Giáo trình môn Nguyên lý thị giác | Đại học Mỹ thuật Công nghiệp

Giáo trình môn Nguyên lý thị giác | Đại học Mỹ thuật Công nghiệp. Tài liệu được biên soạn dưới dạng file PDF gồm 84 trang, giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới. Mời bạn đọc đón xem!

Môn:
Thông tin:
84 trang 6 tháng trước

Bình luận

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận.

Giáo trình môn Nguyên lý thị giác | Đại học Mỹ thuật Công nghiệp

Giáo trình môn Nguyên lý thị giác | Đại học Mỹ thuật Công nghiệp. Tài liệu được biên soạn dưới dạng file PDF gồm 84 trang, giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới. Mời bạn đọc đón xem!

121 61 lượt tải Tải xuống
MỤC LỤCMỤC LỤC
CHƯƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ BẢN CỦA NHẬN THỨC THỊ GIÁCCHƯƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ BẢN CỦA NHẬN THỨC THỊ GIÁC ..........................................................1111
1.1.1.1. Tổng quan v nhn thức thị giácTổng quan v nhn thức thị giác ................................................................................Error! BookmError! Bookmark ark not not defined.defined.
1.2. Lực th gc1.2. Lực th gc
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................
1212
1.2.1. Ki niệm Lực thgiác1.2.1. Ki niệm Lực thgiác......................................................................................................................................................................................................................................1212
1.2.2. ng độ lực thgiác1.2.2. ng độ lực thgiác ..........................................................................................................................................................................................................................................
1414
1.2.3. Bài tập về cường độ lực thị giác1.2.3. Bài tập về cường độ lực thị giác..................................................................................................................................................................................................1616
1.3. Tờng thị giác1.3. Tờng thị giác ......................................................................................................................................................................................................................................................................................1616
1.3.1. Khái niệm1.3.1. Khái niệm ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................1616
1.3.2. Gi1.3.2. Gii i hạn trường th giáchạn trường thị gc..................................................................................................................................................................................................................................
1616
1.3.3. Trường thị giác quy ước1.3.3. Trường thị giác quy ước................................................................................................................................................................................................................................1717
1.3.4. i tập ng dụng tờng th giác1.3.4. i tập ng dụng tờng th giác ..............................................................................................................................................................................................1919
1.4. Cân bằng thị giác1.4. Cân bằng thị giác
..............................................................................................................................................................................................................................................................................
1919
1.4.1. Khái niệm1.4.1. Khái niệm ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................1919
1.4.2. Các yếu tố tác động đến sự cân bằng thị giác1.4.2. Các yếu tố tác động đến sự cân bằng thị giác ..............................................................................................................................................2121
1.4.3. Các cặp cân bằng thị giác1.4.3. Các cặp cân bằng thị giác............................................................................................................................................................................................................................2222
1.4.4. Bài tập về các cặp n bằng thị giác1.4.4. Bài tập về các cặp n bằng thị giác..................................................................................................................................................................................2424
1.5. Hình Dạng thị giác1.5. Hình Dạng thị giác ........................................................................................................................................................................................................................................................................2525
1.5.1. Khái niệm1.5.1. Khái niệm ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................2525
1.5.2. Cách nhìn nh khái quát của mắt1.5.2. Cách nhìn nh khái quát của mắt ..........................................................................................................................................................................................2626
1.5.3. c loại ớng của nh1.5.3. c loại ớng của nh
..................................................................................................................................................................................................................................
2727
1.6. Chuyển động thgiác1.6. Chuyển động thgiác
..............................................................................................................................................................................................................................................................
2828
1.6.1. Ki niệm chuyn động thị giác1.6.1. Ki niệm chuyn động thị giác..................................................................................................................................................................................................2828
1.6.2. Bài tập chuyển động thgiác1.6.2. Bài tập chuyển động thgiác ..............................................................................................................................................................................................................3232
CCHƯƠNG 2. CÁC YẾU TỐ TẠO HÌNH CỦA NGHỆ THUẬT THỊ GIÁCHƯƠNG 2. CÁC YẾU TỐ TẠO HÌNH CỦA NGHỆ THUẬT THỊ GIÁC
............................................................
3333
2.1. Điểm, 2.1. Điểm, t , t , diện trong tdin trong to hìo hìnhnh..........................................................................................................................................................................................................................
3333
2.1.1. Ki niệm v điểm, nét, diện2.1.1. Ki niệm v điểm, nét, diện ..............................................................................................................................................................................................................3333
2.1.2. Hiệu quả rung2.1.2. Hiệu quả rung
..........................................................................................................................................................................................................................................................................
3838
2.1.3. Hiệu quả o2.1.3. Hiệu quả o ..................................................................................................................................................................................................................................................................................
3939
2.1.4. i tập hiu qurung hiu qu ảo2.1.4. i tập hiu qurung hiu qu ảo..............................................................................................................................................................................4343
2.2. Png và nh2.2. Png và nh ............................................................................................................................................................................................................................................................................................4444
33
2.2.1. V2.2.1. Vai trò của phai t của phông ông h hìnìnhh ..........................................................................................................................................................................................................................4444
2.2.2. c định luật phông nh2.2.2. c định luật phông nh
..............................................................................................................................................................................................................................
4444
2.2.3. i tập tạo nh lẫn lộn phông nh2.2.3. i tập tạo nh lẫn lộn phông nh ............................................................................................................................................................................
4848
2.3. nh khi2.3. nh khi ..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................4848
2.3.1. Khái niệm2.3.1. Khái niệm ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................4848
2.3.2. Các loại nh khối và cách gi tên2.3.2. Các loại nh khối và cách gi tên ........................................................................................................................................................................................4848
2.3.3. Bài tập nh khối trong không gian2.3.3. Bài tập nh khối trong không gian
......................................................................................................................................................................................
5151
2.4. Ánh sáng2.4. Ánh sáng ..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................5151
2.4.1. Phân loại ánh sáng2.4.1. Phân loại ánh sáng ......................................................................................................................................................................................................................................................5151
2.4.2. Ý nghĩ2.4.2. Ý nghĩa a của ánh sácủa ánh sáng kng khi kếhi kết t hợp với hìhợp với hình nh khối và màu sắckhi và màu sắc ................................................................................5252
2.4.3. i tập phân ch ánh ng2.4.3. i tập phân ch ánh ng........................................................................................................................................................................................................................5555
2.5. Màu sắc2.5. Màu sắc ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................5555
2.5.1. Bảng màu và ch pha màu2.5.1. Bảng màu và ch pha màu....................................................................................................................................................................................................................5555
2.5.2. Sắc độ, cường độ gam màu2.5.2. Sắc độ, cường độ gam màu ........................................................................................................................................................................................................5959
2.5.3.2.5.3. c yếu ttâm về u sắcc yếu ttâm về u sắc
..........................................................................................................................................................................................................
6060
2.5.4. i tập về màu sắc2.5.4. i tập về màu sắc
......................................................................................................................................................................................................................................................
6565
2.6. Kng gian2.6. Kng gian ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................6666
2.6.1. Phối cảnh không gian2.6.1. Phối cảnh không gian
............................................................................................................................................................................................................................................
6666
2.6.2. 2.6.2. c c nh nh thức bố cục kthức bố cục kng ng gian bngian bản
..............................................................................................................................................................
6868
2.6.3. 2.6.3. i i tập dựng b cục không gian thetập dựng bố cc không gian theo c o các điểm tđim t............................................................................................................................7272
2.7. Chất liệu2.7. Chất liệu..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................7272
2.7.1. Chất liu trong tự nhn2.7.1. Chất liu trong tự nhn
....................................................................................................................................................................................................................................
7272
2.7.2. Cách tạo chất trong tạo nh2.7.2. Cách tạo chất trong tạo nh ..................................................................................................................................................................................................................
7272
2.7.3. i tập tạo chất2.7.3. i tập tạo chất....................................................................................................................................................................................................................................................................7575
2.8. Bcục2.8. Bcục
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
7676
2.8.1. Bcục đăng đối (đối xứng)2.8.1. Bcục đăng đối (đối xứng) ....................................................................................................................................................................................................................7676
2.8.2. Bố cục đường diềm2.8.2. Bố cục đường diềm ....................................................................................................................................................................................................................................................7777
2.8.3. Bcục n trải2.8.3. Bcục n trải ......................................................................................................................................................................................................................................................................7777
2.8.4. Bcục tdo2.8.4. Bcục tdo................................................................................................................................................................................................................................................................................7878
CHƯƠNG 3. MỘT SỐ NGUYÊN TẮC TRONG TẠO HÌNHCHƯƠNG 3. MỘT SỐ NGUYÊN TẮC TRONG TẠO HÌNH ..................................................................................................................8080
CỦA NGHỆ THUẬT THỊ GIÁCCỦA NGHỆ THUẬT THỊ GIÁC
........................................................................................................................................................................................................................................
8080
3.1. Tl3.1. Tl ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................8080
3.1.1. Tl ng3.1.1. Tl ng ........................................................................................................................................................................................................................................................................................8080
3.1.2. B3.1.2. Bài tập tạo nài tập tạo hình h theo tl ngtheo tlvàng
....................................................................................................................................................................................................
8383
44
3.2. Nhịp điu3.2. Nhịp điệu ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................8383
3.2.1. Khái niệm3.2.1. Khái niệm
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
8383
1.2.2.1.2.2.
Các loại nhịp điệu trong to nhc loại nhp điệu trong tạo nh ....................................................................................................................................................................................
8484
3.2.3. Bài tập tạo nh theo nhịp điu3.2.3. Bài tập tạo nh theo nhịp điu......................................................................................................................................................................................................8484
3.3. Tương phản tương tự3.3. Tương phản tương tự ................................................................................................................................................................................................................................................8484
3.3.1. Tương phản3.3.1. Tương phản ..................................................................................................................................................................................................................................................................................8484
3.3.2. ơng t(Vi biến)3.3.2. ơng t(Vi biến)
......................................................................................................................................................................................................................................................
8686
3.3.3. i tập tạo nh tương phản tương t3.3.3. i tập tạo nh tương phản tương t................................................................................................................................................................8989
3.4. Bài tp cuối khóa : " To hình và phân ch tác phẩm to hình”3.4. Bài tp cuối khóa : " To hình và phân ch tác phẩm to hình” ......................................................................................8989
55
CHƯƠNGCHƯƠNG1. NHỮNG VẤN ĐỀ BẢN CỦA NHẬN THỨC THỊ GIÁC1. NHỮNG VẤN ĐỀ BẢN CỦA NHẬN THỨC THỊ GIÁC
1.1.1.1. Tổng quan vnhn thức thị giácTổng quan vnhn thức thị giác
Trong cuc sống, một trong s những thuộc nh quan trọng nht của thế gii vật chấtTrong cuc sống, một trong s những thuộc nh quan trọng nht của thế gii vật cht
xung quang ta s tồn tại của không gian ba chiều. Con người th trc tiếp cảm nhxung quang ta s tồn tại của không gian ba chiều. Con người th trc tiếp cảm nh nn
không gian ba chiều thông qua các giác quan n thị giác, c giác. Trong đó thị giác thukhông gian ba chiều thông qua các giác quan n thị giác, c giác. Trong đó thị giác thu
nhiều tng tin nhất. Nhưng để cảm nhận đưc kng gian t thị giác cần có nhng điềunhiều tng tin nhất. Nhưng để cảm nhận đưc kng gian t thị giác cần có nhng điều
kin nhất định như ánh sáng, u sắc.kin nhất định như ánh sáng, u sắc.
Ánh sáng được chiếu o vật thể, nh thể, từ vật thể , nh thể đó ánh sáng phản xạÁnh sáng được chiếu o vật thể, nh thể, từ vật thể , nh thể đó ánh sáng phản xạ
đập o mắt thông qua hệ thống thần kinh th giác người ta thể nhận biết được hìnhđập o mắt thông qua hệ thống thần kinh th giác người ta thể nhận biết được nh
vật thể. Ánh sáng làm tăng hiệu quả thị giác, tùy loại ánh sáng, màu sắc ánh ng và vật thể. Ánh sáng làm tăng hiệu quả thị giác, tùy loại ánh sáng, màu sc ánh sáng và
cường độ ánh sáng hiu qu nhận thức vật th nh th cao hay thấp. Chính vì vậyng độ ánh ng hiệu qu nhận thc vật thể nh thể cao hay thấp. Chính vậy
hiu qu của vật to nh phụ thuc rất nhiều vào ánh sáng. Tng qua ánh sáng làm rõhiu qu của vật tạo hình ph thuộc rất nhiu o ánh sáng. Tng qua ánh sáng làm rõ
khối, kng gian, u sắc của nh thể, vật thể. Như dụ nh ( H1.1) ánh sáng m khối, không gian, u sắc của nh thể, vật thể. Như dụ nh ( H1.1) ánh sáng m
phphônông g và nhnh. . Còn Còn nh nh (H1(H1
.2) do ánh ng yếu n không làm nh n mắt ngưi.2) do ánh ng yếu n không làm nh n mắt ngưi
có có ít thông tin v hình, ít thông tin v nh, nn hay kng gian.nn hay không gian.
(H 1. 1): Ánh s
(H 1. 1): Ánh sáng láng làm àm rõ phông và hìnhrõ phông và hình (H 1. 2): Án(H 1. 2): Ánh sáng yếu nên mh sáng yếu nên mắt ắt ít thông tiít thông tinn
đây ta mới ch bàn đến ánh sáng trắng, ngi ra còn ánh ng u và g trị thẩm mỹ đây ta mới ch bàn đến ánh sáng trắng, ngi ra còn ánh ng u và g trị thẩm mỹ
của ccủa cnhúng khic động đến hìng khi tác động đến hình thể. Th thể. Tất cả t cả nhữnnhững kig kiến thức về ến thức về ánh sáng sẽ ánhng sđược được phân phân tích kỹch kỹ ở
mục 2.4 trong phần chương 2 của i giảng y. Vậy nên đây chỉ mang tính giới thiu đếnmục 2.4 trong phần cơng 2 của i giảng y. Vậy n đây ch mang nh giới thiệu đến
điu kiện để mắt người có thể nhìn thấy vật th, hình thể trong một kng gian cụ thể.điu kiện để mắt người có thể nhìn thấy vật th, hình thể trong một kng gian cụ thể.
Màu sc: Nếu cht ánh sáng ti thì mắt người vẫn thể nhìn thấy vật thể, nh thể.Màu sc: Nếu cht ánh sáng ti thì mắt người vẫn thể nhìn thấy vật thể, nh thể.
NhưnNhưng nếu cg nếu có màu sắó màu sắc c thì hthì hiiệu quả ệu quả về cvề cảm quan sẽ ảm quan sẽ càng rõ rệt. Màu sắc sẽ gcàng rõ rệt. Màu sắc sẽ giúp np người gười nhnhììn cón có
nhiều thông tin n. Ví d: nn một qutáo u đbiết đó là táo chín, pn biệt được đâu lànhiều thông tin n. Ví d: nn một qutáo u đbiết đó là táo chín, pn biệt được đâu là
ng sông trong xanh , đâu là ng sông bẩn.…vv.. bởi xét cho ng nếu kng có u sắc thìng ng trong xanh , đâu ng ng bẩn.…vv.. bởi t cho cùng nếu không có màu sc t
ta chỉ nhìn thấy 2 quo xanh chín đỏ đều là màu ghi, hay dòng sông sạch hay bẩn cũngta chỉ nhìn thấy 2 quo xanh chín đỏ đều là màu ghi, hay dòng sông sch hay bẩn cũng làlà
một màu m. N vậy u sc ng những yếu tố quan trọng để truyền tảimột màu m. N vậy u sc ng những yếu tố quan trọng để truyền tải
1111
tng tin đến thị giác, một trong những điều kiện để cm nhn thgiác. Phần màu sắc stng tin đến thị giác, một trong những điều kiện để cm nhn thgiác. Phần u sắc s
đưđưc phc phân tích k mân tích k mc ục 2.5 của chương 2 trong bà2.5 của cơng 2 trong i i giảng nàging này.y.
1.2.1.2.Lực thị giácLực thgiác
1.2.1.1.2.1.KháiKhái niệm Lực thgiácniệm Lực thị giác
Trong trng thái bình thưng thì mắt ngưi luôn có xu hưng tìm kiếm một đi tưngTrong trng thái bình thưng thì mắt ngưi luôn có xu hưng tìm kiếm mt đi tưng
o đó theo s ch đo của bộ o. Ví như tìm một ngưi quen trong đám đông, m mộto đó theo s ch đo của bộ o. Ví như tìm một ngưi quen trong đám đông, m một
cm ca khóa bị mất, hay đơn gin nhìn đường để di chuyển…Tuy nhn ng nhiucm chìa khóa b mất, hay đơn giản là nhìn đưng để di chuyển…Tuy nhiên cũng nhiều
tình huống khiến con người chú ý nhìn một đối tượng o đó không schđạo trướctình huống khiến con ngưi chú ý nhìn một đối ng nào đó kng có s chỉ đạo tớc
của não b n trong một đám đông mc đồ trắng lại có một nời mặc đồ màu đen tcủa não b n trong một đám đông mc đồ trắng lại có một nời mặc đồ màu đen t
ngay lập tức chúng ta schú ý đến người mặc đồ đen, hay giữa rừngngay lập tức chúng ta schú ý đến người mặc đồ đen, hay giữa rừng y màu xanh mộty màu xanh một
cây lá màu đta sb thu hút bởi n cây u đỏNếu được hỏi lý do “vì sao bạn lại chú ýcây u đỏ ta sbị thu t bởi n cây màu đỏ…Nếu được hỏi lý do “vì sao bạn lại chú ý
nhìn nhng đối ng đó ?” t đa s s tr lời rng khác biệt, Vậy tại sao s khácnhìn nhng đối ợng đó ?” t đa số s tr lời rằng “vì nó khác biệt”, Vậy tại sao sự khác
bibiệt ệt đó đó khkhiiến ến chúnchúng g ta ta phphải ải chú chú ý ý ? ? Để Để trả trả llời câu ời câu hỏi này chúnhỏi này chúng ta g ta ng tìcùngm him hiểu lực ểu lực thị gthị giiácác
qua hai dthc tế như sau :qua hai dthc tế như sau :
Ví dụ1 : Bạn nhận đưc một hp quà nhưng khi mở ra trong hộp trng rỗng. Bạn s cảmVí dụ1 : Bạn nhận đưc một hộp quà nng khi mở ra trong hộp trống rỗng. Bạn s cảm
thấythấyht hẫng, do 2 lý do :ht hng, do 2 lý do :
Do tâm lý chờ đợi.Do tâm lý chờ đợi.
Sự chú ý của Sự chú ý của mắt (sức mắt (sức ng của mng của mắt) không ắt) không một đối tượmột đối ng nào để đng o để đt vào.ặt vào.
Giải thíchGiải thích: Đó sự mất cân bằng giữa sức căng của mắt lực hút của đối ợng thị giác.: Đó sự mất cân bằng giữa sức căng của mắt lực hút của đối tượng thị giác.
Ví dụ Ví dụ 2: Lấy 2 tgi2: Lấy 2 tgiấy y trắtrng khng kh AA4, m4, mt tột tgi giấy y bạn hãy vẽ 1 bạn hãy vẽ 1 hình nh tròn tn u đetô màu đen, tn, tờ gigiyy
còn lại để màu trắng.còn lại để màu trắng.
(H 1.
(H 1. 3) Lực thị 3) Lực thị gigiác yếuác yếu (H 1. 4) Lực thị giác mạnh(H 1. 4) Lực thị giác mạnh
Khi đặKhi đặt t 2 t2 tờ gigiy y y ty tn bàn, mt chúng ta sbn bàn, mắt chúng ta sbị thu hút bởi tờ githu t bởi tờ giấy y hìnhình h (H1.(H1.4) có 4) chấchmm
đen.đen.
Giải thíchGiải thích
: : Đó lĐó là do chấm đeà do chấm đen ntgi tờ giấy ấy hình nh (H1.(H1.4) sinh r4) sinh ra a một lực ơng một lực ơng ứng với sứng vi scức
căng của mắt. Ta gọi đó là lc th giác.ng ca mắt. Ta gọi đó là lực th gc.
Như vậyNhư vậy : Lực thị gc là một k: Lực thị gc là một k hái niệm dùng để chỉ schú ý tập trung của mắt đhái niệm dùng đ chỉ schú ý tập trung của mắt đến mến mt t điđối
tưng nào đng nào đó trong mó trong mt t kkhông gian bt k.hông gian bt kỳ.
1212
Tuy nhn lc thị giác n b chi phi bởi cảm quan ca thị giác đối với vị trí đặt tín hiệuTuy nhn lc thị giác n b chi phi bởi cảm quan ca thị giác đối với vị trí đặt tín hiệu
thth giác.giác.
Ví d :Ví d :
(H 1. 5): Lực thgiác phục thuộc vào vị trí đặt tín hiệu thị giác
(H 1. 5): Lực thgiác phục thuộc vào vị trí đặt tín hiệu thị giác
Trong hình (H1.5) rất nhiu tín hiệu thị giác ch tc bằng nhau, nng Mắt nờiTrong hình (H1.5) rất nhiều tín hiu thị gc có kích tớc bng nhau, nhưng Mt ni
xem lại luôn bị thu t bởi n hiu gia tớc. Đồng thời tạo cho ta cảm giác những nxem lại luôn bị thu t bởi n hiu gia trước. Đồng thời tạo cho ta cảm giác những n
hiu n ngi có xu ớng rời khỏi mt phng. Như vậy rõ ràng đây có một cấu tc nhiu n ngoài có xu ớng rời khỏi mt phng. N vậy ng đây một cấu tc n
o đó đang chi phối mắt chúng ta. Đó chính đồ cấu trúc ẩn của nh vuông (H1.6).nào đó đang chi phối mắt chúng ta. Đó chính sơ đồ cấu trúc n của nh vuông (H1.6).
Cấu trúc được xác định bởi Cấu trúc được xác định bởi c trục vc trục vuônuông g góc, góc, c đường chéo,c đường chéo, các góc và tâm.các góc và tâm.
(H 1. 6) : S
(H 1. 6) : Sơ đồ cấu trúc ơ đồ cấu trúc ẩn của nh vuôngn của hình vuông
Cấu trúc y chi phối hầu hết các liên kết gia mặt phng c tín hiu th giác Cấu trúc y chi phối hầu hết các liên kết gia mặt phng c tín hiu thị giác
trên mặt phẳng đó. Ta gọi đó làtrên mặt phẳng đó. Ta gọi đó là cấu trúc ẩn của lực thị gc trên mặt phẳng.cấu trúc ẩn của lực thị gc trên mặt phẳng. Mỗi một dạngMi một dạng
hình nh phẳng kc phẳng kc nhau cnhau có ó ccu u trúc tc n n kc nhau.khác nhau.
Cấu tc ẩn của nh y ra cảm giác về ớng của c n hiu thgiác trong khôngCấu tc ẩn của nh y ra cảm giác vớng của c tín hiệu thị giác trong kng
gian.gian.
Tín hiu thị giác khi xuất hiện dọc theo c trục cấu trúc của hình vng và cácTín hiu thị giác khi xuất hiện dọc theo c trục cấu trúc của hình vng và các
đường chéo xu ớng n bằng về hai phía của trục cấu trúc c đường chéo.đường chéo xu ớng n bằng về hai phía của trục cấu trúc c đường chéo.
Tín hiệu xut hiện điểm gia của khoảng ch ttâm đến bốn c, từ tâm đến bốnTín hiệu xut hiện điểm gia của khoảng ch ttâm đến bốn c, từ tâm đến bốn
đưng biên thì có xu ng bị t vtâm.đường biên thì có xu ng bị t về m.
Kết luậKết luậnn
::
Lực thLực thị giác (ẩn) ị giác (ẩn) ở tâm mở tâm mạnh ạnh hơn hơn và giảm dvà giảm dần kn khi di hi di độnđộng xa tâmg xa tâm
..
1313
1.2.2. Cường độ lự1.2.2. Cường độ lực c thị gcthị gc
Bản thân mỗi một đối tư ng hình thể sinh ra một tờng lực thgiác ơng ng với chBản thân mỗi một đối tư ng hình thể sinh ra một tờng lực thgiác ơng ng với ch
thước của chính hình thể đó. Khi các đối tượng hình thể này đặt cạnh n hau sẽ tương tácthước của chính hình thể đó. Khi các đối tượng hình thể này đặt cạnh n hau sẽ tương tác
tờng lc vi nhau. Tuy nhi ên cng tương tác vi nhau như thế nào cng ta s cùngtờng lc vi nhau. Tuy nhi ên cng tương tác vi nhau như thế nào cng ta s cùng
phphân ân ch qua ch qua ví dụ sau ví dụ sau ::
V 3 hình bất kỳ đ ặt ch nhau một khoảng nh n ch thước c ủa nh vẽV 3 hình bất kỳ đ ặt ch nhau một khoảng nh n ch thước c ủa nh vẽ
--
hình minh ha (H1.7).hình minh họa (H1.7).
V 3 hình tương t n hư hình (H1.7) và đặt cách nhau một khoảng ln n chV 3 hình tương t n hư hình (H1.7) và đặt cách nhau một khoảng ln n ch
thước của hình vẽthước của hình vẽ -- hình minh ha (H1.8)nh minh ha (H1.8)
(H 1. 7): Cường độ lực thị giác mạnh
(H 1. 7): Cường độ lực thị giác mạnh (H 1. 8): Cường độ lực thị giác yếu(H 1. 8): Cường độ lực thị giác yếu
nh (H1.7) tạo cảm giác c hình ln kết với nhau như một tập hp. Trong khi đó c nh (H1.7) tạo cảm giác c hình ln kết với nhau như một tập hp. Trong khi đó c
nh (H 1.8) lại cảm giá c rời rạc. Những cảm giác trên được do mức độ lớn nhỏhình (H 1.8) lại cảm giá c rời rạc. Những cảm giác trên có được do mức độ lớn nhỏ
khác nhau của khokhác nhau của khoảng ng cch h gigiữa cữa các ác nh nh vẽ.vẽ.
(H 1. 9): Phân
(H 1. 9): Phân tích ctích cường độ lường độ lực ực thị githị giácác
Nếu ta Nếu ta ggọi độ lớn của i độ lớn của nh vẽ là nh vẽ là a, khoa, khong cácảng cách gih giữa ữa các các nh vẽ lnh vẽ là b. Khi à b. Khi a > b thì a > b thì xảy ra hixảy ra hiệnện
tượng ln kết trường thị giác, một lc nh o đó gn kết các nh vlại với nhau thànhtượng ln kết trường thị giác, một lc nh o đó gn kết các nh vlại với nhau thành
một tập hp. Tđó tập hợp y liên kết với nhau tạo ra một lực thị giác lớn n, thu hút mắtmột tập hợp. Tđó tập hợp y liên kết với nhau tạo ra một lực th giác lớn n, thu hút mắt
người xem n hình (H1.7) . Khi b > a các tng lực của các hình v tồn tại độc lập chongười xem nó như hình (H1.7) . Khi b > a các trường lực của c nh v tồn tại độc lập và cho
ta cảm giác rời rạc n hình (H1.8) không thu t sự c ý của mắt nời xem bằng nh (H1.7).ta cm gc rời rạc nên hình (H1.8) không thu t sự c ý của mắt người xem bằng nh (H1.7).
Như vNhư vậy :ậy :Mức đMức đlớn n lớn nhỏ chỏ của ủa trường lực trường lực được gđược gọi là cọi là cường đường độ lực thị lực thị giác.giác.
1414
Trong trường hợp ta cho các chấm đen đặt cạnh nhau thành một tập hợp, song song kínTrong trường hợp ta cho các chấm đen đặt cạnh nhau thành một tập hợp, song song kín
mt giấy như nh ( H1.10) c chấm đen rời rạc n mặt giấy như nh (H1.11). Khi xemmặt giấy như hình ( H1.10) các chấm đen rời rạc n mặt giấy như nh (H1.11). Khi xem
2 bức nh thì ta thấy nh (H 1.10) rất nhc mắt. Đó do cường độ lực th giác đã làm2 bức nh thì ta thấy nh (H 1.10) rất nhức mắt. Đó là do ng đ lực thị giác đã m
nhc mắt ni nn nó.nhc mắt ni nn nó.
(H 1. 10): Cường độ
(H 1. 10): Cường độlực thị gilực thị giáác áác mạnhmạnh
(H 1. 11): Cường độ lực thị gc yếu
(H 1. 11): Cường độ lực thị gc yếu
Trong tự nhn ng có nhiiều ví dụ rất sống động. Ví dụ n Ngựa vằn hổ (H1.12),Trong tự nhn cũng nhiiều d rất sống động. dụ n Ngựa vằn hổ (H1.12),
(H1.13) :(H1.13) :
(H 1. 12) : ờng độ lực thị giác mạnh
(H 1. 12) : ờng độ lực thị giác mạnh
(H 1. 13) : Cường độ lực thị giác yếu
(H 1. 13) : Cường độ lực thị giác yếu
CngCng ta thấy bức hình ngựa vằn tạo được c ý của mắt người nhìn n, Nng dota thy bc nh ngựa vằn tạo đưc chú ý của mắt người nhìn n, Nhưng do
cường độ lc thị giác lớn n gây cho ta cm giác nhức mắt.cường độ lc thị giác lớn n gây cho ta cm giác nhức mắt.
Kết luậnKết luận::
Khoảng ch giữa ác n hiu th giác lớn n ch tc ca cúng thì ngKhoảng ch giữa ác n hiu th giác lớn n ch tc ca cúng thì ng
độ lực thị giác yếu.độ lực thị giác yếu.
KhoKho
ng ch gia ác tín hiu th giác nh n ch thước của chúúng thì ờngng ch gia ác tín hiu th giác nh n ch thước của chúúng thì ờng
độ lực thị giác mạnh.độ lc thị gc mạnh.
ờng độ lực thị giác phụ thuộc vào kích thước mật độ xuất hiện của của các nờng độ lực thị giác phụ thuộc vào kích thước mật độ xuất hiện của của các n
hiu th giác.hiu thị giác.
1515
Lưu ý :Lưu ý :
Khi ứng dụng Lực thị giác o các thiết kế tạo nh chúng ta nên cân nhắc đến mcKhi ứng dụng Lực thị giác o các thiết kế tạo nh chúng ta nên cân nhắc đến mc
đích của thiết kế. Nếu là những mảng nh cnh t n đẩy cao cường độ lực thị giácđích của thiết kế. Nếu là những mảng nh cnh t n đẩy cao cường độ lực thị giác
để gây s chú ý của ngưi xem , nếu nhng mảng nh ph t n giảm ngđể y sự c ý ca người xem , nếu là nhng mảng nh ph t n giảm ng
độ lực thị giác để mắt người xem dịu lại, đồng thiđộ lực thị giác để mắt người xem dịu lại, đồng thiđ ni xem c ý đến mảng hìnhđể người xem c ý đến mảng nh
cnh.chính.
Việc sử dụng hình ảnh có ng độ lực thị giác mnh cần u ý kng n q lạm dụngViệc sdụng hình nh ng độ lực thị giác mạnh cần u ý không nên q lạm dụng
sphản tác dụng. Điu đó giải tch vì sao c chun gia về mắt luôn khuyên bạn cần đs phản tác dụng. Điu đó giải tch vì sao c chun gia về mắt luôn khun bạn cần để
mt nghỉ ngơi sau một khoảng thời gian làm việc với các bản word tn máy nh.mt nghỉ ngơi sau một khoảng thời gian làm việc với các bản word tn máy nh.
1.2.3.1.2.3.Bài tập Bài tập về cvề cường đường độ lực thị gộ lực thị giáciác
Bằng những kiến thức về lực th giác, bạn hãy vẽ ng dụng cường độ lực thị giác mạnh đBng những kiến thức về lực th giác, bạn y vẽ ứng dụng ng đlực thị giác mạnh để
truyền tải một nội dung cthể. , ch thước 10 x 15 cm, nội dung y chọn, làm i tại lp .truyền tải một nội dung cthể. , ch thước 10 x 15 cm, nội dung y chọn, làm i tại lp .
1.3. Tờng thị giác1.3. Tờng thị giác
1.3.1. Ki niệm1.3.1. Ki niệm
Đi vi mắt ngưi, khi xut hin nhiu tín hiu th giác cùng mt lúc trong mt giiĐi vi mắt ngưi, khi xut hin nhiu tín hiu th giác cùng mt lúc trong mt gii
hạn nhất định thì chúng ta vẫn thể nn thấy . dụ khi cng ta xem phim phụ đề,hn nhất định thì chúng ta vn thnhìn thấy . dụ khi cng ta xem phim có phđề,
mc dù chúng ta tập chung đọc ph đề nhưng cng ta vẫn th quan t rõ những diễnmặc chúng ta tập chung đọc ph đề nng cng ta vẫn th quan sát những diễn
bibiến, ến, thái độ, thái độ, cử cử chỉ của chỉ của các các nhnhân vật ân vật trontrong phig phim. Hay m. Hay khkhi chúni chúng ta g ta đi xem ca đi xem ca nhnhạc, cạc, cng tang ta
chỉ tp chung ch yếu o ca t chính, nhưng chúng ta vẫn th nhìn c ngch tập chung ch yếu o ca sĩ t chính, nhưng chúng ta vẫn th nhìn c ng
đang làm , có vũ công o bị lỗi nhp không (H1.14). Như vậy độ rộng, hẹp, cao, thấp màđang m gì, có công nào bị lỗi nhịp kng (H1.14). Như vậy độ rng, hẹp, cao, thấp
cng ta thể nhìn thy được cnh tờng th giác.cng ta thể nhìn thy được cnh tờng th giác.
(H 1. 14): Trường thị giác
(H 1. 14): Trường thị giác
Khái Khái niệm:niệm: Trường thgiác là giới hn mắt người có thnhìn thấy được trong mộtTrường thgc giới hạn mà mắt người thể nn thấy được trong một
không gikhông gian bt k.an bt k.
1.3.2. Giới hạn trường thị giác1.3.2. Giới hạn trường thị giác
Mắt người luôn bị giới hạn trong một khoảng nhất định. Và được phân ra làm hai cặp giiMắt người luôn bị giới hạn trong một khoảng nhất định. Và được phân ra làm hai cặp gii
hạn : gii hạn tn hạn : giới hạn trên –dưi và gii hn phải dưi và gii hn phải –trái.trái.
-- Gii hạn trên –Gii hạn tn –ới (H1.15)i (H1.15)
1616
ααtrên trên = = 3030
00
ααdưi = 45dưi = 45
00
∑ α∑ α = 75= 75
00
--
Gii hn phi –Gii hn phi –trái (H1.16)ti (H1.16)
c giới hạn n đượcc giới hạn n được
tính 60tính 60
00
α 70α ≤ 70
00
(H 1. 15): Gi
(H 1. 15): Gii i hạn trhạn trên của trường thgiácên của trường thị giác (H 1. 16): Giới hạn dưới(H 1. 16): Giới hạn dưới
ααphphải ải = 65= 65
00
ααtrátrái i = = 6565
00
α α = = 130130
00
1.3.3.1.3.3.Trường thị gc quy ướ cTrường thị gc quy ướ c
Theo các giới hạn tnTheo các giới hạn tn -- dư i, phải dư i, phi tráitrái t trường th giác của mắt ngư i được c đnht trường thgiác của mắt ngư i được c định
bằng một bằng một nh enh elliip. p. NhưnNhưng g th th eo eo các các ngnghihiên ên cứu cứu để để nhnhììn n rõ c các n n hihiệu ệu thị githị giác ác thì cần thì cần phphảiải
thu hẹp trường th giác thật lạ i đề xuất một trường th giác mới, gọi trư ờng thị giácthu hẹp trường th giác thật lạ i đề xuất một trường th giác mới, gọi trư ờng thị giác
quy ưc. Trường thgiác quy ước đưc c định bằng một nh chóp n đều đáy mộtquy ưc. Trường thgiác quy ước đưc c định bằng một nh chóp n đều đáy một
nh nh tn và c đỉnh bằng tn và c đỉnh bằng 3030
00
n m nh (H1.17).n m nh (H1.17).
(H 1. 17): Trư
(H 1. 17): Trường thị ờng thị gigiác ác quy ướcquy ước
Như Như vậy vậy trườntrường g thị githị giác ác ququy y ước ước c c đỉnđỉnh h cố cố địnđịnh h bằng 30bằng 30
00
còn độ rộ ng của đáy tỉ lệcòn độ rộ ng của đáy tỉ lệ
thuận với chiều cao của nh cp. Nếu khoảng ch gia mắt người nn ti tín hiệu thịthuận vi chiều cao của hình cp. Nếu khoảng cách giữa mắt nời nn tới tín hiệu thị
giác càng gần t tờng thị giác ng nh ngược li (H1.18)giác càng gần t tờng thị giác ng nh ngược li (H1.18)
1717
(H 1. 18): Di
(H 1. 18): Din ện tích ctích của trường thị giủa trường thị giác ác quy ướcquy ước
Lưu ý :Lưu ý :
ViệcViệc ứng dụng trường th giác quy ước rất quan trọng đối với thiết kế tạo nh trongng dụng tờng thị giác quy ước rất quan trọng đối với thiết kế tạo nh trong
một không gian quy lớn. Gp nời thiết kế c định đưc điểm đt hp lý cmột không gian quy lớn. Gp nời thiết kế c định đưc điểm đt hợp lý c
vị t nội dung, biu tượng, trên c tấm poster, hay điểm nhấn của một không gianvị t nội dung, biu tượng, trên c tấm poster, hay điểm nhấn của một không gian
đô thị. Thông thưng những nội dung quan trọng t người thiết kế hay đặt gần vị tríđô thị. Thông thường nhng nội dung quan trọng t ni thiết kế hay đặt gần vị t
tâm của tờng nhìn (H1.19)tâm của tờng nhìn (H1.19)
(H 1. 19): Ứng dụng trường thị giác trong thiế
(H 1. 19): Ứng dụng trường thị giác trong thiết t kếkế
NgoNgoài ài ra ra đối với đối với nhnhững thiững thiết ết kế trong gamkế trong game. e. Người thNgười thiiết ết kế ckế cũnũng nên ứng dụng nên ứng dụng trườngg trường
thị giác trong c thiết kế của nh mt ch hợp . Nếu một thiết kế game dùng vithị giác trong c thiết kế của nh một ch hợp lý. Nếu một thiết kế game dùng vi
mục đích để ci trên màn ảnh khlớn, mà người thiết kế tạo nh các nhân vt chmục đích đchơi tn n ảnh khln, mà người thiết kế tạo nh các nn vật có ch
tớc có đcnh lệch q lớn t hiu quả tương tác kng cao. Ví dụ (H1.20) ngưthước độ cnh lệch q lớn t hiệu qu ơng tác kng cao. Ví dụ (H1.20) ngưii
ci nhập vai chiến binh (rất nhỏ) đang điu khin nhân vật của mình vị t 1, lúc nàychơi nhp vai chiến binh (rt nhỏ) đang điều khiển nn vt của nh v trí 1, lúc y
mt nời ci sẽ có tng nhìn quy ước bằng một hình tròn (n nh v).mt nời ci sẽ có tng nhìn quy ước bằng một hình tròn (n nh v).
1818
Như Như vậy vậy ngngười ười chơi chơi khkhó ó thể thể bao bao ququát át được được con con ququái ái vật vật đang đang llàm àm gì ở gì ở phphíía a bênbên
trên.trên. Ngược Ngược llại ại trontrong g trường trường hợp hợp ngngười ười chơi chơi ngngồi ồi xa xa ( ( vị trí vị trí 2), c2), có ó trường nhìtrường nn n rộnrộngg
t nh nh chiến binh li q nhỏ, không thể kiểm st nh đng nn vật củathì hình nh chiến binh lại quá nhỏ, kng thể kim st nh động nhân vt của
mình. nh. Như vậy tương táNhư vy tương tác c ng khcũng không ông hiệu quả.hiu quả.
(H 1. 20):Ứng dụng trư
(H 1. 20):Ứng dụng trường thị giờng thị giác ác trong thitrong thiết kế ết kế gamegame
Qua đó thấy rằng vic ng dụng tờng thị giác rất quan trong trong thiết kế. Nời thiết kếQua đó thấy rằng vic ng dụng tờng thị giác rất quan trong trong thiết kế. Nời thiết kế
phphải ải nắm rõ nhữnnắm rõ những g ququy y lluật uật của thị gicủa thị giác ác để ứng dụnđể ứng dụng g lliinh nh hohoạt ạt trontrong g các các trường hợptrường hợp..
1.3.4. Bài t1.3.4. Bài tp p ng dng trường thị gcng dng trường thị gc
Dựa oDựa vào kiến thức trường th giác, y tìm vị trí (trên ảnh) hợp lý để treo một biển hiệu chokiến thức trường thgiác, y tìm vị trí (tn ảnh) hp lý để treo một biển hiệu cho
một ng thi trang. Và giải thích vì sao bạn lại chọn vị t đó, làm tại lớp.một ng thi trang. Và giải thích vì sao bạn lại chọn vị t đó, làm tại lp.
1.4. Cân bằng thị giác1.4. Cân bằng thị giác
1.4.1. Ki niệm1.4.1. Ki niệm
n bằng thgiác được cảm nhậnn bằng thgiác được cảm nhậntớc hết trạng ti tâm lý. Chúng ta ln bị chi phi bởi lctớc hết là trạng ti tâm lý. Cng ta luôn bị chi phối bởi lc
hấp dẫn, đó lc t của trái đất. Pơng của lực t y, đối với mỗi người là xun qua trụchấp dẫn, đó lc hút của trái đất. Phương của lc t y, đối với mỗi người là xun qua trục
thẳng đứng của người đó hướng vtâm ti đất. đường nằm ngang vng góc vớithẳng đứng của người đó hướng vtâm ti đất. đường nằm ngang vng góc với
1919
trục thẳng đứng này tạo nên hệ trục cân bằng của con người. Như vậy chúng ta đượctrục thẳng đứng này tạo nên hệ trục n bằng của con người. Như vậy chúng ta được
trạng thái cân bằng khi c trục n bằng của ta trùng với c phương thẳng đứng nằmtrạng thái cân bằng khi c trục cân bằng của ta trùng với các phương thẳng đứng nằm
ngang của lực hấp dẫn.ngang của lực hấp dẫn.
Vì vậy khi chúng ta nhìn một nh th tạo nh bất kỳ, nếu vật đó không ng pơng với vậy khi chúng ta nhìn một nh th tạo nh bất kỳ, nếu vật đó không ng phương với
trục n bằng của nời quan t thì người quan sát ln phải nghiêng đầu, vo người đểtrục cân bằng của người quan sát t ni quan sát ln phải nghiêng đầu, vẹo người đ
quan t ( H1.21). Khi đó phương của ngưi phương của vật trùng với nhau, nếu vật đóquan t ( H1.21). Khi đó phương của người phương ca vật trùng với nhau, nếu vật đó
di động thì đầu người của chúng ta cũng phi di chuyn theo.di động thì đầu người của chúng ta cũng phi di chuyn theo.
(H 1. 21): n bằng thị giác(H 1. 21): Cân bằng thị gc
Tđó ta thấy rằng trục n bằng thị giác luôn xu ng trùng khớp với c trục cân bằngTđó ta thấy rằng trục n bằng thị giác luôn xu hướng trùng khớp với c trục n bằng
của đối ng nhìn. n khi ta t đến một tác phẩm tạo nh có bố cục nặng hay nhlà tacủa đối tượng nn. n khi ta t đến một c phẩm tạo nh có bcục nặng hay nh ta
đang t đến độ n bằng thị giác của c n hiu thị giác xuất hiện trong trưng thị giác,đang t đến độ n bằng thị giác của c n hiu thị giác xuất hin trong trường th giác,
trong trong các khôc không ng gigian an cụ thể của c phẩm.cụ thể của c phẩm.
Ví dVí dụ : : cho 2 hìcho 2 hình nh (H1.(H1.22) (H1.23) 22) và (H1.23) c c tín hitín hiệu u thị githị giác ác n sau:như sau:
(H 1. 22): Mất cân bằng thgiác
(H 1. 22): Mất cân bằng thgiác (H 1. 23): C(H 1. 23): Cân bằng ân bằng thị giácthị giác
nh (H1.22) ta cảm giác bức nh (H1.22) ta cảm giác bức
tranh bị nng phần bên trái, có xutranh bị nng phần bên trái, có xu
ng tụt ra khỏi khuôn nh. Còn ng tụt ra khỏi khuôn nh. Còn
nh (H1.23) lại cảm giác cân bằngnh (H1.23) li có cảm giác n bằng
do có thêm tín hiu th giác nh phíado có thêm tín hiu th giác nhphía
2020
tn liên kết cường độ lực th giác với nh lớn n ới, tạo tnh một tổ hp nh. Nhưtrên ln kết ờng độ lực th giác với nh lớn n i, to thành một t hợp nh. N
vậy nh (H1.23) to cho người xem cảm giác n bằng.vậy nh (H1.23) to cho người xem cảm giác n bằng.
Khái Khái niệm:niệm:n bằng thgiác sự sắp xếp, tạo độ nhấn hoc tạo sức căng thị giác mộtn bằng thị giác sự sắp xếp, tạo đnhấn hoặc tạo sức ng thgc một
cách hp lý cho các yếu tố hình thtồn tại trong trường nn.cách hp lý cho các yếu tố hình thtồn tại trong trường nn.
Lưu ý:Lưu ý: Cân Cân bằng bằng thị thị gigiác ác khkhônông g phphải ải llà à yêu yêu cầu cầu duduy y nhnhất ất của của nhnhận ận thức thức thẩm mỹ. thẩm mỹ. NhưnNhưngg
nếunếu hiểu biết ràng về các tính chất bản của cân bằng thgiác sgiúp cho tác phẩm tạohiểu biết ràng về c nh chất bản của n bằng thị giác sgiúp cho c phẩm tạo
nh của người thiết kế minh bạch n trong bố cục, phân biệt có hay không có ý đồ tạo cnh của người thiết kế minh bạch n trong bố cc, phân biệt hay không ý đồ to c ânân
bằng thị giác.bằng thị giác.
1.4.2.1.4.2.c yếu tố c đng đến sự cân bằng thị gcc yếu tố c động đến sự n bng thgc
Hướng cHướng của ha hìnhình
Trong các nh bản những nh ớng (như hình tn, vng...) khiếnTrong các nh bản những nh ớng (như hình tn, vng...) khiến
người xem kng c định được ng của nh. Nng khi đt những nh vôngười xem kng c định được ng của nh. Nng khi đt những nh vô
ng cạnh nhng nh định ớng ta lại dễ ng c định đưc ng của nhữngớng cạnh những nh đnh ng ta lại dễ ng c định được ng của nhng
nh y. Ví dụ (H1.24) nời xem cảm gc nhng hình tn đang bay lên,nh này. dụ (H1.24) người xem cảm giác những hình tròn đang bay n,
trong một bố cục hp . Trong khi đó nh (H1.25) người xem lại cảm giáctrong một bố cục hp . Trong khi đó nh (H1.25) người xem lại cảm giác
nhng nhng hình tròn bay xuhình tn bay xung, ng, b cc hơi bố cục hơi tt xung phía dưtt xung phía dưi.i.
(H 1. 24): Hình có hướng đi lên
(H 1. 24): Hình có hướng đi lên (H 1. 25)(H 1. 25): : Hình hướnHình có hướng g đi xđi xuốnuốngg
Qua dụ thấy rằng những nh tròn trong dụ tn không tạo ra cm giác nh điQua dụ thấy rằng những nh tròn trong dụ tn không tạo ra cm giác nh đi
lên hay đi xuống cảm giác đi n hay đi xuống của nh tn đó ph thuộclên hay đi xuống cảm giác đi n hay đi xuống của nh tròn đó ph thuộc o o
ng của nh con chim. N vy ng của hình ng c động đến cân bằng thng của nh con chim. N vy ng của hình ng c động đến cân bằng th
giác.giác.
Màu Màu của của hìnhhình
Màu sắc ng nh ởng rệt đến s n bằng th giác. dụ ta cho hai nh u sắc ng ảnh ởng rệt đến sự n bằng th giác. dụ ta cho hai nh
ch thước bằng nhau. Nhưng một nh thì u đậm, một nh t u nhạtch thước bằng nhau. Nhưng một nh thì u đậm, một nh t u nhạt
(H1.26).(H1.26).
2121
(H 1. 26): Màu
(H 1. 26): Màu của hình cũng ảnh hưởng đến ccủa nh cũng ảnh hưởng đến cân bằng ân bằng thị giácthị giác
Khi chúng ta nn o s cảm giác nh đậm nhn nặng n hình uKhi chúng ta nn o s cảm giác nh đậm nhn nặng n hình u
ng.ng.
Trong những tác ph m tạo nh phức tạp n ( nhiều nh ) thì trọng ng doTrong những c ph m tạo nh phức tạp n ( nhiều nh ) thì trọng lượng do
thị giác y ra của mỗi hình th cân bằng h trợ cho nhau, giúp cho tác phẩmthị giác y ra của mỗi nh có thn bằng h trợ cho nhau, giúp cho tác phẩm
thêm phn phong phú.thêm phần phong phú.
Vị tVị tcủa rí của hìnhnh
Như Như mụmục c 1.21.2.1 .1 đã đã nêu, lực nêu, lực thị githị giác ác tâm tâm mạnmạnh h hơn hơn gigiảm ảm dần dần kh kh i xa i xa m. tâm. ĐốiĐối
với cân bằng th giác ng như vậy, vị trí của nh ng nh ởng đến c ân bằngvới n bằng th giác cũng như vậy, vị t của nh cũng ảnh ng đến c ân bằng
thị giác. dụ cho hai mặt ph ẳng, một mặt chứa một nh vuông tâm (H1 .27) th giác. Ví dụ cho hai mặt ph ẳng, mt mặt chứa một nh vng m (H1 .27)
một mặt phẳng cha một nh vuông xa tâm ( H1.28).một mặt phẳng cha một nh vuông xa tâm ( H1.28).
(H 1. 27): H
(H 1. 27): Hình ình vuông được g iữ cvuông được g iữ chặt ở hặt ở tâmtâm (H 1. 28): Hình vuông (H 1. 28): Hình vuông xu ớng rời khỏi mặtxu hướng rời khỏi mặt
phẳngphẳng
Ta thấy nh (H1.27) nh vuông đưc gichặt tâm, n cm giác nhẹ. TrongTa thấy nh (H1.27) nh vuông đưc gichặt tâm, n cm giác nhẹ. Trong
khi đó nh vng nh (H1.28) có cảm giác i ra khỏi mặt phẳng có phầnkhi đó hình vuông hình (H1.28) cảm giác i ra khỏi mặt phẳng có phần
nặng n.nặng n.
1.4.3.1.4.3.Các cặp cân bng Các cp cân bng th gith giácác
Cp cân bng trên Cp cân bng trên ớiới
2222
Làm thí nghiệm với khgiấy A5 n sau : ng 5 t giy A5 ưc lượng bằng mắt vàm thí nghiệm với khgiấy A5 n sau : dùng 5 t giấy A5 ưc lượng bằng mắt và
ng t c kchia đu trên i 2 phn bằng nhau. Sau đó ng thước chia đều 2dùng t chì kẻ chia đều tn i 2 phần bằng nhau. Sau đó ng thước chia đều 2
phphần bằng nhau và ần bằng nhau và ng búng bút mực t mực kẻ. kẻ. Ta Ta thấy rằng nhữnthấy rằng những đg đường kẻ bằng bút chì ường kẻ bằng bút chì phphầnần
lớn đềulớn đềukng trùng khp với đưng kẻ bút mực (H1.29). Phần lớn nhng đường chiakhông tng khp với đưng k bút mực (H1.29). Phần lớn nhng đường chia
bằng mbằng mắt t nằm phnằm phíía a trên đtrên đường ường chichia bằng ta bằng thước, hước, cũng cũng mộcó mt số ít số ít đường cht đường chiia bằng ma bằng mắtắt
nằm dưới đường chia bằng thước. Đối với những ni kiến thc vtạo nh hoặcnằm dưới đường chia bằng thước. Đối với những ni kiến thc vtạo nh hoặc
nhng ni cảm nhận tốt về tỷ lthì sự chênh lệch y không đáng kể. Khi chnhng ni cảm nhận tốt về tỷ lthì sự chênh lệch y không đáng kể. Khi ch
tớc khổ giấy ng lớn thì sự chênh lch này càng ln.thưc khổ giấy ng lớn thì sự chênh lệch y càng lớn.
(H 1. 29): Mẫu thí nghiệm
(H 1. 29): Mẫu thí nghiệm
Như Như vậy vậy phphần n trên trên với với mộmột t didiện ện ch ch nhnhhơn hơn nhnhưng đưng đ sức sức để đ cân cân bằng với bằng với phphầnần
i lớn n. Hay phần tn có khnăng tạo lực thị giác mạnh n phần dưới.i lớn n. Hay phần tn có khnăng tạo lực thị giác mạnh n phần dưới.
Kết Kết luận:luận: Tín hiệu th giác khi xuất hiện phía tn sẽ có trọng ợng th giác lnTín hiệu th giác khi xuất hin phía tn sẽ trọng lượng th giác lớn
hơn khi nó xuất hin phía dưi.hơn khi xuất hin pa dưi.
Cp cân bng phiCp cân bng phitráitrái
Trong c cặp đối xứng , t đối xứng tráiTrong c cặp đối xứng , t đối xứng trái - - pphải là mt cấu tc hợp lý v mt hìnhhải là một cấu tc hợp về mặt nh
học. Trong t nhn, không ch con người mà c li động vật, thc vật cũng cóhọc. Trong t nhn, không ch con người mà c li động vật, thc vật cũng có
nhng cu trúc đối xứng trái –nhng cu trúc đối xứng trái –phphải. i. NhưnNhưng g thườnthường g thì các thì các cặp cặp cân cân bằng này lbằng này là à cáccác
cặp n bằng gần với tuyệt đối, s sai lệch là rất nhỏ.cặp n bằng gần với tuyệt đối, s sai lệch là rất nhỏ.Còn trong to nh t cặp cânCòn trong tạo hình thì cặp cân
bằng bằng y này có ththể llà à tương tương đốiđối, , y tùy vào vào chủ ch đích đích của của ngngười ười thithiết ết kế. kế. Tuy Tuy nhnhiiên ên đểđể
người thiết kế làm tốt điều y cần những kiến thức v cân bng th giác, mới người thiết kế làm tốt điều y cần những kiến thức v cân bng th giác, mới
thtạo ra scần bằng trong c phẩm một cách hợp lý đạtthtạo ra scần bằng trong c phẩm một cách hợp lý đạthiệu quả cao.hiu qu cao.
Một n hiệu th giác khi xuất hin phía n phải của người nhìn , tạo ra mộtMột n hiu th giác khi xuất hiện phía n phải của người nhìn , tạo ra một
hiu qu thị giác khác so với khi xuất hiện phía n trái. Khi ta quan t cáchiu qu th giác khác so với khi xuất hiện phía n trái. Khi ta quan sát c
phphonong g thư thư ta ta thấy thấy nơi gửi là nơi gửi là bên bên trái trái nơi đếnơi đến n llà à bên bên phphải. ải. Hay Hay khkhi i xem xem nhnhữngững
bức bức tranh tranh tứ tứ bình nh thì thì thườnthường g ta ta xem xem từ từ bên bên trái trái sáng sáng n bên phphải. i. đây đây đã đã dần dần nhnh
tnh chiều thuận t trái ng phải. Đ nghiên cứu kỹ về vấn đề y chúng ta cùngtnh chiều thuận từ trái sáng phải. Đ nghiên cứu kỹ về vấn đề y chúng ta ng
tham khảo dụ sau :tham khảo dụ sau :
2323
(H 1. 30): H
(H 1. 30): Hình ình gây cgây cảm giảm giác hướng ác hướng điđilênlên (H 1(H 1. 31): . 31): Hình gây cảm giác hướng đi xHình gây cảm giác hướng đi xuốnuốngg
Cho hai nh ch nhật, kẻ 2 đường chéo như nh (H1.30) (H1.31) , ta thấy : Cho hai hình ch nhật, kẻ 2 đưng chéo như nh (H1.30) (H1.31) , ta thấy :
nh (H1.30) cho ta cảm giác đường co ớng đi n, còn nh (H1.31) tnh (H1.30) cho ta cảm giác đưng chéo ng đi n, n nh (H1.31) thì
đưng co lại ớng đi xuống.đưng co lại ớng đi xuống.
Kết Kết luận:luận: n hiu th giác khi xuất hin phía n trái trọng lượng thgiác nhTín hiu thị giác khi xuất hiện phía n trái có trọng lượng thị gc nh
n khi xut hin phía bên phải.n khi nó xuất hin pa n phi.
Cặp cân bằng trước Cặp n bằng trước –sausau
Tín hiệu thị giác khi xuất hiện đsâu kng gian ng lớn thì trọng lượng thgiácTín hiệu thị giác khi xuất hiện đsâu kng gian ng lớn thì trọng lượng thgiác
của càng lớn ng xa càng nặng.của càng lớn ng xa càng nặng.
Càng xa mắt người phi bao một trường thgc rộng n, con mắt nhận rõ kích tcCàng xa mắt người phải bao một tng thị giác rộng hơn, con mắt nhận ch thước
của tín hiệu này nhận thức được rằng nếu đến gần thì srất lớn. Như vậy muốncủa tín hiệu này nhận thức được rằng nếu đến gần thì srất lớn. Như vậy muốn
cân bằng vớin hiu ở xa phải dùng một tín hiệu gần lớn hơn rất nhiều vdcân bằng vớin hiu ở xa phải dùng một tín hiệu gần lớn hơn rất nhiều vd
QQua nh (H1.32) ta thấy hai a nhà gần chua nh (H1.32) ta thấy hai a nhà gần ch
tớc bằng nhau ch tớc y lớn n nhngtớc bằng nhau ch tớc y lớn n nhng
tòa nhà phía trong. Nhưng khi quan sát t ta thấy cótòa nhà phía trong. Nhưng khi quan sát t ta thấy có
thn bằng được với nhau và cảm thấy hợp lý.thn bằng được với nhau và cảm thấy hợp lý.
(H 1. 32): H
(H 1. 32): Hình ình phía sau nhỏ hơn nhưng đủ sức phía sau nhỏ hơn nhưng đủ sức cân bằncân bằngg
với hình phía trướcvới hình phía trước
1.4.4. Bài t1.4.4. Bài tp p về các cặvề các cặp cân bằng thị gcp cân bằng thị gc
Dựa o nhng Dựa o nhng kikiến ến thức đthức đã ã học, hãy vẽ các học, y vcác dụ mindminh h họa cho một trong 03 cặhọa cho một trong 03 cặp p cânn
bằngbằng, , ch ch thước 10 x 15 thước 10 x 15 cm. Nội duncm. Nội dung g tùy ctùy chọhọn, làm n, làm tại ltại lớp.ớp.
..
1. 1. Cân bCân bằng ằng trước –trước –sau.sau.
2424
1.5. 1.5. nh Dng th giácnh Dạng thị giác
1.5.1. Ki niệm1.5.1. Ki niệm
Trong cuộc sống khi ta nhìn mt c của tín hiệu thị giác chúng ta vẫn có thđoán ra đó Trong cuộc sống khi ta nhìn một c của tín hiu thgiác chúng ta vẫn có thđoán ra đó
cái gì. Ví d:cái gì. Ví dụ :
(H 1. 33): nh dạng thị giác giúp ta nhận ra chiếc giầy
(H 1. 33): nh dạng thị giác giúp ta nhận ra chiếc giầy (H 1(H 1. 34): . 34): nh nh dạndạng g thị giác giúp tathị giác giúp ta
nhận ra bút chìnhận ra bút chì
nh (H1.33) ta dễ dàng nhận ra nh chiếc giy nữ, còn nh (H1.34) là những chiếc nh (H1.33) ta dễ dàng nhận ra nh chiếc giy nữ, còn nh (H1.34) là những chiếc
búbút t chìchì. . Bởi Bởi thực thực tế tế ta ta đã đã titiếp ếp c c với nhữnvới những g nh ảnh ảnh nh này này rất rất nhnhiiều ều đã đã đầy đầy đủ thônđủ thôngg
tin về cntin vcng. g. Nng nếNng nếu cho chúng ta mu cho chúng ta mt dụ sat ví d sau u ::
(H 1. 35): nh vuông (H 1. 36): nh thoi hay nh vuông xoay 45 độ ? (H 1. 37): Hình
(H 1. 35): nh vuông (H 1. 36): nh thoi hay nh vuông xoay 45 độ ? (H 1. 37): Hình
bánh trưngbánh trưng
Có 3 hình (H1.35), (H1.36) và (H1.37) có ch thước bằng nhau. Khi được hỏi hìnhCó 3 nh (H1.35), (H1.36) và (H1.37) có ch thước bng nhau. Khi được hỏi nh
(H1.35) nh ? thì đa phần chúng ta trả lời đó là nh vuông . Nhưng ng chính nh(H1.35) là nh ? t đa phần chúng ta tr lời đó nh vuông . Nng ng cnh nh
vuông đó cng ta xoay một góc 45vuông đó cng ta xoay một góc 45
00
(n H1.36) hỏi thế đây có phải là nh vuông(n H1.36) và hỏi thế đây có phải là nh vuông
không ? thì s nhiều nời đắn đo. Bởi (H1.36) cũng giống hình thoi.không ? thì s nhiều nời đắn đo. Bởi (H1.36) cũng giống hình thoi.
Hay khi ta hi nh (H1.35) phi nh trưng không ? ai ng s bảo không. Những chHay khi ta hi nh (H1.35) phi nh trưng không ? ai ng s bảo không. Những ch
cần thêm i đưng kẻ thì tất c mọi người đồng ý đó là i nh tng (H1.37). Như vậycần tm i đường kẻ thì tất cả mọi người đồng ý đó cái nh trưng (H1.37). N vậy
chỉ với một nh phng đã nhiều nh dng thị giác khác nhau. Gắn o đó c điều kinch với một nh phẳng đã nhiu nh dạng th giác khác nhau. Gắn o đó c điều kin
nhìnhìn n khác nhau, tkhác nhau, ta sẽ a sẽ một s phonmột sphong g phú đáp đáng kể ng kể vhvề hình dng ình dạng thịth giác. giác.
Khái nKhái niệm:iệm:Hình dHình dạng thị giác là ạng thị giác là hình dạnhình dạng vật lý được nhìn thg vật lý được nhìn thy, có thông tin, có ngy, có thông tin, có nghĩa.hĩa.
2525
1.5.2. Cách nhìn nh k1.5.2. Cách nhìn nh khái quát của mhái quát của mắtt
Tng tờng c “Đường cơ bản trong tạo nh chính c đưng cấu trúc của nh.Tng tờng c “Đường cơ bản trong tạo nh chính c đưng cấu trúc của nh.
Luật nn đơn gin buộc mắt nời phải nhận thấy nhanh c đường cấu tc.Luật nn đơn gin buộc mắt nời phải nhận thấy nhanh c đường cấu tc.
(H 1. 38): Nhìn khái quát thành hình vuông
(H 1. 38): Nhìn khái quát thành hình vuông (H 1(H 1. 39): Nhìn khái qu. 39): Nhìn khái quát át thàthành nh 3 hình vuôn3 hình vuôngg
Cùng t hai dụ sau: Khi ta nhìn o (H1.38) thì ta sẽ nhận thy nh vng là nhất.Cùng t hai ví dụ sau: Khi ta nhìn o (H1.38) thì ta sẽ nhận thy nh vng là nht.
ít aít ai trlời rằng đây 2 nh tam giác. n đối với nh (H1.39) thì ngưc lại phần lớni tr lời rằng đây là 2 nh tam giác. Còn đi với nh (H1.39) t ngược lại phần lớn
strả lời rằng 3 nh vuông chít ai i đó nh chnhật. Điu đó th hin tính đơnstrlời rằng có 3 hình vuông chứ ít ai i đó là nh chnht. Điều đó thhiện tính đơn
gin trong nhận biết c hình dạng th giác.gin trong nhận biết c hình dạng th giác.
Tính đơn giản trong nhận biết c nh dạng thị giác phthuộc o tính chất của các yếu tnh đơn gin trong nhận biết c nh dng thị giác phthuộc o nh chất của c yếu t
tạo nên hình, vào sợng c quy luật tập hợp của c yếu tđó. Hai đường thẳng songtạo nên hình, vào số lượng các quy luật tập hợp của c yếu tố đó. Hai đường thẳng song
song vi nhau đơn gin n hai đưng thẳng ct nhau. Vì hai đường song song ch haisong với nhau đơn giản n hai đường thẳng cắt nhau. hai đưng song song ch hai
ng và khoảng ch giữa cng không đổi. Tương tự như thế vẽ một tam giác đơn giảnhướng khoảng ch giữa chúng không đổi. ơng t như thế vẽ một tam giác đơn giản
hơn c hìhơn các nh nh đa giđa giác.ác.....
Như Như vậy vậy ngngi yếu oài yếu tố cấu tố cấu trúc của trúc của hình dạngnh dạng, các , các yếu tố trật yếu tố trật tự, tỷ lệ ctự, tỷ lệ của của các ác yếu tố tạo yếu tố tạo nênnên
nh, quan hệ giữa bộ phận toàn thể, c yếu tố ý nga, khả năngnh, quan hệ giữa bộ phận toàn thể, c yếu tố ý nga, khả năng ln ng tưởngliên ng ng
tượng của nh dạng dễ tác động mnh đến tính đơn giản, ch quan, tác động đến độ thtượng của nh dng dễ tác động mạnh đến nh đơn gin, ch quan, c động đến độ th
giác của nh.giác của nh.
Tính đơn giản trong cấu trúc tỷ lệ nh thường được biu hiện theo hai ch sau :Tính đơn giản trong cấu trúc tỷ lệ nh thường được biu hiện theo hai ch sau :
Làm bằng nhau, nhấn mạnh s khácLàm bằng nhau, nhấn mạnh s khác
nhau Cho ví dnhau Cho ví d
sau :sau :
(H 1. 40): m bằng nhau
(H 1. 40): m bằng nhau (H 1. 41):Làm bằng nhau(H 1. 41):Làm bằng nhau (H 1. 42): Nhấn mạnh s(H 1. 42): Nhấn mạnh s
khác nhaukhác nhau
Sau khi nn 3 ví dtrên t 10 đến 20 giây, yêu cầu ngưi nhìn nó v li ví dụ. QuaSau khi nn 3 ví dtrên t 10 đến 20 giây, yêu cầu ngưi nhìn nó v li ví d. Qua
kho sát thì đa phn vẽ được hai nhóm nh. Hai nh (H1.40) nh (H1.41) sẽkhảo sát t đa phần vẽ đưc hai nhóm nh. Hai nh (H1.40) nh (H1.41) s
đưc nm vào một nhóm theo xu ng m bằng nhau. Còn hình (H1.42) tđược nm vào một nhóm theo xu hướng làm bằng nhau. Còn nh (H1.42) t
đưđưc tách ric tách riêng êng ra mra một t nhóm nhấn mạnh snhóm nhấn mạnh s k kc nhahác nhau vđu vđngắn phía ngn pa bên ti.n ti.
2626
Trong xu ng m bằng nhau trong nh dạng th giác ng một hình thức dTrong xu ng m bằng nhau trong nh dạng th giác ng một nh thức d
tạo lập trật t, tng qua pp đối xứng.tạo lập trật t, tng qua pp đối xứng.
Tạo lập trật ttheo phép lặp lạiTạo lập trật ttheo phép lặp li
Cho ví d như hình (H1.43)Cho ví d như hình (H1.43)
(H 1. 43):Tạo lập trật tự theo pp lặp lại
(H 1. 43):Tạo lập trật tự theo pp lặp lại
Sau khi nn hai hình trong một khong thời ngắn và được yêu cầu v li t đaSau khi nn hai hình trong mt khong thời ngắn và được yêu cầu v li t đa
phphần ần ngngười ười xem xem sẽ sẽ nhnh nhnh đưc lặp li n. N vậy khi n hiệu thị giác tạo lpđưc lặp lại n. N vậy khi tín hiệu th giác tạo lp
một trt t theo phép lp lại thì khi đó nh đơn giản trong nhận biết nh dạng thịmột trật t theo phép lặp lại thì khi đó nh đơn gin trong nhn biết nh dạng thị
giác đã được ứng dụng.giác đã được ứng dụng.
1.5.3.1.5.3.c loại hướng của nhc loại hướng của hình
Hình vHình vô hô hướngướng
Hình vô ng là hình mà bn thân hình dng vt lýHình vô ng là hình mà bn thân hình dng vt lý của cng không tạo đưc xucủa chúng không tạo được xu
thế chuyển động theo c ớng c th (H1.44). Chúng chỉ tạo được s chuyểnthế chuyển động theo c ớng cụ th (H1.44). Chúng chỉ tạo được s chuyển
động khi được sp xếp trong một bcục hợp (H1.45) .động khi được sp xếp trong một bcục hợp (H1.45) .
(H 1. 44):Hình hướng
(H 1. 44):Hình hướng (H 1(H 1. . 4545): ): nh nh vô hướng tạo thành có hướng tạo thànhớng nhờo sự sớng nhờo sự s pắp
xếp bố cụcxếp bố cục
Hình đHình đa hướna hướngg
Hình đa ớng là nh mà bản tn nh dng vật của chúng tạo được nhiều xuHình đa hướng nh bản thân nh dạng vật lý của cng tạo được nhiều xu
thế chuyển động, nhưng không ng (H1.46). n khi nhng nh đa ng đặtthế chuyn động, nhưng không ng (H1.46). Nên khi những nh đa ớng đặt
ccnh nnh những hng nh nh định hướng sđịnh ớng s b b c động bởi những nh tác động bởi những nh định ngđịnh ng
đó (H1.47).đó (H1.47).
2727
(H 1. 46): nh đa hướng
(H 1. 46): nh đa hướng (H 1. 47)(H 1. 47): : Hình nh đa hướng phụ thuộc vào hình định hướngđa ớng phụ thuộc vào nh định hướng
Hình đHình định hịnh hướngướng
Hình định ng là những nh bản tn hình dạng vật lý của cng đã xuấtHình định ng là nhng hình mà bản thân nh dạng vật của cng đã xut
hin một ưu thế chuyn động theo một pơng rõhin một ưu thế chuyển đng theo một phương rõ ràng (H1.48ng (H1.48––a,b,c,d)a,b,c,d)
(a)(a) (b)(b) (c)(c) (d)(d)
(H 1. 48) : nh định hướng
(H 1. 48) : nh định hướng
Hình cHình có hó hướng đướng đối lậpối lập
Là nh các c bằng 90 độ, to s n định dụ nLà nh các c bằng 90 độ, to s n định dụ n
hình vng, nh ch nhthình vng, nh ch nht
Hình cHình chuyhuyển đển độngộng
Là hình có những nét mềm mại, un lưn kp n vi d:Là hình có những nét mm mi, un lưn khép kín vi dụ :
(H 1. 49): nh có hướng đối
(H 1. 49): nh có hướng đối
lậplập
1.6. Chuyển động thgiác1.6. Chuyển động thgiác
1.6.1. Khái niệm chuyển đ1.6.1. Khái niệm chuyển đng thng thị gcgiác
Chuyển Chuyển động vốn k có thể tách rờđộng vốn dĩ k có thch ri vi vi kngới kng
gian thi gian. như ta đi xem a, diễn vngian thi gian. như ta đi xem a, diễn vn
a ca cn kần khônhông g gigian an sân khsân khấu ấu để chuyđể chuyển ển động cầnđộng cần
thời gian để phát triển kế tiếp các động cthời gian để phát triển kế tiếp các động c
(H 1. 50): nh chuyển động
(H 1. 50): nh chuyển động
(mi quan hệ t(mi quan hệ tc –c –sau) sau) nh nh (H1.51).(H1.51).
2828
(H 1. 51): Chuyển động thị giác trong cuộc sống
(H 1. 51): Chuyển động thị giác trong cuộc sống
VVậy y trong trong ngh thuật tnghthut tạo o hình, nh, chuyn đchuyn động thgiộng th giác ?ác là ?
Khái nKhái niệmiệm:: về cơ về cơ bản có thể hiểu chuyển độbản có thể hiểu chuyển động thị ging thgiác là một chui các hình nhác là một chuỗi các hình nh, hay, hay
chuỗi các pha sự kchui các pha skiện, phát tiện, phát triển kế tiếp nhau được tổ chriển kế tiếp nhau được tổ chức đơn tức đơn tuyến.uyến.
