Vật lí 10 Bài 27: Hiệu suất
I. Năng lượng có ích và năng lượng hao phí Câu hỏi 1 trang 106
Trong động cơ ô tô chạy bằng xăng và trong quạt điện:
a) Có những sự chuyển hóa năng lượng nào?
b) Trong số những dạng năng lượng tạo thành, dạng năng lượng nào là có ích, dạng năng lượng nào là hao phí? Gợi ý đáp án a)
- Trong động cơ ô tô chạy bằng xăng có sự chuyển hóa hóa năng thành cơ năng và nhiệt
năng, năng lượng âm thanh.
- Trong quạt điện có sự chuyển hóa điện năng thành cơ năng và nhiệt năng, năng lượng âm thanh. b)
- Trong động cơ ô tô chạy bằng xăng:
+ Phần năng lượng chuyển hóa thành cơ năng là có ích, vì phần năng lượng này được chuyển
hóa theo đúng mục đích sử dụng của chúng ta, giúp xe ô tô có thể chuyển động được.
+ Phần năng lượng chuyển hóa thành nhiệt năng là hao phí, vì phần năng lượng này được
chuyển hóa không đúng mục đích sử dụng của chúng ta, chỉ có tác dụng làm nóng động cơ ô
tô chứ không giúp ô tô chuyển động.
+ Phần năng lượng chuyển hóa thành âm thanh khi động cơ nổ là hao phí, gây ra tiếng ồn. - Trong quạt điện:
+ Phần năng lượng chuyển hóa thành cơ năng là có ích, vì phần năng lượng này được chuyển
hóa theo đúng mục đích sử dụng của chúng ta, giúp cánh quạt quay tạo ra gió.
+ Phần năng lượng chuyển hóa thành nhiệt năng là hao phí, vì phần năng lượng này được
chuyển hóa không đúng mục đích sử dụng của chúng ta, chỉ có tác dụng làm nóng động cơ
của quạt chứ không giúp cánh quạt quay tạo ra gió.
+ Phần năng lượng chuyển hóa thành âm thanh khi quạt quay là hao phí, gây ra tiếng ồn. Câu hỏi 2 trang 106
Xác định năng lượng có ích và năng lượng hao phí trong các trường hợp dưới đây: a) Acquy khi nạp điện. b) Acquy khi phóng điện.
c) Sử dụng ròng rọc để kéo vật nặng lên cao.
d) Bếp từ khi đang hoạt động. Gợi ý đáp án a) Acquy khi nạp điện.
- Điện năng => hoá năng là biến đổi năng lượng có ích.
- Điện năng => nhiệt năng là biến đổi năng lượng hao phí. b) Acquy khi phóng điện.
- Hoá năng => điện năng là biến đổi năng lượng có ích.
- Điện năng => nhiệt năng là biến đổi năng lượng hao phí.
c) Sử dụng ròng rọc để kéo vật nặng lên cao.
- Thế năng và động năng biến đổi lẫn nhau là biến đổi năng lượng có ích.
- Cơ năng => nhiệt năng là biến đổi năng lượng hao phí.
d) Bếp từ khi đang hoạt động.
- Điện năng => nhiệt năng là biến đổi năng lượng có ích.
- Điện năng => năng lượng âm thanh là biến đổi năng lượng hao phí. II. Hiệu suất Câu hỏi 1 trang 108
Phân tích sự tiêu hao năng lượng ở động cơ đốt trong dùng trong ô tô (Hình 27.3). Gợi ý đáp án
Năng lượng ở động cơ đốt trong dùng trong ô tô được phân bố như sau:
- 5% năng lượng tạo ra bức xạ nhiệt ra ngoài.
- 25% năng lượng tạo ra truyền cho hệ thống làm mát.
- 24% năng lượng truyền ra ngoài theo khí thải.
- 41% nhiệt sinh công được truyền đến các bánh xe.
- Lượng % còn lại chuyển thành các dạng năng lượng khác. Câu hỏi 2 trang 108
Hiệu suất của nhà máy điện dùng năng lượng mặt trời không bằng hiệu suất của nhà máy
nhiệt điện. Tại sao người ta vẫn khuyến khích xây dựng nhà máy điện dùng năng lượng mặt trời? Gợi ý đáp án
Dù hiệu suất của nhà máy điện dùng năng lượng mặt trời không bằng 1313 hiệu suất của nhà
máy nhiệt điện, nhưng người ta vẫn khuyến khích xây dựng nhà máy điện dùng năng lượng mặt trời. Vì
- Năng lượng mặt trời là nguồn năng lượng tái tạo, sạch, an toàn.
- Nhà máy điện dùng năng lượng mặt trời không thải ra khí độc, không gây ô nhiễm môi
trường, không gây hiệu ứng nhà kính.