Hoàn cảnh ra đời và ý nghĩa nhan đề Chiếc thuyền ngoài xa đầy đủ nhất

Hoàn cảnh ra đời và ý nghĩa nhan đề Chiếc thuyền ngoài xa đầy đủ nhất
1. Khái quát về tác giả, tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa
1.1. Khái quát về tác giả
a. Cuộc đời và sự nghiệp của tác giả Nguyễn Minh Châu
Nguyễn Minh Châu (1930 - 1989) xuất thân từ làng Thơi, xã Quỳnh Hải (nay là xã Sơn Hải), thuộc
huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Vào đầu năm 1950, ông gia nhập quân đội và theo học tại
trường Sĩ quan Lục quân Trần Quốc Tuấn. Từ năm 1952 đến năm 1958, ông tham gia công tác và
chiến đấu tại Sư đoàn 320. Sau đó, vào năm 1962, Nguyễn Minh Châu chuyển sang làm công
việc tại Phòng Văn nghệ quân đội, và sau này làm việc cho tạp chí Văn nghệ Quân đội. Năm
2000, ông được Nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
b. Đóng góp trong văn chương của Nguyễn Minh Châu
Các tác phẩm tiểu thuyết và truyện ngắn của Nguyễn Minh Châu trước năm 1975 đặc trưng cho
thời kỳ kháng chiến chống Mỹ trong văn học Việt Nam. Ông được coi là một biểu tượng của văn
học thời kỳ này và là một trong những người đầu tiên mở đường cho sự đổi mới trong văn học
sau năm 1975. Nguyễn Minh Châu được thừa nhận là một trong những tác giả tiên phong của
văn học Việt Nam trong thời kỳ đổi mới.
Ông luôn thể hiện sự đổi mới mạnh mẽ trong ý thức nghệ thuật và cũng trong quá trình sáng
tác văn học. Quan điểm của ông về mối quan hệ giữa văn học và cuộc sống được đặt trên nền
tảng tinh thần nhân bản, với tâm điểm là con người. Tác phẩm nổi tiếng "Chiếc thuyền ngoài xa"
của Nguyễn Minh Châu, sáng tác vào tháng 8/1983, đầu tiên được in trong tập "Bến quê", và
sau đó được sử dụng để đặt tên cho cả tập truyện ngắn xuất bản vào năm 1987.
1.2. Khái quát về tác phẩm a. Lý do sáng tác
"Chiếc thuyền ngoài xa" ra đời vào năm 1983, sau 6 năm của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu
nước, khi mà đất nước đang dần trở lại cuộc sống bình thường. Trong giai đoạn này, nhiều vấn
đề về cuộc sống, văn hóa và nhân sinh, trước đây bị che khuất bởi hoàn cảnh chiến tranh, bắt
đầu được quan tâm và nêu ra. Tác phẩm này thể hiện xu hướng nghệ thuật chung của văn học
thời kỳ đổi mới, tập trung vào phân tích nội tâm cá nhân và con người trong cuộc sống hàng ngày. b. Bố cục
Tác phẩm chia thành ba phần:
Phần 1 (Từ đầu đến "chiếc thuyền lưới vó đã biến mất"): Tập trung vào hai phát hiện của nghệ sĩ Phùng.
Phần 2 (Tiếp sau đó đến "chống chọi với sóng gió giữa phá"): Kể câu chuyện về một người phụ nữ làm nghề hàng chài.
Phần 3 (Các phần còn lại): Trình bày tấm ảnh được lựa chọn từ một bộ lịch năm nào đó.
c. Giá trị nội dung
"Chiếc thuyền ngoài xa" thông qua câu chuyện về một bức ảnh nghệ thuật và sự thật đằng sau
nó, đưa ra một bài học quý báu về cách nhìn nhận cuộc sống và con người. Tác phẩm thúc đẩy
một góc nhìn đa diện và sâu sắc, giúp phát hiện bản chất thực sự đằng sau vẻ đẹp bề ngoài của một hiện tượng.
d. Giá trị nghệ thuật
Cốt truyện của "Chiếc thuyền ngoài xa" được xây dựng với nhiều tình huống độc đáo và ý nghĩa
khám phá về cuộc sống. Sử dụng ngôn ngữ và ngôi kể phù hợp với nội dung, tạo nên một hình
thức kể chuyện thú vị. Nhân vật trong tác phẩm được xây dựng một cách độc đáo và đặc sắc,
mang tính cách riêng biệt. Ngoài ra, tác phẩm còn tạo ra nhiều hình ảnh và tượng tượng sâu sắc
và chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa, làm nổi bật giá trị nghệ thuật của nó.
2. Hoàn cảnh sáng tác Chiếc thuyền ngoài xa
"Chiếc thuyền ngoài xa" của Nguyễn Minh Châu ra đời vào tháng 8/1983, ban đầu được xuất
bản trong tập truyện "Bến quê". Sau đó, tác phẩm này được vinh dự đặt tên cho toàn bộ tập
truyện ngắn, và xuất bản vào năm 1987. Năm 1983 là một thời điểm đặc biệt, khi cuộc chiến
tranh chống Mỹ đã kết thúc thành công, và đất nước chuyển về cuộc sống bình thường. Trong
giai đoạn này, Việt Nam đang trải qua một giai đoạn đổi mới, tạo ra nhiều điều bất ngờ và thú vị
trong cuộc sống, đặc biệt là đối với các nghệ sĩ như Nguyễn Minh Châu.
