Luận văn : Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng thực phẩm đóng hộp xuất xứ từ Trung Quốc | Trường Đại học Cần Thơ

Luận văn : Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng thực phẩm đóng hộp xuất xứ từ Trung Quốc | Trường Đại học Cần Thơ. Tài liệu gồm 109 trang, giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH T- QUẢN TRỊ KINH DOANH
--- ---
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
HÀNH VI TIÊU DÙNG THC PHM ĐÓNG HP
XUT X T TRUNG QUỐC
Giáo viên hướng dẫn
: Sinh viên thc hiện:
LÊ TH DIU HIN LƯU BÁ ĐẠT
Lớp : KT0922L1
MSSV: LT09172
Cn Thơ - 2011
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
ii
LỜI CẢM TẠ
۞۞۞
Lời đầu tiên em xin chân thành cám ơn các thầy khoa kinh tế trường
Đại học Cần Thơ đã nhiệt tình chdạy cũng n cung cấp kiến thức cho em trong
suốt quá trình hc tập trong những năm qua để làm hành trang bước o đời khi
rời khỏi mái trưng thân thương . Đặc biệt em xin chân thành cảm ơn Thị
Diu Hin đã nhiệt tình giúp đ em vượt qua những k khăn trong suốt quá
trình thc hiện đề tài tt nghiệp ca mình.
Em rất mong sự thông cảm và góp ý ca thy cho đề tài tốt nghiệp của
em, kiến thc và kinh nghim còn nhiu hạn chế nên đtài không tránh khỏi
những sai sót và khuyết điểm.
Cuối cùng em xin chúc thy Khoa Kinh tế - Quản trị kinh doanh nhiều
sức khỏe và thành công trong công việc. Em xin chân thành cảm ơn!
Sinh viên thực hiện
Lưu Bá Đạt
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
iii
LỜI CAM ĐOAN
۞۞۞
Em xin cam đoan rng đtài này do chính em thực hiện, các số liệu thu
thập và kết quả phânch trong đtài là hoàn toàn trung thc, đề tài không trùng
với bất kỳ đề tài nghiên cứu khoa học nào.
Ngày tháng năm 2011
Sinh viên thực hiện
Lưu Bá Đạt
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
iv
BN NHẬN T LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
• Họ và tên người hướng dn: Lê ThDiu Hin
• Chuyên ngành: Bộ môn Quản trị kinh doanh
• Cơ quan công tác: trường Đại học Cn Thơ
• Tên sinh viên: Lưu Đạt
• Mã s sinh viên: LT09172
• Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh tổng hợp
• Tên đề tài: Phân tích các nhân t nh hưởng đến hành vi tiêu dùng thc phm
đóng hp xut x t Trung Quc
NỘI DUNG NHẬN XÉT
1. Tính phù hợp ca đ tài với chuyên ngành đào tạo:
………………………………………………………………………......
..................................................................................................................................
2. Về hình thức:
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
3. Ý nghĩa khoa học, thc tiễn và tính cấp thiết của đ tài:
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
4. Độ tin cậy của s liệu và tính hin đại của luận n:
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
5. Nội dung và các kết quả đạt được(theo mục tiêu nghn cứu,...)
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
6. Các nhn xét khác:
................................................................................................................................
7. Kết luận:
.................................................................................................................... ............
Cần Thơ, ngày …..tng….. m 2011
Người nhận xét
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
v
MỤC LỤC
CHƯƠNG 1
PHẦN GIỚI THIU
1.1 ĐẶT VN ĐNGHIÊN CU....................................................................1
1.2 MC TIÊU NGHIÊN CU........................................................................2
1.2.1 Mục tiêu chung ................................................................................................ 2
1.2.2 Mục tiêu cụ th.................................................................................................2
1.3 CÁC GIẢ THUYT CN KIỂM ĐỊNH VÀ CÂU HỎI NGHIÊN CU.2
1.3.1 Các giả thuyết cn kiểm định............................................................................2
1.3.2 Câu hỏi nghiên cu ..........................................................................................2
1.4 PHẠM VI NGHIÊN CU...........................................................................3
1.4.1 Không gian.......................................................................................................3
1.4.2 Thi gian..........................................................................................................3
1.4.3 Đối tượng nghiên cu.......................................................................................3
1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIU ..........................................................................3
CHƯƠNG 2
PHƯƠNG PHÁP LUN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CU
2.1. PHƯƠNG PHÁP LUN ............................................................................5
2.1.1 Thc phẩm đóng hp .....................................................................................5
2.1.2 Thtrường người tiêu dùng và hành vi mua hàng của người tiêu dùng. .....5
2.1.2.1 Khái quát v thị trường người tiêu dùng.....................................................5
2.1.2.2 Mô hình hành vi mua của người tiêu dùng. ................................................6
2.1.2.3 Những nhân tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng cá nhân .......................... 8
2.1.2.4 c dạng hành vi mua sắm ...................................................................... 11
2.1.3 Tiến trình ra quyết định mua ......................................................................12
2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CU.............................................................17
2.2.1 Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ 17
2.2.2 Phương pháp phân tích dữ liệu .......................................................................17
2.2.3 Lý thuyết các phương pháp phân tích dữ liệu..................................................18
2.2.4 Khung nghiên cứu.......................................................................................... 21
CHƯƠNG 3
GII THIU KHÁI QT VCẦN THƠ VÀ NGÀNH CÔNG NGHIP
THC PHẨM ĐÓNG HP CỦA VIT NAM
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
vi
3.1 TNG QUAN VỀ THÀNH PHCẦN THƠ ..........................................22
3.1.1. Lịch sử hình thành.........................................................................................22
3.1.2. Vị trí địa....................................................................................................23
3.1.3. Đơn vị hành chính......................................................................................... 23
3.1.4. Cơ sở hạ tầng ................................................................................................23
3.1.5. Tình hình kinh tế........................................................................................... 25
3.2 NGÀNH CÔNG NGHIP THC PHẨM ĐÓNG HP TẠI VIT NAM
..........................................................................................................................29
3.2.1 Thc phẩm đóng hp...................................................................................... 30
3.2.2 Bánh ko đóng gói .........................................................................................31
3.2.3 Ngành đồ ung............................................................................................... 32
3.3 THC TRNG TIÊU DÙNG THC PHM ĐÓNG HP TI CN
THƠ THÔNG QUA CÁC MU NGHIÊN CU ..........................................34
CHƯƠNG 4
KT QUNGHIÊN CU VÀ THO LUN
4.1 ĐẶC ĐIỂM MU PHÂN TÍCH...............................................................40
4.1.1 Kết cu giới tính của đối tượng nghiên cu .................................................... 40
4.1.2 Mc thu nhập hàng tháng ca đối tượng nghiên cứu.......................................40
4.1.3 Nghề nghiệp và trình độ học vấn của đối tượng nghiên cứu............................41
4.1.4 Tình trạng hôn nhân ....................................................................................... 42
4.1.5 Tổng kết đặc điểm của đốiợng nghiên cứu trong đề tài...............................43
4.2 KIM ĐỊNH CÁC MI QUAN H.........................................................44
4.2.1 Kiểm đnh mi quan hgia nghnghip ca đối tượng nghn cu vi s ln
mua thc phẩm đóng hp (kiểm định Chi-spuare) ................................................... 44
4.2.2 Kiểm đnh mi quan hgia thu nhp và slần ngưi tiêu dùng quyết định
mua thc phẩm đóng hp trong mt tuần ................................................................ 44
4.2.3 Kiểm đnh giữa thu nhp với nơi mua thực phẩm đóng hp............................ 45
4.2.4 Kiểm đnh mối quan hệ giữa tình trạng hôn nhân của đối ng nghiên cứu và
s lần mua thực phẩm đóng hộp..............................................................................45
4.3 ĐÁNH GIÁ MC ĐỘ QUAN TRNG VTIÊU CHÍ CHT LƯỢNG
KHI CHỌN MUA THC PHẨM ĐÓNG HP CỦA NGƯỜI TU DÙNG
..........................................................................................................................46
4.4 PHÂN TÍCH HÀNH VI CA NGƯỜI TIÊU DÙNG ĐỐI VỚI CÁC
LOI THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP XUẤT XỨ TỪ TRUNG QUỐC............48
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
vii
4.4.1 Phân tích các tiêu chí nh hưởng đến quyết định mua thực phẩm đóng hộp
có xuất x từ TQ của người tiêu dùng ................................................................. 48