(H 1. 52): Chuyển động thgiác trong tạo hình
(H 1. 52): Chuyển động thgiác trong tạo hình
Qua dụ hình (H1.52) ta thấy c nh tròn có xu ớng chuyển động, do những nh tnQua dụ hình (H1.52) ta thấy c nh tròn có xu ớng chuyển động, do những nh tn
y được phát triển kế tiếp nhau tạo tnh mt chuỗi nh xy vào m, trong khi đó vị ty được phát triển kế tiếp nhau tạo tnh mt chuỗi nh xy vào m, trong khi đó vị t
tâm lực t mạnh nht. Cnh vậy dù hình tn là hình vô ng, nếu đứng mộttâm lực t mạnh nhất. Cnh vậy dù nh tròn nh hướng, nếu đứng một
mình nh thì khó tthì khó to ra được xu o ra được xu thếthếchuyển động rõ rệt nhưng với sự sắp xếp hợp lý thì lại trchuyển động rt nhưng với sự sp xếp hợp thì lại trở
tnh một bố cục chuyn động rõ rệt.tnh một bố cục chuyn động rõ rệt.
Cái y cho ta cm giác chuyển động trong nghthuật thgiác chính là việc tồn tại hay khôngCái y cho ta cảm giác chuyển động trong nghệ thuật th gc cnh là vic tồn tại hay không
tồn tại c lực th gc. Là quan hệ gia không gian lc thị gc. Lực th gc được xác địnhtn tại c lực thị gc. Là quan hệ gia không gian lc thị gc. Lực th gc được xác định
trong không gian do vậy nó ớng, có vị trí ờng độ. Vị trí hướng và cường đcho tatrong không gian do vậy nó hướng, có có vị trí và cường độ. Vt ớng và ng đ cho ta
cảm giác về chuyển động trong thể tĩnh. Trong khi đó lực thị giác một khái niệm về nh, nêncảm giác v chuyển động trong thtĩnh. Trong khi đó lực thị giác một khái niệm về nh, nên
không nhận thấy đưc bằng mắt không nhận thấy đưc bằng mắt chỉ cảm nhận một cách định tính. để cảm nhận đượcchỉ cảm nhận một ch định tính. để cảm nhận được
chuyển động thị gc trong kng gian chính nhận thấy được c quan hcủa các yếu tố tạochuyển động thgiác trong không gian chính nhận thấy được c quan hệ của c yếu t tạo
nh nh đưđược sợc sdụng ử dụng trong tác phtrong c phm, trong m, trong mt trưng thị gimột tng thị giác ác cthể.cụ thể.
2929
Tùy thuộc o vị trí , nh dạng, màu sắc, kích tớc...của các yếu tố tạo nh trong khôngy thuộc o vt , hình dạng, u sắc, ch tớc...của các yếu tố tạo hình trong không
gian tạo nh, chúng stạo ra các quan hệ khác nhau về lực thgc. ơng quan về nggian tạo hình, cng sẽ to ra c quan hệ khác nhau về lực th giác. ơng quan về ớng
cường độ c động giữa các lực thị giác sẽ cho ta cảm giác về hướng tốc độ chuyển cường độ c động giữa c lực thị giác sẽ cho ta cảm giác về ớng tốc độ chuyển
động của thị giác. Cảmđộng của thị giác. Cảmnhận cái động trong thế tĩnh là vậy.nhn cái động trong thế nh vậy.
NgoNgoài ài ra ra ququan an hệ hệ vvề kích ch thước thước của của nh nh cũng quan cũng quan trọntrọng. g. Đó Đó ng chínng chính h llà à ququan an hệ hệ gigiữaữa
phphônông g nhnh. . Khi Khi con con ngngười ười đứng đứng trontrong g mmt t khkhônông g gigian an thì thì khkhônông g gigian an chíchính nh llà à nềnnền
(phông). Hay trên n một quả cam, như vậy mặt bàn là phông n qucam là nh. N(phông). Hay tn bàn có một qucam, n vy mặt n phông còn qucam là hình. N
vậy theo một ch rất tự nhiện t i lớn m phông cho i nhỏ. Cái lớn đứng n để chovậy theo một cách rất t nhiện thì cái lớn làm phông cho cái nhỏ. Cái lớn đứng n để cho
cái nhchuyển động.cái nhchuyển động.
Tốc độ chuyển động của nh cũng phthuc o đặc điểm của phông. Ta tìm hiu qua thíTốc đchuyn động của hình ng phthuộc o đặc điểm của phông. Ta tìm hiu qua t
nghinghiện n của Gcủa Gian F.Minguian F.Minguzzzzi i như sau n sau ::
Cho một vật đen chuyển động qua hai phông trắng ghi ln tục với cùng một vận tc.Cho một vt đen chuyển động qua hai phông trắng ghi liên tục với ng một vận tốc.
Khi vật đen chuyển động của phông ghi, ta có cảm gc vận tốc b giảm đi do hiệu ngKhi vật đen chuyển động của png ghi, ta cảm gc vận tốc b giảm đi do hiệu ng
tương phn gia phông tương phn gia phông và nnh h yếu.yếu.
Cũng như vậy nếu cho một vật đi qua mt phông nh theo một tốc độ nht định. Nếu tang như vậy nếu cho một vật đi qua một phông nh theo một tốc độ nhất định. Nếu ta
tăng gấp đôi kích tớc của vật kích tớc của phông, ta cảm nhn ch thước giảm đităng gấp đôi kích tc của vật và ch thước của phông, ta cảm nhận ch thước giảm đi
một nửa.một nửa.
Qua đó thấy rằng, to ra s chuyển động th giác cần c ý đến nhiều yếu t như phông,Qua đó thy rằng, tạo ra s chuyn động th giác cn c ý đến nhiều yếu t như phông,
nh, nh, v trí, u sc.vị t, u sắc.....Mới tạo n mMới tạo n một tác phẩm tạo nột c phẩm tạo nh h y chuyển đy chuyn động ộng thị githị giác ác hihiệu quu qu..
Lưu ý :Lưu ý :
Chuyển động thgiác thể ứng dụng trong các thiết kế poster để nời xem hướng schúChuyn động thị giác thng dụng trong các thiết kế poster để người xem ng sự chú
ý đến nội dung tác gi muốn truyền đạt. Như (H1.53) ngưi xem bắt đầu bị thu t bởiý đến nội dung tác gi muốn truyền đạt. Như (H1.53) người xem bắt đầu bị thu t bởi
tu đ poster, sau đó t tu đề ớng mt người xem tới vị t mặt của nhân vật, từ nhântu đề poster, sau đó t tu đề ớng mắt người xem tới vị t mt của nhân vật, từ nhân
vật này lại ng tới ny tng xảy ra s kiện sau đó là nhng nội dung khác. Với việcvật y lại ớng tới ngày tng xảy ra sự kiện sau đó là những nội dung kc. Với việc
phphát át tritriển ển các c nh nh ảnh ảnh ququa a mộmột t chuỗchuỗi i trước trước sau, sau, thithiết ết kế kế này này như nbắt bắt ngngười xem ười xem phphải ải xemxem
đủ nđủ nội i dung của c phẩm.dung của c phẩm.
(H 1. 53): Chuyển động thgiác trong thiết kế poster
(H 1. 53): Chuyển động thgiác trong thiết kế poster
Nếu Nếu (H1.53(H1.53) ) llà à mộmột t chuchuỗi i rất rất nhnhiiều ều nh nh ảnh ảnh và nộnội dung thì i dung thì nh nh (H1.54(H1.54) ) trontrong g chuỗchuỗii
hình nh ch có 2 nh nh và nội dung ni trộihình nh ch có 2 nh nh và nội dung ni trội
tn mt nền. Một làn c xanh trong, xuttn mt nền. Một làn c xanh trong, xut
hin một lon sắt đã bị gỉ t to sđối lập, y sc ý của ngươi xem, và lon sắt y (vị tríhiện một lon sắt đã bị gỉ t tạo sđối lập, y s chú ý của ngươi xem, và lon sắt y (vị trí
1) ng mắt người xem tới nội dung mà c gi muốn truyn đạt (v trí số 2) ch cần như1) ớng mắt người xem tới nội dung c gi mun truyền đạt (v t s 2) ch cần như
vậy thôi ý đồ của tác givậy thôi ý đồ của tác gi đã đưđã được thực hiợc thực hiện.ện.
3030
(H 1. 54): Chuyển động thgiác trong thiết kế poster
(H 1. 54): Chuyển động thgiác trong thiết kế poster
NgoNgoài ài thithiết ết kế kế các các poposter ster ququảng ảng cáo, cáo, ngngười thiười thiết ết kế kế web web ng ccũng cần biết vận dụnần biết vận dụng những những kig kiếnến
thức về chuyển động th giác o trong những thiết kế của nh để đạtthức về chuyển động th giác o trong những thiết kế của nh để đạt hiệu qucao. Ví dụhiu qucao. Ví dụ
như (H1.55)như (H1.55)
(H 1. 55): Chuyển động thgiác trong thiết kế web
(H 1. 55): Chuyển động thgiác trong thiết kế web
Trong thiết kế web của ANDREA MANN người xem bị thu t ngay bởi n thương hiệuTrong thiết kế web của ANDREA MANN người xem bị thu t ngay bởi n thương hiệu
y. Vì trong thiết kế, chủ đạo là màu sắc, ch riêng ng chcóy. Vì trong thiết kế, chủ đạo là màu sắc, ch riêng ng chcómàu hình ảnh cô gáimàu nh ảnh cô gái
đang ớng mắt về dòng ch y như ng thêm phn nhấn mạnh. Thiết kế đơn giản màđang ng mắt về dòng ch y như ng thêm phần nhấn mạnh. Thiết kế đơn giản mà
hiu quả.hiệu quả.
Chuyển động th giác n có thể ng dụng o trong dàn trang, truyện tranh giúp cho nộiChuyển động th giác còn có thể ng dụng o trong n trang, truyện tranh giúp cho nội
dung xun xuốt và ổn định (H1.56)dung xun xuốt ổn định (H1.56)
3131
(H 1. 56): Chuyển động thgiác trong n trang
(H 1. 56): Chuyển động thgiác trong n trang
1.6.2. Bài tập chuyể1.6.2. Bài tập chuyển động thgcn động thgc
Dựa o kiDựa o kiến ến thức đthức đã ã học, thiết kế một shọc, thiết kế một sản phn phẩm tm to o hình nh có sử dcó sử dng chuyển đng chuyn động thgiộng th giácác..
Kích thước 10 x 15 cm. Nội dung tùy chọn, làm ti lớp.Kích thước 10 x 15 cm. Nội dung tùy chọn, làm tại lp.
3232
CHƯƠNG 2. CÁC YẾU TỐ TẠO HÌNH CỦA NGHỆ THUẬT THỊ GIÁCCHƯƠNG 2. CÁC YẾU TỐ TẠO HÌNH CỦA NGHỆ THUẬT THỊ GIÁC
2.1. Điểm, t , diện trong tạo nh2.1. Điểm, t , diện trong tạo nh
2.1.1.2.1.1.
Khái nKhái niệm về điểm, iệm về điểm, nét, diệnt, diện
ĐiểmĐiểm : đim nguồn gốc ban đầu đ tạo n nh. Điểm còn dùng để chỉ một v trí: điểm là nguồn gốc ban đầu để tạo n nh. Điểm n ng để chỉ một vị t
trong không gian.trong không gian.
Điểm không pơng ng nng có tính tập trung, điểm kng có chiều dài,Đim kng có phương hướng nhưng tính tp trung, điểm kng có chiều dài,
chiều rộng chiều u.chiều rộng chiều u.
Điểm là tnh phần bản cội nguồn của tạo nh. Đim ng đưc coi nhưĐiểm là thành phn bản là cội nguồn của tạo nh. Đim ng đưc coi như
dấu hiệu của điểm mút của đường thẳng, điểm cắt của haidấu hiệu của điểm mút của đường thẳng, điểm cắt của hai đường thẳng, là đimđường thẳng, điểm
chạm của một đường thẳng o c của một diện hay một m của khối. Đồng thờichạm của một đưng thng o góc của một diện hay một m của khối. Đồng thi
đim cũng thlà tâm đim của một trường hay một din.đim cũng thlà tâm đim của một trường hay một din.
Điểm có th được hình thành do phép chiếu một đường thng, một đon thẳng hayĐiểm có th được hình thành do phép chiếu một đường thng, một đon thẳng hay
tuyến tính, dụ như: cột được đọc tn mặt bằng như là một điểm ginhững đctuyến tính, dụ như: ct được đọc tn mặt bằng n là một đim gi những đặc
tng thị giác n một điểm. Như vậy, tâm vòng tn, tâm đáy khối trụ, m củatng thị giác như một điểm. N vậy, tâm vòng tn, tâm đáy khối trụ, m của
khối cầkhối cầu u ng là những cũng là những nh nh thức đthức đim miểm mà ta cà ta cần n phải quan phải quan tâm m trong trong tạo hìtạo hình.nh.
Điểm kh ng biểu hiện trong tạo nh n sau :Điểm kh ng biểu hiện trong tạo nh n sau :
-- Điểm được nhận thức mạnh m khi được đặt trong vị trí tch đáng củaĐiểm được nhận thức mạnh m khi được đặt trong vị trí tch đáng của
trưng nhìn.trưng nhìn.
--
Khi đim lệch khỏi v trí trung tâm, trưng nhìn tr n biến động.Khi đim lệch khỏi v trí trung tâm, trưng nhìn tr n biến động.
-- Điểm sĐiểm sắp p xếp lxếp ln iên tc tạtục to o nên đưn đưngng
-- Qua hai điểm thể c địQua hai điểm thể c định nh được 1 trục.được 1 trục.
-- Điểm tĐiểm tp p trung trung với mật độ cao tn 1 với mật đcao tn 1 mặt phẳng tmt phng to n dio nên diện.n.
Nét :Nét :
Một đim đMột đim được o i ược o i sẽ tạo sẽ tạo tnh thành t. t. t t có chiều chiều i, nng không i, nhưng không chicó chiuều
rng chiều sârng chiều sâu. Tuy nhiu. Tuy nhiên ên t vẫn pht vẫn phải ải độ độy đmắt ngy để mắt người ưi thể quan sá thquan sátt
đượcđược. t 2 . Nét có 2 nh nh thức thể hiện thức thể hiện ::
-- c đường viền của vật thể, đường viền của mặt phẳng, các giao diện, các loạic đường viền của vật thể, đường viền của mặt phẳng, các giao diện, các loại
t y gp xác định được nh dạng của vật thể trong kng gian (H 2.1)t y gp xác định được nh dạng của vật thể trong kng gian (H 2.1)
-- CáCác lc loại oại t tồn tại độc lt tồn tại độc lập (H2.p (H2.2)2)
3333
(H 2. 1): Nét xác định nh
(H 2. 1): Nét xác định nh dạng vật thểdạng vật thể (H 2. 2): Nét tồ(H 2. 2): Nét tồn tại đn tại độc lộc lậpập
Nét có 4 Nét có 4 lloại oại nét :nét :
-- Nét có nghNét có nghĩĩaa
Là loại nét mà khi thiếu nó sẽ kng có nga n mong muốn, tín hiệu cn loại t khi thiếu s không nga n mong muốn, tín hiệu cn
tng tthông tin smin sẽ mt (H2.3)ất (H2.3)
(H 2. 3): Nét có nghĩa
(H 2. 3): Nét có nghĩa
-- Nét cấNét cấu tạo:u tạo:
Là loại nét mà khi thiếu đi một phần của t ta vẫn nhận ra nh thông quaLà loại nét mà khi thiếu đi một phần của t ta vẫn nhận ra nh thông qua
ln ng (H2.4)ln ng (H2.4)
(H 2. 4): Nét cấu tạo
(H 2. 4): Nét cấu tạo
3434
--
Nét đa Nét đa ngngaa
Là loại nét mang hai nga trở n (H2.5)Là loại nét mang hai nga trở n (H2.5)
(H 2. 5): Nét đa nghĩa
(H 2. 5): Nét đa nghĩa
Hình (H2.5) là biểu tượng của triển lãm tuần kỳ BiennalHình (H2.5) là biểu tượng của triển lãm tuần kỳ Biennal SydneiSydnei tại nhà t tại nhà t
Opera SydnOpera Sydney. ey. đây đây có hai yếu tố cấhai yếu tố cu u thành: một 2 chữ vithành: một 2 chữ viết tết tt B –t B –S từS từ
chữ “Biennal chữ “Biennal Sydnei “, và hai là Sydnei “, và hai là nh nh nh của con thinh của con thiên ên nga. Kiến Tnga. Kiến Trúc c
J.Uttron s dụng nh ảnh ẩn dso sánh Opera Sydney như một con thiê nJ.Uttron s dụng nh ảnh ẩn dso sánh Opera Sydney như một con thiê n
nga tn biển. Chmột động c khéo léo kết hợp 2 chBnga tn biển. Chmột động c khéo léo kết hợp 2 chB -- S đã cho ta S đã cho ta nh nh ảnản
một con thn nga.một con thn nga.
--
Nét liNét liên ên tưởngtưởng
Là loại nét nếu t hiếu thì kng nh ng gì nng s y cho ta cảm giác loại t nếu t hiếu t kng nh hưởng nng s y cho ta cảm giác
thiếu, không thiếu, không rõ rõ ràng (H 2.6).ràng (H 2.6).
(H 2. 6): t liên ởng
(H 2. 6): t liên ởng
Khả năng biKhả năng biểu ểu hihiện ện của nét trocủa nét trong nghệ thuật ng nghệ thuật tạo tạo nh nh được tríc h từ Landscapeđược tríc h từ Landscape
Architecture như sau :Architecture như sau :
3535
NgoNgoài ài ra nét ra nét n có ý ngcòn có ý nghĩa a vô ng qucùng quan an trọntrọng g trontrong g tạo hìtạo nhnh. . Nó có thể liNó có thể liênên
kết các nh lại với nhau (kết các nh lại với nhau (H2.7)H2.7)
(H 2. 7): Nét tạo sự liên kết
(H 2. 7): Nét tạo sự liên kết
3636
Nét có khả năng Nét có khả năng xác địnc định h hìnhnh, , khkhiối, , khkhônông g gigian an (H2.8)(H2.8)
(H 2. 8): Nét tạo hình, khối
(H 2. 8): Nét tạo hình, khối
Nét được Nét được ứng dụứng dụng ng rộnrộng g rãi tronrãi trong g thithiết ết kế, từ kế, từ thithiết ết kế lkế logogo o (H2.9)(H2.9), , thithiết ết kế thờikế thời
trang (H2.trang (H2.
10) hay kiến trúc(H2.11)...10) hay kiến trúc(H2.11)...
(H 2. 9): nét ứng dụng trong thiết kế logo
(H 2. 9): nét ứng dụng trong thiết kế logo
((
H 2. 10H 2. 10): ): Nét ứng dụnNét ứng dụng g trong ttrong thiết kế thời tranghiết kế thời trang (H 2(H 2. 11): . 11): Nét ứng dụng trong kiến trúcNét ứng dụng trong kiến trúc
DiệnDiện::
3737
Một đường tri i theo một ớng s tạo thành một din. Din có hai chiều i Một đưng trải i theo một ng s tạo tnh mt diện. Din hai chiu dài
rng nhưng không có chiều sâu.rng nhưng không có chiều sâu.
Đường chu vi là đặc điểm của một diện, do đó một diện xuất hin từ những đưngĐường chu vi là đặc điểm của một diện, do đó một diện xuất hin từ những đưng
bibiên, ên, được được nhnhììn n từ từ chíchính nh didiện ện hohoặc ặc trontrong g phphi ối cảnh. cảnh. Sức Sức mạnmạnh h thị thị cảm cảm và độ độ bềnbền
vững của một divững của một diện ện ph thuộc phthuộc o dio diện n tích, cch, chất cm, u sắc nhất cm, u sc nét trong diét trong din.ện.
Một diện ngi chiều i và chiều rộng n có hình dáng, diện tích phương ng.Một diện ngi chiều i và chiều rộng n có hình dáng, diện tích phương ng.
2.1.2.2.1.2.
Hiệu qHiệu quả ruả rungung
Mỗi một tín hiu thị gc nh thành một tng lực rng của nh. Nếu các tínMỗi một tín hiu thị gc nh tnh một tờng lc rng của mình. Nếu các tín
hiu gần nhau cnghiu gần nhau cng sẽ nh thành một ng giao nhau gia các tờng lực riêngshình tnh một ng giao nhau giữa c trường lực riêng
đó. Và con mắt khi quan sát lúc thì bị t bởi trưng lực của tín hiệu th giác y,đó. con mắt khi quan t c thì bị t bởi tờng lực của n hiu th giác y,
lúc thì bị t tng lực của tín hiệu th giác kia. Như vậy, đối với con mắt luôn cóc thì bị t trường lực của tín hiệu th giác kia. N vậy, đối với con mắt ln
mt ng không n định, đấy chính là hiu qu rungmt ng không n định, đấy chính là hiu qu rung
Tuỳ thuộc o nh dạng, kích thưc cụ th của tín hiệu thị giác với khoảng chTuỳ thuộc o nh dạng, kích thưc cụ th của tín hiệu thị giác với khoảng ch
gia cng ta scó hiệu quả rung nhiều hay ít (H2.12)gia cng ta scó hiệu quả rung nhiều hay ít (H2.12)
(H 2. 12): Hiệu qurung
(H 2. 12): Hiệu qurung
Kthut tạo rung:Kthut tạo rung:
-- Giảm (tăng) dn đều của t :Giảm (ng) dần đều của t : Khi taKhi ta tạo được sự tăng dần đều độ dày của nét,tạo được sng dần đều độ y của nét,
thì thực chất ta đã m giảm dần đều khoảng cách gữa chúng. Sự tăngthì thực chất ta đã làm giảm dần đều khoảng cách gữa chúng. Sự tăng -- gimgim
y tạo n hai chuyển động thị giác ngược chiều nhaunày tạo nên hai chuyển động thgiác ngược chiều nhau tạo độ rung (H2.13).tạo độ rung (H2.13).
(H 2. 13): K
(H 2. 13): Kthuật tạo rung bằng cácthuật tạo rung bằng cách gih giảm(tăng) dần đều ảm(tăng) dần đều các các nétnét
-- Thay đổi chiều ớng :Thay đổi chiều hướng : Khi tat hay đổi chiều ớng của t thực chất ta đã mKhi tat hay đổi chiều ớng của nét thực chất ta đã làm
tăng tm chuyển động trong nhtăng tm chuyển động trong hình
tạo độ rung (H2.14).tạo độ rung (H2.14).
3838
(H 2. 14): Tạo r
(H 2. 14): Tạo rung bằng cácung bằng cách thay đổi h thay đổi chiều hướng nétchiều hướng nét
-- Cắt, trượt t :Cắt, trượt nét : việc cắt sắp xếp lệch nhau (trượt) các nét, như vậy đã tạo việc cắt và sắp xếp lệch nhau (trượt) các nét, nvậy đã tạo
đưc những hiệu quả v hình và đa pơng v chuyn động to độ rungđược nhng hiệu quả v hình và đa pơng v chuyển động to đ rung
(H2.15).(H2.15).
(H 2. 15): Tạo rung bằng cách cắt trượt nét
(H 2. 15): Tạo rung bằng cách cắt trượt nét
-- Giao thoa (chồng các hệ) :Giao thoa (chồng các hệ) : Khi ta chồng c hệ đường nét thì thực chất ta đãKhi ta chồng các hệ đường nét thì thực chất ta đã
tạotạo
được sự giao thoađược sgiao thoa tạo độ rung (H2.16).tạo độ rung (H2.16).
(H 2. 16): Tạo
(H 2. 16): Tạo rung bằng crung bằng cách giao ách giao thoa, chồng hệthoa, chồng hệ
Lưu ý :Lưu ý :
-- Về nguyên tắc muốn tăng hiệu quả rung của điểm nét ta cần tạo được sđốiVề nguyên tắc muốn tăng hiệu quả rung của điểm nét ta cần tạo được sđối
kháng của lc thị giác ối kháng về độ lớn;kháng của lc thị giác ối kháng về độ lớn; đối kng về ng)đối kháng vớng)
-- Đối với điểm nét ta cần gimột độ đều toàn cục. Độ đều này thể thểĐối với điểm nét ta cần gimột độ đều toàn cục. Độ đều này thể thể
tĩnh hay biến đổi đều.tĩnh hay biến đổi đều.
-- Trong thực tế, khi hai hệ đường thẳng song song giao nhau theo một c ngTrong thực tế, khi hai hệ đường thẳng song song giao nhau theo một c ng
nht tạo n một độ rung trong tờng giao ng lớn.nht tạo n một độ rung trong tờng giao ng lớn.
2.1.3.2.1.3.
Hiệu qHiệu quả uả ảoảo
Đôi khi trong cuộc sống ta thường nghe những lời khun dụ như c kiến trúc sư thườngĐôi khi trong cuộc sống ta tờng nghe những lời khuyên dụ như c kiến trúc sư thường
khuyên khákhuyên khách ng của mìch ng của nh nh sơn trn nhsơn trần nhà màu sáng, phòng nht n dà màu sáng, png nht nên dùng ùng nh. nh. Cũng ng có
3939
khi ta đi mua quần áo, nhà thiết kế thời trang khuyên ngưi gầy t n mặc áo kẻ ngang,khi ta đi mua quần áo, nhà thiết kế thi trang khuyên ngưi gầy t n mặc áo kẻ ngang,
còn người o thì n mặc kẻ sọc..v..v.. Phải chăng đây cng ta muốn to cho mình mộtcòn người o t nên mặc kẻ sọc..v..v.. Phi chăng đây cng ta muốn to cho mình một
cảm giác của cái không thật nếu chúng ta thể tạo được cái không thật (cái ảo) bằngcảm giác của cái không thật nếu chúng ta thể tạo được cái không thật (cái ảo) bằng
nhng đnhững đường nét cụ tht đó cường nét cụ tht đó chính nh chúng ta đang tạo hiu qu ảo.là cng ta đang tạo hiệu quả ảo.
Như vậy :Như vậy :Hiệu Hiệu ququả ảo ảo việc việc lợi dlợi dụng ụng nhữnnhững g đặc đặc tính tính của của thị thị giác giác như tốc như tốc độ nđộ nhìn hhìn hìnhình
cựccựcnhanh,ch nhìnnh nhanh,ch nn hình kki qt hái quát của mcủa mt, dit, diện chú ện c ý rất rộng ý rất rộng của thị gc, sự tiếp nhcủa thị giác, sự tiếp nhậnn
nhiều lượng thông tin của nhiều lượng thông tin của mmt cùng một lúc tạo nt cùng mộtc tạo nên tínhên tínhlập lđa nghĩa trong hình.lập lđa nghĩa trong hình.
Để tạo được hiĐể tạo được hiệu ệu quả o nhquả ảo những ng phươnphương g pháp sau :pháp sau :
Thay đổi vtrí của các điểm, t trong kng gian:Thay đổi vtrí của các điểm, t trong kng gian: Khi ta thay đổi vt của tKhi ta thay đi vt của t
sẽsẽ tạo n hiu quảo. Trong kiến trúc, nội thất ứng dụng hiu qu ảo tạo n sựto n hiệu quo. Trong kiến trúc, nội thất ứng dụng hiệu quo tạo n s
độc đáđộc đáo tho thú vịú vị. . Kệ Kệ ch (H2.17ch (H2.17) ) được sđược sắp xếp để nhìắp xếp để nhìn n chínchính h didiện.ện.
(H 2. 17): Tạo hiệu quả ảo bằng các
(H 2. 17): Tạo hiệu quả ảo bằng cách thay h thay đổi vị trí các điểm nétđổi vị trí các điểm nét
Thực chThực chất cấu trúc của kệ đt cấu trúc của kệ đcch nh này khi nhìày khi nhìn n các c c c khác nhkhác như ư (H2.18):(H2.18):
(H 2. 18): Nhìn ví dụ(H 2. 18): Nhìn ví dụ2.18 ở các góc khác2.18 ở c góc khác
Thay đổi vị t đưng t trong kng gian n đưc ứng dụng để thiết kế trangThay đổi vị t đưng t trong kng gian n đưc ứng dụng để thiết kế trang
t đưng phnhư dụ (H2.19) :t đưng phố n dụ (H2.19) :
4040
(H 2. 19): Ứng dụng hiệu quả
(H 2. 19): Ứng dụng hiệu quả o trong trang trí đường phảo trong trang trí đường phố
Tạo hình có thể hiểu theo nhiềuTạo hình có thể hiểu theo nhiều cách khác nhau cách khác nhau : Đôi khi ta có thể tạo ra những: Đôi khi ta có thể tạo ra những
hìnhhình mà người nhìn mà người nn thể hiểu theo cáthể hiu theo c cc ch h kc nhkhác nhau au (H2.(H2.20)20)
(H 2. 20): tạo ra hình ảnh với nhiều ch hiểu khác nhau
(H 2. 20): tạo ra hình ảnh với nhiều ch hiểu khác nhau
Qua Qua nh nh (H2.(H2.20) ta 20) ta ththấy hai thể thấy hai nh nh ảnh, một khối lập pnh, một khi lập pơng hương đđang bay n,ang bay lên,
hai là hai là một phần cmột phần của n ủa n phòng cphòng có góc phòó góc phòng ng là A. A.
Việc ứng dụng hiệu qu o bằng phương pháp tạo nh tnh nhiều nghĩa ngViệc ứng dụng hiệu qu o bằng phương pháp tạo nh tnh nhiều nghĩa ng
đưc ng dng trong cuộc sống như trong thiết kế, trang t.đưc ng dng trong cuộc sống như trong thiết kế, trang t.
(H 2. 21): hai
(H 2. 21): hai hình trong mt hìnhnh trong mt hình
4141
Ví d(H2.21) người xem có thể nhìn thấy được 2 hình trong cùng trong một nh.Ví d(H2.21) người xem có thể nhìn thấy được 2 hình trong cùng trong một nh.
Một nh đầu con chó sói, mt hình là hình cô i quàng kn đỏ.Một nh đầu con chó sói, mt hình là hình cô i quàng kn đỏ.
Skết hợp giữa thực tế tạo nh:Skết hợp giữa thực tế tạo nh: Skết hợp giữa thực tế tạo hình trong cùngSkết hp giữa thc tế tạo hình trong cùng
một không gian một không gian cũng tạng tạo o ra hira hiu u qu o rấquo rt t mạnh.mạnh.
(H 2. 22): kết hợp tạo hình với thực tế
(H 2. 22): kết hợp tạo hình với thực tế (H 2. 23)(H 2. 23): : Kết hợp tạo hình vKết hợp tạo hình với ới thực tếthực tế
Ví d (H2.22) và (H2.23) nh ảnh thiết kế trang t đưng phố. Trên thực tếVí d (H2.22) (H2.23) là hình nh thiết kế trang trí đưng phố. Trên thực tế
nhng con đường y nhng mặt phẳng, nngnhng con đường y nhng mặt phẳng, nng
do ngưi thiết kế to hình lido ngưi thiết kế to hình li
dụng không gian 3d thực tế tạo nh ra nhng hiệu ng 3d ảo để đánh la thịdng không gian 3d thực tế to nh ra những hiệu ứng 3d ảo đ đánh lừa th
giác của người xem .giác của người xem .
Tạo hiệu qu ảo dựa trên đặc tính của đi ợng tạo hình:Tạo hiệu qu ảo dựa trên đặc tính của đi ợng tạo hình: rong cuộc sống sự sángrong cuộc sống sự sáng
tạo không giới hạn. vậy c nhàtạo không giới hạn. vậy c nhà thiết kế đã cùng sáng tạo khi dựa trênthiết kế đã cùng sáng tạo khi dựa trên
nhng những đđặc c tính của đối ng đnh của đối ng đtạo tạo ra những hiệu quả ra những hiệu quả o o bất ngờ.bất ngờ.
(H 2. 24); Tạo
(H 2. 24); Tạo hihiu quả ệu quả ảo dựa trên đặc nh ảo dựa trên đặc nh của đối tượngcủa đối tượng
Ví d (H2.24) khiến người xem ởng rằng hai chiếc cốc này đang đựng ớc. dụ (H2.24) khiến người xem tưng rằng hai chiếc cốc này đang đựng ớc.
NhưnNhưng g trên trên thực thực tế tế hai hai chichiếc ếc cốc cốc này này khkhônông g có nước. nước. NhữnNhững g cảm cảm gigiác ác mà ngngườiười
xem được bởi người thiết kế tạo hình dựa trên ng dụng chính của chiếc cốc làxem được bởi người thiết kế tạo hình dựa trên ng dụng chính của chiếc cốc là
đựng ớc để to ra hiệu qu ảo, khiến người xem lm ng, từ s lm ng đóđựng nước để tạo ra hiu qu ảo, khiến ngưi xem lầm ởng, từ sự lầm tưởng đó
tạo ra tính bất ngờ, sự bất ngto ra tính bất ngờ, sbt ng t luthì luôn ôn làm cho con người m cho con người ccảm m thấy thú v.thấy thú vị.
4242
NgoNgoài ài ra ra trontrong g hihiệu ệu ququ ảo ảo còn còn được được ứng dụứng dngng
trong nhiếp nh, tạo ra s cho người xemtrong nhiếp nh, tạo ra s cho người xem
Ví dụ (H2.26) cho ta hình nh về một mặtVí dụ (H2.26) cho ta hình nh về một mặt
phphẳng ẳng với với nhnhững ững kẻ kẻ sọc. sọc. NhưnNhưng g nếu nếu thu thu nhnh
lại ta lại thấy chân dung một người ph nữlại ta lại thấy chân dung một người ph nữ
mặc áo đỏ (H2.25). nh thức này tạo đượcmặc áo đỏ (H2.25). nh thức này tạo được
hiu qu ảo là do nời thiết kế lợi dụng đặchiu qu ảo là do nời thiết kế lợi dụng đặc
tính của cường đ lc thị gc của con ngườinh của cưng đ lực thị giác của con nời
để tạo ra một tấm ảnh hoàn toàn khác vớiđể tạo ra một tấm ảnh hoàn toàn khác với
nhng bức ảnh thông thường.nhng bức ảnh thông thường.
(H 2. 25):
(H 2. 25): tạo hiệu quả ảo trong nhiếp nhtạo hiệu quảo trong nhiếp ảnh (H 2(H 2. 26): . 26): Tạo hiệu quả ảo Tạo hiệu quả ảo trong ntrong nhiếp ảnhhiếp ảnh
Đôi khi hiĐôi khi hiệu u quả o còn to quả ảo n tạo ra nhng cra nhng chuyển đhuyn đng trêng trên n ảnh nhnh tĩnh..
(H 2. 27): H(H 2. 27): Hiệu iệu quảo tạo ra squảo tạo ra schuyển động trên ảnh nhchuyển động trên ảnh tĩnh (H 2. 28); Hiệu quả ảo tạo ra sự(H 2. 28); Hiệu quả ảo tạo ra sự
chuyển độngchuyển động
Ví d khi nhìn o nh (H2.27) ta có cảm gc những ng tròn chuyển động theoVí dụ khi nn o nh (H2.27) ta có cm giác nhng ng tn chuyển động theo
chiều ng lan tỏa ra. Còn hình (H2.28) li tạo cho ta cảm giác chuyển độngchiều ng lan tỏa ra. Còn hình (H2.28) li tạo cho ta cảm giác chuyển động
xoáy o trong.xoáy o trong.
2.1.4. Bài 2.1.4. Bài tp hiu qu rung tp hiu qu rung và hiu qu ảovà hiu qu ảo
Dựa o những kiến thức về hiệu qurung hiệu quảo. y vẽ một thiết kế về hiệu quDa o những kiến thức về hiu quả rung hiu qu ảo. y vẽ mt thiết kế v hiệu qu
rung hoặc một thiết kế v hiu quo, ch thước 10 cm x 15 cm, nội dung tùy chọn, làm tạirung hoặc một thiết kế v hiệu quả o, ch tớc 10 cm x 15 cm, nội dung y chọn, m tại
lp.lp.
4343
2.2. Png và nh2.2. Png và nh
2.2.1. Vai t2.2.1. Vai trò củrò của png và hìnha phông và hình
Như Như chúnchúng g ta ta bibiết ết hình nh lluôn n lluônn đi ng với nn. Nếu ta đặt một y t trên quyn vở tđi ng với nền. Nếu ta đặt một cây bút trên quyển vở thì
quyển vở là nền cho y t, vẫn quyển vở đó đặt trên n t n lại nền n vở lại quyn vở là nền cho y bút, vẫn quyển vở đó đặt tn n t n lại nền n vở lại
nh, tương tn vậy, n đó đặt trong phòng thì phòng lại là nền n lại nh. Qua đónh, tương tự như vậy, n đó đặt trong phòng thì phòng lại nền bàn lại nh. Qua đó
thấy rthấy rng, hìng, nh nh luluôn ôn nằm tnằm trên 1 rên 1 nền. nền chỉ lnền. Và nn ch là nền khi à nền khi m cho nlàm cho nh h ra.rõ ra.
(H 2. 29): dụ về phông và hình(H 2. 29): dụ về phông và hình
Ví dụ (H2.29) th kể ra : rất nhiều hình nn, dụ c nh hoa làm nền cho những dụ (H2.29) thể kể ra : rất nhiều nh nền, dụ c cánh hoa làm nền cho nhng
nhụy hoa nhỏ, bc ng m nền cho tranh..nhy hoa nh, bức ng m nền cho tranh..v..v..v..v..
Trong tạo nh cặp phạm tnh nền cặp phạm trù đầu tn cần được đcập tới trướcTrong tạo nh cặp phạm tnh nền cặp phạm trù đầu tiên cần được đề cập tới trước
khi ta gii quyết bài toán v bố cục trên mặt phẳng cũng như trong không gian. Ranh giikhi ta gii quyết i toán về bố cục trên mặt phẳng ng như trong không gian. Ranh giới
gia nh nền đưng viền. Đưng viền đưc phân bit bởi nguồngia nh nền đưng viền. Đưng viền đưc phân bit bởi nguồn sáng.sáng.
2.2.2.2.2.2.c định luật phông nhc định luật phông hình
Định luĐịnh luật củật của sự ca sự chuyhuyển đển đổi:i:
Định luật y n được gọi định luật âm –Định luật y n được gọi định luật âm – ơng, đen –ơng, đen – trắng, li –trng, li lõm. Khi 2 lõm. Khi 2
nhóm tín hiệu th giác xuất hin trên 1 mặt phẳng t lệ ch thước đối ợngnhóm tín hiệu thị giác xuất hin trên 1 mặt phẳng có t lệ ch thước đối ng
tương đồng nhau, đồng thi u sc của phông tín hiệu y giống với màu sc nhtương đồng nhau, đồng thời u sắc ca phông tín hiệu y giống với màu sc nh
của tín hiệu kia sto cho thị giác một schuyển đi (H2.30) và (h2.31)của tín hiệu kia sto cho thị giác một schuyển đi (H2.30) và (h2.31)
4444
(H 2. 30): nh tròn đen là hình, u trắng là nền
(H 2. 30): nh tròn đen là hình, u trắng là nền
(H 2(H 2. 31): . 31): nh nh trắng ltrắng là hìnhà hình, m, màu đàu đen nềen nềnn
Định luĐịnh luật củật của sự tươn a sự tươn g pg phảnhản
Định luật của stươ ng phản ối lập) định luật đưc các n thiết kế hay sdngĐịnh luật của stươ ng phản ối lập) định luật đưc các n thiết kế hay sdng
rng rãi.rộng rãi.
Sơng phản mt trong những yếu tố để pn biệt gia nh nền. khi ta nóiSơng phản mộ t trong những yếu tố đ phân biệt giữa nh và nền. khi ta i
đến khái nim tươn g phản là ta nói đến s mâu thuẫn giữa to và nhỏ, sáng vàđến ki niệm tươn g phản là ta nói đến s mâu thuẫn giữa to và nhỏ, sáng và
tối…Các mâu thuẫn càng mạnh, s tương phản càng ln, khi đó hình tượng nghtốic mâu thuẫn càng mạnh, s ơng phản càng ln, khi đó nh tượng ngh
thuật cthuật của ta càng ủa ta càng sinsinh h động.động.
ơng phản th eo c chiềuTương phản th eo các chiều
hướnghướng ví dụ (H2.32) d(H2.32)
Nếu Nếu nền có nền có chichiều hướng sangều hướng sang
phphải, ải, thì thì nh nh llại ại chichiềuều
hướng sahướng sang trái.ng trái.
(H 2. 32): Tương phản theo các chiều
(H 2. 32): Tương phản theo các chiều
hướnghướng
ơơng ng phn kphản kích thước, ích thước, hình thểnh thể
(H2.33)(H2.33)
4545
(H 2. 3 3): T
(H 2. 3 3): Tương phản kích thước ương phản kích thước gigiữa hình và nềnữa hình và nền
Ví d(H2.2.5) cho thy hai nh nh ơng phản giữa ch thư c, hìnhVí d(H2.2.5) cho thy hai nh nh ơng phản giữa ch thư c, hình ng dáng
ca hình và nền. Nếu nền là hình vuông ln t hình li là hình tròn nh.ca hình và nền. Nếu nền là hình vng ln t hình li là hình tròn nhỏ.
ơơng phng phảnu sắcản màu sắc (H2.34)(H2.34)
(H 2. 34):
(H 2. 34): ương phản mương phản màu àu sắc giữsắc giữa hình với nềna hình với nền..
Ví d dụ (H2.(H2.34) c34) ch o h o thấy hìnthấy nh h có m màu sàu sc c ơng ơng phản với nphản với nn to n to nên snổi bật.n sni bật.
Lẫn lộn Lẫn lộn phôphông ng hìnhhình
Ln ln phông hình nhm luyện kh ng cm nhn hình phng. Lẫn ln phôngLn ln png hình nhằm luyn kh năng cm nhn hình phng. Ln ln phông
hình nghĩa là c phông và hình đu có hai vai trò. Khi tín hiu y là phông thì tínhình nga là c png hình đu có hai vai trò. Khi tín hiu này là phông t tín
hiu kia là hình nc li.hiu kia là hình nc li.
(H 2. 3 5 a): lẫn lộn phông hình
(H 2. 3 5 a): lẫn lộn phông hình (H2.35b)(H2.35b)
Qua dụ (H2.35a) ta thấy hai nh con , khi mảng nh con t rắng phôngQua dụ (H2.35a) ta thấy hai nh con , khi mảng nh con t rắng png
t con cò đen hình nc lại. Tương t như vậy với hình (H2.35b) khi thìt con cò đen hình nc lại. Tương t như vậy với hình (H2.35b) khi thì
mng hình mt ni đóng vai trò là hình khi thì đóng vai trò là png.mng hình mt ni đóng vai trò là hình khi thì đóng vai trò là png.
4646
Lưu ýLưu ý
Muốn làm lẫn lộn phông Muốn m lẫn lộn png nh nh ta cầta cần n chú ý chú ý đếđến n cácác c điểm sđim sau:au:
CáCác t c t gigii i hạn cáhạn các mng luc mảng luôn ôn phải là cáphải là các t c nét đa ngđa nga.a.
Kích tc của các n hiu nh phải tương đối bằng nhau.Kích tc của các n hiu nh phải tương đối bằng nhau.
Các tín hiu hình phải đảm bảo nh liên tục và u tng từ đimCác tín hiu hình phải đảm bảo nh liên tục và u tng từ đim
này đến điểm khnày đến điểm khác.ác.
Các n hiệu nh phải thật sự đan quyn nhau, tránh các hiện ng khuCác n hiệu nh phải thật sự đan quyn nhau, tránh các hiện ng khu
bibiệt ệt của mỗcủa mỗi i lloại oại mảnmảng và g và nh trnh trng cng chihia a nát cnát các mảng.ác mảng.
Việc ng dụng lẫn lộn phông nh trong tạo nh cũng đưc nhiều tác gilựa chọn:Việc ứng dụng lẫn lộn phông nh trong tạo nh cũng đưc nhiều tác gilựa chọn:
(H 2. 36): Các ví dụ
(H 2. 36): Các ví dụ minh họa về viminh họa về việc ệc sử sử dụng ldụng lẫn ẫn lộn phông và hìnhlộn phông và nh
4747
2.2.3. Bài 2.2.3.i tập tạo hình “lẫn lộn phôntập tạo hình “lẫn lộn png hình“g hình
Thiết kế một táThiết kế một tác phc phm ẩm tạo hìtạo hình nh thhithhiện ện sự l s ln ẫn lộn gilộn gia a phông và hình. Kích phông nh. Kích tớctớc
10 cm x 15 cm. Nội dung y chọn, m tại lớp.10 cm x 15 cm. Nội dung tùy chọn, làm tại lớp.
2.3. Hình khối2.3. Hình khi
2.3.1. Ki niệm2.3.1. Ki niệm
Một diMột diện n chuyển đchuyển đng ộng sinh rsinh ra a khốikhối, , ttn phn phương ương didiện n khái nim t khối ckhái nim thì khối có ó ba chiều :ba chiều :
chiều rộng, chiều i chiu u.chiều rộng, chiu dài chiều sâu.
Hình nh khối thể phân tíkhối thpn tích ch chivà chia a cắcắt t ra tnhra tnh
Điểm (c) i hội tụ của nhiều diện.Điểm (c) i hội tụ của nhiều diện.
Tuyến ( cạnh ) là đường thẳng i hai diện gặp nhau.Tuyến ( cạnh ) là đường thẳng i hai diện gặp nhau.
Diện (diện tích) là giới hạn của một khối (H2.37).Diện (diện tích) là giới hạn của một khối (H2.37).
(H 2. 37): điểm sinh ra nét, t sinh ra diện, diện sinh ra khối
(H 2. 37): điểm sinh ra nét, t sinh ra diện, diện sinh ra khối
Hình khối th đặc hoặc rỗng. Quan niệm thông thưng của chúng ta cho rằng nh khốiHình khối th đặc hoặc rỗng. Quan niệm thông thưng của chúng ta cho rằng nh khối
là hình dạng ba chiều và cng tồn ti trong kng gian ba chiu. Trong không gian ba nh dạng ba chiều chúng tồn ti trong không gian ba chiều. Trong không gian ba
chiều, bất cmỗi quan hệ nào ng bị đan xen bởi tnh tthuộc chiu thba. Điều y bắtchiều, bất cứ mỗi quan hệ o cũng b đan xen bởi thành tố thuộc chiều thứ ba. Điều y bắt
bubuộc ộc ngngười ười thithiết ết kế kế phphải ải ngnghihiên ên cứu cứu vật vật ththể từ từ nhnhiiều u c c độ độ của của tầm tầm nhnhììn. n. Mặc Mặc cả cả hìnhnh
khối không gian đều đưc xác định ba chiều, nhưng cng skhác biệt ràng chỗ,khối và không gian đều được c định ba chiều, nhưng chúng skhác biệt ng chỗ,
hình khối gii hn còn không gian thì không có gii hn.hình khi có gii hn còn không gian thì không có gii hạn.
2.3.2. Các loi nh khi và ch g2.3.2. Các loi nh khi và ch gi têni tên
-- Khối đKhối đa diệa diện đền đềuu
Đa diện đều khối có c diện là các đa giác đều bằng nhau, các góc đa diện bằng nhau. Đa diện đều khối có c diện là các đa giác đều bằng nhau, các góc đa diện bằng nhau.
thể ngoại tiếp mỗi đa diện đều bằng một mt cầu, cũng n th nội tiếp trong mỗi đa diệnth ngoại tiếp mỗi đa din đều bằng một mặt cầu, cũng n thnội tiếp trong mỗi đa din
đều một mặt cầu.đều một mặt cầu.
Có 5 Có 5 loloi i đa diđa diện ện đềđu u (H2.(H2.38)38)
4848
Tên tiếng việtn tiếng vit Tên tiếng anhTên tiếng anh S dinS din Số cạnhSố cạnh S gócS góc
TdiệnT diện TetraTetrahedron hedron 4 4 6 6 44
Khi lp pơng( lc din )Khi lp pơng( lc din ) HeHexahedron xahedron 6 6 12 12 88
Khối tKhối tám mám mt ( Bát dit ( Bát din n )) OctaOctahedron hedron 6 6 12 12 66
Khối 12 mặt (Thp nhị din)Khối 12 mặt (Thp nhị din) DocdeDocdecacahedron hedron 12 12 30 30 2020
Khối 20 mặt (nh thập diện)Khối 20 mặt (nh thập diện)
IcosIcosaheahedron dron 20 20 30 1230 12
(H 2. 38): K
(H 2. 38): Khối hối đa diện đềuđa diện đều
CáCác đa c đa didin n platon platon đưđược phân tc pn thành 2 nh 2 nhóm hai nhóm nhóm hai nm y y có kết ckết cu u khác nhau dẫn đếkhác nhau dẫn đếnn
sức bền cũng khác nhau:sức bền cũng khác nhau:
c đa diện các mặt bên các tam giác hiệu Δ: hệ thanh.Các đa diện các mặt bên các tam giác hiệu Δ: hệ thanh.
Hệ thanh: gồm các thanh cứng được liên kết với nhau bằng c khớp cầu (nút), lựcHệ thanh: gồm các thanh cứng được liên kết với nhau bằng các khớp cầu (nút), lực
sẽ được truyền dọc theo các thanh. nghiệm cho thấy các đa diện c mặt bênsẽ được truyền dọc theo c thanh. nghiệm cho thấy các đa diện các mặt bên
là các tam giác ) không bị biến dạng, đó 3 mt: tứ diện, t diện, nh thập diệnlà các tam giác ) không bị biến dạng, đó 3 mt: tứ diện, t diện, nh thập diện
(h2.39 a, b, c).(h2.39 a, b, c).
(a)
(a) (b)(b) (c)(c)
(H 2. 39 ): Đa diện đều hệ thanh(H 2. 39 ): Đa diện đều hệ thanh
Các đa diện mà các đỉnh có ba cạnh đồng quy ký hiệu Y: hvỏ.Các đa diện mà các đỉnh có ba cạnh đng quy hiu Y: hệ vỏ.
Hvỏ: cáHệ vỏ: c c đa diện cđa din có ó các đỉnh có 3 c đỉnh 3 ccnh đồng quy, đó cánh đồng quy, đó là các c mt: tdimt: tdiện, n, lplp
phphươngương, , thập nhthập nhdidiện ện (H2.40 a, b, c).(H2.40 a, b, c).
..
(a)(a)
(b)(b)
(c)(c)
(H 2. 40): Đa diện đều hệ v
(H 2. 40): Đa diện đều hệ v
4949
Qua đó ta thấy có những trưng hợp vừa thuộc h thanh vừa thuộc hệ vỏ. như tứ din vừaQua đó ta thấy có những trưng hợp vừa thuộc h thanh vừa thuộc hệ vỏ. như tứ din vừa
thuộc hệ thanh (vì có c mặt Δ) vừa thuộc hệ vỏ (vì có đỉnh Y) đó là các platon cnh yếu.thuộc hệ thanh (vì có c mặt Δ) vừa thuộc hệ vỏ (vì có đỉnh Y) đó là các platon cnh yếu.
Khối đKhối đa diệa diệnn bán đền đuu
Một đa diMột đa diện n n đền đu u là mlà mt khối t khi các c ccạnh bnh bằng nhaằng nhau,u, n còn c c mặt của khối cmt của khối có tại mộó tại mtt
đỉnh gồm hơn hai loại mặt đa giác tr lên, được tchức theo một quy luật nhất định.đỉnh gm n hai loại mặt đa giác trở n, đưc tchc theo một quy luật nhất định.
Có 13 l 13 loại oại đa diđa diện ện n đền đều u ::
Trong 13 đTrong 13 đa a didiện ện bán đều, 7 đa bán đều, 7 đa didiện ện thsuy ra từ thể suy ra từ 5 đa d5 đa diện iện đều (plđều (platon) aton) bằng cbằng cáchách
cắt cụt các đỉnhcắt cụt các đỉnhmột cách tch hợp (H2.41)một cách tch hợp (H2.41)
(H 2. 41): K
(H 2. 41): Khối hối đa diện n đềuđa diện n đều
Quá trìQtrình nh cắt cắt các c đỉnh phải đỉnh phải nh toán cắnh toán cắt sâu, nt u, nông ông để các mđể c mặt mới xuất ặt mới xuất hihiện n lại llại là cà các đaác đa
giác đều các cạnh của chúng đều bằng nhau dụ (H2.42)giác đều các cạnh của chúng đều bằng nhau dụ (H2.42)
(
(
H 2. 42): BH 2. 42): Biến iến đổi đa diện đều đổi đa diện đều thành đa diện bán đềutnh đa diện bán đều
5050
Một lục diện (hình lp phương) nếu ta cắt 8 đnh không sâu lắm ta s được mt lục diệnMột lục diện (nh lập phương) nếu ta cắt 8 đỉnh không u lắm ta s đưc mặt lục diện
cụt (Hexa cụt) gồm 6 hình bát giác đều 8 hình tam giác đều (H2.42–cụt (Hexa cụt) gồm 6 hình bát giác đều 8 hình tam giác đều (H2.42–b). Nếb). Nếu cho lát u cho lát cắtcắt
sâu n, hình bát giác tr tnh nh vng, tam giác đỉnh s lớn n và ta có mặtsâu n, nh t giác tr tnh nh vng, tam giác đỉnh s lớn n và ta có mặt
Cubocta. Mặt y gồm 6 nh vuông 8 tam giác đều (H2.42 –Cubocta. Mặt y gồm 6 nh vuông 8 tam giác đều (H2.42 –c).c).
SbiSbiến hoá nh tháến hoá nh thái của khi ca khối đối đa a didiện n cơ cơ bản thể bản có thbằng nhiều bằng nhiu cách:ch:
Thay đổi bề mặtThay đổi bề mặt
Thay đổi cạnh.Thay đổi cnh.
Cắt giCắt giảm m hoặc gihoặc gia a tăngng các góc.các góc.
2.3.3.2.3.3.Bài tập Bài tập hình hình kkhối trohối trong kng k hônhông giag giann
Da vào nhng nh khối đã học, y ng dụng để to hình khi trong không gian, chDa vào nhng nh khối đã học, y ng dụng để to hình khi trong không gian, ch
thưc 10 x 15cm, nội dung tùy chọn, làm bài tp ti lp.thưc 10 x 15cm, nội dung tùy chọn, làm bài tp ti lp.
2.4. Ánh sáng2.4. Ánh sáng
2.4.1. Phân loi ánh sáng2.4.1. Phân loi ánh sáng
Ánh Ánh sáng đưc pn lng được phân loại oại qua hqua hai nguồn cai nguồn cnh. Dnh. Dó ló là áà ánh sáng tự nnh sáng tự nhihiên ên ánh sáng nhân tạo. ánh ng nhân tạo.
Đối với ánh sáĐối với ánh sáng tng t nhinhiên ên có trong ccó trong cuộc uộc sống như sống n ánh sáánh sáng phng phát ra tmặt tri, mặtát ra tmặt tri, mặt
trăng, sao...Những ánh ng này sẽ cho hiệu quả khác nhau, phụ thuộc vào các vấntrăng, sao...Những ánh ng này sẽ cho hiệu quả khác nhau, phụ thuộc vào các vấn
đề như thời tiết, thời gđề như thời tiết, thời gian (H2.43)...ian (H2.43)...
(H 2. 43): Ánh sáng tự nhiên
(H 2. 43): Ánh sáng tự nhiên
Đối với ánh ng nhn tạo, xuất hiện chyếu bởi ánh ng đèn điện, ánh nến (H2.44)Đối với ánh ng nhn tạo, xuất hiện chyếu bởi ánh ng đèn điện, ánh nến (H2.44)
(H 2. 44): Ánh s(H 2. 44): Ánh sáng nhân tạoáng nhân tạo
5151
2.4.2. Ý nghĩa ca ánh ng k2.4.2. Ý nghĩa ca ánh sáng k hi kết hp vi hình khi và màuhi kết hợp với hình khi và màusắcsắc
Với Với các ánh sáng c ánh sáng khác nhau khác nhau sẽ to ra sẽ to ra nhinhiều ều hihiu u ng khác nhau. ng khác nhau. Ví d dụ như cnhư cũng nũng nhữnghững
khung ckhung cnh đó, đồ nh đó, đồ vật đó, khi đưc chiếu sávt đó, khi đưc chiếu sáng bng bi i c c nguồn khác nhanguồn khác nhau cũng tạo nu ng to n
nhng thay đổi bất ng.nhng thay đổi bất ngờ.
Ánh Ánhng mặt trời :ng mặt trời : Thực tế ánh sáng mặt tri là ánh ng nhiều u, nhưng mtThực tế ánh ng mt tri ánh ng nhiu u, nhưng mắt
người chcó thể nhìn thấy một u trng. Ánh sáng này khi chiếu lên một nhngười chỉ thể nhìn thấy một màu trắng. Ánh sáng này khi chiếu lên mt hình
khối tkhối to ra o ra nh nh nh ảnh rõ nét (Ht (H2.45).2.45).
(H 2. 45): Ánh s
(H 2. 45): Ánh sáng mặt trời tạo ra hình ảnh rõ nétáng mặt trời tạo ra hình ảnh rõ nét
Ánh Ánh sánng g bónbóng g đèn đèn điện điện trong trong nhànhà:: Đây thứ ánh sáng chúng ta gặp phổ biến nhấtĐây thứ ánh sáng chúng ta gặp phbiến nhất
trong cuộc sống thường nht. đến từ nhiều kiểu đèn: loại ng tròn chiếu t phíatrong cuộc sống thường nht. đến từ nhiều kiểu đèn: loại ng tròn chiếu t phía
tn, chiếu xn. Đc nh chung là cng đều dùng loại bóng đèn sáng ng. Tatn, chiếu xn. Đc nh chung là cng đều dùng loại bóng đèn sáng ng. Ta
không cảm nhận đưc u ng của y tóc ng đèn khi nhìn trực tiếp. Hin tượngkhông cm nhn được u ng ca y c ng đèn khi nhìn trực tiếp. Hin tượng
y do bộ o của cng ta đã lọc màu ng. ờng nếu bạn đang chụp ảnh hay vẽnày do bộ o của chúng ta đã lọc màu ng. ng nếu bạn đang chụp ảnh hay vẽ
bức bức hình một nh một chichiếc ếc ng đng đèn èn phphát át sáng sáng trontrong g phphònòng, sg, s thật thật hơn hơn nếu nếu bạn bạn để để dây dây tóctóc
bóbóng ng đèn đèn màu màu trắngtrắng. . Nếu Nếu bạn bạn đđể dây y tóc tóc bóng đng đèn èn màu màu da da cam cam sáng (như trên tsáng (như trên thựchực
tế), tng sm thuyết phục n (H2.46).tế), trông sẽ m thuyết phục n (H2.46).
(H 2. 46): Ánh s
(H 2. 46): Ánh sáng bóng đèn, điáng bóng đèn, điện ện trong nhàtrong nhà
5252
Đôi khi ngưi ta thường sdụng ng đèn để chiếu trong các gian hàng, triển lãmĐôi khi ngưi ta thường sdụng ng đèn để chiếu trong các gian hàng, triển lãm
làm n lên vđẹp và s hấp dẫn với kch ng (H2.47)làm n lên vđẹp và s hấp dẫn với kch ng (H2.47)..
(H 2. 47): Ánh sáng trong nhà hàng, tri
(H 2. 47): Ánh sáng trong nhà hàng, triển lãm làm tôn lên vẻ đẹp cn lãm làm tôn lên vẻ đẹp của các sủa các sản phẩmản phẩm
Ánh Ánh sáng sáng huỳhuỳnh nh quaquang:ng: Ánh ng huỳnh quang tờng được ng trong nhng tìnhÁnh sáng huỳnh quang tng được ng trong nhng tình
huống cần số lượng ng nhiều, u sắc ánh ng tng xanh lục. Nhưng như đãhuống cần số lượng ng nhiều, u sắc ánh ng tng xanh lục. Nhưng như đã
bibiết, ết, trí trí não não con con ngngười ười thườnthường g có xu xu hướnhướng g cân cân bằng màu bằng màu trắng trắng nên nên ta ta vẫn vẫn cảmcảm
giác màu sắc vật thể rất thật. Chúng ta thường bắt gặp ánh ng này tại công sở, nhàgc màu sắc vật thrất thật. Chúng ta thường bắt gặp ánh sáng y tại công sở, nhà
ga, những toà nhà ng cộng bất c i o cn giảm chi phí hoạt động của ngga, những t n ng cộng bt cứ nơi o cần gim chi phí hoạt động của ng
đèn (H2.4đèn (H2.48).8).
(H 2. 48): Ánh s
(H 2. 48): Ánh sáng huỳnh quangáng huỳnh quang
Ánh Ánh sánsáng g hỗn hỗn hợphợp : Là ánh sáng tổng hợp tnhiên nhân tạo tờng xuyên xuất: Là ánh ng tổng hợp tự nhiên nhân tạo tờng xun xut
hin không chỉ trong n mà còn n ngoài môi tng tự nhn, đặc biệt khi trời nháhiện không ch trong nhà mà còn n ngi môi tng tự nhn, đặc biệt khi trời nhá
nhem tối hoc o ban đêm. Ánh sáng hỗn hợp cho chúng ta những bức nh với unhem tối hoc o ban đêm. Ánh ng hỗn hợp cho chúng ta những bức ảnh với màu
sắc, ng độ ánh sáng rất t vị, nhất là khi ánh sáng tự nhiên y tóc bóng đènsắc, cường độ ánh ng rất thú vị, nhất khi ánh sáng tự nhiên y tóc ng đèn
màu xanh, da cam…(H2.49). màu xanh, da cam…(H2.49).
(H 2. 49): Ánh s
(H 2. 49): Ánh sáng hỗn hợpáng hỗn hợp
5353
Ánh Ánh sánsáng g từ từ lửa:lửa: Loại ánh sáng y, thường được đặt thấpLoại ánh sáng này, thường được đặt thấphơn hẳn so vi c nguồnn hẳn so với c nguồn
sáng khác: Lửa i n (bếp , i,) hay nến đặt trên n, trong khi đó đènng khác: Lửa i n (bếp , i,) hay nến đặt trên n, trong khi đó đèn
đin treo trên cao. Rõ ng, sẽ y ảnh ởng n nhiều thứ: t bề mt ng đổđiện treo trên cao. Rõ ng, nó s y nh ng lên nhiều thứ: từ bề mặt ng đổ
đến c ng sáng. Đặc biệt, nguồn sáng y thưng xun di đng (do ánh lửa lnđến c ng sáng. Đặc biệt, nguồn sáng y thưng xun di đng (do ánh lửa ln
bập bùnbập bùng). g). Khi ta nKhi ta nhìn n vào ánho ánh sáng này lung này luôn ôn tạo cho ta tạo cho ta cảm gicảm giác ác ấm áp (H2.5ấm áp (H2.50).0).
(H 2. 50): Ánh s
(H 2. 50): Ánh sáng từ láng tlửaửa
Ánh Ánh sáng sáng đèn đèn cao cao áp áp (trên (trên phốphố):): Trái ngược với ánh ng của lửa, ánh ng đèn caoTrái ngược với ánh ng của lửa, ánh ng đèn cao
ápáp
tn c con ph lại đưc treo cao. vậy khi chiếu lên hình khối ng tạo ratn c con ph lại đưc treo cao. vậy khi chiếu lên hình khối ng tạo ra
nhng hiệu ng khác. Giữa hai vật thể chu tác động ánh ng loại y s rấtnhững hiệu ứng khác. Giữa hai vật th chịu tác động ánh sáng loại này s rất
nhiều ng đổ. Các ng ng nh chuyển màu tối rất nhanh, m đường ph onhiều ng đổ. Các ng sáng nh và chuyển u tối rất nhanh, làm đưng phvào
đêm có độ ơng phản rất caođêm độ ơng phản rất cao
..
(H2.51).(H2.51).
(H 2. 51): Ánh s
(H 2. 51): Ánh sáng từ đèn cao ápáng từ đèn cao áp
Ánh Ánh sáng sáng nhiếp nhiếp ảnh ảnh (ánh nh sánsáng g flaflash):sh): Có rất nhiều ánh sáng sử dụng trong nghệCó rt nhiều ánh sáng sử dụng trong nghệ
thuậtthuật nhiếp nh nng chung nhất vẫn là ánh sáng nhẹ Flash dùng chụp nh cnnhiếp nh nhưng chung nht vẫn là ánh sáng nh Flash dùng chụp nh cn
dung chân dung hay những bức nh khác. Loại ánh ng y thường dễ nhận ra dung cn dung hay những bức nh khác. Loi ánh sáng này tờng dễ nhận ra
không có ng đổ(H2.52) không có ng đổ(H2.52)
..
(H 2. 52) : Ánh sáng nhiếp ảnh
(H 2. 52) : Ánh sáng nhiếp ảnh
5454
2.4.3. Bài tập pn tích ánh sáng2.4.3. Bài tập pn tích ánh sáng
Dựa o nhng Dựa o nhng kikiến ến thức về ánh sáng. Hthc v ánh sáng. Hãy chọn một nãy chọn một nh h nh để pảnh đpn tn tích cích các nác nguồnguồn
sásáng, cáng, các c hihiệu u qucủa ánh sáng đó với vật thể. nh qu của ánh ng đó vi vật thể. Ảnh tùy chọn, làm y chọn, làm ở nhà.nhà.
2.5. Màu sắc2.5. Màu sắc
u sắc được như con đẻ của ánh sáng. Màu sắc chúng ta thể nhìn thấy được do su sắc được như con đẻ của ánh ng. Màu sắc chúng ta thể nhìn thấy được là do sự
cộng ng của u sc ánh ng + u của vật th+ màu của i tng xung quanh vậtcộng ng ca u sắc ánh sáng + u của vật thể + u của i tờng xung quanh vật
thể + u sc k quyn (H2.53)thể + u sc k quyn (H2.53)
((
H 2. 53): Cảm nhận u sắcH 2. 53): Cảm nhận màu sắc
2.5.1. Bng u cách ph2.5.1. Bng u cách pha ma màuàu
Thực tế con người đã tìm ra nhiều hệ u khác nhau để phục vụ cuộc sống. Tuy nhiên cácThực tế con người đã tìm ra nhiều hệ màu khác nhau để phục vụ cuộc sống. Tuy nhiên các
hệ u y không ging nhau nhau. Chủ yếu do phthuộc o không gian u của mỗih u y không giống nhau nhau. Chủ yếu do phthuộc o không gian u của mỗi
hệ u (h2hmàu (h2.54)..54).
(H 2. 54): Không gian của u sắc
(H 2. 54): Không gian của u sắc
Do các không gian màu khác nhau nên màu sắc của i liệu được thhiện trên các thiết bịDo các không gian màu khác nhau nên màu sắc của tài liệu được thể hiện trên các thiết bị
khác nhau ng skhông ging nhau. Skhác bit về u sắc thể phát sinh do nh nhkhác nhau cũng skhông giống nhau. S khác bit về u sắc thể phát sinh do nh nh
được tạo ra từ nhiều nguồn khác nhau (từ máy quét, từ máy ảnh số…); các phần mềm đồđược tạo ra từ nhiều nguồn khác nhau (từ máy quét, từ máy ảnh số…); các phần mềm đồ
họa định nghĩa u ng khác nhau; vật liệu in khác nhau (giy in o không gian uhọa định nghĩa u ng khác nhau; vật liệu in khác nhau (giấy in o không gian u
hẹp hơn giấy couché); do thiết bị được chế tạo từ c nhà sản xuất khác nhau; tuổi thọhẹp n giấy couché); do thiết bị được chế tạo từ các nhà sản xuất khác nhau; tuổi thọ
thiết bị khác nhau…(H2.55)thiết bị khác nhau…(H2.55)
(H 2. 55): các
(H 2. 55): các thithiết bị khác nhau ết bkhác nhau có không gicó không gian an màu khác nhaumàu khác nhau
5555
Sau đây xin giới thiệu một số hệ Sau đây xin giới thiệu mt số hmmàu àu cơ bản :cơ bn :
Mô Mô hình hình màu cộnmàu cộng (hệ g (hệ màu RGB):màu RGB):
Màu cộng là nền tảng của mọi u sắc, bắt nguồn từ nguyên cảm nhận uu cộng là nn tảng ca mọi u sắc, bắt nguồn t nguyên lý cảm nhận u
của mắt. Võngcủa mắt. Võng mạc trong đáy mắt người có nhng tế o hình n nhạy cảm vớimạc trong đáy mt người những tế o nh n nhạy cảm với
c màu đỏ (red), lục (green) lam (blue). c tế bào này truyền n hiệu riêng lẻcác màu đỏ (red), lục (green) lam (blue). Các tế bào này truyền n hiệu riêng lẻ
đếđến n não bộ, đó não bộ, đó nh nh ảnh được tổng hợp thành tấảnh được tổng hợp thành tt cả màu sắc.t cả màu sắc.
NgoNgoài ài ra còn cra còn có tế bàoó tế bào hình nh quque e nhnhạy ạy cảm với ccảm với các sác sắc độ sáng tối của màu ắc độ sáng tối của màu sắc.sắc.
Năm 1704Năm 1704, nhà bác , nhà bác họhc c nnổi tii tiếng người ếng người Anh Isaac Newton đã phân gAnh Isaac Newton đã phân giiải được ánh sángải được ánh sáng
trắng thành 7 sắc cầu vồng là mtrắng thành 7 sắc cầu vồng là m - chàm - lam -- chàm - lam - lụclc - vàng - cam -- vàng - cam - đỏ, trong đó tím,đỏ, trong đó tím,
chàm, vàng, cam có thể tạo ra từ đỏ, lục và lam. Do đó màu đỏ, lục và lam được xemchàm, vàng, cam có thể tạo ra từ đỏ, lục và lam. Do đó màu đỏ, lục và lam được xem
3 màu căn bản (primary colors) để tạo ra bất kỳ màu sắc nào khác (H2.56).3 màu căn bản (primary colors) để tạo ra bất kỳ màu sắc nào khác (H2.56).
(H 2. 56): Phân tíc
(H 2. 56): Phân tích màu sắc tánh sáng trắngh màu sắc từ ánh sáng trắng
NguNgui ời ta ta ggọi i mô nh nh u màu cộng cộng llà à hình nh RGB. RGB. NguNguyên yên llý ý này này được được ứng ứng dụdngng
trong ngtrong ng nghệ chế to màn hình tivi, màn hình máy vi tính, k thut video, chiếunghệ chế to n hình tivi, màn hình máy vi tính, k thut video, chiếu
ng… Tất cả các u nằm trong quang khổ khả kiến đều thể được tạo ra bằngsáng… Tất cả c màu nằm trong quang khổ khả kiến đều thể được tạo ra bằng
ch thay đổi cường độ của 3 ánh sáng: red, green, blue (h2.57)ch thay đổi cường độ của 3 ánh sáng: red, green, blue (h2.57)
(H 2. 57): Mô hình u
(H 2. 57): Mô hình u cộngcộng
Mô Mô hình hình màu trừ (hệ màu màu trừ (hệ màu CMYK):CMYK):
5656
Nếu mô hìNếu mô hình nh màu cộng bắt đầmàu cộng bắt đầu từ màu đu từ màu đen (mộen (một t mànmànnh nh titivi vi trốntrống g cộnvà cộng g màumàu
R, G, B để R, G, B để có được u trcó được u trng). ng). T ngược lại T nợc lại mô hình nh u tr bắt đmàu trừ bắt đầu u với màuvới u
trắng (một tờ gitrắng (một tờ giấy ấy trắng được ctrắng được chihiếu ếu bằng ánh sáng trắng vbằng ánh sáng trắng và trđi mà trđi màu àu R,GR,G, B của, B của
ánh sáng trắng để cánh sáng trắng để có ó được u đeđược u đen). Mô n). nh nh này chủ yếu phy chủ yếu phục ục vụ tronvụ trong in g in n.n.
Việc loại Việc loi bỏ ánh sáng R, Gbánh sáng R, G, B , B đưđược thực hiện bằng vic in cc thực hiện bằng vic in chồng hồng c màu mc màu mực lamc lam
-- lục (lc (cyancyan), đỏ cánh sen (), đỏ cánh sen (magentamagenta) vàng () và vàng (yellowyellow). Mực Cyan c). Mực Cyan có tác dó tác dụng ụng hấphấp
thu ánh ng red, mực Magenta hấp thu ánh ng green, mực Yellow hấp thu ánhthu ánh ng red, mực Magenta hấp thu ánh ng green, mực Yellow hấp thu ánh
ng blue (H2.58).sáng blue (H2.58).
(H 2. 58): phân c
(H 2. 58): phân ch màu trừ trong ih màu trừ trong in ấnn ấn
Bất kỳ u o trong khoảng uBt kỳ màu o trong khong u
phphục ục chế chế ((
CMYK gamutCMYK gamut
) đều thể) đều thể
đạt được bằng cách thay đổi tỷ lệđạt được bằng cách thay đổi tỷ lệ
mc u C, M, Y. nh u trmực u C, M, Y. Mô nh u tr
đưc s dụng cho kỹ thuật nhiếp ảnhđưc s dụng cho kỹ thuật nhiếp nh
màu hiện đại trong tất cả các quáu hiện đại trong tất cả các quá
tnh in u công nghip. Trên thựctnh in u công nghip. Trên thực
tế do mc in không tinh khiết nên khitế do mc in không tinh khiết nên khi
3 u C, M, Y chồng lên nhau vẫn3 màu C, M, Y chồng lên nhau vẫn
không tạo ra được u đen thật sự.không tạo ra được màu đen thật sự.
