Lý thuyết môn lịch sử đảng/ Trường đại học Nguyễn Tất Thành

lOMoAR cPSD| 46797209
Trình bày tóm tắt quá trình Đảng lãnh ạo công cuộc xây dựng CNXH ở miền
Bắc giai oạn 1954 – 1975.
1./ Giai oạn 1954-1960: Khôi phục kinh tế, cải tạo xã hội chủ nghĩa
Giai oạn 1954-1960 là thời kỳ khôi phục kinh tế và cải tạo xã hội chủ nghĩa ở
miền Bắc Việt Nam sau chiến thắng vào tháng 7-1954. Miền Bắc ược hoàn toàn giải
phóng và phát triển theo con ường xã hội chủ nghĩa, trong khi miền Nam trở thành thuộc ịa của Mỹ.
Miền Bắc gặp nhiều thuận lợi như làm căn cứ hậu phương và sức mạnh cách
mạng gia tăng. Tuy nhiên, cũng ối mặt với khó khăn khi ất nước chia cắt, chế ộ chính
trị khác nhau và kinh tế nghèo nàn.
Đảng xác ịnh khôi phục kinh tế và cải tạo xã hội chủ nghĩa là trọng tâm. Tập
trung vào khôi phục và phát triển sản xuất nông nghiệp bằng cải cách ruộng ất và vận
ộng ổi công, ồng thời xây dựng cơ sở vật chất cho nông nghiệp. Việc khôi phục công
nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và giao thông cũng ược thực hiện.
Cải cách ruộng ất tập trung vào bần cố nông và trung nông, ánh ổ chế ộ chiếm
hữu ruộng ất phong kiến. Hơn 9 triệu người trong 2 triệu hộ nông dân ã ược chia sẻ hơn 810.000 ha ruộng ất.
Hội nghị lần thứ 14 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng vào năm 1958 ặt mục
tiêu cải tạo kinh tế cá thể và tư bản tư doanh, xây dựng miền Bắc vững mạnh cho cuộc
ấu tranh thống nhất. Giai oạn này ã tạo ra những chuyển biến cách mạng trong nền kinh
tế và xã hội của miền Bắc, ồng thời gia tăng ổn ịnh và sức mạnh cho sự nghiệp cách mạng Việt Nam.
2./ Giai oạn 1961-1965: thực hiện kế hoạch năm năm lần thứ nhất
Giai oạn 1961-1965 là giai oạn thực hiện kế hoạch năm năm lần thứ nhất ể xây
dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc Việt Nam. Đại hội ại biểu toàn quốc lần thứ III ã ề ra
ường lối chung, bao gồm oàn kết toàn dân, xây dựng cơ sở vật chất-kỹ thuật của chủ
nghĩa xã hội và cải thiện ời sống nhân dân.
Trong giai oạn này, phong trào "Mỗi người làm việc bằng hai ể ền áp lại cho ồng
bào miền Nam ruột thịt" ã sôi nổi, và miền Bắc ã hỗ trợ miền Nam thông qua ường
Trường Sơn và ường vận tải trên biển.
Miền Bắc ã tiến bộ mạnh mẽ sau 10 năm khôi phục, cải tạo và xây dựng chế ộ
mới. Trở thành căn cứ ịa vững chắc cho cách mạng cả nước, miền Bắc ã óng góp quan
trọng vào cuộc ấu tranh thống nhất ất nước.
Trong giai oạn này, miền Bắc ã hoàn thiện quan hệ sản xuất xã hội, xây dựng cơ
sở vật chất của chủ nghĩa xã hội và nâng cao ời sống nhân dân. Cuộc cách mạng tư
tưởng và văn hóa cũng ược thực hiện ể thay ổi tư tưởng, tinh thần và văn hóa của toàn xã hội.
Miền Bắc ã ạt ược những tiến bộ quan trọng, trở thành nền tảng vững chắc cho
cách mạng, mang lại sự ổi mới cho ất nước, xã hội và con người.
3./ Giai oạn 1965-1968: Lãnh ạo miền Bắc xây dựng hậu phương, chống chiến
tranh phá hoại của ế quốc Mỹ, chi viện miền Nam
Giai oạn 1965-1968 là thời kỳ miền Bắc Việt Nam xây dựng hậu phương, chống
lại chiến tranh phá hoại của Mỹ và hỗ trợ miền Nam. Sau sự kiện Vịnh Bắc Bộ, Mỹ ã
tấn công miền Bắc với mục tiêu phá hoại cách mạng và ngăn chặn sự chi viện của miền Bắc ối với miền Nam. lOMoAR cPSD| 46797209
Để ối phó, Đảng ã xác ịnh chủ trương: tập trung xây dựng kinh tế phù hợp với
tình hình chiến tranh, tăng cường quốc phòng, hỗ trợ miền Nam và iều chỉnh tư tưởng và tổ chức.