4.4.1.1 Hs tin cy Cronbach Alpha .................................................................48
4.4.1.2 Slượng nhân tố ..................................................................................... 49
4.4.1.3 Đặt tên các nhân t .................................................................................. 50
4.4.1.4 Nhân s ...................................................................................................51
4.4.1.5 Phân tích hi qui đa biến..........................................................................52
4.4.2 S nhận biết của người tiêu dùng....................................................................53
4.4.3 Tìm hiu nguyên nhân thc phm đóng hp của Trung Quc mt tại Vit
Nam........................................................................................................................54
4.4.4 Phân tích nhân tảnh hưởng đến mức độ hài ng ca người tiêu ng khi s
dng thực phẩm TQ ................................................................................................ 56
4.4.4.1 Hs tin cy Cronbach Alpha .................................................................56
4.4.4.2 Mô hình hi quy Binary Logistic ............................................................. 59
4.5 NHN XÉT CA NGƯỜI TIÊU DÙNG TRONG VIC SO SÁNH
GIA THC PHM ĐÓNG HP CỦA VIT NAM THC PHM
ĐÓNG HP CỦA TRUNG QUC................................................................61
4.5.1 Về chất lượng sản phẩm .................................................................................61
4.5.2 Về giá cả ........................................................................................................ 63
4.6 ĐÁNH GIÁ CHUNG HÀNH VI CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG ĐỐI VỚI
CÁC LOẠI THỰC PHM ĐÓNG HỘP XUT XỨ TTQ .......................64
TÓM TẮT CHƯƠNG 4..................................................................................66
CHƯƠNG 5
MỘT S GII PHÁP NHẰM ĐNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN CHO
NGÀNH CÔNG NGHIỆP THỰC PHM ĐÓNG HỘP VIỆT NAM
5.1 NHỮNG THUẬN LỢI VÀ HẠN CHCỦA NGÀNH CÔNG NGHIỆP
THỰC PHM ĐÓNG HỘP CỦA VIỆT NAM..............................................68
5.1.1 Mặt đạt được..................................................................................................68
5.1.2 Mặt chưa đạt được.......................................................................................... 69
5.2 NHỮNG GIẢI PHÁP GIÚP NGƯỜI TIÊU DÙNG TP.CẦN THƠ
NGÀY CÀNG ƯU TIÊN SỬ DỤNG SẢN PHẨM CỦA VIỆT NAM...........70
CHƯƠNG 6
KẾT LUẬN VÀ KIN NGH
6.1 KẾT LUẬN................................................................................................75
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
viii
6.2 KIN NGHỊ...............................................................................................76
6.2.1 Đối vi UBND thành ph Cần Thơ và các S ngành ......................................76
6.2.2 Đối vi cơ quan quản lý chất lượng trên địa bàn thành ph............................. 77
6.2.3 Đối vi người tiêu dùng .................................................................................77
6.3 HẠN CHẾ VÀ HƯỚNG NGHIÊN CU TIẾP THEO .....................................78
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
ix
DANH MỤC BIỂU BẢNG
Bảng 3.1 : Tổng g trị sản xuất trên địa bàn phân theo thành phần kinh tế (giá so
sánh 1994).........................................................................................................25
Bảng 3.2: Các loại thực phm đóng hp............................................................37
Bảng 3.3: Bảng thống kê tình hình mua sắm .....................................................38
Bảng 4.1: Bảng thu nhập của đối tượng nghiên cứu...........................................40
Bảng 4.2: Bảng kết hợp giữa nghề nghiệp và thu nhập ......................................43
Bảng 4.3: Kết quả kim đnh mqh giữa nghề nghiệp và s lần mua TPĐH........44
Bảng 4.4: Kết quả kim đnh mqh giữa thu nhập và s lần mua.........................44
Bng 4.5: Kết quả kiểm đnh mqh giữa thu nhpi mua.............................45
Bảng 4.6: Đánh giá v các tiêu chí chất lượng...................................................46
Bảng 4.7: Diễn giải các biến ảnh hưởng đến quyết định mua TPĐH .................48
Bảng 4.8: Ma trận các nhân tố sau khi xoay ......................................................50
Bng 4.9: Din gii các biến..............................................................................52
Bảng 4.10 Phân tích hồi qui đa biến ..................................................................53
Bảng 4.11: Các nguyên nhân TPĐH ca TQ có mt tại VN...............................54
Bảng 4.12: Bảng diễn gii các biến ảnh hưởng đến mức độ hài lòng của người
tiêu ng khi sử dụng TPĐH của Trung Quốc...................................................56
Bảng 4.13: Ma trận các nhân t sau khi xoay ....................................................57
Bảng 4.14 : Thống kê mô tmức đ hài lòng của người tiêu dùng ....................58
Bảng 4.15: Kiểm tra mức độ chính xác của dự báo............................................59
Bảng 4.16: Kết quả kiểm định Wald về ý nghĩa của hệ số hồi qui .....................60
Bảng 4.17: So sánh v chất lượng sn phẩm......................................................61
Bảng 4.18: So sánh v giá cả.............................................................................63
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
x
DANH MỤC HÌNH
Hình 2.1: Mô hình hành vi mua ca người tiêu dùng...........................................7
Hình 2.2: Các yếu tố nh hưởng đến hành vi của người tiêu dùng .......................8
Hình 2.3: Qúa trình hình thành quyết định mua hàng ........................................12
Hình 2.4: Quyết định lựa chọn ..........................................................................14
Hình 2.5 Những yếu tố kìm hãm quyết đnh mua ..............................................15
Hình 2.6: Phản ứng của khách hàng ..................................................................16
Hình 2.7: Mô hình nghn cứu...........................................................................21
Hình 3.1: Số liệu và dự báo doanh số bán thực phm đóng hộp.........................30
Hình 3.2: Số liệu và dự báo doanh số bán hàng mặt hàng bánh kẹo...................32
Hình 3.3: Tình hình mua sắm........................................................................... 38
Hình 4.1: Biểu đồ thhiện giới tính ................................................................ 40
Hình 4.2: Nghề nghiệp đối tượng nghiên cứu.................................................. 41
Hình 4.3: Trình độ học vấn đối tượng nghiên cứu ........................................... 42
Hình 4.4: Tình trng n nhân ........................................................................ 42
Hình 5.1: Chuỗi cung ứng thực phẩm đóng hộp an toàn ................................... 73
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
xi
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
1
CHƯƠNG 1
PHN GII THIU
1.1 ĐẶT VN ĐNGHIÊN CU
Thc phẩm là một trong những nhu yếu phẩm không thể thiếu trong đời
sống hàng ngày của mọi người. Thực phẩm là ngun dinh dưỡng duy trì cuc
sống, bsung những tiêu hao mất đi trong sinh hot và duy trì cuộc sống khoẻ
mạnh, phát triển. Và việc đm bảo v sinh an toàn thực phm (VSATTP) rt
quan trọng trong những bữa ăn hàng ngày liên quan đến sức khoẻ, đến th
chất của con người, đến nguồn nhân lực để phát triển đất ớc, đóng góp quan
trọng vào việc duy trì mt nòi giống dân tộc cường tráng, trí tuệ.
Thế nhưng ny nay, li ích kinh tế nhiu người đã bỏ qua nhng
nguy cơ him họa t thc phm mà kinh doanh nhng sn phm rẻ tin, kém cht
lượng. Trong snhng sản phm trôi ni, m phm chất đang tung hoành trên
thị trường Vit Nam phn ln nhng thc phm, hàng a xut phát t
Trung Quc. Các thc phm Trung Quc 3 không “Không nhãn mác, không thi
hạn sdụng, không ngun gc xut sứ” đã y ra hàng lot các vụ bi
vthc phm dn đến nhng vụ ngộ độc thc phm, nhng mm bnh tim tàng,
nhng di chng trong tương lai như việc ng hóa cht làm lòng đỏ trng vịt
trông đỏ hơn, làm mc giả, tái chế du bn, phm màu thc phm có cha sudan,
gia vị cha chất gây ung t, gia vị tm ướp biến thịt ln thành tht bò và đặc bit
vụ sa nh cho bé có nhiễm Melamin đã tht s y hoang mang cho các bà
mẹ Việt Nam…đã đánh n mt hi chuông cnh báo vnhng mi nguy thc
phm xung quanh chúng ta, làm dy lên mi lo ngại không biếtn có bao nhiêu
loại thc phm nhiễm độc đang được đưc sdụng hng ngày mà người tiêu
ng chưa phát hiện đưc.
Thàng loạt các vụ pt hin thc phm Trung Quc nhiễm độc đã tr
thành điểm ng được squan tâm, chú ý của nhiu người làm thay đổi hành vi,
thói quen mua sm của người tiêu dùng. Rất nhiều người tiêu ng đã biết cảnh
giác và thông thái hơn trong vic chọn la những mặt hàng có nhãn hiu và được
y bán trong c siêu thhoặc các cửa hàng uy tín, hay trvvi hàng Vit
Nam cht lưng cao. Để hiu hơn hành vi của người tiêu ng đi vi các sản
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
2
phm xut phát tTrung Quc i chọn đi nghiên cu “Phân tích hành vi
tiêu dùng của người n trên địa bàn qun Ninh Kiu, TP.Cn Thơ đối vi
thực phẩm đóng hp có nguồn gốc xuất xứ từ Trung Quc”
1.2 MC TIÊU NGHIÊN CU
1.2.1 Mc tiêu chung
Phân tích hành vi tiêu dùng của người dân trên địa bàn qun Ninh Kiu,
TP.Cn Thơ đối với thực phẩm đóng hp có nguồn gốc xuất sứ từ Trung Quốc.