Và ngành in ph ngành in phi ng tm một bảnải ng thêm một bản
in với mực đen đbtrcho C, M, Yin với mực đen để bổ trợ cho C, M, Y
để tạo thêm chi tiết chiều sâu chođể tạo thêm chi tiết chiều u cho
nh nh(H2.59).nh nh(H2.59).
(H 2. 59): Mô hình màu trừ
(H 2. 59): Mô hình màu trừ
Hệ màu HSHệ màu HSB:B:
Hmàu y chủ yếu ng dụng o trong nhiếp nh, điện nh, thiết kế trên yHmàu y chủ yếu ng dụng o trong nhiếp nh, điện nh, thiết kế trên y
nnh…dựa h…dựa o 3 vào 3 yếu tố tạo nên (sắyếu tố tạo nên (sc c màu, độ bão màu, độ bão a màu, đa màu, đng):sáng):
Hue Hue (sắc (sắc màu):màu): Thông tng, sắc u cnh là tên của màu. Ví d: đỏ, cam, lụcTng thường, sắc u chính là tên của màu. Ví dụ: đỏ, cam, lục
c sắc màu khác nhau được biểu diễn trên vòng tròn màu giá tr từ 0Các sắc màu khác nhau được biểu diễn trên vòng tròn màu giá trị từ 0
oo
đếnđến
363600
oo
(H2.60)(H2.60)
(H 2. 60) : Hệ màu HSB
(H 2. 60) : Hệ màu HSB
5757
Saturation o hòa u):Saturation bão a u): Đo hòa u thể hiện đthuần khiết của màu. KhiĐo hòa u thể hiện đthuần khiết của màu. Khi
độ bão hòa cao, màu ssạch rực rỡ. Khi độ o hòa thấp, màu sẽ đục độ bão hòa cao, màu sẽ sạch rực rỡ. Khi độ o hòa thấp, màu sẽ đục
xỉn. Độ bão hòa thay đổi từ 0% (xám) đến 100% (H2.61)xỉn. Độ bão hòa thay đổi từ 0% (xám) đến 100% (H2.61)
(H 2. 61): Độ bão
(H 2. 61): Độ bão hòa của màu SHBhòa ca màu SHB
Như ở ví Như ở ví dụ (H2.61dụ (H2.61) ) độ bão hòa tăng dần độ bão hòa tăng dần từ ctừ chu vi ra.hu vi ra.
BrightneBrightness (độss (độ sáng):ng): Đng của một u mô tả sáng hay tối n thế o.Đng của một u mô t sáng hay tối như thế o.
ĐộĐộsáng thay đổi từ 0% đến 100%.ng thay đổi từ 0% đến 100%.
(H 2. 62): Độ s(H 2. 62): Độ sáng của màu SHBáng của màu SHB
dụ (H2.62) độ sáng tăng dần từ đáy lên đến đỉnh. dụ (H2.62) độ sáng tăng dần từ đáy lên đến đỉnh.
Mô Mô hình hình màu hữu cmàu hữu cơ ( màu tronơ ( màu trong hộg hội họai họa):):
Mô nh màu y chủ yếu dùng trong hội họa, lấy ba u là vàng, đỏ, Lam làm hình u y chủ yếu ng trong hội họa, ly ba u là vàng, đỏ, Lam làm
màu gốc (H2.63)u gốc (H2.63)
(H 2. 63): Mô hình màu hữu cơ
(H 2. 63): Mô hình màu hữu cơ
5858
Từ ba màu gốc th tạo ra các màu khác nhau dựaTừ ba màu gốc th tạo ra các màu khác nhau dựao tỷ lệ của các u. Nếu phavào tỷ lệ của c màu. Nếu pha
tất cả c màu với nh au sẽ tạo ra u xám. Đối với hệ màu này có sự khác biệt vớitất cả c màu với nh au sẽ tạo ra màu xám. Đối với hệ màu này sự khác biệt với
hai hệ trên chỗ tron g khi pha màu đen màu trắng để tạo ra n hiều sắc độhai hệ trên ch tron g khi pha màu đen màu trắng để tạo ra n hiều sắc độ
u khác nhau (H2.64).u khác nhau (H2.64).
(H 2. 64): Màu
(H 2. 64): Màu gốc và bảnggốc và bảngpha màu hữu cơpha màu hữu cơ
2.5.2. Sc đ, cường đvà ga 2.5.2. Sắc độ, ờng đ ga m mm màuàu
Sắc độ(Tone)Sắc độ(Tone) : Là chđộ đậm hay nhạt của một u o đó khi pha v ới các u: chỉ độ đậm hay nhạt của một u o đó khi pha v ới các u
kháckhác
(H2(H2
..
65).65).
(H 2. 65): Sắc đ
(H 2. 65): Sắc đ
Tuy nhiên trong bảng u có nhng u thuộc u sắc như đen, trắTuy nhn trong bảng màu những u thuộc u sắc như đen, tr
ng, ghing, ghi
(xám) (H2.66).(xám) (H2.66).
(H 2. 66): u sắc
(H 2. 66): u sắc
5959
Cường đCường đ :: chmức đmạnh hay yếu của một màu o đó khi pha với màu đenLà chỉ mức đmạnh hay yếu của một màu o đó khi pha với màu đen
hay màu trắng –hay màu trắng –cảm quan thị giác độ thắm của màu (H2.67)cảm quan th gc là đthắm của màu (H2.67)
(H 2. 67): ờng độ
(H 2. 67): ờng độ
Gam màu :Gam màu : sựLà sự sắp xếp c màu các đặc tính giống nhau trong cùng mộtsắp xếp c màu các đặc tính giống nhau trong cùng một
tngtng thể.thể.
--
Gam ng: những màu y ra cảm giác gn, ấm ng tạo nên skích tchGam nóng: những màu y ra cm giác gần, ấm ng tạo nên skích tch
thị giác (H2.68).thị gc (H2.68).
--Gam lạnh: Là những Gam lạnh: những u y ra cảm gmàu gây ra cảm giác c xa vxa và là lnh(Hnh(H2.68).2.68).
(H 2. 68): Gam màu
(H 2. 68): Gam màu
2.5.3. Các yếu tố tâm lý 2.5.3. c yếu tố tâm lý về mvề màu sàu sắcc
Các nghiên cứu cho thấy rằng 85% các kch ng mua sn phẩm là do những động lc
Các nghiên cứu cho thấy rằng 85% các kch ng mua sn phẩm là do những động lc
thúc đẩy nhất thời. Cnh thế vấn đề thiết kế màu sắc được các nhà sản xuất ngàythúc đẩy nhất thời. Chính thế vấn đề thiết kế màu sắc được c nhà sản xuất ngày
càng coi trọng n. Theo một chuyên gia vấn về phối u –càng coi trọng n. Theo một chuyên gia vấn về phối u –Alain Chrisment:Alain Chrisment: Màu sắc“Màu sắc
cnh là thông đip đầu tiên của sản phm ng đến ngưi tiêu ng người tiêu ngchính thông đip đầu tiên của sản phẩm hướng đến người tiêu ng và ngưi tiêu ng
cũng scảm nhận được điều này ngay lập tức”.cũng sẽ cảm nhận được điều này ngay lập tức”.
Tuy nhiên, tm quan trọng ý nghĩa thực sự của màu sắc tơng hiệu không đơn giản như vậy.Tuy nhiên, tầm quan trọng ý nga thực sự của màu sắc tơng hiệu không đơn gin như vậy.
Tại sao thương hiệu Coke mang màu đỏ? Thương hiệu UPS lại có màu nâu? Còn IBM là uTại sao tơng hiu Coke mang u đỏ? Tơng hiệu UPS lại u u? Còn IBM là u
xanh da trời? Những ông chca nhng tơng hiệu ln này, n ai hết, những người hiểu rõxanh da trời? Những ông chủ của những tơng hiệu lớn này, hơn ai hết, là những người hiểu rõ
nht việc chn lựa u sc thương hiu kng phải là một quyết đnh ngẫu hứng.nht việc chn lựa u sc thương hiu kng phải là một quyết đnh ngẫu hứng.
6060
Ngo
Ngoài ài ý ý ngnghĩa a llà à yếu yếu tố tố tác tác động động llên ên mặt mặt xúc c cảm cảm trontrong g đó đó thị githị giác ác llà à ququan an trọntrọng g nhnhất,ất,
màu sắc còn đóng một vai t rất quan trng trong việc ki gợi t nhớ của người tiêu ngu sắc còn đóng một vai t rất quan trọng trong việc ki gợi t nhớ của người tiêu ng
đối với thương hiệu. kích thích tất cả những quan cảm xúc truyền đạt một cáchđối với thương hiệu. kích thích tất cả những quan cảm xúc truyền đạt một cách
nhanh nhanh nhất thông đip mà n sản xuất muốn gi đến kch hàng, đồng thời gpnhanh nhanh nhất tng điệp mà n sản xuất muốn gửi đến khách hàng, đng thời giúp
vivic ệc gợi lại tính cgợi lại nh chất và hìhất và nh nh nh của snh của sn n phẩm đphẩm được ddàng n.ược ddàng n.
Tuy nhiên, khi đi sâu o khía cạnh tâm của u sắc, thì đây lại là một vấn đề khá phứcTuy nhn, khi đi sâu o khía cnh tâm lý của u sắc, thì đây lại một vấn đề khá phức
tạp. Tùy theo n a, xứ s và các nnh ng nghiệp kc nhau u sắc có nhng giátạp. y theo văn a, xứ sở c nnh ng nghiệp kc nhau u sắc có nhng giá
trị biểu đạt kc nhau. Trong khi người Anh thích u xanh non của rau cải t người Pháptr biu đạt khác nhau. Trong khi người Anh tch u xanh non ca rau cải thì nời Pháp
cho đó u của sgiả to. Một chiếc máy t bi tím sẽcho đó u của sgiả to. Một chiếc máy t bi tím sẽ
dễ ng được chấp nhận tại Anh,dễ ng được chấp nhận tại Anh,
nhưng tại Ý, đó là màu của tang c. thế, để sản phẩm được chấp nhận tại thị trường nướcnhưng tại Ý, đó u của tang tóc. thế, để sản phẩm được chấp nhận tại thtrường ớc
ngi, ngoài, nhà sản xunhà sản xuất đất đôi khôi khi phải thay đi phải thay đi ổi màu sắc thương hiệu màu sắc tơng hiệu ttn n cùng một loi scùng mt loại sản phn phm.ẩm.
Kng mang tính tuyệt đối, song trong một cuộc nghiên cứu tại Mỹ gần đây, các chuyên giaKhông mang nh tuyệt đối, song trong một cuộc nghiên cứu tại Mgần đây, các chuyên gia
về phối u đã đưa ra những gợi ý về ý nga phổ biến nhất của u sắc trong kinh doanhvề phối màu đã đưa ra những gợi ý về ý nga phbiến nhất của u sắc trong kinh doanh
như sau:như sau:
Màu xaMàu xanh da trờinh da trời
thđược xem như u của niềm tin, sự tin cậy an toàn, được đảm bảo về tài chính. thđược xem như u của niềm tin, sự tin cậy an toàn, được đảm bảo về tài chính.
Đây màu của bầu tri bin cn rất được nhiu nời ưa chuộng strong sángĐây màu của bầu tri bin cả n rất được nhiều người ưa chung vì strong ng
t mẻ. Màu xanh da trời thường được lựa chọn làm u chđạo khi thhin logo, biểu mát mẻ. Màu xanh da tri thưng được lựa chọn làm u chđạo khi thể hin logo, biểu
tượng hay thương hiệu sn phẩm của c quan i cnh tng đip mang đếntượng hay tơng hiệu sản phẩm của c quan i cnh tng đip mang đến
cho khách hàng là sn định tin tưởng.cho khách hàng là sn định tin tưởng.
Pepsi một tờng hợp đặc bit khi không ngần ngi n vỏ hộp ng như để tơng hiệuPepsi một tờng hợp đặc bit khi không ngần ngại sơn vỏ hộp cũng như để tơng hiệu
của nh mang u xanh da trời, mặc u y rất ít đưc c nhà sản xuất ng tiêuca nh mang u xanh da trời, mặc u y rất ít đưc c nhà sản xuất ng tiêu
ng lựa chọn. Gm đốc n ng tiếp thị quốc tế của hãng Pepsi, ông John Swanhausng lựa chọn. Gm đốc n ng tiếp thị quốc tế của hãng Pepsi, ông John Swanhaus --
người đã có quyết định lựa chọn y đã gii tch: “Màu xanh chúng i đã chọn là mộtngười đã quyết đnh la chọn y đã giải tch: “Màu xanh cng i đã chọn là một
màu himàu hin ện đạđi i và b bìnình h n” (n” (H 2.69).H 2.69).
(H 2. 69): Thương hi(H 2. 69): Thương hiệu ệu pepsipepsi
Màu đMàu đỏ
Đây màu sắc tácĐây màu sắc tác động trực tiếp n tuyến n của bạn, làm tăng nhp đập của con tim động trực tiếp n tuyến n của bạn, m tăng nhịp đập của con tim
là nguyên nhân khiến bạn thở nhanh hơn. còn được gọi là u của chiến tranh quyềnlà nguyên nhân khiến bạn thở nhanh hơn. còn được gọi là u của chiến tranh quyền
lực. Cnh vậy thưng được ưu tiên nh cho c nhãn hiệu ng a cao cp vàlực. Chính vậy nó tờng được ưu tiên nh cho c nn hiu ng a cao cấp
xe hơi thể thao. Gm đốc điều hành hãng Renault khẳng định “dùng u đỏ s giúp cácxe hơi th thao. Giám đốc điu hành ng Renault khẳng đnh ng màu đ s giúp các
đường thẳng các góc cạnh của chiếc xe được bộc lộ nét hơn, do đó chiếc xe sẽ mangđường thẳng c góc cạnh của chiếc xe được bộc lộ nét hơn, do đó chiếc xe sẽ mang
ng thể thao và mạnh mẽ n khi n nh(H2.70).ng thể thao mạnh mẽ n khi lăn nh(H2.70).
6161
(H 2. 70): ng Renault
(H 2. 70): ng Renault
Và đây ng màu thu t schú ý của mọi người nhiều nhất, thể hin sự năng động, trànVà đây ng màu thu t schú ý của mọi người nhiều nhất, thhiện sng động, tràn
đầy ng lượng tạo ra cảm giác khêu gợi, ch thích trí tò mò. ng gợi n s đamđầy ng ng tạo ra cảm giác khêu gợi, ch thích trí . ng gợi n sự đam
mê, tình u lòng ham muốn, mà kng một màu sắc o khác thm được điều y.mê, tình u lòng ham muốn, mà không một màu sắc nào khác có thm được điều này.
Tuy nhn, đôi khi ng khiến nhiều nhà sản xuất phải cân nhắc khi quyết định la chnTuy nhiên, đôi khi ng khiến nhiu nhà sản xut phải cân nhắc khi quyết đnh lựa chọn
màu này cho thương hiệu của nh, vì ng là “tín hiệu” ca sự nguy him nh trạngu y cho thương hiệu của mình, nó cũng tín hiu” của s nguy hiểm và nh trạng
nợ nần.nợ nần.
Màu xaMàu xanh lá câynh lá cây
Một thời gian i trong quá kh, u xanh y hầu như tr n “cấm kỵ là u củaMột thời gian i trong quá khứ, u xanh lá y hầu như tr n cấm kỵ màu của
ma quo thời Trung Cổ. Nng ngày nay, quan niệm lỗi thời đó đã không còn nữa, xanhma quo thời Trung Cổ. Nhưng ngày nay, quan niệm lỗi thời đó đã không còn nữa, xanh
lá câ cây y tr n rất thông trở n rất thông dụng dụng đối với đối với c sản phẩm tic sản phẩm tiêu êu ng.ng.
u xanh cây được coi màu của mùa xuân, của sự đổi mới sức khoẻ. cũng mangMàu xanh cây được coi là màu của mùa xuân, của sự đổi mới sức khoẻ. cũng mang
lại nhng cảm giác n thanh nh. uy nhn, ý nga của u sắc sẽ lập tức thay đổilại những cảm giác n và thanh nh. uy nhiên, ý nga của u sc s lập tức thay đi
nếu n một chút biến đổi v sc thái trong màu xanh lá cây. Mầu xanh lá y đậmnếu như có một ct biến đổi về sc thái trong u xanh lá cây. Mu xanh lá cây đậm
tờng ln quan đến của cải sgiàu , thanh danh uy tín. Trong khi đó, u xanh látờng liên quan đến của cải sgiàu , thanh danh uy tín. Trong khi đó, màu xanh
câcây y nhạt thể hiện sđim nh, êm đnhạt thể hiện sđim nh, êm đềm m (H2.(H2.71).71).
(H 2. 71): c thương hiệu sdụng logo u xanh cây(H 2. 71): c thương hiệu sdụng logo u xanh cây
Mặc được nhiu nhà sản xuất ng tu ng lựa chọn, nhưng u xanh y đặc biMặc được nhiu nhà sản xuất ng tu ng lựa chọn, nhưng u xanh y đặc bitt
không tch hợp với c sản phẩm nội thất. Trong trường hợp y, tr n rất phản cảmkng tch hợp với các sản phẩm nội thất. Trong trường hợp y, tr n rt phản cảm
với khách ng.với khách ng.
Màu vàMàungng
Trong đờTrong đời i sống hsống hộii, , u ng thường đưu ng thường được lợc liên tn tưởng đến ánh ưởng đến ánh nắng chói chanắng chói chang của mng của mặtt
trời. vậtrời. vậy, ty, tng ng đip đưa ra lđip mà đưa ra là chủ ngà chnghĩhĩa a lạc quan, lc quan, ch cựcch cực, l, là áà ánh ng nh sáng và s ms m
áp. Mọi sáp. Mọi sc c thái khác nhau của màu thái khác nhau của u ng đều lng đều là đà động lực ộng lực ch ch thíthích ch óc ng tạo móc sáng tạo mrara
nhngnhng
6262
ng lực tim ẩn của con người. Tng thường, đôi mt snhn ra u vàng tươi trưc các
ng lực tim ẩn của con người. Tng thường, đôi mt snhn ra u vàng tươi trưc các
màu sc khác, vậy muốn thiết kế của mình nổi bt ni thiết kế n chọn u vàngmàu sắc khác, vì vậy muốn thiết kế của mình nổi bật ngưi thiết kế n chọn u vàng
(H2.72).(H2.72).
(H 2. 72): Sử dụng logo là màu ng(H 2. 72): Sử dụng logo là màu ng
Màu đỏ tíaMàu đỏ tía
Đỏ tía màu thích hợp nhất cho c dạng sáng tạo. Với sự pha trộn giữa sự đam củaĐỏ a màu thích hợp nhất cho c dạng sáng tạo. Với sự pha trộn giữa sự đam của
màu đ sự êm của u xanh da trời, ý nga biểu đt của mang một chút đó vừau đỏ và sự êm của u xanh da trời, ý nga biểu đt của mang một chút gì đó vừa
huyền , vừa tinh tế, vừa có tính chất tâm linh, đồng thời li thể hiện strung tnh. Đây làhuyền , vừa tinh tế, vừa có tính chất tâm linh, đồng thời lại thhiện strung tnh. Đây là
màu của hoa oải ơng, như ta đã biết, hoa oải ơng thể hiện s luyến tiếc nh đau của hoa oải ơng, như ta đã biết, hoa oải ơng th hiện s luyến tiếc nh đa
cảm (H2.73).cảm (H2.73).
(H 2. 73): Những logo s(H 2. 73): Những logo sử dụng màu đỏ tíaử dụng màu đỏ tía
Màu hMàu hồngng
Thông điệp màu hồng đưa ra phụ thuộc vào độ đậm nhạt của màu sắc. Màu hồng đậmThông điệp màu hồng đưa ra phụ thuộc vào độ đậm nhạt của màu sắc. Màu hồng đậm
thể hiện ng lượng, sự trẻ trung, m hỉnh ch động. được xem như rất thích hợpthể hiện ng lượng, sự trẻ trung, m hỉnh ch động. được xem như rất thích hợp
với những sn phẩm không đắt tiềnvới những sn phẩm không đắt tiền lắm thuộc về thế giới thời trang của gii trẻ. Tronglm thuộc về thế gii thời trang của giới trẻ. Trong
khi đó s xuất hiện của u hồng nhạt khiến người ta ln tưởng ti s ủy mị, đa cảm. Cònkhi đó s xuất hiện của u hồng nhạt khiến người ta liên ng tới s ủy mị, đa cảm. Còn
màu hồng pht lại biểu ng của sng mạn (H2.74).màu hồng pht lại biểu ng của sng mạn (H2.74).
(H 2. 74): Những logo sử (H 2. 74): Những logo sử dụng màu hồngdụng màu hồng
Màu da caMàu da camm
Đây là màu của svui vẻ, cởi mở, hài hước và tràn đầy sinh lực. Màu đỏ pha trộn với strẻĐây màu của sự vui vẻ, cởi mở, hài hước và tràn đầy sinh lực. Màu đỏ pha trộn với sự trẻ
trung sức sống của màu vàng, màu cam được xem như màu của tính tập thể rất hợptrung sức sống của màu vàng, màu cam được xem như màu của tính tập thể rất hợp
với thế giới tr t. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rng sxut hiện củavới thế giới tr t. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rng sxut hiện của
gam u cam nhhơngam u cam nhhơn
s c dụng lôscó c dụng lôi i cuốn mrộng quy mô thị tcuốn mở rộng quy thị tng (H 2.75).ng (H 2.75).
6363
(H 2. 75): Sử dụng màu da
(H 2. 75): Sử dụng màu da cam trong thiết kế 60 cam trong thiết kế 60 năm thành lnăm thành lập trp trường cường ca Hủa Học viện ng ọc viện Công nghệnghệ
u chính Viễn thôngu chính Viễn thông
Màu nâMàu nâuu
Kng ngẫu nhiên mà màu u được coi là màu của tnh công. Đây là u của đất, vậyKng ngẫu nhiên mà màu u được coi là màu của tnh công. Đây là u của đất, vậy
nhng thông đip truyền tải đến khách ng nh đơn gin, lâu bền sn định.những tng điệp truyền tải đến kch ng nh đơn gin, lâu bền sn định.
Tuy nhn, tác dụng phn cảm mà gợi n đối với khách ng, đặc bit là những ngưiTuy nhiên, c dụng phản cảm gợi n đối với khách ng, đặc biệt những người
có thói quen ưa chuộng snn nắp, sạch s, đó dễ m cho họ ln tưởng đến màu của ti quen ưa chuộng sự ngăn nắp, sạch s, đó dễ m cho họ ln tưởng đến màu của
sự bẩn.sự bẩn.
Tuy nhn, c gam u u khác nhau cũng biu đạt những ý tưởng có ý nga khácTuy nhn, c gam u u khác nhau cũng biu đạt những ý tưởng có ý nga khác
nhau. u u đỏ thưng tạo ra cm giác phóng to tầm nhìn n. c dụng y màunhau. Màu u đỏ tờng tạo ra cảm giác phóng to tầm nhìn n. c dụng y u
nâu thnâu thường xu hướng được sử dụng để che dấu sự lộn xộn thiếu sạch sẽ. chính ường xu hướng được sử dụng để che dấu sự lộn xộn thiếu sạch sẽ. chính
slslựa ca chọn hợp lhọn hợp lý cý ca các ng ng nghiủa các ng công nghiệp ệp vận chuyn vn chuyển bằng xe tải (H2.76).bằng xe tải (H2.76).
(H 2. 76): Sử dụng màu nâu t(H 2. 76): Sử dụng màu nâu trong thirong thiết ết kếkế
Màu đeMàu đenn
Đây là gam u sắc cổ điển, vừa thhiện sự trang trọng, vừa thể hiện quyền lực. Ngoài raĐây gam màu sắc cổ điển, vừa thể hiện sự trang trọng, vừa thhiện quyền lực. Ngoài ra
n là màu của s tinh tế và huyền bí. Ngày nay, hay đưc sdụng trong những sảnnó còn u của sự tinh tế huyền . Ny nay, hay được sử dụng trong những sản
phphẩm ẩm xa xa xxỉ, , đắt đắt titiền ền và gigiá á trịtrị. . Màu đeMàu đen còn giún còn giúp bộc lộ ra p bộc lộ ra cảm cảm gigiác ác trang trọntrang trọng nên cg nên cũnũngg
hay đượchay đượcng trong các ng sản phm ng nghệ cao.dùng trong các ng sản phẩm công nghệ cao.
Bên cnh đó t nhược điểm cơ bản nhất ca u đen khiến cho sn phẩm trông nặngBên cạnh đó thì nhược điểm cơ bản nhất của u đen nó khiến cho sản phẩm trông nặng
nề hơn (H2.77).nề n (H2.77).
6464
(H 2. 77) : Logo sử dụng màu đen
(H 2. 77) : Logo sử dụng màu đen
Màu trắnMàu trắngg
Đây là màu gợi nên sự đơn giản, sạch sẽ thaĐây u gợi nên sự đơn giản, sạch sẽ tha
nhnh
khiết. Màu trng như là u của s sáng chói, khiết. Màu trng như là u của s sáng chói,
ngay lập tức được thu nhận vào tầm mắt của conngay lập tức được thu nhận vào tầm mắt của con
người. Đối lập với màu đen, màu trắng s cho cảmnời. Đối lập với u đen, màu trắng s cho cảm
giác sản phẩm trông có vẻ nhhơn.giác sản phẩm trông có vẻ nhhơn.
Tuy nhiên, u trắng cũng có những ý nga tiTuy nhn, u trắng cũng có những ý nga ti
ngược nhau. Đặc bit, với người châu Á, đây ungược nhau. Đặc bit, với người châu Á, đây u
của tang tóc (H2.78).của tang tóc (H2.78).
(H 2. 78): Logo sử dụng màu tr(H 2. 78): Logo sử dụng màu trắngắng
Tất cả các u sắc nói trên đều thđược phân loại thành hai gam màu bản: gam uTất ccác u sắc nói trên đều có thể được phân loại thành hai gam u bản: gam u
ng gam màu lạnh. Nói chung, các u đưc xếp vào gam u ấm như đỏ, vàngng gam u lạnh. i chung, các màu được xếp vào gam màu m như đỏ, vàng
tờng pt ra những tng đip v cnh bản tn n sn xuất, đó là sinh lực năngtng phát ra những tng điệp về cnh bản tn n sản xuất, đó là sinh lc ng
lượng dồi dào. Trong khi c màu sắc được xếp o gam lạnh, như u xanh da tri lại thng dồi o. Trong khi các màu sắc được xếp o gam lạnh, như u xanh da trời li thể
hin sự bình n ớng ti s phục vụ khách ng. uy nhiên, việc làm sáng hơnhiện snh n hướng tới sự phục vụ kch ng. uy nhn, việc làm ng n c gamcác gam
màu lạnh s m tăng s tác đng lên cảm c của nời tu ng, nhưng đồng thời lại làmu lnh slàm ng stác động lên cm xúc của người tiêu ng, nhưng đồng thời lại làm
gim đi tng đip mà ớng tới là phục vkch hàng.gim đi tng điệp mà nó hướng tới phục vụ khách ng.
2.5.4. Bài t2.5.4. Bài tp p về mvề màu àu sắcsắc
Dùng u bột ( hoc mDùng màu bột ( hoặc màu àu t ) oát ) vẽ vvẽ vòng òng tròn thuần stn thuần sc theo mẫu (H2.79),ắc theo mẫu (H2.79), kícch thướckícch thước
trong kh giy A3 làm ti lp.trong kh giy A3 làm ti lp.
(H 2. 79): i tập màu sắc
(H 2. 79): i tập màu sắc
6565
2.6. Kng gian2.6. Kng gian
2.6.1. Phi 2.6.1. Phi cnh kcnh không gianhông gian
Phối cảnh không gian là nh thức tạo hình 3d trên mặt phẳng. Đtạo hình đưc ta cần xácPhối cảnh không gian là nh thức tạo hình 3d trên mặt phẳng. Đtạo hình đưc ta cần xác
định hai yếu tquan trọng đó là đưng cn trời và điểm tụ.định hai yếu tquan trọng đó là đưng cn trời và điểm tụ.
Đường chân trời là một đường thẳng gi định là ranh giới gia trời và đất tại vô cùng.Đường chân trời là một đưng thẳng gi định là ranh giới giữa tri và đất tại vô cùng.
Trong khi đó đim tụ lại là mt hình thể giđnh tồn tại vt cùng (một điểm). Từ haiTrong khi đó đim tụ lại là mt hình thể giđnh tồn tại vt cùng (một điểm). Từ hai
yếu tố trên ta 3 cách bản để phối cảnh như sau :yếu tố trên ta 3 cách bản để phối cảnh như sau :
Phối cảPhối cảnh 1 nh 1 điểm tụ:điểm tụ:
c bước dựng (H2.80), ta xác định đường chân trời, sau đó xác định vật thể tồn tại Các bước dựng (H2.80), ta xác định đường chân trời, sau đó xác định vật thể tồn tại
cùng (1). Sau đó kẻ những đường trùng khớp với các tuyến (cạnh ) vật thể cùng (1). Sau đó kẻ những đường trùng khớp với c tuyến (cạnh ) vật thể
mình muốn vẽ. Tiếp đến kẻ những đưng thng song song với nhau để c định giinh muốn vẽ. Tiếp đến kẻ những đường thẳng song song với nhau để c định giới
hạn nh thcn vẽ.hạn nh thể cần vẽ.
(H 2. 80): Phối c
(H 2. 80): Phối cảnh một điảnh một điểm tụểm tụ
PPhối hối ccảnh nh một một đim tứng đim tụ ứng dụng trong thiết kế pdụng trong thiết kế phong hong cảcảnh, nh, môi trường (Hmôi tờng (H2.81), 2.81), (H2.(H2.82)82)
(H 2. 81): Phối cảnh trong không gian
(H 2. 81): Phối cảnh trong không gian
(H 2. 82)(H 2. 82): : Phối Phối cảnh đô thịcảnh đô thị
6666
Phối cảnh một điểm tứng dụng trong thiết kế nhân vật (H2.83)Phối cảnh một điểm tứng dụng trong thiết kế nhân vật (H2.83)
(H 2. 83): ứng dụng phối cảnh một
(H 2. 83): ứng dụng phối cảnh một điđiểm tụ ểm ttrong thitrong thiết kế ết kế nhân vậtnhân vật
Phối cảPhối cảnh 2 nh 2 điểm tụ:điểm tụ:
Đối với những c ta thấy nh nhiu diện n t ta phải ng phương pháp phốiĐối với những c ta thấy nh nhiu diện n thì ta phi ng phương pháp phối
cảnh theo hai điểm tụ. Đầu tiên, xác định đường chân trời. Sau đó c định các điểmcảnh theo hai điểm tụ. Đầu tiên, xác định đường chân trời. Sau đó xác định các điểm
nh ti vô ng (1) và (2). Sau đó kẻ những đưng tng khp với các tuyến (cạnh )hình tại cùng (1) (2). Sau đó kẻ những đưng trùng khớp vi các tuyến (cạnh )
vật thể mình muốn vẽ. Tiếp đến c định giới hạn ca vật th bằng cácvật thể mình muốn vẽ. Tiếp đến c định giới hạn ca vật thể bằng các đườngđường
song song (H2.84).song song (H2.84).
(H 2. 84): Phối cảnh hai điểm tụ
(H 2. 84): Phối cảnh hai điểm tụ
ng dụng đng dụng đ vẽ mvẽ mt ct chihiếc ếc m có np (H2.m có nắp (H2.85)85)
(H 2. 85): Ứng dụng phối cảnh hai điểm tụ trong vẽ hình(H 2. 85): Ứng dụng phối cảnh hai điểm tụ trong vẽ hình
HaHay y để vẽ khđể vkhông gian ông gian đô th(H2.đô thị (H2.86) , 86) , (h2.87).(h2.87).
6767
(H 2. 86): Phối cảnh hai điểm tụ
(H 2. 86): Phối cảnh hai điểm tụ (H 2(H 2. 87): . 87): Phối cảnh hai điểm tụ trong kiPhối cảnh hai điểm tụ trong kiến tến trúcrúc
Phối cảPhối cảnh 3 nh 3 điểm tụ:điểm tụ:
Với không gian 3 đi m tt có phần phức tạp hơn. Đầu tn vẫn là c định đườngVới không gian 3 đim tt có phần phức tạp hơn. Đầu tiên vẫn là c định đưng
chân trời, sau đó hai điểm tụ như trên. Ngoài ra còn cần xác địn h thêm 1 điểm tchân trời, sau đó hai điểm tụ như trên. Ngoài ra n cần c địn h thêm 1 điểm tụ
nữa. Đim tụ này trêna. Đim tụ này trên n hay ở dưới phụ thuộc o góc nhìhay ới phụ thuộc o góc nhìn n của ta đi vcủa ta đối với vt. ới vật. NếNếu u mt tamắt ta
vt thấp hơn vật, t điểm tụ phải pa tn đường cn tri. V à nợc lại, nếu mắt vt thấp hơn vật, t điểm tụ phải pa tn đường cn trời. V à nợc lại, nếu mt
ta phía trên vật thì điểm t lại nằm phía i đường cn trời (h2.88).ta phía trên vật thì điểm t lại nằm phía i đường cn trời (h2.88).
(H 2. 88): Phối cảnh ba điểm tụ
(H 2. 88): Phối cảnh ba điểm tụ (H 2. 89)(H 2. 89): : Phối cảnh b a điểm tụPhối cảnh b a điểm tụ
Như ví dNhư ví dụ (H2ụ (H2.89) ta .89) ta thấy hthấy hì nh ì nh ảnh mảnh một tòa nt tòa nhà cao tầnhà cao tầng, và g, và ngngười vẽ nó ười vẽ nó đan g đan g ở vị trí ở vị trí thấpthấp..
2.6.2. Các hình th2.6.2. Các hình thc c b cục k b cc k hông gian cơ bnhông gian cơ bn
KhônKhông giag gian bên n tron trong một kng một khônhông giag giann ::
Một không gian lớn chứa đựng bao bọc trong nó một kng gian nh ỏ hơn. Tính ln tụcMột kng gian lớn chứa đựng bao bọc trong nó một kng gian nh ỏ hơn. Tính ln tục
về trường nhìn về không gian giữa hai kng gian y ddàn g đưc điu tiết nngvề trường nhìn về không gian gia hai không gian y dn g được điều tiết nhưng
không gian nhhơn đưc chứa đựng phải phụ thuộckhông gian nhhơn đưc chứa đựng phải phụ thuộcvào không gian ln hơn.o không gian ln hơn.
6868
(H 2. 90): Không gian n trong một không gian
(H 2. 90): Không gian n trong một không gian
Như Như dụ dụ miminh nh họhọa a (h2(h2.90) .90) cho cho thấy thấy khkhônông g gigian an (2) (2) nằm nằm trontrong g khkhônông g gigian an (1) (1)
phph thuthuc ộc o vào khkhônông g gigian an (1). (1). nh nh thức thức này này được được ứng ứng dụdng ng để đ thithiết ết kế kế kikiếnến trúctrúc
hay trong game (H2.91).hay trong game (H2.91).
(H 2. 91): Ứng dụng không gian bên trong một không gian
(H 2. 91): Ứng dụng không gian bên trong một không gian trong gametrong game
Hình (H2.91) là một thiết kế kng gian n một không gian trong game Half life”nh (H2.91) một thiết kế không gian n mt không gian trong game “Half life”
KhônKhông giag gian lồnn lồng ghg ghép:ép:
Là s liên hệ lồng ghép của c không gian vớiLà s liên hệ lồng ghép của c không gian với
nhau. Kết quả của việc gối n nhau của 2 khôngnhau. Kết quả của việc gối n nhau của 2 không
gian làm nổi bật vùng không gian chung. Khi lồnggian làm ni bật vùng không gian chung. Khi lng
ghép o nhau trong trạng thái như vậy, mỗighép o nhau trong trạng thái như vậy, mỗi
không gian vẫn duy t được đặc tính riêng. Hìnhkhông gian vẫn duy t được đặc tính riêng. Hình
ti bố cục dạng y có thể hình thành theo cácthái b cục dạng này thể nh tnh theo các
ccách thức sau:ách thức sau:
-- ng kng gian chung có thđược chia đềuVùng không gian chung có thể đưc chia đều
cho mi không gian(H2.92).cho mi không gian(H2.92).
(H 2. 92): Không gian lồng gp
(H 2. 92): Không gian lồng gp
6969
-- ng không gian chung có thể kết hợp vi một trong hai không g ian đtạo tnhVùng không gian chung có thể kết hợp với một trong hai không g ian đtạo thành
một thể trọn vẹn(H2.93).một thtrọn vẹn(H2.93).
(H 2. 93)
(H 2. 93) : Kng gian lồng ghép: Kng gian lồng gp
--
Vùng không gian c hung thpt triển tr tnh một chthể độc lập riêng biệtVùng không gian c hung thpt triển tr tnh một chthể độc lập riêng biệt
có nh ng nối kết hai không gian gốc (H2.94).có nh ng nối kết hai không gian gốc (H2.94).
(H 2. 94): Không gian lồng gp
(H 2. 94): Không gian lồng gp
Kng gian lồng gp đưc sdụng rộng rãi trong các thiết kế game (H2.95),Kng gian lồng gp đưc sdụng rộng rãi trong các thiết kế game (H2.95),
hay kiến trúc (H2.96).hay kiến trúc (H2.96).
(H 2. 95): Không gian lồng ghép ứng d
(H 2. 95): Không gian lồng ghép ứng dng ng trtrong gong gam eam e
7070
(H 2. 96): Không gian lồng gp trong kiến trúc
(H 2. 96): Không gian lồng gp trong kiến trúc
KhônKhông giag gian kn kế cậế cận:n:
Hình thái ln kết không gian kiu liền kề rất phbiến trong kiến trúc, thiết kế gamenh ti ln kết không gian kiu lin kề rất phbiến trong kiến tc, thiết kế game
Nó Nó cho cho phphép ép mỗmỗi i khkhônông g gigian an ththể được được xác xác địnđịnh h ràng, ràng, tương tương ứng ứng với với nhnhữngững
chức ng, nhng u cu biểu trưng riêng biệt. Mức độ ln tục về không gian, vềchức năng, những u cầu biu trưng riêng bit. Mức đ liên tục về không gian, về
thị cảm giữa hai không gian phthuộc o bản chất của mặt ngăn chia (H2.97).thị cảm giữa hai không gian phthuộc o bản chất của mặt ngăn chia (H2.97).
(H 2. 97): Không gian kế cận
(H 2. 97): Không gian kế cận
KhônKhông giag gian được n được liên kliên kết bởi 1 ết bởi 1 kkhônhông giag gian chn chungung
::
Hai không gian ch xa nhau th được liên kết với nhau băng một không gianHai không gian ch xa nhau th được liên kết với nhau ng một kng gian
gián tiếp thứ ba. S liên h về tầm nn, v không gian gia hai không gian phụgián tiếp th ba. S liên hệ v tầm nn, v không gian gia hai không gian ph
thuộc thuộc o bản chất o bản cht của khôcủa không ng gigian an thba thứ ba cng ng kết nối y(H chúng ng kết nối y(H2.98).2.98).
(H 2. 98): Không gian được liên kết bởi không gian chung
(H 2. 98): Không gian được liên kết bởi không gian chung
7171
2.6.3. Bài tập dựng b cục k2.6.3. Bài tập dựng b cục không gian theo các điểm tụng gian theo c điểm t
Dựng mt b cục kng gian theo các điểm tụ. Kích tc bài tập 20 x 20 cm. Hình nh,Dựng một bcục không gian theo các điểm tụ. Kích tc bài tập 20 x 20 cm. nh ảnh,
ni dung tùy chn, làm ti lp.ni dung tùy chn, làm ti lp.
2.7. Chất liệu2.7. Chất liệu
2.7.1. Chất liệu trong tự nhn2.7.1. Chất liệu trong tự nhiên
Trong t nhiên cht liệu vô cùng phong phú và đa dng. Khi thì có những bề mặt tồn tạiTrong t nhiên cht liệu vô cùng phong phú và đa dng. Khi thì có những bề mặt tồn tại
i dạng sần i khidưới dng sần sùi khi t nhng b mặt nhẵn nt những bề mặt nhẵn nhụihụi.....vv...vv..đó đó cũng là yếu tố để ng là yếu tố để nời tngười thihiếtết
kế kế tạo ntạo nh h ứng dụứng dụng ng o trong vào trong c c tác phẩm ctác phẩm ca mủa mình ình (H2.(H2.99), (H2.100).99), (H2.100).
(H 2. 99): Chất li
(H 2. 99): Chất liu ệu tự nhiêntự nhiên
(H 2. 100): Chất li(H 2. 100): Chất liệu ệu tự nhiêntự nhiên
2.7.2. Cách tạo chất trong tạo hình2.7.2. Cách tạo chất trong tạo hình
Tạo chất bằnTạo chất bằng điểm :g điểm :
viviệc ệc sử dụng những sdụng những điểm để chấmđiểm để chấm
c điểm nh trên một mặt phẳng đểcác điểm ảnh trên một mặt phẳng để
tạo cht, tạo tạo chất, tạo hình (Hnh (H2.101), 2.101), (H2.(H2.102)102)
(H 2. 101): Tạo
(H 2. 101): Tạo chất bằng điểmchất bằng điểm
7272
(H 2. 102): Tạo
(H 2. 102): Tạo chất bằng điểmchất bằng điểm
Tạo chất bng nétTạo chất bằng nét ::
viviệc ệc sử dụng t sdụng t để tạo chất tạo để tạo chất tạo nh nh (H2.103), (H2.103), (H2.104).(H2.104).
(H 2. 103): ứng dụng tạo c
(H 2. 103): ứng dụng tạo chất bằng hất bằng nétnét (H 2. 10(H 2. 104)4): : ng dụng tạo chất bằng nétng dụng tạo chất bằng nét
Tạo chất bng mảng:Tạo chất bằng mảng:
Là vLà việc sử dụng những mng ln để iệc sử dụng những mảng lớn để tạo chtạo chất, tạo t, tạonnh h (H2.(H2.105), 105), (H2.(H2.106)106)
(H 2. 105): Tạo c
(H 2. 105): Tạo chất bằng hất bằng mảngmảng (H 2. 106(H 2. 106): ): Tạo chất bTạo chất bằng mằng mảngảng
7373
Tạo cht bằng họa tiết , chữ, số...:Tạo cht bằng họa tiết , chữ, số...:
Là viLà vic sc sdụng họa ti dụng họa tiết, ết, hoa văn, choa văn, chvà hữ sđể to s để to chchất trong tt trong to hìo hình nh (H2.(H2.107),107),
(H2.108), (H2.109), (H2.110).(H2.108), (H2.109), (H2.110).
(H 2. 107): Tạo chất bằng ch
(H 2. 107): Tạo chất bằng ch (H 2. 108):(H 2. 108): o cht bng cho chất bằng ch
(H 2. 109): Tạo chất bằng họa tiết, hoa văn(H 2. 109): Tạo chất bằng họa tiết, hoa văn
(H 2. 110(H 2. 110): ): tạo chtạo chất ất bằnbằng họa tiếtg họa tiết
Tạo chất bng c chất liệu có sẵn:Tạo chất bng c chất liệu có sẵn:
Là việc s dụng nhng chất liu sẵn trong t nhn, hoặc chất liu do con ngườiLà việc s dụng nhng chất liu sẵn trong t nhn, hoặc chất liu do con ngưi
tạo ra với các mục đích khác (chất liệu tổng hợp ) để tạo ra một chất liệu mới phụctạo ra với các mục đích khác (chất liệu tổng hợp ) để tạo ra một chất liệu mới phục
vụ vụ cho cho thiết kế tạo thiết kế to hình (Hnh (H2.111), 2.111), (H2.(H2.112), (H2.112), (H2.113), 113), (H2.(H2.114).114).
7474
(H 2. 111): Tạo c
(H 2. 111): Tạo chất bằng hất bằng chất lichất liệu ệu có sẵn (tổng hợp)có sẵn (tổng hợp) (H 2(H 2. . 11112): Tạo ch2): Tạo chất bằng chất liất bằng chất liệu cệu có sẵnó sẵn
(H 2. 113): Tạo hình bằng chất li(H 2. 113): Tạo hình bằng chất liệu ệu có sắncó sắn (H 2(H 2. 114): Tạo h. 114): Tạo hình bằng chấình bằng chất t liliệu ệu sẵsẵnn
2.7.3. Bài tập tạo cht2.7.3. i tập tạo chất
Chọn một trong nhng nh thức tạo chất liệu trên để tạo chất choChọn một trong nhng nh thức tạo chất liệu trên để tạo chất chomt hình nh tùymt hình nh tùy
chọn. Kích tớc i tp 15 cm x 20 cm, nội dung tùy chọn, m tại lớp .chọn. Kích tớc i tp 15 cm x 20 cm, nội dung tùy chọn, làm tại lớp .
7575
2.8. Bcục2.8. Bcục
Trong bố Trong bố cục các ycục có c yếu tcầếu tố cn n c ý : c ý : mảng cmảng cnh nh m mảng ảng phụ.phụ.
--
Mng cnh : là nhng mng nh quan trọng, những mng hình cnh thưng đưcMảng chính : là nhng mng nh quan trng, nhng mảng hình chính thưng đưc
làmlàm
nổi bt, thu t schú ý của mắt người xem nhằm truyền tải những nội dung quan trọng nổi bật, thu t sc ý của mắt người xem nhằm truyền tải những nội dung quan trọng
người thiết kế gửi tới người xem.nời thiết kế gi tới người xem.
--Mng ph: Là những mảng hình nn, htr cho mảng chính nổi bật. Thường những mảngMảng ph: Là nhng mng nh nền, htr cho mng chính nổi bt. Thường những mảng
phphđược người thiđược người thiết ết kế sử dụkế sử dụng ng nhnhững gam ững gam u trầm màu trầm nhnhằm m llàm àm nổnổi bật i bật nhnhững mảng ững mảng chíchínhnh..
2.8.1. Bố cục đăng đối i xứng)2.8.1. Bố cục đăng đối i xứng)
Là nh thc sắp xếp, sử dụng các họa tiết, nh nh đều nhau về ch tớc, ging nhau về nh thức sắp xếp, sdụng c họa tiết, nh nh đều nhau về ch tớc, ging nhau về
màu sắc, chi tiết đậm nhạt và đặt đối xứng với nhau qua 1 trục, qua nhiều trục hay đốiu sắc, chi tiết đm nhạt đặt đối xứng với nhau qua 1 trục, qua nhiu trục hay đối
xứng với nhau qua tâm (H2.115).xứng với nhau qua tâm (H2.115).
(H 2. 115):
(H 2. 115):BB cục cục đăng đốiđăng đối
Bcục đăng đối được sBcục đăng đối được sdụng nhidụng nhiu u trong ctrong các thiết kế tạo ác thiết kế tạo nh nh như thinhư thiết ết kế lokế logo go (H2.(H2.116).116).
(H 2. 116): Bố cục đăng đối ng dụng trong thiết kế logo
(H 2. 116): Bố cục đăng đối ng dụng trong thiết kế logo
Hay được ng dụng trong kiến tc (H2.117) và nhiếp ảnh (H2.118)...Hay được ng dụng trong kiến tc (H2.117) và nhiếp ảnh (H2.118)...
7676
(H 2. 117): Đăng đối qua tâm trong kiến trúc
(H 2. 117): Đăng đối qua tâm trong kiến trúc
(H 2(H 2. 118): Đăng đố. 118): Đăng đối ứng dụni ứng dụng g trong nhiếp ảnhtrong nhiếp ảnh
2.8.2. Bố cục đường diềm2.8.2. Bố cục đường diềm
Là hình thức sp xếp, s dụng một họa tiết, hình nh (có thể một hình hoc mt nm hình) nh thc sp xếp, s dụng một họa tiết, hình nh (có thlà một nh hoặc một nm nh)
vẽ lặp đi lặp lại nhiều ln trong một khoảng ch đều đặn, tạo n một nhịp điệu, hoặc đi xứngvẽ lp đi lặp lại nhiu lần trong một khoảng cách đều đặn, tạo n một nhịp điệu, hoặc đối xứng
nhau tạo ra s tng bằng. Tờng t bố cục đường diềm pt triển theo các đường ngang, dọc.nhau tạo ra stng bằng. Tờng t bố cục đường diềm pt triển theo các đường ngang, dọc.
Khi phát trin theo đưng ngang thì bố cục được gii hạn bởi trên dưới, trong khi đó hai nKhi pt trin theo đưng ngang t bcục được giới hạn bởi tn dưới, trong khi đó hai n
ti phải t không có gii hạn. Khi phát triển theo đường dọc t bố cục lại đưc gii hạn bởiti phải t không có gii hạn. Khi phát trin theo đưng dọc t bố cục lại đưc gii hạn bởi
hai n ti, phải còn pa trên phía dưới t không có giới hn (H2.119).hai n ti, phải còn pa trên phía dưới t không có giới hn (H2.119).
(H
(H 2. 119): B2. 119): Bcục cục đường diđường diềmềm
Hay được ứng dụnHay được ứng dụng trong cg trong các thiác thiết ết kế (H2.12kế (H2.120), 0), (H2.121)(H2.121)…
(H 2. 120): Ứng dụng bc(H 2. 120): Ứng dụng bố cục đường diềục đường dimm (H 2. 121(H 2. 121): ): ứng dụứng dụng bố cục đường diềmng bố cục đường diềm
trong kitrong kiến ến trúctrúc
2.8.3. B cục dàn trải2.8.3. Bố cục dàn trải
Là nh thc sp xếp s dụng họa tiết, hình ảnh vẽ lp đi lặp lại nhiu lần trong một khoảngLà nh thức sắp xếp sdụng họa tiết, hình ảnh vẽ lặp đi lặp lại nhiều ln trong một khoảng
ch đều đặn, hoặc tạo thành một nhịp điệu đều đặn trên 1 mặt phẳng diện rộng. Cảmch đều đặn, hoặc tạo thành một nhịp điệu đều đặn trên 1 mặt phẳng diện rộng. Cảm
7777
quan thị giác khi nhìn o bcục n tri là kng giới hạn trên, i, phải, tiquan thị giác khi nhìn o bcục dàn trải không gii hn tn, dưới, phải, trái
(H2.122), (H2.123).(H2.122), (H2.123).
(H 2. 122): B
(H 2. 122): B cục cục dàn trảin trải (H 2(H 2. 123): Bcụ. 123): Bcục dàn trảic dàn trải
Bcục dBố cục dàn trải đưc ng àn trải được ứng dụng rộng dng rộng rãi i trong thiết kế vải hotrong thiết kế vi hoa (H2.a (H2.124), 124), sàn n nhà (H2.125)..n (H2.125)....
(H 2. 124): ứng dụng bố c(H 2. 124): ứng dụng bố cục dàn trải trong thiục dàn trải trong thiết ết kế vải hoa (H 2. 125): ứngkế vải hoa (H 2. 125): ứngdụng bố cục dụng bcục dàn trảidàn trải
trong thitrong thiết kế ết kế sàn nhàsàn nhà
2.8.4. Bố cục tự do2.8.4. Bố cục tự do
Là viLà vic sc sp xếp sử ắp xếp sử dụng cdụng các hác họa tiết, nh ọa tiết, hình ảnh tchọn. Bố cục do ngnh t chọn. Bcục do người ưi tạo hình stạo nh sángáng
tạo ra tạo ra nhằm hướng nhằm ng đếđến n mục đích cá mục đích nhân cnhân ca a mỗi người mỗi người (H2.(H2.126).126).
(H 2. 126): B
(H 2. 126): B cục cục tự dotự do
7878
ng dụng ling dụng linh nh hoạt hoạt trong tấtrong tt t ccả các lc lĩnĩnh h vực thiết kế , vực thiết kế , n thiết kế wenhư thiết kế web b (H2.(H2.127), 127), thiết kếthiết kế
poposter ster (H2.12(H2.128)...8)...
(H 2. 127): B
(H 2. 127): B cục cục tự do trong tự do trong thiếthiết kế wt kế webeb
(H 2. 128) : Ứng dụng bố cục tự do trong thi(H 2. 128) : Ứng dụng bố cục tự do trong thiết kế posết kế posterter (H 2(H 2. . 12129): Ứn9): Ứng dụng dụng g bố cục tự dobố cục tự do
trong thitrong thiết kế ết kế posterposter
các dụ tn ta thấy ch yếu ngưi thiết kế dựa tn nhng nguyên tắc trong to nh c dụ trên ta thấy ch yếu người thiết kế dựa trên những nguyên tc trong tạo hình
của nghệ thuật thgiác. Những nội dung đó sđược giới thiệu phần chương 3. Cthể hơncủa nghệ thuật thị giác. Những nội dung đó sđược giới thiệu phần chương 3. Cthn
ví dd (H2.129) đưc y dựng bố cục theo s tương phn về nh. Nếu n i là nh (H2.129) đưc y dựng bố cục theo s ơng phn về nh. Nếu n ới hình
nh một thiếu n nằm tn i biển với vòng 3 đ sộ, t n trên li là hình nh củaảnh một thiếu n nằm tn bãi bin với vòng 3 đồ sộ, t n trên li là hình nh của
nhng nanhững nam gim giới ới gầy , nhỏ . Cgầy gò, nhbé. Chính nh s ơng phản này tstương phản y to sức t đối với o sc hút đối với nời người nhìnnn . nó.
7979
CHƯƠNG 3. MỘT SỐ NGUYÊN TẮC TRONG TẠO HÌNHCHƯƠNG 3. MỘT SỐ NGUYÊN TẮC TRONG TẠO HÌNH
CỦA NGHỆ THUẬT THỊ GIÁCCỦA NGHỆ THUẬT THỊ GIÁC
3.1. Tl3.1. Tl
3.1.1. Tỷ lệ vàng3.1.1. Tỷ lệ vàng
Tl vàng là nh thc tlnời Hylạp cổ thường ng, tlnày được thể hiện trongTl vàng là nh thc tlnời Hylạp cổ thường ng, tlnày được thể hiện trong
nh chữ nhật ng (H3.1).hình chnhật vàng (H3.1).
(H3.
(H3. 1): Cách tính tỷ lệ ng1): ch nh tỷ lệ vàng
Hình chnhật vàng là nh chữ nhật có tỷ lệ các cnh 1:1,618 (a=1; b=1,6 18). Từ nh chữHình chnhật vàng nh chữ nhật có tỷ l c cạnh 1:1,618 (a=1; b=1,6 18). T nh chữ
nht vàng ta có thể chia tnh một hình vuông và mt hình chữ nhật vàng cứ tiếp như vậynhật ng ta có thể chia thành một nh vuông và một hình ch nht vàng cứ tiếp như vậy
i (H3.2).i (H3.2).
(H3. 2) : Tỷ lệ vàng
(H3. 2) : Tỷ lệ vàng
Việc ứng dụng tỷ lệ ng o trong thiết kế cũng đưc các n thiết kế sử dụng rộng i Việc ứng dụng tỷ lệ ng o trong thiết kế ng được c nhà thiết kế sử dụng rộng i
đạđt t hihiệu quả caệu quả cao o trong những thiết kế ltrong nhng thiết kế logo ogo (H3.(H3.3), (H3.4)3), (H3.4)..
8080
(H3. 3): Ứng dụng tỷ lệ ng trong thiết kế logo Peppsi
(H3. 3): Ứng dụng tỷ lệ ng trong thiết kế logo Peppsi
(H3. 4): ng dụng tỷ lệ vàng trong thiết kế logo của apple(H3. 4): ng dụng tỷ lệ vàng trong thiết kế logo của apple
NgoNgoài ài ra tỷ lệ ra tỷ lệ vàng cũnvàng cũng g được ứng dụnđược ứng dụng g trontrong g llĩĩnh nh vực nhvực nhiiếp ếp ảnh (H3.5), (H3 ảnh (H3.5), (H3 .6).6)
(H3. 5): Ứng dụng tỷ lệ ng trong nhiếp ảnh
(H3. 5): Ứng dụng tỷ lệ ng trong nhiếp ảnh (H(H3. 6): 3. 6): ng dugnng dugnj j tỷ lệ vàntỷ lệ vàng trg trong nong nhiếp ảnhhiếp nh
8181
CáCác nc n ki kiến ến trúc sư ng ktc sư ng không ng thể bỏ thể bỏ nguyên ngun tắc y, với một công tnh kiến trtắc y, với một công tnh kiến trúc cổ xúc cổ xưaưa
––Đền Pathenon chu vi ứng với thiết diện vàng (H3.7).Đền Pathenon chu vi ng với thiết din ng (H3.7).
(H3. 7): ứng đụng tỷ lệ vàng trong kiến trúc
(H3. 7): ứng đụng tỷ lệ vàng trong kiến trúc
Cnhững nhà thiết kế tạo ng ng nghiCnhững nhà thiết kế tạo ng ng nghiệp ệp ccũng ũng ng dụng tlứng dụng tỷ lng (ng (H3.8).H3.8).
(H3. 8): ứng dụng tỷ lệ vàng trong tạo ng gn nghiệp
(H3. 8): ứng dụng tỷ lệ vàng trong tạo ng gn nghiệp
NgoNgoài ài tỷ lệ vàng, còn ctỷ lệ vàng, còn có tỷ lệ bậc ó tỷ lệ bậc 2, l2, là à mmt t bibiến ến thể của tỷ lệ vàng thể của tỷ lệ vàng (H3.9)(H3.9)..
aa bb
(H3. 9): B
(H3. 9): Biến iến thể của tỷ lệ vàng (tỷ lthể của tỷ lệ vàng (tl bậc 2)bậc 2)
Qua quan Qua quan sát ta thầy nh chữ nhật (b) có những nh chất kng ging với mộtt ta thầy hình chữ nhật (b) có những nh chất không giống vi một
nh ch nhật tng, có thể chia tnh 2 hình mà hai hình này có đườngnh chữ nhật thường, nó có thể chia tnh 2 hình mà hai hình y có đưng
co thẳng c với đường chéo của hình lớn.co thẳng c với đường chéo của hình lớn.
NgoNgoài ài ra tỷ lệ ra tỷ lệ này còn được thể hiện này còn được thể hiện theo theo cách kcách khác hác (tỷ lệ 1/3) (tỷ lệ 1/3) nhnhưư (H3.10) : (H3.10) :
8282
(H3. 10): Cách tính khá
(H3. 10): Cách tính khác cc của tỷ lủa tỷ lệ bậc 2 ệ bậc 2 ( Tỷ l( Tỷ l1/3)1/3)
Theo như nh (H3.10) t những mảng chính nên đt nhng đim giao nhau của cácTheo n nh (H3.10) thì nhng mảng chính nên đặt những đim giao nhau của các
đưng chia, bởi đây là những điểm ng của mỗi một mt phẳng gii hạn.đưng chia, bởi đây là những điểm ng của mỗi một mt phẳng gii hạn.
3.1.2. i tập3.1.2. i tậptạo hình theo t lệ vàngtạo hình theo t ỷ lệ vàng
Hãy y ứng dụng tlệ ng ng dụng tỷ lvàng để to để to ra một sảra một sản n phẩm tphẩm to hìo nh nh với ch tvới kích tc 10 x 15 cm.c 10 x 15 cm.
Nội dunNội dung g tùy ctùy chọhn, làm n, làm tại ltại lớp.ớp.
3.2. Nhịp điu3.2. Nhịp điệu
3.2.1. Ki niệm3.2.1. Ki niệm
NhịNhp p điệu điệu llà à sự sự llặp ặp đi đi llặp ặp llại ại trontrong g thithiên ên nhnhiiên ên mộmột t cách ch tổ có tổ chức đchức đó là vó là vần lun luật, nhịt, nhịp điệu;p điệu;
như: slp lại của ngày à đêm trong ngày, của bốn a trong năm. Sự lặp đi lặp lại đó như: s lặp lại của ngày à đêm trong ngày, của bốn mùa trong m. Slặp đi lặp lại đó
gọi là vn luật, nhịp điệu, gây cho con nời cảm gc nhất định.gọi là vn luật, nhịp điệu, gây cho con nời cảm gc nhất định.
Đây ng là một hiện tượng tờng thấy trong bố cục nghệ thuật, như trong thơ ca, âm nhạcĐây ng là một hiện tượng tờng thấy trong bcục nghệ thuật, như trong thơ ca, âm nhạc
chẳng hạn. Từ những chữ, những câu, những âm sc đơn lẻ, ni ta sp xếp chúng theochng hạn. T những chữ, những câu, những âm sắc đơn lẻ, ni ta sắp xếp cng theo
một quy luật o đó thong quan i t, bản nhạc biểu đạt được chđề c gimongmột quy luật nào đó thong quan i t, bản nhạc biểu đạt được chđề c gimong
muốn. Nhịp điệu được ứng dụng nhiiều trong thiết kế n hình (H3.11) là một thiết kế đồmuốn. Nhịp điệu được ứng dụng nhiiu trong thiết kế như nh (H3.11) là một thiết kế đồ
họa cho game:họa cho game:
(H3. 11): Nhịp điệu
(H3. 11): Nhịp điệu
8383
1.2.2.1.2.2. c loi nhịp điệu trong tạo hìnhc loại nhịp điệu trong tạo nh
(H3.12)(H3.12)
Nhịp Nhịp điệu điệu lên lên tụctục:: nhp điệu sinh ra do s sắp xếp lại một ch liên tc của một loại nhịp điu sinh ra do sự sắp xếp lại một ch ln tục của một loại
hoc một sloại tnh phần cơ bản .hoc một sloại tnh phần cơ bản .
Nếu Nếu sự sự llặp ặp llại ại đó đó do do mộmột t thành phần thành phần bản bản đặt đặt cạnh cạnh nhnhau, au, ta ta nhnhp p điệu điệu lliiên ên tụctục
đơn gin. Nếu s lặp lại đó đưc tiến hành với hai hay một s tnh phần bản tađơn giản. Nếu sự lặp lại đó đưc tiến hành với hai hay một số thành phần bản ta
có nhp điệu ln tục phc tạp.có nhp điệu ln tục phc tạp.
(H3. 12): dụ minh họa c nhịp điệu
(H3. 12): dụ minh họa c nhịp điệu
Nhịp Nhịp điệu điệu tiệm tiệm biếnbiến: là nhịp điu thay đổi dần dần một ch quy lut lớn dần đều: nhịp điệu thay đổi dần dần một cách quy luật lớn dần đều
hoặc nhỏ dần đều. Kích thước: lớn đến nhỏ ngược lại. Màu sắc: nóng đếnhoặc nhỏ dần đều. Kích thước: lớn đến nhỏ ngược lại. u sắc: nóng đến
lạnh.Cht liệu: sần sùi, nhẵn ng.lạnh.Cht liệu: sần sùi, nhn ng.
Nhịp Nhịp điệu điệu lồi lồi mlõm : Nhp điu li lõm là nhp điu giao động theo hình sóng, đng: Nhp điu li lõm là nhp điu giao động theo hình sóng, đng
thờithời ng hoặc gim theo mt quy luật.tăng hoặc giảm theo một quy luật.
Nhịp Nhịp điệu điệu giao giao thoathoa : Nhịp điệu giao thoa được tạo thành bởi các thành phần nh: Nhịp điu giao thoa được tạo thành bởi các thành phần nh
ảnhảnh đan chéo nhau.đan chéo nhau.
3.2.3. Bài tập tạo nh theo 3.2.3. Bài tập tạo hình theo nhịp điệunhịp điệu
ng dụng nhịp đng dụng nhp điu trong tạo iu trong tạo nh nh để để làm một sảlàm một sn n phẩm tphẩm tạo ạo hình nh có có tính nhịp đnh nhp điệu,iệu,
ch tc 10 x 15 cm. Đtài tự chọn, làm tại lớp.ch tớc 10 x 15 cm. Đề tài tchọn, làm tại lp.
3.3. Tương phản ơng tự3.3. ơng phn ơng tự
3.3.1. Tư3.3.1. Tương phơng phnn
Trong cuộc sống đôi khi chúng ta thấy những nh ảnh ti ngược nhau như: To –Trong cuộc sống đôi khi chúng ta thấy những nh ảnh trái ngược nhau như: To –NhỏNhỏ,,
CaoCao––Thấp, Ngắn –Thấp, Ngắn –Dài, VuôngDài, Vuông ––Tròn,Tròn,
Đen trắng, u tương phản...Đen trắng, u tương phản...
Như vậy :Như vậy : ơng phản sự kc biệt, thậm chí trái ngược nhau giữa n hiệu thị giác yTương phản là skhác biệt, thậm c trái ngược nhau giữa n hiệu thị giác y
với tín hiệu thgiác kc trong trường nhìn. Sự khác biệt trong trường thị gc đó gọi với n hiệu thị gc khác trong trường nhìn. Sự khác biệt trong trường thgc đó gọi
ơng phntương phản (H3.12). ơng phản ph thuộc o ng đ ánh sáng phản chiếu. Khi ờng(H3.12). ơng phản ph thuộc o ng độ ánh sáng phản chiếu. Khi ờng
độ ánh sáng hợp lđộ ánh sáng hợp lý, ý, độ nhđộ rõ nhất sất s llà cà cực đạiực đại
8484
(H3. 13): Tư
(H3. 13): Tương phảơng phảnn
c hình thức ơng phản sau : c nh thức tương phản sau :
TưTương phn về hình k ơng phn về hình k hi :hi :
sự tương phản về kích thước To – sự tương phản về kích thước To –
NhỏNhỏ, , Ngắn –Ngắn –
i, CaoDài, Cao
––
Thấp, Vuông –Thấp, Vuông –
TnTròn
(H3.14).(H3.14).
(H3. 14): Tư
(H3. 14): Tương phảơng phản về hình khốin về hình khối
ơng phản về màu sc :Tương phản vều sắ c :
Xét d(H3.15)Xét d(H3.15)
(H3. 15) : Tương phản về
(H3. 15) : Tương phản về màu sắcmàu sắc
Qua dụ (H3.15) ta thấy rằng nh (a) schênh lệch về sắc độ ít n kng nổiQua dụ (H3.15) ta thấy rằng nh (a) s chênh lệch về sắc độ ít n không nổi
bật. bật. nh nh (b) (b) đã đã thấ thấ y y được được sự sự tách ch bibiệt ệt rõ hơnhơn, , NhưnNhưng g đối với đối với nh (c) nh (c) thì rất nổithì rất nổi
bật bởi sự bật bởi sự tương phtương phản ản mạ nh mẽ về mạ nh mẽ về màu sắc màu sắc ngng -- lnh.lnh.
ơng phản về đậm n ht:Tương phản vđậm n hạt:
Sơng Stương phn vđm nphn vđm nhạt chạt cũng tũng to on hiệu qucn hiệu qu cao, gây sc ý của ngưi xeao, y s chú ý của ni xemm
tới c tín hiu thị giá cti các n hiu th giá c(H3.16).(H3.16).
8585
(H3. 16): Tư
(H3. 16): Tương phảơng phản về đậm nhạtn về đậm nhạt
Qua hình (H3.16) ta thấy hình pa bên ti mờ nhạt do các mng nh có uQua nh (H3.16) ta thy hình phía n ti m nhạt do các mng nh có u
không cnh nhau nhiều v đ đm nhạt, trong khi đó hình pa bên phi cáckng chênh nhau nhiu về độ đậm nht, trong khi đó nh phía bên phải các
mng miếng ch biệt ng.mảng miếng tách bit rõ ng.
ơng phản về chất liệu :ơng phản về chất liệu :
Chất liu ng s ơng phản. Nếu ta đặt những mặt phẳng chất liệu nhn ngCht liệu cũng s tương phản. Nếu ta đặt những mặt phẳng chất liu nhẵn ng
cạnh nhau ta s không thấy hiu qu không . Nhưng khi ta đặt chất liệu sần sùicạnh nhau ta s không thấy hiu qu không . Nhưng khi ta đặt chất liu sần sùi
cạnh chất liệu nhẵn ng t nổi bật n (H3.17).cạnh chất liệu nhẵn ng t nổi bật n (H3.17).
(H3. 17):
(H3. 17): ương phương phản về chất n vchất liliệuệu
3.3.2. Tươ3.3.2. Tương tự (Vi bng tự (Vi biến)iến)
--Khi các vật thể hình khối, ng đổ, màu sắc khác nhau ít, nời ta i nó có tính chất viKhi c vật thcó hình khối, ng đổ, màu sắc khác nhau ít, nời ta i nó có tính chất vi
bibiến.ến.
--
Vtính chất vi biến (ơng tự) tính chất o c b phận ng trình đến gần nhauVtính chất vi biến (ơng tự) tính chất o c b phận công tnh đến gn nhau
tạo tnh một ththống nhất.tạo tnh một ththống nhất.
(H3. 18): ơng tự (Vi biến)
(H3. 18): ơng tự (Vi biến)
Như vậy :Như vậy : Vi biến sVi biến là sự tương phản nhơng phản nh, chuyển biến dần, k, chuyển biến dần, khác bihác biệt nhau rất ít nhau rất ít của các bt của các bộ
phậphận chi tin chi tiết ết thiết kthiết kế hay là của bản thiết kế hay là của bản thiết kế đối với mế đối với môi ôi trường xtrường xung quung quanhanh (H3.18)(H3.18)..
Tương tơng tcũng có ng có cácác c nh nh thức thể hithức thể hin ện như snhư sau :au :
Vi biến về nh khi :Vi biến về nh khi :
8686
Tương tự được ng dụng nhiều trong thiết kế. Ví dụ trong kiến tc có nhng ngơng t được ứng dụng nhiu trong thiết kế. dụ trong kiến trúc những ng
tnh ng dng giải pp vi biến to ra những ng trình tuyệt m n nhà t Operatrình ứng dụng gii pháp vi biến to ra những ng trình tuyệt mn nhà t Opera
Sydnei (H3.19).Sydnei (H3.19).
(H3. 19): Vi biến về hình khối
(H3. 19): Vi biến về hình khối
Vi biến về u sắc:Vi biến về u sắc:
NhữnNhững g màu màu vi vi bibiến ến llàà
nhng màu không chênhnhững u kng cnh
nhau quá nhiều về sắc độnhau quá nhiều về sắc độ
(H3.20).(H3.20).
(H3. 20): Vi biến về u sắc
(H3. 20): Vi biến về u sắc
Trong thiết kế đôi khi sdụng những giải pháp vi biến tạo nên sự i a dchịu. Trong thiết kế đôi khi sdụng những gii pháp vi biến to n s hài hòa dễ chu. Ví
dụ (H3.21), dụ (H3.21), các c nh nh được sđược s dụdụng ng độ chênh về màu rất íđộ chênh về màu rất ít.t.
(H3. 21): ng dụng vi biến trong tạo hình(H3. 21): ng dụng vi biến trong tạo hình
Trong khi thiết kế web nhiều người ng ứng dụng vi biến để tạo ra một giao diệnTrong khi thiết kế web nhiều người ng ứng dụng vi biến để tạo ra một giao diện
nh nhàng, i hòa (H3.22), (H3.23).nh nhàng, i hòa (H3.22), (H3.23).
8787
(H3. 22): ứng dụng vi biến t
(H3. 22): ứng dụng vi biến t rong thiết kế werong thiết kế webb
(H3. 23): ng d(H3. 23): ng dng ng vi biến tvi biến trong thiết kế wrong thiết kế webeb
Vi biến về đậm nhạt :Vi biến vđậm nhạt :
Là nh thức s dụng những mảng nh kng chênh nhau quá nhiều vđậm nhạt. Là nh thức sdụng những mảng nh không chênh nhau quá nhiều vđậm nhạt.
dụ như trong thiếtdụ như trong thiết kế thời trang, năm 2013 nở r phong trào s dụng u pastel kếtkế thời trang, m 2013 n rộ phong to sử dụng u pastel kết
hợp với nhau tạo n s nhnhàng tinh khiết (H3.24):hợp với nhau tạo n s nhnhàng tinh khiết (H3.24):
8888
8888
(H3. 24): Ứng d
(H3. 24): Ứng dng ụng vi biến về đvi biến về đậm m nhạt tnhạt trong thiết kế thời trangrong thiết kế thời trang
Vi biến về chất liệu:Vi biến về chất liệu:
Là nh thức s dụng chất liệu tương tLà nh thức s dụng chất liệu tương t
nhau để nhắc lại trong một thiết kế vdnhau để nhắc lại trong một thiết kế vd
(H3.25)(H3.25)
(H3. 25): Vi biến về chất
(H3. 25): Vi biến về chất liệuliệu
3.3.3. Bài tập tạo nh tương ph3.3.3. Bài tập tạo nh tương phn và tương tựn và ơng tự
Dựa o nhng Dựa o nhng thphthủ pháp áp tạo ra tạo ra sự tương phn sự ơng phn tương tự đvà tương tự đm một i tập ơlàm một bài tập tươngng
phphản ản hohoặc tương ặc tương tự. tự. ch ch thước 10 x thước 10 x 15 cm, nộ15 cm, nội i dudung ng tùy ctùy chọhn, làm n, làm tại ltại lớp.ớp.