Dân và quân miền Bắc ã nổi lên trong phong trào chống Mỹ, cứu nước, vừa sản
xuất vừa chiến ấu. Các phong trào như "Ba sẵn sàng", "Ba ảm ang", "Tay cày tay súng",
"Tay búa, tay súng" ã ược thực hiện. Chiến ấu với phong trào "Nhắm thẳng quân thù mà
bắn" và chi viện tiền tuyến với phong trào "Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu
một người" cũng ã ược triển khai.
Sau bốn năm thực hiện chuyển hướng kinh tế và xây dựng hậu phương, miền
Bắc ã ạt ược thành tựu áng tự hào trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội
và chi viện cho miền Nam. Miền Bắc ã trở thành một căn cứ vững chắc cho cuộc chiến
và góp phần quan trọng trong cuộc ấu tranh thống nhất ất nước.
4./ Giai oạn 1969-1975: Khôi phục kinh tế, bảo vệ Miền Bắc và tăng cường lực
lượng cho miền Nam.
Sau khi thất bại ở cả miền Bắc và miền Nam, Mỹ buộc phải ngừng không iều
kiện ánh phá miền Bắc vào ngày 1-11-1968. Đảng lãnh ạo miền Bắc ã ề ra kế hoạch
khắc phục hậu quả chiến tranh, tiếp tục xây dựng và tăng cường lực lượng cho miền Nam.
Dân miền Bắc ã nhanh chóng phục hồi kinh tế, và từ năm 1969 ến 1972, kinh tế
miền Bắc ã có nhiều chuyển biến tích cực. Điều này ã tăng cường tiềm lực hậu phương,
cải thiện ời sống dân cư và hỗ trợ cho tiền tuyến ngày càng tốt hơn, góp phần quyết ịnh
ến chiến thắng lớn trên chiến trường miền Nam.
Từ tháng 4-1972, Mỹ tiến hành cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc lần thứ hai
với sự ác liệt, tấn công bằng máy bay và tàu chiến. Tuy nhiên, dân miền Bắc ã tỏ ra bình
tĩnh và sáng tạo, vừa sản xuất vừa chiến ấu. Trong trận "Điện Biên Phủ trên không" kéo
dài 12 ngày êm từ ngày 18 ến 30-12-1972, cuộc chiến tranh phá hoại của Mỹ ã bị hoàn
toàn ánh bại. Sau ó, Chính phủ Mỹ buộc phải tuyên bố ngừng phá hoại miền Bắc và ký
kết Hiệp ịnh Paris vào ngày 27-1-1973.
Sau Hiệp ịnh Paris, miền Bắc trở về hòa bình và Đảng Trung ương ề ra kế hoạch
khôi phục và phát triển kinh tế trong hai năm 1974-1975. Miền Bắc ã hoàn thành nhiệm
vụ hậu phương quan trọng ối với tiền tuyến lớn miền Nam và óng góp cho cuộc cách
mạng ở Lào và Campuchia. Tổng thể, hậu phương miền Bắc chủ nghĩa xã hội ã ảm bảo
80% quân ội chủ lực, 70% vũ khí và lương thực, 65% thực phẩm cho chiến trường miền
Nam, ặc biệt là ở giai oạn cuối.
II. Phân tích vai trò của hậu phương miền Bắc ối với tiền tuyến miền Nam trong
cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954 – 1975). Trong cuộc sống, bạn rút ra
ược cho bản thân mình những bài học kinh nghiệm gì giữa vai trò của hậu phương
và tiền tuyến từ vấn ề lịch sử trên?
1./ Phân tích vai trò của hậu phương miền Bắc ối với tiền tuyến miền Nam trong
cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954 – 1975)
Khi nói về cuộc chiến tranh cách mạng, Lenin ã trình bày một quan iểm vô cùng
quan trọng: “Để chiến ấu một cách quyết liệt, chúng ta cần xây dựng một hậu phương
mạnh mẽ và vững chắc”. Hậu phương và tiền tuyến có một mối liên kết cực kỳ quan
trọng. Khi hậu phương mạnh mẽ, tiền tuyến cũng sẽ mạnh mẽ. Và khi tiền tuyến chiến 2 lOMoAR cPSD| 46797209
thắng, nó sẽ là nguồn ộng viên và tạo iều kiện thuận lợi ể hậu phương củng cố và phát triển.