1.2.2 Mc tiêu cụ th
- Phân tích thc trạng tiêu dùng các loại thc phẩm đóng hp của ngưi tiêu
ng trên đa bàn qun Ninh Kiu, TP.Cần T.
- Phân tích hành vi ca người tiêu ng trên địa bàn qun Ninh Kiu,
TP.Cần Thơ đối vi quyết định la chọn thc phẩm đóng hpnguyên nhân
sao thc phm tTrung Quc được người tiêu dùng Vit Nam s dng.
- Đề xut giải pháp đngười tiêu dùng trên địa bàn TP.Cn Thơ ny càng
ưu chuộng ưu tiên dùng hàng Vit nhiều hơn.
1.3 CÁC GIẢ THUYT CN KIỂM ĐỊNH VÀ CÂU HỎI NGHIÊN CU
1.3.1 Các giả thuyết cn kim đnh
H1: Các yếu t đưa vào hình nh hưng đến hành vi của người tiêu
dùng khi s dng thc phm đóng hp của Trung Quốc.
H2: Các yếu t đưa vào mô hình có nh hưởng đến mc đ hài lòng ca
người tiêu dùng khi s dng thc phm đóng hp ca Trung Quc.
H3: Người tiêu dùng có nhn đnh như thế nào v chất lưng giá c gia
thc phẩm đóng hp do Vit Nam sản xut và do Trung Quc sản xut?
1.3.2 Câu hỏi nghiên cu
Nhng yếu tnào nh hưởng đến quyết đnh la chọn thc phm đóng hp
xuất xứ từ Trung Quốc của ngưi tiêu dùng?
Mức độ hài lòng của người tiêu dùng với các loại thực phẩm đóng hộp xuất
xứ từ TQ ?
Làm thế nào để ngưi tiêu dùng TP.Cn Thơ càng ngày ng ưa chung các
sản phm do Vit Nam sn xut?
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
3
1.4 PHẠM VI NGHIÊN CU
1.4.1 Không gian
Đề i được được điều tra nghiên cu tại địa bàn qun Nink Kiu, TP.Cn
Thơ. Địa bàn qun Ninh Kiu bao gm 12 phường nhưng do thời gian, điều kin
kinh phí thun tin trong vic ly mu nên slưng mẫu đưc ly tp trung
nhiu nht tại các phường An Hòa, Xuân Khánh, Hưng Lợi
1.4.2 Thi gian
Đề tài đưc thc hin trong khoảng thi gian tngày 9/9/2011 đến ngày
24/11/2011.
1.4.3 Đối tượng nghiên cu
Đối tượng nghn cu của đi là tt cả người tiêu dùng sinh sng trên đa
bàn qun Ninh Kiu, TP.Cn Thơ, đã tng sdụng thc phẩm đóng hp
biết đến ng như đã tiêu dùng c loại thc phm đóng hp ngun gc xut
xtTrung Quc.
1.5. LƯỢC KHO TÀI LIU
SQuang Thái (2009). “Phân tích hàng vi ca khách ng đối vi mng di
động Viettel trên địa bàn TP.Cần Thơ”. Mục tiêu 1: tả thc trạng sdụng
mạng di đng Viettel trên đại bàn TP.Cn Thơ tác giả s dụng phương pháp
thng kê mô tả. Mục tiêu 2: phân tích mc độ trung thành của khách hàng đối vi
vic sdụng mạng di động Viettel ng dụng nghn cu U.A.I c định mức độ
trung thành tại thi đim nghn cu. Mục tiêu 3: phân tích các yếu t nh hưởng
của các nhân tố đến s tha mãn và xác sut chọn mạng di động Viettel ng dụng
phân tích nhân t, phương trình hồi qui đa biến, vn dụng mô hình hi qui Binary
logistic.
Thiên Khoa (2010). “Mt s gii pháp thúc đẩy người Việt ưu tiên dùng
mỹ phẩm thương hiệu Vit ti TP.Cần Thơ”. Mục tiêu 1: phân tích thc trạng
tiêu dùng m phm ni của ngii tại TP.Cn Thơ sử dụng phương pháp tả,
so sánh, tng hp s liu thcp tcc thng kê, báo chí. Mục tiêu 2: phân tích
nhng yếu t c động đến thị hiếu tiêu dùng, chọn la nhãn hiệu đi vi nhãn
hiu m phm ni ngoi nhp vi mục tiêu này tác giả s dụng phương pháp
thng kê mô tả, phân tích tn s, phân tích bảng chéo, phân tích nhân ttsliu
sơ cấp bng SPSS 16.0. Mục tiêu 3: nghiên cu xu hướng tiêu dùng mỹ phm ni
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
4
hin nay của người Vit tác giả sử dụng phương pháp phân tích Cronbach Alpha,
sdụng phương pháp phân tích nhân t khám phá, phương pháp phân tích mean,
phân tích hồi qui đa biến. Mục tiêu 4: đxut giải pháp giúp doanh nghip cung
cp hành hóa, dịch vụ tha mãn nhu cu người tiêu dùng hin nay và giải pháp đ
người Vit ngày ng ưu chuộng và tiêu dùng hàng Vit nhiều hơn.
Nguyn Hng Thoa (2010). “Phân tích thc trng tiêu dùng sữa vùngng
thôn đồng bng song Cu Long”. Mục tiêu 1: đánh giá tng quan ngành sữa Vit
Nam và sơ lược v mc sng vùng nông thôn ĐBSCL vi mc tiêu y c gi
đã s dng s liu th cp như: b s liu điều tra tiêu dùng, các báo cáo, s liu
thng kê liên quan đến ngành sữa, s dng nghiên cu đnh tính. Mc tiêu 2:
đánh giá các nhân t nh hưởng đến quyết định chn mua sn phm, đánh giá
mc độ hài lòng đối vi sn phm sữa đang s dng của người tiêu ng tác gi
đã s dng phương pháp thng kê, phương pháp nghn cu đnh ng như
phương pháp so sánh và xếp hng, phân tích tn s, bng chéo, nhân t và hồi qui
đa biến. Phương pháp hi qui đa biến đưc tác gi thc hin bng cách dùng lnh
Transform/Compute Variable trong SPSS đ tính giá tr trung bình của mi nhóm
nhân t chung sau khi đã tiến hành pn tích nhân t nhm tìm ra giá tr trung
bình ca các nhóm nhân t chung đó làm cơ s chạy phương trình hi qui vi
biến Y giá tr trung bình của các nhóm nhân t chung. Mc tiêu 3: gii pháp
nhm tha mãn tha mãn tt hơn th hiếu của người dân ĐBSCL tác gi dựa vào
kết qu phân tích và phân tích định tính t đó đưa ra các gii pháp.
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
5
CHƯƠNG 2
PHƯƠNG PHÁP LUN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CU
2.1. PHƯƠNG PHÁP LUN
2.1.1 Thc phm đóng hp
Đóng hộp thực phm mt pơng thức để bảo quản thực phẩm bằng cách chế
biến và x trong môi trường thiếu khí. Phương pháp này ln đầu tiên được sử dụng
cho quân đội Pháp phát minh bi Nicolas Appert. Đóng gói giúp ngăn chặn vi sinh
vật xâm nhập và ny nở bên trong.
Để tránh làm thức ăn bhỏng trong quá trình trước và trong suốt quá trình
bảo quản, một số phương pháp đã được s dụng: diệt khun, nấu chín (và các
ứng dụng dựa trên nhiệt độ cao), bo quản lạnh, đóng băng, sấy khô, t chân
không, chống các tác nhân vi trùng hay bảo quản để giữ nguyên các tính chất ban
đầu như, ion hóa bức x vừa đủ, ngâm trong nước muối, axít, bazơ.
Theo quan điểm công cộng v an toàn thc phẩm, thực phẩm tính
axít yếu (độ pH lớn hơn 4.6) cần kh trùng bng nhiệt độ cao (116-130 °C). Đ
đạt được nhiệt độ trên điểm sôi cần nồi áp suất. Thc phm phần lớn phải chế
biến để bảo quản hộp bằng áp suất gm rau xanh, thịt, hải sản, gia cầm, .
Một số loại thực phẩm thể bảo quản hộp bằng cách đun sôi nước thường
tính axit mạnh với độ pH dưới 4.6
[1]
, như trái cây, rau c.
2.1.2 Thtrường người tiêu dùng hành vi mua ng của người tiêu
dùng.
2.1.2.1 Khái quát về thị trường người tiêu dùng.
* Khái niệm
Thị trường người tiêung bao gồm tất c các cá nhân, các hộ tiêu dùng và
các nhóm tập thể mua hàng hoá hoặc dịch vụ cho mục đích tiêu dùng cá nhân.
* Đặc điểm
- Có quy mô lớn và thường xuyên gia tăng.
- Khách hàng rất khác nhau về tuổi tác, giới tính, thu nhập, trình độ văn hoá
sthích đã tạo nên sphong phú đa dạng vnhu cầu và mong muốn của
họ trong việc mua sắm và s dụng hàng hoá.