3.4. Bà3.4. Bài i tập cuối ka Tạo tập cuối khóa Tạo hình nh p phân thân tích táích tác phc phm ẩm tạo hìtạo hìnhnh
3.4.1. Hướng dn bài tập “Tạo hình tổng hợp3.4.1. Hướng dn bài tập “Tạo hình tổng hợp
c bước thực hành :c bước thực hành :
1, Chọn đề i, ý tưởng1, Chọn đi, ý ng
2, Phác thảo bố cục ý ởng (3 phác thảo) ch2, Phác thảo bố cục ý ởng (3 phác thảo) kích thước 15 x 20 cm.tớc 15 x 20 cm.
3, Phác thảo u sắc, đậm nhạt (3 bản ) ch thước 15 x 20 cm.3, Phác thảo u sắc, đậm nhạt (3 bản ) ch thước 15 x 20 cm.
4, Pc thảo tn bài và làm chi tiết.4, Pc thảo tn bài và làm chi tiết.
8989
8989
(H3. 26): dụ bài tập tổng hợp
(H3. 26): dụ bài tập tổng hợp
3.4.2. Thực hànhi tập “Tạo hình tổng hợp”3.4.2. Thực hànhi tập “Tạo hình tổng hợp”
ThiThi
ết kế và tạo hình một sản phẩm tạo hình bằng tay, nội dung màn nh khởi đng cho gameết kế và tạo hình một sản phẩm tạo hình bằng tay, nội dung màn nh khởi đng cho game
(ni dung game tùy chọn). Kích tc 40 x60 bo viền.Chất liệu u bột (màu wat).(ni dung game tùy chọn). Kích tc 40 x60 bo viền.Chất liệu u bột (màu wat).
3.4.3. Hướng dẫn pn tích c p3.4.3. Hướng dẫn pn tích tác phẩm tạo hìnhhẩm tạo nh
Cấu trúc một bài phân tích bao gồm :Cấu trúc một bài phân tích bao gồm :
-- Mi:Mở bài:
Nêu tóm tắt nội Nêu tóm tắt nội dudungng, , ngnguồuồn n gốgốc c tác phẩmtác phẩm, , tác gtác giiả. ả. GiGiới ới thithiu ệu và lvà làm àm nổni i bật nội dunbật nội dungg
cần phân ch. Tạo sthu t vi người đọc.cần phân ch. Tạo sthu t vi người đọc.
Ví dphân ch logo pepsi như sau :Ví dphân ch logo pepsi n sau :
Năm Năm 1931939, m9, một hãng nước ột hãng nước giải khát giải khát ra đời. ra đời. Ông chÔng chủ của hãng của hãng này mnày muốn tạo uốn tạo raramột n gọi,một tên gọi,
một logmột logo dễ o dễ nhớ về sảnhvề sản phẩm n phẩm của mình, nhưng qua bao nhiêu ngàcủa nh, nhưng qua bao nhiêu ngày tháng ông vẫn chưa tìm y tháng ông vẫn chưa tìm rara
được một tên gọi nđược một tên gọi nào ưng ý. Vào ào ưng ý. Vào một ngày một ngày tuyết i New Yortuyết rơi New York, ông liền ghi lên cửa kính ngk, ông liền ghi lên cửa kính ngàyày
12.912.9.39 (ngày 12 tháng 9 m 1939) t.39 (ngày 12 tháng 9 năm 1939) theo phheo phonong cách của người mỹ. Sag cách của người mỹ. Sau khi vào nhà và nhìn rau khi o nnhìn ra
cửa kcửa kính ôính ông ng thấy những con số 12.9.39 tạo thành mthấy những con số 12.9.39 tạo thành một chữ nột chữ ncchữ pepsi. ngay lập tứhữ pepsi. ngay lập tứcc
ông ông lấy tên đlấy tên đó tên cho hãng của mó tên cho hãng của mình. Nhưng sự thú vị về hình. Nhưng sự thú vị về hãng ãng y chưa dừng ly chưa dừng li ại ở
9090
9090
đó, nó còn kđó, nó còn khiến người hiến người ta phải thốt lên bởi ta phi tht lên bởi những thú vị knhững thú vị kế tiếp ế tiếp bởi những mẫu logo độc đáobởi những mẫu logo đc đáo
của họ. Để đi tìm lời giải đca họ. Để đi tìm lời giải đáp đó cng ta hãy cùng nhau tìm hiểu xem logo củaáp đó cng ta hãy cùng nhau m hiểu xem logo củang pepsing pepsi
gì đặc biệt ...có gì đc biệt ...
- Thân i- Tn bài
PPn tích chi tin ch chi tiết những ết những nội dung cnh, nội dung chính, sdụsdụng ng những thủ pp so sánh, những thủ pháp so sánh, n n dụ, phândụ, phân tích, tích,
tổng hợp...để gii quyết vấn đề. Phân tích một tác phẩm tạo nh chyếu phân tích quatổng hợp...để gii quyết vấn đề. Phân tích một tác phẩm tạo nh chủ yếu phân ch qua
nhng ni dung cnh sau :nhng ni dung chính sau :
1, Pn ch 1, Pn tích về nộvề ni dung i dung ý ý tưởngng
2, 2, PPhân tíhân tích về đường t,nch về đưng t,nh h khốikhối
3, Phân ch về màu sắc, đậm nhạt3, Phân ch về màu sắc, đậm nhạt
4, Pn ch về bố cục4, Phân tích về bố cục
5, P5, Phân tích vchất liu...n tích về cht liệu...
Ví d:Ví d:
......
Nếu nNếu như cocahư coca -- cola thể hiện mìcola thể hiện mình qnh qua những nét bút nghệ thut với màu ua những nét bút ngh thuật với màu đỏ trắng thìđỏ trắng thì
ngược lại pepnợc lại pepsi lsi lại bằnại bằng kiểu chữ cách tân với logo mg kiểu chch tân với logo màu xàu xanh dương. Như chúng ta đã biết,anh dương. Như chúng ta đã biết,
mmột t logo bao gicũng có một màu chính xác logo bao gicũng có một màu chính xác nhất gi là mnhất gọi là màu nàu nguyên bn, từ màu nguyguyên bn, từ màu nguyênên
bản này các họa sĩ thiết kbản này các họa sĩ thiết kế biến đi ra nhiều mế biến đổi ra nhiều màu àu kkhác nhau. Đối với c nhau. Đối với pepsipepsi -- mmột t ng rahãng ra
đời mđời muộn uộn n so với coca –n so với coca –co la thì phảco la thì phải li làm sao đàm sao đ thể cạnh tranh với mcó thể cạnh tranh với mt t đối thủ đángđối thủ đáng
gờm. Câgờm. Câu trả lời là : Mu trả lời là : Màu xanh tươi àu xanh tươi trẻ,“Màtrẻ,“Màu xanh của hiện đạu xanh của hiện đại và bình yêni và bình yênnhưnhưJohn
John
SwanhausSwanhaus––Giám đốcGiám đốcbán hàng ca pepsi khng đnh.bán hàng ca pepsi khng đnh.
Màu xaMàu xanh nh dương còdương còn n là mlà màu của lãnh àu của lãnh đạo, đạo, dẫn đầu, dẫn đầu, thể hiện thể hiện niềm niềm khát khao khát khao của tuổi của tuổi trẻ….trẻ….
Kết luậnKết luận
Tổng kết lại những nội dung chính . Khẳng định định ớng nếu .Tổng kết lại những nội dung chính . Khẳng định định ớng nếu .
3.4.4. Báo cáo phân tích bài tập “Tạo hình tổng hợp3.4.4. Báo cáo phân tích bài tập “Tạo hình tổng hợp
Mi nhóm yêu cu np trình bày những ni dung sau :Mỗi nhóm yêu cu np trình y những nội dung sau :
1, 01 i tập tạo hình bng tay1, 01 i tập tạo hình bng tay
2, 01 i viết phân ch c phẩm của cnh nhóm nh2, 01 Bài viết phân ch tác phẩm của chính nhóm nh
3, 03, 01 s1 slilide de gii thiệu giới thiệu và b báo cááo cáo o trưtrước lớp ( 5phúc lp ( 5pt/nm)t/nhóm)
9191
| 1/84

Preview text:

MỤC C LỤC CH C ƯƠ Ư NG 1. NHỮN Ữ G VẤN ĐỀ CƠ C BẢ B N CỦ C A NHẬN THỨC Ứ
C THỊ GIÁC .........................................................11 1. 1 1 . . 1 Tổ T n ổ g n g qu q a u n a n về v ề nh n ậ h n ậ n th t ứ h c ứ c th t ị h ị gi g á i c
á ........................... .......................... ......................Er E r r o r r o ! r ! Bo B o o k o m k ar a k r k no n t o tde d f e i f n i e n d e . d 1. 1 2 . . 2 .Lự L c ự c th t ị h ịgi g á i c á
............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ................................ .......................... .............................. .................. 12 1. 1 2 . . 2 1 . . 1 . Kh K á h i á i ni n ệ i m ệ m Lự L c ự c th t ị h ị gi g á i c
á ........................... .......................... .............................. .......................... ................................ .......................... .............................. ..................12 1. 1 2 . . 2 2 . . 2 . Cư C ờ ư n ờ g n g độ đ ộ lự l c ự c th t ị h ị gi g á i c
á ......................... ............................ .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ........................14 1. 1 2 . . 2 3 . . 3 .Bà B i à itậ t p ậ p về v ề cư c ờ ư n ờ g n g độ đ ộ lự l c ự c th t ị h ịgi g á i c
á ........................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ................16 1. 1 3 . . 3 . Tr T ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ị gi g á i c á
......................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ............................ .............................. ........ 16 1. 1 3 . . 3 1 . . 1 . Kh K á h i á i ni n ệ i m ệ
......................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .............. 16 1. 1 3 . . 3 2 . . 2 . Gi G ới ớ i hạ h n ạ n tr t ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ị gi g á i c
á ............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ..............16 1. 1 3 . . 3 3 . . 3 . Tr T ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ị gi g á i c á c qu q y u y ướ ư c
ớ ........................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ..............17 1. 1 3 . . 3 4 . . 4 . Bà B i à i tậ t p ậ p ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g tr t ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ị gi g á i c
á ........................... .......................... .............................. .......................... ................................ .......................... ..........19 1. 1 4 . . 4 .Câ C n â n bằ b n ằ g n g th t ị h ịgi g á i c á
........................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ................................ .......................... .............................. 19 1. 1 4 . . 4 1 . . 1 . Kh K á h i á i ni n ệ i m ệ
......................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .............. 19 1. 1 4 . . 4 2 . . 2 .Cá C c á c yế y u ế u tố t ố tá t c á c độ đ n ộ g n g đế đ n ế n sự s ự câ c n â n bằ b n ằ g n g th t ị h ịgi g á i c
á ....................... ............................ .............................. .......................... ..........................21 1. 1 4 . . 4 3 . . 3 .Cá C c á c cặ c p ặ p câ c n â n bằ b n ằ g n g th t ị h ịgi g á i c
á ........................... .......................... .............................. .......................... .............................. ............................ .............................. ........22 1. 1 4 . . 4 4 . . 4 .Bà B i à itậ t p ậ p về v ề cá c c á c cặ c p ặ p câ c n â n bằ b n ằ g n g th t ị h ịgi g á i c
á ......................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ..24 1. 1 5 . . 5 .Hì H n ì h n h Dạ D n ạ g n g th t ị h ịgi g á i c á
........................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .......................... 25 1. 1 5 . . 5 1 . . 1 . Kh K á h i á i ni n ệ i m ệ
......................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .............. 25 1. 1 5 . . 5 2 . . 2 . Cá C c á h c h nh n ì h n ì n hì h n ì h n h kh k á h i á i qu q á u t á t củ c a ủ a mắ m t
ắ ............................. .......................... ............................ ............................ .............................. .......................... ......26 1. 1 5 . . 5 3 . . 3 . Cá C c á c lo l ạ o i ạ i hư h ớ ư n ớ g n g củ c a ủ a hì h n ì h
n ............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ..............27 1. 1 6 . . 6 . Ch C u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t ị h ị gi g á i c
á ......................... .......................... ................................ .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ................28 1. 1 6 . . 6 1 . . 1 . Kh K á h i á i ni n ệ i m ệ m ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t ị h ị gi g á i c
á ........................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ................28 1. 1 6 . . 6 2 . . 2 . Bà B i à i tậ t p ậ p ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t ị h ị gi g á i c
á ............................. .......................... ............................ ............................ .............................. .......................... ..........................32 CHƯƠ Ư NG 2. CÁ C C C YẾU TỐ TẠO HÌNH CỦ
C A NGHỆ THUẬT THỊ GIÁC...........................................................33 2. 2 1 . . 1 .Đi Đ ể i m ể , m , né n t é t, ,di d ệ i n ệ n tr t o r n o g n g tạ t o o hì h nh
n ......................... .......................... .............................. .......................... .............................. ............................ .............................. ........33 2. 2 1 . . 1 1 . . 1 . Kh K á h i á i ni n ệ i m ệ m về v ề đi đ ể i m ể , m , né n t é ,t , di d ệ i n
ệ ............................. .......................... ............................ ............................ .............................. .......................... ..........................33 2. 2 1 . . 1 2 . . 2 . Hi H ệ i u ệ u qu q ả u ả ru r n u g n
........................... ............................ .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .......................... 38 2. 2 1 . . 1 3 . . 3 .Hi H ệ i u ệ u qu q ả u ả ảo ả
......................... ............................ .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .... 39 2. 2 1 . . 1 4 . . 4 . Bà B i à i tậ t p ậ p hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ru r n u g n g và v à hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ảo
ả ........................... .......................... .............................. .......................... .............................. ........................43 2. 2 2 . . 2 .Ph P ô h n ô g n g và v à hì h n ì h n
........................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .............. 44 3 2. 2 2 . . 2 1 . . 1 .Vai a itr t ò r ò củ c a ủ a ph p ôn ô g n g và v à hìn
ì h ......................... .......................... .............................. .......................... .............................. ............................ .............................. ........44 2. 2 2 . . 2 2 . . 2 . Cá C c á c đị đ n ị h n h lu l ậ u t ậ t ph p ô h n ô g n g hì h n ì h
n ......................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ..............44 2. 2 2 . . 2 3 . . 3 . Bà B i à i tậ t p ậ p tạ t o ạ o hì h n ì h n h “l “ ẫ l n ẫ n lộ l n ộ n ph p ô h n ô g n g hì h n ì h n “
h ......................... .......................... .............................. .......................... .............................. ........................48 2. 2 3 . . 3 .Hì H n ì h n h kh k ố h i
ố ......................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ............................ .... 48 2. 2 3 . . 3 1 . . 1 . Kh K á h i á i ni n ệ i m ệ
......................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .............. 48 2. 2 3 . . 3 2 . . 2 . Cá C c á c lo l ạ o i ạ i hì h n ì h n h kh k ố h i ố i và v à cá c c á h c h gọ g i ọ i tê t n
ê ........................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ......48 2. 2 3 . . 3 3 . . 3 . Bà B i à i tậ t p ậ p hì h n ì h n h kh k ố h i ố i tr t o r n o g n g kh k ô h n ô g n g gi g a i n
a ......................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ......51 2. 2 4 . . 4 .Án Á h n h sá s n á g n
......................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ............................ .... 51 2. 2 4 . . 4 1 . . 1 .Ph P â h n â n lo l ạ o i ạ ián á h n h sá s n á g
n ............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ......51 2. 2 4 . . 4 2 . . 2 .Ý Ý ng n h g ĩ h a a củ c a ủ a án á h n h sá s ng n g khi h ikế k t thợ h p ợ p vớ v i ớ ihì h nh n h kh k ố h i ố ivà v à mà m u à u sắ s c
ắ ........................... ............................ ....................52 2. 2 4 . . 4 3 . . 3 .Bà B i à itậ t p ậ p ph p â h n â n títc í h c h án á h n h sá s n á g
n ........................... ............................ .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ....55 2. 2 5 . . 5 .Mà M u à u sắ s c ắ
........................... .......................... ................................ .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ...... 55 2. 2 5 . . 5 1 . . 1 .Bả B n ả g n g mà m u à u và v à cá c c á h c h ph p a h a mà m u
à ......................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ....55 2. 2 5 . . 5 2 . . 2 .Sắ S c ắ c độ đ , ộ ,cư c ờ ư n ờ g n g độ đ ộ và v à ga g m a m mà m u
à ........................... .......................... .............................. ............................ ............................ ............................ ....................59 2. 2 5 . . 5 3 . . 3 Cá C c á c yế y u ế u tố t ố tâ t m â m lý l ý về v ề mà m u à u sắ s c
ắ ......................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ..........................60 2. 2 5 . . 5 4 . . 4 .Bà B i à itậ t p ậ p về v ề mà m u à u sắ s c
ắ ............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ......65 2. 2 6 . . 6 .Kh K ô h n ô g n g gi g a i n a
......................... .......................... ................................ .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ........................ 66 2. 2 6 . . 6 1 . . 1 . Ph P ố h i ố i cả c n ả h n h kh k ô h n ô g n g gi g a i n
a ........................... ............................ .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ........................66 2. 2 6 . . 6 2 . . 2 . Cá C c c hì h nh n h th t ứ h c ứ c bố b ố cụ c c ụ c khô h n ô g n g gi g a i n a n cơ c ơ bả b n
ả ......................... .......................... .............................. .......................... .............................. ..........68 2. 2 6 . . 6 3 . . 3 . Bà B i itậ t p ậ p dự d n ự g n g bố b ố cụ c c ụ c kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n th t e h o o cá c c á c đi đ ể i m ể
m tụ......................... ............................ .............................. .......................... ......72 2. 2 7 . . 7 .Ch C ấ h t ấ tlilệ i u
ệ ........................... .......................... ................................ .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ......72 2. 2 7 . . 7 1 . . 1 . Ch C ấ h t ấ t lilệ i u ệ u tr t o r n o g n g tự t ự nh n i h ê i n
ê ......................... .......................... .............................. .......................... ................................ .......................... .............................. ..................72 2. 2 7 . . 7 2 . . 2 .Cá C c á h c h tạ t o ạ o ch c ấ h t ấ ttr t o r n o g n g tạ t o ạ o hì h n ì h
n ........................... .......................... .............................. .......................... ................................ .......................... ............................72 2. 2 7 . . 7 3 . . 3 .Bà B i à itậ t p ậ p tạ t o ạ o ch c ấ h t
ấ ........................... .......................... .............................. .......................... .............................. ............................ ............................ ............................ ....................75 2. 2 8 . . 8 .Bố B ố cụ c c ụ
....................... ............................ .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ................ 76 2. 2 8 . . 8 1 . . 1 .Bố B ố cụ c c ụ c đă đ n ă g n g đố đ i ố i(đ ( ố đ i ố ixứ x n ứ g n )
g ......................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ....76 2. 2 8 . . 8 2 . . 2 .Bố B ố cụ c c ụ c đư đ ờ ư n ờ g n g di d ề i m ề
........................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ......77 2. 2 8 . . 8 3 . . 3 .Bố B ố cụ c c ụ c dà d n à n tr t ả r i
ả ......................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .......................... 77 2. 2 8 . . 8 4 . . 4 .Bố B ố cụ c c ụ c tự t ự do
d ....................... ............................ .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ....78 CH C ƯƠ Ư NG 3. MỘT SỐ S NGUYÊN TẮC C TRO
R NG TẠO HÌNH ........................... .......................... .............................. ........................80 CỦ
C A NGHỆ THUẬT THỊ GIÁC......................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ........................80 3. 3 1 . . 1 .Tỷ T ỷ lệ l
........................... .......................... .............................. .......................... .............................. ............................ ............................ ............................ .............................. .......................... .................... 80 3. 3 1 . . 1 1 . . 1 .Tỷ T ỷ lệ l ệ và v n à g n
........................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ............................ .............................. ........ 80 3. 3 1 . . 1 2 . . 2 .Bài à itậ t p ậ p tạ t o ạ o hì h n ì h h th t e h o e o tỷ t ỷ lệ l ệ và v n à g
n ........................... .......................... ................................ .......................... .............................. .......................... ................83 4 3. 3 2 . . 2 . Nh N ị h p ị p đi đ ệ i u ệ
........................... .......................... .............................. .......................... .............................. ............................ ............................ .......................... ................................ ..........................83 3. 3 2 . . 2 1 . . 1 . Kh K á h i á i ni n ệ i m
ệ ......................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. ..............83 1. 1 2 . . 2 2 . . 2 Cá C c á c lo l ạ o i ạ i nh n ị h p ị p đi đ ệ i u ệ u tr t o r n o g n g tạ t o ạ o hì h n ì h
n ........................... .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ..84 3. 3 2 . . 2 3 . . 3 . Bà B i à i tậ t p ậ p tạ t o ạ o hì h n ì h n h th t e h o e o nh n ị h p ị p đi đ ệ i u
ệ ......................... .......................... .............................. ............................ ............................ ............................ ....................84 3. 3 3 . . 3 .Tư T ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả n và v à tư t ơ ư n ơ g n g tự t
........................... .......................... .............................. ............................ ............................ .......................... .............................. .......................... ..84 3. 3 3 . . 3 1 . . 1 .Tư T ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả
......................... ............................ .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .... 84 3. 3 3 . . 3 2 . . 2 . Tư T ơ ư n ơ g n g tự t ự (V ( i V i bi b ế i n ế )
n ............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... .............................. .......................... ......86 3. 3 3 . . 3 3 . . 3 . Bà B i à i tậ t p ậ p tạ t o ạ o hì h n ì h n h tư t ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả n và v à tư t ơ ư n ơ g n g tự
t ........................... .......................... .............................. .......................... .............................. ..........89 3. 3 4 . . 4 .Bà B i à itậ t p ậ p cu c ố u i ố ikh k ó h a ó a : :" " Tạ T o ạ o hì h n ì h n h và v à ph p â h n â n títc í h c h tá t c á c ph p ẩ h m ẩ m tạ t o ạ o hì h n ì h n ”
h ........................... ............................ ..........................89 5 CHƯƠNG 1. NHỮN Ữ G VẤN ĐỀ CƠ C BẢ B N CỦ C A NHẬN THỨC Ứ C THỊ GIÁC 1. 1 1 . . 1 Tổ T n ổ g n g qu q a u n a n về v ề nh n ậ h n ậ n th t ứ h c ứ c th t ị h ịgi g á i c á Tr T o r n o g n g cu c ộ u c ộ c số s n ố g n , g , mộ m t ộ t tr t o r n o g n g số s ố nh n ữ h n ữ g n g th t u h ộ u c ộ c títn í h n h qu q a u n a n tr t ọ r n ọ g n g nh n ấ h t ấ t củ c a ủ a th t ế h ế gi g ớ i i ớ i vậ v t ậ t ch c ấ h t ấ xu x n u g n g qu q a u n a g n g ta t a là l à sự s ự tồ t n ồ n tạ t i ạ i củ c a ủ a kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n ba b a ch c i h ề i u ề . u . Co C n o n ng n ư g ờ ư i ờ i có c ó th t ể h ể tr t ự r c ự c titế i p ế p cả c m ả m nh n ậ h n kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n ba b a ch c i h ề i u ề u th t ô h n ô g n g qu q a u a cá c c á c gi g á i c á c qu q a u n a n nh n ư h ư th t ị h ị gi g á i c á , c , xú x c ú c gi g á i c á . c . Tr T o r n o g n g đó đ ó th t ị h ị gi g á i c á c th t u h nh n i h ề i u ề u th t ô h n ô g n g titn i n nh n ấ h t ấ .t . Nh N ư h n ư g n g để đ ể cả c m ả m nh n ậ h n ậ n đư đ ợ ư c ợ c kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n th t ì h ì th t ị h ị gi g á i c á c cầ c n ầ n có c ó nh n ữ h n ữ g n g đi đ ề i u ề ki k ệ i n ệ n nh n ấ h t ấ t đị đ n ị h n h nh n ư h ư án á h n h sá s n á g n , g , mà m u à u sắ s c ắ . c Án Á h n h sá s n á g n g đư đ ợ ư c ợ c ch c i h ế i u ế u và v o à o vậ v t ậ t th t ể h , ể , hì h n ì h n h th t ể h , ể , từ t ừ vậ v t ậ t th t ể h ể , , hì h n ì h n h th t ể h ể đó đ ó án á h n h sá s n á g n g ph p ả h n ả n xạ x đậ đ p ậ p và v o à o mắ m t ắ t th t ô h n ô g n g qu q a u a hệ h ệ th t ố h n ố g n g th t ầ h n ầ n ki k n i h n h th t ị h ị gi g á i c á c mà m à ng n ư g ờ ư i ờ i ta t a có c ó th t ể h ể nh n ậ h n ậ n bi b ế i t ế t đư đ ợ ư c ợ c hì h n ì h n và v à vậ v t ậ t th t ể h . ể . Án Á h n h sá s n á g n g là l m à m tă t n ă g n g hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả th t ị h ị gi g á i c á , c , tù t y ù y lo l ạ o i ạ i án á h n h sá s n á g n , g , mà m u à u sắ s c ắ c án á h n h sá s n á g n g và v cư c ờ ư n ờ g n g độ đ ộ án á h n h sá s n á g n g mà m à hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả nh n ậ h n ậ n th t ứ h c ứ c vậ v t ậ t th t ể h ể và v à hì h n ì h n h th t ể h ể ca c o a o ha h y a y th t ấ h p ấ . p . Ch C í h n í h n h vì v ì vậ v y ậ hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả củ c a ủ a vậ v t ậ t tạ t o ạ o hì h n ì h n h ph p ụ h ụ th t u h ộ u c ộ c rấ r t ấ t nh n i h ề i u ề u và v o à o án á h n h sá s n á g n . g . Th T ô h n ô g n g qu q a u a án á h n h sá s n á g n g là l m à m rõ r kh k ố h i ố ,i , kh k ô h n ô g n g gi g a i n a , n , mà m u à u sắ s c ắ c củ c a ủ a hì h n ì h n h th t ể h , ể , vậ v t ậ t th t ể h . ể . Nh N ư h ư ví v í dụ d ụ hì h n ì h n h ( ( H1 H . 1 1 . ) 1 ) án á h n h sá s n á g n g là l m à m rõ r phông và hình. Cò C n hình (H1.2 . ) 2 ) do d o án á h n h sá s n á g n g yế y u ế u nê n n ê n kh k ô h n ô g n g là l m à m rõ r õ hì h n ì h n h và v à nê n n ê n mắ m t ắ t ng n ư g ờ ư i ờ có c ó ítí t th t ô h n ô g n g titn i n về v ề hì h n ì h n , h nề n n ề n ha h y a y kh k ô h n ô g n g gi g a i n a . n (H H 1 . .1 ): Á n Á h s án á g l àm à m rõ p hông v à à h ình (H 1 . 2 ): Á nh s áng y ếu n ên m ắt ít t hông t in Ở Ở đâ đ y â y ta t a mớ m i ớ ich c ỉ h ỉbà b n à n đế đ n ế n án á h n h sá s n á g n g tr t ắ r n ắ g n , g ,ng n o g à o i à ira r a cò c n ò n án á h n h sá s n á g n g mà m u à u và v à gi g á i á tr t ị r ịth t ẩ h m ẩ m mỹ m củ c a ủ a c hú h n ú g g k h k i h it á t c á c đ ộ đ n ộ g n g đ ế đ n ế n h ì h n ì h h t h t ể h . ể .T ấ T t tc ả c ả nh n ữ h n ữ g g k i k ến ế n t h t ứ h c ứ c v ề v ề án á h n h s á s n á g n g s ẽ s ẽ đư đ ợ ư c ợ c ph p â h n â n t ítch c h k ỹ k ỹ ở mụ m c ụ c 2. 2 4 . 4 tr t o r n o g n g ph p ầ h n ầ n ch c ư h ơ ư n ơ g n g 2 2 củ c a ủ a bà b i à i gi g ả i n ả g n g nà n y à . y . Vậ V y ậ y nê n n ê n ở ở đâ đ y â y ch c ỉ h ỉ ma m n a g n g títn í h n h gi g ớ i i ớ i th t i h ệ i u ệ u đế đ n ế đi đ ề i u ề u ki k ệ i n ệ n để đ ể mắ m t ắ tng n ư g ờ ư i ờ icó c ó th t ể h ể nh n ì h n ì n th t ấ h y ấ y vậ v t ậ tth t ể h , ể ,hì h n ì h n h th t ể h ể tr t o r n o g n g mộ m t ộ tkh k ô h n ô g n g gi g a i n a n cụ c ụ th t ể h . ể Mà M u à u sắ s c ắ : c :Nế N u ế u ch c ỉ h ỉxé x t é tán á h n h sá s n á g n g th t ô h i ô ith t ì h ìmắ m t ắ tng n ư g ờ ư i ờ ivẫ v n ẫ n có c ó th t ể h ể nh n ì h n ì n th t ấ h y ấ y vậ v t ậ tth t ể h , ể ,hì h n ì h n h th t ể h . ể Nhưng nếu có màu sắ s c th
t ì ìhiệu quả về cảm quan sẽ s càng rõ rệt.t Màu sắ s c sẽ s giú i p người inhìn có nh n i h ề i u ề u th t ô h n ô g n g titn i n hơ h n ơ . n .Ví V ídụ d ụ : :nh n ì h n ì n mộ m t ộ tqu q ả u ả tá t o á o mà m u à u đỏ đ ỏ bi b ế i t ế tđó đ ó là l à tá t o á o ch c í h n í , n ,ph p â h n â n bi b ệ i t ệ tđư đ ợ ư c ợ c đâ đ u â u là l dò d n ò g n g sô s n ô g n g tr t o r n o g n g xa x n a h n h , ,đâ đ u â u là l à dò d n ò g n g sô s n ô g n g bẩ b n ẩ . n … . v … v v . v .. .bở b i ở ixé x t é tch c o h o cù c n ù g n g nế n u ế u kh k ô h n ô g n g có c ó mà m u à u sắ s c ắ c th t ì h ta t a ch c ỉ h ỉnh n ì h n ì n th t ấ h y ấ y 2 2 qu q ả u ả tá t o á o xa x n a h n h và v à ch c í h n í n đỏ đ ỏ đề đ u ề u là l à mà m u à u gh g i h ,i ,ha h y a y dò d n ò g n g sô s n ô g n g sạ s c ạ h c h ha h y a y bẩ b n ẩ n cũ c n ũ g n là l mộ m t ộ tmà m u à u xá x m á . m .Nh N ư h ư vậ v y ậ y mà m u à u sắ s c ắ c cũ c n ũ g n g là l à nh n ữ h n ữ g n g yế y u ế u tố t ố qu q a u n a n tr t ọ r n ọ g n g để đ ể tr t u r y u ề y n ề n tả t i ả 11 th t ô h n ô g n g titn i n đế đ n ế n th t ị h ị gi g á i c á , c , là l à mộ m t ộ t tr t o r n o g n g nh n ữ h n ữ g n g đi đ ề i u ề u ki k ệ i n ệ n để đ ể cả c m ả m nh n ậ h n ậ n th t ị h ị gi g á i c á . c . Ph P ầ h n ầ n mà m u à u sắ s c ắ c sẽ s đư đ ợ ư c c ph p ân â n títc í h c h kỹ k ỹ ở ở mục ụ c 2. 2 5 . 5 củ c a ủ a ch c ư h ơ ư n ơ g n g 2 2 tr t o r n o g n g bà b i igi g ả i n ả g n g nà n y. y 1. 1 2 . . 2 Lự L c ự c th t ị h ịgi g á i c á 1.2.1. Khái niệ i m Lự L c ự th t ị ịgiá i c Tr T o r n o g n g tr t ạ r n ạ g n g th t á h i á i bì b n ì h n h th t ư h ờ ư n ờ g n g th t ì h ì mắ m t ắ t ng n ư g ờ ư i ờ i lu l ô u n ô n có c ó xu x u hư h ớ ư n ớ g n g tìtm ì m ki k ế i m ế m mộ m t ộ t đố đ i ố i tư t ợ ư n ợ g n nà n o à o đó đ ó th t e h o e o sự s ự ch c ỉ h ỉ đạ đ o ạ o củ c a ủ a bộ b ộ nã n o ã . o . Ví V í nh n ư h ư tìtm ì m mộ m t ộ t ng n ư g ờ ư i ờ i qu q e u n e n tr t o r n o g n g đá đ m á m đô đ n ô g n , g , tìtm ì m mộ m t ộ ch c ù h m ù m ch c ì h a ì a kh k ó h a ó a bị b ị mấ m t ấ ,t , ha h y a y đơ đ n ơ n gi g ả i n ả n là l à nh n ì h n ì n đư đ ờ ư n ờ g n g để đ ể di d i ch c u h y u ể y n ể … n T … u T y u y nh n i h ê i n ê n cũ c n ũ g n g có c ó nh n i h ề i u ề tìtn ì h n h hu h ố u n ố g n g kh k i h ế i n ế n co c n o n ng n ư g ờ ư i ờ i ch c ú h ú ý ý nh n ì h n ì n mộ m t ộ t đố đ i ố i tư t ợ ư n ợ g n g nà n o à o đó đ ó mà m à kh k ô h n ô g n g có c ó sự s ự ch c ỉ h ỉ đạ đ o ạ o tr t ư r ớ ư c ớ củ c a ủ a nã n o ã o bộ b ộ nh n ư h ư tr t o r n o g n g mộ m t ộ t đá đ m á m đô đ n ô g n g mặ m c ặ c đồ đ ồ tr t ắ r n ắ g n g lạ l i ạ i có c ó mộ m t ộ t ng n ư g ờ ư i ờ i mặ m c ặ c đồ đ ồ mà m u à u đe đ n e n th t ì h ng n a g y a y lậ l p ậ p tứ t c ứ c ch c ú h n ú g n g ta t a sẽ s ẽ ch c ú h ú ý ý đế đ n ế n ng n ư g ờ ư i ờ i mặ m c ặ c đồ đ ồ đe đ n e , n , ha h y a y gi g ữ i a ữ a rừ r n ừ g n câ c y â y mà m u à u xa x n a h n h có c ó mộ m t ộ câ c y â y lá l á mà m u à u đỏ đ ỏ ta t a sẽ s ẽ bị b ịth t u h u hú h t ú tbở b i ở itá t n á n câ c y â y mà m u à u đỏ đ … ỏ N … ế N u ế u đư đ ợ ư c ợ c hỏ h i ỏ ilý l ý do d o “v “ ì v ìsa s o a o bạ b n ạ n lạ l i ạ ich c ú h ú ý nh n ì h n ì n nh n ữ h n ữ g n g đố đ i ố i tư t ợ ư n ợ g n g đó đ ó ?” ? ” th t ì h ì đa đ a số s ố sẽ s ẽ tr t ả r ả lờ l i ờ i rằ r n ằ g n g “v “ ì v ì nó n ó kh k á h c á c bi b ệ i t ệ ” t , ” , Vậ V y ậ y tạ t i ạ i sa s o a o sự s ự kh k á h c á
biệt t đó khiến chúng ta t phải ichú ý ? Để tr
t ả lời icâu hỏi inày chúng ta t cùng tì t m hiểu lự l c th t ị ịgiác qu q a u a ha h i a iví v ídụ d ụ th t ự h c ự c tế t ế nh n ư h ư sa s u a u : Ví V í dụ d 1 ụ 1 : : Bạ B n ạ n nh n ậ h n ậ n đư đ ợ ư c ợ c mộ m t ộ t hộ h p ộ p qu q à u à nh n ư h n ư g n g kh k i h i mở m ở ra r a tr t o r n o g n g hộ h p ộ p tr t ố r n ố g n g rỗ r n ỗ g n . g . Bạ B n ạ n sẽ s ẽ cả c m ả th t ấ h y ấ hụ h t ụ t hẫ h n ẫ g n , g do d o 2 2 lý l ý do d o : Do D o tâ t m â m lý l ý ch c ờ h ờ đợ đ i ợ .i Sự S ự ch c ú h ú ý ý củ c a ủ a mắ m t ắ t(s ( ứ s c ứ c că c ng n g củ c a ủ a mắt ắ ) t ) kh k ô h n ô g n g có c ó mộ m t ộ tđố đ i ố itư t ợ ư ng n g nà n o à o để đ ể đặt ặ tvà v o à . o Giả i i ith t íc í h : :Đó Đ ó là l à sự s ự mấ m t ấ tcâ c n â n bằ b n ằ g n g gi g ữ i a ữ a sứ s c ứ c că c n ă g n g củ c a ủ a mắ m t ắ tvà v à lự l c ự c hú h t ú tcủ c a ủ a đố đ i ố itư t ợ ư n ợ g n g th t ị h ịgi g á i c á . c Ví V ídụ d ụ 2: 2 :Lấ L y ấ y 2 2 tờ t ờ gi g ấy ấ y tr t ắ r ng n g kh k ổ ổ A4, 4 ,một ộ ttờ ờ gi g ấy ấ y bạ b n ạ n hã h y ã y vẽ v ẽ 1 1 hì h nh n h tr t ò r n ò n tô t ô mà m u à u đe đ n, n ,tờ t ờ gi g ấy ấ cò c n ò n lạ l i ạ iđể đ ể mà m u à u tr t ắ r n ắ g n . g (H H 1. 3) L ự L c ự c t hị giác á c y ếu ế (H ( H 1. 1 .4) 4 ) Lự L c ự c th t ị h ịgi g á i c á c mạ m n ạ h n Kh K i h iđặ đ t t2 2 tờ t ờ gi g ấy ấ y nà n y à y tr t ê r n n bà b n à , n ,mắ m t ắ tch c ú h n ú g n g ta t a sẽ s ẽ bị b ịth t u h u hú h t ú tbở b i ở itờ t ờ gi g ấy ấ y hì h n ì h h (H ( 1 H . 1 4) 4 ) có c ó ch c ấ h m đen. Giả i i ith t íc í h : :Đó Đ ó là à do d o ch c ấ h m ấ m đe đ n n ở ở tờ t ờ gi g ấy ấ y hì h nh n h (H ( 1 H . 1 4) 4 ) si s n i h n h ra a mộ m t ộ tlự l c ự c tư t ơ ư n ơ g n g ứn ứ g n g vớ v i ớ isức ứ că c n ă g n g củ c a ủ a mắ m t ắ .t .Ta T a gọ g i ọ iđó đ ó là l à lự l c ự c th t ị h ịgi g á i c á . c Như vậy : L ực t hị g iác l à m ột k hái n iệm d ùng đ ể c hỉ s ự c hú ý t ập t rung c ủa m ắt đ ến m ột đối
tượng nào đó trong một không gian bất kỳ. 12 Tu T y u y nh n i h ê i n ê n lự l c ự c th t ị h ịgi g á i c á c cò c n ò n bị b ịch c i h iph p ố h i ố ibở b i ở icả c m ả m qu q a u n a n củ c a ủ a th t ị h ịgi g á i c á c đố đ i ố ivớ v i ớ ivị v ịtr t í r íđặ đ t ặ ttítn í n hi h ệ i u ệ th t ị h gi g á i c á . c Ví V ídụ d ụ : (H ( H 1. 1 .5) 5 : ) :Lự L c ự c th t ị h ịgi g á i c á c ph p ụ h c ụ c th t u h ộ u c ộ c và v o à o vị v ịtr t í r íđặ đ t ặ ttítn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ịgi g á i c á Tr T o r n o g n g hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 5 . ) 5 ) rấ r t ấ t nh n i h ề i u ề u títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c có c ó kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c bằ b n ằ g n g nh n a h u a , u , nh n ư h n ư g n g Mắ M t ắ t ng n ư g ờ ư i ờ xe x m e m lạ l i ạ i lu l ô u n ô n bị b ị th t u h u hú h t ú t bở b i ở i títn í n hi h ệ i u ệ u ở ở gi g ữ i a ữ a tr t ư r ớ ư c ớ . c . Đồ Đ n ồ g n g th t ờ h i ờ i tạ t o ạ o ch c o h o ta t a cả c m ả m gi g á i c á c nh n ữ h n ữ g n g títn í hi h ệ i u ệ u bê b n ê n ng n o g à o i à i có c ó xu x u hư h ớ ư n ớ g n g rờ r i ờ i kh k ỏ h i ỏ i mặ m t ặ t ph p ẳ h n ẳ g n . g . Nh N ư h ư vậ v y ậ y rõ r õ rà r n à g n g ở ở đâ đ y â y có c ó mộ m t ộ t cấ c u ấ u tr t ú r c ú c ẩn ẩ nà n o à o đó đ ó đa đ n a g n g ch c i h i ph p ố h i ố i mắ m t ắ t ch c ú h n ú g n g ta t . a . Đó Đ ó ch c í h n í h n h là l à sơ s ơ đồ đ ồ cấ c u ấ u tr t ú r c ú c ẩn ẩ n củ c a ủ a hì h n ì h n h vu v ô u n ô g n g (H ( 1 H . 1 6 . ) 6 . ) Cấ C u ấ u tr t ú r c ú c đư đ ợ ư c ợ c xá x c á c đị đ n ị h n h bở b i ở icá c c c tr t ụ r c ụ c vuô u n ô g g gó g c ó , c ,cá c c c đư đ ờ ư n ờ g n g ch c é h o é , o các góc và tâ t m. (H H 1 . .6 ) : S ơ ơ đ ồ c ấ c u ấ t rúc c ẩn ẩ c ủ c a a h ình v uông Cấ C u ấ u tr t ú r c ú c nà n y à y ch c i h i ph p ố h i ố i hầ h u ầ u hế h t ế t cá c c á c lilê i n ê n kế k t ế t gi g ữ i a ữ a mặ m t ặ t ph p ẳ h n ẳ g n g và v à cá c c á c títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c có c tr t ê r n ê n mặ m t ặ tph p ẳ h n ẳ g n g đó đ . ó .Ta T a gọ g i ọ iđó đ ó là
l cấu trúc ẩn của lực thị giác trên mặt phẳng. Mỗ M i ỗ imộ m t ộ tdạ d n ạ g n hì h nh n h ph p ẳ h n ẳ g n g kh k á h c á c nh n a h u a u có ó cấ c u u tr t ú r c ú c ẩn n kh k á h c á c nh n a h u a . u Cấ C u ấ u tr t ú r c ú c ẩn ẩ n củ c a ủ a hì h n ì h n h gâ g y â y ra r a cả c m ả m gi g á i c á c về v ề hư h ớ ư n ớ g n g củ c a ủ a cá c c á c títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c tr t o r n o g n g kh k ô h n ô g n gi g a i n a . n Tí T n í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c kh k i h i xu x ấ u t ấ t hi h ệ i n ệ n dọ d c ọ c th t e h o e o cá c c á c tr t ụ r c ụ c cấ c u ấ u tr t ú r c ú c củ c a ủ a hì h n ì h n h vu v ô u n ô g n g và v à cá c c á đư đ ờ ư n ờ g n g ch c é h o é o có c ó xu x u hư h ớ ư n ớ g n g câ c n â n bằ b n ằ g n g về v ề ha h i a iph p í h a í a củ c a ủ a tr t ụ r c ụ c cấ c u ấ u tr t ú r c ú c và v à cá c c á c đư đ ờ ư n ờ g n g ch c é h o é . o Tí T n í n hi h ệ i u ệ u xu x ấ u t ấ t hi h ệ i n ệ n ở ở đi đ ể i m ể m gi g ữ i a ữ a củ c a ủ a kh k o h ả o n ả g n g cá c c á h c h từ t ừ tâ t m â m đế đ n ế n bố b n ố n gó g c ó , c , từ t ừ tâ t m â m đế đ n ế n bố b n ố đư đ ờ ư n ờ g n g bi b ê i n ê n th t ì h ìcó c ó xu x u hư h ớ ư n ớ g n g bị b ịhú h t ú tvề v ề tâ t m â . m Kế K t tlu l ận : Lự L c ự th t ị ịgiá i c (ẩn) ở ở tâ t m mạnh hơn ơ và giả
i m dần khi idi iđộng xa tâ t m. 13 1.2.2. C ường đ ộ l ực thị g iác Bả B n ả n th t â h n â n mỗ m i ỗ i mộ m t ộ t đố đ i ố i tư t ư ng n g hì h n ì h n h th t ể h ể si s n i h n h ra r a mộ m t ộ t tr t ư r ờ ư n ờ g n g lự l c ự c th t ị h ị gi g á i c á c tư t ư ơn ơ g n g ứn ứ g n g vớ v i ớ i kí k c í h c th t ư h ớ ư c ớ c củ c a ủ a ch c í h n í h n h hì h n ì h n h th t ể h ể đó đ . ó . Kh K i h i cá c c á c đố đ i ố i tư t ợ ư n ợ g n g hì h n ì h n h th t ể h ể nà n y à y đặ đ t ặ t cạ c n ạ h n h n n ha h u a u sẽ s ẽ tư t ơ ư n ơ g n g tá t c á tr t ư r ờ ư n ờ g n g lự l c ự c vớ v i ớ i nh n a h u a . u . Tu T y u y nh n i h i ên ê n ch c ú h n ú g n g tư t ơ ư n ơ g n g tá t c á c vớ v i ớ i nh n a h u a u nh n ư h ư th t ế h ế nà n o à o ch c ú h n ú g n g ta t a sẽ s ẽ cù c n ù g n phân tí t ch qua ví ídụ sa s u : Vẽ V ẽ 3 3 hì h n ì h n h bấ b t ấ t kỳ k ỳ và v à đ đ ặt ặ t cá c c á h c h nh n a h u a u mộ m t ộ t kh k o h ả o n ả g n g nh n ỏ h ỏ hơ h n ơ n kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c c c ủa ủ a hì h n ì h n h vẽ v - hì h n ì h n h mi m n i h n h họ h a ọ a (H ( 1 H . 1 7) 7 .) Vẽ V ẽ 3 3 hì h n ì h n h tư t ơ ư n ơ g n g tự t ự n n hư h ư hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 7 . ) 7 ) và v à đặ đ t ặ t cá c c á h c h nh n a h u a u mộ m t ộ t kh k o h ả o n ả g n g lớ l n ớ n hơ h n ơ n kí k c í h c th t ư h ớ ư c ớ c củ c a ủ a hì h n ì h n h vẽ v - hì h n ì h n h mi m n i h n h họ h a ọ a (H ( 1 H . 1 8) 8 (H ( H 1. 1 .7) 7 : ) :Cư C ờ ư n ờ g n g độ đ ộ lự l c ự c th t ị h ịgi g á i c á c mạ m n ạ h n (H ( H 1. 1 .8) 8 : ) :Cư C ờ ư n ờ g n g độ đ ộ lự l c ự th t ị h ịgi g ác i yếu y Ở Ở hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 7 . ) 7 ) tạ t o ạ o cả c m ả m gi g á i c á c cá c c á c hì h n ì h n h lilê i n ê n kế k t ế t vớ v i ớ i nh n a h u a u nh n ư h ư mộ m t ộ t tậ t p ậ p hợ h p ợ . p . Tr T o r n o g n g kh k i h i đó đ ó cá c c á hì h n ì h n h ở ở (H ( H 1. 1 8 . ) 8 ) lạ l i ạ icó c ó cả c m ả m gi g á i á c c rờ r i ờ irạ r c ạ . c .Nh N ữ h n ữ g n g cả c m ả m gi g á i c á c tr t ê r n ê n có c ó đư đ ợ ư c ợ c là l à do d o mứ m c ứ c độ đ ộ lớ l n ớ n nh n ỏ h kh k á h c á c nh n a h u a u củ c a ủ a kh k o h ản ả g n g cá c c á h h gi g ữa ữ a các á c hì h nh n h vẽ v . ẽ (H H 1. .9): Ph P ân â tích c cườ ư n ờ g độ lực ự c thị giác á Nếu ta t gọi iđộ lớ l n của hình vẽ là
l a, khoảng cách giữa các hình vẽ là b. Khi ia > b th t ì ìxảy ra hiện tư t ợ ư n ợ g n g lilê i n ê n kế k t ế ttr t ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ịgi g á i c á , c ,có c ó mộ m t ộ tlự l c ự c vô v ô hì h n ì h n h nà n o à o đó đ ó gắ g n ắ n kế k t ế tcá c c á c hì h n ì h n h vẽ v ẽ lạ l i ạ ivớ v i ớ inh n a h u a u th t à h n à h n mộ m t ộ ttậ t p ậ p hợ h p ợ . p .Từ T ừ đó đ ó tậ t p ậ p hợ h p ợ p nà n y à y lilê i n ê n kế k t ế tvớ v i ớ inh n a h u a u tạ t o ạ o ra r a mộ m t ộ tlự l c ự c th t ị h ịgi g á i c á c lớ l n ớ n hơ h n ơ , n ,th t u h u hú h t ú tmắ m t ắ ng n ư g ờ ư i ờ ixe x m e m nó n ó nh n ư h ư hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 7 . ) 7 ) . .Kh K i h ib b > > a a cá c c á c tr t ư r ờ ư n ờ g n g lự l c ự c củ c a ủ a cá c c á c hì h n ì h n h v v ẽ ẽ tồ t n ồ n tạ t i ạ iđộ đ c ộ c lậ l p ậ p và v à ch c o h ta t a cả c m ả m gi g á i c á c rờ r i ờ irạ r c ạ c nê n n ê n hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 8 . ) 8 ) kh k ô h n ô g n g th t u h u hú h t ú tsự s ự ch c ú h ú ý ý củ c a ủ a mắ m t ắ tng n ư g ờ ư i ờ ixe x m e m bằ b n ằ g n g hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 7 . ) 7 . ) Như vậy : Mứ M c ứ độ lớ l n ớ nhỏ của tr t ư r ờ ư n ờ g lự l c ự đượ ư c ợ gọi ilà l cườ ư n ờ g độ lự l c ự th t ị ịgiá i c. 14 Tr T o r n o g n g tr t ư r ờ ư n ờ g n g hợ h p ợ p ta t a ch c o h o cá c c á c ch c ấ h m ấ m đe đ n e n đặ đ t ặ t cạ c n ạ h n h nh n a h u a u th t à h n à h n h mộ m t ộ t tậ t p ậ p hợ h p ợ , p , so s n o g n g so s n o g n g kí k n í mặ m t ặ t gi g ấ i y ấ y nh n ư h ư hì h n ì h n h ( ( H1 H . 1 1 . 0 1 ) 0 ) và v à cá c c á c ch c ấ h m ấ m đe đ n e n rờ r i ờ i rạ r c ạ c kí k n í n mặ m t ặ t gi g ấ i y ấ y nh n ư h ư hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 1 . 1 1 ) 1 . ) . Kh K i h i xe x m e 2 2 bứ b c ứ c hì h n ì h n h th t ì h ì ta t a th t ấ h y ấ y hì h n ì h n h (H ( H 1. 1 1 . 0 1 ) 0 ) rấ r t ấ t nh n ứ h c ứ c mắ m t ắ .t . Đó Đ ó là l à do d o cư c ờ ư n ờ g n g độ đ ộ lự l c ự c th t ị h ị gi g á i c á c đã đ ã là l m à nh n ứ h c ứ c mắ m t ắ t ng n ư g ờ ư i ờ i nh n ì h n ì n nó n . ó (H ( H 1. .10): ) :Cư C ờ ư n ờ g độ lực t hị g iáác mạnh (H 1 . 1 1): C ường đ ộ l ực t hị g iác y ếu Tr T o r n o g n g tự t ự nh n i h ê i n ê n cũ c n ũ g n g có c ó nh n i h iiề i u ề u ví v í dụ d ụ rấ r t ấ t số s n ố g n g độ đ n ộ g n . g . Ví V í dụ d ụ nh n ư h ư Ng N ự g a ự a vằ v n ằ n và v à hổ h ổ (H ( 1 H . 1 1 . 2 1 ) 2 , ) (H ( 1 H . 1 1 . 3 1 ) 3 ) : (H ( H 1. 1 .12 1 ) 2 ) : :Cư C ờ ư n ờ g n g độ đ ộ lự l c ự c th t ị h ịgi g á i c á c mạ m n ạ h n (H ( H 1. 1 .13 1 ) 3 ) : :Cư C ờ ư n ờ g n g độ đ ộ lự l c ự th t ị h ịgi g ác i yếu y Ch C ú h n ú g n ta t a th t ấ h y ấ y bứ b c ứ c hì h n ì h n h ng n ự g a ự a vằ v n ằ n tạ t o ạ o đư đ ợ ư c ợ c ch c ú h ú ý ý củ c a ủ a mắ m t ắ t ng n ư g ờ ư i ờ i nh n ì h n ì n nó n ó hơ h n ơ , n , Nh N ư h n ư g n g do d cư c ờ ư n ờ g n g độ đ ộ lự l c ự c th t ị h ịgi g á i c á c lớ l n ớ n nê n n ê n gâ g y â y ch c o h o ta t a cả c m ả m gi g á i c á c nh n ứ h c ứ c mắ m t ắ .t Kế K t tlu l ận: Kh K o h ả o n ả g n g cá c c á h c h gi g ữ i a ữ a cá c á á c á c títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c lớ l n ớ n hơ h n ơ n kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c củ c a ủ a ch c ú h ú ú n ú g n g th t ì h ì cư c ờ ư n ờ g n độ đ ộ lự l c ự c th t ị h ịgi g á i c á c yế y u ế . u Khoản ả g n g cá c c á h c h gi g ữ i a ữ a cá c á á c á c títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c nh n ỏ h ỏ hơ h n ơ n kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c củ c a ủ a ch c ú h ú ú n ú g n g th t ì h ì cư c ờ ư n ờ g n độ đ ộ lự l c ự c th t ị h ịgi g á i c á c mạ m n ạ h n . h Cư C ờ ư n ờ g n g độ đ ộ lự l c ự c th t ị h ị gi g á i c á c ph p ụ h ụ th t u h ộ u c ộ c và v o à o kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c và v à mậ m t ậ t độ đ ộ xu x ấ u t ấ t hi h ệ i n ệ n củ c a ủ a củ c a ủ a cá c c á c títn í hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á . c 15 Lư L u ư u ý ý : Kh K i h i ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g Lự L c ự c th t ị h ị gi g á i c á c và v o à o cá c c á c th t i h ế i t ế t kế k ế tạ t o ạ o hì h n ì h n h ch c ú h n ú g n g ta t a nê n n ê n câ c n â n nh n ắ h c ắ c đế đ n ế n mụ m c ụ đí đ c í h c h củ c a ủ a th t i h ế i t ế t kế k . ế . Nế N u ế u là l à nh n ữ h n ữ g n g mả m n ả g n g hì h n ì h n h ch c í h n í h n h th t ì h ì nê n n ê n đẩ đ y ẩ y ca c o a o cư c ờ ư n ờ g n g độ đ ộ lự l c ự c th t ị h ị gi g á i c á để đ ể gâ g y â y sự s ự ch c ú h ú ý ý củ c a ủ a ng n ư g ờ ư i ờ i xe x m e m nó n , ó , nế n u ế u là l à nh n ữ h n ữ g n g mả m n ả g n g hì h n ì h n h ph p ụ h ụ th t ì h ì nê n n ê n gi g ả i m ả m cư c ờ ư n ờ g n độ đ ộ lự l c ự c th t ị h ị gi g á i c á c để đ ể mắ m t ắ t ng n ư g ờ ư i ờ i xe x m e m dị d u ị u lạ l i ạ ,i , đồ đ n ồ g n g th t ờ h i ờ để đ ể ng n ư g ờ ư i ờ ixe x m e m ch c ú h ú ý ý đế đ n ế n mả m n ả g n g hì h n ì h n ch c í h n í h n . h Vi V ệ i c ệ c sử s ử dụ d n ụ g n g hì h n ì h n h ản ả h n h có c ó cư c ờ ư n ờ g n g độ đ ộ lự l c ự c th t ị h ịgi g á i c á c mạ m n ạ h n h cầ c n ầ n lư l u ư u ý ý kh k ô h n ô g n g nê n n ê n qu q á u á lạ l m ạ m dụ d n ụ g n sẽ s ẽ ph p ả h n ả n tá t c á c dụ d n ụ g n . g .Đi Đ ề i u ề u đó đ ó gi g ả i i ả ith t í h c í h c h vì v ìsa s o a o cá c c á c ch c u h y u ê y n ê n gi g a i a về v ề mắ m t ắ tlu l ô u n ô n kh k u h y u ê y n ê n bạ b n ạ n cầ c n ầ n để đ mắ m t ắ tng n h g ỉ h ỉng n ơ g i ơ isa s u a u mộ m t ộ tkh k o h ả o n ả g n g th t ờ h i ờ igi g a i n a n là l m à m vi v ệ i c ệ c vớ v i ớ icá c c á c bả b n ả n wo w r o d r d tr t ê r n ê n má m y á y títn í h n . h 1.2.3. Bài i tậ t p về cườ ư n ờ g độ lự l c ự th t ị ịgiá i c Bằ B n ằ g n g nh n ữ h n ữ g n g ki k ế i n ế n th t ứ h c ứ c về v ề lự l c ự c th t ị h ị gi g á i c á , c , bạ b n ạ n hã h y ã y vẽ v ẽ ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g cư c ờ ư n ờ g n g độ đ ộ lự l c ự c th t ị h ị gi g á i c á c mạ m n ạ h n h để đ tr t u r y u ề y n ề n tả t i ả imộ m t ộ tnộ n i ộ idu d n u g n g cụ c ụ th t ể h . ể ., ,kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c 10 1 0 x x 15 1 5 cm c , m ,nộ n i ộ idu d n u g n g tù t y ù y ch c ọ h n ọ , n ,là l m à m bà b i à itạ t i ạ ilớ l p ớ p . 1. 1 3 . . 3 . Tr T ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ị gi g á i c á 1.3.1. Khái niệm Đố Đ i ố i vớ v i ớ i mắ m t ắ t ng n ư g ờ ư i ờ ,i kh k i h i xu x ấ u t ấ t hi h ệ i n ệ n nh n i h ề i u ề u títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c cù c n ù g n g mộ m t ộ t lú l c ú c tr t o r n o g n g mộ m t ộ t gi g ớ i i ớ hạ h n ạ n nh n ấ h t ấ t đị đ n ị h n h th t ì h ì ch c ú h n ú g n g ta t a vẫ v n ẫ n có c ó th t ể h ể nh n ì h n ì n th t ấ h y ấ y rõ r . õ . Ví V í dụ d ụ kh k i h i ch c ú h n ú g n g ta t a xe x m e m ph p i h m i m có c ó ph p ụ h ụ đề đ , ề mặ m c ặ c dù d ù ch c ú h n ú g n g ta t a tậ t p ậ p ch c u h n u g n g đọ đ c ọ c ph p ụ h ụ đề đ ề nh n ư h n ư g n g ch c ú h n ú g n g ta t a vẫ v n ẫ n có c ó th t ể h ể qu q a u n a n sá s t á t rõ r õ nh n ữ h n ữ g n g di d ễ i n ễ biến, th
t ái iđộ, cử chỉ ỉcủa các nhân vật t tr t ong phim. Hay khi ichúng ta
t đi ixem ca nhạc, chúng ta t ch c ỉ h ỉ tậ t p ậ p ch c u h n u g n g ch c ủ h ủ yế y u ế u và v o à o ca c a sĩ s ĩ há h t á t ch c í h n í h n , h , nh n ư h n ư g n g ch c ú h n ú g n g ta t a vẫ v n ẫ n có c ó th t ể h ể nh n ì h n ì n rõ r õ cá c c á c vũ v ũ cô c n ô g n đa đ n a g n g là l m à m gì g ,ì , có c ó vũ v ũ cô c n ô g n g nà n o à o bị b ị lỗ l i ỗ i nh n ị h p ị p kh k ô h n ô g n g (H ( 1 H . 1 1 . 4 1 ) 4 . ) . Nh N ư h ư vậ v y ậ y độ đ ộ rộ r n ộ g n , g , hẹ h p ẹ , p , ca c o a , o , th t ấ h p ấ p mà m ch c ú h n ú g n g ta t a có c ó th t ể h ể nh n ì h n ì n th t ấ h y ấ y đư đ ợ ư c ợ c ch c í h n í h n h là l à tr t ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ị gi g á i c á . c (H ( H 1. 1 .14 1 ) 4 : ) :Tr T ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ịgi g á i c á Kh K ái i niệ
i m: Trường thị giác là giới hạn mà mắt người có thể nhìn thấy được trong một không gian bất kỳ. 1.3.2. G iới h ạn t rường t hị g iác Mắ M t ắ t ng n ư g ờ ư i ờ i lu l ô u n ô n bị b ị gi g ớ i i ớ i hạ h n ạ n tr t o r n o g n g mộ m t ộ t kh k o h ả o n ả g n g nh n ấ h t ấ t đị đ n ị h n . h . Và V à đư đ ợ ư c ợ c ph p â h n â n ra r a là l m à m ha h i a i cặ c p ặ p gi g ớ i i ớ hạ h n ạ n : :gi g ớ i i ớ ihạ h n ạ n tr t ê r n ê n – – dư d ớ ư i ớ i và v à gi g ớ i i ớ i hạ h n ạ n ph p ả h i ả i – – tr t á r i á .i - Gi G ớ i i ớ i hạ h n ạ n tr t ê r n ê n – – dư d ớ ư i ớ i (H ( 1 H . 1 1 . 5 1 ) 5 16 α trtê r n ê n = = 30 3 0 α dư d ớ ư i ớ i = = 45 4 0 ∑ ∑ α = 750 - Gi G ớ i i ớ ihạ h n ạ n ph p ả h i ả i– – t r t á r i á i(H ( 1 H . 1 1 . 6 1 ) 6 Cá C c á c gi g ớ i i ớ ihạ h n ạ n bê b n ê n đư đ ợ ư c ợ 0 0 títn í h n h 60 6 ≤ ≤ α α ≤ ≤ 70 7 (H ( H 1. 1 .15 1 ) 5 : ) :Gi G ớ i i ihạ h n ạ n tr t ên ê n củ c a ủ a tr t ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ịgi g á i c á (H ( H 1. 1 .16 1 ) 6 : ) :Gi G ớ i i ớ ihạ h n ạ n dư d ớ ư i ớ α phải i= 650 α trtá r i i = = 65 6 0 ∑ α α = = 13 1 0 3 0
1.3.3. Trường thị giác quy ướ c Th T e h o e o cá c c á c gi g ớ i i ớ i hạ h n ạ n tr t ê r n ê - dư d ư ới ớ ,i ph p ả h i ả i – – tr t á r i á th t ì h ì tr t ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ị gi g á i c á c củ c a ủ a mắ m t ắ t ng n ư g ư ời ờ i đư đ ợ ư c ợ c xá x c á c đị đ n ị h n
bằng một thình elip. Nhưng th
t eo các nghiên cứu để nhìn rõ các tí t n hiệu th t ị ịgiác th t ì ìcần phải th t u h u hẹ h p ẹ p tr t ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ị gi g á i c á c th t ậ h t ậ t lạ l ạ i i và v à đề đ ề xu x ấ u t ấ t mộ m t ộ t tr t ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ị gi g á i c á c mớ m i ớ ,i , gọ g i ọ i là l à tr t ư r ư ờn ờ g n g th t ị h ị gi g á i c á qu q y u y ướ ư c ớ . c . Tr T ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ị gi g á i c á c qu q y u y ướ ư c ớ c đư đ ợ ư c ợ c xá x c á c đị đ n ị h n h bằ b n ằ g n g mộ m t ộ t hì h n ì h n h ch c ó h p ó p nó n n ó n đề đ u ề u có c ó đá đ y á y là l à mộ m t ộ hì h nh n h tr t ò r n ò n và v à gó g c ó c ở ở đỉ đ n ỉ h n h bằ b n ằ g n g 30 3 0 n n hó h m ó m hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 1 . 7 1 ) 7 . ) (H H 1 . .1 7): T r T ườn ờ g t hị giác á c quy ư ớ ư c ớ Như vậy tr t ường th
t ị ịgiác quy ước có góc đỉn ỉ h cố địn ị h bằng 30 0 cò c n ò n độ đ ộ rộ r ộ ng n g củ c a ủ a đá đ y á y tỉt ỉ lệ l th t u h ậ u n ậ n vớ v i ớ i ch c i h ề i u ề u ca c o a o củ c a ủ a hì h n ì h n h ch c ó h p ó . p . Nế N u ế u kh k o h ả o n ả g n g cá c c á h c h gi g ữ i a ữ a mắ m t ắ t ng n ư g ờ ư i ờ i nh n ì h n ì n tớ t i ớ i títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h gi g á i c á c cà c n à g n g gầ g n ầ n th t ì h ìtr t ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ịgi g á i c á c cà c à ng n g nh n ỏ h ỏ và v à ng n ư g ợ ư c ợ c lạ l i ạ i(H ( 1 H . 1 1 . 8 1 ) 8 17 (H H 1 . .1 8): D i D ện ệ tích c c ủa a t rườ ư n ờ g t hị g iác á c quy ư ớ ư c ớ Lư L u ư u ý ý : Vi V ệ i c ệ ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g tr t ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ị gi g á i c á c qu q y u y ướ ư c ớ c rấ r t ấ t qu q a u n a n tr t ọ r n ọ g n g đố đ i ố i vớ v i ớ i th t i h ế i t ế t kế k ế tạ t o ạ o hì h n ì h n h tr t o r n o g n mộ m t ộ t kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n qu q y u y mô m ô lớ l n ớ . n . Gi G ú i p ú p ng n ư g ờ ư i ờ i th t i h ế i t ế t kế k ế xá x c á c đị đ n ị h n h đư đ ợ ư c ợ c đi đ ể i m ể m đặ đ t ặ t hợ h p ợ p lý l ý cá c c á vị v ị tr t í r í nộ n i ộ i du d n u g n , g , bi b ể i u ể u tư t ợ ư n ợ g n , g , tr t ê r n ê n cá c c á c tấ t m ấ m po p s o t s e t r e , r , ha h y a y đi đ ể i m ể m nh n ấ h n ấ n củ c a ủ a mộ m t ộ t kh k ô h n ô g n g gi g a i n a đô đ ô th t ị h .ị . Th T ô h n ô g n g th t ư h ờ ư n ờ g n g nh n ữ h n ữ g n g nộ n i ộ i du d n u g n g qu q a u n a n tr t ọ r n ọ g n g th t ì h ì ng n ư g ờ ư i ờ i th t i h ế i t ế t kế k ế ha h y a y đặ đ t ặ t gầ g n ầ n vị v ị tr t í r tâ t m â m củ c a ủ a tr t ư r ờ ư n ờ g n g nh n ì h n ì n (H ( 1 H . 1 1 . 9 1 ) 9 (H H 1 . .1 9): Ứ n Ứ g d ụng t rườ ư n ờ g t hị g iác á c t rong t hiết kế
Ngoài ira đối ivới inhững th t iết t kế tr t ong game. Người ith
t iết tkế cũng nên ứng dụng tr t ường th t ị h ị gi g á i c á c tr t o r n o g n g cá c c á c th t i h ế i t ế t kế k ế củ c a ủ a mì m n ì h n h mộ m t ộ t cá c c á h c h hợ h p ợ p lý l . ý . Nế N u ế u mộ m t ộ t th t i h ế i t ế t kế k ế ga g m a e m e dù d n ù g n g vớ v i ớ mụ m c ụ c đí đ c í h c h để đ ể ch c ơ h i ơ itr t ê r n ê n mà m n à n ản ả h n h kh k ổ h ổ lớ l n ớ , n ,mà m à ng n ư g ờ ư i ờ ith t i h ế i t ế tkế k ế tạ t o ạ o hì h n ì h n h cá c c á c nh n â h n â n vậ v t ậ tcó c ó kí k c í h c th t ư h ớ ư c ớ c có c ó độ đ ộ ch c ê h n ê h n h lệ l c ệ h c h qu q á u á lớ l n ớ n th t ì h ìhi h ệ i u ệ u qu q ả u ả tư t ơ ư n ơ g n g tá t c á c kh k ô h n ô g n g ca c o a . o .Ví V ídụ d ụ (H ( 1 H . 1 2 . 0 2 ) 0 ) ng n ư g ờ ư ờ i ch c ơ h i ơ inh n ậ h p ậ p va v i a ich c i h ế i n ế n bi b n i h n h (r ( ấ r t ấ tnh n ỏ h ) ỏ ) đa đ n a g n g đi đ ề i u ề u kh k i h ể i n ể n nh n â h n â n vậ v t ậ tcủ c a ủ a mì m n ì h n h ở ở vị v ịtr t í r í1, 1 ,lú l c ú c nà n y à mắ m t ắ tng n ư g ờ ư i ờ ich c ơ h i ơ isẽ s ẽ có c ó tr t ư r ờ ư n ờ g n g nh n ì h n ì n qu q y u y ướ ư c ớ c bằ b n ằ g n g mộ m t ộ thì h n ì h n h tr t ò r n ò n (n ( h n ư h ư hì h n ì h n h vẽ v ) ẽ . ) 18
Như vậy người i chơi i khó có th
t ể bao quát t được con quái ivật t đang làm gì ìở phía bên tr t ên. Ngược lại i tr t ong tr
t ường hợp người i chơi i ngồi ixa ( vị ịtr t í í2), có tr t ường nhìn rộng th t ì h ì hì h n ì h n h ản ả h n h ch c i h ế i n ế n bi b n i h n h lạ l i ạ i qu q á u á nh n ỏ h , ỏ , kh k ô h n ô g n g th t ể h ể ki k ể i m ể m so s á o t á t hà h n à h n h độ đ n ộ g n g nh n â h n â n vậ v t ậ t củ c a ủ mì m nh n . h . Nh N ư h ư vậ v y ậ y tư t ơ ư n ơ g n g tá t c c cũ c n ũ g n g kh k ôn ô g n g hi h ệ i u ệ u qu q ả u . ả (H H 1 . .2 0):Ứn Ứ g d ụng t rườn ờ g t hị g iác á c trong t hiết ế k ế ế gam a e m Qu Q a u a đó đ ó th t ấ h y ấ y rằ r n ằ g n g vi v ệ i c ệ c ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g tr t ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ị gi g á i c á c rấ r t ấ t qu q a u n a n tr t o r n o g n g tr t o r n o g n g th t i h ế i t ế t kế k . ế . Ng N ư g ờ ư i ờ i th t i h ế i t ế t kế k
phải inắm rõ những quy luật t của th
t ị ịgiác để ứng dụng linh hoạt ttr t ong các tr t ường hợp. 1.3.4. B ài t ập ứng d ụng t rường t hị g iác Dựa vào ki k ế i n ế n th t ứ h c ứ c tr t ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ị gi g á i c á , c , hã h y ã y tìtm ì m vị v ị tr t í r í (t ( r t ê r n ê n ản ả h n ) h ) hợ h p ợ p lý l ý để đ ể tr t e r o e o mộ m t ộ t bi b ể i n ể n hi h ệ i u ệ u ch c o h mộ m t ộ thã h n ã g n g th t ờ h i ờ itr t a r n a g n . g .Và V à gi g ả i i ả ith t í h c í h c h vì v ìsa s o a o bạ b n ạ n lạ l i ạ ich c ọ h n ọ n vị v ịtr t í r íđó đ , ó ,là l m à m tạ t i ạ ilớ l p ớ . p 1. 1 4 . . 4 .Câ C n â n bằ b n ằ g n g th t ị h ịgi g á i c á 1.4.1. Khái niệm Câ C n â n bằ b n ằ g n g th t ị h ịgi g á i c á c đư đ ợ ư c ợ c cả c m ả m nh n ậ h n ậ tr t ư r ớ ư c ớ c hế h t ế tlà l à tr t ạ r n ạ g n g th t á h i á itâ t m â m lý l . ý .Ch C ú h n ú g n g ta t a lu l ô u n ô n bị b ịch c i h iph p ố h i ố ibở b i ở ilự l c ự hấ h p ấ p dẫ d n ẫ , n ,đó đ ó là l à lự l c ự c hú h t ú tcủ c a ủ a tr t á r i á iđấ đ t ấ .t .Ph P ư h ơ ư n ơ g n g củ c a ủ a lự l c ự c hú h t ú tnà n y à , y ,đố đ i ố ivớ v i ớ imỗ m i ỗ ing n ư g ờ ư i ờ ilà l à xu x y u ê y n ê n qu q a u a tr t ụ r c ụ th t ẳ h n ẳ g n g đứ đ n ứ g n g củ c a ủ a ng n ư g ờ ư i ờ iđó đ ó và v à hư h ớ ư n ớ g n g về v ề tâ t m â m tr t á r i á iđấ đ t ấ .t .đư đ ờ ư n ờ g n g nằ n m ằ m ng n a g n a g n g vu v ô u n ô g n g gó g c ó c vớ v i ớ 19 tr t ụ r c ụ c th t ẳ h n ẳ g n g đứ đ n ứ g n g nà n y à y tạ t o ạ o nê n n ê n hệ h ệ tr t ụ r c ụ c câ c n â n bằ b n ằ g n g củ c a ủ a co c n o n ng n ư g ờ ư i ờ .i . Nh N ư h ư vậ v y ậ y ch c ú h n ú g n g ta t a có c ó đư đ ợ ư c ợ tr t ạ r n ạ g n g th t á h i á icâ c n â n bằ b n ằ g n g là l à kh k i h icá c c á c tr t ụ r c ụ c câ c n â n bằ b n ằ g n g củ c a ủ a ta t a tr t ù r n ù g n g vớ v i ớ icá c c á c ph p ư h ơ ư n ơ g n g th t ẳ h n ẳ g n g đứ đ n ứ g n g và v à nằ n m ằ ng n a g n a g n g củ c a ủ a lự l c ự c hấ h p ấ p dẫ d n ẫ . n Vì V ì vậ v y ậ y kh k i h i ch c ú h n ú g n g ta t a nh n ì h n ì n mộ m t ộ t hì h n ì h n h th t ể h ể tạ t o ạ o hì h n ì h n h bấ b t ấ t kỳ k , ỳ , nế n u ế u vậ v t ậ t đó đ ó kh k ô h n ô g n g cù c n ù g n g ph p ư h ơ ư n ơ g n g vớ v i ớ tr t ụ r c ụ c câ c n â n bằ b n ằ g n g củ c a ủ a ng n ư g ờ ư i ờ i qu q a u n a n sá s t á t th t ì h ì ng n ư g ờ ư i ờ i qu q a u n a n sá s t á t lu l ô u n ô n ph p ả h i ả i ng n h g i h ê i n ê g n g đầ đ u ầ , u , vẹ v o ẹ o ng n ư g ờ ư i ờ i để đ qu q a u n a n sá s t á t ( ( H1 H . 1 2 . 1 2 ) 1 . ) . Kh K i h i đó đ ó ph p ư h ơ ư n ơ g n g củ c a ủ a ng n ư g ờ ư i ờ i và v à ph p ư h ơ ư n ơ g n g củ c a ủ a vậ v t ậ t tr t ù r n ù g n g vớ v i ớ i nh n a h u a , u , nế n u ế u vậ v t ậ t đó đ di d i độ đ n ộ g n g th t ì h ì đầ đ u ầ u và v à ng n ư g ờ ư i ờ i củ c a ủ a ch c ú h n ú g n g ta t a cũ c n ũ g n g ph p ả h i ả i di d i ch c u h y u ể y n ể n th t e h o e . o (H ( H 1. 1 .21 2 ) 1 : ) :Câ C n â n bằ b n ằ g n g th t ị h ịgi g á i c á Từ T ừ đó đ ó ta t a th t ấ h y ấ y rằ r n ằ g n g tr t ụ r c ụ c câ c n â n bằ b n ằ g n g th t ị h ị gi g á i c á c lu l ô u n ô n có c ó xu x u hư h ớ ư n ớ g n g tr t ù r n ù g n g kh k ớ h p ớ p vớ v i ớ i cá c c á c tr t ụ r c ụ c câ c n â n bằ b n ằ g n củ c a ủ a đố đ i ố i tư t ợ ư n ợ g n g nh n ì h n ì . n . Nê N n ê n kh k i h i ta t a xé x t é t đế đ n ế n mộ m t ộ t tá t c á c ph p ẩ h m ẩ m tạ t o ạ o hì h n ì h n h có c ó bố b ố cụ c c ụ c nặ n n ặ g n g ha h y a y nh n ẹ h ẹ là l à ta t đa đ n a g n g xé x t é t đế đ n ế n độ đ ộ câ c n â n bằ b n ằ g n g th t ị h ị gi g á i c á c củ c a ủ a cá c c á c títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c xu x ấ u t ấ t hi h ệ i n ệ n tr t o r n o g n g tr t ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ị gi g á i c á , c tr t o r n o g n g cá c c c kh k ô h ng n g gi g an a n cụ c ụ th t ể h ể củ c a ủ a tá t c á c ph p ẩ h m ẩ . m Ví V ídụ d ụ : :ch c o h o 2 2 hì h nh n h (H ( 1 H . 1 22 2 ) 2 ) và v à (H ( 1 H . 1 2 . 3 2 ) 3 ) có c ó cá c c c títn í n hi h ệu ệ u th t ị h ịgi g ác á c nh n ư h ư sa s u a : u (H ( H 1. 1 .22 2 ) 2 : ) :Mấ M t ấ tcâ c n â n bằ b n ằ g n g th t ị h ịgi g á i c á (H ( H 1. 1 . 23 2 ) 3 : ) : Cân b ằng thị g iác Ở Ở hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 2 . 2 2 ) 2 ) ta t a có c ó cả c m ả m gi g á i c á c bứ b c ứ tr t a r n a h n h bị b ị nặ n n ặ g n g ph p ầ h n ầ n bê b n ê n tr t á r i á ,i , có c ó xu x hư h ớ ư n ớ g n g tụ t t ụ t ra r a kh k ỏ h i ỏ i kh k u h ô u n ô n hì h n ì h n . h . Cò C n ò n ở hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 2 . 3 2 ) 3 ) lạ l i ạ i có c ó cả c m ả m gi g á i c á c câ c n â n bằ b n ằ g n do d o có c ó th t ê h m ê m títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c nh n ỏ h ỏ ph p í h a í 20 tr t ê r n ê n lilê i n ê n kế k t ế t cư c ờ ư n ờ g n g độ đ ộ lự l c ự c th t ị h ị gi g á i c á c vớ v i ớ i hì h n ì h n h lớ l n ớ n bê b n ê n dư d ớ ư i ớ ,i , tạ t o ạ o th t à h n à h n h mộ m t ộ t tổ t ổ hợ h p ợ p hì h n ì h n . h . Nh N ư h vậ v y ậ y hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 2 . 3 2 ) 3 ) tạ t o ạ o ch c o h o ng n ư g ờ ư i ờ i xe x m e m cả c m ả m gi g á i c á c câ c n â n bằ b n ằ g n . g Kh K ái i niệ
i m: Cân bằng thị giác là sự sắp xếp, tạo độ nhấn hoặc tạo sức căng thị giác một
cách hợp lý cho các yếu tố hình thể tồn tại trong trường nhìn. Lư L u ư u ý: ý Câ C n bằng th
t ị ịgiác không phải i là yêu cầu duy nhất t của nhận th t ức th t ẩm mỹ. Nhưng nếu hi h ể i u ể u bi b ế i t ế trõ r õ rà r n à g n g về v ề cá c c á c títn í h n h ch c ấ h t ấ tcơ c ơ bả b n ả n củ c a ủ a câ c n â n bằ b n ằ g n g th t ị h ịgi g á i c á c sẽ s ẽ gi g ú i p ú p ch c o h o tá t c á c ph p ẩ h m ẩ m tạ t o ạ hì h n ì h n h củ c a ủ a ng n ư g ờ ư i ờ i th t i h ế i t ế t kế k ế mi m n i h n h bạ b c ạ h c h hơ h n ơ n tr t o r n o g n g bố b ố cụ c c ụ , c , ph p â h n â n bi b ệ i t ệ t có c ó ha h y a y kh k ô h n ô g n g có c ó ý ý đồ đ ồ tạ t o ạ o c ân bằng th t ị ịgiá i c.
