lOMoAR cPSD| 45470709
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN -------***-------
BÀI TẬP LỚN MÔN LỊCH SỬ ĐẢNG
CỘNG SẢN VIỆT NAM
ĐỀ TÀI: Hãy nêu suy nghĩ cá nhân và liên hệ thực tiễn về
chủ đề “Nhìn lại 30 năm đổi mới trong Dự thảo văn kiện
trình Đại hội XII” Họ và tên SV: Lớp tín chỉ: Mã SV: GVHD:
HÀ NỘI, NĂM 2022 0 lOMoAR cPSD| 45470709 MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .................................................................................................................................... 1
NỘI DUNG ................................................................................................................................ 2
I. Lý luận .................................................................................................................................... 2
II. Liên hệ thực tiễn .................................................................................................................... 5
KẾT LUẬN ................................................................................................................................ 6
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................................................... 7 MỞ ĐẦU
Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XII đã nhận định, nhìn tổng thể, qua 30
năm đổi mới, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trên
con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội và xây dựng Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ
nghĩa. Trong đó, 20 năm đầu (1986 – 2006), nước ta thực sự đã đạt được những thành
tựu to lớn; còn 10 năm sau (2006 – 2015), dù trải qua nhiều khó khăn, thách thức,
nhưng đất nước ta đã ra khỏi tình trạng kém phát triển, bước vào nhóm nước đang phát
triển có thu nhập trung bình.
Ðổi mới để phát triển, song phải là phát triển hiện công bằng xã hội, khắc phục tình
trạng phân hóa giàu nghèo. Ðổi mới yêu cầu gắn với mở cửa, hội nhập, với sự nghiệp
công nghiệp hóa, hiện đại hóa để đất nước phát triển nhanh, bền vững; xây dựng, tăng
cường lực lượng sản xuất, củng cố và trong thế ổn định, theo đúng định hướng, con
đường mà chúng ta đã chọn. Ðổi mới để thực hiện bước chuyển từ cơ chế tập trung,
bao cấp sang cơ chế thị trường do Nhà nước quản lý, điều hành theo định hướng
XHCN; phát triển kinh tế nhưng phải đi đôi với thực phát triển quan hệ sản xuất phù
hợp, từ đó nâng tầm đất nước lên trình độ mới, tầm cao mới.
Đặc biệt, những kinh nghiệm, bài học quý của 30 năm đổi mới cần được nghiên
cứu, vận dụng và phát huy trong thực tiễn cách mạng hiện nay, ở từng tổ chức đảng,
từng đảng viên trong điều kiện cụ thể và có thể áp dụng ngay trong đời sống của mỗi chúng ta.
Trước yêu cầu thực tế đặt ra như vậy và với mong muốn tìm hiểu, nghiên cứu về 30
năm đổi mới của đất nước ta (1986-2016) để từ đó nhìn lại, chỉ ra những ưu, nhược
điểm và rút ra được những kinh nghiệm đưa đất nước ngày càng phát triển, em đã
quyết định lựa chọn đề tài: Hãy nêu suy nghĩ cá nhân và liên hệ bản thân về chủ đề 1 lOMoAR cPSD| 45470709
“Nhìn lại 30 năm đổi mới trong Dự thảo văn kiện trình Đại hội XII” để làm tiểu
luận cho môn Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam. NỘI DUNG I. Lý luận
Ba mươi năm đổi mới là một giai đoạn lịch sử quan trọng trong sự nghiệp phát
triển của nước ta, đánh dấu sự trưởng thành về mọi mặt của Đảng, Nhà nước và nhân
dân ta. Đổi mới mang tầm vóc và ý nghĩa cách mạng, là quá trình cải biến sâu sắc, toàn
diện, triệt để, là sự nghiệp cách mạng to lớn của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân vì
mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh".
Nhìn tổng thể, qua 30 năm đổi mới, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to
lớn, có ý nghĩa lịch sử trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã
hội chủ nghĩa. Đồng thời cũng còn nhiều vấn đề lớn, phức tạp, nhiều hạn chế, yếu kém
cần phải tập trung giải quyết, khắc phục để đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững.