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
6
- Các quyết định mua mang nh cá nhân. Họ tiêu dùng không chđơn giản
tiêu dùng thông thường mà ngày nay n được xem như một nghệ thuật
sống, mt s tự thể hiện. Mọi nhu cầu đu thay đi theo thời gian, song nhu cầu
cá nhân luôn có nhịp độ thay đổi nhanh chóng hơn cả.
2.1.2.2 Mô hình hành vi mua ca người tiêu dùng.
* Khái niệm hành vi của người tiêu dùng
- Theo Hip hội Marketing Hoa K, “Hành vi tiêu dùng chính sc
động qua lại giữa các yếu tố kích thích của i trưng với nhn thức và hành vi
của con người mà qua stương tác đó, con người thay đổi cuộc sống của họ.
Hay nói cách khác, hành vi tiêu dùng bao gồm những suy nghĩ và cm nhận mà
con người được và nhng hành động mà h thực hiện trong quá trình tiêu
dùng. Nhng yếu tố như ý kiến tnhững người tiêu dùng khác, quảng cáo, thông
tin về giá cả, bao bì, bề ngoài sản phẩm… đều có thể c động đến cảm nhn, suy
nghĩ và hành vi của khách hàng.
- Theo Philip Kotler, “Hành vi tiêu dùng là những hành vi cụ thể của một cá
nhân khi thực hiện các quyết định mua sắm, sử dụng và vứt bsản phẩm hay
dịch vụ”.
- “Hành vi tiêu dùng một tiến trình cho phép một cá nhân hay một nhóm
người lựa chọn, mua sắm, sử dụng hoặc loại bỏ một sản phẩm/ dịch vụ, những
suy nghĩ đã có, kinh nghim hay tích y, nhằm thỏa mãn nhu cầu hay ước muốn
của họ. (Solomon Micheal- Consumer Behavior, 1992)
“Hành vi tiêu dùng toàn b những hoạt động liên quan trực tiếp tới quá
trình tìm kiếm, thu thp, mua sắm, sở hữu, sử dụng, loại bỏ sản phẩm/ dịch vụ.
bao gồm cả những quá trình ra quyết định diễn ra trước, trong sau các
hành động đó”. (James F.Engel, Roger D. Blackwell, Paul W.Miniard
Consumer Behavior, 1993)
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
7
hình hành vi mua của người tiêu dùng
Hình 2.1: Mô hình hành vi mua của người tiêu dùng
Các yếu tố kích thích gm có hai nhóm:
- Nhóm 1: Các yếu tố kích thích marketing bao gồm 4 phần tử: hàng hoá,
giá cả, các phân phối và xúc tiến bán.
- Nhóm 2: Các tác nhân kích thích khác bao gồm những lực lượng thuộc
môi trường của người mua như: i trường kinh tế, khoa học kỹ thuật, chính tr
và văn h.
Nhng phn ứng ca người mua thể quan sát được được bộc lộ qua hành
vi của người mua trong việc lựa chọn hàng hoá, la chọn nhãn hiệu, lựa chọn
người cung ứng, lựa chọn thời gian và khối lượng mua.
- Nhng đặc tính của người mua: có nhng cơ bn đến việc người mua
tiếp nhận các tác nhân kích tch và phản ứng đáp lại với những tác nhân đó n
thế nào.
- Quá trình quyết định mua của người tiêu dùng. Kết quả của việc mua sắm
hàng hoá sphụ thuộc vào nhng quyết định này.
Đây hai ni dung cơ bn của việc nghiên cứu hành vi mua ca người
tiêu ng.
Những yếu tố kích thích
Markting hỗn
hp
-Hàng hóa
-Giá c
-Các phương
thc phân
phi
-Hoạt động
xúc tiến bán
hàng
Kích thích
khác:
-Môi trường
kinh tế
-Môi trường
khoa hc k
thut
-Môi trường
chính tr
Hp đen ý
thc
Quá
trình
quyết
đnh
mua
Các
đặc
tính
của
ngưi
mua
Những phn ứng
đáp li của người
mua
-Lựa chn hàng hóa
-Lựa chn nhãn hiu
-Lựa chn nhà cung
ng
-Lựa chn thi gian
mua
-Lựa chn khi
lượng mua
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
8
2.1.2.3 Những nhân tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng cá nhân
Vic mua sắm của người tiêu dùng chịu ảnh ng của hai nhóm nhân tố
chính. Mt là nhóm các nhân t nội tại bao gồm nhân t tâm nhân. Hai
nhóm nhân t từ bên ngoài ảnh hưởng đến mỗi nhân người tiêu dùng, đó
nhân tố văn hóa và xã hôi
Hình 2.2: Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi của người tiêu dùng
Văn hóa
Văn hlà nguyên nhân đầu tiên, bản quyết định nhu cầu và hành vi của
con người. Nhng điều cơ bn về giá trị, sự cảm thụ, sưa thích, tác phong, thói
quen, hành vi ng xử mà chúng ta quan sát được qua việc mua sắm hàng hoá đều
chứa đựng bn sắc ca văn hoá. Những người có trình độ văn hoá cao, thái độ
của họ đối với các sản phẩm rất khác biệt với những người trình độ văn hoá
thấp.
Yếu tố xã hi
Hành vi của người tiêu dùng cũng chịu ảnh hưởng của những yếu tố xã hội
như các nhóm tham kho, gia đình và vai trò ca địa vị xã hội.
- Địa vhội.: lối tiêu dùng ca một người phụ thuộc khá nhiều o địa vị
hội của người đó, đặc biệt là các mặt hàng nh thhiện cao như quần áo,
giày dép, xe cộ… Những người thuộc cùng một tầng lớp xã hội có khuynh hướng
hành động giống nhau hơn so với những người thuộc hai tầng lớp xã hội khác
Người mua
Cá nhân
-Tuổi đời và đường đời
-Ngh nghiệp
-Hoàn cảnh kinh tế
Cá tính và t
ự nhận
Văn hoá
- Văn hoá
- Nhánh văn hoá
- Giai tầng xã hội
Tâm lý
-Động cơ
-Tri giác
-Kiến thức
-Niềm tin và quan
đi
ểm
Xã hi
- Nhóm
-Gia đình
-Vai trò và địa v xã
hội
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền SVTH: u Bá Đạt
9
nhau. Những người địa vị xã hội như thế nào thường tiêu dùng hàng hóa
dịch vtương ứng như thế. Những người có địa vị cao trong xã hi chi tiêu nhiều
hơn vào hàng hóa xa xỉ, cao cp như dùng đồ hiệu, chơi golf,…
- Nhóm tham khảo.
Nhóm tham khảo của một người là những nhóm ảnh hưởng trực tiếp
hoặc gián tiếp đến thái độ hay hành vi ca người đó. Những nhóm này thlà
gia đình, bạn bè, hàng xóm ng giềng, và đồng nghiệp, mà người đó quan h
giao tiếp thường xuyên. Các nhóm này gọi nhóm cấp, tác động chính
thức đến thái đ hành vi người đó thông qua việc giao tiếp thân mật thường
xuyên. Ngoài ra còn mt số nhóm có nh hưởng ít hơn như công đoàn, tổ chức
đoàn thể.
- Gia đình.
Các thành viên trong gia đình nhóm tham khảo nh hưởng lớn nhất
đến hành vi người tiêu dùng. Thnhất gia đình đnh hướng gồm bmẹ ca
người đó. Tại gia đình y người đó sẽ được định ng bởi các giá trị văn hóa,
chính trị, htư tưởng…Khi trưởng thành kết hôn, mức ảnh hưởng của người
v hoặc người chồng trong việc quyết định loại hàng a s mua là rất quan
trọng.
Yếu tố cá nhân
- Giới nh (sex):
Giới tính là yếu tố nhân đầu tiên nh ng tiên quyết đến hành vi
tiêu dùng. Do những đặc điểm t nhn, ph nữ và đàn ông có nhu cầu tiêu dùng
khác nhau cách lựa chọn hàng a cũng khác nhau. c nghiên cu đã cho
thy, nếu quyết định lựa chọn hàng hóa ca phnữ căn cứ chủ yếu vào g cả,
hình thức, mu mã của hàng hóa thì đàn ông lại chú trọng đến công nghệ, uy tín
của hàng hóa này.
- Tui tác và giai đoạn của chu kỳ sống (age and lifecycle)
Ngay ckhi phục vụ những nhu cầu ging nhau trong suốt cuộc đời, người
ta vẫn mua nhng hàng a và dịch v khác nhau. Cùng nhu cu ăn uống
nhưng khi còn trẻ hsẽ ăn đa dạng lọai thức ăn hơn, trong khi về già h thường
xu hướng kiêng 1 sloại thực phẩm. Thị hiếu của người ta về quần áo, đồ g
cách giải trí cũng tuỳ theo tuổi tác. Chính vì vy tuổi tác quan hệ chặt chẽ đến
| 1/109

Preview text:


TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH ---  ---
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
HÀNH VI TIÊU DÙNG THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP
XUẤT XỨ TỪ TRUNG QUỐC
Giáo viên hướng dẫn:
Sinh viên thực hiện:
LÊ THỊ DIỆU HIỀN LƯU BÁ ĐẠT Lớp : KT0922L1 MSSV: LT09172 Cần Thơ - 2011
Luận văn tốt nghiệp LỜI CẢM TẠ ۞۞۞
Lời đầu tiên em xin chân thành cám ơn các thầy cô khoa kinh tế trường
Đại học Cần Thơ đã nhiệt tình chỉ dạy cũng như cung cấp kiến thức cho em trong
suốt quá trình học tập trong những năm qua để làm hành trang bước vào đời khi
rời khỏi mái trường thân thương . Đặc biệt em xin chân thành cảm ơn cô Lê Thị
Diệu Hiền đã nhiệt tình giúp đỡ em vượt qua những khó khăn trong suốt quá
trình thực hiện đề tài tốt nghiệp của mình.