1.4.2. Các yếu tố tác động đến sự cân bằng thị giác Hướ ư n ớ g của hìn ì h Tr T o r n o g n g cá c c á c hì h n ì h n h cơ c ơ bả b n ả n có c ó nh n ữ h n ữ g n g hì h n ì h n h vô v ô hư h ớ ư n ớ g n g (n ( h n ư h ư hì h n ì h n h tr t ò r n ò , n , vu v ô u n ô g n . g ....) . ) kh k i h ế i n ế ng n ư g ờ ư i ờ i xe x m e m kh k ô h n ô g n g xá x c á c đị đ n ị h n h đư đ ợ ư c ợ c hư h ớ ư n ớ g n g củ c a ủ a hì h n ì h n . h . Nh N ư h n ư g n g kh k i h i đặ đ t ặ t nh n ữ h n ữ g n g hì h n ì h n h vô v hư h ớ ư n ớ g n g cạ c n ạ h n h nh n ữ h n ữ g n g hì h n ì h n h đị đ n ị h n h hư h ớ ư n ớ g n g ta t a lạ l i ạ i dễ d ễ dà d n à g n g xá x c á c đị đ n ị h n h đư đ ợ ư c ợ c hư h ớ ư n ớ g n g củ c a ủ a nh n ữ h n ữ g n hì h n ì h n h nà n y à . y . Ví V í dụ d ụ (H ( 1 H . 1 2 . 4 2 ) 4 ) ng n ư g ờ ư i ờ i xe x m e m có c ó cả c m ả m gi g á i c á c nh n ữ h n ữ g n g hì h n ì h n h tr t ò r n ò n đa đ n a g n g ba b y a y lê l n ê , n tr t o r n o g n g mộ m t ộ t bố b ố cụ c c ụ c hợ h p ợ p lý l . ý . Tr T o r n o g n g kh k i h i đó đ ó ở ở hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 2 . 5 2 ) 5 ) ng n ư g ờ ư i ờ i xe x m e m lạ l i ạ i có c ó cả c m ả m gi g á i c á nh n ữ h n ữ g n g hì h n ì h n h tr t ò r n ò n ba b y a y xu x ố u ng n , g bố b ố cụ c c ụ c hơ h i ơ itụ t t ụ t xu x ố u n ố g n g ph p í h a í a dư d ớ ư i.i (H ( H 1. 1 .24 2 ) 4 : ) :Hì H n ì h n h có c ó hư h ớ ư n ớ g n g đi đ ilê l n ê (H ( H 1. 1 .25 2 ) 5 : : Hì H n ì h n h có có hư h ớ ư n ớ g g đi đ ixuố u n ố g Qu Q a u a ví v í dụ d ụ th t ấ h y ấ y rằ r n ằ g n g nh n ữ h n ữ g n g hì h n ì h n h tr t ò r n ò n tr t o r n o g n g ví v í dụ d ụ tr t ê r n ê n kh k ô h n ô g n g tạ t o ạ o ra r a cả c m ả m gi g á i c á c hì h n ì h n h đi đ lê l n ê n ha h y a y đi đ i xu x ố u n ố g n g mà m à cả c m ả m gi g á i c á c đi đ i lê l n ê n ha h y a y đi đ i xu x ố u n ố g n g củ c a ủ a hì h n ì h n h tr t ò r n ò n đó đ ó ph p ụ h ụ th t u h ộ u c ộ và v o à hư h ớ ư n ớ g n g củ c a ủ a hì h n ì h n h co c n o n ch c i h m i . m . Nh N ư h ư vậ v y ậ y hư h ớ ư n ớ g n g củ c a ủ a hì h n ì h n h cũ c n ũ g n g tá t c á c độ đ n ộ g n g đế đ n ế n câ c n â n bằ b n ằ g n g th t ị h gi g á i c á . c Mà M u của hìn ì h Mà M u à u sắ s c ắ c cũ c n ũ g n g ản ả h n h hư h ở ư n ở g n g rõ r õ rệ r t ệ t đế đ n ế n sự s ự câ c n â n bằ b n ằ g n g th t ị h ị gi g á i c á . c . Ví V í dụ d ụ ta t a ch c o h o ha h i a i hì h n ì h n h có c kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c bằ b n ằ g n g nh n a h u a . u . Nh N ư h n ư g n g mộ m t ộ t hì h n ì h n h th t ì h ì có c ó mà m u à u đậ đ m ậ , m , mộ m t ộ t hì h n ì h n h th t ì h ì có c ó mà m u à u nh n ạ h t ạ (H ( 1 H . 1 2 . 6 2 ) 6 . ) 21 (H H 1 . .2 6): M à M u à củ c a a h ình c ũ c ng ả n ả h h ưở ư n ở g đ ến ế c ân â b ằn ằ g thị g iác á Kh K i h i ch c ú h n ú g n g ta t a nh n ì h n ì n và v à o o sẽ s ẽ có c ó cả c m ả m gi g á i c á c hì h n ì h n h đậ đ m ậ m nh n ỏ h ỏ hơ h n ơ n và v à nặ n n ặ g n g hơ h n ơ n hì h n ì h n h có c ó mà m u à sá s n á g n . g Tr T o r n o g n g nh n ữ h n ữ g n g tá t c á c ph p ẩ h ẩ m m tạ t o ạ o hì h n ì h n h ph p ứ h c ứ c tạ t p ạ p hơ h n ơ n ( ( có c ó nh n i h ề i u ề u hì h n ì h n h ) ) th t ì h ì tr t ọ r n ọ g n g lư l ợ ư n ợ g n g do d th t ị h ị gi g á i c á c gâ g y â y ra r a củ c a ủ a mỗ m i ỗ i hì h n ì h n h có c ó th t ể h ể câ c n â n bằ b n ằ g n g và v à hỗ h ỗ tr t ợ r ợ ch c o h o nh n a h u a , u , gi g ú i p ú p ch c o h o tá t c á c ph p ẩ h m ẩ th t ê h m ê m ph p ầ h n ầ n ph p o h n o g n g ph p ú h . ú Vị trí của hình
Như mục 1.2.1 đã nêu, lự l c th t ị ịgiác ở tâ
t m mạnh hơn và giảm dần kh i ixa tâ t m. Đối vớ v i ớ i câ c n â n bằ b n ằ g n g th t ị h ị gi g á i c á c cũ c n ũ g n g nh n ư h ư vậ v y ậ , y , vị v ị tr t í r í củ c a ủ a hì h n ì h n h cũ c n ũ g n g ản ả h n h hư h ở ư n ở g n g đế đ n ế n c c ân â n bằ b n ằ g n th t ị h ị gi g á i c á . c . Ví V í dụ d ụ ch c o h o ha h i a i mặ m t ặ t ph p h ẳn ẳ g n , g , mộ m t ộ t mặ m t ặ t ch c ứ h a ứ a mộ m t ộ t hì h n ì h n h vu v ô u n ô g n g ở ở tâ t m â m (H ( 1 H 1 .2 . 7 2 ) 7 ) và v mộ m t ộ tmặ m t ặ tph p ẳ h n ẳ g n g ch c ứ h a ứ a mộ m t ộ thì h n ì h n h vu v ô u n ô g n g xa x a tâ t m â m ( ( H1 H . 1 2 . 8 2 ) 8 . ) (H H 1 . .2 7): H ình vuông đ ượ ư c ợ c g i ữ ữ c hặt ặ ở ở tâm â (H ( H 1. 1 .28 2 ) 8 : ) :Hì H n ì h n h vu v ô u n ô g n g có xu x u hư h ớ ư n ớ g n g rờ r i ờ ikh k ỏ h i ỏ imặ m t ặ p hẳn ẳ g Ta T a th t ấ h y ấ y ở ở hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 2 . 7 2 ) 7 ) hì h n ì h n h vu v ô u n ô g n g đư đ ợ ư c ợ c gi g ữ i ữ ch c ặ h t ặ t ở ở tâ t m â , m , nê n n ê n có c ó cả c m ả m gi g á i c á c nh n ẹ h . ẹ . Tr T o r n o g n kh k i h i đó đ ó hì h n ì h n h vu v ô u n ô g n g ở ở hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 2 . 8 2 ) 8 ) có c ó cả c m ả m gi g á i c á c rơ r i ơ i ra r a kh k ỏ h i ỏ i mặ m t ặ t ph p ẳ h n ẳ g n g và v à có c ó ph p ầ h n ầ nặ n n ặ g n g hơ h n ơ . n 1.4.3. Các c ặp c ân b ằng thị g iác
Cặp cân bằng trên – dưới 22 Là L m à m th t í h íng n h g i h ệ i m ệ m vớ v i ớ ikh k ổ h ổ gi g ấ i y ấ y A5 A 5 nh n ư h ư sa s u a u : :dù d n ù g n g 5 5 tờ t ờ gi g ấ i y ấ y A5 A 5 ướ ư c ớ c lư l ợ ư n ợ g n g bằ b n ằ g n g mắ m t ắ tvà v dù d n ù g n g bú b t ú t ch c ì h ì kẻ k ẻ ch c i h a i a đề đ u ề u tr t ê r n ê n dư d ớ ư i ớ i 2 2 ph p ầ h n ầ n bằ b n ằ g n g nh n a h u a . u . Sa S u a u đó đ ó dù d n ù g n g th t ư h ớ ư c ớ c ch c i h a i a đề đ u ề u 2
phần bằng nhau và dùng bút tmực kẻ. Ta th
t ấy rằng những đường kẻ bằng bút tchì ìphần lớ l n ớ n đề đ u ề kh k ô h n ô g n g tr t ù r n ù g n g kh k ớ h p ớ p vớ v i ớ iđư đ ờ ư n ờ g n g kẻ k ẻ bú b t ú tmự m c ự c (H ( 1 H . 1 2 . 9 2 ) 9 . ) .Ph P ầ h n ầ n lớ l n ớ n nh n ữ h n ữ g n g đư đ ờ ư n ờ g n g ch c i h a i bằng mắt tnằm phía tr
t ên đường chia bằng thước, cũng có một tsố
s ít tđường chia bằng mắt nằ n m ằ m dư d ớ ư i ớ iđư đ ờ ư n ờ g n g ch c i h a i a bằ b n ằ g n g th t ư h ớ ư c ớ . c .Đố Đ i ố ivớ v i ớ inh n ữ h n ữ g n g ng n ư g ờ ư i ờ icó c ó ki k ế i n ế n th t ứ h c ứ c về v ề tạ t o ạ o hì h n ì h n h ho h ặ o c ặ nh n ữ h n ữ g n g ng n ư g ờ ư i ờ i có c ó cả c m ả m nh n ậ h n ậ n tố t t ố t về v ề tỷ t ỷ lệ l ệ th t ì h ì sự s ự ch c ê h n ê h n h lệ l c ệ h c h nà n y à y kh k ô h n ô g n g đá đ n á g n g kể k . ể . Kh K i h i kí k c í h c th t ư h ớ ư c ớ c kh k ổ h ổ gi g ấ i y ấ y cà c n à g n g lớ l n ớ n th t ì h ìsự s ự ch c ê h n ê h n h lệ l c ệ h c h nà n y à y cà c n à g n g lớ l n ớ . n (H ( H 1. 1 .29 2 ) 9 : ) :Mẫ M u ẫ u th t í h íng n h g i h ệ i m ệ Như vậy phần tr
t ên với imột t diện tí
t ch nhỏ hơn nhưng đủ sứ
s c để cân bằng với iphần dư d ớ ư i ớ ilớ l n ớ n hơ h n ơ . n .Ha H y a y ph p ầ h n ầ n tr t ê r n ê n có c ó kh k ả h ả nă n n ă g n g tạ t o ạ o lự l c ự c th t ị h ịgi g á i c á c mạ m n ạ h n h hơ h n ơ n ph p ầ h n ầ n dư d ớ ư i ớ .i Kế K t t lu l ận: Tí T n í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c kh k i h i xu x ấ u t ấ t hi h ệ i n ệ n ở ở ph p í h a í a tr t ê r n ê n sẽ s ẽ có c ó tr t ọ r n ọ g n g lư l ợ ư n ợ g n g th t ị h ị gi g á i c á c lớ l n ớ hơ h n ơ n kh k i h i nó n ó xu x ấ u t ấ t hi h ệ i n ệ n ph p í h a í a dư d ớ ư i ớ .i
Cặp cân bằng phải – t rái Tr T o r n o g n g cá c c á c cặ c p ặ p đố đ i ố i xứ x n ứ g n g , , th t ì h ì đố đ i ố i xứ x n ứ g n g tr t á r i á - phả h i ả ilà l à mộ m t ộ tcấ c u ấ u tr t ú r c ú c hợ h p ợ p lý l ý về v ề mặ m t ặ thì h n ì h n họ h c ọ . c . Tr T o r n o g n g tự t ự nh n i h ê i n ê , n , kh k ô h n ô g n g ch c ỉ h ỉ co c n o n ng n ư g ờ ư i ờ i mà m à cá c c á c lo l à o i à i độ đ n ộ g n g vậ v t ậ ,t , th t ự h c ự c vậ v t ậ t cũ c n ũ g n g có c nh n ữ h n ữ g n g cấ c u ấ u tr t ú r c ú c đố đ i ố i xứ x n ứ g n g tr t á r i á i – – phải.i Nhưng th t ường th
t ì ìcác cặp cân bằng này là các cặ c p ặ p câ c n â n bằ b n ằ g n g gầ g n ầ n vớ v i ớ i tu t y u ệ y t ệ t đố đ i ố ,i , sự s ự sa s i a i lệ l c ệ h c h là l à rấ r t ấ t nh n ỏ h . ỏ Cò C n ò n tr t o r n o g n g tạ t o ạ o hì h n ì h n h th t ì h ìcặ c p ặ p câ c n â bằng này có th t ể là tư t ơng đối, tù t y vào chủ đíc í h của người i th
t iết t kế. Tuy nhiên để ng n ư g ờ ư i ờ i th t i h ế i t ế t kế k ế là l m à m tố t t ố t đi đ ề i u ề u nà n y à y cầ c n ầ n có c ó nh n ữ h n ữ g n g ki k ế i n ế n th t ứ h c ứ c về v ề câ c n â n bằ b n ằ g n g th t ị h ị gi g á i c á , c , mớ m i ớ i có c th t ể h ể tạ t o ạ o ra r a sự s ự cầ c n ầ n bằ b n ằ g n g tr t o r n o g n g tá t c á c ph p ẩ h m ẩ m mộ m t ộ tcá c c á h c h hợ h p ợ p lý l ý và v à đạ đ t ạ hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ca c o a . o Mộ M t ộ t títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c kh k i h i xu x ấ u t ấ t hi h ệ i n ệ n ở ở ph p í h a í a bê b n ê n ph p ả h i ả i củ c a ủ a ng n ư g ờ ư i ờ i nh n ì h n ì n nó n , ó , tạ t o ạ o ra r a mộ m t ộ hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả th t ị h ị gi g á i c á c kh k á h c á c so s o vớ v i ớ i kh k i h i nó n ó xu x ấ u t ấ t hi h ệ i n ệ n ở ở ph p í h a í a bê b n ê n tr t á r i á .i . Kh K i h i ta t a qu q a u n a n sá s t á t cá c c á phong th t ư ta t th t ấy nơi igửi ilà l ở bên tr
t ái ivà nơi iđến là bên phải.i Hay khi ixem những bức tr t anh tứ t bình th t ì ìth t ường ta t xem từ t bên tr t ái isá
s ng bên phải.i Ở đây đã dần hình th t à h n à h n h ch c i h ề i u ề u th t u h ậ u n ậ n từ t ừ tr t á r i á i sá s n á g n g ph p ả h i ả .i . Để Đ ể ng n h g i h ê i n ê n cứ c u ứ u kỹ k ỹ về v ề vấ v n ấ n đề đ ề nà n y à y ch c ú h n ú g n g ta t a cù c n ù g n th t a h m a m kh k ả h o ả o ví v ídụ d ụ sa s u a u : 23 (H H 1 . .3 0): H ình gây â c ảm ả m g iác á c h ướ ư n ớ g đi l ên ê (H ( H 1. .31 3 ) 1 : ) : Hì H n ì h n h gây g ây cảm cảm gi g ác i hư h ớ ư n ớ g n g đi đ ixuố u n ố g Ch C o h o ha h i a i hì h n ì h n h ch c ữ h ữ nh n ậ h t ậ ,t , kẻ k ẻ 2 2 đư đ ờ ư n ờ g n g ch c é h o é o nh n ư h ư hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 3 . 0 3 ) 0 ) và v à (H ( 1 H . 1 3 . 1 3 ) 1 ) , , ta t a th t ấ h y ấ y : : Ở hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 3 . 0 3 ) 0 ) ch c o h o ta t a cả c m ả m gi g á i c á c đư đ ờ ư n ờ g n g ch c é h o é o có c ó hư h ớ ư n ớ g n g đi đ i lê l n ê , n , cò c n ò n ở ở hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 3 . 1 3 ) 1 ) th t ì h đư đ ờ ư n ờ g n g ch c é h o é o lạ l i ạ icó c ó hư h ớ ư n ớ g n g đi đ ixu x ố u n ố g n . g Kế K t t lu l ận: Tí T n í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c kh k i h i xu x ấ u t ấ t hi h ệ i n ệ n ở ở ph p í h a í a bê b n ê n tr t á r i á i có c ó tr t ọ r n ọ g n g lư l ợ ư n ợ g n g th t ị h ị gi g á i c á c nh n ỏ h hơ h n ơ n kh k i h inó n ó xu x ấ u t ấ thi h ệ i n ệ n ở ở ph p í h a í a bê b n ê n ph p ả h i ả .i
Cặp cân bằng trước – sau Tí T n í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c kh k i h i xu x ấ u t ấ t hi h ệ i n ệ n ở ở độ đ ộ sâ s u â u kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n cà c n à g n g lớ l n ớ n th t ì h ì tr t ọ r n ọ g n g lư l ợ ư n ợ g n g th t ị h ị gi g á i c á củ c a ủ a nó n ó cà c n à g n g lớ l n ớ n và v à cà c n à g n g xa x a cà c n à g n g nặ n n ặ g n . g Cà C n à g n g xa x a mắ m t ắ tng n ư g ờ ư i ờ iph p ả h i ả iba b o a o mộ m t ộ ttr t ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ịgi g á i c á c rộ r n ộ g n g hơ h n ơ , n ,co c n o n mắ m t ắ tnh n ậ h n ậ n rõ r õ kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ củ c a ủ a títn í n hi h ệ i u ệ u nà n y à y và v à nh n ậ h n ậ n th t ứ h c ứ c đư đ ợ ư c ợ c rằ r n ằ g n g nế n u ế u nó n ó đế đ n ế n gầ g n ầ n th t ì h ìsẽ s ẽ rấ r t ấ tlớ l n ớ . n .Nh N ư h ư vậ v y ậ y mu m ố u n ố câ c n â n bằ b n ằ g n g vớ v i ớ itítn í n hi h ệ i u ệ u ở ở xa x a ph p ả h i ả idù d n ù g n g mộ m t ộ ttítn í n hi h ệ i u ệ u ở ở gầ g n ầ n lớ l n ớ n hơ h n ơ n rấ r t ấ tnh n i h ề i u ề u vd v Qua u a hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 3 . 2 3 ) 2 ) ta t a th t ấ h y ấ y ha h i a i tò t a ò a nh n à h à ở ở gầ g n ầ n có c ó kí k c í h c th t ư h ớ ư c ớ c bằ b n ằ g n g nh n a h u a u và v à kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c nà n y à y lớ l n ớ n hơ h n ơ n nh n ữ h n ữ g n tò t a ò a nh n à h à ph p í h a í a tr t o r n o g n . g .Nh N ư h n ư g n g kh k i h iqu q a u n a n sá s t á tth t ì h ìta t a th t ấ h y ấ y có c th t ể h ể c â c n â n b ằ b n ằ g n g đ ư đ ợ ư c ợ c v ớ v i ớ in h n a h u a u v à v à c ả c m ả m t h t ấ h y ấ y h ợ h p ợ p l ý l . ý (H H 1 . .3 2): H ình phía a s a s u a n hỏ h ơn ơ n hưn ư g đ ủ s ứ s c ứ c câ c n â b ằn ằ g vớ v i ớ ihì h n ì h n h ph p í h a í a tr t ư r ớ ư c ớ 1.4.4. B ài t ập về c ác c ặp c ân b ằng t hị g iác Dự D a ự a và v o à o nh n ữ h n ữ g n g ki k ến ế n th t ứ h c ứ c đã ã họ h c ọ , c ,hã h y ã y vẽ v ẽ cá c c á c ví v ídụ d ụ mi m n i h h họ h a ọ a ch c o h o mộ m t ộ ttr t o r n o g n g 03 0 3 cặ c p p câ c n bằng, kích th
t ước 10 x 15 cm. Nội idung tù t y chọn, là l m tạ t i ilớp. . 1. 1 . Câ C n â n bằn ằ g n g tr t ư r ớ ư c ớ c – – s a s u. 24 1. 1 5 . . 5 .Hì H nh n h Dạ D n ạ g n g th t ị h ịgi g á i c á 1.5.1. Khái niệm Tr T o r n o g n g cu c ộ u c ộ c số s n ố g n g kh k i h i ta t a nh n ì h n ì n mộ m t ộ t gó g c ó c củ c a ủ a títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c ch c ú h n ú g n g ta t a vẫ v n ẫ n có c ó th t ể h ể đo đ á o n á n ra r a đó đ ó là l cá c i á igì g .ì .Ví V ídụ d ụ : (H ( H 1. 1 .33 3 ) 3 : ) :Hì H n ì h n h dạ d n ạ g n g th t ị h ịgi g á i c á c gi g ú i p ú p ta t a nh n ậ h n ậ n ra r a ch c i h ế i c ế c gi g ầ i y ầ (H ( H 1. .34 3 ) 4 : ) : Hì H nh n h dạn d g g th t ị h ịgi g ác i gi g ú i p ú p ta t nhận ậ ra a bút ch c ì Ở Ở hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 3 . 3 3 ) 3 ) ta t a dễ d ễ dà d n à g n g nh n ậ h n ậ n ra r a hì h n ì h n h ch c i h ế i c ế c gi g ầ i y ầ y nữ n , ữ , cò c n ò n ở ở hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 3 . 4 3 ) 4 ) là l à nh n ữ h n ữ g n g ch c i h ế i c ế bút t chì. Bở B i ith t ực tế t ta t đã ti
t ếp xúc với inhững hình ảnh này rất t nhiều và đã có đầy đủ th t ông titn i n về v ề ch c ú h n ú g. g . Nh N ư h n ư g n g nế n u u ch c o h o ch c ú h n ú g n g ta t a mộ m t tví v ídụ d ụ sa s u u : (H ( H 1. 1 .35 3 ) 5 : ) :Hì H n ì h n h vu v ô u n ô g n g (H ( H 1. 1 .36 3 ) 6 : ) :Hì H n ì h n h th t o h i o iha h y a y hì h n ì h n h vu v ô u n ô g n g xo x a o y a y 45 4 5 độ đ ộ ? ? (H ( H 1. 1 .37 3 ) 7 : ) :Hì H n ì h n b án á h t rưn ư g Có C ó 3 3 hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 3 . 5 3 ) 5 , ) , (H ( 1 H . 1 3 . 6 3 ) 6 ) và v à (H ( 1 H . 1 3 . 7 3 ) 7 ) có c ó kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c bằ b n ằ g n g nh n a h u a . u . Kh K i h i đư đ ợ ư c ợ c hỏ h i ỏ i hì h n ì h n (H ( 1 H . 1 3 . 5 3 ) 5 ) là l à hì h n ì h n h gì g ì ? ? th t ì h ì đa đ a ph p ầ h n ầ n ch c ú h n ú g n g ta t a tr t ả r ả lờ l i ờ i đó đ ó là l à hì h n ì h n h vu v ô u n ô g n g . . Nh N ư h n ư g n g cũ c n ũ g n g ch c í h n í h n h hì h n ì h n vu v ô u n ô g n g đó đ ó ch c ú h n ú g n g ta t a xo x a o y a y mộ m t ộ t gó g c ó c 45 4 0 (n ( h n ư h ư H1 H . 1 3 . 6 3 ) 6 ) và v à hỏ h i ỏ i th t ế h ế đâ đ y â y có c ó ph p ả h i ả i là l à hì h n ì h n h vu v ô u n ô g n kh k ô h n ô g n g ? ? th t ì h ìsẽ s ẽ có c ó nh n i h ề i u ề u ng n ư g ờ ư i ờ iđắ đ n ắ n đo đ . o .Bở B i ở iở ở (H ( 1 H . 1 3 . 6 3 ) 6 ) cũ c n ũ g n g gi g ố i n ố g n g hì h n ì h n h th t o h i o .i Ha H y a y kh k i h i ta t a hỏ h i ỏ i hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 3 . 5 3 ) 5 ) có c ó ph p ả h i ả i bá b n á h n h tr t ư r n ư g n g kh k ô h n ô g n g ? ? ai a i cũ c n ũ g n g sẽ s ẽ bả b o ả o kh k ô h n ô g n . g . Nh N ữ h n ữ g n g ch c ỉ h cầ c n ầ n th t ê h m ê m và v i à i đư đ ờ ư n ờ g n g kẻ k ẻ th t ì h ì tấ t t ấ t cả c ả mọ m i ọ i ng n ư g ờ ư i ờ i đồ đ n ồ g n g ý ý đó đ ó là l à cá c i á i bá b n á h n h tr t ư r n ư g n g (H ( 1 H . 1 3 . 7 3 ) 7 . ) . Nh N ư h ư vậ v y ậ ch c ỉ h ỉ vớ v i ớ i mộ m t ộ t hì h n ì h n h ph p ẳ h n ẳ g n g đã đ ã có c ó nh n i h ề i u ề u hì h n ì h n h dạ d n ạ g n g th t ị h ị gi g á i c á c kh k á h c á c nh n a h u a . u . Gắ G n ắ n và v o à o đó đ ó cá c c á c đi đ ề i u ề u ki k ệ i n ệ nh n ì h n n kh k á h c á c nh n a h u a , u ,ta a sẽ s ẽ có c ó mộ m t ộ tsự s ự ph p o h n o g g ph p ú h ú đá đ ng n g kể k ể về v ề hìn ì h n h dạ d n ạ g n g th t ị h gi g á i c á . c Kh K ái iniệ i m: Hìn ì h dạng th t ị ịgiá i c là l hìn ì h dạng vật tlý l đượ ư c ợ nhìn ì th t ấy, có th t ông ti t n i , có nghĩa ĩ . 25
1.5.2. Cách nhìn hình k hái quát của mắt Th T ô h n ô g n g th t ư h ờ ư n ờ g n g cá c c á c “Đ “ ư Đ ờ ư n ờ g n g cơ c ơ bả b n ả n „ „ tr t o r n o g n g tạ t o ạ o hì h n ì h n h ch c í h n í h n h là l à cá c c á c đư đ ờ ư n ờ g n g cấ c u ấ u tr t ú r c ú c củ c a ủ a hì h n ì h n . h Lu L ậ u t ậ t nh n ì h n ì n đơ đ n ơ n gi g ả i n ả n là l à bu b ộ u c ộ c mắ m t ắ t ng n ư g ờ ư i ờ i ph p ả h i ả i nh n ậ h n ậ n th t ấ h y ấ y nh n a h n a h n h cá c c á c đư đ ờ ư n ờ g n g cấ c u ấ u tr t ú r c ú . c (H ( H 1. 1 .38 3 ) 8 : ) :Nh N ì h n ì n kh k á h i á iqu q á u t á tth t à h n à h n h hì h n ì h n h vu v ô u n ô g n (H ( H 1. .39 3 ) 9 : ) :Nh N ì h n ì n kh k á h i iqu q át tth t à h nh n h 3 3 hì h n ì h n h vu v ô u n ô g Cù C n ù g n g xé x t é t ha h i a i ví v í dụ d ụ sa s u a : u : Kh K i h i ta t a nh n ì h n ì n và v o à o (H ( 1 H . 1 3 . 8 3 ) 8 ) th t ì h ì ta t a sẽ s ẽ nh n ậ h n ậ n th t ấ h y ấ y hì h n ì h n h vu v ô u n ô g n g là l à rõ r õ nh n ấ h t ấ .t Và V à ítí t ai i tr t ả r ả lờ l i ờ i rằ r n ằ g n g đâ đ y â y là l à 2 2 hì h n ì h n h ta t m a m gi g á i c á . c . Cò C n ò n đố đ i ố i vớ v i ớ i hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 3 . 9 3 ) 9 ) th t ì h ì ng n ư g ợ ư c ợ c lạ l i ạ i ph p ầ h n ầ n lớ l n ớ sẽ s ẽ tr t ả r ả lờ l i ờ i rằ r n ằ g n g có c ó 3 3 hì h n ì h n h vu v ô u n ô g n g ch c ứ h ứ ítí t ai a i nó n i ó i đó đ ó là l à hì h n ì h n h ch c ữ h ữ nh n ậ h t ậ .t . Đi Đ ề i u ề u đó đ ó th t ể h ể hi h ệ i n ệ n títn í h n h đơ đ n ơ gi g ả i n ả n tr t o r n o g n g nh n ậ h n ậ n bi b ế i t ế t cá c c á c hì h n ì h n h dạ d n ạ g n g th t ị h ị gi g á i c á . c Tí T n í h n h đơ đ n ơ n gi g ả i n ả n tr t o r n o g n g nh n ậ h n ậ n bi b ế i t ế t cá c c á c hì h n ì h n h dạ d n ạ g n g th t ị h ị gi g á i c á c ph p ụ h ụ th t u h ộ u c ộ c và v o à o títn í h n h ch c ấ h t ấ t củ c a ủ a cá c c á c yế y u ế u tố t tạ t o ạ o nê n n ê n hì h n ì h n , h ,và v o à o số s ố lư l ợ ư n ợ g n g và v à cá c c á c qu q y u y lu l ậ u t ậ ttậ t p ậ p hợ h p ợ p củ c a ủ a cá c c á c yế y u ế u tố t ố đó đ . ó .Ha H i a iđư đ ờ ư n ờ g n g th t ẳ h n ẳ g n g so s n o g n so s n o g n g vớ v i ớ i nh n a h u a u đơ đ n ơ n gi g ả i n ả n hơ h n ơ n ha h i a i đư đ ờ ư n ờ g n g th t ẳ h n ẳ g n g cắ c t ắ t nh n a h u a . u . Vì V ì ha h i a i đư đ ờ ư n ờ g n g so s n o g n g so s n o g n g ch c ỉ h ỉ có c ó ha h i a hư h ớ ư n ớ g n g và v à kh k o h ả o n ả g n g cá c c á h c h gi g ữ i a ữ a ch c ú h n ú g n g kh k ô h n ô g n g đổ đ i ổ .i . Tư T ơ ư n ơ g n g tự t ự nh n ư h ư th t ế h ế vẽ v ẽ mộ m t ộ t ta t m a m gi g á i c á c đơ đ n ơ n gi g ả i n ả hơ h n ơ n cá c c á c hì h nh n h đa đ a gi g ác á . c ... Như vậy ngoài iyếu tố t cấu tr
t úc của hình dạng, các yếu tố t tr t ật t tự t , tỷ t lệ l của các yếu tố t tạ t o nên hì h n ì h n , h , qu q a u n a n hệ h ệ gi g ữ i a ữ a bộ b ộ ph p ậ h n ậ n và v à to t à o n à n th t ể h , ể , cá c c á c yế y u ế u tố t ố ý ý ng n h g ĩ h a ĩ , a , kh k ả h ả nă n n ă g n lilê i n ê n tư t ở ư n ở g n g và v à tư t ở ư n ở g n tư t ợ ư n ợ g n g củ c a ủ a hì h n ì h n h dạ d n ạ g n g dễ d ễ tá t c á c độ đ n ộ g n g mạ m n ạ h n h đế đ n ế n títn í h n h đơ đ n ơ n gi g ả i n ả , n , ch c ủ h ủ qu q a u n a , n , tá t c á c độ đ n ộ g n g đế đ n ế n độ đ ộ rõ r õ th t ị h gi g á i c á c củ c a ủ a hì h n ì h n . h Tí T n í h n h đơ đ n ơ n gi g ả i n ả n tr t o r n o g n g cấ c u ấ u tr t ú r c ú c tỷ t ỷ lệ l ệ hì h n ì h n h th t ư h ờ ư n ờ g n g đư đ ợ ư c ợ c bi b ể i u ể u hi h ệ i n ệ n th t e h o e o ha h i a i cá c c á h c h sa s u a u : Là L m à m bằ b n ằ g n g nh n a h u a , u , nh n ấ h n ấ n mạ m n ạ h n h sự s ự kh k á h c á nh n a h u a u Ch C o h o ví v í dụ d sa s u a u : (H ( H 1. 1 .40 4 ) 0 : ) :là l m à m bằ b n ằ g n g nh n a h u a (H ( H 1. 1 .41 4 ) 1 : ) L : à L m à m bằ b n ằ g n g nh n a h u a (H ( H 1. 1 .42 4 ) 2 : ) :Nh N ấ h n ấ n mạ m n ạ h n h sự s khác á c n hau a Sa S u a u kh k i h i nh n ì h n ì n 3 3 ví v í dụ d ụ tr t ê r n ê n từ t ừ 10 1 0 đế đ n ế n 20 2 0 gi g â i y â , y yê y u ê u cầ c u ầ u ng n ư g ờ ư i ờ i nh n ì h n ì n nó n ó vẽ v ẽ lạ l i ạ i ví v í dụ d . ụ Qu Q a u kh k ả h o ả o sá s t á t th t ì h ì đa đ a ph p ầ h n ầ n vẽ v ẽ đư đ ợ ư c ợ c ha h i a i nh n ó h m ó m hì h n ì h n . h . Ha H i a i hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 4 . 0 4 ) 0 ) và v à hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 4 . 1 4 ) 1 ) sẽ s đư đ ợ ư c ợ c nh n ó h m ó m và v o à o mộ m t ộ t nh n ó h m ó m th t e h o e o xu x u hư h ớ ư n ớ g n g là l m à m bằ b n ằ g n g nh n a h u a . u . Cò C n ò n hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 4 . 2 4 ) 2 ) th t ì h đư đ ợ ư c c tá t c á h c h ri r ên ê g n g ra r a mộ m t t nh n ó h m ó m nh n ấ h n ấ n mạ m n ạ h n h sự ự khá h c á c nh n a h u u về v ề độ đ ộ ng n ắ g n ắ n ph p í h a í a bê b n n tr t á r i á .i 26 Tr T o r n o g n g xu x u hư h ớ ư n ớ g n g là l m à m bằ b n ằ g n g nh n a h u a u tr t o r n o g n g hì h n ì h n h dạ d n ạ g n g th t ị h ị gi g á i c á c cũ c n ũ g n g là l à mộ m t ộ t hì h n ì h n h th t ứ h c ứ c dễ d tạ t o ạ o lậ l p ậ p tr t ậ r t ậ ttự t , ự ,th t ô h n ô g n g qu q a u a ph p é h p é p đố đ i ố ixứ x n ứ g n . g Tạ T o ạ o lậ l p ậ p tr t ậ r t ậ ttự t ự th t e h o e o ph p é h p é p lặ l p ặ p lạ l i ạ Ch C o h o ví v ídụ d ụ nh n ư h ư hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 43 4 ) 3 (H ( H 1. 1 .43 4 ) 3 : ) T : ạ T o ạ o lậ l p ậ p tr t ậ r t ậ ttự t ự th t e h o e o ph p é h p é p lặ l p ặ p lạ l i ạ Sa S u a u kh k i h i nh n ì h n ì n ha h i a i hì h n ì h n h tr t o r n o g n g mộ m t ộ t kh k o h ả o n ả g n g th t ờ h i ờ i ng n ắ g n ắ n và v à đư đ ợ ư c ợ c yê y u ê u cầ c u ầ u vẽ v ẽ lạ l i ạ i th t ì h ì đa đ phần người i xem sẽ s nhớ hình đư đ ợ ư c ợ c lặ l p ặ p lạ l i ạ i hơ h n ơ . n . Nh N ư h ư vậ v y ậ y kh k i h i títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c tạ t o ạ o lậ l p ậ mộ m t ộ t tr t ậ r t ậ t tự t ự th t e h o e o ph p é h p é p lặ l p ặ p lạ l i ạ i th t ì h ì kh k i h i đó đ ó títn í h n h đơ đ n ơ n gi g ả i n ả n tr t o r n o g n g nh n ậ h n ậ n bi b ế i t ế t hì h n ì h n h dạ d n ạ g n g th t ị h gi g á i c á c đã đ ã đư đ ợ ư c ợ c ứn ứ g n g dụ d n ụ g n . g
1.5.3. Các loại hướng của hình Hìn ì h vô hướ ư n ớ g Hì H n ì h n h vô v ô hư h ớ ư n ớ g n g là l à hì h n ì h n h mà m à bả b n ả n th t â h n â n hì h n ì h n h dạ d n ạ g n g vậ v t ậ t lý l củ c a ủ a ch c ú h n ú g n g kh k ô h n ô g n g tạ t o ạ o đư đ ợ ư c ợ c xu x th t ế h ế ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t e h o e o cá c c á c hư h ớ ư n ớ g n g cụ c ụ th t ể h ể (H ( 1 H . 1 4 . 4 4 ) 4 . ) . Ch C ú h n ú g n g ch c ỉ h ỉ tạ t o ạ o đư đ ợ ư c ợ c sự s ự ch c u h y u ể y n ể độ đ n ộ g n g kh k i h iđư đ ợ ư c ợ c sắ s p ắ p xế x p ế p tr t o r n o g n g mộ m t ộ tbố b ố cụ c c ụ c hợ h p ợ p lý l ý (H ( 1 H . 1 4 . 5 4 ) 5 ) . (H ( H 1. 1 .44 4 ) 4 : ) H : ì H n ì h n h vô v ô hư h ớ ư n ớ g n (H 1 . 45): Hình vô h ướng t ạo t hành c ó hướng n hờ v ào s ự s ắp xếp ế bố cụ c c Hìn ì h đa hướ ư n ớ g Hì H n ì h n h đa đ a hư h ớ ư n ớ g n g là l à hì h n ì h n h mà m à bả b n ả n th t â h n â n hì h n ì h n h dạ d n ạ g n g vậ v t ậ t lý l ý củ c a ủ a ch c ú h n ú g n g tạ t o ạ o đư đ ợ ư c ợ c nh n i h ề i u ề u xu x th t ế h ế ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n , g , nh n ư h n ư g n g kh k ô h n ô g n g rõ r õ rà r n à g n g (H ( 1 H . 1 4 . 6 4 ) 6 . ) . Nê N n ê n kh k i h i nh n ữ h n ữ g n g hì h n ì h n h đa đ a hư h ớ ư n ớ g n g đặ đ t ặ cạ c nh n h nhữ h n ữ g n g hì h nh n h đị đ n ị h n h hư h ớ ư n ớ g n g sẽ ẽ bị ịtá t c á c độ đ n ộ g n g bở b i ở i nh n ữ h n ữ g n g hì h n ì h n h đị đ n ị h n h hư h ớ ư n ớ g n đó đ ó (H ( 1 H . 1 4 . 7 4 ) 7 . ) 27 (H ( H 1. 1 .46 4 ) 6 : ) :Hì H n ì h n h đa đ a hư h ớ ư n ớ g n (H 1 . 4 7): Hình đa h ướng p hụ t huộc v ào h ình đ ịnh h ướng Hìn ì h địn ị h hướ ư n ớ g Hì H n ì h n h đị đ n ị h n h hư h ớ ư n ớ g n g là l à nh n ữ h n ữ g n g hì h n ì h n h mà m à bả b n ả n th t â h n â n hì h n ì h n h dạ d n ạ g n g vậ v t ậ t lý l ý củ c a ủ a ch c ú h n ú g n g đã đ ã xu x ấ u t ấ hi h ệ i n ệ n mộ m t ộ t ưu ư u th t ế h ế ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t e h o e o mộ m t ộ t ph p ư h ơ ư n ơ g n g rõ r rà r n à g n g (H ( 1 H . 1 4 . 8 4 – a, a b , , b c , , c d , ) d (a) (b) (c) (d ( ) d (H ( H 1. 1 .48 4 ) 8 ) : :Hì H n ì h n h đị đ n ị h n h hư h ớ ư n ớ g n Hìn ì h có hướ ư n ớ g đối ilậ l p Là L à hì h n ì h n h có c ó cá c c á c gó g c ó c bằ b n ằ g n g 90 9 0 độ đ , ộ , tạ t o ạ o sự s ự ổn ổ n đị đ n ị h n h ví v í dụ d ụ nh n ư h hì h n ì h n h vu v ô u n ô g n , g hì h n ì h n h ch c ữ h ữ nh n ậ h t ậ Hìn ì h chuyển động Là L à hì h n ì h n h có c ó nh n ữ h n ữ g n g né n t é t mề m m ề m mạ m i ạ ,i uố u n ố n lư l ợ ư n ợ n kh k é h p é p kí k n í n vi v i dụ d ụ : (H ( H 1. 1 .49 4 ) 9 : ) :Hì H n ì h n h có c ó hư h ớ ư n ớ g n g đố đ i ố lậ l p ậ 1. 1 6 . . 6 . Ch C u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t ị h ị gi g á i c á 1.6.1. K hái n iệm c huyển đ ộng t hị giác Ch C u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g vố v n ố n dĩ d ĩkh k ó h ó có c ó th t ể h ể tá t c á h c h rờ r i ivới ớ ikh k ô h n ô g n gi g a i n a n và v à th t ờ h i ờ igi g a i n a . n .Ví V ính n ư h ư ta t a đi đ ixe x m e m mú m a ú , a ,di d ễ i n ễ n vi v ê i n ê mú m a a cần ầ n khô h n ô g g gi g an a n sâ s n â n kh k ấu ấ u để đ ể ch c u h y u ển ể n độ đ n ộ g n g và v à cầ c n ầ th t ờ h i ờ igi g a i n a n để đ ể ph p á h t á ttr t i r ể i n ể n kế k ế titế i p ế p cá c c á c độ đ n ộ g n g tá t c á (H ( H 1. 1 .50 5 ) 0 : ) :Hì H n ì h n h ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n (m ( ố m i ố i qu q a u n a n hệ h ệ tr t ư r ớ ư c c – – sa s u a ) u ) hì h nh n h (H ( 1 H . 1 5 . 1 5 ) 1 . ) 28 (H H 1 . .5 1): C huyển ể đ ộng t hị g iác á c t rong c u c ộc c s ố s ng Vậ V y y tr t o r n o g n g ng n h g ệ h ệ th t u h ậ u t ậ t tạ t o o hì h nh n , h , ch c u h y u ể y n ể n độn ộ g n g th t ị h ị gi g ác á c là l à gì g ì ? Kh K ái iniệ i m: về c ơ bản c ó t hể h iểu c huyển đ ộng t hị g iác l à m ột c huỗi c ác h ình ả nh, h ay chuỗi c ác p ha s ự k iện, p hát t riển k ế t iếp n hau đ ược t ổ c hức đ ơn t uyến. (H ( H 1. 1 .52 5 ) 2 : ) :Ch C u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t ị h ịgi g á i c á c tr t o r n o g n g tạ t o ạ o hì h n ì h n Qu Q a u a ví v í dụ d ụ hì h n ì h n h (H ( 1 H . 1 5 . 2 5 ) 2 ) ta t a th t ấ h y ấ y cá c c á c hì h n ì h n h tr t ò r n ò n có c ó xu x u hư h ớ ư n ớ g n g ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n , g , do d o nh n ữ h n ữ g n g hì h n ì h n h tr t ò r n ò nà n y à y đư đ ợ ư c ợ c ph p á h t á t tr t i r ể i n ể n kế k ế titế i p ế p nh n a h u a u tạ t o ạ o th t à h n à h n h mộ m t ộ t ch c u h ỗ u i ỗ i hì h n ì h n h xo x á o y á y và v o à o tâ t m â , m , tr t o r n o g n g kh k i h i đó đ ó vị v ị tr t í r ở ở tâ t m â m có c ó lự l c ự c hú h t ú tmạ m n ạ h n h nh n ấ h t ấ .t .Ch C í h n í h n h vì v ìvậ v y ậ y dù d ù hì h n ì h n h tr t ò r n ò n là l à hì h n ì h n h vô v ô hư h ớ ư n ớ g n , g ,nế n u ế u đứ đ n ứ g n g mộ m t ộ mì m nh n h th t ì h ìkh k ó h ó tạ t o o ra r a đư đ ợ ư c ợ c xu x u th t ế h ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g rõ r õ rệ r t ệ tnh n ư h n ư g n g vớ v i ớ isự s ự sắ s p ắ p xế x p ế p hợ h p ợ p lý l ý th t ì h ìlạ l i ạ itr t ở r th t à h n à h n h mộ m t ộ t bố b ố cụ c c ụ c ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g rõ r õ rệ r t ệ .t Cá C i á igâ g y â y ch c o h o ta t a cả c m ả m gi g á i c á c ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g tr t o r n o g n g ng n h g ệ h ệ th t u h ậ u t ậ tth t ị h ịgi g á i c á c ch c í h n í h n h là l à vi v ệ i c ệ c tồ t n ồ n tạ t i ạ iha h y a y kh k ô h n ô g n tồ t n ồ n tạ t i ạ icá c c á c lự l c ự c th t ị h ịgi g á i c á . c .Là L à qu q a u n a n hệ h ệ gi g ữ i a ữ a kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n và v à lự l c ự c th t ị h ịgi g á i c á . c .Lự L c ự c th t ị h ịgi g á i c á c đư đ ợ ư c ợ c xá x c á c đị đ n ị h n tr t o r n o g n g kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n do d o vậ v y ậ y nó n ó có c ó hư h ớ ư n ớ g n , g ,có c ó có c ó vị v ịtr t í r ívà v à cư c ờ ư n ờ g n g độ đ . ộ .Vị V ịtr t í r íhư h ớ ư n ớ g n g và v à cư c ờ ư n ờ g n g độ đ ộ ch c o h o ta t cả c m ả m gi g á i c á c về v ề ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g tr t o r n o g n g th t ể h ể tĩtn ĩ h n . h .Tr T o r n o g n g kh k i h iđó đ ó lự l c ự c th t ị h ịgi g á i c á c là l à mộ m t ộ tkh k á h i á ini n ệ i m ệ m về v ề hì h n ì h n , h ,nê n n ê kh k ô h n ô g n g nh n ậ h n ậ n th t ấ h y ấ y đư đ ợ ư c ợ c bằ b n ằ g n g mắ m t ắ t mà m ch c ỉ h ỉcả c m ả m nh n ậ h n ậ n mộ m t ộ tcá c c á h c h đị đ n ị h n h títn í h n . h .Và V à để đ ể cả c m ả m nh n ậ h n ậ n đư đ ợ ư c ợ ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t ị h ịgi g á i c á c tr t o r n o g n g kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n ch c í h n í h n h là l à nh n ậ h n ậ n th t ấ h y ấ y đư đ ợ ư c ợ c cá c c á c qu q a u n a n hệ h ệ củ c a ủ a cá c c á c yế y u ế u tố t ố tạ t o ạ hì h nh n h đư đ ợc ợ c sử ử dụ d n ụ g n g tr t o r n o g n g tá t c á c ph p ẩ h m, m ,tr t o r n o g n g mộ m t ộ ttr t ư r ờ ư n ờ g n g th t ị h ịgi g ác á c cụ c ụ th t ể h . ể 29 Tù T y ù y th t u h ộ u c ộ c và v o à o vị v ị tr t í r í , , hì h n ì h n h dạ d n ạ g n , g , mà m u à u sắ s c ắ , c , kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ . c ....c . ủ c a ủ a cá c c á c yế y u ế u tố t ố tạ t o ạ o hì h n ì h n h tr t o r n o g n g kh k ô h n ô g n gi g a i n a n tạ t o ạ o hì h n ì h n , h , ch c ú h n ú g n g sẽ s ẽ tạ t o ạ o ra r a cá c c á c qu q a u n a n hệ h ệ kh k á h c á c nh n a h u a u về v ề lự l c ự c th t ị h ị gi g á i c á . c . Tư T ơ ư n ơ g n g qu q a u n a n về v ề hư h ớ ư n ớ g n và v à cư c ờ ư n ờ g n g độ đ ộ tá t c á c độ đ n ộ g n g gi g ữ i a ữ a cá c c á c lự l c ự c th t ị h ị gi g á i c á c sẽ s ẽ ch c o h o ta t a cả c m ả m gi g á i c á c về v ề hư h ớ ư n ớ g n g và v à tố t c ố c độ đ ộ ch c u h y u ể y n ể độ đ n ộ g n g củ c a ủ a th t ị h ịgi g á i c á . c .Cả C m ả nh n ậ h n ậ n cá c i á iđộ đ n ộ g n g tr t o r n o g n g th t ế h ế tĩtn ĩ h n h là l à vậ v y ậ . y
Ngoài i ra quan hệ về kích th
t ước của hình cũng quan tr t ọng. Đó cũng chín í h là quan hệ giữa
phông và hình. Khi i con người i đứng tr t ong một t không gian th
t ì ì không gian chính là nền (p ( h p ô h n ô g n ) g . ) . Ha H y a y tr t ê r n ê n bà b n à n có c ó mộ m t ộ t qu q ả u ả ca c m a , m , nh n ư h ư vậ v y ậ y mặ m t ặ t bà b n à n là l à ph p ô h n ô g n g cò c n ò n qu q ả u ả ca c m a m là l à hì h n ì h n . h . Nh N ư h vậ v y ậ y th t e h o e o mộ m t ộ t cá c c á h c h rấ r t ấ t tự t ự nh n i h ệ i n ệ n th t ì h ì cá c i á i lớ l n ớ n là l m à m ph p ô h n ô g n g ch c o h o cá c i á i nh n ỏ h . ỏ . Cá C i á i lớ l n ớ n đứ đ n ứ g n g yê y n ê n để đ ể ch c o h cá c i á i nh n ỏ h ỏ ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n . g Tố T c ố c độ đ ộ ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g củ c a ủ a hì h n ì h n h cũ c n ũ g n g ph p ụ h ụ th t u h ộ u c ộ c và v o à o đặ đ c ặ c đi đ ể i m ể m củ c a ủ a ph p ô h n ô g n . g . Ta T a tìtm ì m hi h ể i u ể u qu q a u a th t í h ng n h g i h ện ệ n củ c a ủ a Gia i n a n F. F M . i M n i g n u g zz z i i nh n ư h ư sa s u a u : Ch C o h o mộ m t ộ t vậ v t ậ t đe đ n e n ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g qu q a u a ha h i a i ph p ô h n ô g n g tr t ắ r n ắ g n g và v à gh g i h i lilê i n ê n tụ t c ụ c vớ v i ớ i cù c n ù g n g mộ m t ộ t vậ v n ậ n tố t c ố . c Kh K i h i vậ v t ậ t đe đ n e n ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g củ c a ủ a ph p ô h n ô g n g gh g i h ,i , ta t a có c ó cả c m ả m gi g á i c á c vậ v n ậ n tố t c ố c bị b ị gi g ả i m ả m đi đ i do d o hi h ệ i u ệ u ứn ứ g n tư t ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả n gi g ữ i a ữ a ph p ô h n ô g n g và v à hì h n ì h h yế y u ế . u Cũ C n ũ g n g nh n ư h ư vậ v y ậ y nế n u ế u ch c o h o mộ m t ộ t vậ v t ậ t đi đ i qu q a u a mộ m t ộ t ph p ô h n ô g n g hì h n ì h n h th t e h o e o mộ m t ộ t tố t c ố c độ đ ộ nh n ấ h t ấ t đị đ n ị h n . h . Nế N u ế u ta t tă t n ă g n g gấ g p ấ p đô đ i ô i kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c củ c a ủ a vậ v t ậ t và v à kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c củ c a ủ a ph p ô h n ô g n , g , ta t a có c ó cả c m ả m nh n ậ h n ậ n kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c gi g ả i m ả m đi đ mộ m t ộ t nử n a ử . a Qu Q a u a đó đ ó th t ấ h y ấ y rằ r n ằ g n , g , tạ t o ạ o ra r a sự s ự ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t ị h ị gi g á i c á c cầ c n ầ n ch c ú h ú ý ý đế đ n ế n nh n i h ề i u ề u yế y u ế u tố t ố nh n ư h ư ph p ô h n ô g n , g hì h nh n , h , vị v ị tr t í r ,í , mà m u à u sắ s c ắ . c ...Mớ M i ớ i tạ t o ạ o nê n n ê n một ộ t tá t c á c ph p ẩ h m ẩ m tạ t o ạ o hì h n ì h h gâ g y â y ch c u h y u ể y n ể n độn ộ g n g th t ị h ị gi g ác á c hi h ệu ệ u qu q ả u . Lư L u ư u ý ý : Ch C u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t ị h ị gi g á i c á c có c ó th t ể h ể ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g tr t o r n o g n g cá c c á c th t i h ế i t ế t kế k ế po p s o t s e t r e r để đ ể ng n ư g ờ ư i ờ i xe x m e m hư h ớ ư n ớ g n g sự s ự ch c ú h ý ý đế đ n ế n nộ n i ộ i du d n u g n g mà m à tá t c á c gi g ả i ả mu m ố u n ố n tr t u r y u ề y n ề n đạ đ t ạ .t . Nh N ư h ư (H ( 1 H . 1 5 . 3 5 ) 3 ) ng n ư g ờ ư i ờ i xe x m e m bắ b t ắ t đầ đ u ầ u bị b ị th t u h u hú h t ú t bở b i ở titê i u ê u đề đ ề po p s o t s e t r e , r , sa s u a u đó đ ó từ t ừ titê i u ê u đề đ ề hư h ớ ư n ớ g n g mắ m t ắ t ng n ư g ờ ư i ờ i xe x m e m tớ t i ớ i vị v ị tr t í r í mặ m t ặ t củ c a ủ a nh n â h n â n vậ v t ậ ,t , từ t ừ nh n â h n â vậ v t ậ t nà n y à y lạ l i ạ i hư h ớ ư n ớ g n g tớ t i ớ i ng n à g y à y th t á h n á g n g xả x y ả y ra r a sự s ự ki k ệ i n ệ n sa s u a u đó đ ó là l à nh n ữ h n ữ g n g nộ n i ộ i du d n u g n g kh k á h c á . c . Vớ V i ớ i vi v ệ i c ệ phát t tr
t iển các hình ảnh qua một t chuỗi i tr t ước sa s u, th
t iết t kế này như bắt t người ixem phải ixem đủ đ ủ nộ n i i du d n u g n g củ c a ủ a tá t c á c ph p ẩ h m ẩ . m (H ( H 1. 1 .53 5 ) 3 : ) :Ch C u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t ị h ịgi g á i c á c tr t o r n o g n g th t i h ế i t ế tkế k ế po p s o t s e t r e r
Nếu ở (H1.53) là một t chuỗi i rất t nhiều hình ảnh và nội idung th t ì ìở hình (H1.54) tr t ong chuỗi hì h n ì h n h ản ả h n h ch c ỉ h ỉ có c ó 2 2 hì h n ì h n h ản ả h n h và v à nộ n i ộ i du d n u g n g nổ n i ổ i tr t ộ r i ộ tr t ê r n ê n mộ m t ộ t nề n n ề . n . Mộ M t ộ t là l n à n nư n ớ ư c ớ c xa x n a h n h tr t o r n o g n , g , xu x ấ u t ấ hi h ệ i n ệ n mộ m t ộ tlo l n o n sắ s t ắ tđã đ ã bị b ịgỉ g ỉsé s t é ttạ t o ạ o sự s ự đố đ i ố ilậ l p ậ , p ,gâ g y â y sự s ự ch c ú h ú ý ý củ c a ủ a ng n ư g ơ ư i ơ ixe x m e , m ,và v à lo l n o n sắ s t ắ tnà n y à y (v ( ị v ịtr t í r 1) 1 ) hư h ớ ư n ớ g n g mắ m t ắ t ng n ư g ờ ư i ờ i xe x m e m tớ t i ớ i nộ n i ộ i du d n u g n g mà m à tá t c á c gi g ả i ả mu m ố u n ố n tr t u r y u ề y n ề n đạ đ t ạ t (v ( ị v ị tr t í r í số s ố 2) 2 ) ch c ỉ h ỉ cầ c n ầ n nh n ư h vậ v y ậ y th t ô h i ô ilà l à ý ý đồ đ ồ củ c a ủ a tá t c á c gi g ả ả đã đ ã đư đ ợc ợ c th t ự h c ự c hi h ện ệ . n 30 (H ( H 1. 1 .54 5 ) 4 : ) :Ch C u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t ị h ịgi g á i c á c tr t o r n o g n g th t i h ế i t ế tkế k ế po p s o t s e t r e r Ngoài ith t iết t kế các post s e t r quảng cáo, người ith
t iết t kế web cũng cần biế
i t tvận dụng những kiến th t ứ h c ứ c về v ề ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t ị h ị gi g á i c á c và v o à o tr t o r n o g n g nh n ữ h n ữ g n g th t i h ế i t ế t kế k ế củ c a ủ a mì m n ì h n h để đ ể đạ đ t ạ hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ca c o a . o . Ví V í dụ d nh n ư h ư (H ( 1 H . 1 5 . 5 5 ) 5 (H ( H 1. 1 .55 5 ) 5 : ) :Ch C u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t ị h ịgi g á i c á c tr t o r n o g n g th t i h ế i t ế tkế k ế we w b e Tr T o r n o g n g th t i h ế i t ế t kế k ế we w b e b củ c a ủ a AN A D N R D E R A E A MA M N A N N N ng n ư g ờ ư i ờ i xe x m e m bị b ị th t u h u hú h t ú t ng n a g y a y bở b i ở i tê t n ê n th t ư h ơ ư n ơ g n g hi h ệ i u ệ nà n y à . y . Vì V ì tr t o r n o g n g th t i h ế i t ế t kế k , ế , ch c ủ h ủ đạ đ o ạ o là l à mà m u à u vô v ô sắ s c ắ , c , ch c ỉ h ỉ ri r ê i n ê g n g dò d n ò g n g ch c ữ h ữ có c mà m u à u và v à hì h n ì h n h ản ả h n h cô c ô gá g i á đa đ n a g n g hư h ớ ư n ớ g n g mắ m t ắ t về v ề dò d n ò g n g ch c ữ h ữ nà n y à y nh n ư h ư cà c n à g n g th t ê h m ê m ph p ầ h n ầ n nh n ấ h n ấ n mạ m n ạ h n . h . Th T i h ế i t ế t kế k ế đơ đ n ơ n gi g ả i n ả n mà m hi h ệ i u ệ u qu q ả u . ả Ch C u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t ị h ị gi g á i c á c cò c n ò n có c ó th t ể h ể ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g và v o à o tr t o r n o g n g dà d n à n tr t a r n a g n , g , tr t u r y u ệ y n ệ n tr t a r n a h n h gi g ú i p ú p ch c o h o nộ n i ộ du d n u g n g xu x y u ê y n ê n xu x ố u t ố t và v à ổn ổ n đị đ n ị h n h (H ( 1 H . 1 5 . 6 5 ) 6 31 (H ( H 1. 1 .56 5 ) 6 : ) :Ch C u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t ị h ịgi g á i c á c tr t o r n o g n g dà d n à n tr t a r n a g n
1.6.2. Bài tập chuyển động thị giác Dự D a ự a và v o à o ki k ến ế n th t ứ h c ứ c đã ã họ h c ọ , c , th t i h ế i t ế t kế k ế mộ m t ộ t sả s n n ph p ẩm ẩ m tạ t o o hì h nh n h có c ó sử s ử dụ d ng n g ch c u h y u ể y n ể n độn ộ g n g th t ị h ị gi g ác á . Kí K c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c 10 1 0 x x 15 1 5 cm c . m .Nộ N i ộ idu d n u g n g tù t y ù y ch c ọ h n ọ , n ,là l m à m tạ t i ạ ilớ l p ớ . p 32 CH C ƯƠ Ư NG 2. CÁ C C C YẾU TỐ TẠO HÌNH CỦ
C A NGHỆ THUẬT THỊ GIÁC 2. 2 1 . . 1 .Đi Đ ể i m ể , m ,né n t é t, ,di d ệ i n ệ n tr t o r n o g n g tạ t o ạ o hì h n ì h n 2.1.1. Kh K ái iniệ i m về điể i m, nét,t diệ i n Điể i m : : đi đ ể i m ể m là l à ng n u g ồ u n ồ n gố g c ố c ba b n a n đầ đ u ầ u để đ ể tạ t o ạ o nê n n ê n hì h n ì h n . h . Đi Đ ể i m ể m cò c n ò n dù d n ù g n g để đ ể ch c ỉ h ỉ mộ m t ộ t vị v ị tr t í r tr t o r n o g n g kh k ô h n ô g n g gi g a i n a . n Đi Đ ể i m ể m kh k ô h n ô g n g có c ó ph p ư h ơ ư n ơ g n g hư h ớ ư n ớ g n g nh n ư h n ư g n g có c ó títn í h n h tậ t p ậ p tr t u r n u g n , g , đi đ ể i m ể m kh k ô h n ô g n g có c ó ch c i h ề i u ề u dà d i à ,i ch c i h ề i u ề u rộ r n ộ g n g và v à ch c i h ề i u ề u sâ s u â . u Đi Đ ể i m ể m là l à th t à h n à h n h ph p ầ h n ầ n cơ c ơ bả b n ả n và v à là l à cộ c i ộ i ng n u g ồ u n ồ n củ c a ủ a tạ t o ạ o hì h n ì h n . h . Đi Đ ể i m ể m cũ c n ũ g n g đư đ ợ ư c ợ c co c i o i nh n ư h dấ d u ấ u hi h ệ i u ệ u củ c a ủ a đi đ ể i m ể m mú m t ú t củ c a ủ a đư đ ờ ư n ờ g n g th t ẳ h n ẳ g n , g , đi đ ể i m ể m cắ c t ắ t củ c a ủ a ha h i a đư đ ờ ư n ờ g n g th t ẳ h n ẳ g n , g , là l à đi đ ể i m ể ch c ạ h m ạ m củ c a ủ a mộ m t ộ t đư đ ờ ư n ờ g n g th t ẳ h n ẳ g n g và v o à o gó g c ó c củ c a ủ a mộ m t ộ t di d ệ i n ệ n ha h y a y mộ m t ộ t tâ t m â m củ c a ủ a kh k ố h i ố .i . Đồ Đ n ồ g n g th t ờ h i ờ đi đ ể i m ể m cũ c n ũ g n g có c ó th t ể h ể là l à tâ t m â m đi đ ể i m ể m củ c a ủ a mộ m t ộ ttr t ư r ờ ư n ờ g n g ha h y a y mộ m t ộ tdi d ệ i n ệ . n Đi Đ ể i m ể m có c ó th t ể h ể đư đ ợ ư c ợ c hì h n ì h n h th t à h n à h n h do d o ph p é h p é p ch c i h ế i u ế u mộ m t ộ t đư đ ờ ư n ờ g n g th t ẳ h n ẳ g n , g , mộ m t ộ t đo đ ạ o n ạ n th t ẳ h n ẳ g n g ha h y a tu t y u ế y n ế n títn í h n , h ,ví v ídụ d ụ nh n ư h : ư :cộ c t ộ tđư đ ợ ư c ợ c đọ đ c ọ c tr t ê r n ê n mặ m t ặ tbằ b n ằ g n g nh n ư h ư là l à mộ m t ộ tđi đ ể i m ể m và v à gi g ữ i ữ nh n ữ h n ữ g n g đặ đ c ặ tr t ư r n ư g n g th t ị h ị gi g á i c á c nh n ư h ư mộ m t ộ t đi đ ể i m ể . m . Nh N ư h ư vậ v y ậ , y , tâ t m â m vò v n ò g n g tr t ò r n ò , n , tâ t m â m đá đ y á y kh k ố h i ố i tr t ụ r , ụ , tâ t m â m củ c a ủ kh k ố h i ố icầ c u u cũ c n ũ g n g là l à nh n ữ h n ữ g n g hì h nh n h th t ứ h c ứ c điể i m ể m mà à ta t a cầ c n n ph p ả h i ả iqu q a u n a n tâ t m m tr t o r n o g n g tạ t o ạ o hì h nh n . h Đi Đ ể i m ể m có c ó kh k ả h ả nă n n ă g n g bi b ể i u ể u hi h ệ i n ệ n tr t o r n o g n g tạ t o ạ o hì h n ì h n h nh n ư h ư sa s u a u : - Đi Đ ể i m ể m đư đ ợ ư c ợ c nh n ậ h n ậ n th t ứ h c ứ c mạ m n ạ h n h mẽ m ẽ kh k i h i nó n ó đư đ ợ ư c ợ c đặ đ t ặ t tr t o r n o g n g vị v ị tr t í r í th t í h c í h c h đá đ n á g n g củ c a ủ tr t ư r ờ ư n ờ g n g nh n ì h n ì . n - Kh K i h i đi đ ể i m ể m lệ l c ệ h c h kh k ỏ h i ỏ i vị v ị tr t í r í tr t u r n u g n g tâ t m â , m , tr t ư r ờ ư n ờ g n g nh n ì h n ì n tr t ở r ở nê n n ê n bi b ế i n ế n độ đ n ộ g n . g - Đi Đ ể i m ể m sắp ắ p xế x p ế p liê i n ê n tụ t c ụ c tạ t o o nê n n ê n đư đ ờ ư ng n - Qu Q a u a ha h i a iđi đ ể i m ể m có c ó th t ể h ể xá x c á c đị đ nh n h đư đ ợ ư c ợ c 1 1 tr t ụ r c ụ . c - Đi Đ ể i m ể m tậ t p p tr t u r n u g n g vớ v i ớ imậ m t ậ tđộ đ ộ ca c o a o tr t ê r n ê n 1 1 mặ m t ặ tph p ẳ h n ẳ g n g tạ t o o nê n n ê n di d ện ệ . n Nét t : Mộ M t ộ t đi đ ể i m ể m đượ ư c ợ c ké k o é o dà d i à isẽ s ẽ tạ t o ạ o th t à h n à h n h né n t.t . Né N t tcó c ó ch c i h ề i u ề u dà d i,i , nh n ư h n ư g n g kh k ô h n ô g n g có c ó ch c i h ều ề rộ r n ộ g n g và v à ch c i h ề i u ề u sâ s u. u .Tu T y u y nh n i h ên ê n né n t é tvẫ v n ẫ n ph p ải ả i có c ó độ đ ộ dà d y à y để đ ể mắ m t ắ tng n ườ ư i ờ i có c ó th t ể h ể qu q a u n a n sá s t đư đ ợ ư c ợ . .Né N t é tcó c ó 2 2 hì h nh n h th t ứ h c ứ c th t ể h ể hi h ệ i n ệ n : - Cá C c á c đư đ ờ ư n ờ g n g vi v ề i n ề n củ c a ủ a vậ v t ậ tth t ể h , ể ,đư đ ờ ư n ờ g n g vi v ề i n ề n củ c a ủ a mặ m t ặ tph p ẳ h n ẳ g n , g ,cá c c á c gi g a i o a o di d ệ i n ệ , n ,cá c c á c lo l ạ o i ạ né n t é tnà n y à y gi g ú i p ú p xá x c á c đị đ n ị h n h đư đ ợ ư c ợ c hì h n ì h n h dạ d n ạ g n g củ c a ủ a vậ v t ậ tth t ể h ể tr t o r n o g n g kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n (H ( H 2. 2 1 . ) 1 - Cá C c c loạ o i ạ i né n t é ttồ t n ồ n tạ t i ạ iđộ đ c ộ c lập ậ p (H ( 2 H . 2 2) 2 33 (H H 2 . .1 ): N é N t é x ác á c đ ịnh h ình dạn ạ g v ật ậ t hể (H ( H 2. 2 .2) 2 : ) :Nét N ét tồ t n n tại t ại độc ộ lập Nét tcó 4 loại i nét t: - Nét tcó nghĩa Là L à lo l ạ o i ạ i né n t é t mà m à kh k i h i th t i h ế i u ế u nó n ó sẽ s ẽ kh k ô h n ô g n g có c ó ng n h g ĩ h a ĩ a nh n ư h ư mo m n o g n g mu m ố u n ố , n , títn í n hi h ệ i u ệ u cầ c n ầ th t ô h n ô g n g tin i n sẽ s ẽ mất ấ t (H ( 2 H . 2 3 . ) 3 (H ( H 2. 2 .3) 3 : ) :Né N t é tcó c ó ng n h g ĩ h a ĩ - Nét tcấu tạ t o: Là L à lo l ạ o i ạ i né n t é t mà m à kh k i h i th t i h ế i u ế u đi đ i mộ m t ộ t ph p ầ h n ầ n củ c a ủ a né n t é t mà m à ta t a vẫ v n ẫ n nh n ậ h n ậ n ra r a hì h n ì h n h th t ô h n ô g n g qu q a u lilê i n ê n tư t ở ư n ở g n g (H ( 2 H . 2 4 . ) 4 (H H 2 . .4 ): N é N t é c ấ c u ấ t ạo ạ 34 - Nét tđa nghĩa Là L à lo l ạ o i ạ i né n t é t ma m n a g n g ha h i a i ng n h g ĩ h a ĩ a tr t ở r ở lê l n ê n (H ( 2 H . 2 5 . ) 5 (H ( H 2. 2 .5) 5 : ) :Né N t é tđa đ a ng n h g ĩ h a ĩ Hì H n ì h n h (H ( 2 H . 2 5 . ) 5 ) là l à bi b ể i u ể u tư t ợ ư n ợ g n g củ c a ủ a tr t i r ể i n ể n lã l m ã m tu t ầ u n ầ n kỳ k ỳ “B “ i B e i n e n n a n l a Sy S d y n d e n i e “ “ tạ t i ạ inh n à h à há h t á Op O e p r e a r a Sy S d y n d ey e . y . Ở Ở đâ đ y â y có c ó ha h i a iyế y u ế u tố t ố cấ c u u th t à h n à h n : h :mộ m t ộ tlà l à 2 2 ch c ữ h ữ vi v ết ế ttắ t t tB B – – S S từ t ch c ữ h ữ “B “ i B e i n e n n a n l a l Sy S d y n d e n i e i “, “ , và v à ha h i a i là l à hì h nh n h ản ả h n h củ c a ủ a co c n o n th t i h ên ê n ng n a g . a . Ki K ế i n ế n Trú r c ú c Sư S J. J U . t U ttr t o r n o n sử s ử dụ d n ụ g n g hì h n ì h n h ản ả h n h ẩn ẩ n dụ d ụ so s o sá s n á h n h Op O e p r e a r a Sy S d y n d e n y e y nh n ư h ư mộ m t ộ t co c n o n th t i h ê i ê n ng n a g a tr t ê r n ê n bi b ể i n ể . n .Ch C ỉ h ỉmộ m t ộ tđộ đ n ộ g n g tá t á c c kh k é h o é o lé l o é o kế k t ế thợ h p ợ p 2 2 ch c ữ h ữ B - S S đã đ ã ch c o h o ta t a hì h nh n h ản ả mộ m t ộ t co c n o n th t i h ê i n ê n ng n a g . a - Nét tlilên tưtởng Là L à lo l ạ o i ạ i né n t é t nế n u ế u t t hi h ế i u ế u th t ì h ì kh k ô h n ô g n g ản ả h n h hư h ở ư n ở g n g gì g ì nh n ư h n ư g n g sẽ s ẽ gâ g y â y ch c o h o ta t a cả c m ả m gi g á i c á th t i h ế i u ế , u , kh k ô h n ô g n g rõ r õ rà r n à g n g (H ( H 2. 2 6 . ) 6 . ) (H ( H 2. 2 .6) 6 : ) :Né N t é tlilê i n ê n tư t ở ư n ở g n Kh K ả h ả nă n n ă g n g bi b ểu ể u hi h ện ệ n củ c a ủ a né n t é ttr t o r ng n g ng n h g ệ h ệ th t u h ậ u t ậ t tạ t o ạ o hì h nh n h đư đ ợ ư c ợ c tr t í r c í c h h từ t ừ La L n a d n s d c s a c p a e p Ar A c r h c i h tie t c e t c u t r u e r e nh n ư h ư sa s u a u : 35
Ngoài ira nét tcòn có ý nghĩa vô cùng quan tr t ọng tr t ong tạ t o hình. Nó có th t ể li l ên kế k t ế tcá c c á c hì h n ì h n h lạ l i ạ ivớ v i ớ inh n a h u a u (H2 H . 2 7 . ) 7 (H ( H 2. 2 .7) 7 : ) :Né N t é ttạ t o ạ o sự s ự lilê i n ê n kế k t ế 36
Nét tcó khả năng xác địn
ị h hình, khối, không gian (H2.8) (H H 2 . .8 ): N é N t é t ạo ạ h ình, ,k hối
