1. Một số sự kiện tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn
Trả lời câu hỏi mục 1.a trang 81 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Vì sao anh hùng hào kiệt khắp nơi tụ về Lam Sơn? Mục đích của họ là gì? Đọc thêm tư liệu
19.2 cho câu trả lời của em.
Hướng dẫn trả lời
Hào kiệt khắp nơi tìm về Lam Sơn hội tụ dưới ngọn cờ khởi nghĩa của Lê Lợi là vì :
-Nhân dân ta có lòng yêu nước nồng nàn.
-Nhân dân không chịu khuất phục, lầm than nô lệ
-Lê Lợi là người yêu nước, giàu lòng nhân nghĩa, có chí khí, ...
Mục đích của các hào kiệt khi tụ hội về Lam Sơn là “nguyện một lòng cứu nước, chung sức
đồng lòng, giữ gìn đất nước để trong cõi được sống yên lành”.
Trả lời câu hỏi mục 1.b trang 81 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Trình bày khó khăn của khởi nghĩa Lam Sơn trong những năm đầu của cuộc khởi nghĩa
Hướng dẫn trả lời
Những khó khăn của nghĩa quân Lam Sơn trong những năm đầu của cuộc khởi nghĩa:
- Chịu nhiều tổn thất nặng nề. Ba lần Lê Lợi phải rút quân lên vùng núi Chí Linh.
- Giữa năm 1418, quân Minh vây ráp, tình thế nguy khốn, Lê Lai đã giả trang thành lê Lợi để nhử địch, cứu chủ.
- Nghĩa quân phải tạm hòa với quân Minh.
Trả lời câu hỏi mục 1.c trang 82 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Khai thác tư liệu 19.3 và cho biết tại sao Nguyễn Chích đề xuất kế hoạch chuyển địa bàn
hoạt động chính của nghĩa quân vào Nghệ An? Kế hoạch đó đem lại kết quả thế nào?
Hướng dẫn trả lời
Nguyễn Chích đề xuất kế hoạch chuyển địa bàn hoạt động chính của nghĩa quân vào Nghệ An:
- Nghệ An là nơi hiểm yếu, đất rộng, người đông…
- Dùng Nghệ An làm đất dừng chân, dựa vào sức người, của cải ấy để đánh Đông Đô.
Kế hoạch đánh chiếm Nghệ An đã giành thắng lợi lớn, giải phóng một vùng rộng lớn từ
Thanh Hóa vào đến đèo Hải Vân.
Trả lời câu hỏi mục 1.d trang 83 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Dựa vào lược đồ 19.4, 19.5 và thông tin trong bài, em hãy trình bày tóm tắt diễn biến trận Tốt
Động- Chúc Động và trận Chi Lăng- Xương Giang.
Hướng dẫn trả lời
Diễn biến chính trận Tốt Động- Chúc Động:
- Tháng 11-1426, Vương Thông chỉ huy viện binh kéo đến Đông Quan mở cuộc tấn công
đánh vào Cao Bộ nơi quân Lam Sơn đóng giữ.
- Nghĩa quân mai phục ở Tốt Động, Chúc Động. Quân Minh rơi vào trận địa, bị phục kích, tổn thất nặng nề.
- Nghĩa quân vây hãm thành Đông Quan, giải phóng nhiều châu, huyện
Diễn biến chính trận Chi Lăng- Xương Giang
- tháng 10-1427, Liễu Thăng và Mộc Thạch dẫn 15 vạn quân chia thành 2 ngả, tiến vào nước
ta cứu viện cho Vương Thông.
- Tại Chi Lăng, quân Minh rơi vào trận địa mai phục của nghĩa quân, Liễu Thăng bị chém
đầu. Quân Minh rút chạy về Xương Giang.
- Nghe tin Liễu Thăng tử trận, Mộc Thạch vội cho quân rút về nước.
2. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử
Trả lời câu hỏi mục 2 trang 85 SGK Lịch sử và Địa lí 7
1. Hãy giải thích nguyên nhân chính dẫn đến thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
Hướng dẫn trả lời
Nguyên nhân chính dẫn đến thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn:
- Tinh thần yêu nước, đoàn kết của cả dân tộc
- Nhân dân cùng tướng sĩ đoàn kết một lòng, hăng hái tham gia, ủng hộ khởi nghĩa.
- Có đường lối chiến lược, chiến thuật đúng đắn của những người lãnh đạo khởi nghĩa.
2. Hãy trình bày ý nghĩa lịch sử của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn
Hướng dẫn trả lời
Ý nghĩa lịch sử của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn:
- Đã lật đổ được ách thống trị của nhà Minh.
