




Preview text:
Khu vực nam á có mấy miền địa hình? Đặc điểm
của mỗi miền địa hình?
1. Khu vực Nam Á có mấy miền địa hình chính A. 3 B. 2 C. 4 D. 5 → A
Nam Á có ba miền địa hình khác nhau
Phía Bắc là hệ thống núi Mi-ma-lay-a, đồ sộ, chạy theo hướng Tây bắc-
Đông Nam dài gần 2600km, rộng trung bình từ 320-400 km
Nằm giữa là đồng bằng Ấn - Hằng rộng và bằng phẳng, chạy từ biển A-rap
đến vịnh Ben - gan dài hơn 3000km, bề rộng từ 250-350km
Phía Nam là sơn nguyên Đê - can tương đối thấp bằng phẳng. Hai rìa phía
Tây và phía Đông của sơn nguyên là các dãy Gát Tây và Gát Đông. 2. Dãy núi Hi-ma-lay-a
Himalaya hay còn gọi là Hy Mã Lạp Sơn là một dãy núi ở châu Á, phân chia
tiểu lục địa Ấn Độ khỏi cao nguyên Tây Tạng. Hệ thống núi Himalaya là dãy
núi cao nhất hành tinh và là nơi của 14 đỉnh núi cao nhất thế giới: các đỉnh
cao trên 8.000m, bao gồm cả đỉnh Everest.
Để thấy được kích thước khổng lồ của những dãy núi Himalaya, hãy so với
Aconcagua, trong dãy Andes, với độ cao 6.962m, là đỉnh cao nhất bên ngoài
Himalaya, trong khi hệ thống núi Himalaya có trên 100 núi khác nhau vượt quá 7.200m.
Dãy Himalaya trải khắp 7 quốc gia: Bhutan, Trung Quốc, Ấn Độ, Pakistan,
Myanmar và Afghanistan. Nó cũng là nơi khởi nguồn của 3 hệ thống sông lớn
trên thế giới, đó là lưu vực các sông Ấn, sông Hằng-Bramaputra và sông
Dương Tử. Khoảng 750 triệu người sống trên lưu vực của các con sông bắt
nguồn từ dãy Himalaya, tính luôn cả Bangladesh.
Khoảng 300 triệu năm trước, Trái đất từng tồn tại một siêu lục địa cổ đại
được gọi là "Gondwanaland". Trong Đại Trung sinh (250-65 triệu năm trước),
nó tác ra thành các lục địa, vùng đất mà chúng ta biết đến hiện nay như châu
Phi, Úc, Nam Mỹ, Nam Cực, Madagascar và Ấn Độ. Điều này đánh dấu sự
chia cắt các đại dương trên thế giới để hình thành Đại Tây Dương, Thái Bình
Dương và Ấn Độ Dương.
Trong khoảng 100 triệu năm trước, một vùng đất tách ra khỏi lục địa Phi và di
chuyển về phía Đông. Vào thời điểm đó, Ấn Độ chỉ là một hòn đảo nổi trên
đại dương Tethys. Trong 85-90 triệu năm tiếp theo, Ấn Độ tách khỏi
Madagascar và trôi dạt về phía Đông Bắc. Nó di chuyển với tốc độ trung bình
18-19 cm mỗi năm cho đến khi được bồi tụ vào lục địa Á-Âu.
Khoảng 50-60 triệu năm trước, quá trình tiến lên phía Bắc của mảng Ấn Độ
chậm lại đáng kể, chỉ còn khoảng 4-6 cm mỗi năm. Sự chậm lại cho thấy rằng
sự va chạm ban đầu giữa châu Á và Ấn Độ bắt đầu.
Các lục địa và lớp vỏ đại dương trên Trái Đất được cấu tạo bởi các mảng đá
vụn l owns và bất thường khác nhau, được gọi là các mảng kiến tạo. Các
mảng thạch quyển bao gồm 15-20 mảng kiến tạo chuyển động va chạm với
nhau ở tốc độ khác nhau thông qua quá trình đối lưu. Sự chuyển động và
phân tách của các mảng như vậy được gọi là chuyển dịch kiến tạo.
Cách đây khoảng 50 triệu năm, mảng Ấn Độ đã đóng kín hoàn toàn đại
dương Tethys, sự tồn tại của đại dương này được xác định thông qua các đá
trầm tích lắng đọng trên đáy đại dương, và các núi lửa ở rìa của nó. Vì các
trầm tích này nhẹ nên nó được nâng lên thành núi thay vì chìm xuống đáy đại dương.
Sự va chạm của mảng Ấn Độ với mảng Á-Âu dọc theo ranh giới giữa Ấn Độ
và Nepal đã tạo thành một đai kiến tạo để sinh ra cao nguyên Thanh Tạng và
dãy núi Himalaya, do các loại trầm tích đại dương đã chụm lại giống như đất
trước khi bị vùi lấp. Ấn Độ tiếp tục di chuyển theo chiều ngang bên dưới cao
nguyên Thanh Tạng làm cho cao nguyên này nâng lên.