Đất nước ra khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội và tình trạng kém phát triển, trở
thành nước đang phát triển có thu nhập trung bình, đang đẩy mạnh công nghiệp hóa,
hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Kinh tế tăng trưởng khá, nền kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa từng bước hình thành, phát triển. Chính trị - xã hội ổn định;
quốc phòng, an ninh được tăng cường. Văn hóa - xã hội có bước phát triển; bộ mặt đất
nước và đời sống của nhân dân có nhiều thay đổi. Dân chủ xã hội chủ nghĩa được phát
huy và ngày càng mở rộng. Đại đoàn kết toàn dân tộc được củng cố và tăng cường.
Công tác xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền và cả hệ thống chính trị
được đẩy mạnh. Sức mạnh về mọi mặt của đất nước được nâng lên; kiên quyết, kiên trì
đấu tranh bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ và chế độ xã hội
chủ nghĩa. Quan hệ đối ngoại ngày càng mở rộng và đi vào chiều sâu; vị thế và uy tín
của Việt Nam trên trường quốc tế được nâng cao.
Những thành tựu đó tạo tiền đề, nền tảng quan trọng để nước ta tiếp tục đổi mới và
phát triển mạnh mẽ trong những năm tới; khẳng định đường lối đổi mới của Đảng là
đúng đắn, sáng tạo; con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta là phù hợp với thực
tiễn của Việt Nam và xu thế phát triển của lịch sử.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, chúng ta còn nhiều hạn chế, khuyết điểm: 2 lOMoAR cPSD| 45470709
Công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận còn bất cập, chưa làm rõ được một
số vấn đề đặt ra trong quá trình đổi mới để định hướng trong thực tiễn, cung cấp cơ sở
khoa học cho hoạch định đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước.
Lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội còn một số vấn đề
cần phải qua tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận để tiếp tục làm rõ.
Kinh tế phát triển chưa bền vững, chưa tương xứng với tiềm năng, yêu cầu và thực
tế nguồn lực được huy động. Trong 10 năm gần đây, kinh tế vĩ mô có lúc thiếu ổn
định, tốc độ tăng trưởng kinh tế suy giảm, phục hồi chậm. Chất lượng, hiệu quả, năng
suất lao động xã hội và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế còn thấp. Phát triển thiếu
bền vững cả về kinh tế, văn hóa, xã hội và môi trường. Nhiều vấn đề bức xúc nảy sinh,
nhất là các vấn đề xã hội và quản lý xã hội chưa được nhận thức đầy đủ và giải quyết
có hiệu quả; còn tiềm ẩn những nhân tố và nguy cơ mất ổn định xã hội. Trên một số
mặt, một số lĩnh vực, một bộ phận nhân dân chưa được thụ hưởng đầy đủ, công bằng
thành quả của công cuộc đổi mới. Đổi mới chính trị chưa đồng bộ với đổi mới kinh tế;
năng lực và hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị chưa ngang tầm nhiệm vụ.
Việc tạo nền tảng để cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại
không đạt được mục tiêu đề ra.
Bốn nguy cơ mà Hội nghị đại biểu toàn quốc giữa nhiệm kỳ khóa VII của Đảng
(năm 1994) nêu lên vẫn tồn tại, có mặt diễn biến phức tạp, như tham nhũng, lãng phí,
"diễn biến hòa bình" của các thế lực thù địch với những thủ đoạn mới, nhất là triệt để
sử dụng các phương tiện truyền thông trên mạng Internet để chống phá ta và những
biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ. Niềm tin của cán bộ, đảng viên
và nhân dân vào Đảng, chế độ có mặt bị giảm sút.
Những hạn chế, khuyết điểm trên đây đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta
phải nỗ lực phấn đấu không ngừng để khắc phục, tiếp tục đưa đất nước phát triển
nhanh, bền vững theo con đường xã hội chủ nghĩa.
