chủng các loài động
vật quý hiếm. ngoài ra còn gây ô nhiễm do những người săn bắn trái phép động vật
hoang dã sử dụng các công cụ hủy diệt.