Hiện trạng ô nhiễm môi trường rừng tại Việt Nam và giải pháp bảo vệ | Môn Quản lý tài nguyên và môi trường - Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội

lOMoAR cPSD| 60826700
Hiện trạng môi trường rừng tại Việt Nam
Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam, diện
tích rừng ở Việt Nam hiện nay là khoảng 14,7 triệu ha, chiếm khoảng 46,9%
diện tích tổng cộng của đất nước. Hiện tại, môi trường rừng ở Việt Nam đang
đối mặt với nhiều vấn đề và thách thức như:
1. Mất rừng: Việt Nam là một trong những quốc gia có mức độ mất rừng nghiêm
trọng nhất trên thế giới. Mất rừng gây ra nhiều vấn đề như sạt lở đất, tấn công của
động vật hoang dã, đất trồng cây bị xói mòn, ảnh hưởng đến nguồn nước và khí hậu.
- Theo báo cáo của Tổ chức Nông lương Liên Hợp Quốc (FAO), Việt Nam đã mất
khoảng 2 triệu ha rừng trong giai đoạn từ 1990 đến 2015. Đây là mức độ mất rừng
lớn nhất ở khu vực Đông Nam Á và đứng thứ 8 trên thế giới. Mất rừng đã gây ra hệ
lụy nghiêm trọng như sạt lở đất và xói mòn đất, tác động tiêu cực đến nguồn nước và khí hậu.
2. Đa dạng sinh học bị suy giảm: Do mất rừng, các loài động vật và thực vật đang bị
suy giảm số lượng và đa dạng sinh học. Việc giảm sút loài động vật có thể gây ra rủi
ro cho sự tồn tại của nhiều loài động vật khác trong hệ sinh thái rừng.
- Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) cho biết, Việt Nam có khoảng 880
loài động vật và thực vật đang có nguy cơ tuyệt chủng, trong đó có các loài quý hiếm
như hổ, voi và ngựa vằn. Suy giảm đa dạng sinh học có thể gây ra mất cân bằng sinh
thái và đe dọa sự tồn tại của nhiều loài khác trong hệ sinh thái rừng.
3. Xâm hại rừng: Xâm hại rừng gây ra nhiều vấn đề như khai thác gỗ trái phép, đốn
hạ cây trồng lúa hoặc trồng cà phê, đánh bắt, săn bắn động vật hoang dã.
- Việt Nam là một trong những quốc gia xuất khẩu gỗ lớn nhất thế giới. The Global
Forest Resource Assessment năm 2020, do FAO công bố, cho thấy Việt Nam có mức
độ khai thác gỗ vượt mức bền vững là 4 triệu m3/gạn (giá trị trung bình từ 2015 đến
2020), gấp 1,6 lần so với mức cho phép. Ngoài ra, việc khai thác trái phép cũng diễn
ra phổ biến tại các khu rừng khác như rừng thông và cỏ cây.
4. Ô nhiễm môi trường: Việc thải rác, xả thải, đổ dầu, sử dụng phân bón và thuốc trừ
sâu không đúng cách cũng gây ô nhiễm môi trường rừng. Điều này ảnh hưởng đến lOMoAR cPSD| 60826700
sức khỏe của các loài động vật và thực vật, cũng như gây hại cho người dân sống gần khu vực rừng.
- Theo Báo cáo tình hình rừng Việt Nam năm 2019 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển
Nông thôn, diện tích rừng tự nhiên trên cả nước giảm từ hơn 14 triệu ha vào năm
1943 xuống còn khoảng 10 triệu ha vào năm 2019. Sự giảm này chủ yếu do chặt phá
rừng để lấy gỗ, chuẩn bị đất đai cho các dự án phục vụ công nghiệp và nông nghiệp.
Ngoài ra, ô nhiễm môi trường trong việc thải rác, xả thải, đổ dầu cũng đã tác động
tiêu cực đến các khu rừng.
5. Biến đổi khí hậu: Biến đổi khí hậu cũng ảnh hưởng đến môi trường rừng, gây ra
sự thay đổi về môi trường sống của các loài động vật và thực vật.
- Việc biến đổi khí hậu cũng đang có những tác động đáng kể lên môi trường rừng ở
Việt Nam. Theo Báo cáo về biến đổi khí hậu và các tác động ở Việt Nam do Bộ Tài
nguyên và Môi trường thực hiện, nhiệt độ trung bình tại Việt Nam đã tăng từ 0,7 đến
0,8 độ Celsius trong thời kỳ 30 năm từ 1960 đến 1990. Ô nhiễm không khí và tình
trạng thiếu nước là những hậu quả trực tiếp của biến đổi khí hậu, gây ảnh hưởng đến
môi trường sống của các loài động vật và thực vật trong khu rừng.
6. Việc bảo vệ rừng chưa hiệu quả: Mặc dù đã có nhiều chính sách và biện pháp bảo
vệ rừng, nhưng việc thực hiện và tuân thủ chưa được hiệu quả. Việc phát triển kinh
tế, đô thị hóa, và nhu cầu sử dụng đất ngày càng tăng cũng góp phần vào việc mất rừng.
- Theo Hợp tác Quốc tế về Rừng (ITTO), chỉ có khoảng 7% diện tích mặt đất rừng
tự nhiên tại Việt Nam được quản lý theo một cách bền vững. Các vấn đề như việc
phát triển các dự án kinh tế, đô thị hóa và nhu cầu sử dụng đất ngày càng tăng đã
góp phần vào việc mất rừng và giảm hiệu quả của chính sách bảo vệ rừng.
=> Tóm lại, môi trường rừng ở Việt Nam đang đối mặt với nhiều vấn đề và thách
thức, cần có những biện pháp và chính sách bảo vệ môi trường rừng hiệu quả hơn
để giải quyết các vấn đề trên.
*Các biện pháp bảo vệ rừng có thể bao gồm: lOMoAR cPSD| 60826700 1.
Tăng cường giám sát và quản lý rừng: Việc tăng cường giám sát và quản lý
rừng nhằm ngăn chặn các hoạt động phá rừng, bảo vệ đa dạng sinh học và giảm thiểu
tác động của biến đổi khí hậu đến môi trường rừng. 2.
Tăng cường công tác giáo dục và nâng cao nhận thức của cộng đồng: Cộng
đồng cần được tăng cường nhận thức về tầm quan trọng của rừng và sự cần thiết của
việc bảo vệ môi trường rừng. 3.
Tăng cường sử dụng các phương tiện công nghệ mới để quản lý rừng: Các
công nghệ mới nhưviễn thám, hình ảnh vệ tinh và máy bay không người lái có thể
được sử dụng để giám sát và quản lý rừng hiệu quả hơn.