Trong nhiệm vụ chiến lược của cả dân tộc, nhằm chấm dứt sự phân ly ất nước,
Đảng ã xác ịnh Miền Bắc là hậu phương chủ yếu và Miền Nam là tiền tuyến trọng yếu.
Miền Bắc ã tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa, thực hiện sự cải cách xã hội chủ
nghĩa và ạt ược sự phát triển kinh tế và xã hội. Điều này tạo nền tảng vững chắc cho sự
phát triển của cách mạng ở Miền Nam. Miền Bắc, là hậu phương quan trọng nhất, óng
vai trò quyết ịnh ối với sự phát triển của cách mạng cả nước và thống nhất ất nước. Vì
vậy, Miền Bắc phải thiết lập một quan hệ chặt chẽ và phối hợp với Miền Nam ể tạo iều
kiện cho cả hai miền phát triển. Thành công mà mỗi miền ạt ược là một thắng lợi chung
cho cách mạng của cả hai miền.
Miền Bắc óng vai trò quan trọng nhất trong sự phát triển của cách mạng cả
nước, như ược xác ịnh trong Đại hội toàn quốc lần thứ III của Đảng Lao ộng Việt Nam
(9-1960). Vào năm 1959, Đảng ta ã cho khai thông 2 tuyến ường huyết mạch nối liền
hai miền Nam - Bắc mang tên Hồ Chí Minh trên bộ và trên biển với ộ dài hàng nghìn
km. Đây chính là 2 con ường vận chuyển chiến lược ể miền Bắc chi viện cho tiền tuyến
miền Nam trong suốt những năm tháng chiến tranh ầy khốc liệt.
Khẩu hiệu của miền Bắc trong thời kỳ này là “Tất cả cho tiền tuyến, tất cả ể ánh
thắng giặc Mĩ xâm lược” và “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”.
Nó ã thể hiện quyết tâm và sự tận tụy của nhân dân miền Bắc trong việc hỗ trợ và bảo
vệ tiền tuyến miền Nam.
Trong giai oạn từ 1961 ến 1965, miền Bắc ã chuyển ến miền Nam một lượng lớn
vũ khí, ạn dược và các nguyên liệu khác. Nhiều ơn vị vũ trang, cán bộ quân sự và cán
bộ các ngành ã ược iều ến miền Nam ể tham gia chiến ấu và xây dựng vùng giải phóng.
Sự hỗ trợ quyết liệt từ miền Bắc trong thời gian này ã óng vai trò quan trọng trong việc
ánh bại chiến lược “Chiến tranh ặc biệt” của Mĩ.
Trong giai oạn từ 1965 ến 1968, miền Bắc tiếp tục ưa vào miền Nam hàng vạn
cán bộ, chiến sĩ và hàng chục vạn tấn vũ khí, ạn dược, lương thực và thuốc men. Quy
mô của sức người và nguồn lực từ miền Bắc ã tăng lên gấp 10 lần so với giai oạn trước
ó. Điều này chứng tỏ sự quyết tâm và sự phối hợp vững chắc giữa miền Bắc và miền Nam trong cuộc chiến.
Miền Bắc cũng ã ối mặt với những thách thức trong quá trình chiến ấu. Tuy
nhiên, nhờ nỗ lực không ngừng, miền Bắc ã khắc phục kịp thời hậu quả của các trận ánh
và vượt qua cuộc bao vây phong toả khắt khe từ ịch. Điều này cho phép miền Bắc tiếp
nhận tốt hàng viện trợ từ bên ngoài và tiếp tục hỗ trợ miền Nam theo yêu cầu của chiến
trường. Đồng thời, miền Bắc cũng hoàn thành nghĩa vụ quốc tế ối với chiến trường ở Lào và Campuchia.
Vào năm 1972, miền Bắc ã ộng viên hơn 22 vạn thanh niên bổ sung cho lực
lượng vũ trang và ưa vào chiến trường 3 nước Đông Dương nhiều ơn vị bộ ội ược huấn
luyện và trang bị ầy ủ. Số lượng vật chất ưa vào chiến trường cũng tăng lên gấp 1,7 lần so với năm 1971.