Himalaya là dãy núi trẻ nhất trên thế giới về lịch sử địa chất. Đặc điểm đặc
trưng nhất là hiện nay nó vẫn hoạt động. Theo ước tính, tốc độ nâng lên cao
nhất của Himalay là 1cm mỗi năm.
Theo các nghiên cứu gần đây, dãy Himalaya trong tương lai sẽ phải đối mặt
với tình trạng khủng hoảng nước bởi nó là điểm đến phổ biến của rất nhiều
người trên thế giới. Mực nước ngầm ở đây đã xuống đến mức nguy cấp. Để
đối phó với tình trạng căng thẳng về nước đang diễn ra, cần quy hoạch tốt
các đô thị miền núi. Nepal đã thành công trong việc này bằng cách phân định
các khu vực đô thị nhằm tiết kiệm nước cho hệ sinh thái.
Hiện nay, mảng Ấn Độ vẫn đang di chuyển về phía Bắc với tốc độ khoảng 5
cm mỗi năm. Điều này khiến cho mảng Á - Âu bị biến dạng trong khi mảng Ấn
Độ bị nén với tốc độ 4mm mỗi năm. Nó làm cho dãy Himalaya được nâng cao
khoảng 5 mm mỗi năm (tối đa 1cm/năm). Sự chuyển động của mảng Ấn Độ
vào mảng Á-Âu cũng gây ra các hoạt động địa chấn như động đất thường xuyên ở khu vực này.
3. Đồng bằng Ấn-Hằng
Đồng bằng Ấn-Hằng hay các đồng bằng miền Bắc hay Đồng bằng sông Bắc
Ấn Độ là một đồng bằng lớn và màu mỡ bao gồm phần lớn phần phía bắc và
đông của Ấn Độ, các phần đông dân nhất là Pakistan, nhiều phần của miền
nam Nepal và gần như toàn bộ Bangladesh. Đồng bằng được đặt theo tên
sông Ấn (indus) và sông Hằng (Ganges), hai hệ thống sông tạo nên nó.
Đồng bằng là khu vực đông dân cư nhất Trái Đất, là nơi sinh sống của gần 1
tỉ người (khoảng 1/8 dân số toàn cầu) trên một diện tích 700.000km2 (270.000mi).
Đồng bằng Ấn-Hằng có giới hạn ở phía bắc là dãy Himalaya, là khởi nguồn
của nhiều con sông tạo nên đồng bằng được giới hạn bằng Vindhya- và dãy
núi Satpura, cùng cao nguyên Chota Nagpur. Ở phía tây là cao nguyên Iran. Phân chia
Một số nhà địa lý học chia đồng bằng Ấn-Hằng thành các phần: thung lũng
sông Ấn, đồng bằng Punjab, các đồng bằng Haryana, đồng bằng trung và hạ
du sông Hằng. Theo định nghĩa khác, đồng bằng Ấn-Hằng được chia làm hai
lưu vực bởi dãy Delhi; phần phía tây gồm có đồng bằng Punjab và đồng bằng
Haryana, phần phía đông bao gồm hệ thống lưu vực sông Hằng-Bramaputra.
Dãy Delhi chỉ cao 300 mét trên mực nước biển, nên gây ra nhận thức rằng
đồng bằng Ấn-Hằng kéo dài liên tục giữa hai lưu vực sông. Cả đồng bằng
Punjab và Haryana đều được cung cấp nước từ các sông Ravi, Beas và
Sutlej. Các dự án thủy lợi đang trong tiến triển trên các con sông này sẽ làm
suy giảm mực nước sông, tác động đến các vùng đông bằng thấp hơn tại
bang Punjab tại Ấn Độ và thung lũng sông Ấn tại Pakistan.
Đồng bằng trung du sông Hằng trải rộng từ sông Yamuna ở phía tây đến
bang Tây Bengal ở phía đông, Phần đồng bằng hạ du sông Hằng và thung
lũng Assam tươi tốt hơn vùng đồng bằng trung du sông Hằng. Phần đồng
bằng hạ du sông Hằng tập trung tại Tây Bengal, sông Hằng cùng sông
Yamuna tạo nên đồng bằng sông Hằng. Brahmaputra chảy từ Tây Tạng với
tên gọi Yarlung Tsangpo và sau đó chảy qua Arnachal Pradesh và Assam,
trước khi chảy vào Bangladesh. 4.Sơn nguyên Đê can
4.1. Sơn nguyên Đê can nằm ở đâu?
Deccan là một cao nguyên lớn tại Ấn Độ và chiếm phần lớn miền Nam Ấn Độ.