Nét tđược ứng dụng rộng rãi itr t ong th t iết t kế, từ t th t iết t kế logo (H2.9), th t iết t kế th t ời tr t a r n a g n g (H ( 2 H . 2 10 1 ) 0 ) ha h y a y ki k ế i n ế n tr t ú r c ú ( c H ( 2 H . 2 1 . 1 1 ) 1 . ) .... (H ( H 2. 2 .9) 9 : ) :né n t é tứn ứ g n g dụ d n ụ g n g tr t o r n o g n g th t i h ế i t ế tkế k ế lo l g o o g (H H 2. 2 .10 1 ): ) : Nét N ét ứn ứ g n g dụ d n ụ g g tr t o r n o g n g thi h ết i ết kế k th t ờ h i ờ itr t an r g an (H ( H 2. .11 1 ) 1 : ) : Nét N ét ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g tr t o r n o g n g ki k ến i ến tr t ú r c ú Diệ i n: 37 Mộ M t ộ t đư đ ờ ư n ờ g n g tr t ả r i ả i dà d i à i th t e h o e o mộ m t ộ t hư h ớ ư n ớ g n g sẽ s ẽ tạ t o ạ o th t à h n à h n h mộ m t ộ t di d ệ i n ệ . n . Di D ệ i n ệ n có c ó ha h i a i ch c i h ề i u ề u dà d i à i và v rộ r n ộ g n g nh n ư h n ư g n g kh k ô h n ô g n g có c ó ch c i h ề i u ề u sâ s u â . u Đư Đ ờ ư n ờ g n g ch c u h u vi v i là l à đặ đ c ặ c đi đ ể i m ể m củ c a ủ a mộ m t ộ t di d ệ i n ệ , n , do d o đó đ ó mộ m t ộ t di d ệ i n ệ n xu x ấ u t ấ t hi h ệ i n ệ n từ t ừ nh n ữ h n ữ g n g đư đ ờ ư n ờ g n biên, được nhìn từ t chính diện hoặc tr t ong phối icảnh. Sứ S c mạnh th t ị ịcảm và độ bền vữ v n ữ g n g củ c a ủ a mộ m t ộ t di d ện ệ n ph p ụ h ụ th t u h ộ u c ộ c và v o o di d ện ệ n títc í h c , h , chấ h t ấ t cả c m ả , m , mà m u à u sắ s c ắ c và v à nét é t tr t o r n o g n g di d ện ệ . n Mộ M t ộ tdi d ệ i n ệ n ng n o g à o i à ich c i h ề i u ề u dà d i à ivà v à ch c i h ề i u ề u rộ r n ộ g n g cò c n ò n có c ó hì h n ì h n h dá d n á g n , g ,di d ệ i n ệ n títc í h c h và v à ph p ư h ơ ư n ơ g n g hư h ớ ư n ớ g n . g 2.1.2. Hiệ i u quả rung Mỗ M i ỗ i mộ m t ộ t títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c hì h n ì h n h th t à h n à h n h mộ m t ộ t tr t ư r ờ ư n ờ g n g lự l c ự c ri r ê i n ê g n g củ c a ủ a mì m n ì h n . h . Nế N u ế u cá c c á c títn í hi h ệ i u ệ u ở ở gầ g n ầ n nh n a h u a u ch c ú h n ú g n sẽ s ẽ hì h n ì h n h th t à h n à h n h mộ m t ộ t vù v n ù g n g gi g a i o a o nh n a h u a u gi g ữ i a ữ a cá c c á c tr t ư r ờ ư n ờ g n g lự l c ự c ri r ê i n ê g n đó đ . ó . Và V à co c n o n mắ m t ắ t kh k i h i qu q a u n a n sá s t á t lú l c ú c th t ì h ì bị b ị hú h t ú t bở b i ở i tr t ư r ờ ư n ờ g n g lự l c ự c củ c a ủ a títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c nà n y à , y lú l c ú c th t ì h ì bị b ị hú h t ú t tr t ư r ờ ư n ờ g n g lự l c ự c củ c a ủ a títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c ki k a i . a . Nh N ư h ư vậ v y ậ , y , đố đ i ố i vớ v i ớ i co c n o n mắ m t ắ t lu l ô u n ô n có c mộ m t ộ t vù v n ù g n g kh k ô h n ô g n g ổn ổ n đị đ n ị h n , h đấ đ y ấ y ch c í h n í h n h là l à hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ru r n u g n Tu T ỳ u ỳ th t u h ộ u c ộ c và v o à o hì h n ì h n h dạ d n ạ g n , g , kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c cụ c ụ th t ể h ể củ c a ủ a títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c vớ v i ớ i kh k o h ả o n ả g n g cá c c á h c gi g ữ i a ữ a ch c ú h n ú g n g ta t a sẽ s ẽ có c ó hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ru r n u g n g nh n i h ề i u ề u ha h y a y ítí t(H ( 2 H . 2 1 . 2 1 ) 2 (H ( H 2. 2 .12 1 ) 2 : ) :Hi H ệ i u ệ u qu q ả u ả ru r n u g n Kỹ K ỹ th t u h ậ u t ậ ttạ t o ạ o ru r n u g n : g
- Giảm (tăng) dần đều của nét : Kh K i h ita t tạ t o ạ o đư đ ợ ư c ợ c sự s ự tă t n ă g n g dầ d n ầ n đề đ u ề u độ đ ộ dà d y à y củ c a ủ a né n t é ,t th t ì h ì th t ự h c ự c ch c ấ h t ấ t ta t a đã đ ã là l m à m gi g ả i m ả m dầ d n ầ n đề đ u ề u kh k o h ả o n ả g n g cá c c á h c h gữ g a ữ a ch c ú h n ú g n . g . Sự S ự tă t n ă g n - gi g ả i m ả nà n y à y tạ t o ạ o nê n n ê n ha h i a i ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t ị h ị gi g á i c á c ng n ư g ợ ư c ợ c ch c i h ề i u ề u nh n a h u a → tạ t o ạ o độ đ ộ ru r n u g n g (H ( 2 H . 2 1 . 3 1 ) 3 . ) (H H 2 . .1 3): K ỹ thuật ậ t ạo ạ r ung b ằn ằ g c á c c á h g iảm ả ( m tăn ă g) d ần ầ đ ều ề cá c c á c nét é
- Thay đổi chiều hướng : Kh K i h ita t t a tha h y a y đổ đ i ổ ich c i h ề i u ề u hư h ớ ư n ớ g n g củ c a ủ a né n t é tth t ự h c ự c ch c ấ h t ấ tta t a đã đ ã là l m à tă t n ă g n g th t ê h m ê m ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g tr t o r n o g n g hì h n ì h n → tạ t o ạ o độ đ ộ ru r n u g n g (H ( 2 H . 2 1 . 4 1 ) 4 . ) 38 (H H 2 . .1 4): T ạ T o ạ r ung b ằn ằ g c á c c á h t hay a đ ổi ch c iều ề h ướ ư n ớ g n ét é - Cắ C t,t tr t ư r ợ ư t ợ tnét t: Là L à vi v ệ i c ệ c cắ c t ắ tvà v à sắ s p ắ p xế x p ế p lệ l c ệ h c h nh n a h u a u (t ( r t ư r ợ ư t ợ ) t ) cá c c á c né n t é ,t ,nh n ư h ư vậ v y ậ y đã đ ã tạ t o ạ đư đ ợ ư c ợ c nh n ữ h n ữ g n g hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả về v ề hì h n ì h n h và v à đa đ a ph p ư h ơ ư n ơ g n g về v ề ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g → → tạ t o ạ o độ đ ộ ru r n u g n (H ( 2 H . 2 1 . 5 1 ) 5 . ) (H H 2 . .1 5): T ạ T o ạ r ung b ằn ằ g c á c c á h c c ắ c t ắ t rượ ư t ợ n ét é
- Giao thoa (chồng các hệ) : Kh K i h ita t a ch c ồ h n ồ g n g cá c c á c hệ h ệ đư đ ờ ư n ờ g n g né n t é tth t ì h ìth t ự h c ự c ch c ấ h t ấ tta t a đã đ tạ t o đư đ ợ ư c ợ c sự s ự gi g a i o a o th t o h a o → tạ t o ạ o độ đ ộ ru r n u g n g (H ( 2 H . 2 1 . 6 1 ) 6 . ) (H H 2 . .1 6): T ạ T o ạ rung b ằn ằ g c ác á h c g iao a thoa, a ,c h c ồng h ệ Lư L u ư u ý ý : - Về V ề ng n u g y u ê y n ê n tắ t c ắ c mu m ố u n ố n tă t n ă g n g hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ru r n u g n g củ c a ủ a đi đ ể i m ể m và v à né n t é tta t a cầ c n ầ n tạ t o ạ o đư đ ợ ư c ợ c sự s ự đố đ i ố kh k á h n á g n g củ c a ủ a lự l c ự c th t ị h ịgi g á i c á c (đ ( ố đ i ố ikh k á h n á g n g về v ề độ đ ộ lớ l n ớ ; n đố đ i ố ikh k á h n á g n g về v ề hư h ớ ư n ớ g n ) g - Đố Đ i ố i vớ v i ớ i đi đ ể i m ể m và v à né n t é t ta t a cầ c n ầ n gi g ữ i ữ mộ m t ộ t độ đ ộ đề đ u ề u to t à o n à n cụ c c ụ . c . Độ Đ ộ đề đ u ề u nà n y à y có c ó th t ể h ể ở ở th t ể h tĩtn ĩ h n h ha h y a y bi b ế i n ế n đổ đ i ổ i đề đ u ề . u - Tr T o r n o g n g th t ự h c ự c tế t , ế , kh k i h i ha h i a i hệ h ệ đư đ ờ ư n ờ g n g th t ẳ h n ẳ g n g so s n o g n g so s n o g n g gi g a i o a o nh n a h u a u th t e h o e o mộ m t ộ t gó g c ó c cà c n à g n nh n ỏ h ỏ th t ì h ì tạ t o ạ o nê n n ê n mộ m t ộ t độ đ ộ ru r n u g n g tr t o r n o g n g tr t ư r ờ ư n ờ g n g gi g a i o a o cà c n à g n g lớ l n ớ . n 2.1.3. Hiệ i u quả ảo Đô Đ i ô i kh k i h i tr t o r n o g n g cu c ộ u c ộ c số s n ố g n g ta t a th t ư h ờ ư n ờ g n g ng n h g e h e nh n ữ h n ữ g n g lờ l i ờ i kh k u h y u ê y n ê n ví v í dụ d ụ nh n ư h ư cá c c á c ki k ế i n ế n tr t ú r c ú c sư s ư th t ư h ờ ư n ờ g n kh k u h y u ê y n ê n kh k á h ch c h hà h n à g n g củ c a ủ a mì m nh n h sơ s n ơ n tr t ầ r n ầ n nh n à à mà m u à u sá s n á g n , g , ph p ò h n ò g n g nh n ỏ h ỏ th t ì h ì nê n n ê n dùn ù g n g kí k nh n . h . Cũ C n ũ g n g có c 39 kh k i h i ta t a đi đ i mu m a u a qu q ầ u n ầ n áo á , o , nh n à h à th t i h ế i t ế t kế k ế th t ờ h i ờ i tr t a r n a g n g kh k u h y u ê y n ê n ng n ư g ờ ư i ờ i gầ g y ầ y th t ì h ì nê n n ê n mặ m c ặ c áo á o kẻ k ẻ ng n a g n a g n , g cò c n ò n ng n ư g ờ ư i ờ i bé b o é o th t ì h ì nê n n ê n mặ m c ặ c kẻ k ẻ sọ s c ọ . c ..v . . v ..v . . v .. . Ph P ả h i ả i ch c ă h n ă g n g ở ở đâ đ y â y ch c ú h n ú g n g ta t a mu m ố u n ố n tạ t o ạ o ch c o h o mì m n ì h n h mộ m t ộ cả c m ả m gi g á i c á c củ c a ủ a cá c i á i kh k ô h n ô g n g th t ậ h t ậ t và v à nế n u ế u ch c ú h n ú g n g ta t a có c ó th t ể h ể tạ t o ạ o đư đ ợ ư c ợ c cá c i á i kh k ô h n ô g n g th t ậ h t ậ t (c ( á c i á i ảo ả ) o ) bằ b n ằ g n nh n ữ h n ữ g n g đườ ư n ờ g n g né n t é tcụ c ụ th t ể h ể th t ì h ìđó đ ó ch c í h nh n h là l à ch c ú h n ú g n g ta t a đa đ n a g n g tạ t o ạ o hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ảo ả . o Như vậy : Hiệ i u quả ảo là l việ i c lợ l i ợ idụng nhữn ữ g đặc tí t n í h của th t ị ịgiá i c như ư tố t c độ nhìn ì hìn ì h cực
ự nhanh, cách nhìn hình khái quát của mắt, diện chú ý rất rộng của thị giác, sự tiếp nhận
nhiều lượng thông tin của mắt cùng một lúc và tạo nên tính lập lờ đa nghĩa trong hình. Để Đ ể tạ t o ạ o đư đ ợ ư c ợ c hi h ệu ệ u qu q ả u ả ảo ả o có c ó nh n ữn ữ g n g ph p ư h ơ ư n ơ g g ph p á h p á p sa s u a u :
Thay đổi vị trí của các điểm, nét trong không gian: Kh K i h ita t a th t a h y a y đổ đ i ổ ivị v ịtr t í r ícủ c a ủ a né n t é sẽ s tạ t o ạ o nê n n ê n hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ảo ả . o . Tr T o r n o g n g ki k ế i n ế n tr t ú r c ú , c , nộ n i ộ i th t ấ h t ấ t ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ảo ả o tạ t o ạ o nê n n ê n sự s độ đ c ộ c đá đ o o th t ú ú vị v . . Kệ K ệ sá s ch c h ở ở (H ( 2 H . 2 1 . 7 1 ) ) đư đ ợ ư c ợ c sắp ắ p xế x p ế p để đ ể nh n ì h n n ch c í h n í h h di d ện ệ . n (H H 2 . .1 7): T ạ T o ạ h iệu ệ q uả ả ả o ả b ằn ằ g c á c c á h t hay a đổi v ị t rí c á c c á c đ iểm ể m n ét é Th T ự h c ự c ch c ấ h t tcấ c u ấ u tr t ú r c ú c củ c a ủ a kệ k ệ để ể sá s c á h h này à y kh k i h inh n ì h n n ở ở cá c c á c gó g c c kh k á h c á c là l à nh n ư ư (H ( 2 H . 2 1 . 8 1 ) 8 : ) (H ( H 2. 2 .18 1 ) 8 : ) :Nh N ì h n ì n ví v ídụ d 2.18 ở các góc khác Th T a h y a y đổ đ i ổ i vị v ị tr t í r í đư đ ờ ư n ờ g n g né n t é t tr t o r n o g n g kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n cò c n ò n đư đ ợ ư c ợ c ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g để đ ể th t i h ế i t ế t kế k ế tr t a r n a g n tr t í r í đư đ ờ ư n ờ g n g ph p ố h ố nh n ư h ư ví v í dụ d ụ (H ( 2 H . 2 1 . 9 1 ) 9 ) : 40 (H H 2 . .1 9): Ứ n Ứ g d ụng h iệu ệ q uả ả ảo ả t rong t ran a g t rí đ ườ ư n ờ g p hố
Tạo hình có thể hiểu theo nhiều cách khác nhau : :Đô Đ i ô ikh k i h ita t a có c ó th t ể h ể tạ t o ạ o ra r a nh n ữ h n ữ g n hì h n ì h n mà m à ng n ư g ờ ư i ờ i nh n ì h n ì n nó n ó có c ó th t ể h ể hi h ể i u ể u th t e h o e o cá c c c cá c c á h h kh k á h c á c nh n au a u (H ( 2 H . 2 20 2 ) 0 (H ( H 2. 2 .20 2 ) 0 : ) :tạ t o ạ o ra r a hì h n ì h n h ản ả h n h vớ v i ớ inh n i h ề i u ề u cá c c á h c h hi h ể i u ể u kh k á h c á c nh n a h u a Qu Q a u a hì h nh n h (H ( 2 H . 2 20 2 ) 0 ) ta t a có c ó th t ể h ể th t ấ h y ấ y ha h i a i hì h nh n h ản ả h n , h , mộ m t ộ t là l à kh k ố h i ố i lậ l p ậ p phư h ơ ư n ơ g n g đan a g n g ba b y a y lê l n ê , n ha h i a ilà l à mộ m t ộ tph p ầ h n ầ n của ủ a că c n ă n ph p ò h n ò g n g có ó gó g c ó c ph p ò h ng n g là l à A. A Vi V ệ i c ệ c ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ảo ả o bằ b n ằ g n g ph p ư h ơ ư n ơ g n g ph p á h p á p tạ t o ạ o hì h n ì h n h th t à h n à h n h nh n i h ề i u ề u ng n h g ĩ h a ĩ a cũ c n ũ g n đư đ ợ ư c ợ c ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g tr t o r n o g n g cu c ộ u c ộ c số s n ố g n g nh n ư h ư tr t o r n o g n g th t i h ế i t ế t kế k , ế , tr t a r n a g n g tr t í r .í
(H 2. 21): hai hình trong một hình 41 Ví V ídụ d ụ (H ( 2 H . 2 2 . 1 2 ) 1 ) ng n ư g ờ ư i ờ ixe x m e m có c ó th t ể h ể nh n ì h n ì n th t ấ h y ấ y đư đ ợ ư c ợ c 2 2 hì h n ì h n h tr t o r n o g n g cù c n ù g n g tr t o r n o g n g mộ m t ộ thì h n ì h n . h Mộ M t ộ tlà l à hì h n ì h n h đầ đ u ầ u co c n o n ch c ó h ó só s i ó ,i ,mộ m t ộ thì h n ì h n h là l à hì h n ì h n h cô c ô gá g i á iqu q à u n à g n g kh k ă h n ă n đỏ đ . ỏ
Sự kết hợp giữa thực tế và tạo hình: Sự S ự kế k t ế thợ h p ợ p gi g ữ i a ữ a th t ự h c ự c tế t ế và v à tạ t o ạ o hì h n ì h n h tr t o r n o g n g cù c n ù g n mộ m t ộ tkh k ô h n ô g n g gi g a i n a n cũ c n ũ g n g tạ t o o ra r a hi h ệu ệ u qu q ả u ả ảo ả o rấ r t tmạ m n ạ h n . h (H ( H 2. 2 .22 2 ) 2 : ) :kế k t ế thợ h p ợ p tạ t o ạ o hì h n ì h n h vớ v i ớ ith t ự h c ự c tế t (H ( H 2. 2 .23 2 ) 3 : : Kết K ết hợ h p ợ p tạo t ạo hì h n ì h n h với ớ ith t ự h c ự tế t Ví V í dụ d ụ (H ( 2 H . 2 2 . 2 2 ) 2 ) và v à (H ( 2 H . 2 2 . 3 2 ) 3 ) là l à hì h n ì h n h ản ả h n h th t i h ế i t ế t kế k ế tr t a r n a g n g tr t í r í đư đ ờ ư n ờ g n g ph p ố h . ố . Tr T ê r n ê n th t ự h c ự c tế t nh n ữ h n ữ g n g co c n o n đư đ ờ ư n ờ g n g nà n y à y là l à nh n ữ h n ữ g n g mặ m t ặ t ph p ẳ h n ẳ g n , g , nh n ư h n ư g n do d o ng n ư g ờ ư i ờ i th t i h ế i t ế t kế k ế tạ t o ạ o hì h n ì h n h lợ l i ợ dụ d n ụ g n g kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n 3d 3 d th t ự h c ự c tế t ế và v à tạ t o ạ o hì h n ì h n h ra r a nh n ữ h n ữ g n g hi h ệ i u ệ u ứn ứ g n g 3d 3 d ảo ả o để đ ể đá đ n á h n h lừ l a ừ a th t ị h gi g á i c á c củ c a ủ a ng n ư g ờ ư i ờ i xe x m e m nó n . ó
Tạo hiệu quả ảo dựa trên đặc tính của đối tượng tạo hình: ro r n o g n g c u c ộ u c ộ c s ố s n ố g n g s ự s ự s á s n á g n tạ t o ạ o là l à kh k ô h n ô g n g có c ó gi g ớ i i ớ i hạ h n ạ . n . Vì V ì vậ v y ậ y cá c c á c nh n à h th t i h ế i t ế t kế k ế đã đ ã vô v ô cù c n ù g n g sá s n á g n g tạ t o ạ o kh k i h i dự d a ự a tr t ê r n ê nh n ữ h n ữ g n g đặ đ c c títnh n h củ c a ủ a đố đ i ố itư t ợ ư n ợ g n g để ể tạ t o ạ o ra r a nh n ữ h n ữ g n g hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ảo o bấ b t ấ tng n ờ g . ờ (H H 2 . .2 4); T ạ T o ạ hiệu ệ q uả ả ảo ả d ựa ự a t rên ê đ ặc ặ c t ính củ c a a đ ối t ượ ư n ợ g Ví V í dụ d ụ (H ( 2 H . 2 2 . 4 2 ) 4 ) kh k i h ế i n ế n ng n ư g ờ ư i ờ i xe x m e m tư t ở ư n ở g n g rằ r n ằ g n g ha h i a i ch c i h ế i c ế c cố c c ố c nà n y à y đa đ n a g n g đự đ n ự g n g nư n ớ ư c ớ . c Nhưng tr t ên th t ực tế
t hai i chiếc cốc này không có nước. Những cảm giác mà người xe x m e m có c ó đư đ ợ ư c ợ c bở b i ở i ng n ư g ờ ư i ờ i th t i h ế i t ế t kế k ế tạ t o ạ o hì h n ì h n h dự d a ự a tr t ê r n ê n cô c n ô g n g dụ d n ụ g n g ch c í h n í h n h củ c a ủ a ch c i h ế i c ế c cố c c ố c là l đự đ n ự g n g nư n ớ ư c ớ c để đ ể tạ t o ạ o ra r a hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ảo ả , o , kh k i h ế i n ế n ng n ư g ờ ư i ờ i xe x m e m lầ l m ầ m tư t ở ư n ở g n , g , từ t ừ sự s ự lầ l m ầ m tư t ở ư n ở g n g đó đ tạ t o ạ o ra r a títn í h n h bấ b t ấ tng n ờ g , ờ ,sự s ự bấ b t ấ tng n ờ ờ th t ì h ìlu l ôn ô n là l m à m ch c o h o co c n o n ng n ư g ờ ư i ờ i cả c m m th t ấ h y ấ y th t ú h ú vị v .ị 42 Ngoài ira tr
t ong hiệu quả ảo còn được ứng dụng tr t o r n o g n g nh n i h ế i p ế p ản ả h n , h ,tạ t o ạ o ra r a sự s ự tò t ò mò m ò ch c o h o ng n ư g ờ ư i ờ ixe x m e Ví V í dụ d ụ (H ( 2 H . 2 2 . 6 2 ) 6 ) ch c o h o ta t a hì h n ì h n h ản ả h n h về v ề mộ m t ộ t mặ m t ặ
phẳng với i những kẻ sọ s c. Nhưng nếu th t u nhỏ lạ l i ạ i ta t a lạ l i ạ i th t ấ h y ấ y ch c â h n â n du d n u g n g mộ m t ộ t ng n ư g ờ ư i ờ i ph p ụ h ụ nữ n mặ m c ặ c áo á o đỏ đ ỏ (H ( 2 H . 2 2 . 5 2 ) 5 . ) . Hì H n ì h n h th t ứ h c ứ c nà n y à y tạ t o ạ o đư đ ợ ư c ợ hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ảo ả o là l à do d o ng n ư g ờ ư i ờ i th t i h ế i t ế t kế k ế lợ l i ợ i dụ d n ụ g n g đặ đ c ặ títn í h n h củ c a ủ a cư c ờ ư n ờ g n g độ đ ộ lự l c ự c th t ị h ị gi g á i c á c củ c a ủ a co c n o n ng n ư g ờ ư i ờ để đ ể tạ t o ạ o ra r a mộ m t ộ t tấ t m ấ m ản ả h n h ho h à o n à n to t à o n à n kh k á h c á c vớ v i ớ nh n ữ h n ữ g n g bứ b c ứ c ản ả h n h th t ô h n ô g n g th t ư h ờ ư n ờ g n . g (H ( H 2. 2 .25 2 ) 5 : ) tạ t o ạ o hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ảo ả o tr t o r n o g n g nh n i h ế i p ế p ản ả h n (H ( H 2. .26 2 ) 6 : ) : Tạo T ạo hi h ệu i ệu qu q ả u ảo ảo tr t o r n o g n g nhi h ếp i ếp ảnh ản Đô Đ i ô ikh k i h ihi h ệu ệ u qu q ả u ả ảo ả o cò c n ò n tạ t o ạ o ra r a nh n ữ h n ữ g n g chu h y u ể y n ể n độn ộ g n g tr t ê r n n ản ả h n h tĩtn ĩ h n . (H ( H 2. 2 .27 2 ) 7 : ) :Hiệ i u ệ u qu q ả u ả ảo ả o tạ t o ạ o ra r a sự ự ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g tr t ê r n ê n ản ả h n h tĩtn ĩ h n (H ( H 2. 2 .28 2 ) 8 ; ) ;Hi H ệu i ệu qu q ả u ảo ảo tạo t ạo ra r sự s ch c uyển ể đ ộng Ví V í dụ d ụ kh k i h i nh n ì h n ì n và v o à o hì h n ì h n h (H ( 2 H . 2 2 . 7 2 ) 7 ) ta t a có c ó cả c m ả m gi g á i c á c nh n ữ h n ữ g n g vò v n ò g n g tr t ò r n ò n ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n g th t e h o e ch c i h ề i u ề u hư h ớ ư n ớ g n g la l n a n tỏ t a ỏ a ra r . a . Cò C n ò n ở ở hì h n ì h n h (H ( 2 H . 2 2 . 8 2 ) 8 ) lạ l i ạ i tạ t o ạ o ch c o h o ta t a cả c m ả m gi g á i c á c ch c u h y u ể y n ể n độ đ n ộ g n xo x á o y á y và v o à o tr t o r n o g n . g
2.1.4. Bài tập hiệu quả rung và hiệu quả ảo Dự D a ự a và v o à o nh n ữ h n ữ g n g ki k ế i n ế n th t ứ h c ứ c về v ề hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ru r n u g n g và v à hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ảo ả . o . Hã H y ã y vẽ v ẽ mộ m t ộ t th t i h ế i t ế t kế k ế về v ề hi h ệ i u ệ u qu q ả u ru r n u g n g ho h ặ o c ặ c mộ m t ộ tth t i h ế i t ế tkế k ế về v ề hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả ảo ả , o ,kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c 10 1 0 cm c m x x 15 1 5 cm c , m ,nộ n i ộ idu d n u g n g tù t y ù y ch c ọ h n ọ , n ,là l m à m tạ t i ạ lớ l p ớ . p 43 2. 2 2 . . 2 .Ph P ô h n ô g n g và v à hì h n ì h n 2.2.1. V ai t rò c ủa p hông v à h ình Như chúng ta
t biết t hình luôn luôn đi đ i cù c n ù g n g vớ v i ớ i nề n n ề . n . Nế N u ế u ta t a đặ đ t ặ t mộ m t ộ t câ c y â y bú b t ú t tr t ê r n ê n qu q y u ể y n ể n vở v ở th t ì h qu q y u ể y n ể n vở v ở là l à nề n n ề n ch c o h o câ c y â y bú b t ú ,t , vẫ v n ẫ n qu q y u ể y n ể n vở v ở đó đ ó đặ đ t ặ t tr t ê r n ê n bà b n à n th t ì h ì bà b n à n lạ l i ạ i là l à nề n n ề n cò c n ò n vở v ở lạ l i ạ i là l hì h n ì h n , h , tư t ơ ư n ơ g n g tự t ự nh n ư h ư vậ v y ậ , y , bà b n à n đó đ ó đặ đ t ặ t tr t o r n o g n g ph p ò h n ò g n g th t ì h ì ph p ò h n ò g n g lạ l i ạ i là l à nề n n ề n bà b n à n lạ l i ạ i là l à hì h n ì h n . h . Qu Q a u a đó đ th t ấ h y ấ y rằ r ng n , g ,hì h nh n h lu l ôn ô n nằ n m ằ m trê r n ê n 1 1 nề n n ề . n .Và V à nề n n ề n ch c ỉ h ỉlà à nề n n ề n kh k i h inó n ó là l m à m ch c o h o hì h n ì h h rõ r õ ra r . a (H ( H 2. 2 .29 2 ) 9 : ) :Ví V ídụ d ụ về v ề ph p ô h n ô g n g và v à hì h n ì h n Ví V í dụ d ụ (H ( 2 H . 2 2 . 9 2 ) 9 ) có c ó th t ể h ể kể k ể ra r a : : rấ r t ấ t nh n i h ề i u ề u hì h n ì h n h và v à nề n n ề , n , ví v í dụ d ụ cá c c á c cá c n á h n h ho h a o a là l m à m nề n n ề n ch c o h o nh n ữ h n ữ g n nh n ụ h y ụ y ho h a o a nh n ỏ h , ỏ , bứ b c ứ c tư t ờ ư n ờ g n g là l m à m nề n n ề n ch c o h o tr t a r n a h n . h ..v..v.. Tr T o r n o g n g tạ t o ạ o hì h n ì h n h cặ c p ặ p ph p ạ h m ạ m tr t ù r ù hì h n ì h n h và v à nề n n ề n là l à cặ c p ặ p ph p ạ h m ạ m tr t ù r ù đầ đ u ầ u titê i n ê n cầ c n ầ n đư đ ợ ư c ợ c đề đ ề cậ c p ậ p tớ t i ớ itr t ư r ớ ư c ớ kh k i h i ta t a gi g ả i i ả i qu q y u ế y t ế t bà b i à i to t á o n á n về v ề bố b ố cụ c c ụ c tr t ê r n ê n mặ m t ặ t ph p ẳ h n ẳ g n g cũ c n ũ g n g nh n ư h ư tr t o r n o g n g kh k ô h n ô g n g gi g a i n a . n . Ra R n a h n h gi g ớ i i ớ gi g ữ i a ữ a hì h n ì h n h và v à nề n n ề n là l à đư đ ờ ư n ờ g n g vi v ề i n ề . n . Đư Đ ờ ư n ờ g n g vi v ề i n ề n đư đ ợ ư c ợ c ph p â h n â n bi b ệ i t ệ t bở b i ở i ng n u g ồ u n ồ sá s n á g n . g
2.2.2. Các định luật phông hình Địn ị h lu l ật tcủa sự s ự chuyển đổi: i Đị Đ n ị h n h lu l ậ u t ậ t nà n y à y cò c n ò n đư đ ợ ư c ợ c gọ g i ọ i là l à đị đ n ị h n h lu l ậ u t ậ t âm â m – – dư d ơ ư n ơ g n , g , đe đ n e n – – tr t ắ r n ắ g n , g lồ l i ồ i – – lõ l m õ . m Kh K i h i 2 nh n ó h m ó m títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ị gi g á i c á c xu x ấ u t ấ t hi h ệ i n ệ n tr t ê r n ê n 1 1 mặ m t ặ t ph p ẳ h n ẳ g n g mà m à có c ó tỉt ỉ lệ l ệ kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c đố đ i ố i tư t ợ ư n ợ g n tư t ơ ư n ơ g n g đồ đ n ồ g n g nh n a h u a , u , đồ đ n ồ g n g th t ờ h i ờ i mà m u à u sắ s c ắ c củ c a ủ a ph p ô h n ô g n g títn í n hi h ệ i u ệ u nà n y à y gi g ố i n ố g n g vớ v i ớ i mà m u à u sắ s c ắ c hì h n ì h n củ c a ủ a títn í n hi h ệ i u ệ u ki k a i a sẽ s ẽ tạ t o ạ o ch c o h o th t ị h ịgi g á i c á c mộ m t ộ tsự s ự ch c u h y u ể y n ể n đổ đ i ổ i(H ( 2 H . 2 3 . 0 3 ) 0 ) và v à (h ( 2 h . 2 3 . 1 3 ) 1 44 (H ( H 2. 2 .30 3 ) 0 : ) :Hì H n ì h n h tr t ò r n ò n đe đ n e n là l à hì h n ì h n , h ,mà m u à u tr t ắ r n ắ g n g là l à nề n n ề (H ( H 2. .31 3 ) 1 : ) : Hì H nh n h tr t ắn r g ắn g là hì h n ì h n , ,màu àu đen en là l nề n n Địn ị h lu l ật tcủa sự s ự tư t ơ ư n ơ g phản Đị Đ n ị h n h lu l ậ u t ậ tcủ c a ủ a sự s ự tư t ơ ư ơ ng n g ph p ả h n ả n (đ ( ố đ i ố ilậ l p ậ ) p ) là l à đị đ n ị h n h lu l ậ u t ậ tđư đ ợ ư c ợ c cá c c á c nh n à h à th t i h ế i t ế tkế k ế ha h y a y sử s ử dụ d n ụ g n rộ r n ộ g n g rã r i ã .i Sự S ự tư t ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả n là l à mộ m ộ t t tr t o r n o g n g nh n ữ h n ữ g n g yế y u ế u tố t ố để đ ể ph p â h n â n bi b ệ i t ệ t gi g ữ i a ữ a hì h n ì h n h và v à nề n n ề . n . kh k i h i ta t a nó n i ó đế đ n ế n kh k á h i á i ni n ệ i m ệ m tư t ơ ư n ơ n g g ph p ả h n ả n là l à ta t a nó n i ó i đế đ n ế n sự s ự mâ m u â u th t u h ẫ u n ẫ n gi g ữ i a ữ a to t o và v à nh n ỏ h , ỏ , sá s n á g n g và v tố t i ố … i C … á C c á c mâ m u â u th t u h ẫ u n ẫ n cà c n à g n g mạ m n ạ h n , h , sự s ự tư t ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả n cà c n à g n g lớ l n ớ , n , kh k i h i đó đ ó hì h n ì h n h tư t ợ ư n ợ g n g ng n h g ệ h th t u h ậ u t ậ tcủa ủ a ta t a cà c n à g n g si s n i h h độ đ n ộ g n . g
Tương phản th eo các chiều hướng ví v í dụ d ụ (H ( 2 H . 2 32 3 ) 2
Nếu ở nền có chiều hướng sa s ng phải,i th
t ì ì hình lại i có chiều hư h ớ ư n ớ g n g sa s ng n g tr t á r i á .i (H H 2 . .3 2): T ư T ơ ư n ơ g p hản ả t heo e c á c c á c c h c iều ề hướ ư n ớ g
Tương phản k ích thước, hình thể (H ( 2 H . 2 3 . 3 3 ) 3 45 (H H 2 . .3 3 ): T ươ ư n ơ g p hản ả k ích c t hướ ư c ớ c giữa ữ a h ình v à à n ền ề Ví V ídụ d ụ (H ( 2 H . 2 2 . . 2 5 . ) 5 ) ch c o h o th t ấ h y ấ y ha h i a ihì h n ì h n h ản ả h n h tư t ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả n gi g ữ i a ữ a kí k c í h c h th t ư h ớ ư ớ c, c ,hì h n ì h n dá d n á g n củ c a ủ a hì h n ì h n h và v à nề n n ề . n Nế N u ế u nề n n ề n là l à hì h n ì h n h vu v ô u n ô g n g lớ l n ớ n th t ì h ì hì h n ì h n h lạ l i ạ i là l à hì h n ì h n h tr t ò r n ò n nh n ỏ h . ỏ Tương phản màu sắc (H ( 2 H . 2 3 . 4 3 ) 4 (H H 2 . .3 4): ương p hản m àu sắc g iữa h ình v ới n ền. Ví V ídụ d ụ (H ( 2 H . 2 34 3 ) 4 ) ch h o o th t ấ h y ấ y hì h n ì h h có c ó màu à u sắ s c c tư t ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả n vớ v i ớ inề n n n tạ t o ạ o nê n n ê n sự s ự nổ n i ổ ibậ b t ậ .t Lẫ L n lộ l n phông hìn ì h Lẫ L n ẫ n lộ l n ộ n ph p ô h n ô g n g hì h n ì h n h nh n ằ h m ằ m lu l y u ệ y n ệ n kh k ả h ả nă n n ă g n g cả c m ả m nh n ậ h n ậ n hì h n ì h n h ph p ẳ h n ẳ g n . g Lẫ L n ẫ n lộ l n ộ n ph p ô h n ô g n hì h n ì h n h ng n h g ĩ h a ĩ a là l à cả c ả ph p ô h n ô g n g và v à hì h n ì h n h đề đ u ề u có c ó ha h i a i va v i a i tr t ò r . ò Kh K i h i títn í n hi h ệ i u ệ u nà n y à y là l à ph p ô h n ô g n g th t ì h ì títn í hi h ệ i u ệ u ki k a i a là l à hì h n ì h n h và v à ng n ư g ợ ư c ợ c lạ l i ạ .i (H ( H 2. 2 .3 3 5 5 a) a : ) :lẫ l n ẫ n lộ l n ộ n ph p ô h n ô g n g hì h n ì h n (H2.35b) Q t u Qhì h a u acv o í v í n dụ dc ụò (H (đ 2 He . 2n 3 . 5 3là l a 5 ) a )h tìa tn aht h t ấ hv y ấà à y h n a hg i a i ư h ợ ì hc n ì h nlạ l hi c . . o c n oT nư c ơ ò cn, ò , g kth kựi h i m nh n ả m n ảư ư g n gv h ậ ì hy n ì h nv hớci io c n ohì h n c n ò ch h ò(t tHrắ r2. 2 n ắ3g n5 g l b à l) ) à p k h phi h ô h n ôt g nhì h mả m n ả g n g hì h n ì h n h mặ m t ặ t ng n ư g ờ ư i ờ i đó đ n ó g n g va v i a i tr t ò r ò là l à hì h n ì h n h kh k i h i th t ì h ì đó đ n ó g n g va v i a i tr t ò r ò là l à ph p ô h n ô g n . g 46 Lư L u ư u ý Mu M ố u n ố n là l m à m lẫ l n ẫ n lộ l n ộ n ph p ô h n ô g n g hì h nh n h ta t a cầ c n n ch c ú h ú ý ý đế đ n n cá c c c đi đ ể i m ể m sau a : u Cá C c c né n t é tgi g ới ớ i hạ h n ạ n cá c c c mả m n ả g n g lu l ôn ô n ph p ả h i ả ilà l à cá c c c né n t é tđa đ a ng n h g ĩ h a. a Kí K c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c củ c a ủ a cá c c á c títn í n hi h ệ i u ệ u hì h n ì h n h ph p ả h i ả i tư t ơ ư n ơ g n g đố đ i ố i bằ b n ằ g n g nh n a h u a . u Cá C c á c títn í n hi h ệ i u ệ u hì h n ì h n h ph p ả h i ả i đả đ m ả m bả b o ả o títn í h n h lilê i n ê n tụ t c ụ c và v à lư l u ư u th t ô h n ô g n g từ t ừ đi đ ể i m ể nà n y à y đế đ n ế n đi đ ể i m ể m kh k ác. Cá C c á c títn í n hi h ệ i u ệ u hì h n ì h n h ph p ả h i ả i th t ậ h t ậ t sự s ự đa đ n a n qu q y u ệ y n ệ n nh n a h u a , u , tr t á r n á h n h cá c c á c hi h ệ i n ệ n tư t ợ ư n ợ g n g kh k u h
biệt t của mỗi i loại i mảng và tì t nh tr
t ạng chia nát tcác mảng. Vi V ệ i c ệ c ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g lẫ l n ẫ n lộ l n ộ n ph p ô h n ô g n g hì h n ì h n h tr t o r n o g n g tạ t o ạ o hì h n ì h n h cũ c n ũ g n g đư đ ợ ư c ợ c nh n i h ề i u ề u tá t c á c gi g ả i ả lự l a ự a ch c ọ h n ọ : n (H H 2 . .3 6): C ác á c v í d ụ mi m nh h ọa a v ề ề v iệc ệ c sử s ử dụng l ẫn ẫ lộn p hông v à à h ình 47 2.2.3. B ài tập t ạo h ình “ lẫn l ộn p hông h ình“ Th T i h ế i t ế tkế k ế mộ m t ộ ttá t c c ph p ẩm ẩ m tạ t o ạ o hì h nh n h th t ể h ể hi h ện ệ n rõ r õ sự s ự lẫn ẫ n lộ l n ộ n gi g ữa ữ a ph p ô h n ô g n g và v à hì h n ì h n . h .Kí K c í h c h th t ư h ớ ư c ớ 10 1 0 cm c m x x 15 1 5 cm c . m .Nộ N i ộ idu d n u g n g tù t y ù y ch c ọ h n ọ , n ,là l m à m tạ t i ạ ilớ l p ớ . p 2. 2 3. 3 Hì H n ì h n h kh k ố h i ố 2.3.1. Khái niệm Mộ M t ộ t di d ện ệ n ch c u h y u ể y n ể n độn ộ g n g si s n i h n h ra a kh k ố h i ố , , tr t ê r n n ph p ươ ư n ơ g n g di d ện ệ n kh k á h i á i ni n ệ i m ệ m th t ì h ì kh k ố h i ố i có ó ba b a ch c i h ề i u ề u : ch c i h ề i u ề u rộ r n ộ g n , g , ch c i h ề i u ề u dà d i à i và v à ch c i h ề i u ề u sâ s u â . u Hì H n ì h n h kh k ố h i ố icó c ó th t ể h ể ph p â h n â n títch c h và v à ch c i h a a cắ c t tra r a th t à h n à h n Đi Đ ể i m ể m (g ( ó g c ó ) c ) là l à nơ n i ơ ihộ h i ộ itụ t ụ củ c a ủ a nh n i h ề i u ề u di d ệ i n ệ . n Tu T y u ế y n ế n ( ( cạ c n ạ h n h ) ) là l à đư đ ờ ư n ờ g n g th t ẳ h n ẳ g n g nơ n i ơ iha h i a idi d ệ i n ệ n gặ g p ặ p nh n a h u a . u Di D ệ i n ệ n (d ( i d ệ i n ệ n títc í h c ) h ) là l à gi g ớ i i ớ ihạ h n ạ n củ c a ủ a mộ m t ộ tkh k ố h i ố i(H ( 2 H . 2 3 . 7 3 ) 7 . ) (H ( H 2. 2 .37 3 ) 7 : ) :đi đ ể i m ể m si s n i h n h ra r a né n t é ,t ,né n t é tsi s n i h n h ra r a di d ệ i n ệ , n ,di d ệ i n ệ n si s n i h n h ra r a kh k ố h i ố Hì H n ì h n h kh k ố h i ố i có c ó th t ể h ể đặ đ c ặ c ho h ặ o c ặ c rỗ r n ỗ g n . g . Qu Q a u n a n ni n ệ i m ệ m th t ô h n ô g n g th t ư h ờ ư n ờ g n g củ c a ủ a ch c ú h n ú g n g ta t a ch c o h o rằ r n ằ g n g hì h n ì h n h kh k ố h i ố là l à hì h n ì h n h dạ d n ạ g n g ba b a ch c i h ề i u ề u và v à ch c ú h n ú g n g tồ t n ồ n tạ t i ạ i tr t o r n o g n g kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n ba b a ch c i h ề i u ề . u . Tr T o r n o g n g kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n ba b ch c i h ề i u ề , u , bấ b t ấ t cứ c ứ mỗ m i ỗ i qu q a u n a n hệ h ệ nà n o à o cũ c n ũ g n g bị b ị đa đ n a n xe x n e n bở b i ở i th t à h n à h n h tố t ố th t u h ộ u c ộ c ch c i h ề i u ề u th t ứ h ứ ba b . a . Đi Đ ề i u ề u nà n y à y bắ b t ắ buộc người i th
t iết t kế phải i nghiên cứu vật t th t ể từ
t nhiều góc độ của tầ
t m nhìn. Mặc dù cả hình kh k ố h i ố i và v à kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n đề đ u ề u đư đ ợ ư c ợ c xá x c á c đị đ n ị h n h ba b a ch c i h ề i u ề , u , nh n ư h n ư g n g ch c ú h n ú g n g có c ó sự s ự kh k á h c á c bi b ệ i t ệ t rõ r õ rà r n à g n g ở ở ch c ỗ h , ỗ hì h n ì h n h kh k ố h i ố i có c ó gi g ớ i i ớ i hạ h n ạ n cò c n ò n kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n th t ì h ì kh k ô h n ô g n g có c ó gi g ớ i i ớ i hạ h n ạ . n
2.3.2. Các loại hình khối và cách gọi tên - Kh K ối iđa diệ i n đều Đa Đ a di d ệ i n ệ n đề đ u ề u là l à kh k ố h i ố icó c ó cá c c á c di d ệ i n ệ n là l à cá c c á c đa đ a gi g á i c á c đề đ u ề u bằ b n ằ g n g nh n a h u a , u ,cá c c á c gó g c ó c đa đ a di d ệ i n ệ n bằ b n ằ g n g nh n a h u a . u .Có C th t ể h ể ng n o g ạ o i ạ i titế i p ế p mỗ m i ỗ i đa đ a di d ệ i n ệ n đề đ u ề u bằ b n ằ g n g mộ m t ộ t mặ m t ặ t cầ c u ầ , u , cũ c n ũ g n g nh n ư h ư có c ó th t ể h ể nộ n i ộ i titế i p ế p tr t o r n o g n g mỗ m i ỗ i đa đ a di d ệ i n ệ đề đ u ề u mộ m t ộ tmặ m t ặ tcầ c u ầ . u Có C ó 5 5 lo l ại ạ i đa đ a di d ện ệ n đề đ u u (H ( 2 H . 2 38 3 ) 8 48 Tê T n ê n titế i n ế g n g vi v ệ i t ệ Tê T n ê n titế i n ế g n g an a h n Số S ố di d ệ i n ệ Số S ố cạ c n ạ h n Số S ố gó g c ó Tứ T ứ di d ệ i n ệ Te T t e r t a r he h d e r d o r n o n 4 4 6 6 4 Kh K ố h i ố i lậ l p ậ p ph p ư h ơ ư n ơ g n ( g ( lụ l c ụ c di d ệ i n ệ n ) He H xa x h a e h d e r d o r n o n 6 6 12 1 2 8 Kh K ố h i ố itám á m mặt ặ t( ( Bá B t á tdi d ện ệ n ) Oc O t c a t he h d e r d o r n o n 6 6 12 1 2 6 Kh K ố h i ố i12 1 2 mặ m t ặ t(T ( h T ậ h p ậ p nh n ị h ịdi d ệ i n ệ ) n Do D c o d c e d ca c he h d e r d o r n o n 12 1 2 30 3 0 20 2 Kh K ố h i ố i20 2 0 mặ m t ặ t(n ( h n ị h ịth t ậ h p ậ p di d ệ i n ệ ) n Ic I o c s o ah a e h dr d o r n o n 20 2 0 30 3 0 12 1 (H ( H 2. 2 .38 3 ) 8 : ) :Khố h i ố i đa đ a di d ệ i n ệ n đề đ u ề Cá C c c đa đ a di d ện ệ n pl p a l t a o t n o n đư đ ợc ợ c ph p â h n â n th t à h nh n h 2 2 nh n ó h m ó m và v à ha h i a inh n ó h m ó m nà n y y có c ó kế k t ế tcấ c u u kh k á h c á c nh n a h u a u dẫ d n ẫ n đế đ n sứ s c ứ c bề b n ề n cũ c n ũ g n g kh k á h c á c nh n a h u a : u Cá C c á c đa đ a di d ệ i n ệ n cá c c á c mặ m t ặ tbê b n ê n là l à cá c c á c ta t m a m gi g á i c á c ký k ý hi h ệ i u ệ u Δ: Δ :hệ h ệ th t a h n a h n . h Hệ H ệ th t a h n a h n : h : gồ g m ồ m cá c c á c th t a h n a h n h cứ c n ứ g n g đư đ ợ ư c ợ c lilê i n ê n kế k t ế t vớ v i ớ i nh n a h u a u bằ b n ằ g n g cá c c á c kh k ớ h p ớ p cầ c u ầ u (n ( ú n t ú ) t , ) , lự l c ự sẽ s ẽ đư đ ợ ư c ợ c tr t u r y u ề y n ề n dọ d c ọ c th t e h o e o cá c c á c th t a h n a h n . h .hí h íng n h g i h ệ i m ệ m ch c o h o th t ấ h y ấ y cá c c á c đa đ a di d ệ i n ệ n mà m à cá c c á c mặ m t ặ tbê b n ê là l à cá c c á c ta t m a m gi g á i c á c (Δ ( ) Δ ) kh k ô h n ô g n g bị b ị bi b ế i n ế n dạ d n ạ g n , g , đó đ ó là l à 3 3 mặ m t ặ :t : tứ t ứ di d ệ i n ệ , n , bá b t á t di d ệ i n ệ , n , nh n ị h ị th t ậ h p ậ p di d ệ i n ệ (h ( 2 h . 2 3 . 9 3 9 a, a ,b, b ,c) c . ) (a) (b) (c) (H ( H 2. 2 .39 3 9 ): ) :Đa Đ a di d ệ i n ệ n đề đ u ề u hệ h ệ th t a h n a h n Cá C c á c đa đ a di d ệ i n ệ n mà m à cá c c á c đỉ đ n ỉ h n h có c ó ba b a cạ c n ạ h n h đồ đ n ồ g n g qu q y u y ký k ý hi h ệ i u ệ u Y: Y :hệ h ệ vỏ v . ỏ Hệ H ệ vỏ v : ỏ :cá c c c đa đ a di d ệ i n ệ n có ó cá c c c đỉ đ n ỉ h n h có c ó 3 3 cạ c nh n h đồ đ n ồ g n g qu q y u , y ,đó đ ó là l à cá c c c mặ m t ặ :t :tứ t ứ di d ện ệ , n , lậ l p ậ phương, th
t ập nhị ịdiện (H2.40 a, b, c). . (a) (b) (c) (H ( H 2. 2 .40 4 ) 0 : ) :Đa Đ a di d ệ i n ệ n đề đ u ề u hệ h ệ vỏ v 49 Qu Q a u a đó đ ó ta t a th t ấ h y ấ y có c ó nh n ữ h n ữ g n g tr t ư r ờ ư n ờ g n g hợ h p ợ p vừ v a ừ a th t u h ộ u c ộ c hệ h ệ th t a h n a h n h vừ v a ừ a th t u h ộ u c ộ c hệ h ệ vỏ v . ỏ .nh n ư h ư tứ t ứ di d ệ i n ệ n vừ v a ừ th t u h ộ u c ộ c hệ h ệ th t a h n a h n h (v ( ì v ìcó c ó cá c c á c mặ m t ặ tΔ) Δ ) vừ v a ừ a th t u h ộ u c ộ c hệ h ệ vỏ v ỏ (v ( ì v ìcó c ó đỉ đ n ỉ h n h Y) Y ) đó đ ó là l à cá c c á c pl p a l t a o t n o n ch c í h n í h n h yế y u ế . u Kh K ối iđa diệ i n bán đều Mộ M t ộ tđa đ a di d ện ệ n bá b n á n đề đ u u là l à mộ m t tkh k ố h i ố i có c ó cá c c á c cạ c nh n h bằn ằ g n g nh n a h u, u cò c n ò n cá c c c mặ m t ặ tcủ c a ủ a kh k ố h i ố icó ó tạ t i ạ imộ m t đỉ đ n ỉ h n h gồ g m ồ m hơ h n ơ n ha h i a ilo l ạ o i ạ imặ m t ặ tđa đ a gi g á i c á c tr t ở r ở lê l n ê , n ,đư đ ợ ư c ợ c tổ t ổ ch c ứ h c ứ c th t e h o e o mộ m t ộ tqu q y u y lu l ậ u t ậ tnh n ấ h t ấ tđị đ n ị h n . h Có C ó 13 1 3 loạ o i ạ i đa đ a di d ện ệ n bá b n á n đề đ u u : Tr T o r n o g n g 13 1 3 đa a di d ện ệ n bá b n á n đề đ u ề , u ,có c ó 7 7 đa đ a di d ện ệ n có c ó th t ể h ể su s y u y ra r a từ t ừ 5 5 đa đ a diệ i n ệ n đề đ u ề u (p ( l p at a o t n o ) n ) bằ b n ằ g n g các á h c cắt tcụt tcác đỉn ỉ h mộ m t ộ t cá c c á h c h th t í h c í h c h hợ h p ợ p (H ( 2 H . 2 4 . 1 4 ) 1 (H ( H 2. 2 .41 4 ) 1 : ) :Khố h i ố i đa đ a di d ệ i n ệ n bá b n á n đề đ u ề Qu Q á u á tr t ì r nh n h cắ c t ắ tcá c c c đỉ đ n ỉ h n h ph p ả h i ả i títnh n h to t á o n á n cắ c t tsâ s u â , u ,nôn ô g n g để đ ể cá c c á c mặt ặ tmớ m i ớ ixu x ấ u t ấ t hi h ện ệ n lạ l i ạ ilà à các á c đa đ gi g á i c á c đề đ u ề u và v à cá c c á c cạ c n ạ h n h củ c a ủ a ch c ú h n ú g n g đề đ u ề u bằ b n ằ g n g nh n a h u a u ví v ídụ d ụ (H ( 2 H . 2 4 . 2 4 ) 2 (H H 2. 2 .42 4 ) 2 : ) :Biế i n ế n đổ đ i ổ iđa đ a di d ệ i n ệ n đề đ u ề u th t à h n à h n h đa đ a di d ệ i n ệ n bá b n á n đề đ u ề 50 Mộ M t ộ t lụ l c ụ c di d ệ i n ệ n (h ( ì h n ì h n h lậ l p ậ p ph p ư h ơ ư n ơ g n ) g ) nế n u ế u ta t a cắ c t ắ t ở ở 8 8 đỉ đ n ỉ h n h kh k ô h n ô g n g sâ s u â u lắ l m ắ m ta t a sẽ s ẽ đư đ ợ ư c ợ c mặ m t ặ t lụ l c ụ c di d ệ i n ệ cụ c t ụ t (H ( e H x e a x a cụ c t ụ ) t ) gồ g m ồ m 6 6 hì h n ì h n h bá b t á t gi g á i c á c đề đ u ề u và v à 8 8 hì h n ì h n h ta t m a m gi g á i c á c đề đ u ề u (H ( 2 H . 2 4 . 2 4 – 2 – b). Nếu cho lá l t tcắt sâ s u â u hơ h n ơ , n , hì h n ì h n h bá b t á t gi g á i c á c tr t ở r ở th t à h n à h n h hì h n ì h n h vu v ô u n ô g n , g , ta t m a m gi g á i c á c ở ở đỉ đ n ỉ h n h sẽ s ẽ lớ l n ớ n hơ h n ơ n và v à ta t a có c ó mặ m t ặ Cu C b u o b c o t c a t . a . Mặ M t ặ t nà n y à y gồ g m ồ m 6 6 hì h n ì h n h vu v ô u n ô g n g và v à 8 8 ta t m a m gi g á i c á c đề đ u ề u (H ( 2 H . 2 4 . 2 4 2 – – c). Sự S ự bi b ến ế n ho h á o á hì h n ì h n h th t á h i i củ c a ủ a kh k ối ố i đa a di d ện ệ n cơ c ơ bả b n ả n có c ó th t ể h ể bằ b n ằ g n g nh n i h ề i u ề u cá c ch c : h Th T a h y a y đổ đ i ổ ibề b ề mặ m t ặ Th T a h y a y đổ đ i ổ icạ c n ạ h n . h Cắ C t ắ t gi g ảm ả m ho h ặ o c ặ c gi g a a tă t n ă g n các góc. 2.3.3. Bài i tậ t p hìn ì h khối itr t o r ng k hông gia i n Dự D a ự a và v o à o nh n ữ h n ữ g n g hì h n ì h n h kh k ố h i ố i đã đ ã họ h c ọ , c hã h y ã y ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g để đ ể tạ t o ạ o hì h n ì h n h kh k ố h i ố i tr t o r n o g n g kh k ô h n ô g n g gi g a i n a , n kí k c í h c th t ư h ớ ư c ớ c 10 1 0 x x 15 1 c 5 m c , m nộ n i ộ i du d n u g n g tù t y ù y ch c ọ h n ọ , n là l m à m bà b i à i tậ t p ậ p tạ t i ạ i lớ l p ớ . p 2. 2 4 . . 4 .Án Á h n h sá s n á g n
2.4.1. Phân loại ánh sáng Án Á h n h sá s ng n g đư đ ợ ư c ợ c ph p â h n â n loạ o i ạ i qu q a u a hai a ing n u g ồ u n ồ n chí h nh n . h .Dó ó là à ánh n h sá s n á g n g tự t ự nhi h ên ê n và v à án á h n h sá s n á g n g nh n â h n â n tạ t o ạ . o Đố Đ i ố ivớ v i ớ ián á h n h sá s ng n g tự t ự nh n i h ên ê n có c ó tr t o r n o g n g cuộ u c ộ c số s n ố g n g nh n ư h ư án á h n h sá s ng n g ph p át á tra r a từ t ừ mặ m t ặ ttr t ờ r i ờ ,i ,mặ m t ặ tr t ă r n ă g n , g ,sa s o a . o ....N . h N ữ h n ữ g n g án á h n h sá s n á g n g nà n y à y sẽ s ẽ ch c o h o hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả kh k á h c á c nh n a h u a , u ,ph p ụ h ụ th t u h ộ u c ộ c và v o à o cá c c á c vấ v n ấ đề đ ề nh n ư h ư th t ờ h i ờ ititế i t ế ,t ,th t ờ h i ờ igia i n a n (H ( 2 H . 2 4 . 3 4 ) 3 . ) .... (H ( H 2. 2 .43 4 ) 3 : ) :Án Á h n h sá s n á g n g tự t ự nh n i h ê i n ê Đố Đ i ố i vớ v i ớ i án á h n h sá s n á g n g nh n ậ h n ậ n tạ t o ạ , o , xu x ấ u t ấ t hi h ệ i n ệ n ch c ủ h ủ yế y u ế u bở b i ở i án á h n h sá s n á g n g đè đ n è n đi đ ệ i n ệ , n , án á h n h nế n n ế n (H ( 2 H . 2 4 . 4 4 ) 4 (H H 2 . .4 4): Á n Á h s án á g n hân â t ạo ạ 51
2.4.2. Ý nghĩa của ánh sáng k hi kết hợp với hình khối và màu sắ s c Vớ V i ớ icá c c c án á h n h sá s n á g n g kh k á h c á c nh n a h u a u sẽ s ẽ tạ t o ạ o ra r a nh n i h ều ề u hi h ệu ệ u ứn ứ g n g kh k á h c á c nh n a h u a . u . Ví V ídụ d ụ nh n ư h ư cũn ũ g n g nhữ h n ữ g n kh k u h n u g n g cản ả h n h đó đ , ó , đồ đ ồ vậ v t ậ t đó đ , ó , kh k i h i đư đ ợ ư c ợ c ch c i h ế i u ế u sá s ng n g bởi ở i cá c c c ng n u g ồ u n ồ n kh k á h c á c nh n a h u u cũ c n ũ g n g tạ t o ạ o nê n n ê nh n ữ h n ữ g n g th t a h y a y đổ đ i ổ i bấ b t ấ t ng n ờ g . ờ Ánh sá s ng mặt ttr t ờ r i ờ i: Th T ự h c ự c tế t ế án á h n h sá s n á g n g mặ m t ặ t tr t ờ r i ờ i là l à án á h n h sá s n á g n g nh n i h ề i u ề u mà m u à , u , nh n ư h n ư g n g mắ m t ắ ng n ư g ờ ư i ờ ich c ỉ h ỉcó c ó th t ể h ể nh n ì h n ì n th t ấ h y ấ y mộ m t ộ tmà m u à u tr t ắ r n ắ g n . g .Án Á h n h sá s n á g n g nà n y à y kh k i h ich c i h ế i u ế u lê l n ê n mộ m t ộ thì h n ì h n kh k ố h i ố itạ t o o ra r a hì h nh n h ản ả h n h rõ r õ né n t é t(H ( 2. 2 4 . 5 4 ) 5 . ) (H H 2 . .4 5): Á n Á h s án á g m ặ m t ặ t rời ờ t ạo ạ r a a h ình ả n ả h r õ n ét é Ánh sá s ng bóng đèn điệ i n tr t o r ng nhà: Đâ Đ y â y là l à th t ứ h ứ án á h n h sá s n á g n g ch c ú h n ú g n g ta t a gặ g p ặ p ph p ổ h ổ bi b ế i n ế n nh n ấ h t ấ tr t o r n o g n g cu c ộ u c ộ c số s n ố g n g th t ư h ờ ư n ờ g n g nh n ậ h t ậ .t . Nó N ó đế đ n ế n từ t ừ nh n i h ề i u ề u ki k ể i u ể u đè đ n è : n : lo l ạ o i ạ i bó b n ó g n g tr t ò r n ò n ch c i h ế i u ế u từ t ừ ph p í h a í tr t ê r n ê , n , ch c i h ế i u ế u xi x ê i n ê . n . Đặ Đ c ặ c títn í h n h ch c u h n u g n g là l à ch c ú h n ú g n g đề đ u ề u dù d n ù g n g lo l ạ o i ạ i bó b n ó g n g đè đ n è n sá s n á g n g nó n n ó g n . g . Ta T kh k ô h n ô g n g cả c m ả m nh n ậ h n ậ n đư đ ợ ư c ợ c mà m u à u và v n à g n g củ c a ủ a dâ d y â y tó t c ó c bó b n ó g n g đè đ n è n kh k i h i nh n ì h n ì n tr t ự r c ự c titế i p ế . p . Hi H ệ i n ệ n tư t ợ ư n ợ g n nà n y à y do d o bộ b ộ nã n o ã o củ c a ủ a ch c ú h n ú g n g ta t a đã đ ã lọ l c ọ c mà m u à u và v n à g n . g . hư h ờ ư n ờ g n g nế n u ế u bạ b n ạ n đa đ n a g n g ch c ụ h p ụ p ản ả h n h ha h y a y vẽ v
bức hình một t chiếc bóng đèn phát t sá s ng tr t ong phòng, sẽ th
t ật t hơn nếu bạn để dây tó t c bóng đèn màu tr
t ắng. Nếu bạn để dây tó
t c bóng đèn màu da cam sá s ng (như tr t ên t hực tế t ) ế , ) , tr t ô r n ô g n g sẽ s ẽ ké k m é m th t u h y u ế y t ế t ph p ụ h c ụ c hơ h n ơ n (H ( 2 H . 2 4 . 6 4 ) 6 . ) (H H 2 . .4 6): Á n Á h s án á g b óng đ èn è , ,đ iện ệ trong n hà 52 Đô Đ i ô i kh k i h i ng n ư g ờ ư i ờ i ta t a th t ư h ờ ư n ờ g n g sử s ử dụ d n ụ g n g bó b n ó g n g đè đ n è n để đ ể ch c i h ế i u ế u tr t o r n o g n g cá c c á c gi g a i n a n hà h n à g n , g , tr t i r ể i n ể n lã l m ã là l m à m tô t n ô n lê l n ê n vẻ v ẻ đẹ đ p ẹ p và v à sự s ự hấ h p ấ p dẫ d n ẫ n vớ v i ớ ikh k á h c á h c h hà h n à g n g (H ( 2 H . 2 4 . 7 4 ) 7 . (H H 2 . .4 7): Á n Á h s á s n á g t rong n hà à h àn à g, ,t riển ể l ãm ã m l àm à m t ôn l ên ê v ẻ ẻ đ ẹp ẹ c ủa a c á c c á c s ản ả p hẩm ẩ Ánh sá s ng huỳnh quang: Án Á h n h sá s n á g n g hu h ỳ u n ỳ h n h qu q a u n a g n g th t ư h ờ ư n ờ g n g đư đ ợ ư c ợ c dù d n ù g n g tr t o r n o g n g nh n ữ h n ữ g n g tìtn ì h n hu h ố u n ố g n g cầ c n ầ n số s ố lư l ợ ư n ợ g n g bó b n ó g n g nh n i h ề i u ề , u , mà m u à u sắ s c ắ c án á h n h sá s n á g n g th t ư h ờ ư n ờ g n g xa x n a h n h lụ l c ụ . c . Nh N ư h n ư g n g nh n ư h ư đã đ biết,t tr t í í não con người i th
t ường có xu hướng cân bằng màu tr t ắng nên ta t vẫn có cảm gi g á i c á c mà m u à u sắ s c ắ c vậ v t ậ tth t ể h ể rấ r t ấ tth t ậ h t ậ .t .Ch C ú h n ú g n g ta t a th t ư h ờ ư n ờ g n g bắ b t ắ tgặ g p ặ p án á h n h sá s n á g n g nà n y à y tạ t i ạ icô c n ô g n g sở s , ở ,nh n à h ga g , a , nh n ữ h n ữ g n g to t à o à nh n à h à cô c n ô g n g cộ c n ộ g n g và v à bấ b t ấ t cứ c ứ nơ n i ơ i nà n o à o cầ c n ầ n gi g ả i m ả m ch c i h i ph p í h í ho h ạ o t ạ t độ đ n ộ g n g củ c a ủ a bó b n ó g n đèn ( H2.48) 8 . ) (H H 2 . .4 8): Á n Á h s án á g h uỳnh q uan a g Ánh sá s ng hỗn hợp ợ : : Là L à án á h n h sá s n á g n g tổ t n ổ g n g hợ h p ợ p tự t ự nh n i h ê i n ê n và v à nh n â h n â n tạ t o ạ o th t ư h ờ ư n ờ g n g xu x y u ê y n ê n xu x ấ u t ấ hi h ệ i n ệ n kh k ô h n ô g n g ch c ỉ h ỉ tr t o r n o g n g nh n à h à mà m à cò c n ò n bê b n ê n ng n o g à o i à i mô m i ô i tr t ư r ờ ư n ờ g n g tự t ự nh n i h ê i n ê , n , đặ đ c ặ c bi b ệ i t ệ t kh k i h i tr t ờ r i ờ i nh n á h nh n e h m e m tố t i ố i ho h ặ o c ặ c và v o à o ba b n a n đê đ m ê . m . Án Á h n h sá s n á g n g hỗ h n ỗ n hợ h p ợ p ch c o h o ch c ú h n ú g n g ta t a nh n ữ h n ữ g n g bứ b c ứ c ản ả h n h vớ v i ớ i mà m u à sắ s c ắ , c , cư c ờ ư n ờ g n g độ đ ộ án á h n h sá s n á g n g rấ r t ấ t th t ú h ú vị v ,ị , nh n ấ h t ấ t là l à kh k i h i án á h n h sá s n á g n g tự t ự nh n i h ê i n ê n và v à dâ d y â y tó t c ó c bó b n ó g n g đè đ n è có c ó mà m u à u xa x n a h n , h ,da d a ca c m a … m ( … H ( 2 H . 2 4 . 9 4 ) 9 . ) (H H 2 . .4 9): Á n Á h s án á g h ỗn h ợp ợ 53 Ánh sá s ng từ t ừ lử l a ử : Lo L ạ o i ạ ián á h n h sá s n á g n g nà n y à , y ,th t ư h ờ ư n ờ g n g đư đ ợ ư c ợ c đặ đ t ặ tth t ấ h p ấ hơ h n ơ n hẳ h n ẳ n so s o vớ v i ớ icá c c á c ng n u g ồ u n ồ sá s n á g n g kh k á h c á : c : Lử L a ử a dư d ớ ư i ớ i sà s n à n (b ( ế b p ế p lò l , ò , lò l ò sư s ở ư i ở ,i… , ) … ) ha h y a y nế n n ế n đặ đ t ặ t tr t ê r n ê n bà b n à , n , tr t o r n o g n g kh k i h i đó đ ó đè đ n è đi đ ệ i n ệ n tr t e r o e o tr t ê r n ê n ca c o a . o . Rõ R õ rà r n à g n , g , nó n ó sẽ s ẽ gâ g y â y ản ả h n h hư h ở ư n ở g n g lê l n ê n nh n i h ề i u ề u th t ứ h : ứ : từ t ừ bề b ề mặ m t ặ t bó b n ó g n g đổ đ đế đ n ế n cá c c á c bó b n ó g n g sá s n á g n . g . Đặ Đ c ặ c bi b ệ i t ệ ,t , ng n u g ồ u n ồ n sá s n á g n g nà n y à y th t ư h ờ ư n ờ g n g xu x y u ê y n ê n di d i độ đ n ộ g n g (d ( o d o án á h n h lử l a ử a lu l ô u n ô bập bùng). Khi ita t nhìn vào ánh sá s ng này lu l ôn tạ t o cho ta
t cảm giác ấm áp (H2.50). (H H 2 . .5 0): Á n Á h s án á g t ừ ừ l ửa ử Ánh sá s ng đèn cao áp (tr t ê r n phố): Tr T á r i á ing n ư g ợ ư c ợ c vớ v i ớ ián á h n h sá s n á g n g củ c a ủ a lử l a ử , a ,án á h n h sá s n á g n g đè đ n è n ca c o a áp tr t ê r n ê n cá c c á c co c n o n ph p ố h ố lạ l i ạ i đư đ ợ ư c ợ c tr t e r o e o ca c o a . o . Vì V ì vậ v y ậ y kh k i h i ch c i h ế i u ế u lê l n ê n hì h n ì h n h kh k ố h i ố i cũ c n ũ g n g tạ t o ạ o ra r nh n ữ h n ữ g n g hi h ệ i u ệ u ứn ứ g n g kh k á h c á . c . Gi G ữ i a ữ a ha h i a i vậ v t ậ t th t ể h ể ch c ị h u ị u tá t c á c độ đ n ộ g n g án á h n h sá s n á g n g lo l ạ o i ạ i nà n y à y sẽ s ẽ có c ó rấ r t ấ nh n i h ề i u ề u bó b n ó g n g đổ đ . ổ . Cá C c á c vù v n ù g n g sá s n á g n g nh n ỏ h ỏ và v à ch c u h y u ể y n ể n mà m u à u tố t i ố i rấ r t ấ t nh n a h n a h n , h , là l m à m đư đ ờ ư n ờ g n g ph p ố h ố và v o à đê đ m ê m có c ó độ đ ộ tư t ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả n rấ r t ấ tca c o a (H ( 2 H . 2 5 . 1 5 ) 1 . ) . (H H 2 . .5 1): Á n Á h s án á g t ừ ừ đ èn è c a c o a á p á Ánh sá s ng nhiế i p ảnh (ánh sá s ng fl f a l sh s ): Có C ó rấ r t ấ t nh n i h ề i u ề u án á h n h sá s n á g n g sử s ử dụ d n ụ g n g tr t o r n o g n g ng n h g ệ h th t u h ậ u t ậ nh n i h ế i p ế p ản ả h n h nh n ư h n ư g n g ch c u h n u g n g nh n ấ h t ấ t vẫ v n ẫ n là l à án á h n h sá s n á g n g nh n ẹ h ẹ Fl F a l s a h s h dù d n ù g n g ch c ụ h p ụ p ản ả h n h ch c â h n â du d n u g n g ch c â h n â n du d n u g n g ha h y a y nh n ữ h n ữ g n g bứ b c ứ c hì h n ì h n h kh k á h c á . c . Lo L ạ o i ạ i án á h n h sá s n á g n g nà n y à y th t ư h ờ ư n ờ g n g dễ d ễ nh n ậ h n ậ n ra r a vì v nó n ó kh k ô h n ô g n g có c ó bó b n ó g n g đổ đ ( ổ H ( 2 H . 2 5 . 2 5 ) 2 . (H ( H 2. 2 .52 5 ) 2 ) : :Án Á h n h sá s n á g n g nh n i h ế i p ế p ản ả h n 54
2.4.3. Bài tập phân tích ánh sáng Dự D a ự a và v o à o nh n ữ h n ữ g n g ki k ến ế n th t ứ h c ứ c về v ề án á h n h sá s n á g n . g .Hãy ã y ch c ọ h n ọ n mộ m t ộ thì h n ì h h ản ả h n h để đ ể phâ h n â n tíc í h c h các á c ngu g ồ u n ồ sá s ng n , g ,cá c c c hi h ệu ệ u qu q ả u ả củ c a ủ a án á h n h sá s n á g n g đó đ ó vớ v i ớ ivậ v t ậ tth t ể h . ể .Ản Ả h n h tù t y ù y ch c ọ h n ọ , n ,là l m à m ở ở nh n à h . à 2. 2 5 . . 5 .Mà M u à u sắ s c ắ Mà M u à u sắ s c ắ c đư đ ợ ư c ợ c ví v ính n ư h ư co c n o n đẻ đ ẻ củ c a ủ a án á h n h sá s n á g n . g .Mà M u à u sắ s c ắ c ch c ú h n ú g n g ta t a có c ó th t ể h ể nh n ì h n ì n th t ấ h y ấ y đư đ ợ ư c ợ c là l à do d o sự s cộ c n ộ g n g hư h ở ư n ở g n g củ c a ủ a mà m u à u sắ s c ắ c án á h n h sá s n á g n g + + mà m u à u củ c a ủ a vậ v t ậ t th t ể h ể + + mà m u à u củ c a ủ a mô m i ô i tr t ư r ờ ư n ờ g n g xu x n u g n g qu q a u n a h n h vậ v t ậ th t ể h ể + + mà m u à u sắ s c ắ c kh k í h íqu q y u ể y n ể n (H ( 2 H . 2 5 . 3 5 ) 3 (H H 2. 2 .53 5 ) 3 : ) :Cả C m ả m nh n ậ h n ậ n mà m u à u sắ s c ắ
2.5.1. Bảng màu và cách pha màu Th T ự h c ự c tế t ế co c n o n ng n ư g ờ ư i ờ iđã đ ã tìtm ì m ra r a nh n i h ề i u ề u hệ h ệ mà m u à u kh k á h c á c nh n a h u a u để đ ể ph p ụ h c ụ c vụ v ụ cu c ộ u c ộ c số s n ố g n . g .Tu T y u y nh n i h ê i n ê n cá c c á hệ h ệ mà m u à u nà n y à y kh k ô h n ô g n g gi g ố i n ố g n g nh n a h u a u nh n a h u a . u . Ch C ủ h ủ yế y u ế u là l à do d o ph p ụ h ụ th t u h ộ u c ộ c và v o à o kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n mà m u à u củ c a ủ a mỗ m i ỗ hệ h ệ mà m u à u (h ( 2 h .5 . 4 5 ) 4 . ) (H ( H 2. 2 .54 5 ) 4 : ) :Kh K ô h n ô g n g gi g a i n a n củ c a ủ a mà m u à u sắ s c ắ Do D o có c ó cá c c á c kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n mà m u à u kh k á h c á c nh n a h u a u nê n n ê n mà m u à u sắ s c ắ c củ c a ủ a tà t i à ililệ i u ệ u đư đ ợ ư c ợ c th t ể h ể hi h ệ i n ệ n tr t ê r n ê n cá c c á c th t i h ế i t ế tbị b kh k á h c á c nh n a h u a u cũ c n ũ g n g sẽ s ẽ kh k ô h n ô g n g gi g ố i n ố g n g nh n a h u a . u . Sự S ự kh k á h c á c bi b ệ i t ệ t về v ề mà m u à u sắ s c ắ c có c ó th t ể h ể ph p á h t á t si s n i h n h do d o hì h n ì h n h ản ả h n đư đ ợ ư c ợ c tạ t o ạ o ra r a từ t ừ nh n i h ề i u ề u ng n u g ồ u n ồ n kh k á h c á c nh n a h u a u (t ( ừ t ừ má m y á y qu q é u t é ,t , từ t ừ má m y á y ản ả h n h số s … ố ) … ; ) ; cá c c á c ph p ầ h n ầ n mề m m ề m đồ đ họ h a ọ a đị đ n ị h n h ng n h g ĩ h a ĩ a mà m u à u cũ c n ũ g n g kh k á h c á c nh n a h u a ; u ; vậ v t ậ t lilệ i u ệ u in i n kh k á h c á c nh n a h u a u (g ( i g ấ i y ấ y in i n bá b o á o có c ó kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n mà m u à hẹ h p ẹ p hơ h n ơ n gi g ấ i y ấ y co c u o c u h c é h ) é ; ) ; và v à do d o th t i h ế i t ế t bị b ị đư đ ợ ư c ợ c ch c ế h ế tạ t o ạ o từ t ừ cá c c á c nh n à h à sả s n ả n xu x ấ u t ấ t kh k á h c á c nh n a h u a ; u ; tu t ổ u i ổ i th t ọ h th t i h ế i t ế t bị b ị kh k á h c á c nh n a h u a … u ( … H ( 2 H . 2 5 . 5 5 ) 5 (H H 2 . .5 5): c á c c á c thiết ế b ị k hác á c n hau a có c k hông g ian a mà m u à k hác á c n hau a 55 Sau đ ây x in g iới t hiệu m ột s ố h ệ màu cơ b ản : Mô M hìn
ì h màu cộng (hệ màu RGB): Mà M u à u cộ c n ộ g n g là l à nề n n ề n tả t n ả g n g củ c a ủ a mọ m i ọ i mà m u à u sắ s c ắ , c , vì v ì bắ b t ắ t ng n u g ồ u n ồ n từ t ừ ng n u g y u ê y n ê n lý l ý cả c m ả m nh n ậ h n ậ n mà m u à củ c a ủ a mắ m t ắ .t . Võ V n õ g n mạ m c ạ c tr t o r n o g n g đá đ y á y mắ m t ắ t ng n ư g ờ ư i ờ i có c ó nh n ữ h n ữ g n g tế t ế bà b o à o hì h n ì h n h nó n n ó n nh n ạ h y ạ y cả c m ả m vớ v i ớ cá c c á c mà m u à u đỏ đ ỏ (r ( e r d e ) d , ) , lụ l c ụ c (g ( r g e r e e n e ) n ) và v à la l m a m (b ( l b u l e u ) e . ) . Cá C c á c tế t ế bà b o à o nà n y à y tr t u r y u ề y n ề n títn í n hi h ệ i u ệ u ri r ê i n ê g n g lẻ l đế đ n n nã n o ã o bộ b , ộ ,ở ở đó đ ó hì h nh n h ản ả h n h đư đ ợ ư c ợ c tổ t n ổ g n g hợ h p ợ p th t à h n à h n h tấ t t tcả c ả mà m u à u sắ s c ắ . c Ngoài ira còn có tế
t bào hình que nhạy cảm với icác sắc độ sá s ng tố t i icủa màu sắ s c.