Nhìn lại 30 năm đổi mới, từ những thành tựu cũng như những hạn chế, khuyết
điểm, rút ra một số bài học sau:
Một là, trong quá trình đổi mới phải chủ động, không ngừng sáng tạo trên cơ sở
kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vận dụng sáng tạo và phát triển
chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kế thừa và phát huy truyền thống dân
tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, vận dụng kinh nghiệm quốc tế phù hợp với Việt Nam. 3 lOMoAR cPSD| 45470709
Hai là, đổi mới phải luôn luôn quán triệt quan điểm "dân là gốc", vì lợi ích của
nhân dân, dựa vào nhân dân, phát huy vai trò làm chủ, tinh thần trách nhiệm, sức sáng
tạo và mọi nguồn lực của nhân dân; phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc.
Ba là, đổi mới phải toàn diện, đồng bộ, có bước đi phù hợp; tôn trọng quy luật
khách quan, xuất phát từ thực tiễn, bám sát thực tiễn, coi trọng tổng kết thực tiễn,
nghiên cứu lý luận, tập trung giải quyết kịp thời, hiệu quả những vấn đề do thực tiễn đặt ra.
Bốn là, phải đặt lợi ích quốc gia - dân tộc lên trên hết; kiên định độc lập, tự chủ,
đồng thời chủ động và tích cực hội nhập quốc tế trên cơ sở bình đẳng, cùng có lợi; kết
hợp phát huy sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại để xây dựng và bảo vệ vững
chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Năm là, phải thường xuyên tự đổi mới, tự chỉnh đốn, nâng cao năng lực lãnh đạo và
sức chiến đấu của Đảng; xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là đội ngũ cán bộ cấp chiến
lược, đủ năng lực và phẩm chất, ngang tầm nhiệm vụ; nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt
động của Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và của cả hệ
thống chính trị; tăng cường mối quan hệ mật thiết với nhân dân.
Như vậy, chúng ta có thể thấy các bài học tiếp tục được Đảng ta kế thừa, bổ sung
những tư tưởng lớn từ Đại hội VI và các đại hội Đảng tiếp theo, đồng thời có sự phát
triển mới, sáng tạo qua tổng kết thực tiễn những năm qua.
Thứ nhất, khẳng định quá trình đổi mới phải chủ động, không ngừng sáng tạo trên
cơ sở kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH; kế thừa và phát huy truyền thống
dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, vận dụng kinh nghiệm quốc tế phù hợp với Việt Nam…
Thứ hai, nhấn mạnh việc coi trọng tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận; tập trung
giải quyết kịp thời, hiệu quả những vấn đề thực tiễn đặt ra.
Thứ ba, bài học mới có ý nghĩa đột phá mà Đại hội nêu là phải đặt lợi ích quốc gia
- dân tộc lên trên hết; xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là đội ngũ cán bộ cấp chiến lược,
có đủ năng lực và phẩm chất...
Thứ tư, một điều rất đáng suy ngẫm là các kỳ đại hội đều rút ra bài học kinh
nghiệm về sự lãnh đạo của Đảng, tuy mỗi kỳ đại hội đặt ra yêu cầu, nhiệm vụ có khác
nhau. Đại hội XII của Đảng tiếp tục chỉ rõ nhiệm vụ đó song ở một tầm cao hơn, như
là một mệnh lệnh của cuộc sống: Đảng phải tự đổi mới, tự chỉnh đốn, đó là yêu cầu 4 lOMoAR cPSD| 45470709
bức thiết của một Đảng lãnh đạo, Đảng cầm quyền, cũng là đòi hỏi chính đáng của
nhân dân, đất nước trong giai đoạn cách mạng mới.
Qua những bài học kinh nghiệm của 30 năm đổi mới, chúng ta càng tin tưởng và tự
hào hơn về Đảng - một Đảng mang bản chất cách mạng và khoa học; từ trong thực tiễn
đã tôi luyện bản lĩnh kiên định và sáng tạo, vun đắp lên truyền thống vẻ vang của Đảng ta.
5 bài học tổng kết chặng đường 30 năm đổi mới là định hướng tư tưởng chiến lược
vô cùng quan trọng, chắc chắn sẽ tạo nên những xung lực mới, mạnh mẽ hơn trong sự
nghiệp đẩy mạnh đồng bộ, toàn diện công cuộc đổi mới do Đảng lãnh đạo vì mục tiêu
xây dựng nước ta trở thành nước XHCN phồn vinh và hạnh phúc II.