Em rất mong sự thông cảm và góp ý của thầy cô cho đề tài tốt nghiệp của
em, vì kiến thức và kinh nghiệm còn nhiều hạn chế nên đề tài không tránh khỏi
những sai sót và khuyết điểm.
Cuối cùng em xin chúc thầy cô Khoa Kinh tế - Quản trị kinh doanh nhiều
sức khỏe và thành công trong công việc. Em xin chân thành cảm ơn! Sinh viên thực hiện Lưu Bá Đạt
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt ii
Luận văn tốt nghiệp LỜI CAM ĐOAN ۞۞۞
Em xin cam đoan rằng đề tài này do chính em thực hiện, các số liệu thu
thập và kết quả phân tích trong đề tài là hoàn toàn trung thực, đề tài không trùng
với bất kỳ đề tài nghiên cứu khoa học nào. Ngày tháng năm 2011 Sinh viên thực hiện Lưu Bá Đạt
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt iii
Luận văn tốt nghiệp
BẢN NHẬN XÉT LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
• Họ và tên người hướng dẫn: Lê Thị Diệu Hiền
• Chuyên ngành: Bộ môn Quản trị kinh doanh
• Cơ quan công tác: trường Đại học Cần Thơ
• Tên sinh viên: Lưu Bá Đạt
• Mã số sinh viên: LT09172
• Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh tổng hợp
• Tên đề tài: Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng thực phẩm
đóng hộp xuất xứ từ Trung Quốc NỘI DUNG NHẬN XÉT
1. Tính phù hợp của đề tài với chuyên ngành đào tạo:
…………………………………………………………………………………......
.................................................................................................................................. 2. Về hình thức:
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
3. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn và tính cấp thiết của đề tài:
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
4. Độ tin cậy của số liệu và tính hiện đại của luận văn:
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
5. Nội dung và các kết quả đạt được(theo mục tiêu nghiên cứu,. .)
..................................................................................................................................
.................................................................................................................................. 6. Các nhận xét khác:
.................................................................................................... ............................ 7. Kết luận:
.................................................................................................................... ............
Cần Thơ, ngày …. tháng….. năm 2011
Người nhận xét
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt iv
Luận văn tốt nghiệp MỤC LỤC CHƯƠNG 1 PHẦN GIỚI THIỆU
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU....................................................................1
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ........................................................................2
1.2.1 Mục tiêu chung ................................................................................................ 2
1.2.2 Mục tiêu cụ thể................................................................................................. 2
1.3 CÁC GIẢ THUYẾT CẦN KIỂM ĐỊNH VÀ CÂU HỎI NGHIÊN CỨU .2
1.3.1 Các giả thuyết cần kiểm định............................................................................ 2
1.3.2 Câu hỏi nghiên cứu .......................................................................................... 2
1.4 PHẠM VI NGHIÊN CỨU...........................................................................3
1.4.1 Không gian....................................................................................................... 3
1.4.2 Thời gian.......................................................................................................... 3
1.4.3 Đối tượng nghiên cứu....................................................................................... 3
1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU ..........................................................................3 CHƯƠNG 2
PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN ............................................................................5
2.1.1 Thực phẩm đóng hộp ..................................................................................... 5
2.1.2 Thị trường người tiêu dùng và hành vi mua hàng của người tiêu dùng. ..... 5
2.1.2.1 Khái quát về thị trường người tiêu dùng..................................................... 5
2.1.2.2 Mô hình hành vi mua của người tiêu dùng. ................................................ 6
2.1.2.3 Những nhân tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng cá nhân .......................... 8
2.1.2.4 Các dạng hành vi mua sắm ...................................................................... 11
2.1.3 Tiến trình ra quyết định mua ...................................................................... 12
2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.............................................................17
2.2.1 Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ 17
2.2.2 Phương pháp phân tích dữ liệu ....................................................................... 17
2.2.3 Lý thuyết các phương pháp phân tích dữ liệu.................................................. 18
2.2.4 Khung nghiên cứu .......................................................................................... 21 CHƯƠNG 3
GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ CẦN THƠ VÀ NGÀNH CÔNG NGHIỆP
THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP CỦA VIỆT NAM
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt v
Luận văn tốt nghiệp
3.1 TỔNG QUAN VỀ THÀNH PHỐ CẦN THƠ ..........................................22
3.1.1. Lịch sử hình thành......................................................................................... 22
3.1.2. Vị trí địa lý.................................................................................................... 23
3.1.3. Đơn vị hành chính......................................................................................... 23
3.1.4. Cơ sở hạ tầng ................................................................................................ 23
3.1.5. Tình hình kinh tế ........................................................................................... 25
3.2 NGÀNH CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP TẠI VIỆT NAM
..........................................................................................................................29
3.2.1 Thực phẩm đóng hộp...................................................................................... 30
3.2.2 Bánh kẹo đóng gói ......................................................................................... 31
3.2.3 Ngành đồ uống............................................................................................... 32
3.3 THỰC TRẠNG TIÊU DÙNG THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP TẠI CẦN
THƠ THÔNG QUA CÁC MẪU NGHIÊN CỨU ..........................................34 CHƯƠNG 4

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
4.1 ĐẶC ĐIỂM MẪU PHÂN TÍCH ...............................................................40
4.1.1 Kết cấu giới tính của đối tượng nghiên cứu .................................................... 40
4.1.2 Mức thu nhập hàng tháng của đối tượng nghiên cứu....................................... 40
4.1.3 Nghề nghiệp và trình độ học vấn của đối tượng nghiên cứu............................ 41
4.1.4 Tình trạng hôn nhân ....................................................................................... 42
4.1.5 Tổng kết đặc điểm của đối tượng nghiên cứu trong đề tài ............................... 43
4.2 KIỂM ĐỊNH CÁC MỐI QUAN HỆ.........................................................44
4.2.1 Kiểm định mối quan hệ giữa nghề nghiệp của đối tượng nghiên cứu với số lần
mua thực phẩm đóng hộp (kiểm định Chi-spuare) ................................................... 44
4.2.2 Kiểm định mối quan hệ giữa thu nhập và số lần mà người tiêu dùng quyết định
mua thực phẩm đóng hộp trong một tuần ................................................................ 44
4.2.3 Kiểm định giữa thu nhập với nơi mua thực phẩm đóng hộp ............................ 45
4.2.4 Kiểm định mối quan hệ giữa tình trạng hôn nhân của đối tượng nghiên cứu và
số lần mua thực phẩm đóng hộp .............................................................................. 45
4.3 ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ QUAN TRỌNG VỀ TIÊU CHÍ CHẤT LƯỢNG
KHI CHỌN MUA THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG
..........................................................................................................................46
4.4 PHÂN TÍCH HÀNH VI CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG ĐỐI VỚI CÁC
LOẠI THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP XUẤT XỨ TỪ TRUNG QUỐC............48
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt vi
Luận văn tốt nghiệp
4.4.1 Phân tích các tiêu chí ảnh hưởng đến quyết định mua thực phẩm đóng hộp
có xuất xứ từ TQ của người tiêu dùng ................................................................. 48
4.4.1.1 Hệ số tin cậy Cronbach Alpha ................................................................. 48
4.4.1.2 Số lượng nhân tố ..................................................................................... 49
4.4.1.3 Đặt tên các nhân tố .................................................................................. 50
4.4.1.4 Nhân số ................................................................................................... 51
4.4.1.5 Phân tích hồi qui đa biến.......................................................................... 52
4.4.2 Sự nhận biết của người tiêu dùng.................................................................... 53