Năm 1704, nhà bác học nổi iti t ếng người iAnh Isa s ac Newto
t n đã phân giải iđược ánh sá s ng tr t ắ r n ắ g n g th t à h n à h n h 7 7 sắ s c ắ c cầ c u ầ u vồ v n ồ g n g là l à títm í - - ch c à h m à m - - la l m a m - lụ l c ụ - - và v n à g n g - - ca c m a m - đỏ đ , ỏ ,tr t o r n o g n g đó đ ó títm í , m ch c à h m à , m ,và v n à g n , g ,ca c m a m có c ó th t ể h ể tạ t o ạ o ra r a từ t ừ đỏ đ , ỏ ,lụ l c ụ c và v à la l m a . m .Do D o đó đ ó mà m u à u đỏ đ , ỏ ,lụ l c ụ c và v à la l m a m đư đ ợ ư c ợ c xe x m e m là l 3 3 mà m u à u că c n ă n bả b n ả n (p ( r p i r m i a m r a y r y co c l o o l r o s r ) s ) để đ ể tạ t o ạ o ra r a bấ b t ấ tkỳ k ỳ mà m u à u sắ s c ắ c nà n o à o kh k á h c á c (H ( 2 H . 2 5 . 6 5 ) 6 . ) (H H 2 . .5 6): P h P ân â t íc h m à m u à s ắ s c ắ c t ừ ừ á n á h s á s n á g t rắn ắ g Nguời i ta
t gọi i mô hình màu cộng là mô hình RG R B.
B Nguyên lý này được ứng dụng tr t o r n o g n g cô c n ô g n ng n h g ệ h ệ ch c ế h ế tạ t o ạ o mà m n à n hì h n ì h n h titv i i v ,i mà m n à n hì h n ì h n h má m y á y vi v i títn í h n , h kỹ k ỹ th t u h ậ u t ậ t vi v d i e d o e , o ch c i h ế i u ế sá s n á g n … g … Tấ T t ấ t cả c ả cá c c á c mà m u à u nằ n m ằ m tr t o r n o g n g qu q a u n a g n g kh k ổ h ổ kh k ả h ả ki k ế i n ế n đề đ u ề u có c ó th t ể h ể đư đ ợ ư c ợ c tạ t o ạ o ra r a bằ b n ằ g n cá c c á h c h th t a h y a y đổ đ i ổ icư c ờ ư n ờ g n g độ đ ộ củ c a ủ a 3 3 án á h n h sá s n á g n : g :re r d e , d ,gr g e r e e n e , n ,bl b u l e u e (h ( 2 h . 2 5 . 7 5 ) 7 (H ( H 2. 2 .57 5 ) 7 : ) :Mô M ô hì h n ì h n h mà m u à cộng Mô M hìn ì h màu tr t ừ r ừ (hệ màu CM C Y M K Y ) K : 56
Nếu mô hình màu cộng bắt tđầu từ
t màu đen (một t màn hình ti t vi i tr t ống và cộng màu R, R ,G, G ,B B để đ ể có c ó đư đ ợ ư c ợ c mà m u à u tr t ắ r ng n ) g . ) . Th T ì h ìng n ư g ợ ư c ợ c lạ l i ạ imô m ô hì h nh n h mà m u à u tr t ừ r ừ bắ b t ắ tđầ đ u u vớ v i ớ imà m u à tr t ắ r n ắ g n g (m ( ộ m t ộ ttờ t ờ gi g ấy ấ y tr t ắ r n ắ g n g đư đ ợ ư c ợ c chi h ếu ế u bằ b n ằ g n g án á h n h sá s n á g n g tr t ắ r n ắ g n g và à tr t ừ r ừ đi đ imàu à u R, R G , , ,B B củ c a ủ án á h n h sá s n á g n g tr t ắ r n ắ g n g để đ ể có ó đư đ ợ ư c ợ c mà m u à u đe đ n) n . ) .Mô M ô hì h nh n h nà n y à y ch c ủ h ủ yế y u ế u ph p ục ụ c vụ v ụ tr t o r n o g g in i n ấn. n Vi V ệ i c ệ c lo l ạ o i ạ i bỏ b ỏ án á h n h sá s n á g n g R, R ,G, ,B B đư đ ợ ư c c th t ự h c ự c hi h ệ i n ệ n bằ b n ằ g n g vi v ệ i c ệ c in i n chồ h n ồ g n g cá c c c mà m u à u mực ự c la l m a - lụ l c ụ c (cyan), ) ,đỏ đ ỏ cá c n á h n h se s n e n (ma m genta t ) ) và v à và v n à g n g ( yell l o l w). ) .Mự M c ự c Cy C a y n a n có ó tá t c á c dụn ụ g n g hấ h p ấ th t u h u án á h n h sá s n á g n g re r d e , d , mự m c ự c Ma M g a e g n e t n a t a hấ h p ấ p th t u h u án á h n h sá s n á g n g gr g e r e e n e , n , mự m c ự c Ye Y l e llo l w o w hấ h p ấ p th t u h u án á h n sá s n á g n g bl b u l e u e (H ( 2 H . 2 5 . 8 5 ) 8 . ) (H H 2 . .5 8): p hân â t ích m à m u à t rừ ừ t rong i n ấ n ấ Bấ B t ấ t kỳ k ỳ mà m u à u nà n o à o tr t o r n o g n g kh k o h ả o n ả g n g mà m u à phục chế (CMY M K Y gamu m t t) ) đề đ u ề u có c ó th t ể h đạ đ t ạ t đư đ ợ ư c ợ c bằ b n ằ g n g cá c c á h c h th t a h y a y đổ đ i ổ i tỷ t ỷ lệ l mự m c ự c mà m u à u C, C , M, M , Y. Y . Mô M ô hì h n ì h n h mà m u à u tr t ừ r đư đ ợ ư c ợ c sử s ử dụ d n ụ g n g ch c o h o kỹ k ỹ th t u h ậ u t ậ t nh n i h ế i p ế p ản ả h n mà m u à u hi h ệ i n ệ n đạ đ i ạ i và v à tr t o r n o g n g tấ t t ấ t cả c ả cá c c á c qu q á u tr t ì r n ì h n h in i n mà m u à u cô c n ô g n g ng n h g i h ệ i p ệ . p . Tr T ê r n ê n th t ự h c ự tế t ế do d o mự m c ự c in i n kh k ô h n ô g n g titn i h n h kh k i h ế i t ế t nê n n ê n kh k i h 3 3 mà m u à u C, C , M, M , Y Y ch c ồ h n ồ g n g lê l n ê n nh n a h u a u vẫ v n ẫ kh k ô h n ô g n g tạ t o ạ o ra r a đư đ ợ ư c ợ c mà m u à u đe đ n e n th t ậ h t ậ t sự s . ự Và V à ng n à g n à h n h in i n ph p ải ả i dù d n ù g n g th t ê h m ê m mộ m t ộ t bả b n ả in i n vớ v i ớ imự m c ự c đe đ n e n để đ ể bổ b ổ tr t ợ r ợ ch c o h o C, C ,M, M ,Y để đ ể tạ t o ạ o th t ê h m ê m ch c i h i titế i t ế t và v à ch c i h ề i u ề u sâ s u â u ch c o h hì h n ì h n h ản ả h n ( h H ( 2 H . 2 5 . 9 5 ) 9 . ) (H H 2 . .5 9): M ô M h ình m à m u à t rừ Hệ màu HSB: Hệ H ệ mà m u à u nà n y à y ch c ủ h ủ yế y u ế u ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g và v o à o tr t o r n o g n g nh n i h ế i p ế p ản ả h n , h ,đi đ ệ i n ệ n ản ả h n , h ,th t i h ế i t ế tkế k ế tr t ê r n ê n má m y á títn í h… h d … ự d a ự a và v o à o 3 3 yế y u ế u tố t ố tạ t o ạ o nê n n ê n (s ( ắ s c c mà m u à , u ,độ đ ộ bã b o ã o hò h a a mà m u à , u ,độ ộ sá s n á g n ) g : ) Hue (sắ s c màu): Th T ô h n ô g n g th t ư h ờ ư n ờ g n , g , sắ s c ắ c mà m u à u ch c í h n í h n h là l à tê t n ê n củ c a ủ a mà m u à . u . Ví V í dụ d : ụ : đỏ đ , ỏ , ca c m a , m , lụ l c ụ … c Cá C c á c sắ s c ắ c mà m u à u kh k á h c á c nh n a h u a u đư đ ợ ư c ợ c bi b ể i u ể u di d ễ i n ễ n tr t ê r n ê n vò v n ò g n g tr t ò r n ò n mà m u à u và v à có c ó gi g á i á tr t ị r ị từ t ừ 0o đến 360o (H ( 2 H . 2 6 . 0 6 ) 0 (H ( H 2. 2 .60 6 ) 0 ) : :Hệ H ệ mà m u à u HS H B S 57
Saturation (độ bão hòa màu): Độ Đ ộ bã b o ã o hò h a ò a mà m u à u th t ể h ể hi h ệ i n ệ n độ đ ộ th t u h ầ u n ầ n kh k i h ế i t ế tcủ c a ủ a mà m u à . u .Kh K i h có c ó độ đ ộ bã b o ã o hò h a ò a ca c o a , o , mà m u à u sẽ s ẽ sạ s c ạ h c h và v à rự r c ự c rỡ r . ỡ . Kh K i h i có c ó độ đ ộ bã b o ã o hò h a ò a th t ấ h p ấ , p , mà m u à u sẽ s ẽ đụ đ c ụ c và v xỉ x n ỉ . n .Độ Đ ộ bã b o ã o hò h a ò a th t a h y a y đổ đ i ổ itừ t ừ 0% 0 % (x ( á x m á ) m ) đế đ n ế n 10 1 0 0 % 0 % (H ( 2 H . 2 6 . 1 6 ) 1 (H H 2 . .6 1): Đ ộ Đ b ão ã hòa a c ủ c a a m à m u à S H S B H
Như ở ví ídụ (H2.61) độ bão hòa tă t ng dần từ t chu vi ira. Bri r g i htn t ess s s (độ sá s ng): Độ Đ ộ sá s n á g n g củ c a ủ a mộ m t ộ tmà m u à u mô m ô tả t ả nó n ó sá s n á g n g ha h y a y tố t i ố inh n ư h ư th t ế h ế nà n o à . o Độ sá s n á g n g th t a h y a y đổ đ i ổ itừ t ừ 0% 0 % đế đ n ế n 10 1 0 0 % 0 . % (H H 2 . .6 2): Đ ộ Đ s án á g c ủ c a a m à m u à S H S B H Ví V ídụ d ụ (H ( 2 H . 2 6 . 2 6 ) 2 ) độ đ ộ sá s n á g n g tă t n ă g n g dầ d n ầ n từ t ừ đá đ y á y lê l n ê n đế đ n ế n đỉ đ n ỉ h n . h Mô M hìn ì h màu hữu ữ cơ ơ ( màu tr t o r ng hội ihọa): Mô M ô hì h n ì h n h mà m u à u nà n y à y ch c ủ h ủ yế y u ế u dù d n ù g n g tr t o r n o g n g hộ h i ộ ihọ h a ọ , a ,lấ l y ấ y ba b a mà m u à u là l à và v n à g n , g ,đỏ đ , ỏ ,La L m a m là l m à mà m u à u gố g c ố c (H ( 2 H . 2 6 . 3 6 ) 3 (H H 2 . .6 3): M ô M h ình m à m u à h ữu ữ c ơ c ơ 58 Từ T ừ ba b a mà m u à u gố g c ố c có c ó th t h ể ể tạ t o ạ o ra r a cá c c á c mà m u à u kh k á h c á c nh n a h u a u dự d a ự và v o à o tỷ t ỷ lệ l ệ củ c a ủ a cá c c á c mà m u à . u .Nế N u ế u ph p a h tấ t t ấ tcả c ả cá c c á c mà m u à u vớ v i ớ inh n h au a u sẽ s ẽ tạ t o ạ o ra r a mà m u à u xá x m á . m .Đố Đ i ố ivớ v i ớ ihệ h ệ mà m u à u nà n y à y có c ó sự s ự kh k á h c á c bi b ệ i t ệ tvớ v i ớ ha h i a i hệ h ệ tr t ê r n ê n ở ở ch c ỗ h ỗ tr t o r n o n g g kh k i h i ph p a h a có c ó mà m u à u đe đ n e n và v à mà m u à u tr t ắ r n ắ g n g để đ ể tạ t o ạ o ra r a n n hi h ề i u ề u sắ s c ắ c độ đ mà m u à u kh k á h c á c nh n a h u a u (H ( 2 H . 2 6 . 4 6 ) 4 . ) (H H 2 . .6 4): M à M u à gốc c v à à b ản ả g p ha a m à m u à h ữu ữ c ơ c ơ
2.5.2. Sắc độ, cường độ và ga m màu Sắc độ(Tone) : : Là L à ch c ỉ h ỉ độ đ ộ đậ đ m ậ m ha h y a y nh n ạ h t ạ t củ c a ủ a mộ m t ộ t mà m u à u nà n o à o đó đ ó kh k i h i ph p a h a v v ới ớ i cá c c á c mà m u à kh k á h c á (H2.65 6 ) 5 . ) (H H 2 . .6 5): S ắ S c ắ c đ ộ Tu T y u y nh n i h ê i n ê n tr t o r n o g n g bả b n ả g n g mà m u à u có c ó nh n ữ h n ữ g n g mà m u à u th t u h ộ u c ộ c mà m u à u vô v ô sắ s c ắ c nh n ư h ư đe đ n e , n , tr t ắ r ng n , g gh g i h (x ( á x m á ) m ) (H ( 2 H . 2 6 . 6 6 ) 6 . ) (H ( H 2. 2 .66 6 ) 6 : ) :Mà M u à u vô v ô sắ s c ắ 59 Cường độ : Là L à ch c ỉ h ỉ mứ m c ứ c độ đ ộ mạ m n ạ h n h ha h y a y yế y u ế u củ c a ủ a mộ m t ộ t mà m u à u nà n o à o đó đ ó kh k i h i ph p a h a vớ v i ớ i mà m u à u đe đ n e ha h y a y mà m u à u tr t ắ r n ắ g n g – – cả c m ả m qu q a u n a n th t ị h ịgi g á i c á c là l à độ đ ộ th t ắ h m ắ m củ c a ủ a mà m u à u (H ( 2 H . 2 6 . 7 6 ) 7 (H ( H 2. 2 .67 6 ) 7 : ) :Cư C ờ ư n ờ g n g độ đ Ga G m m mà m u : Là sự s sắ s p ắ p xế x p ế p cá c c á c mà m u à u có c ó cá c c á c đặ đ c ặ c títn í h n h gi g ố i n ố g n g nh n a h u a u tr t o r n o g n g cù c n ù g n g mộ m t ộ tổ t n ổ g n th t ể h . ể - Ga G m a m nó n n ó g n : g : Là L à nh n ữ h n ữ g n g mà m u à u gâ g y â y ra r a cả c m ả m gi g á i c á c gầ g n ầ , n , và v à ấm ấ m nó n n ó g n g tạ t o ạ o nê n n ê n sự s ự kí k c í h c h th t í h c í h c th t ị h ị gi g á i c á c (H ( 2 H . 2 6 . 8 6 ) 8 . ) - Ga G m a m lạ l n ạ h n : h :Là L à nh n ữ h n ữ g n g mà m u à u gâ g y â y ra r a cả c m ả m giá i c á c xa x a và à lạn ạ h n ( h H ( 2. 2 6 . 8 6 ) 8 . ) (H H 2 . .6 8): G a G m a m m à m u à 2.5.3. C ác y ếu t ố t âm l ý về m àu s ắc Cá C c á c ng n h g i h ê i n ê n cứ c u ứ u ch c o h o th t ấ h y ấ y rằ r n ằ g n g 85 8 % 5 % cá c c á c kh k á h c á h c h hà h n à g n g mu m a u a sả s n ả n ph p ẩ h m ẩ m là l à do d o nh n ữ h n ữ g n g độ đ n ộ g n g lự l c ự th t ú h c ú c đẩ đ y ẩ y nh n ấ h t ấ t th t ờ h i ờ .i . Ch C í h n í h n h vì v ì th t ế h ế mà m à vấ v n ấ n đề đ ề th t i h ế i t ế t kế k ế mà m u à u sắ s c ắ c đư đ ợ ư c ợ c cá c c á c nh n à h à sả s n ả n xu x ấ u t ấ t ng n à g y à cà c n à g n g co c i o i tr t ọ r n ọ g n g hơ h n ơ . n . Th T e h o e o mộ m t ộ t ch c u h y u ê y n ê n gi g a i a tư t ư vấ v n ấ n về v ề ph p ố h i ố i mà m u à u – – Al A a l i a n i n Ch C r h i r s i m s e m n e t n :t “Màu sắ s c ch c í h n í h n h là l à th t ô h n ô g n g đi đ ệ i p ệ p đầ đ u ầ u titê i n ê n củ c a ủ a sả s n ả n ph p ẩ h m ẩ m hư h ớ ư n ớ g n g đế đ n ế n ng n ư g ờ ư i ờ i titê i u ê u dù d n ù g n g và v à ng n ư g ờ ư i ờ i titê i u ê u dù d n ù g n cũ c n ũ g n g sẽ s ẽ cả c m ả m nh n ậ h n ậ n đư đ ợ ư c ợ c đi đ ề i u ề u nà n y à y ng n a g y a y lậ l p ậ p tứ t c ứ ” c . ” Tu T y u y nh n i h ê i n ê , n ,tầ t m ầ m qu q a u n a n tr t ọ r n ọ g n g và v à ý ý ng n h g ĩ h a ĩ a th t ự h c ự c sự s ự củ c a ủ a mà m u à u sắ s c ắ c th t ư h ơ ư n ơ g n g hi h ệ i u ệ u kh k ô h n ô g n g đơ đ n ơ n gi g ả i n ả n nh n ư h ư vậ v y ậ . y Tạ T i ạ isa s o a o th t ư h ơ ư n ơ g n g hi h ệ i u ệ u Co C k o e k e ma m n a g n g mà m u à u đỏ đ ? ỏ ? Th T ư h ơ ư n ơ g n g hi h ệ i u ệ u UP U S P S lạ l i ạ icó c ó mà m u à u nâ n u â ? u ? Cò C n ò n IB I M B M là l à mà m u à xa x n a h n h da d a tr t ờ r i ờ ? i ? Nh N ữ h n ữ g n g ôn ô g n g ch c ủ h ủ củ c a ủ a nh n ữ h n ữ g n g th t ư h ơ ư n ơ g n g hi h ệ i u ệ u lớ l n ớ n nà n y à , y ,hơ h n ơ n ai a ihế h t ế ,t ,là l à nh n ữ h n ữ g n g ng n ư g ờ ư i ờ ihi h ể i u ể u rõ r nh n ấ h t ấ tvi v ệ i c ệ c ch c ọ h n ọ n lự l a ự a mà m u à u sắ s c ắ c th t ư h ơ ư n ơ g n g hi h ệ i u ệ u kh k ô h n ô g n g ph p ả h i ả ilà l à mộ m t ộ tqu q y u ế y t ế tđị đ n ị h n h ng n ẫ g u ẫ u hứ h n ứ g n . g 60
Ngoài i ý nghĩa là yếu tố t tá
t c động lên mặt txúc cảm và tr t ong đó th t ị ịgiác là quan tr t ọng nhất,t mà m u à u sắ s c ắ c cò c n ò n đó đ n ó g n g mộ m t ộ t va v i a i tr t ò r ò rấ r t ấ t qu q a u n a n tr t ọ r n ọ g n g tr t o r n o g n g vi v ệ i c ệ c kh k ơ h i ơ i gợ g i ợ i tr t í r í nh n ớ h ớ củ c a ủ a ng n ư g ờ ư i ờ i titê i u ê u dù d n ù g n đố đ i ố i vớ v i ớ i th t ư h ơ ư n ơ g n g hi h ệ i u ệ . u . Nó N ó kí k c í h c h th t í h c í h c h tấ t t ấ t cả c ả nh n ữ h n ữ g n g cơ c ơ qu q a u n a n cả c m ả m xú x c ú c và v à tr t u r y u ề y n ề n đạ đ t ạ t mộ m t ộ t cá c c á h c nh n a h n a h n h nh n a h n a h n h nh n ấ h t ấ t th t ô h n ô g n g đi đ ệ i p ệ p mà m à nh n à h à sả s n ả n xu x ấ u t ấ t mu m ố u n ố n gử g i ử i đế đ n ế n kh k á h c á h c h hà h n à g n , g , đồ đ n ồ g n g th t ờ h i ờ i gi g ú i p ú vi v ệc ệ c gợ g i ợ ilạ l i ạ itítn í h n h chấ h t ấ tvà v à hì h nh n h ản ả h n h củ c a ủ a sả s n n ph p ẩ h m ẩ m đượ ư c ợ c dễ d ễ dà d n à g n g hơ h n ơ . n Tu T y u y nh n i h ê i n ê , n , kh k i h i đi đ i sâ s u â u và v o à o kh k í h a í a cạ c n ạ h n h tâ t m â m lý l ý củ c a ủ a mà m u à u sắ s c ắ , c , th t ì h ì đâ đ y â y lạ l i ạ i là l à mộ m t ộ t vấ v n ấ n đề đ ề kh k á h á ph p ứ h c ứ tạ t p ạ . p . Tù T y ù y th t e h o e o vă v n ă n hó h a ó , a , xứ x ứ sở s ở và v à cá c c á c ng n à g n à h n h cô c n ô g n g ng n h g i h ệ i p ệ p kh k á h c á c nh n a h u a u mà m à mà m u à u sắ s c ắ c có c ó nh n ữ h n ữ g n g gi g á i tr t ị r ị bi b ể i u ể u đạ đ t ạ t kh k á h c á c nh n a h u a . u . Tr T o r n o g n g kh k i h i ng n ư g ờ ư i ờ i An A h n h th t í h c í h c h mà m u à u xa x n a h n h no n n o n củ c a ủ a ra r u a u cả c i ả i th t ì h ì ng n ư g ờ ư i ờ i Ph P á h p á ch c o h o đó đ ó là l à mà m u à u củ c a ủ a sự s ự gi g ả i ả tạ t o ạ . o .Mộ M t ộ tch c i h ế i c ế c má m y á y hú h t ú tbụ b i ụ itítm í m sẽ s dễ d ễ dà d n à g n g đư đ ợ ư c ợ c ch c ấ h p ấ p nh n ậ h n ậ n tạ t i ạ iAn A h n , h nh n ư h n ư g n g tạ t i ạ iÝ, Ý ,đó đ ó là l à mà m u à u củ c a ủ a ta t n a g n g tó t c ó . c .Vì V ìth t ế h , ế ,để đ ể sả s n ả n ph p ẩ h m ẩ m đư đ ợ ư c ợ c ch c ấ h p ấ p nh n ậ h n ậ n tạ t i ạ ith t ị h ịtr t ư r ờ ư n ờ g n g nư n ớ ư c ớ ng n o g à o i à ,i , nh n à h à sả s n ả n xu x ất ấ t đôi ô i kh k i i ph p ả h i ả i th t a h y a y đổi ổ imà m u à u sắ s c ắ c th t ư h ơ ư n ơ g n g hi h ệ i u ệ u tr t ê r n n cù c n ù g n g mộ m t ộ t lo l ạ o i ạ i sả s n n ph p ẩm ẩ . m Kh K ô h n ô g n g ma m n a g n g títn í h n h tu t y u ệ y t ệ t đố đ i ố ,i , so s n o g n g tr t o r n o g n g mộ m t ộ t cu c ộ u c ộ c ng n h g i h ê i n ê n cứ c u ứ u tạ t i ạ i Mỹ M ỹ gầ g n ầ n đâ đ y â , y , cá c c á c ch c u h y u ê y n ê n gi g a i về v ề ph p ố h i ố i mà m u à u đã đ ã đư đ a ư a ra r a nh n ữ h n ữ g n g gợ g i ợ i ý ý về v ề ý ý ng n h g ĩ h a ĩ a ph p ổ h ổ bi b ế i n ế n nh n ấ h t ấ t củ c a ủ a mà m u à u sắ s c ắ c tr t o r n o g n g ki k n i h n h do d a o n a h n nh n ư h ư sa s u a : u Mà M u xanh da tr t ờ r i ờ Có C ó th t ể h ể đư đ ợ ư c ợ c xe x m e m nh n ư h ư mà m u à u củ c a ủ a ni n ề i m ề m titn i , n , sự s ự titn i n cậ c y ậ y và v à an a n to t à o n à , n , đư đ ợ ư c ợ c đả đ m ả m bả b o ả o về v ề tà t i à i ch c í h n í h n . h Đâ Đ y â y là l à mà m u à u củ c a ủ a bầ b u ầ u tr t ờ r i ờ i và v à bi b ể i n ể n cả c ả nê n n ê n nó n ó rấ r t ấ t đư đ ợ ư c ợ c nh n i h ề i u ề u ng n ư g ờ ư i ờ i ưa ư a ch c u h ộ u n ộ g n g vì v ì sự s ự tr t o r n o g n g sá s n á g n và v à má m t á t mẻ m . ẻ . Mà M u à u xa x n a h n h da d a tr t ờ r i ờ i th t ư h ờ ư n ờ g n g đư đ ợ ư c ợ c lự l a ự a ch c ọ h n ọ n là l m à m mà m u à u ch c ủ h ủ đạ đ o ạ o kh k i h i th t ể h ể hi h ệ i n ệ n lo l g o o g , o , bi b ể i u ể tư t ợ ư n ợ g n g ha h y a y th t ư h ơ ư n ơ g n g hi h ệ i u ệ u sả s n ả n ph p ẩ h m ẩ m củ c a ủ a cá c c á c cơ c ơ qu q a u n a n tà t i à i ch c í h n í h n h vì v ì th t ô h n ô g n g đi đ ệ i p ệ p mà m à nó n ó ma m n a g n g đế đ n ế ch c o h o kh k á h c á h c h hà h n à g n g là l à sự s ự ổn ổ n đị đ n ị h n h và v à titn i n tư t ở ư n ở g n . g Pe P p e s p i s i là l à mộ m t ộ t tr t ư r ờ ư n ờ g n g hợ h p ợ p đặ đ c ặ c bi b ệ i t ệ t kh k i h i kh k ô h n ô g n g ng n ầ g n ầ n ng n ạ g i ạ i sơ s n ơ n vỏ v ỏ hộ h p ộ p cũ c n ũ g n g nh n ư h ư để đ ể th t ư h ơ ư n ơ g n g hi h ệ i u ệ củ c a ủ a mì m n ì h n h ma m n a g n g mà m u à u xa x n a h n h da d a tr t ờ r i ờ ,i , mặ m c ặ c dù d ù mà m u à u nà n y à y rấ r t ấ t ítí t đư đ ợ ư c ợ c cá c c á c nh n à h à sả s n ả n xu x ấ u t ấ t hà h n à g n g titê i u ê dù d n ù g n g lự l a ự a ch c ọ h n ọ . n . Gi G á i m á m đố đ c ố c bá b n á n hà h n à g n g và v à titế i p ế p th t ị h ị qu q ố u c ố c tế t ế củ c a ủ a hã h n ã g n g Pe P p e s p i s ,i , ôn ô g n g Jo J h o n h n Sw S a w n a h n a h u a s u - ng n ư g ờ ư i ờ i đã đ ã có c ó qu q y u ế y t ế t đị đ n ị h n h lự l a ự a ch c ọ h n ọ n nà n y à y đã đ ã gi g ả i i ả i th t í h c í h c : h : “M “ à M u à u xa x n a h n h mà m à ch c ú h n ú g n g tô t i ô i đã đ ã ch c ọ h n ọ n là l à mộ m t ộ mà m u à u hi h ện ệ n đạ đ i ivà v à bìn ì h h yê y n ê ” n ” (H H 2. 2 6 . 9 6 ) 9 . ) (H H 2 . .6 9): T h T ươ ư n ơ g h iệu ệ pep e si s Mà M u đỏ Đâ Đ y â y là l à mà m u à u sắ s c ắ c tá t c á độ đ n ộ g n g tr t ự r c ự c titế i p ế p lê l n ê n tu t y u ế y n ế n yê y n ê n củ c a ủ a bạ b n ạ , n , là l m à m tă t n ă g n g nh n ị h p ị p đậ đ p ậ p củ c a ủ a co c n o n titm i m và v là l à ng n u g y u ê y n ê n nh n â h n â n kh k i h ế i n ế n bạ b n ạ n th t ở h ở nh n a h n a h n h hơ h n ơ . n . Nó N ó cò c n ò n đư đ ợ ư c ợ c gọ g i ọ i là l à mà m u à u củ c a ủ a ch c i h ế i n ế n tr t a r n a h n h và v à qu q y u ề y n ề lự l c ự . c . Ch C í h n í h n h vì v ì vậ v y ậ y mà m à nó n ó th t ư h ờ ư n ờ g n g đư đ ợ ư c ợ c ưu ư u titê i n ê n dà d n à h n h ch c o h o cá c c á c nh n ã h n ã n hi h ệ i u ệ u hà h n à g n g hó h a ó a ca c o a o cấ c p ấ p và v xe x e hơ h i ơ i th t ể h ể th t a h o a . o . Gi G á i m á m đố đ c ố c đi đ ề i u ề u hà h n à h n h hã h n ã g n g Re R n e a n u a l u tl t kh k ẳ h n ẳ g n g đị đ n ị h n h “d “ ù d n ù g n g mà m u à u đỏ đ ỏ sẽ s ẽ gi g ú i p ú p cá c c á đư đ ờ ư n ờ g n g th t ẳ h n ẳ g n g và v à cá c c á c gó g c ó c cạ c n ạ h n h củ c a ủ a ch c i h ế i c ế c xe x e đư đ ợ ư c ợ c bộ b c ộ c lộ l ộ rõ r õ né n t é t hơ h n ơ , n , do d o đó đ ó ch c i h ế i c ế c xe x e sẽ s ẽ ma m n a g n dá d n á g n g th t ể h ể th t a h o a o và v à mạ m n ạ h n h mẽ m ẽ hơ h n ơ n kh k i h i lă l n ă n bá b n á h n ” h ” (H ( 2 H . 2 7 . 0 7 ) 0 . ) 61 (H ( H 2. 2 .70 7 ) 0 : ) :Hã H n ã g n g Re R n e a n u a l u t l Và V à đâ đ y â y cũ c n ũ g n g là l à mà m u à u th t u h u hú h t ú t sự s ự ch c ú h ú ý ý củ c a ủ a mọ m i ọ i ng n ư g ờ ư i ờ i nh n i h ề i u ề u nh n ấ h t ấ ,t , th t ể h ể hi h ệ i n ệ n sự s ự nă n n ă g n g độ đ n ộ g n , g , tr t à r n à đầ đ y ầ y nă n n ă g n g lư l ợ ư n ợ g n g và v à tạ t o ạ o ra r a cả c m ả m gi g á i c á c kh k ê h u ê u gợ g i ợ ,i , kí k c í h c h th t í h c í h c h tr t í r í tò t ò mò m . ò . Nó N ó cũ c n ũ g n g gợ g i ợ i nê n n ê n sự s ự đa đ m a mê m , ê , tìtn ì h n h yê y u ê u và v à lò l n ò g n g ha h m a m mu m ố u n ố , n , mà m à kh k ô h n ô g n g mộ m t ộ t mà m u à u sắ s c ắ c nà n o à o kh k á h c á c có c ó th t ể h ể là l m à m đư đ ợ ư c ợ c đi đ ề i u ề u nà n y à . y Tu T y u y nh n i h ê i n ê , n , đô đ i ô i kh k i h i nó n ó cũ c n ũ g n g kh k i h ế i n ế n nh n i h ề i u ề u nh n à h à sả s n ả n xu x ấ u t ấ t ph p ả h i ả i câ c n â n nh n ắ h c ắ c kh k i h i qu q y u ế y t ế t đị đ n ị h n h lự l a ự a ch c ọ h n ọ mà m u à u nà n y à y ch c o h o th t ư h ơ ư n ơ g n g hi h ệ i u ệ u củ c a ủ a mì m n ì h n , h , vì v ì nó n ó cũ c n ũ g n g là l à “t “ ítn í n hi h ệ i u ệ ” u ” củ c a ủ a sự s ự ng n u g y u y hi h ể i m ể m và v à tìtn ì h n h tr t ạ r n ạ g n nợ n ợ nầ n n ầ . n Mà M u xanh lá l cây Mộ M t ộ t th t ờ h i ờ i gi g a i n a n dà d i à i tr t o r n o g n g qu q á u á kh k ứ h , ứ , mà m u à u xa x n a h n h lá l á câ c y â y hầ h u ầ u nh n ư h ư tr t ở r ở nê n n ê n “c “ ấ c m ấ m kỵ k ” ỵ ” vì v ì là l à mà m u à u củ c a ủ ma m a qu q ỷ u ỷ và v o à o th t ờ h i ờ i Tr T u r n u g n g Cổ C . ổ . Nh N ư h n ư g n g ng n à g y à y na n y a , y , qu q a u n a n ni n ệ i m ệ m lỗ l i ỗ i th t ờ h i ờ i đó đ ó đã đ ã kh k ô h n ô g n g cò c n ò n nữ n a ữ , a , xa x n a h n lá l á câ c y y tr t ở r ở nê n n ê n rấ r t ấ tth t ô h n ô g n g dụ d n ụ g n g đố đ i ố ivớ v i ớ icá c c c sả s n ả n ph p ẩ h m ẩ m titêu ê u dù d n ù g n . g Mà M u à u xa x n a h n h lá l á câ c y â y đư đ ợ ư c ợ c co c i o ilà l à mà m u à u củ c a ủ a mù m a ù a xu x â u n â , n ,củ c a ủ a sự s ự đổ đ i ổ imớ m i ớ ivà v à sứ s c ứ c kh k o h ẻ o . ẻ .Nó N ó cũ c n ũ g n g ma m n a g n lạ l i ạ i nh n ữ h n ữ g n g cả c m ả m gi g á i c á c yê y n ê n ả ả và v à th t a h n a h n h bì b n ì h n . h . uy u y nh n i h ê i n ê , n , ý ý ng n h g ĩ h a ĩ a củ c a ủ a mà m u à u sắ s c ắ c sẽ s ẽ lậ l p ậ p tứ t c ứ c th t a h y a y đổ đ i ổ nế n u ế u nh n ư h ư có c ó mộ m t ộ t ch c ú h t ú t bi b ế i n ế n đổ đ i ổ i về v ề sắ s c ắ c th t á h i á i tr t o r n o g n g mà m u à u xa x n a h n h lá l á câ c y â . y . Mầ M u ầ u xa x n a h n h lá l á câ c y â y đậ đ m ậ th t ư h ờ ư n ờ g n g lilê i n ê n qu q a u n a n đế đ n ế n củ c a ủ a cả c i ả i và v à sự s ự gi g à i u à u có c , ó , th t a h n a h n h da d n a h n h và v à uy u y títn í . n . Tr T o r n o g n g kh k i h i đó đ , ó , mà m u à u xa x n a h n h lá l câ c y y nh n ạ h t ạ t th t ể h ể hi h ệ i n ệ n sự s ự đi đ ề i m ề m tĩtn ĩ h n , h , êm ê m đề đ m m (H ( 2 H . 2 71 7 ) 1 . ) (H ( H 2. 2 .71 7 ) 1 : ) :Cá C c á c th t ư h ơ ư n ơ g n g hi h ệ i u ệ u sử s ử dụ d n ụ g n g lo l g o o g o là l à mà m u à u xa x n a h n h lá l á câ c y â Mặ M c ặ c dù d ù đư đ ợ ư c ợ c nh n i h ề i u ề u nh n à h à sả s n ả n xu x ấ u t ấ t hà h n à g n g titê i u ê u dù d n ù g n g lự l a ự a ch c ọ h n ọ , n , nh n ư h n ư g n g mà m u à u xa x n a h n h lá l á câ c y â y đặ đ c ặ c bi b ệ i t kh k ô h n ô g n g th t í h c í h c h hợ h p ợ p vớ v i ớ i cá c c á c sả s n ả n ph p ẩ h m ẩ m nộ n i ộ i th t ấ h t ấ .t . Tr T o r n o g n g tr t ư r ờ ư n ờ g n g hợ h p ợ p nà n y à , y , nó n ó tr t ở r ở nê n n ê n rấ r t ấ t ph p ả h n ả n cả c m ả vớ v i ớ i kh k á h c á h c h hà h n à g n . g Mà M u vàng Tr T o r n o g n g đờ đ i isố s n ố g n g xã x ã hội ộ , , mà m u à u và v n à g n g th t ư h ờ ư n ờ g n g đư đ ợc ợ c liê i n ê n tưở ư n ở g n g đế đ n ế n án á h n h nắ n n ắ g n g ch c ó h i ó i ch c a h ng n g củ c a ủ a mặt ặ tr t ờ r i ờ .i .Vì V ìvậ v y, y ,th t ô h ng n g đi đ ệ i p ệ p mà m à nó n ó đư đ a ư a ra r a là à ch c ủ h ủ ng n hĩ h a a lạ l c ạ c qu q a u n a , n , títc í h c h cự c c ự , ,là à ánh n h sá s n á g n g và v à sự s ự ấm ấ áp á . p .Mọ M i ọ isắ s c c th t á h i á ikh k á h c á c nh n a h u a u củ c a ủ a mà m u à u và v ng n g đề đ u ề u là à độn ộ g n g lự l c ự c kí k ch c h th t í h ch c h óc ó c sá s n á g n g tạ t o ạ o và v à mở ở ra r nh n ữ h n ữ g n 62 nă n n ă g n g lự l c ự c titề i m ề m ẩn ẩ n củ c a ủ a co c n o n ng n ư g ờ ư i ờ .i . Th T ô h n ô g n g th t ư h ờ ư n ờ g n , g , đô đ i ô i mắ m t ắ t sẽ s ẽ nh n ậ h n ậ n ra r a mà m u à u và v n à g n g tư t ơ ư i ơ i tr t ư r ớ ư c ớ c cá c c á mà m u à u sắ s c ắ c kh k á h c á , c , vì v ì vậ v y ậ y mu m ố u n ố n th t i h ế i t ế t kế k ế củ c a ủ a mì m n ì h n h nổ n i ổ i bậ b t ậ t ng n ư g ờ ư i ờ i th t i h ế i t ế t kế k ế nê n n ê n ch c ọ h n ọ n mà m u à u và v n à g n (H ( 2 H . 2 7 . 2 7 ) 2 . ) (H ( H 2. 2 .72 7 ) 2 : ) :Sử S ử dụ d n ụ g n g lo l g o o g o là l à mà m u à u và v n à g n Mà M u đỏ tí t a í Đỏ Đ ỏ títa í a là l à mà m u à u th t í h c í h c h hợ h p ợ p nh n ấ h t ấ t ch c o h o cá c c á c dạ d n ạ g n g sá s n á g n g tạ t o ạ . o . Vớ V i ớ i sự s ự ph p a h a tr t ộ r n ộ n gi g ữ i a ữ a sự s ự đa đ m a m mê m ê củ c a ủ mà m u à u đỏ đ ỏ và v à sự s ự êm ê m ả ả củ c a ủ a mà m u à u xa x n a h n h da d a tr t ờ r i ờ ,i , ý ý ng n h g ĩ h a ĩ a bi b ể i u ể u đạ đ t ạ t củ c a ủ a nó n ó ma m n a g n g mộ m t ộ t ch c ú h t ú t gì g ì đó đ ó vừ v a ừ hu h y u ề y n ề n bí b ,í , vừ v a ừ a titn i h n h tế t , ế , vừ v a ừ a có c ó títn í h n h ch c ấ h t ấ t tâ t m â m liln i h n , h , đồ đ n ồ g n g th t ờ h i ờ i lạ l i ạ i th t ể h ể hi h ệ i n ệ n sự s ự tr t u r n u g n g th t à h n à h n . h . Đâ Đ y â y là l mà m u à u củ c a ủ a ho h a o a oả o i ả i hư h ơ ư n ơ g n , g , mà m à nh n ư h ư ta t a đã đ ã bi b ế i t ế ,t , ho h a o a oả o i ả i hư h ơ ư n ơ g n g th t ể h ể hi h ệ i n ệ n sự s ự lu l y u ế y n ế n titế i c ế c và v à títn í h n h đa đ cả c m ả m (H ( 2 H . 2 7 . 3 7 ) 3 . ) (H H 2 . .7 3): N h N ữn ữ g l ogo s ử ử d ụng m à m u à đ ỏ t ía Mà M u hồng Th T ô h n ô g n g đi đ ệ i p ệ p mà m à mà m u à u hồ h n ồ g n g đư đ a ư a ra r a ph p ụ h ụ th t u h ộ u c ộ c và v o à o độ đ ộ đậ đ m ậ m nh n ạ h t ạ t củ c a ủ a mà m u à u sắ s c ắ . c . Mà M u à u hồ h n ồ g n g đậ đ m ậ th t ể h ể hi h ệ i n ệ n nă n n ă g n g lư l ợ ư n ợ g n , g , sự s ự tr t ẻ r ẻ tr t u r n u g n , g , hó h m ó m hỉ h n ỉ h n h và v à kí k c í h c h độ đ n ộ g n . g . Nó N ó đư đ ợ ư c ợ c xe x m e m nh n ư h ư rấ r t ấ t th t í h c í h c h hợ h p ợ vớ v i ớ i nh n ữ h n ữ g n g sả s n ả n ph p ẩ h m ẩ m kh k ô h n ô g n g đắ đ t ắ t titề i n ề lắ l m ắ m và v à th t u h ộ u c ộ c về v ề th t ế h ế gi g ớ i i ớ i th t ờ h i ờ i tr t a r n a g n g củ c a ủ a gi g ớ i i ớ i tr t ẻ r . ẻ . Tr T o r n o g n kh k i h i đó đ ó sự s ự xu x ấ u t ấ t hi h ệ i n ệ n củ c a ủ a mà m u à u hồ h n ồ g n g nh n ạ h t ạ t kh k i h ế i n ế n ng n ư g ờ ư i ờ i ta t a lilê i n ê n tư t ở ư n ở g n g tớ t i ớ i sự s ự ủy ủ y mị m ,ị , đa đ a cả c m ả . m . Cò C n ò mà m u à u hồ h n ồ g n g ph p ớ h t ớ t lạ l i ạ i là l à bi b ể i u ể u tư t ở ư n ở g n g củ c a ủ a sự s ự lã l n ã g n g mạ m n ạ n (H ( 2 H . 2 7 . 4 7 ) 4 . ) (H H 2 . .7 4): N h N ữn ữ g l ogo s ử s ử dụng m à m u à h ồng Mà M u da cam Đâ Đ y â y là l à mà m u à u củ c a ủ a sự s ự vu v i u ivẻ v , ẻ ,cở c i ở imở m , ở ,hà h i à ihư h ớ ư c ớ c và v à tr t à r n à n đầ đ y ầ y si s n i h n h lự l c ự . c .Mà M u à u đỏ đ ỏ ph p a h a tr t ộ r n ộ n vớ v i ớ isự s ự tr t ẻ r tr t u r n u g n g và v à sứ s c ứ c số s n ố g n g củ c a ủ a mà m u à u và v n à g n , g , mà m u à u ca c m a m đư đ ợ ư c ợ c xe x m e m nh n ư h ư mà m u à u củ c a ủ a títn í h n h tậ t p ậ p th t ể h ể và v à rấ r t ấ t hợ h p ợ vớ v i ớ i th t ế h ế gi g ớ i i ớ i tr t ẻ r ẻ th t ơ h . ơ . Nh N i h ề i u ề u ng n h g i h ê i n ê n cứ c u ứ u đã đ ã ch c ỉ h ỉ ra r a rằ r n ằ g n g sự s ự xu x ấ u t ấ t hi h ệ i n ệ n củ c a ủ ga g m a m mà m u à u ca c m a m nh n ẹ h ẹ hơ h n ơ sẽ s ẽ có c ó tá t c á c dụ d n ụ g n g lô l i i cu c ố u n ố n và v à mở m ở rộ r n ộ g n g qu q y u y mô m ô th t ị h ịtr t ư r ờ ư ng n g (H ( H 2. 2 7 . 5 7 ) 5 . ) 63 (H H 2 . .7 5): S ử S ử d ụng m à m u à d a a ca c m a m t rong t hiết ế k ế ế 6 0 năm ă m t hàn à h l ập t rườ ư n ờ g c ủa a H ọc c v iện ệ C ông nghệ Bư B u ư u ch c í h n í h n h Vi V ễ i n ễ n th t ô h n ô g n Mà M u nâ u Kh K ô h n ô g n g ng n ẫ g u ẫ u nh n i h ê i n ê n mà m à mà m u à u nâ n u â u đư đ ợ ư c ợ c co c i o i là l à mà m u à u củ c a ủ a th t à h n à h n h cô c n ô g n . g . Đâ Đ y â y là l à mà m u à u củ c a ủ a đấ đ t ấ ,t , vì v ì vậ v y ậ nh n ữ h n ữ g n g th t ô h n ô g n g đi đ ệ i p ệ p mà m à nó n ó tr t u r y u ề y n ề n tả t i ả i đế đ n ế n kh k á h c á h c h hà h n à g n g và v à títn í h n h đơ đ n ơ n gi g ả i n ả , n , lâ l u â u bề b n ề n và v à sự s ự ổn ổ n đị đ n ị h n . h Tu T y u y nh n i h ê i n ê , n , tá t c á c dụ d n ụ g n g ph p ả h n ả n cả c m ả m mà m à nó n ó gợ g i ợ i nê n n ê n đố đ i ố i vớ v i ớ i kh k á h c á h c h hà h n à g n , g , đặ đ c ặ c bi b ệ i t ệ t là l à nh n ữ h n ữ g n g ng n ư g ờ ư i ờ có c ó th t ó h i ó iqu q e u n e n và v à ưa ư a ch c u h ộ u n ộ g n g sự s ự ng n ă g n ă n nắ n p ắ , p ,sạ s c ạ h c h sẽ s , ẽ ,đó đ ó là l à dễ d ễ là l m à m ch c o h o họ h ọ lilê i n ê n tư t ở ư n ở g n g đế đ n ế n mà m u à u củ c a ủ sự s ự dơ d ơ bẩ b n ẩ . n Tu T y u y nh n i h ê i n ê , n , cá c c á c ga g m a m mà m u à u nâ n u â u kh k á h c á c nh n a h u a u cũ c n ũ g n g bi b ể i u ể u đạ đ t ạ t nh n ữ h n ữ g n g ý ý tư t ở ư n ở g n g và v à có c ó ý ý ng n h g ĩ h a ĩ a kh k á h c á nh n a h u a . u . Mà M u à u nâ n u â u đỏ đ ỏ th t ư h ờ ư n ờ g n g tạ t o ạ o ra r a cả c m ả m gi g á i c á c ph p ó h n ó g n g to t o tầ t m ầ m nh n ì h n ì n lê l n ê . n . Vì V ì tá t c á c dụ d n ụ g n g nà n y à y mà m à mà m u à nâ n u â u th t ườ ư n ờ g n g có c ó xu x u hư h ớ ư n ớ g n g đư đ ợ ư c ợ c sử s ử dụ d n ụ g n g để đ ể ch c e h e dấ d u ấ u sự s ự lộ l n ộ n xộ x n ộ n và v à th t i h ế i u ế u sạ s c ạ h c h sẽ s . ẽ . Nó N ó ch c í h n í h n h là l sự s ự lựa ự a chọ h n ọ n hợ h p ợ p lý ý của ủ a cá c c á c hã h n ã g n g cô c n ô g n g ng n h g i h ệp ệ p và v à vậ v n ậ n ch c u h y u ể y n ể n bằ b n ằ g n g xe x e tả t i ả i(H ( 2 H . 2 7 . 6 7 ) 6 . ) (H H 2 . .7 6): S ử S ử d ụng m à m u à n âu â t rong t hiết ế kế Mà M u đen Đâ Đ y â y là l à ga g m a m mà m u à u sắ s c ắ c cổ c ổ đi đ ể i n ể , n , vừ v a ừ a th t ể h ể hi h ệ i n ệ n sự s ự tr t a r n a g n g tr t ọ r n ọ g n , g , vừ v a ừ a th t ể h ể hi h ệ i n ệ n qu q y u ề y n ề n lự l c ự . c . Ng N o g à o i à i ra r nó n ó cò c n ò n là l à mà m u à u củ c a ủ a sự s ự titn i h n h tế t ế và v à hu h y u ề y n ề n bí b .í . Ng N à g y à y na n y a , y , nó n ó ha h y a y đư đ ợ ư c ợ c sử s ử dụ d n ụ g n g tr t o r n o g n g nh n ữ h n ữ g n g sả s n ả phẩm xa xỉ, đắt t ti t ền và có giá tr t ị. Màu đen còn giú i p bộc lộ l ra cảm giác tr t ang tr t ọng nên cũng hay được dù d n ù g n g tr t o r n o g n g cá c c á c dò d n ò g n g sả s n ả n ph p ẩ h m ẩ m cô c n ô g n g ng n h g ệ h ệ ca c o a . o Bê B n ê n cạ c n ạ h n h đó đ ó th t ì h ì nh n ư h ợ ư c ợ c đi đ ể i m ể m cơ c ơ bả b n ả n nh n ấ h t ấ t củ c a ủ a mà m u à u đe đ n e n là l à nó n ó kh k i h ế i n ế n ch c o h o sả s n ả n ph p ẩ h m ẩ m tr t ô r n ô g n g nặ n n ặ g n nề n ề hơ h n ơ n (H ( 2 H . 2 7 . 7 7 ) 7 . ) 64 (H H 2 . .7 7) : L o L go s ử s ử d ụng m à m u à đ en e Mà M u tr t ắ r ng Đâ Đ y â y là l à mà m u à u gợ g i ợ i nê n n ê n sự s ự đơ đ n ơ n gi g ả i n ả , n , sạ s c ạ h c h sẽ s ẽ và v à th t a h nh kh k i h ế i t ế .t . Mà M u à u tr t ắ r n ắ g n g nh n ư h ư là l à mà m u à u củ c a ủ a sự s ự sá s n á g n g ch c ó h i ó ,i , vì v ì nó n ng n a g y a y lậ l p ậ p tứ t c ứ c đư đ ợ ư c ợ c th t u h u nh n ậ h n ậ n và v o à o tầ t m ầ m mắ m t ắ t củ c a ủ a co c n o ng n ư g ờ ư i ờ .i . Đố Đ i ố i lậ l p ậ p vớ v i ớ i mà m u à u đe đ n e , n , mà m u à u tr t ắ r n ắ g n g sẽ s ẽ ch c o h o cả c m ả gi g á i c á c sả s n ả n ph p ẩ h m ẩ m tr t ô r n ô g n g có c ó vẻ v ẻ nh n ẹ h ẹ hơ h n ơ . n Tu T y u y nh n i h ê i n ê , n , mà m u à u tr t ắ r n ắ g n g cũ c n ũ g n g có c ó nh n ữ h n ữ g n g ý ý ng n h g ĩ h a ĩ a tr t á r i á ng n ư g ợ ư c ợ c nh n a h u a . u . Đặ Đ c ặ c bi b ệ i t ệ ,t , vớ v i ớ i ng n ư g ờ ư i ờ i ch c â h u â u Á, Á , đâ đ y â y là l à mà m u à củ c a ủ a ta t n a g n g tó t c ó c (H ( 2 H . 2 7 . 8 7 ) 8 . ) (H H 2 . .7 8): L o L go s ử s ử d ụng m à m u à t rắn ắ g Tấ T t ấ tcả c ả cá c c á c mà m u à u sắ s c ắ c nó n i ó itr t ê r n ê n đề đ u ề u có c ó th t ể h ể đư đ ợ ư c ợ c ph p â h n â n lo l ạ o i ạ ith t à h n à h n h ha h i a iga g m a m mà m u à u cơ c ơ bả b n ả : n :ga g m a m mà m u à nó n n ó g n g và v à ga g m a m mà m u à u lạ l n ạ h n . h . Nó N i ó i ch c u h n u g n , g , cá c c á c mà m u à u đư đ ợ ư c ợ c xế x p ế p và v o à o ga g m a m mà m u à u ấm ấ m nh n ư h ư đỏ đ , ỏ , và v n à g n th t ư h ờ ư n ờ g n g ph p á h t á t ra r a nh n ữ h n ữ g n g th t ô h n ô g n g đi đ ệ i p ệ p về v ề ch c í h n í h n h bả b n ả n th t â h n â n nh n à h à sả s n ả n xu x ấ u t ấ ,t , đó đ ó là l à si s n i h n h lự l c ự c và v à nă n n ă g n lư l ợ ư n ợ g n g dồ d i ồ i dà d o à . o . Tr T o r n o g n g kh k i h i cá c c á c mà m u à u sắ s c ắ c đư đ ợ ư c ợ c xế x p ế p và v o à o ga g m a m lạ l n ạ h n , h , nh n ư h ư mà m u à u xa x n a h n h da d a tr t ờ r i ờ i lạ l i ạ i th t ể h hi h ệ i n ệ n sự s ự bì b n ì h n h yê y n ê n và v à hư h ớ ư n ớ g n g tớ t i ớ i sự s ự ph p ụ h c ụ c vụ v ụ kh k á h c á h c h hà h n à g n . g . uy u y nh n i h ê i n ê , n , vi v ệ i c ệ c là l m à m sá s n á g n g hơ h n ơ các gam mà m u à u lạ l n ạ h n h sẽ s ẽ là l m à m tă t n ă g n g sự s ự tá t c á c độ đ n ộ g n g lê l n ê n cả c m ả m xú x c ú c củ c a ủ a ng n ư g ờ ư i ờ i titê i u ê u dù d n ù g n , g , nh n ư h n ư g n g đồ đ n ồ g n g th t ờ h i ờ i lạ l i ạ i là l m à gi g ả i m ả m đi đ ith t ô h n ô g n g đi đ ệ i p ệ p mà m à nó n ó hư h ớ ư n ớ g n g tớ t i ớ ilà l à ph p ụ h c ụ c vụ v ụ kh k á h c á h c h hà h n à g n . g 2.5.4. B ài t ập về m àu sắc Dù D n ù g n g mà m u à u bộ b t ộ t( ( ho h ặ o c ặ c màu à u oá o t á t) ) vẽ v ẽ vòn ò g n g tr t ò r n ò n th t u h ầ u n ầ n sắc ắ c th t e h o e o mẫ m u ẫ u (H ( 2 H . 2 7 . 9 7 ) 9 , ) kí k c í c c h c h th t ư h ớ ư c ớ tr t o r n o g n g kh k ổ h ổ gi g ấ i y ấ y A3 A 3 là l m à m tạ t i ạ i lớ l p ớ . p (H ( H 2. 2 .79 7 ) 9 : ) :Bà B i à itậ t p ậ p mà m u à u sắ s c ắ 65 2. 2 6 . . 6 .Kh K ô h n ô g n g gi g a i n a
2.6.1. Phối cảnh k hông gian Ph P ố h i ố i cả c n ả h n h kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n là l à hì h n ì h n h th t ứ h c ứ c tạ t o ạ o hì h n ì h n h 3d 3 d tr t ê r n ê n mặ m t ặ t ph p ẳ h n ẳ g n . g . Để Đ ể tạ t o ạ o hì h n ì h n h đư đ ợ ư c ợ c ta t a cầ c n ầ n xá x c á đị đ n ị h n h ha h i a iyế y u ế u tố t ố qu q a u n a n tr t ọ r n ọ g n g đó đ ó là l à đư đ ờ ư n ờ g n g ch c â h n â n tr t ờ r i ờ ivà v à đi đ ể i m ể m tụ t . ụ Đư Đ ờ ư n ờ g n g ch c â h n â n tr t ờ r i ờ i là l à mộ m t ộ t đư đ ờ ư n ờ g n g th t ẳ h n ẳ g n g gi g ả i ả đị đ n ị h n h là l à ra r n a h n h gi g ớ i i ớ i gi g ữ i a ữ a tr t ờ r i ờ i và v à đấ đ t ấ t tạ t i ạ i vô v ô cù c n ù g n . g Tr T o r n o g n g kh k i h i đó đ ó đi đ ể i m ể m tụ t ụ lạ l i ạ i là l à mộ m t ộ t hì h n ì h n h th t ể h ể gi g ả i ả đị đ n ị h n h tồ t n ồ n tạ t i ạ i ở ở vị v ị tr t í r í vô v ô cù c n ù g n g (m ( ộ m t ộ t đi đ ể i m ể ) m . ) . Từ T ừ ha h i a yế y u ế u tố t ố tr t ê r n ê n ta t a có c ó 3 3 cá c c á h c h cơ c ơ bả b n ả n để đ ể ph p ố h i ố icả c n ả h n h nh n ư h ư sa s u a u : Phối icảnh 1 điể i m tụ t : Cá C c á c bư b ớ ư c ớ c dự d n ự g n g (H ( 2 H . 2 8 . 0 8 ) 0 , ) ,ta t a xá x c á c đị đ n ị h n h đư đ ờ ư n ờ g n g ch c â h n â n tr t ờ r i ờ ,i ,sa s u a u đó đ ó xá x c á c đị đ n ị h n h vậ v t ậ tth t ể h ể tồ t n ồ n tạ t i ạ iở vô v ô cù c n ù g n g (1 ( ) 1 . ) . Sa S u a u đó đ ó kẻ k ẻ nh n ữ h n ữ g n g đư đ ờ ư n ờ g n g tr t ù r n ù g n g kh k ớ h p ớ p vớ v i ớ i cá c c á c tu t y u ế y n ế n (c ( ạ c n ạ h n h ) ) vậ v t ậ t th t ể h ể mà m mì m n ì h n h mu m ố u n ố n vẽ v . ẽ . Ti T ế i p ế p đế đ n ế n kẻ k ẻ nh n ữ h n ữ g n g đư đ ờ ư n ờ g n g th t ẳ h n ẳ g n g so s n o g n g so s n o g n g vớ v i ớ i nh n a h u a u để đ ể xá x c á c đị đ n ị h n h gi g ớ i i ớ hạ h n ạ n hì h n ì h n h th t ể h ể cầ c n ầ n vẽ v . ẽ (H H 2 . .8 0): P h P ối c ản ả h m ộ m t đ iểm ể m t ụ Phố h i ố icả c nh n h mộ m t ộ tđi đ ể i m ể m tụ t ụ ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g tr t o r n o g n g th t i h ế i t ế t kế k ế pho h n o g n g cả c nh n , h ,mô m i ô i tr t ư r ờ ư n ờ g n g (H ( 2. 2 8 . 1 8 ) 1 , ) , (H ( 2 H . 2 82 8 ) 2 (H ( H 2. 2 .81 8 ) 1 : ) :Ph P ố h i ố icả c n ả h n h tr t o r n o g n g kh k ô h n ô g n g gi g a i n a (H ( H 2. 2 .82 8 ) 2 : Phối cảnh đô thị 66 Ph P ố h i ố i cả c n ả h n h mộ m t ộ t đi đ ể i m ể m tụ t ụ ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g tr t o r n o g n g th t i h ế i t ế t kế k ế nh n â h n â n vậ v t ậ t (H ( 2 H . 2 8 . 3 8 ) 3 (H H 2 . .8 3): ứ n ứ g d ụng p hối c ả c n ả h m ộ m t điểm ể m t ụ trong t hiết ế k ế ế nhân â v ật ậ Phối icảnh 2 điể i m tụ t : Đố Đ i ố i vớ v i ớ i nh n ữ h n ữ g n g gó g c ó c ta t a th t ấ h y ấ y hì h n ì h n h có c ó nh n i h ề i u ề u di d ệ i n ệ n hơ h n ơ n th t ì h ì ta t a ph p ả h i ả i dù d n ù g n g ph p ư h ơ ư n ơ g n g ph p á h p á p ph p ố h i ố cả c n ả h n h th t e h o e o ha h i a iđi đ ể i m ể m tụ t . ụ .Đầ Đ u ầ u titê i n ê , n ,xá x c á c đị đ n ị h n h đư đ ờ ư n ờ g n g ch c â h n â n tr t ờ r i ờ .i .Sa S u a u đó đ ó xá x c á c đị đ n ị h n h cá c c á c đi đ ể i m ể hì h n ì h n h tạ t i ạ i vô v ô cù c n ù g n g (1 ( ) 1 ) và v à (2 ( ) 2 . ) . Sa S u a u đó đ ó kẻ k ẻ nh n ữ h n ữ g n g đư đ ờ ư n ờ g n g tr t ù r n ù g n g kh k ớ h p ớ p vớ v i ớ i cá c c á c tu t y u ế y n ế n (c ( ạ c n ạ h n h ) vậ v t ậ t th t ể h ể mà m à mì m n ì h n h mu m ố u n ố n vẽ v . ẽ . Ti T ế i p ế p đế đ n ế n xá x c á c đị đ n ị h n h gi g ớ i i ớ i hạ h n ạ n củ c a ủ a vậ v t ậ t th t ể h ể bằ b n ằ g n g cá c c á đư đ ờ ư n ờ g n so s n o g n g so s n o g n g (H ( 2 H . 2 8 . 4 8 ) 4 . ) (H ( H 2. 2 .84 8 ) 4 : ) :Ph P ố h i ố icả c n ả h n h ha h i a iđi đ ể i m ể m tụ t Ứn Ứ g n g dụ d n ụ g n g để ể vẽ v ẽ một ộ tchi h ếc ế c hò h m ò m có c ó nắ n p ắ p (H ( 2 H . 2 85 8 ) 5 (H ( H 2. 2 .85 8 ) 5 : ) :Ứn Ứ g n g dụ d n ụ g n g ph p ố h i ố icả c n ả h n h ha h i a iđi đ ể i m ể m tụ t ụ tr t o r n o g n g vẽ v ẽ hì h n ì h n Ha H y y để đ ể vẽ v ẽ kh k ôn ô g n g gi g a i n a n đô đ ô th t ị h ị(H ( 2 H . 2 86 8 ) 6 ) , ,(h ( 2 h . 2 8 . 7 8 ) 7 . ) 67 (H ( H 2. 2 .86 8 ) 6 : ) :Ph P ố h i ố icả c n ả h n h ha h i a iđi đ ể i m ể m tụ t (H ( H 2. .87 8 ) 7 : ) : Ph P ố h i ố icảnh cản h hai h ai đi đ ểm i ểm tụ t ụ tr t o r n o g n g ki k ến ến trú r c ú Phối icảnh 3 điể i m tụ t : Vớ V i ớ i kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n 3 3 đi đ ể i ể m m tụ t ụ th t ì h ì có c ó ph p ầ h n ầ n ph p ứ h c ứ c tạ t p ạ p hơ h n ơ . n . Đầ Đ u ầ u titê i n ê n vẫ v n ẫ n là l à xá x c á c đị đ n ị h n h đư đ ờ ư n ờ g n ch c â h n â n tr t ờ r i ờ ,i ,sa s u a u đó đ ó là l à ha h i a iđi đ ể i m ể m tụ t ụ nh n ư h ư ở ở tr t ê r n ê . n .Ng N o g à o i à ira r a cò c n ò n cầ c n ầ n xá x c á c đị đ n ị n h h th t ê h m ê m 1 1 đi đ ể i m ể m tụ t nữ n a ữ . a .Đi Đ ể i m ể m tụ t ụ nà n y à y ở ở tr t ê r n n ha h y a y ở ở dư d ớ ư i ớ iph p ụ h ụ th t u h ộ u c ộ c và v o à o gó g c ó c nh n ì h n n củ c a ủ a ta t a đố đ i ố ivới ớ ivậ v t ậ .t . Nế N u u mắ m t ắ tta t ở ở vị v ịtr t í r íth t ấ h p ấ p hơ h n ơ n vậ v t ậ ,t ,th t ì h ìđi đ ể i m ể m tụ t ụ ph p ả h i ả iở ở ph p í h a í a tr t ê r n ê n đư đ ờ ư n ờ g n g ch c â h n â n tr t ờ r i ờ .i .V V à à ng n ư g ợ ư c ợ c lạ l i ạ ,i ,nế n u ế u mắ m t ắ ta t a ở ở ph p í h a í a tr t ê r n ê n vậ v t ậ tth t ì h ìđi đ ể i m ể m tụ t ụ lạ l i ạ inằ n m ằ m ở ở ph p í h a í a dư d ớ ư i ớ iđư đ ờ ư n ờ g n g ch c â h n â n tr t ờ r i ờ i(h ( 2 h . 2 8 . 8 8 ) 8 . ) (H ( H 2. 2 .88 8 ) 8 : ) :Ph P ố h i ố icả c n ả h n h ba b a đi đ ể i m ể m tụ t (H ( H 2. 2 .89 8 ) 9 : : Ph P ố h i ố icảnh cản h b b a đi đ ểm i ểm tụ t Như ví ídụ (H2.89) ta t th
t ấy hì ình ảnh một ttò t a nhà cao tầ
t ng, và người ivẽ nó đan g ở vị ịtr t í íth t ấp.