Liên hệ thực tiễn
Nhìn lại 30 năm đổi mới, ta có thể rút ra một số bài học cho bản thân và cũng
có một vài suy ngẫm như sau:
Thứ nhất, bài học từ sự kiên định với mục tiêu của đất nước.
Tương tự, trong cuộc sống, chúng ta cần có tinh thần kiên định và mục tiêu rõ
ràng để có những kế hoạch cụ thể đạt được nó, phải vững vàng tiến bước luôn theo
đuổi mục đích,không từ bỏ hi vọng của mình và tìm cách để giải quyết, trước sau như
một, dám đối diện với những thử thách khó khăn thì cuối cùng khó khăn đó cũng sẽ bị
khuất phục bỡi bạn. Ta cần chủ động, sáng tạo, thay đổi, thích nghi cho phù hợp với
hoàn cảnh nhưng đều phải dựa trên mục tiêu lớn của bản thân, luôn luôn hướng đến
nó, lấy nó làm cơ sở mà cố gắng.
Hai là, bài học về quan điểm “dân làm gốc”.
Mỗi chúng ta, mỗi công dân Việt Nam cần phát huy vai trò làm chủ, tinh thần
trách nhiệm, sức sáng tạo và mọi nguồn lực; ra sức học tập, trau dồi bản thân bởi lẽ
dân càng giàu thì nước càng mạnh; nước càng mạnh thì càng tác động để dân càng
giàu hơn, đồng thời ta cũng nên phát huy sức mạnh đoàn kết, hòa đồng với mọi người.
Ba là, bài học về “đổi mới”.
Chúng ta phải không ngừng “đổi mới”, học tập, không ngừng mở rộng kiến
thức, cố gắng hoàn thiện về mọi mặt. Đặc biệt trong thời đại 4.0 ngày nay, mọi thứ
luôn thay đổi một cách chóng mặt, chúng ta cần cập nhật thông tin, trau dồi những kĩ
năng cần thiết để theo kịp xu hướng. Tuy nhiên, ta cũng cần giữ bản ngã của riêng
mình, có quan điểm, tư tưởng cá nhân, phải là chính mình, “hòa nhập nhưng không hòa tan”. 5 lOMoAR cPSD| 45470709
Bốn là, bài học về yêu cầu phải đặt lợi ích quốc gia-dân tộc lên trên hết.
Toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế tiếp tục tiến triển, nhưng cũng đang bị đe dọa
bởi sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc cực đoan, cạnh tranh chiến lược, cạnh tranh kinh
tế, chiến tranh thương mại diễn ra gay gắt. Ta vừa cần tiếp thu có chọn lọc các giá trị
tiến bộ của nhân loại vừa cần có một quan điểm chính trị, niềm tin vững vàng vào
Đảng và Nhà nước cũng như cần có tinh thần yêu nước, tự tôn dân tộc, bảo tồn những
giá trịvăn hóa truyền thống, bảo vệ nền độc lập, tự do của nước nhà. Hiện nay, mạng
xã hội tràn lan các thông tin, thật giả lẫn lộn, rất nhiều những thông tin giả mạo, chống
phá Đảng, Nhà nước ta, chúng ta cần phải biết cách chọn lọc thông tin, tìm đến những
nguồn tin uy tín, chính thức, hãy là một người đọc thông minh.
Bên cạnh đó, có một vấn nạn ngày nay là tư tưởng “sính ngoại”. Trong xu thế
hội nhập hiện nay, hàng hóa nước ngoài tràn ngập vào nước ta với nhiều thương hiệu
nổi tiếng từ dệt may cho đến ăn uống đã tác động đến tâm lý, thói quen sử dụng của
người dân. Một bộ phận người Việt chỉ thích dùng những hàng hóa có thương hiệu
nước ngoài với giá hàng trăm đến hàng nghìn đô la. Đáng chú ý, sính ngoại còn thể
hiện ở tâm lý bài nội. Có một điều rất kỳ lạ, đó là khi Việt Nam chưa có một hãng điện
thoại, xe máy, ôtô thương hiệu thì nhiều người cho rằng người Việt kém cỏi, thậm chí
còn đổ lỗi cho cơ chế, chính sách... nhưng khi có thì lại tỏ ra hoài nghi và chê bai.