Cao nguyên đạt cao độ một trăm mét ở phía Bắc, tăng lên đến hơn một km ở
phía Nam, tạo thành một tam giác nổi lên giống như đường bờ biển phía dưới
của tiểu lục địa Ấn Độ. Cao nguyên trải rộng trên tám bang của Ấn Độ và là
một môi trường sống rộng lớn, bao phủ Trung và Nam Ấn Độ.
3.2. Đặc điểm địa lý của sơn nguyên Đê can
Cao nguyên Deccan nằm ở phía nam của đồng bằng Ấn-Hằng. Dãy Ghat
Tây khá cao và do vậy ngăn hơi ẩm của gió mùa tây nam đến cao nguyên
Deccan, do vậy khu vực nhận được lượng mưa rất ít. Phía đông cao
nguyên Deccan có cao độ thấp và kéo dài về phía bờ biển đông nam Ấn Độ.
Rừng của cao nguyên cũng tương đối khô hạn song được bảo vệ nhằm
giữa lại nước mưa và tạo nên các con suối và sau đó hợp thành các dòng
sông chảy xuống vùng bồn địa và đổ ra vịnh Bengal.
Hầu hết các cong sông tại cao nguyên Deccan chảy từ bắc xuống nam.
Sông Godavari và các chi lưu của nó, bao gồm cả sông Indravati, có lưu
vực chiếm phần lớn phía bắc của cao nguyên, khởi nguồn từ Ghat Tây và
chảy về phía đông ra vịnh Bengal. Sông Tungabhadra, sông Krish cùng các
chi lưu, bao gồm sông Bhima, chảy từ tây sang đông, có lưu vực ở phần
giữa của cao nguyên. Phần cực nam của cao nguyên là lưu vực của sông
Kaveri, từ Ghat Tây tại Karnataka và uốn về phía nam vượt qua vùng đồi
Nilgiri tại thác Hogenakal vào bang Tamil Nadu, sau đó tạo thành thác
Shivanasamudra tại thị trấn đảo Shivanasamudra, thác nước lớn thứ hai tại
Ấn Độ và lớn thứ 16 thế giới, trước khi chảy vào hồ chứa Stanley tạo bởi
đập Mettur và cuối cùng chảy vào vịnh Bengal.
Hai con sông chính không chảy vào vịnh Bengal là Narmada và Tapti.
Chúng khởi nguồn từ Ghat Đông và đổ vào biển Ả Rập. Tất cả các sông của
cao nguyên Deccan đều phụ thuộc vào lượng mưa và trở nên khô hạn vào mùa hè.
4.3 Khí hậu tại sơn nguyên Đê can
Khí hậu của cao nguyên thay đổi từ Khí hậu bán khô hạn ở phía bắc đến
nhiệt đới ở hầu hết phần còn lại với các mùa mưa và khô rõ rệt. Mùa mưa
diễn ra từ tháng 6 đến tháng 10. Từ tháng 3 đến tháng 6 có thể rất khô và
nóng với nhiệt độ thường xuyên trên 40 độ C.
Sơn nguyên Đê - can lại có khí hậu khô hạn, khi gió mùa Tây Nam vào khu
vực sơn nguyên Đê can thì bị dãy Gat tây cản lại nên mưa lớn ở dãy Gat
tây. Khi mùa đông, gió Đông Bắc từ dãy Himalaya xuống bị dãy Gat tây cản
lại nên tích tụ ở đó. Vì gió đông bắc có đặc điểm lạnh, khô ít mưa nên khu
vực nội địa sơn nguyên Đê Can sẽ không có mưa.
Sơn nguyên Đê can có vị trí nằm kẹp giữa hai dãy núi cao nên khí hậu bị
ảnh hưởng rất lớn, nhất là yếu tố nhiệt độ và lượng mưa.
Phía tây sơn nguyên là dãy Gat tây có tác dụng chắn gió mùa tây nam từ
biển A - rap thổi vào, mưa hết ở ven biển và gây ra khí hậu nóng và khô.
Bên cạnh đó, bờ phía đông của sơn nguyên lại bị tác dụng chắn của dãy
Gat đông ngăn cản sự ảnh hưởng của các khối khí nóng ẩm từ vịnh Ben - gan thổi vào.
Ngoài ra, với đặc điểm địa hình như một chiếc phễu hút gió mùa đông bắc bị
biến tính thành lạnh khô vào mùa đông. Càng khắc sâu tính chất khô hạn cho sơn nguyên.
Document Outline
- Khu vực nam á có mấy miền địa hình? Đặc điểm của m
- 1. Khu vực Nam Á có mấy miền địa hình chính
- 2. Dãy núi Hi-ma-lay-a
- 3. Đồng bằng Ấn-Hằng
- 4.Sơn nguyên Đê can
- 4.1. Sơn nguyên Đê can nằm ở đâu?
- 3.2. Đặc điểm địa lý của sơn nguyên Đê can
- 4.3 Khí hậu tại sơn nguyên Đê can