- Mở ra thời kì phát triển mới của quốc gia Đại Việt- thời Lê sơ.
Luyện tập - Vận dụng
Trả lời câu hỏi mục Luyện tập trang 85 SGK Lịch sử và Địa lí
Em hãy xác định thời gian, ý nghĩa của những sự kiện tiêu biểu trong khởi nghĩa Lam Sơn theo bảng sau: Trả lời:
Hướng dẫn trả lời Sự kiện Thời gian Ý nghĩa
Chung sức đồng lòng, giữ gìn đất nước để trong cõi được Hội thề Lũng Nhai 1416
sống yên lành. Một lòng đánh giặc cứu nước
Giải phóng một vùng rộng lớn từ Thanh Hóa vào đèo Hải Giải phóng Nghệ An 1424 Vân.
Chiến thắng Tốt Động Tháng 11- điều kiện vây hãm Đông Quan, giải phóng nhiều châu huyện. – Chúc Động 1426
Chiến thắng Chi Lăng Tháng 10- Mưu đồ cứu viện Đông Quan của quân Minh bị tan vỡ, đồng – Xương Giang 1427
thời khiến quân Minh phải đầu hàng và rút lui về nước.
Chấm dứt chiến tranh giữa quân Minh và quân khởi nghĩa Hồi thề Đông Quan 10-12- 1427 Lam Sơn.
Vận dụng trang 85 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Kể tên các vị anh hùng trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. Sưu tầm tư liệu và viết 1 đoạn văn
ngắn kể về người anh hùng mà em có ấn tượng nhất.
Hướng dẫn trả lời
Các vị anh hùng trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn: Lê Lai, Nguyễn Trãi, Nguyễn Biểu, Lê
Thạch, Lê Lý, Lê Thận, Trịnh Khả, Lê Sát, Phạm Lôi, Lê Lãng, lê Ngân....
Giới thiệu về Nguyễn Trãi:
- Nguyễn Trãi (1380 – 1442), hiệu là Ức Trai, quê gốc ở làng Chi Ngại (Chí Linh, Hải Dương)
sau dời về Nhị Khê (Thường Tín, Hà Nội). Thân sinh là Nguyễn Ứng Long (sau đổi là
Nguyễn Phi Khanh), một nhóm học sinh nghèo học giỏi đỗ Thái học sinh (tiến sĩ) thời Trần,
mẹ là Trần Thị Thái con quan tư đồ (ngang tể tướng) Trần Nguyên Đán.
- Năm 1400, Nguyễn Trãi Đỗ Thái học sinh và hai cha con cùng làm quan dưới triều Hồ. -
Năm 1407, giặc Minh cướp nước ta, Nguyễn Phi Khanh bị quân Minh đưa sang Trung Quốc.
Nguyễn Trãi khắc sâu lời cha dặn: “con trở về lập chí, rửa nhục cho nước, trả thù cho cha,
như thế mới là đại hiếu”, sau khi thoát khỏi sự giam lỏng của giặc Minh, Nguyễn Trãi từ
Đông Quan (Hà Nội ngày nay) tìm vào Lam Sơn, theo Lê lợi tham gia khởi nghĩa. Ông đã
góp phần to lớn vào chiến thắng vẻ vang của dân tộc
- Sau khi khởi nghĩa Lam Sơn thắng lợi, nhà Lê được thành lập. Nguyễn Trãi hăm hở tham
gia vào công cuộc xây dựng lại đất nước. Nhưng rồi những mâu thuẫn trong nội bộ triều đình
phong kiến dẫn đến việc sát hại các công thần, bản thân Nguyễn Trãi bị oan, bị bắt giam.
Sau đó ông được tha nhưng không còn được tin dùng như trước.
- Năm 1439, Nguyễn Trãi xin về ở ẩn tại Côn Sơn. Năm 1440, ông lại được Lê Thái Tông
mời ra làm việc giúp nước. Năm 1442, giữa lúc Nguyễn Trãi đang gánh vác trọng trách với
dân với nước thì oan án Lệ Chi viên bỗng đổ ập xuống gia đình, dòng họ (Nguyễn Trãi bị vu
oan âm mưu giết vua, khép vào tội tru di tam tộc). Năm 1464, Lê Thánh tông Minh oan cho
Nguyễn Trãi sau đó cho sưu tầm lại thơ văn của ông và tìm con cháu còn sống thì bổ làm quan.
- Nguyễn Trãi là một bậc anh hùng dân tộc một nhà văn hóa lớn năm 1980 tổ chức giáo dục
khoa học và văn hóa Liên hợp Quốc đã công nhận Nguyễn Trãi là danh nhân văn hóa thế giới. ......................