Như vậy, ta khẳng định “Sính ngoại” đang là hiện tượng tâm lý tiêu cực, được
thể hiện ở tất cả các khía cạnh từ nhận thức, tư duy và hành động. Sính ngoại đang dẫn
đến nhiều hệ lụy tiêu cực. Ở góc độ tinh thần, văn hóa xã hội, nó tác động làm ảnh
hưởng, thậm chí phá vỡ các giá trị truyền thống, bản sắc dân tộc những “báu vật” hơn
bao giờ hết đang rất cần bảo tồn, gìn giữ, phát huy. Ở góc độ kinh tế, nó tác động tiêu
cực, kìm hãm, thậm chí kéo lùi sự phát triển kinh tế của đất nước, đồng thời cũng gây
ra nhiều điều không mong muốn khác. KẾT LUẬN
Qua 30 năm đổi mới, trình độ, năng lực và trí tuệ của Đảng ta đã được tôi
luyện, trưởng thành nhanh chóng, đủ sức phát hiện và giải quyết những vấn đề thực tiễn đặt ra.
Với tinh thần phê phán cách mạng, cũng cần phải nhìn thẳng vào sự thật để thừa
nhận rằng: Công tác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận còn quá nhiều bất cập, chưa
làm rõ một số vấn đề đặt ra trong quá trình đổi mới để định hướng trong thực tiễn, 6 lOMoAR cPSD| 45470709
cung cấp cơ sở khoa học cho hoạch định đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật
của Nhà nước. Trong tiến trình đổi mới, rất nhiều vấn đề thực tiễn lớn, căn cốt xuất
hiện nhưng chưa tìm được câu trả lời thỏa đáng.
Nhìn lại 30 năm đổi mới, càng thấy rõ hơn vai trò dẫn đường và tầm quan trọng
hàng đầu của lý luận chân chính; mà thiếu nó, chúng ta không có một nền móng vững
chãi, công cuộc đổi mới khó có những bứt phá mạnh mẽ, thành công, rất dễ sai lầm và
vấp váp. Từ thực tiễn của đổi mới và kinh nghiệm của lịch sử nhân loại, có thể khẳng
định rằng: Cần xây dựng và sớm hoàn thiện chủ thuyết phát triển Việt Nam thời kỳ đổi
mới. Đây là mệnh lệnh đòi hỏi của bản thân cuộc sống và sứ mệnh lịch sử thuộc về
Đảng Cộng sản Việt Nam. Chỉ bằng cách đó, công cuộc đổi mới mới có thể tiếp tục
được đẩy mạnh sâu sắc và toàn diện; Đảng ta mới có thể góp phần bổ sung, phát triển
chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tăng thêm bản lĩnh và văn hóa cầm
quyền, xứng đáng là lực lượng tiên phong của dân tộc, là biểu tượng cao đẹp của “đạo đức và văn minh”.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI tại Đại hội đại
biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng
2. Giáo trình Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam, NXB Chính trị quốc gia Sự thật
3. GS.TS. Lê Hữu Nghĩa, Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội,
thể hiện bản lĩnh chính trị của Đảng ta trong tình hình hiện nay, Báo điện tử
Đảng Cộng sản, ngày 21-10-2011.
4. Nguyễn Thế Trung, Về “Lòng Dân, ý Đảng” trong giai đoạn hiện nay, Tạp chí
Cộng sản, số 5-2015.
5. Trần Đức Lương, Đổi mới: sự lựa chọn cách mạng nhằm mục tiêu phát triển
của Việt Nam, Tạp chí Cộng sản, số 7-2001.
6. PGS.TS. Ngô Văn Thạo, Phải đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết!, Báo
điện tử Đảng Cộng sản, ngày 2-10-2015.
7. PGS.TS. Nguyễn Trọng Phúc, Đổi mới, hoàn thiện hệ thống chính trị ở Việt
Nam hiện nay, Tạp chí Lý luận Chính trị và Truyền thông, số 9-2013. 7