2.6.2. Các hình thức bố cục k hông gian cơ bản Kh K ông gia i n bên tr t o r ng một tk hông gia i n : Mộ M t ộ tkh k ô h n ô g n g gi g a i n a n lớ l n ớ n ch c ứ h a ứ a đự đ n ự g n g ba b o a o bọ b c ọ c tr t o r n o g n g nó n ó mộ m t ộ tkh k ô h n ô g n g gi g a i n a n nh n h ỏ ỏ hơ h n ơ . n .Tí T n í h n h lilê i n ê n tụ t c ụ về v ề tr t ư r ờ ư n ờ g n g nh n ì h n ì n về v ề kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n gi g ữ i a ữ a ha h i a ikh k ô h n ô g n g gi g a i n a n nà n y à y dễ d ễ dà d n à n g g đư đ ợ ư c ợ c đi đ ề i u ề u titế i t ế tnh n ư h n ư g n kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n nh n ỏ h ỏ hơ h n ơ n đư đ ợ ư c ợ c ch c ứ h a ứ a đự đ n ự g n g ph p ả h i ả iph p ụ h ụ th t u h ộ u c ộ và v o à o kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n lớ l n ớ n hơ h n ơ . n 68 (H ( H 2. 2 .90 9 ) 0 : ) :Kh K ô h n ô g n g gi g a i n a n bê b n ê n tr t o r n o g n g mộ m t ộ tkh k ô h n ô g n g gi g a i n a
Như ví ídụ minh họa (h2.90) cho th
t ấy không gian (2) nằm tr t ong không gian (1) và phụ th
t uộc vào không gian (1). Hình th
t ức này được ứng dụng để th t iết t kế kiến tr t ú r c ú ha h y a y tr t o r n o g n g ga g m a e m e (H ( 2 H . 2 9 . 1 9 ) 1 . ) (H H 2 . .9 1): Ứ n Ứ g d ụng k hông g ian a b ên ê t rong m ộ m t k hông g ian a trong g am a e m Hì H n ì h n h (H ( 2 H . 2 9 . 1 9 ) 1 ) là l à mộ m t ộ t th t i h ế i t ế t kế k ế kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n bê b n ê n mộ m t ộ t kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n tr t o r n o g n g ga g m a e m e “H “ a H l a f l f lilf i e f ” e Kh K ông gia i n lồ l ng ghép: Là L à sự s ự lilê i n ê n hệ h ệ lồ l n ồ g n g gh g é h p é p củ c a ủ a cá c c á c kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n vớ v i ớ nh n a h u a . u . Kế K t ế t qu q ả u ả củ c a ủ a vi v ệ i c ệ c gố g i ố i lê l n ê n nh n a h u a u củ c a ủ a 2 2 kh k ô h n ô g n gi g a i n a n là l m à m nổ n i ổ i bậ b t ậ t vù v n ù g n g kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n ch c u h n u g n . g Kh K i h i lồ l n ồ g n gh g é h p é p và v o à o nh n a h u a u tr t o r n o g n g tr t ạ r n ạ g n g th t á h i á i nh n ư h ư vậ v y ậ , y , mỗ m i ỗ kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n vẫ v n ẫ n du d y u y tr t ì r ì đư đ ợ ư c ợ c đặ đ c ặ c títn í h n h ri r ê i n ê g n . g . Hì H n ì h n th t á h i á i bố b ố cụ c c ụ c dạ d n ạ g n g nà n y à y có c ó th t ể h ể hì h n ì h n h th t à h n à h n h th t e h o e o cá c c á cách th t ức sa s u: - Vù V n ù g n g kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n ch c u h n u g n g có c ó th t ể h ể đư đ ợ ư c ợ c ch c i h a i a đề đ u ề ch c o h o mỗ m i ỗ i kh k ô h n ô g n g gi g a i n a ( n H ( 2 H . 2 92 9 ) 2 .) (H ( H 2. 2 .92 9 ) 2 : ) :Kh K ô h n ô g n g gi g a i n a n lồ l n ồ g n g gh g é h p é 69 - Vù V n ù g n g kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n ch c u h n u g n g có c ó th t ể h ể kế k t ế thợ h p ợ p vớ v i ớ imộ m t ộ ttr t o r n o g n g ha h i a ikh k ô h n ô g n g g g ia i n a n để đ ể tạ t o ạ o th t à h n à h n mộ m t ộ t th t ể h ể tr t ọ r n ọ n vẹ v n ẹ ( n H ( 2 H . 2 9 . 3 9 ) 3 . ) (H H 2 . .9 3) : :Kh K ô h n ô g n g gi g a i n a n lồ l n ồ g n g gh g é h p é - Vù V n ù g n g kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n c c hu h n u g n g có c ó th t ể h ể ph p á h t á ttr t i r ể i n ể n tr t ở r ở th t à h n à h n h mộ m t ộ tch c ủ h ủ th t ể h ể độ đ c ộ c lậ l p ậ p ri r ê i n ê g n g bi b ệ i t ệ có c ó títn í h n h nă n n ă g n g nố n i ố i kế k t ế t ha h i a i kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n gố g c ố c (H ( 2 H . 2 9 . 4 9 ) 4 . ) (H ( H 2. 2 .94 9 ) 4 : ) :Kh K ô h n ô g n g gi g a i n a n lồ l n ồ g n g gh g é h p é Kh K ô h n ô g n g gi g a i n a n lồ l n ồ g n g gh g é h p é p đư đ ợ ư c ợ c sử s ử dụ d n ụ g n g rộ r n ộ g n g rã r i ã i tr t o r n o g n g cá c c á c th t i h ế i t ế t kế k ế ga g m a e m e (H ( 2 H . 2 9 . 5 9 ) 5 , ) ha h y a y ki k ế i n ế n tr t ú r c ú c (H ( 2 H . 2 9 . 6 9 ) 6 . ) (H ( H 2. .95): ) :Kh K ông gia i n a lồ l ng ghép é ứn ứ g dụng tr t ong gam a e 70 (H ( H 2. 2 .96 9 ) 6 : ) :Kh K ô h n ô g n g gi g a i n a n lồ l n ồ g n g gh g é h p é p tr t o r n o g n g ki k ế i n ế n tr t ú r c ú Kh K ông gia i n k ế cận: Hì H n ì h n h th t á h i á i lilê i n ê n kế k t ế t kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n ki k ể i u ể u lilề i n ề n kề k ề rấ r t ấ t ph p ổ h ổ bi b ế i n ế n tr t o r n o g n g ki k ế i n ế n tr t ú r c ú , c , th t i h ế i t ế t kế k ế ga g m a e m
Nó cho phép mỗi i không gian có th t ể được xác địn ị h rõ ràng, tư t ơng ứng với inhững ch c ứ h c ứ c nă n n ă g n , g , nh n ữ h n ữ g n g yê y u ê u cầ c u ầ u bi b ể i u ể u tr t ư r n ư g n g ri r ê i n ê g n g bi b ệ i t ệ .t . Mứ M c ứ c độ đ ộ lilê i n ê n tụ t c ụ c về v ề kh k ô h n ô g n g gi g a i n a , n , về v th t ị h ị cả c m ả m gi g ữ i a ữ a ha h i a i kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n ph p ụ h ụ th t u h ộ u c ộ c và v o à o bả b n ả n ch c ấ h t ấ t củ c a ủ a mặ m t ặ t ng n ă g n ă n ch c i h a i a (H ( 2 H . 2 9 . 7 9 ) 7 . ) (H ( H 2. 2 .97 9 ) 7 : ) :Kh K ô h n ô g n g gi g a i n a n kế k ế cậ c n ậ Kh K ông gia i n đượ ư c ợ li l ê i n k ết tbởi ở i1 không gia i n chung : Ha H i a i kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n cá c c á h c h xa x a nh n a h u a u có c ó th t ể h ể đư đ ợ ư c ợ c lilê i n ê n kế k t ế t vớ v i ớ i nh n a h u a u bă b n ă g n g mộ m t ộ t kh k ô h n ô g n g gi g a i n a gi g á i n á n titế i p ế p th t ứ h ứ ba b . a . Sự S ự lilê i n ê n hệ h ệ về v ề tầ t m ầ m nh n ì h n ì , n , về v ề kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n gi g ữ i a ữ a ha h i a i kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n ph p ụ h th t u h ộ u c ộ c và v o o bả b n ả n ch c ấ h t ấ tcủ c a ủ a kh k ô h ng n g gi g an a n th t ứ h ứ ba b a mà m à ch c ú h n ú g n g cù c n ù g n g kế k t ế t nố n i ố i nà n y à ( y H ( 2. 2 9 . 8 9 ) 8 . ) (H ( H 2. 2 .98 9 ) 8 : ) :Kh K ô h n ô g n g gi g a i n a n đư đ ợ ư c ợ c lilê i n ê n kế k t ế tbở b i ở ikh k ô h n ô g n g gi g a i n a n ch c u h n u g n 71
2.6.3. Bài tập dựng bố cục k hông gian theo các điểm tụ Dự D n ự g n g mộ m t ộ tbố b ố cụ c c ụ c kh k ô h n ô g n g gi g a i n a n th t e h o e o cá c c á c đi đ ể i m ể m tụ t . ụ .Kí K c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c bà b i à itậ t p ậ p 20 2 0 x x 20 2 0 cm c . m .Hì H n ì h n h ản ả h n , h nộ n i ộ i du d n u g n g tù t y ù y ch c ọ h n ọ , n là l m à m tạ t i ạ i lớ l p ớ . p 2. 2 7 . . 7 .Ch C ấ h t ấ tlilệ i u ệ
2.7.1. Chất liệu trong tự nhiên Tr T o r n o g n g tự t ự nh n i h ê i n ê n ch c ấ h t ấ tlilệ i u ệ u vô v ô cù c n ù g n g ph p o h n o g n g ph p ú h ú và v à đa đ a dạ d n ạ g n . g .Kh K i h ith t ì h ìcó c ó nh n ữ h n ữ g n g bề b ề mặ m t ặ ttồ t n ồ n tạ t i ạ dư d ớ ư i ớ idạ d n ạ g n g sầ s n ầ n sù s i ù ikh k i h th t ì h ì có c ó nh n ữ h n ữ g n g bề b ề mặ m t ặ t nh n ẵ h n ẵ n nhụ h i ụ ....v . v v . v ..đó đ ó cũ c n ũ g n g là l à yế y u ế u tố t ố để đ ể ng n ư g ờ ư i ờ i thi h ết ế kế k ế tạ t o ạ o hì h n ì h h ứn ứ g n g dụ d ng n g và v o à o tr t o r n o g n g cá c c c tá t c á c ph p ẩ h m ẩ m của ủ a mìn ì h n h (H ( 2 H . 2 99 9 ) 9 , ) , (H ( 2 H . 2 1 . 0 1 0 0 ) 0 . ) (H ( H 2. 2 .99 9 ) 9 : ) :Ch C ấ h t ấ tlilệu ệ u tự t ự nh n i h ê i n ê (H ( H 2. 2 .10 1 0 0 ) 0 : ) :Ch C ấ h t ấ tlilệu ệ u tự t ự nh n i h ê i n ê 2.7.2. C ách t ạo c hất t rong t ạo h ình Tạo chất bằng điểm : Là L à vi v ệc ệ c sử s ử dụ d n ụ g n g nh n ữ h n ữ g n g đi đ ể i m ể m để đ ể ch c ấ h m ấ cá c c á c đi đ ể i m ể m ản ả h n h tr t ê r n ê n mộ m t ộ tmặ m t ặ tph p ẳ h n ẳ g n g để đ tạ t o ạ o ch c ấ h t ấ ,t , tạ t o ạ o hì h nh n h (H ( 2. 2 1 . 0 1 1 0 ) 1 , ) , (H ( 2 H . 2 10 1 2 0 ) 2 (H H 2. .101): Tạ T o ạ ch c ất ấ bằn ằ g điểm ể 72 (H H 2. .102): Tạ T o ạ ch c ất ấ bằn ằ g điểm ể Tạo chất bằng nét : Là L à vi v ệc ệ c sử s ử dụ d n ụ g n g né n t é t để đ ể tạ t o ạ o ch c ấ h t ấ tvà v à tạ t o ạ o hì h nh n h (H ( 2 H . 2 1 . 0 1 3 0 ) 3 , ) , (H ( 2 H . 2 1 . 0 1 4 0 ) 4 . ) (H H 2 . .1 03): ứ n ứ g d ụng t ạo ạ c hất ấ b ằn ằ g nét é (H 2 . 1 04): ứng d ụng t ạo c hất b ằng n ét Tạo chất bằng mảng: Là L à việ i c ệ c sử s ử dụ d n ụ g n g nh n ữ h n ữ g n g mả m n ả g n g lớ l n ớ n để đ ể tạ t o ạ o ch c ấ h t,t , tạ t o ạ o hì h n ì h h (H ( 2 H . 2 10 1 5 0 ) 5 , ) , (H ( 2 H . 2 10 1 6 0 ) 6 (H H 2 . .1 05): T ạ T o ạ c hất ấ b ằn ằ g mả m n ả g (H ( H 2. 2 .10 1 6 0 ): ) : Tạo T ạo chất ch ất bằng ằn g mảng ản 73
Tạo chất bằng họa tiết , chữ, số...: Là L à vi v ệc ệ c sử ử dụ d n ụ g n g họ h a ọ a titết ế ,t , ho h a o a vă v n ă , n ,chữ h ữ và v à số s ố để đ ể tạ t o ạ o ch c ấ h t ttr t o r n o g n g tạ t o o hì h nh n h (H ( 2 H . 2 10 1 7 0 ) 7 , ) (H ( 2 H . 2 1 . 0 1 8 0 ) 8 , ) , (H ( 2 H . 2 1 . 0 1 9 0 ) 9 , ) , (H ( 2 H . 2 1 . 1 1 0 1 ) 0 . ) (H H 2 . .1 07): T ạ T o ạ c h c ất ấ b ằn ằ g c h c ữ (H H 2 . .1
08): ạo chất bằng chữ (H H 2 . .1 09): T ạ T o ạ c h c ất ấ b ằn ằ g h ọa a t iết ế , ,h oa a v ăn ă (H ( H 2. 2 .11 1 0 1 ): ) : tạo t ạo chất ất bằn b g g họ h a ọ ti t ết i
Tạo chất bằng các chất liệu có sẵn: Là L à vi v ệ i c ệ c sử s ử dụ d n ụ g n g nh n ữ h n ữ g n g ch c ấ h t ấ t lilệ i u ệ u có c ó sẵ s n ẵ n tr t o r n o g n g tự t ự nh n i h ê i n ê , n , ho h ặ o c ặ c ch c ấ h t ấ t lilệ i u ệ u do d o co c n o n ng n ư g ờ ư i ờ tạ t o ạ o ra r a vớ v i ớ icá c c á c mụ m c ụ c đí đ c í h c h kh k á h c á c (c ( h c ấ h t ấ tlilệ i u ệ u tổ t n ổ g n g hợ h p ợ p ) ) để đ ể tạ t o ạ o ra r a mộ m t ộ tch c ấ h t ấ tlilệ i u ệ u mớ m i ớ iph p ụ h c ụ vụ v ụ ch c o h o th t i h ế i t ế t kế k ế tạ t o ạ o hì h nh n h (H ( 2. 2 1 . 1 1 1 1 ) 1 , ) , (H ( 2 H . 2 11 1 2 1 ) 2 , ) , (H ( 2 H . 2 11 1 3 1 ) 3 , ) , (H ( 2 H . 2 11 1 4 1 ) 4 . ) 74 (H H 2 . .1 11): T ạ T o ạ c hất ấ b ằn ằ g ch c ất ấ l iệu ệ có c s ẵ s n ẵ ( tổng h ợp ợ ) (H ( H 2. . 11 1 2) 2 : ) :Tạo T ạo chất ất bằn b g ằn g chất ch ất li l ệu ệu có ó sẵn s (H H 2 . .1 13): T ạ T o ạ h ình b ằn ằ g c h c ất ấ l iệu ệ có c s ắ s n ắ (H ( H 2. .11 1 4 1 ) 4 : ) :Tạo T ạo hìn ì h n h bằn b g ằn g chấ ch t tli l ệu ệu có có sẵ s n
2.7.3. Bài tập tạo chất Ch C ọ h n ọ n mộ m t ộ t tr t o r n o g n g nh n ữ h n ữ g n g hì h n ì h n h th t ứ h c ứ c tạ t o ạ o ch c ấ h t ấ t lilệ i u ệ u tr t ê r n ê n để đ ể tạ t o ạ o ch c ấ h t ấ t ch c o h mộ m t ộ t hì h n ì h n h ản ả h n h tù t y ù ch c ọ h n ọ . n .Kí K c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c bà b i à itậ t p ậ p 15 1 5 cm c m x x 20 2 0 cm c , m ,nộ n i ộ idu d n u g n g tù t y ù y ch c ọ h n ọ , n ,là l m à m tạ t i ạ ilớ l p ớ p . 75 2. 2 8 . . 8 .Bố B ố cụ c c ụ Tr T o r n o g n g bố b ố cụ c c ụ c có c ó cá c c á c yếu ế u tố t ố cầ c n n ch c ú h ú ý ý : :mả m n ả g n g chí h nh n h và v à mản ả g n g ph p ụ h . ụ - Mả M n ả g n g ch c í h n í h n h : : là l à nh n ữ h n ữ g n g mả m n ả g n g hì h n ì h n h qu q a u n a n tr t ọ r n ọ g n , g nh n ữ h n ữ g n g mả m n ả g n g hì h n ì h n h ch c í h n í h n h th t ư h ờ ư n ờ g n g đư đ ợ ư c ợ là l m à nổ n i ổ i bậ b t ậ ,t , th t u h u hú h t ú t sự s ự ch c ú h ú ý ý củ c a ủ a mắ m t ắ t ng n ư g ờ ư i ờ i xe x m e m nh n ằ h m ằ m tr t u r y u ề y n ề n tả t i ả i nh n ữ h n ữ g n g nộ n i ộ i du d n u g n g qu q a u n a n tr t ọ r n ọ g n g mà m ng n ư g ờ ư i ờ i th t i h ế i t ế t kế k ế gử g i ử i tớ t i ớ i ng n ư g ờ ư i ờ i xe x m e . m - Mả M n ả g n g ph p ụ h ụ : : Là L à nh n ữ h n ữ g n g mả m n ả g n g hì h n ì h n h nề n n ề , n , hỗ h ỗ tr t ợ r ợ ch c o h o mả m n ả g n g ch c í h n í h n h nổ n i ổ i bậ b t ậ .t . Th T ư h ờ ư n ờ g n g nh n ữ h n ữ g n g mả m n ả g n phụ được người ith t iết t kế sử s dụng những gam màu tr
t ầm nhằm làm nổi ibật t những mảng chính. 2.8.1. B ố c ục đ ăng đ ối ( đối x ứng) Là L à hì h n ì h n h th t ứ h c ứ c sắ s p ắ p xế x p ế , p , sử s ử dụ d n ụ g n g cá c c á c họ h a ọ a titế i t ế ,t , hì h n ì h n h ản ả h n h đề đ u ề u nh n a h u a u về v ề kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ , c , gi g ố i n ố g n g nh n a h u a u về v mà m u à u sắ s c ắ , c , ch c i h i titế i t ế t và v à đậ đ m ậ m nh n ạ h t ạ t và v à đặ đ t ặ t đố đ i ố i xứ x n ứ g n g vớ v i ớ i nh n a h u a u qu q a u a 1 1 tr t ụ r c ụ , c , qu q a u a nh n i h ề i u ề u tr t ụ r c ụ c ha h y a y đố đ i ố xứ x n ứ g n g vớ v i ớ i nh n a h u a u qu q a u a tâ t m â m (H ( 2 H . 2 1 . 1 1 5 1 ) 5 . ) (H H 2 . .1 15):Bố cụ c c c đăn ă g đ ối Bố B ố cụ c c ụ c đă đ n ă g n g đố đ i ố i đư đ ợ ư c ợ c sử s ử dụ d n ụ g n g nh n i h ều ề u tr t o r n o g n g các á c th t i h ế i t ế t kế k ế tạ t o ạ o hì h nh n h nh n ư h ư th t i h ết ế t kế k ế lo l go g o (H ( 2 H . 2 11 1 6 1 ) 6 . ) (H ( H 2. 2 .11 1 6 1 ) 6 : ) :Bố B ố cụ c c ụ c đă đ n ă g n g đố đ i ố iứn ứ g n g dụ d n ụ g n g tr t o r n o g n g th t i h ế i t ế tkế k ế lo l g o o g Ha H y a y đư đ ợ ư c ợ c ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g tr t o r n o g n g ki k ế i n ế n tr t ú r c ú c (H ( 2 H . 2 1 . 1 1 7 1 ) 7 ) và v à nh n i h ế i p ế p ản ả h n h (H ( 2 H . 2 1 . 1 1 8 1 ) 8 . ) .... 76 (H ( H 2. 2 .11 1 7 1 ) 7 : ) :Đă Đ n ă g n g đố đ i ố iqu q a u a tâ t m â m tr t o r n o g n g ki k ế i n ế n tr t ú r c ú (H ( H 2. .11 1 8 1 ) 8 : ) :Đăn Đ g ăn g đố đ i iứn ứ g n g dụ d n ụ g g tr t o r n o g n g nh n i h ếp i ếp ảnh ản 2.8.2. B ố c ục đ ường d iềm Là L à hì h n ì h n h th t ứ h c ứ c sắ s p ắ p xế x p ế , p ,sử s ử dụ d n ụ g n g mộ m t ộ thọ h a ọ a titế i t ế ,t ,hì h n ì h n h ản ả h n h (c ( ó c ó th t ể h ể là l à mộ m t ộ thì h n ì h n h ho h ặ o c ặ c mộ m t ộ tnh n ó h m ó m hì h n ì h n ) h vẽ v ẽ lặ l p ặ p đi đ ilặ l p ặ p lạ l i ạ inh n i h ề i u ề u lầ l n ầ n tr t o r n o g n g mộ m t ộ tkh k o h ả o n ả g n g cá c c á h c h đề đ u ề u đặ đ n ặ , n ,tạ t o ạ o nê n n ê n mộ m t ộ tnh n ị h p ị p đi đ ệ i u ệ , u ,ho h ặ o c ặ c đố đ i ố ixứ x n ứ g n nh n a h u a u tạ t o ạ o ra r a sự s ự th t ă h n ă g n g bằ b n ằ g n . g .Th T ư h ờ ư n ờ g n g th t ì h ìbố b ố cụ c c ụ c đư đ ờ ư n ờ g n g di d ề i m ề m ph p á h t á ttr t i r ể i n ể n th t e h o e o cá c c á c đư đ ờ ư n ờ g n g ng n a g n a g n , g ,dọ d c ọ . c Kh K i h iph p á h t á ttr t i r ể i n ể n th t e h o e o đư đ ờ ư n ờ g n g ng n a g n a g n g th t ì h ìbố b ố cụ c c ụ c đư đ ợ ư c ợ c gi g ớ i i ớ ihạ h n ạ n bở b i ở itr t ê r n ê n và v à dư d ớ ư i ớ ,i ,tr t o r n o g n g kh k i h iđó đ ó ha h i a ibê b n ê tr t á r i á iph p ả h i ả ith t ì h ìkh k ô h n ô g n g có c ó gi g ớ i i ớ ihạ h n ạ . n .Kh K i h iph p á h t á ttr t i r ể i n ể n th t e h o e o đư đ ờ ư n ờ g n g dọ d c ọ c th t ì h ìbố b ố cụ c c ụ c lạ l i ạ iđư đ ợ ư c ợ c gi g ớ i i ớ ihạ h n ạ n bở b i ở ha h i a ibê b n ê n tr t á r i á ,i ,ph p ả h i ả icò c n ò n ph p í h a í a tr t ê r n ê n và v à ph p í h a í a dư d ớ ư i ớ ith t ì h ìkh k ô h n ô g n g có c ó gi g ớ i i ớ ihạ h n ạ n (H ( 2 H . 2 1 . 1 1 9 1 ) 9 . ) (H 2. .1 19): B ố cụ c c c đườ ư n ờ g d iềm ề Ha H y a y đư đ ợ ư c ợ c ứn ứ g n g dụ d n ụ g g tr t o r n o g n g các á c th t i h ết ế t kế k ế (H ( 2 H . 2 1 . 2 1 0) 0 , ) , (H ( 2 H . 2 1 . 2 1 1 2 ) 1 … ) (H H 2 . .1 20): Ứ n Ứ g d ụng b ố c ục c đ ườ ư n ờ g d iềm (H ( H 2. 2 .12 1 1 2 ): ) : ứn ứ g n g dụ d ng n g bố b ố cục cụ đư đ ờ ư n ờ g n g di d ềm i trong k iến ế trúc 2.8.3. Bố cục dàn trải Là L à hì h n ì h n h th t ứ h c ứ c sắ s p ắ p xế x p ế p và v à sử s ử dụ d n ụ g n g họ h a ọ a titế i t ế ,t ,hì h n ì h n h ản ả h n h vẽ v ẽ lặ l p ặ p đi đ ilặ l p ặ p lạ l i ạ inh n i h ề i u ề u lầ l n ầ n tr t o r n o g n g mộ m t ộ tkh k o h ả o n ả g n cá c c á h c h đ ề đ u ề u đ ặ đ n ặ , n ,h o h ặ o c ặ c t ạ t o ạ o t h t à h n à h n h m ộ m t ộ tn h n ị h p ị p đ i đ ệ i u ệ u đ ề đ u ề u đ ặ đ n ặ n t r t ê r n ê n 1 1 m ặ m t ặ tp h p ẳ h n ẳ g n g d i d ệ i n ệ n r ộ r n ộ g n . g .C ả C m ả 77 qu q a u n a n th t ị h ịgi g á i c á c kh k i h inh n ì h n ì n và v o à o bố b ố cụ c c ụ c dà d n à n tr t ả r i ả ilà l à kh k ô h n ô g n g có c ó gi g ớ i i ớ ihạ h n ạ n tr t ê r n ê , n ,dư d ớ ư i ớ ,i ,ph p ả h i ả ,i ,tr t á r i á (H ( 2 H . 2 1 . 2 1 2 2 ) 2 , ) , (H ( 2 H . 2 1 . 2 1 3 2 ) 3 . ) (H H 2 . .1 22): B ố cụ c c c dàn à t rải ả (H ( H 2. .12 1 3 2 ) 3 : ) :Bố B ố cụ c c c dà d n à n tr t ả r i ả Bố B ố cụ c c ụ c dàn à n tr t ả r i ả i đư đ ợ ư c ợ c ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g rộ r n ộ g n g rã r i itr t o r n o g n g th t i h ế i t ế t kế k ế vả v i ả i ho h a a (H ( 2 H . 2 12 1 4 2 ) 4 , ) , sà s n n nh n à h à (H ( 2 H . 2 1 . 2 1 5 2 ) 5 . ) ... (H H 2 . .1 24): ứ n ứ g d ụng b ố c ục c d àn à t rải ả t rong t hiết ế kế ế v ải ả h oa a ( H H 2 . .1 25): ứ n ứ g dụng b ố c ụ c c c dàn à t rải ả trong thiết ế kế ế sà s n à nhà 2.8.4. B ố c ục t ự d o Là L à vi v ệc ệ c sắp ắ p xế x p ế p và v à sử s ử dụ d n ụ g n g các á c họa ọ a titế i t ế ,t ,hì h n ì h n h ản ả h n h tự t ự ch c ọ h n ọ . n .Bố B ố cụ c c ụ c do d o ng n ườ ư i ờ i tạ t o ạ o hì h n ì h n h sán á g n tạ t o ạ o ra r a nh n ằ h m ằ m hư h ớ ư n ớ g n g đế đ n n mụ m c ụ c đí đ c í h c h cá c á nh n â h n â n của ủ a mỗ m i ỗ i ng n ư g ờ ư i ờ i (H ( 2 H . 2 12 1 6 2 ) 6 . ) (H H 2 . .1 26): B ố cụ c c c tự ự d o 78 Ứn Ứ g n g dụ d n ụ g n g lilnh n h ho h ạ o t ạ t tr t o r n o g n g tấ t t tcả c ả cá c c c lĩn ĩ h h vự v c ự c th t i h ế i t ế t kế k ế , ,nh n ư h ư th t i h ế i t ế t kế k ế we w b b (H ( 2 H . 2 12 1 7 2 ) 7 , ) , th t i h ế i t ế t kế k post s e t r (H2.128)... (H H 2 . .1 27): B ố cụ c c c tự ự d o t rong thiết k ế ế w eb e (H H 2 . .1 28) : Ứ n Ứ g d ụng b ố c ụ c c c t ự ự d o t rong t hiết ế k ế ế p oster e (H ( H 2. . 12 1 9) 9 : ) :Ứng g dụ d n ụ g g bố b ố cục cụ tự t ự do d trong t hiết ế k ế ế post s er e Ở Ở cá c c á c ví v í dụ d ụ tr t ê r n ê n ta t a th t ấ h y ấ y ch c ủ h ủ yế y u ế u ng n ư g ờ ư i ờ i th t i h ế i t ế t kế k ế dự d a ự a tr t ê r n ê n nh n ữ h n ữ g n g ng n u g y u ê y n ê n tắ t c ắ c tr t o r n o g n g tạ t o ạ o hì h n ì h n củ c a ủ a ng n h g ệ h ệ th t u h ậ u t ậ t th t ị h ị gi g á i c á . c . Nh N ữ h n ữ g n g nộ n i ộ i du d n u g n g đó đ ó sẽ s ẽ đư đ ợ ư c ợ c gi g ớ i i ớ i th t i h ệ i u ệ u ở ở ph p ầ h n ầ n ch c ư h ơ ư n ơ g n g 3. 3 . Cụ C ụ th t ể h ể hơ h n ơ ví ídụ ụ (H ( 2 H . 2 1 . 2 1 9 2 ) 9 ) đư đ ợ ư c ợ c xâ x y â y dự d n ự g n g bố b ố cụ c c ụ c th t e h o e o sự s ự tư t ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả n về v ề hì h n ì h n . h . Nế N u ế u ở ở bê b n ê n dư d ớ ư i ớ i là l à hì h n ì h n ản ả h n h mộ m t ộ t th t i h ế i u ế u nữ n ữ nằ n m ằ m tr t ê r n ê n bã b i ã i bi b ể i n ể n vớ v i ớ i vò v n ò g n g 3 3 đồ đ ồ sộ s , ộ , th t ì h ì ở ở bê b n ê n tr t ê r n ê n lạ l i ạ i là l à hì h n ì h n h ản ả h n h củ c a ủ nh n ữ h n ữ g n g na n m m gi g ới ớ i gầ g y ầ y gò g , ò ,nh n ỏ h ỏ bé b . é .Ch C í h nh n h sự s ự tư t ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả n nà n y à y tạ t o o sứ s c ứ c hú h t ú tđố đ i ố ivớ v i ớ ing n ư g ờ ư i ờ i nh n ì h n nó n . ó 79 CH C ƯƠ Ư NG 3. MỘT SỐ S NGUYÊN TẮC C TRO R NG TẠO HÌNH CỦ
C A NGHỆ THUẬT THỊ GIÁC 3. 3 1 . . 1 .Tỷ T ỷ lệ l 3.1.1. T ỷ l ệ v àng Tỷ T ỷ lệ l ệ và v n à g n g là l à hì h n ì h n h th t ứ h c ứ c tỷ t ỷ lệ l ệ ng n ư g ờ ư i ờ iHy H l y ạ l p ạ p cổ c ổ th t ư h ờ ư n ờ g n g dù d n ù g n , g ,tỷ t ỷ lệ l ệ nà n y à y đư đ ợ ư c ợ c th t ể h ể hi h ệ i n ệ n tr t o r n o g n hì h n ì h n h ch c ữ h ữ nh n ậ h t ậ t và v n à g n g (H ( 3 H . 3 1 . ) 1 . ) (H3 H . 1) 1 : ) :Cá C c á h c h títn í h n h tỷ t ỷ lệ l ệ và v n à g n Hì H n ì h n h ch c ữ h ữ nh n ậ h t ậ t và v n à g n g là l à hì h n ì h n h ch c ữ h ữ nh n ậ h t ậ t có c ó tỷ t ỷ lệ l ệ cá c c á c cạ c n ạ h n h 1: 1 1 : , 1 6 , 1 6 8 1 8 (a ( = a 1 = ; 1 ; b= b 1 = , 1 6 , 6 18 1 ) 8 . ) . Từ T ừ hì h n ì h n h ch c ữ h nh n ậ h t ậ tvà v n à g n g ta t a có c ó th t ể h ể ch c i h a i a th t à h n à h n h mộ m t ộ thì h n ì h n h vu v ô u n ô g n g và v à mộ m t ộ thì h n ì h n h ch c ữ h ữ nh n ậ h t ậ tvà v n à g n g và v à cứ c ứ titế i p ế p nh n ư h ư vậ v y ậ mã m i ã i (H ( 3 H . 3 2 . ) 2 . ) (H ( 3 H . 3 .2) 2 ) : :Tỷ T ỷ lệ l ệ và v n à g n Vi V ệ i c ệ c ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g tỷ t ỷ lệ l ệ và v n à g n g và v à o o tr t o r n o g n g th t i h ế i t ế t kế k ế cũ c n ũ g n g đư đ ợ ư c ợ c cá c c á c nh n à h à th t i h ế i t ế t kế k ế sử s ử dụ d n ụ g n g rộ r n ộ g n g rã r i ã i và v đạ đ t thi h ệu ệ u qu q ả u ả ca c o o tr t o r n o g n g nh n ữ h n ữ g n g th t i h ế i t ế t kế k ế log o o g o (H ( 3 H . 3 3) 3 , ) , (H ( 3 H . 3 4 . ) 4 . 80 (H ( 3 H . 3 .3) 3 : ) :Ứn Ứ g n g dụ d n ụ g n g tỷ t ỷ lệ l ệ và v n à g n g tr t o r n o g n g th t i h ế i t ế tkế k ế lo l g o o g o Pe P p e p p s p i s (H ( 3 H . 3 .4) 4 : ) :Ứn Ứ g n g dụ d n ụ g n g tỷ t ỷ lệ l ệ và v n à g n g tr t o r n o g n g th t i h ế i t ế tkế k ế lo l g o o g o củ c a ủ a ap a p p l p e l Ngoài ira tỷ t lệ
l vàng cũng được ứng dụng tr
t ong lĩnh vực nhiếp ảnh (H3.5), (H3 .6) (H ( 3 H . 3 .5) 5 : ) :Ứn Ứ g n g dụ d n ụ g n g tỷ t ỷ lệ l ệ và v n à g n g tr t o r n o g n g nh n i h ế i p ế p ản ả h n (H3. 6 ): Ứng d ugnj tỷ l ệ v àng t rong n hiếp ả nh 81 Cá C c c nhà h à ki k ến ế n tr t ú r c ú c sư s ư cũ c n ũ g n g khô h n ô g n g th t ể h ể bỏ b ỏ ng n u g y u ê y n ê n tắ t c ắ c nà n y à , y , vớ v i ớ i mộ m t ộ t cô c n ô g n g tr t ì r n ì h n h ki k ế i n ế n tr t úc ú c cổ c ổ xưa ư – Đề Đ n ề n Pa P t a h t e h n e o n n o n có c ó ch c u h u vi v i ứn ứ g n g vớ v i ớ i th t i h ế i t ế t di d ệ i n ệ n và v n à g n g (H ( 3 H . 3 7 . ) 7 . ) (H ( 3 H . 3 .7) 7 : ) :ứn ứ g n g đụ đ n ụ g n g tỷ t ỷ lệ l ệ và v n à g n g tr t o r n o g n g ki k ế i n ế n tr t ú r c ú Cả C ả nh n ữ h n ữ g n g nh n à h à th t i h ế i t ế t kế k ế tạ t o ạ o dá d n á g n g cô c n ô g n g ng n h g i h ệp ệ p cũn ũ g n g ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g tỷ t ỷ lệ ệ và v n à g n g (H3 H . 3 8 . ) 8 . ) (H ( 3 H . 3 .8) 8 : ) :ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g tỷ t ỷ lệ l ệ và v n à g n g tr t o r n o g n g tạ t o ạ o dá d n á g n g cô c g ô n g n ng n h g i h ệ i p ệ Ngoài itỷ t lệ l vàng, còn có tỷ t lệ
l bậc 2, là một t biến th t ể của tỷ t lệ l vàng (H3.9). a b (H ( 3 H . 3 .9) 9 : ) :Biế i n ế n th t ể h ể củ c a ủ a tỷ t ỷ lệ l ệ và v n à g n g (t ( ỷ t ỷ lệ ệ bậ b c ậ c 2) 2 Qu Q a u a qu q a u n a n sá s t t ta t a th t ầ h y ầ y hì h n ì h n h ch c ữ h ữ nh n ậ h t ậ t (b ( ) b ) có c ó nh n ữ h n ữ g n g títn í h n h ch c ấ h t ấ t kh k ô h n ô g n g gi g ố i n ố g n g vớ v i ớ i mộ m t ộ hì h n ì h n h ch c ữ h ữ nh n ậ h t ậ t th t ư h ờ ư n ờ g n , g , vì v ì nó n ó có c ó th t ể h ể ch c i h a i a th t à h n à h n h 2 2 hì h n ì h n h mà m à ha h i a i hì h n ì h n h nà n y à y có c ó đư đ ờ ư n ờ g n ch c é h o é o th t ẳ h n ẳ g n g gó g c ó c vớ v i ớ i đư đ ờ ư n ờ g n g ch c é h o é o củ c a ủ a hì h n ì h n h lớ l n ớ . n Ngoài ira tỷ t lệ l này còn được th t ể hiệ i n th t eo cách khác (tỷ t lệ l 1/3 / ) như (H ( 3 H . 3 1 . 0 1 ) 0 ) : 82 (H3 H . .1 0): C ác á h c t ính k hác c c ủa a t ỷ l ệ ệ b ậc ậ c 2 ( T ỷ T l ệ ệ 1/3) Th T e h o e o nh n ư h ư hì h n ì h n h (H ( 3 H . 3 1 . 0 1 ) 0 ) th t ì h ì nh n ữ h n ữ g n g mả m n ả g n g ch c í h n í h n h nê n n ê n đặ đ t ặ t ở ở nh n ữ h n ữ g n g đi đ ể i m ể m gi g a i o a o nh n a h u a u củ c a ủ a cá c c á đư đ ờ ư n ờ g n g ch c i h a i , a , bở b i ở i đâ đ y â y là l à nh n ữ h n ữ g n g đi đ ể i m ể m và v n à g n g củ c a ủ a mỗ m i ỗ i mộ m t ộ t mặ m t ặ t ph p ẳ h n ẳ g n g có c ó gi g ớ i i ớ i hạ h n ạ . n 3.1.2. Bài tập tạo h ình t heo t ỷ l ệ v àng Hã H y y ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g tỷ t ỷ lệ l ệ và v n à g n g để đ ể tạ t ạ o o ra r a mộ m t ộ tsả s n n ph p ẩ h m ẩ m tạ t o o hì h nh n h vớ v i ớ ikí k c í h c h th t ư h ớ ư c c 10 1 0 x x 15 1 5 cm c . m Nội idung tù t y chọn, là l m tạ t i ilớp. 3. 3 2 . . 2 . Nh N ị h p ị p đi đ ệ i u ệ 3.2.1. Khái niệm Nhịp điệ i u là sự s lặp đi ilặp lại itr t ong th
t iên nhiên một t cách có tổ t chức đó là l vầ n lu l ật,t nhịp điệ i u; ví v í nh n ư h : ư : sự s ự lặ l p ặ p lạ l i ạ i củ c a ủ a ng n à g y à y và v à à à đê đ m ê m tr t o r n o g n g ng n à g y à , y , củ c a ủ a bố b n ố n mù m a ù a tr t o r n o g n g nă n m ă . m . Sự S ự lặ l p ặ p đi đ i lặ l p ặ p lạ l i ạ i đó đ gọ g i ọ ilà l à vầ v n ầ n lu l ậ u t ậ ,t ,nh n ị h p ị p đi đ ệ i u ệ , u ,gâ g y â y ch c o h o co c n o n ng n ư g ờ ư i ờ icả c m ả m gi g á i c á c nh n ấ h t ấ tđị đ n ị h n . h Đâ Đ y â y cũ c n ũ g n g là l à mộ m t ộ t hi h ệ i n ệ n tư t ợ ư n ợ g n g th t ư h ờ ư n ờ g n g th t ấ h y ấ y tr t o r n o g n g bố b ố cụ c c ụ c ng n h g ệ h ệ th t u h ậ u t ậ ,t , nh n ư h ư tr t o r n o g n g th t ơ h ơ ca c , a , âm â m nh n ạ h c ạ ch c ẳ h n ẳ g n g hạ h n ạ . n . Từ T ừ nh n ữ h n ữ g n g ch c ữ h , ữ , nh n ữ h n ữ g n g câ c u â , u , nh n ữ h n ữ g n g âm â m sắ s c ắ c đơ đ n ơ n lẻ l , ẻ , ng n ư g ờ ư i ờ i ta t a sắ s p ắ p xế x p ế p ch c ú h n ú g n g th t e h o e mộ m t ộ t qu q y u y lu l ậ u t ậ t nà n o à o đó đ ó mà m à th t o h n o g n g qu q a u n a n bà b i à i th t ơ h , ơ , bả b n ả n nh n ạ h c ạ c bi b ể i u ể u đạ đ t ạ t đư đ ợ ư c ợ c ch c ủ h ủ đề đ ề mà m à tá t c á c gi g ả i ả mo m n o g n mu m ố u n ố . n . Nh N ị h p ị p đi đ ệ i u ệ u đư đ ợ ư c ợ c ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g nh n i h iiề i u ề u tr t o r n o g n g th t i h ế i t ế t kế k ế nh n ư h ư hì h n ì h n h (H ( 3 H . 3 1 . 1 1 ) 1 ) là l à mộ m t ộ t th t i h ế i t ế t kế k ế đồ đ họ h a ọ a ch c o h o ga g m a e m : e (H ( 3 H . 3 .11 1 ) 1 : ) :Nh N ị h p ị p đi đ ệ i u ệ 83
1.2.2. Các loại nhịp điệu trong tạo hình (H ( 3 H . 3 1 . 2 1 ) 2 Nh N ịp ị điệ i u lê l n tụ t c: là l à nh n ị h p ị p đi đ ệ i u ệ u si s n i h n h ra r a do d o sự s ự sắ s p ắ p xế x p ế p lạ l i ạ imộ m t ộ tcá c c á h c h lilê i n ê n tụ t c ụ c củ c a ủ a mộ m t ộ tlo l ạ o i ạ ho h ặ o c ặ c mộ m t ộ tsố s ố lo l ạ o i ạ ith t à h n à h n h ph p ầ h n ầ n cơ c ơ bả b n ả n . Nếu sự
s lặp lại iđó do một t th
t ành phần cơ bản đặt t cạnh nhau, ta t có nhịp điệ i u liên tụ t c đơ đ n ơ n gi g ả i n ả . n . Nế N u ế u sự s ự lặ l p ặ p lạ l i ạ i đó đ ó đư đ ợ ư c ợ c titế i n ế n hà h n à h n h vớ v i ớ i ha h i a i ha h y a y mộ m t ộ t số s ố th t à h n à h n h ph p ầ h n ầ n cơ c ơ bả b n ả n ta t có c ó nh n ị h p ị p đi đ ệ i u ệ u lilê i n ê n tụ t c ụ c ph p ứ h c ứ c tạ t p ạ . p (H ( 3 H . 3 .12 1 ) 2 : ) :Ví V ídụ d ụ mi m n i h n h họ h a ọ a ch c ô h ô nh n ị h p ị p đi đ ệ i u ệ Nh N ịp ị điệ i u ti t ệ i m biế i n: : là l à nh n ị h p ị p đi đ ệ i u ệ u th t a h y a y đổ đ i ổ i dầ d n ầ n dầ d n ầ n mộ m t ộ t cá c c á h c h có c ó qu q y u y lu l ậ u t ậ t lớ l n ớ n dầ d n ầ n đề đ u ề ho h ặ o c ặ c nh n ỏ h ỏ dầ d n ầ n đề đ u ề . u . Kí K c í h c h th t ư h ớ ư c ớ : c : lớ l n ớ n đế đ n ế n nh n ỏ h ỏ và v à ng n ư g ợ ư c ợ c lạ l i ạ .i . Mà M u à u sắ s c ắ : c : nó n n ó g n g đế đ n ế lạ l n ạ h n . h C . h C ấ h t ấ t lilệ i u ệ : u : sầ s n ầ n sù s i ù ,i , nh n ẵ h n ẵ n bó b n ó g n . g Nh N ịp ị điệ i u lồ l i i lõ l m : : Nh N ị h p ị p đi đ ệ i u ệ u lồ l i ồ i lõ l m õ m là l à nh n ị h p ị p đi đ ệ i u ệ u gi g a i o a o độ đ n ộ g n g th t e h o e o hì h n ì h n h só s n ó g n , g đồ đ n ồ g n th t ờ h i ờ tă t n ă g n g ho h ặ o c ặ c gi g ả i m ả m th t e h o e o mộ m t ộ tqu q y u y lu l ậ u t ậ .t Nh N ịp ị điệ i u gia i o th t oa : : Nh N ị h p ị p đi đ ệ i u ệ u gi g a i o a o th t o h a o a đư đ ợ ư c ợ c tạ t o ạ o th t à h n à h n h bở b i ở i cá c c á c th t à h n à h n h ph p ầ h n ầ n hì h n ì h n ảnh đa đ n a n ch c é h o é o nh n a h u a . u
3.2.3. Bài tập tạo hình theo nhịp điệu Ứn Ứ g n g dụ d n ụ g n g nh n ị h p ị p điệ i u ệ u tr t o r n o g n g tạ t o ạ o hì h nh n h để đ ể là l m à m mộ m t ộ t sả s n n ph p ẩ h m ẩ m tạo ạ o hì h nh n h có c ó títn í h n h nh n ị h p ị p điệ i u ệ , u kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c 10 1 0 x x 15 1 5 cm c . m .Đề Đ ề tà t i à itự t ự ch c ọ h n ọ , n ,là l m à m tạ t i ạ ilớ l p ớ . p 3. 3 3 . . 3 . Tư T ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả n và v à tư t ơ ư n ơ g n g tự t 3.3.1. Tương phản Tr T o r n o g n g cu c ộ u c ộ c số s n ố g n g đô đ i ô i kh k i h i ch c ú h n ú g n g ta t a th t ấ h y ấ y nh n ữ h n ữ g n g hì h n ì h n h ản ả h n h tr t á r i á i ng n ư g ợ ư c ợ c nh n a h u a u nh n ư h : ư : To T o – – Nhỏ, Ca C o a – Th T ấ h p ấ , p , Ng N ắ g n ắ n – – Dà D i à ,i ,Vu V ô u n ô g n – Tr T ò r n ò , n Đe Đ n e n tr t ắ r n ắ g n , g ,Mà M u à u tư t ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả . n ....
Như vậy : Tương phản là sự khác biệt, thậm chí trái ngược nhau giữa tín hiệu thị giác này
với tín hiệu thị giác khác trong trường nhìn. Sự khác biệt trong trường thị giác đó gọi là tương phản (H ( 3 H . 3 1 . 2 1 ) 2 . ) . Tư T ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả n ph p ụ h ụ th t u h ộ u c ộ c và v o à o cư c ờ ư n ờ g n g độ đ ộ án á h n h sá s n á g n g ph p ả h n ả n ch c i h ế i u ế . u . Kh K i h i cư c ờ ư n ờ g n độ đ ộ án á h n h sá s n á g n g hợ h p ợ p lý, ý , độ đ ộ rõ r õ nh n ất ấ tsẽ ẽ là à cực ự c đạ đ i ạ 84 (H3 H . .1 3): T ư T ơn ơ g p hản Có C ó cá c c á c hì h n ì h n h th t ứ h c ứ c tư t ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả n sa s u a u : Tương p hản v ề h ình k hối : Là L à sự s ự tư t ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả n về v ề kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c To T o – – Nhỏ, Ngắn – Dà D i à ,i ,Ca C o a – Th T ấ h p ấ , p , Vu V ô u n ô g n g – – T r T ò r n ò (H ( 3 H . 3 1 . 4 1 ) 4 . ) (H3 H . .1 4): T ư T ơn ơ g p hản v ề ề h ình k hối
Tương phản về màu sắ c : Xé X t é tví v ídụ d ụ (H ( 3 H . 3 1 . 5 1 ) 5 (H3 H . .1 5) : T ư T ơ ư n ơ g p hản ả v ề ề mà m u à s ắ s c ắ Qu Q a u a ví v í dụ d ụ (H ( 3 H . 3 1 . 5 1 ) 5 ) ta t a th t ấ h y ấ y rằ r n ằ g n g ở ở hì h n ì h n h (a ( ) a ) sự s ự ch c ê h n ê h n h lệ l c ệ h c h về v ề sắ s c ắ c độ đ ộ ítí t nê n n ê n kh k ô h n ô g n g nổ n i ổ bật.t ở hình (b) đã th t ấ y được sự s tá
t ch biệt t rõ hơn, Nhưng đối ivới ihình (c) th t ì ìrất tnổi bật tbởi isự s tư
t ơng phản mạ nh mẽ về màu sắ s c nóng - lạ l n ạ h n . h
Tương phản về đậm n hạt: Sự S ự tư t ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả n về v ề đậ đ ậ m m nhạ h t ạ tcũn ũ g n g tạ t o o nê n n ê n hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả cao a , o ,gâ g y â y sự s ự ch c ú h ú ý ý củ c a ủ a ng n ư g ờ ư i ờ ixe x m tớ t i ớ icá c c á c títn í n hi h ệ i u ệ u th t ị h ịgi g á i á c (H ( 3 H . 3 1 . 6 1 ) 6 . ) 85 (H3 H . .1 6): T ư T ơn ơ g p hản v ề ề đ ậm ậ m n hạt ạ Qu Q a u a hì h n ì h n h (H ( 3 H . 3 1 . 6 1 ) 6 ) ta t a th t ấ h y ấ y ở ở hì h n ì h n h ph p í h a í a bê b n ê n tr t á r i á i mờ m ờ nh n ạ h t ạ t do d o cá c c á c mả m n ả g n g hì h n ì h n h có c ó mà m u à kh k ô h n ô g n g ch c ê h n ê h n h nh n a h u a u nh n i h ề i u ề u về v ề độ đ ộ đậ đ m ậ m nh n ạ h t ạ ,t , tr t o r n o g n g kh k i h i đó đ ó ở ở hì h n ì h n h ph p í h a í a bê b n ê n ph p ả h i ả i cá c c á mả m n ả g n g mi m ế i n ế g n g tá t c á h c h bi b ệ i t ệ t rõ r õ rà r n à g n . g
Tương phản về chất liệu : Ch C ấ h t ấ t lilệ i u ệ u cũ c n ũ g n g có c ó sự s ự tư t ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả . n . Nế N u ế u ta t a đặ đ t ặ t nh n ữ h n ữ g n g mặ m t ặ t ph p ẳ h n ẳ g n g ch c ấ h t ấ t lilệ i u ệ u nh n ẵ h n ẵ n bó b n ó g n cạ c n ạ h n h nh n a h u a u ta t a sẽ s ẽ kh k ô h n ô g n g th t ấ h y ấ y hi h ệ i u ệ u qu q ả u ả kh k ô h n ô g n g rõ r . õ . Nh N ư h n ư g n g kh k i h i ta t a đặ đ t ặ t ch c ấ h t ấ t lilệ i u ệ u sầ s n ầ n sù s i ù cạ c n ạ h n h ch c ấ h t ấ t lilệ i u ệ u nh n ẵ h n ẵ n bó b n ó g n g th t ì h ì nổ n i ổ i bậ b t ậ t hơ h n ơ n (H ( 3 H . 3 1 . 7 1 ) 7 . ) (H3
H . .17): ương phản về chất liệu 3.3.2. T ương t ự ( Vi b iến) - Kh K i h icá c c á c vậ v t ậ tth t ể h ể có c ó hì h n ì h n h kh k ố h i ố ,i ,bó b n ó g n g đổ đ , ổ ,mà m u à u sắ s c ắ c kh k á h c á c nh n a h u a u ítí,t ,ng n ư g ờ ư i ờ ita t a nó n i ó inó n ó có c ó títn í h n h ch c ấ h t ấ tvi v biến. - Về V ề títn í h n h ch c ấ h t ấ t vi v i bi b ế i n ế n (t ( ư t ơ ư n ơ g n g tự t ) ự ) có c ó títn í h n h ch c ấ h t ấ t là l à nó n ó ké k o é o cá c c á c bộ b ộ ph p ậ h n ậ n cô c n ô g n g tr t ì r n ì h n h đế đ n ế n gầ g n ầ n nh n a h u a tạ t o ạ o th t à h n à h n h mộ m t ộ t th t ể h ể th t ố h n ố g n g nh n ấ h t ấ .t (H ( 3 H . 3 .18 1 ) 8 : ) :Tư T ơ ư n ơ g n g tự t ự (V ( i V ibi b ế i n ế ) n Như vậy : Vi b iến l à s ự tương p hản n hẹ, c huyển b iến d ần, k hác b iệt n hau r ất í t c ủa c ác b ộ phận chi iti t ết tth t iế i t tk ế hay là l của bản th t iế i t tkế đối ivới ớ imôi itr t ư r ờ ư n ờ g xung quanh (H ( 3 H . 3 1 . 8 1 ) 8 . Tư T ơ ư n ơ g n g tự ự cũ c n ũ g n g có c ó cá c c c hì h nh n h th t ứ h c ứ c th t ể h ể hi h ện ệ n nh n ư h ư sau a u : Vi biến về hình khối : 86 Tư T ơ ư n ơ g n g tự t ự đư đ ợ ư c ợ c ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g nh n i h ề i u ề u tr t o r n o g n g th t i h ế i t ế t kế k . ế . Ví V í dụ d ụ tr t o r n o g n g ki k ế i n ế n tr t ú r c ú c có c ó nh n ữ h n ữ g n g cô c n ô g n tr t ì r n ì h n h ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g gi g ả i i ả i ph p á h p á p vi v i bi b ế i n ế n tạ t o ạ o ra r a nh n ữ h n ữ g n g cô c n ô g n g tr t ì r n ì h n h tu t y u ệ y t ệ t mỹ m ỹ nh n ư h ư nh n à h à há h t á t Op O e p r e a r Sy S d y n d e n i e i (H ( 3 H . 3 1 . 9 1 ) 9 . ) (H ( 3 H . 3 .19 1 ) 9 : ) :Vi V ibi b ế i n ế n về v ề hì h n ì h n h kh k ố h i ố Vi biến về Màu sắc: Những màu vi i biến là nh n ữ h n ữ g n g mà m u à u kh k ô h n ô g n g ch c ê h n ê h n nh n a h u a u qu q á u á nh n i h ề i u ề u về v ề sắ s c ắ c độ đ (H ( 3 H . 3 2 . 0 2 ) 0 . ) (H ( 3 H . 3 .20 2 ) 0 : ) :Vi V ibi b ế i n ế n về v ề mà m u à u sắ s c ắ Tr T o r n o g n g th t i h ế i t ế tkế k ế đô đ i ô ikh k i h isử s ử dụ d n ụ g n g nh n ữ h n ữ g n g gi g ả i i ả iph p á h p á p vi v ibi b ế i n ế n tạ t o ạ o nê n n ê n sự s ự hà h i à ihò h a ò a dễ d ễ ch c ị h u ị . u .Ví V dụ d ụ (H ( 3 H . 3 2 . 1 2 ) 1 , ) , cá c c á c hì h nh n h đư đ ợ ư c ợ c sử ử dụ d ng n g có c ó độ đ ộ ch c ê h n ê h n h về v ề mà m u à u rấ r t ấ tít.t (H ( 3 H . 3 .21 2 ) 1 : ) :Ứn Ứ g n g dụ d n ụ g n g vi v ibi b ế i n ế n tr t o r n o g n g tạ t o ạ o hì h n ì h n Tr T o r n o g n g kh k i h ith t i h ế i t ế tkế k ế we w b e b nh n i h ề i u ề u ng n ư g ờ ư i ờ icũ c n ũ g n g ứn ứ g n g dụ d n ụ g n g vi v ibi b ế i n ế n để đ ể tạ t o ạ o ra r a mộ m t ộ tgi g a i o a o di d ệ i n ệ nh n ẹ h ẹ nh n à h n à g n , g , hà h i à i hò h a ò a (H ( 3 H . 3 2 . 2 2 ) 2 , ) , (H ( 3 H . 3 2 . 3 2 ) 3 . ) 87
(H3. 22): ứng dụng vi biến t rong thiết kế web
(H3. 23): Ứng dụng vi biến t rong thiết kế web
Vi biến về đậm nhạt : Là L à hì h n ì h n h th t ứ h c ứ c sử s ử dụ d n ụ g n g nh n ữ h n ữ g n g mả m n ả g n g hì h n ì h n h kh k ô h n ô g n g ch c ê h n ê h n h nh n a h u a u qu q á u á nh n i h ề i u ề u về v ề đậ đ m ậ m nh n ạ h t ạ .t . Ví V dụ d ụ nh n ư h ư tr t o r n o g n g th t i h ế i t ế kế k ế th t ờ h i ờ i tr t a r n a g n , g , nă n m ă m 20 2 1 0 3 1 3 nở n ở rộ r ộ ph p o h n o g n g tr t à r o à o sử s ử dụ d n ụ g n g mà m u à u pa p s a t s e t l e l kế k t ế hợ h p ợ p vớ v i ớ i nh n a h u a u tạ t o ạ o nê n n ê n sự s ự nh n ẹ h ẹ nh n à h n à g n g titn i h n h kh k i h ế i t ế t (H ( 3 H . 3 2 . 4 2 ) 4 : ) 88 88 (H3. 2 4): Ứ ng d ụng vi b iến v ề đ ậm nhạt t rong t hiết k ế t hời t rang Vi biến về chất liệu: Là L à hì h n ì h n h th t ứ h c ứ c sử s ử dụ d n ụ g n g ch c ấ h t ấ t lilệ i u ệ u tư t ơ ư n ơ g n g tự t nh n a h u a u để đ ể nh n ắ h c ắ c lạ l i ạ i tr t o r n o g n g mộ m t ộ t th t i h ế i t ế t kế k ế vd v (H ( 3 H . 3 2 . 5 2 ) 5 (H ( 3 H . 3 .25 2 ) 5 : ) :Vi V ibi b ế i n ế n về v ề ch c ấ h t ấ lilệ i u ệ
3.3.3. Bài tập tạo hình tương phản và tương tự Dự D a ự a và v o à o nh n ữ h n ữ g n g th t ủ h ủ ph p áp á p tạ t o ạ o ra r a sự s ự tư t ơ ư n ơ g n g ph p ả h n ả n và v à tư t ơ ư n ơ g n g tự t ự để ể là l m à m mộ m t ộ tbà b i à itậ t p ậ p tư t ơ ư ng n phản hoặc tư t ơng tự t . Kích th
t ước 10 x 15 cm, nội i dung tù t y chọn, là l m tạ t i ilớp. 3. 3 4 . . 4 .Bà B i itậ t p ậ p cu c ố u i ố ikh k ó h a ó a “T “ ạ T o ạ o hì h nh n h và v à phâ h n â n tíc í h c h tá t c c ph p ẩm ẩ m tạ t o ạ o hì h nh n ” h 3.4.1. H ướng d ẫn b ài t ập “ Tạo h ình t ổng h ợp” Cá C c á c bư b ớ ư c ớ c th t ự h c ự c hà h n à h n h : 1, 1 ,Ch C ọ h n ọ n đề đ ề tà t i à ,i ,ý ý tư t ở ư n ở g n 2, 2 ,Ph P á h c á c th t ả h o ả o bố b ố cụ c c ụ c ý ý tư t ở ư n ở g n g (3 ( 3 ph p á h c á c th t ả h o ả ) o ) kí k c í h c th t ư h ớ ư c ớ c 15 1 5 x x 20 2 0 cm c . m 3, 3 ,Ph P á h c á c th t ả h o ả o mà m u à u sắ s c ắ , c ,đậ đ m ậ m nh n ạ h t ạ t(3 ( 3 bả b n ả n ) ) kí k c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c 15 1 5 x x 20 2 0 cm c . m 4, 4 ,Ph P á h c á c th t ả h o ả o tr t ê r n ê n bà b i à ivà v à là l m à m ch c i h ititế i t ế .t 89 89 (H ( 3 H . 3 .26 2 ) 6 : ) :Ví V ídụ d ụ bà b i à itậ t p ậ p tổ t n ổ g n g hợ h p ợ 3.4.2. T hực h ành b ài t ập “ Tạo h ình t ổng h ợp” Thiết ế tkế k ế và v à tạ t o ạ o hì h n ì h n h mộ m t ộ tsả s n ả n ph p ẩ h m ẩ m tạ t o ạ o hì h n ì h n h bằ b n ằ g n g ta t y a , y ,nộ n i ộ idu d n u g n g mà m n à n hì h n ì h n h kh k ở h i ở iđộ đ n ộ g n g ch c o h o ga g m a e m (n ( ộ n i ộ idu d n u g n g ga g m a e m e tù t y ù y ch c ọ h n ọ ) n . ) .Kí K c í h c h th t ư h ớ ư c ớ c 40 4 0 x6 x 0 6 0 có c ó bo b o vi v ề i n ề . n C . h C ấ h t ấ tlilệ i u ệ u mà m u à u bộ b t ộ t(m ( à m u à u wa w t a ) t . )
3.4.3. Hướng dẫn phân tích tác phẩm tạo hình Cấ C u ấ u tr t ú r c ú c mộ m t ộ tbà b i à iph p â h n â n títc í h c h ba b o a o gồ g m ồ m : - Mở M ở bà b i à :i Nêu tó t m tắ
t t tnội i dung, nguồn gốc tá t c phẩm, tá t c giả. Giới i th
t iệu và làm nổi ibật tnội idung cầ c n ầ n ph p â h n â n títc í h c . h . Tạ T o ạ o sự s ự th t u h u hú h t ú t vớ v i ớ i ng n ư g ờ ư i ờ i đọ đ c ọ . c Ví V ídụ d ụ ph p â h n â n títc í h c h lo l g o o g o pe p p e s p i s inh n ư h ư sa s u a u : Nă N m 1939, một thãng nướ ư c ớ giả i i ikhát tra r đời
ờ .i Ông chủ của hãng này muốn tạ t o ra r một ttê t n gọi,i một tlo l go dễ nhớ ớ về sả s n phẩm của mìn ì h, nhưn ư g qua bao nhiê i u ngày th t áng ông vẫn chưa ư tì t m ì ra r đượ ư c ợ một ttê t n gọi inào ưn ư g ý. Vào một tngày tu t yết trơ r i ơ iở ở Ne N w w Yo Y rk, ông li l ề i n ghi ilê l n cửa ử kín í h ngày 12.9.39 (ngày 12 th
t áng 9 năm 1939) theo phong cách của ngườ ư i
ờ imỹ. Sau khi ivào nhà và nhìn ì ra r cửa ử k ín í h ông th t ấy nhữn ữ g con số s 12.9.39 tạ t o th t ành một tchữ ữ như ư là l chữ ữ pepsi s .i Và ngay lậ l p tứ t c ông lấ l y tê t n đó là l tê t n cho hãng của mìn ì h. Nh N ưn ư g sự s ự th
t ú vị ịvề hãng này chưa ư dừn ừ g lại iở ở 90 90 đó, n ó c òn k hiến n gười ta p hải t hốt l ên b ởi những t hú v ị k ế t iếp bởi n hững m ẫu l ogo đ ộc đ áo của h ọ. Đ ể đ i t ìm l ời g iải đ áp đ ó c húng t a h ãy c ùng n hau t ìm h iểu x em l ogo c ủa h ãng p epsi có g ì đ ặc b iệt . .. - - Th T â h n â n bà b i à Phâ h n â n títc í h c h ch c i h i titết ế t nh n ữ h n ữ g n g nộ n i ộ i du d n u g n g ch c í h n í h n , h , sử s ử dụ d ng n g nh n ữ h n ữ g n g th t ủ h ủ ph p á h p á p so s o sá s n á h n , h , ẩn n dụ d , ụ , ph p â h n â títc í h c , h tổ t n ổ g n g hợ h p ợ . p ....đ . ể đ ể gi g ả i i ả i qu q y u ế y t ế t vấ v n ấ n đề đ . ề . Ph P â h n â n títc í h c h mộ m t ộ t tá t c á c ph p ẩ h m ẩ m tạ t o ạ o hì h n ì h n h ch c ủ h ủ yế y u ế u ph p â h n â n títc í h c h qu q a u nh n ữ h n ữ g n g nộ n i ộ i du d n u g n g ch c í h n í h n h sa s u a u : 1, 1 ,Ph P â h n â n títc í h c h về v ề nộ n i idu d n u g n g ý ý tư t ở ư n ở g n 2, 2 ,Phâ h n â n títch c h về v ề đư đ ờ ư n ờ g n g né n t é ,th , ì h n ì h h kh k ố h i ố 3, 3 ,Ph P â h n â n títc í h c h về v ề mà m u à u sắ s c ắ , c ,đậ đ m ậ m nh n ạ h t ạ 4, 4 ,Ph P â h n â n títc í h c h về v ề bố b ố cụ c c ụ 5, Phâ h n â n títc í h c h về v ề ch c ấ h t ấ tlilệ i u ệ . u .... Ví V ídụ d : ụ ... Nế N u như ư coca - cola t hể h iện m ình q ua n hững n ét b út n ghệ t huật v ới m àu đỏ t rắng t hì ngược l ại p epsi l ại b ằng k iểu c hữ c ách t ân v ới l ogo m àu x anh d ương. N hư c húng t a đ ã b iết, một logo b ao g iờ c ũng c ó m ột m àu c hính x ác nhất g ọi l à m àu n guyên b ản, t ừ m àu n guyên bản n ày c ác h ọa s ĩ t hiết k ế b iến đ ổi r a n hiều m àu khác n hau. Đ ối v ới pepsi - một hãng ra đời m uộn hơn s o v ới c oca – co l a t hì p hải l àm s ao đ ể có t hể c ạnh t ranh v ới m ột đối t hủ đ áng gờm ờ . Câ C u tr t ả r lờ l i ờ ilà l : Màu xanh tư t ơ ư i ơ i tr t ẻ r ,“M “ à M u xanh của hiệ i n đại ivà bìn ì h yên “ “ như John Swanhaus – Giá
i m đốc bán hàng của pepsi khẳng định. Mà M u xanh dươ ư n ơ g còn là l màu của lã l nh đạo, dẫn đầu, th t ể hiệ i n niề i m khát tkhao của tu t ổi itr t ẻ r …. Kế K t ế tlu l ậ u n ậ Tổ T n ổ g n g kế k t ế t lạ l i ạ i nh n ữ h n ữ g n g nộ n i ộ i du d n u g n g ch c í h n í h n h . . Kh K ẳ h n ẳ g n g đị đ n ị h n h và v à đị đ n ị h n h hư h ớ ư n ớ g n g nế n u ế u có c . ó 3.4.4. B áo c áo p hân t ích b ài t ập “ Tạo h ình t ổng h ợp ” Mỗ M i ỗ i nh n ó h m ó m yê y u ê u cầ c u ầ u nộ n p ộ p và v à tr t ì r n ì h n h bà b y à y nh n ữ h n ữ g n g nộ n i ộ i du d n u g n g sa s u a u : 1, 1 ,01 0 1 Bà B i à itậ t p ậ p tạ t o ạ o hì h n ì h n h bằ b n ằ g n g ta t y a 2, 2 ,01 0 1 Bà B i à ivi v ế i t ế tph p â h n â n títc í h c h tá t c á c ph p ẩ h m ẩ m củ c a ủ a ch c í h n í h n h nh n ó h m ó m mì m n ì h n 3, 3 ,01 1 slilde d e gi g ớ i i ớ ith t i h ệ i u ệ u và v à báo á o cá c o o tr t ư r ớ ư c c lớ l p ớ p ( ( 5p 5 h p ú h t/tn / h n ó h m ó ) m 91