4.4.3 Tìm hiểu nguyên nhân thực phẩm đóng hộp của Trung Quốc có mặt tại Việt
Nam........................................................................................................................ 54
4.4.4 Phân tích nhân tố ảnh hưởng đến mức độ hài lòng của người tiêu dùng khi sử
dụng thực phẩm TQ ................................................................................................ 56
4.4.4.1 Hệ số tin cậy Cronbach Alpha ................................................................. 56
4.4.4.2 Mô hình hồi quy Binary Logistic ............................................................. 59
4.5 NHẬN XÉT CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG TRONG VIỆC SO SÁNH
GIỮA THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP CỦA VIỆT NAM VÀ THỰC PHẨM
ĐÓNG HỘP CỦA TRUNG QUỐC................................................................61

4.5.1 Về chất lượng sản phẩm ................................................................................. 61
4.5.2 Về giá cả ........................................................................................................ 63
4.6 ĐÁNH GIÁ CHUNG HÀNH VI CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG ĐỐI VỚI
CÁC LOẠI THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP XUẤT XỨ TỪ TQ .......................64
TÓM TẮT CHƯƠNG 4 ..................................................................................66 CHƯƠNG 5
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN CHO
NGÀNH CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP VIỆT NAM
5.1 NHỮNG THUẬN LỢI VÀ HẠN CHẾ CỦA NGÀNH CÔNG NGHIỆP
THỰC PHẨM ĐÓNG HỘP CỦA VIỆT NAM..............................................68
5.1.1 Mặt đạt được.................................................................................................. 68
5.1.2 Mặt chưa đạt được.......................................................................................... 69
5.2 NHỮNG GIẢI PHÁP GIÚP NGƯỜI TIÊU DÙNG TP.CẦN THƠ
NGÀY CÀNG ƯU TIÊN SỬ DỤNG SẢN PHẨM CỦA VIỆT NAM...........70 CHƯƠNG 6

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
6.1 KẾT LUẬN................................................................................................75
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt vii
Luận văn tốt nghiệp
6.2 KIẾN NGHỊ...............................................................................................76
6.2.1 Đối với UBND thành phố Cần Thơ và các Sở ngành ...................................... 76
6.2.2 Đối với cơ quan quản lý chất lượng trên địa bàn thành phố............................. 77
6.2.3 Đối với người tiêu dùng ................................................................................. 77
6.3 HẠN CHẾ VÀ HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO .....................................78
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt viii
Luận văn tốt nghiệp
DANH MỤC BIỂU BẢNG
Bảng 3.1 : Tổng giá trị sản xuất trên địa bàn phân theo thành phần kinh tế (giá so
sánh 1994).........................................................................................................25
Bảng 3.2: Các loại thực phẩm đóng hộp ............................................................37
Bảng 3.3: Bảng thống kê tình hình mua sắm .....................................................38
Bảng 4.1: Bảng thu nhập của đối tượng nghiên cứu...........................................40
Bảng 4.2: Bảng kết hợp giữa nghề nghiệp và thu nhập ......................................43
Bảng 4.3: Kết quả kiểm định mqh giữa nghề nghiệp và số lần mua TPĐH ........44
Bảng 4.4: Kết quả kiểm định mqh giữa thu nhập và số lần mua.........................44
Bảng 4.5: Kết quả kiểm định mqh giữa thu nhập và nơi mua.............................45
Bảng 4.6: Đánh giá về các tiêu chí chất lượng...................................................46
Bảng 4.7: Diễn giải các biến ảnh hưởng đến quyết định mua TPĐH .................48
Bảng 4.8: Ma trận các nhân tố sau khi xoay ......................................................50
Bảng 4.9: Diễn giải các biến..............................................................................52
Bảng 4.10 Phân tích hồi qui đa biến ..................................................................53
Bảng 4.11: Các nguyên nhân TPĐH của TQ có mặt tại VN...............................54
Bảng 4.12: Bảng diễn giải các biến ảnh hưởng đến mức độ hài lòng của người
tiêu dùng khi sử dụng TPĐH của Trung Quốc...................................................56
Bảng 4.13: Ma trận các nhân tố sau khi xoay ....................................................57
Bảng 4.14 : Thống kê mô tả mức độ hài lòng của người tiêu dùng ....................58
Bảng 4.15: Kiểm tra mức độ chính xác của dự báo............................................59
Bảng 4.16: Kết quả kiểm định Wald về ý nghĩa của hệ số hồi qui .....................60
Bảng 4.17: So sánh về chất lượng sản phẩm......................................................61
Bảng 4.18: So sánh về giá cả.............................................................................63
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt ix
Luận văn tốt nghiệp DANH MỤC HÌNH
Hình 2.1: Mô hình hành vi mua của người tiêu dùng...........................................7
Hình 2.2: Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi của người tiêu dùng .......................8
Hình 2.3: Qúa trình hình thành quyết định mua hàng ........................................12
Hình 2.4: Quyết định lựa chọn ..........................................................................14
Hình 2.5 Những yếu tố kìm hãm quyết định mua ..............................................15
Hình 2.6: Phản ứng của khách hàng ..................................................................16
Hình 2.7: Mô hình nghiên cứu...........................................................................21
Hình 3.1: Số liệu và dự báo doanh số bán thực phẩm đóng hộp.........................30
Hình 3.2: Số liệu và dự báo doanh số bán hàng mặt hàng bánh kẹo...................32
Hình 3.3: Tình hình mua sắm ........................................................................... 38
Hình 4.1: Biểu đồ thể hiện giới tính ................................................................ 40
Hình 4.2: Nghề nghiệp đối tượng nghiên cứu .................................................. 41
Hình 4.3: Trình độ học vấn đối tượng nghiên cứu ........................................... 42
Hình 4.4: Tình trạng hôn nhân ........................................................................ 42
Hình 5.1: Chuỗi cung ứng thực phẩm đóng hộp an toàn ................................... 73
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt x
Luận văn tốt nghiệp
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt xi
Luận văn tốt nghiệp CHƯƠNG 1 PHẦN GIỚI THIỆU
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Thực phẩm là một trong những nhu yếu phẩm không thể thiếu trong đời
sống hàng ngày của mọi người. Thực phẩm là nguồn dinh dưỡng duy trì cuộc
sống, bổ sung những tiêu hao mất đi trong sinh hoạt và duy trì cuộc sống khoẻ
mạnh, phát triển. Và việc đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) rất
quan trọng trong những bữa ăn hàng ngày và liên quan đến sức khoẻ, đến thể
chất của con người, và đến nguồn nhân lực để phát triển đất nước, đóng góp quan
trọng vào việc duy trì một nòi giống dân tộc cường tráng, trí tuệ.
Thế nhưng ngày nay, vì lợi ích kinh tế mà nhiều người đã bỏ qua những
nguy cơ hiểm họa từ thực phẩm mà kinh doanh những sản phẩm rẻ tiền, kém chất
lượng. Trong số những sản phẩm trôi nổi, kém phẩm chất đang tung hoành trên
thị trường Việt Nam phần lớn là những thực phẩm, hàng hóa có xuất phát từ
Trung Quốc. Các thực phẩm Trung Quốc 3 không “Không nhãn mác, không thời
hạn sử dụng, và không rõ nguồn gốc xuất sứ” đã gây ra hàng loạt các vụ bê bối
về thực phẩm dẫn đến những vụ ngộ độc thực phẩm, những mầm bệnh tiềm tàng,
những di chứng trong tương lai như việc dùng hóa chất làm lòng đỏ trứng vịt
trông đỏ hơn, làm mực giả, tái chế dầu bẩn, phẩm màu thực phẩm có chứa sudan,
gia vị chứa chất gây ung thư, gia vị tẩm ướp biến thịt lợn thành thịt bò và đặc biệt
là vụ sữa dành cho bé có nhiễm Melamin đã thật sự gây hoang mang cho các bà
mẹ Việt Nam…đã đánh lên một hồi chuông cảnh báo về những mối nguy thực
phẩm xung quanh chúng ta, làm dấy lên mối lo ngại không biết còn có bao nhiêu
loại thực phẩm nhiễm độc đang được được sử dụng hằng ngày mà người tiêu
dùng chưa phát hiện được.
Từ hàng loạt các vụ phát hiện thực phẩm Trung Quốc nhiễm độc nó đã trở
thành điểm nóng được sự quan tâm, chú ý của nhiều người làm thay đổi hành vi,
thói quen mua sắm của người tiêu dùng. Rất nhiều người tiêu dùng đã biết cảnh
giác và thông thái hơn trong việc chọn lựa những mặt hàng có nhãn hiệu và được
bày bán trong các siêu thị hoặc các cửa hàng có uy tín, hay trở về với hàng Việt
Nam chất lượng cao. Để hiểu rõ hơn hành vi của người tiêu dùng đối với các sản
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt 1
Luận văn tốt nghiệp
phẩm xuất phát từ Trung Quốc tôi chọn đề tài nghiên cứu “Phân tích hành vi
tiêu dùng của người dân trên địa bàn quận Ninh Kiều, TP.Cần Thơ đối với
thực phẩm đóng hộp có nguồn gốc xuất xứ từ Trung Quốc”
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1 Mục tiêu chung
Phân tích hành vi tiêu dùng của người dân trên địa bàn quận Ninh Kiều,
TP.Cần Thơ đối với thực phẩm đóng hộp có nguồn gốc xuất sứ từ Trung Quốc.
1.2.2 Mục tiêu cụ thể
- Phân tích thực trạng tiêu dùng các loại thực phẩm đóng hộp của người tiêu
dùng trên địa bàn quận Ninh Kiều, TP.Cần Thơ.
- Phân tích hành vi của người tiêu dùng trên địa bàn quận Ninh Kiều,
TP.Cần Thơ đối với quyết định lựa chọn thực phẩm đóng hộp và nguyên nhân vì
sao thực phẩm từ Trung Quốc được người tiêu dùng Việt Nam sử dụng.