"Chiếc thuyền ngoài xa" là một tác phẩm xuất sắc của Nguyễn Minh Châu trong giai đoạn thứ
hai của sự nghiệp sáng tác của ông. Qua tác phẩm này, ông đã thể hiện sự chuyển biến quan
trọng trong phong cách sáng tác, từ việc tập trung vào tình hình chiến đấu đến việc tìm cảm
hứng từ cuộc sống và con người. Nguyễn Minh Châu đã định hướng ngòi bút của mình vào việc
khám phá con người trong hành trình tìm kiếm hạnh phúc và bình yên. "Chiếc thuyền ngoài xa"
không chỉ là một tác phẩm mang giá trị nhân đạo sâu sắc mà còn truyền đạt những thông điệp nghệ thuật quan trọng.
3. Ý nghĩa nhan đề Chiếc thuyền ngoài xa
Nhan đề "Chiếc thuyền ngoài xa" được tạo ra với tính biểu tượng cao, mở ra một cửa sổ để
khám phá tình huống truyện và chủ đề chính của tác phẩm. Nhan đề này gồm ba yếu tố quan
trọng: "Chiếc thuyền" là đối tượng quan sát, "ngoài xa" đại diện cho cự li quan sát, và nghệ sĩ
nhiếp ảnh Phùng là người quan sát. Một điểm quan trọng là cùng một đối tượng và người quan
sát, nhưng từ các cự li khác nhau, sẽ dẫn đến nhận thức và hiểu biết khác nhau.
Ban đầu, "Chiếc thuyền ngoài xa" trong tác phẩm mang đến một hình ảnh tuyệt đẹp, như con
thuyền đang thu lưới giữa biển sớm mờ sương, giống như "một bức tranh mực tàu của một
danh họa thời cổ". Vẻ đẹp này khiến cho nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng cảm thấy bối rối và xúc động,
và ông cảm nhận được "chân lí của cái toàn thiện" và "khoảnh khắc trong ngần của tâm hồn".
Tuy nhiên, khi con thuyền tiến lại gần hơn, vẻ đẹp bề ngoài đằng sau nó cũng ẩn chứa sự đau
khổ, bất hạnh, và bạo lực gia đình của những người dân làm nghề chài bị áp bức bởi đói nghèo và khốn khổ.
Bằng cách khắc phục mâu thuẫn giữa vẻ đẹp tuyệt đẹp của ngoại cảnh và sự thực phũ phàng
của cuộc sống, tác giả truyền đạt một bài học quan trọng về cách nhìn nhận cuộc sống và con
người. Ông nhấn mạnh rằng phải có cái nhìn đa diện và tránh cái nhìn đơn giản để khám phá
bản chất thực sự của sự vật và hiện tượng, và tìm hiểu sâu hơn về cuộc sống con người.
Nhan đề "Chiếc thuyền ngoài xa" tổng hợp một cách đơn giản mối quan hệ giữa nghệ thuật và
cuộc sống. Nghệ thuật thực sự đòi hỏi sự kết nối sâu sắc với cuộc sống thường nhật, và người
nghệ sĩ phải trung thực để khám phá hiện thực, dẫu cho đó có thể là khía cạnh tàn nhẫn của
cuộc sống con người. Tác giả, Nguyễn Minh Châu, đã thể hiện trách nhiệm của người nghệ sĩ
trong việc nhìn nhận cuộc sống và truyền đạt "giá trị nhân đạo" qua tác phẩm của mình.
4. Tóm tắt Chiếc thuyền ngoài xa
Nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng đã nhận lệnh để đến vùng biển miền Trung, một nơi anh từng trải qua
những cuộc chiến đấu, nhằm chụp một bộ ảnh nghệ thuật về biển và thuyền cho một bộ lịch
năm sau. Sau nhiều ngày điều tra và thay đổi quyết định, cũng như tìm kiếm khung cảnh tốt
nhất, anh cuối cùng đã tìm được một cảnh tượng tuyệt đẹp. Đó là hình ảnh một chiếc thuyền
chài ngoài xa đang tiến vào bờ, ẩn sau màn sương mờ ảo của buổi sáng. Cảnh này đẹp đến mức
gần như như một bức tranh mực tàu. Phùng nhanh chóng nắm máy ảnh và chụp, nhưng thì đột
nhiên anh phát hiện ra sau cảnh tượng đẹp đó là cảnh kinh hoàng: một người đàn ông đang dã
man đánh đập vợ mình trước sự chứng kiến của những đứa con. Trong số đó, thằng Phác, con
trai lớn, bất ngờ lao vào đánh trả cha mình để bảo vệ mẹ. Phùng bị sốc và kinh hoàng, anh
không thể nào chứng kiến cảnh tượng này mà không can thiệp. Anh tiến đến và cố gắng ngăn
cản người đàn ông, nhưng kết quả là anh bị đánh và bị thương.
Sau đó, người vợ bị người hàng xóm tên Đẩu mời đến tòa án Huyện. Tại đây, Phùng và Đẩu đã
cố gắng thuyết phục người đàn bà nên bỏ lão chồng vũ phu để ngăn chặn cảnh tượng đau lòng
này không lặp lại. Nhưng khi người đàn bà đưa ra lý lẽ bảo vệ quan điểm của mình, Phùng và
Đẩu chỉ có thể im lặng và cúi đầu. Người đàn bà sau đó trở lại cuộc sống hàng ngày, với những
khó khăn và những đòn roi khổ đau.
Nghệ sĩ Phùng trở về thành phố với những bức ảnh trong tay cùng những ký ức không thể nào
quên về những sự kiện kinh hoàng trên biển. Tấm ảnh thu vào bộ lịch năm đó làm nổi bật vẻ
đẹp hùng vĩ của biển cả và cuộc sống khó khăn của con người, tạo ra một ấn tượng mạnh mẽ
không chỉ đối với Phùng mà còn với nhiều người đọc khác.