- Đề xuất giải pháp để người tiêu dùng trên địa bàn TP.Cần Thơ ngày càng
ưu chuộng và ưu tiên dùng hàng Việt nhiều hơn.
1.3 CÁC GIẢ THUYẾT CẦN KIỂM ĐỊNH VÀ CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
1.3.1 Các giả thuyết cần kiểm định
H1: Các yếu tố đưa vào mô hình có ảnh hưởng đến hành vi của người tiêu
dùng khi sử dụng thực phẩm đóng hộp của Trung Quốc.
H2: Các yếu tố đưa vào mô hình có ảnh hưởng đến mức độ hài lòng của
người tiêu dùng khi sử dụng thực phẩm đóng hộp của Trung Quốc.
H3: Người tiêu dùng có nhận định như thế nào về chất lượng và giá cả giữa
thực phẩm đóng hộp do Việt Nam sản xuất và do Trung Quốc sản xuất?
1.3.2 Câu hỏi nghiên cứu
Những yếu tố nào ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn thực phẩm đóng hộp
có xuất xứ từ Trung Quốc của người tiêu dùng?
Mức độ hài lòng của người tiêu dùng với các loại thực phẩm đóng hộp xuất xứ từ TQ ?
Làm thế nào để người tiêu dùng TP.Cần Thơ càng ngày càng ưa chuộng các
sản phẩm do Việt Nam sản xuất?
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt 2
Luận văn tốt nghiệp
1.4 PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.4.1 Không gian
Đề tài được được điều tra nghiên cứu tại địa bàn quận Nink Kiều, TP.Cần
Thơ. Địa bàn quận Ninh Kiều bao gồm 12 phường nhưng do thời gian, điều kiện
kinh phí và thuận tiện trong việc lấy mẫu nên số lượng mẫu được lấy tập trung
nhiều nhất tại các phường An Hòa, Xuân Khánh, Hưng Lợi 1.4.2 Thời gian
Đề tài được thực hiện trong khoảng thời gian từ ngày 9/9/2011 đến ngày 24/11/2011.
1.4.3 Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là tất cả người tiêu dùng sinh sống trên địa
bàn quận Ninh Kiều, TP.Cần Thơ, đã từng sử dụng thực phẩm đóng hộp và có
biết đến cũng như đã tiêu dùng các loại thực phẩm đóng hộp có nguồn gốc xuất xứ từ Trung Quốc.
1.5. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU
Sử Quang Thái (2009). “Phân tích hàng vi của khách hàng đối với mạng di
động Viettel trên địa bàn TP.Cần Thơ”. Mục tiêu 1: mô tả thực trạng sử dụng
mạng di động Viettel trên đại bàn TP.Cần Thơ tác giả sử dụng phương pháp
thống kê mô tả. Mục tiêu 2: phân tích mức độ trung thành của khách hàng đối với
việc sử dụng mạng di động Viettel ứng dụng nghiên cứu U.A.I xác định mức độ
trung thành tại thời điểm nghiên cứu. Mục tiêu 3: phân tích các yếu tố ảnh hưởng
của các nhân tố đến sự thỏa mãn và xác suất chọn mạng di động Viettel ứng dụng
phân tích nhân tố, phương trình hồi qui đa biến, vận dụng mô hình hồi qui Binary logistic.
Tô Thiên Khoa (2010). “Một số giải pháp thúc đẩy người Việt ưu tiên dùng
mỹ phẩm thương hiệu Việt tại TP.Cần Thơ”. Mục tiêu 1: phân tích thực trạng
tiêu dùng mỹ phẩm nội của nữ giới tại TP.Cần Thơ sử dụng phương pháp mô tả,
so sánh, tổng hợp số liệu thứ cấp từ cục thống kê, báo chí. Mục tiêu 2: phân tích
những yếu tố tác động đến thị hiếu tiêu dùng, chọn lựa nhãn hiệu đối với nhãn
hiệu mỹ phẩm nội và ngoại nhập với mục tiêu này tác giả sử dụng phương pháp
thống kê mô tả, phân tích tần số, phân tích bảng chéo, phân tích nhân tố từ số liệu
sơ cấp bằng SPSS 16.0. Mục tiêu 3: nghiên cứu xu hướng tiêu dùng mỹ phẩm nội
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt 3
Luận văn tốt nghiệp
hiện nay của người Việt tác giả sử dụng phương pháp phân tích Cronbach Alpha,
sử dụng phương pháp phân tích nhân tố khám phá, phương pháp phân tích mean,
phân tích hồi qui đa biến. Mục tiêu 4: đề xuất giải pháp giúp doanh nghiệp cung
cấp hành hóa, dịch vụ thỏa mãn nhu cầu người tiêu dùng hiện nay và giải pháp để
người Việt ngày càng ưu chuộng và tiêu dùng hàng Việt nhiều hơn.
Nguyễn Hồng Thoa (2010). “Phân tích thực trạng tiêu dùng sữa vùng nông
thôn đồng bằng song Cửu Long”. Mục tiêu 1: đánh giá tổng quan ngành sữa Việt
Nam và sơ lược về mức sống vùng nông thôn ĐBSCL với mục tiêu này tác giả
đã sử dụng số liệu thứ cấp như: bộ số liệu điều tra tiêu dùng, các báo cáo, số liệu
thống kê có liên quan đến ngành sữa, sử dụng nghiên cứu định tính. Mục tiêu 2:
đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định chọn mua sản phẩm, đánh giá
mức độ hài lòng đối với sản phẩm sữa đang sử dụng của người tiêu dùng tác giả
đã sử dụng phương pháp thống kê, phương pháp nghiên cứu định lượng như
phương pháp so sánh và xếp hạng, phân tích tần số, bảng chéo, nhân tố và hồi qui
đa biến. Phương pháp hồi qui đa biến được tác giả thực hiện bằng cách dùng lệnh
Transform/Compute Variable trong SPSS để tính giá trị trung bình của mỗi nhóm
nhân tố chung sau khi đã tiến hành phân tích nhân tố nhằm tìm ra giá trị trung
bình của các nhóm nhân tố chung đó làm cơ sở chạy phương trình hồi qui với
biến Y là giá trị trung bình của các nhóm nhân tố chung. Mục tiêu 3: giải pháp
nhằm thỏa mãn thỏa mãn tốt hơn thị hiếu của người dân ĐBSCL tác giả dựa vào
kết quả phân tích và phân tích định tính từ đó đưa ra các giải pháp.
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt 4
Luận văn tốt nghiệp CHƯƠNG 2
PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN
2.1.1 Thực phẩm đóng hộp
Đóng hộp thực phẩm là một phương thức để bảo quản thực phẩm bằng cách chế
biến và xử lý trong môi trường thiếu khí. Phương pháp này lần đầu tiên được sử dụng
cho quân đội Pháp phát minh bởi Nicolas Appert. Đóng gói giúp ngăn chặn vi sinh
vật xâm nhập và nảy nở bên trong.
Để tránh làm thức ăn bị hỏng trong quá trình trước và trong suốt quá trình
bảo quản, một số phương pháp đã được sử dụng: diệt khuẩn, nấu chín (và các
ứng dụng dựa trên nhiệt độ cao), bảo quản lạnh, đóng băng, sấy khô, hút chân
không, chống các tác nhân vi trùng hay bảo quản để giữ nguyên các tính chất ban
đầu như, ion hóa bức xạ vừa đủ, ngâm trong nước muối, axít, bazơ.
Theo quan điểm công cộng về an toàn thực phẩm, thực phẩm có tính
axít yếu (độ pH lớn hơn 4.6) cần khử trùng bằng nhiệt độ cao (116-130 °C). Để
đạt được nhiệt độ trên điểm sôi cần có nồi áp suất. Thực phẩm phần lớn phải chế
biến để bảo quản hộp bằng áp suất gồm rau xanh, thịt, hải sản, gia cầm, và bơ.
Một số loại thực phẩm có thể bảo quản hộp bằng cách đun sôi nước thường có
tính axit mạnh với độ pH dưới 4.6[1], như trái cây, rau củ.
2.1.2 Thị trường người tiêu dùng và hành vi mua hàng của người tiêu dùng.
2.1.2.1 Khái quát về thị trường người tiêu dùng. * Khái niệm
Thị trường người tiêu dùng bao gồm tất cả các cá nhân, các hộ tiêu dùng và
các nhóm tập thể mua hàng hoá hoặc dịch vụ cho mục đích tiêu dùng cá nhân. * Đặc điểm
- Có quy mô lớn và thường xuyên gia tăng.
- Khách hàng rất khác nhau về tuổi tác, giới tính, thu nhập, trình độ văn hoá
và sở thích đã tạo nên sự phong phú và đa dạng về nhu cầu và mong muốn của
họ trong việc mua sắm và sử dụng hàng hoá.
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt 5
Luận văn tốt nghiệp
- Các quyết định mua mang tính cá nhân. Họ tiêu dùng không chỉ đơn giản
là tiêu dùng thông thường mà ngày nay nó còn được xem như một nghệ thuật
sống, một sự tự thể hiện. Mọi nhu cầu đều thay đổi theo thời gian, song nhu cầu
cá nhân luôn có nhịp độ thay đổi nhanh chóng hơn cả.
2.1.2.2 Mô hình hành vi mua của người tiêu dùng.
* Khái niệm hành vi của người tiêu dùng
- Theo Hiệp hội Marketing Hoa Kỳ, “Hành vi tiêu dùng chính là sự tác
động qua lại giữa các yếu tố kích thích của môi trường với nhận thức và hành vi
của con người mà qua sự tương tác đó, con người thay đổi cuộc sống của họ”.
Hay nói cách khác, hành vi tiêu dùng bao gồm những suy nghĩ và cảm nhận mà
con người có được và những hành động mà họ thực hiện trong quá trình tiêu
dùng. Những yếu tố như ý kiến từ những người tiêu dùng khác, quảng cáo, thông
tin về giá cả, bao bì, bề ngoài sản phẩm… đều có thể tác động đến cảm nhận, suy
nghĩ và hành vi của khách hàng.
- Theo Philip Kotler, “Hành vi tiêu dùng là những hành vi cụ thể của một cá
nhân khi thực hiện các quyết định mua sắm, sử dụng và vứt bỏ sản phẩm hay dịch vụ”.
- “Hành vi tiêu dùng là một tiến trình cho phép một cá nhân hay một nhóm
người lựa chọn, mua sắm, sử dụng hoặc loại bỏ một sản phẩm/ dịch vụ, những
suy nghĩ đã có, kinh nghiệm hay tích lũy, nhằm thỏa mãn nhu cầu hay ước muốn
của họ”. (Solomon Micheal- Consumer Behavior, 1992)
“Hành vi tiêu dùng là toàn bộ những hoạt động liên quan trực tiếp tới quá
trình tìm kiếm, thu thập, mua sắm, sở hữu, sử dụng, loại bỏ sản phẩm/ dịch vụ.
Nó bao gồm cả những quá trình ra quyết định diễn ra trước, trong và sau các
hành động đó”. (James F.Engel, Roger D. Blackwell, Paul W.Miniard – Consumer Behavior, 1993)
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt 6
Luận văn tốt nghiệp
Mô hình hành vi mua của người tiêu dùng
Những yếu tố kích thích Hộp đen ý Những phản ứng thức
đáp lại của người Markting hỗn Kích thích Quá Các mua hợp khác: trình đặc -Lựa chọn hàng hóa -Hàng hóa -Môi trường quyết tính -Lựa chọn nhãn hiệu -Giá cả kinh tế định của -Lựa chọn nhà cung -Cá c phương -Môi trường mua người ứng thức phân khoa học kỹ mua -Lựa chọn thời gian phối thuật mua -Hoạt động -Môi trường -Lựa chọn khối xúc tiến bán chính trị hàng lượng mua
Hình 2.1: Mô hình hành vi mua của người tiêu dùng
 Các yếu tố kích thích gồm có hai nhóm:
- Nhóm 1: Các yếu tố kích thích marketing bao gồm 4 phần tử: hàng hoá,
giá cả, các phân phối và xúc tiến bán.
- Nhóm 2: Các tác nhân kích thích khác bao gồm những lực lượng thuộc
môi trường của người mua như: môi trường kinh tế, khoa học kỹ thuật, chính trị và văn hoá.
Những phản ứng của người mua có thể quan sát được được bộc lộ qua hành
vi của người mua trong việc lựa chọn hàng hoá, lựa chọn nhãn hiệu, lựa chọn
người cung ứng, lựa chọn thời gian và khối lượng mua.
- Những đặc tính của người mua: có ảnh hưởng cơ bản đến việc người mua
tiếp nhận các tác nhân kích thích và phản ứng đáp lại với những tác nhân đó như thế nào.
- Quá trình quyết định mua của người tiêu dùng. Kết quả của việc mua sắm
hàng hoá sẽ phụ thuộc vào những quyết định này.
Đây là hai nội dung cơ bản của việc nghiên cứu hành vi mua của người tiêu dùng.
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt 7
Luận văn tốt nghiệp
2.1.2.3 Những nhân tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng cá nhân
Việc mua sắm của người tiêu dùng chịu ảnh hưởng của hai nhóm nhân tố
chính. Một là nhóm các nhân tố nội tại bao gồm nhân tố tâm lý và cá nhân. Hai
nhóm nhân tố từ bên ngoài ảnh hưởng đến mỗi cá nhân người tiêu dùng, đó là
nhân tố văn hóa và xã hôi Văn hoá Tâm lý -Động cơ - Văn hoá -Tri giác - Nhánh văn hoá -Kiến thức - Giai tầng xã hội -Niềm tin và quan Người mua điểm Cá nhân Xã hội - Nhóm
-Tuổi đời và đường đời -Gia đình -Nghề nghiệp -Vai trò và địa vị xã -Hoàn cảnh kinh tế hội -Cá tính và tự nhận
Hình 2.2: Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi của người tiêu dùngVăn hóa
Văn hoá là nguyên nhân đầu tiên, cơ bản quyết định nhu cầu và hành vi của
con người. Những điều cơ bản về giá trị, sự cảm thụ, sự ưa thích, tác phong, thói
quen, hành vi ứng xử mà chúng ta quan sát được qua việc mua sắm hàng hoá đều
chứa đựng bản sắc của văn hoá. Những người có trình độ văn hoá cao, thái độ
của họ đối với các sản phẩm rất khác biệt với những người có trình độ văn hoá thấp.  Yếu tố xã hội
Hành vi của người tiêu dùng cũng chịu ảnh hưởng của những yếu tố xã hội
như các nhóm tham khảo, gia đình và vai trò của địa vị xã hội.
- Địa vị xã hội.: lối tiêu dùng của một người phụ thuộc khá nhiều vào địa vị
xã hội của người đó, đặc biệt là các mặt hàng có tính thể hiện cao như quần áo,
giày dép, xe cộ… Những người thuộc cùng một tầng lớp xã hội có khuynh hướng
hành động giống nhau hơn so với những người thuộc hai tầng lớp xã hội khác
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt 8
Luận văn tốt nghiệp
nhau. Những người có địa vị xã hội như thế nào thường tiêu dùng hàng hóa và
dịch vụ tương ứng như thế. Những người có địa vị cao trong xã hội chi tiêu nhiều
hơn vào hàng hóa xa xỉ, cao cấp như dùng đồ hiệu, chơi golf,… - Nhóm tham khảo.
Nhóm tham khảo của một người là những nhóm có ảnh hưởng trực tiếp
hoặc gián tiếp đến thái độ hay hành vi của người đó. Những nhóm này có thể là
gia đình, bạn bè, hàng xóm láng giềng, và đồng nghiệp, mà người đó có quan hệ
giao tiếp thường xuyên. Các nhóm này gọi là nhóm sơ cấp, có tác động chính
thức đến thái độ hành vi người đó thông qua việc giao tiếp thân mật thường
xuyên. Ngoài ra còn một số nhóm có ảnh hưởng ít hơn như công đoàn, tổ chức đoàn thể. - Gia đình.
Các thành viên trong gia đình là nhóm tham khảo có ảnh hưởng lớn nhất
đến hành vi người tiêu dùng. Thứ nhất là gia đình định hướng gồm bố mẹ của
người đó. Tại gia đình này người đó sẽ được định hướng bởi các giá trị văn hóa,
chính trị, hệ tư tưởng…Khi trưởng thành và kết hôn, mức ảnh hưởng của người
vợ hoặc người chồng trong việc quyết định loại hàng hóa sẽ mua là rất quan trọng.  Yếu tố cá nhân - Giới tính (sex):
Giới tính là yếu tố cá nhân đầu tiên có ảnh hưởng tiên quyết đến hành vi
tiêu dùng. Do những đặc điểm tự nhiên, phụ nữ và đàn ông có nhu cầu tiêu dùng
khác nhau và cách lựa chọn hàng hóa cũng khác nhau. Các nghiên cứu đã cho
thấy, nếu quyết định lựa chọn hàng hóa của phụ nữ căn cứ chủ yếu vào giá cả,
hình thức, mẫu mã của hàng hóa thì đàn ông lại chú trọng đến công nghệ, uy tín của hàng hóa này.
- Tuổi tác và giai đoạn của chu kỳ sống (age and lifecycle)
Ngay cả khi phục vụ những nhu cầu giống nhau trong suốt cuộc đời, người
ta vẫn mua những hàng hóa và dịch vụ khác nhau. Cùng là nhu cầu ăn uống
nhưng khi còn trẻ họ sẽ ăn đa dạng lọai thức ăn hơn, trong khi về già họ thường
có xu hướng kiêng 1 số loại thực phẩm. Thị hiếu của người ta về quần áo, đồ gỗ
và cách giải trí cũng tuỳ theo tuổi tác. Chính vì vậy tuổi tác quan hệ chặt chẽ đến
GVHD: Lê Thị Diệu Hiền
SVTH: Lưu Bá Đạt 9