Trong hai năm 1973-1974, miền Bắc ã ưa gần 20 vạn bộ ội, hàng vạn thanh niên
xung phong, cán bộ chuyên môn và nhân viên kĩ thuật vào chiến trường miền Nam, Lào
và Campuchia. Vào năm 1975, miền Bắc ã ột xuất ưa thêm 57.000 bộ ội vào miền Nam.
Miền Bắc ã cống hiến nỗ lực phi thường trong việc áp ứng nhu cầu to lớn và cấp bách
của cuộc tổng tiến công chiến lược ở miền Nam. Từ mùa khô năm 19731974 ến mùa 3 lOMoAR cPSD| 46797209
khô năm 1974-1975, miền Bắc ã ưa vào chiến trường hơn 26 vạn tấn vũ khí, ạn dược,
quân trang, quân dụng, xăng dầu, thuốc men, lương thực và thực phẩm.
Nhìn chung, Miền Bắc ã triển khai một nhiệm vụ cấp bách là tổ chức ộng viên
nhân lực và nguồn lực với sự khẩn trương và hiệu quả cao, nhằm cung cấp hỗ trợ áp
ứng ngay lập tức và liên tục cho chiến trường miền Nam trong những cuộc tiến công và
khởi nghĩa. Công việc này ã ược thực hiện trên quy mô toàn diện, nhằm gia tăng sức
mạnh chiến ấu cho quân ội và áp ứng ầy ủ các yêu cầu bổ sung quân số cho chiến trường
miền Nam. Đây là một nhiệm vụ quan trọng và khó khăn, nhưng Miền Bắc ã ối mặt và
vượt qua nhờ sự tập trung và nhất quán trong công tác ộng viên nhân lực, ảm bảo rằng
các lực lượng chiến ấu tại miền Nam ược hỗ trợ mạnh mẽ và liên tục, từ ó ánh bại chiến
lược xâm lược của ịch và giành thắng lợi chung cho toàn quốc. ⇒ Sự hỗ trợ và thắng
lợi trong chiến ấu và sản xuất của miền Bắc ã óng góp quan trọng vào thắng lợi của
quân dân miền Nam trong cuộc chiến ấu ánh bại chiến lược chiến tranh xâm lược của
Mỹ và giải phóng hoàn toàn miền Nam. Sự oàn kết và tình thân ái giữa miền Bắc và
miền Nam ã tạo nên một sức mạnh vô cùng áng kể trong cuộc chiến ấu cho ộc lập và tự
do của dân tộc Việt Nam.
2./ Trong cuộc sống, bạn rút ra ược cho bản thân mình những bài học kinh nghiệm
gì giữa vai trò của hậu phương và tiền tuyến từ vấn ề lịch sử trên?
Từ vai trò của hậu phương và tiền tuyến của vấn đề lịch sử trên, bản thân em đã
rút ra cho mình những bài học kinh nghiệm mà bản thân em nghĩ sẽ giúp ích rất nhiều
cho mình trên con đường học tập, xa hơn là công việc trong tương lai và trên hết là con
đường dẫn đến thành công. Dưới ây là những bài học mà em rút ra ược.
Tầm quan trọng của xây dựng một hậu phương mạnh mẽ: “Hậu phương mạnh
mẽ và vững chắc là yếu tố quan trọng ể hỗ trợ và bảo vệ tiền tuyến”. Trong cuộc sống,
bài học này nhắc nhở em rằng luôn cần phải xây dựng một nền tảng vững chắc, bao gồm
kiến thức, kỹ năng và nguồn lực, ể hỗ trợ và ảm bảo thành công trong những nhiệm vụ
và mục tiêu của bạn. Việc tích lũy kiến thức và thông tin là cơ sở của sự phát triển. Học
hỏi và nghiên cứu từ nhiều nguồn khác nhau giúp chúng ta ịnh hướng và thích nghi với
xu hướng mới. Phát triển kỹ năng cá nhân, như quản lý thời gian, giao tiếp và lãnh ạo,
là cách hiệu quả ể thực hiện mục tiêu. Quản lý và sử dụng nguồn lực thông minh giúp
chúng ta tận dụng tối a tài chính, thời gian và nhân lực. Sự tổ chức và chuẩn bị trước
giúp chúng ta ối phó tốt với thách thức và tạo môi trường làm việc hiệu quả. Tóm lại,
xây dựng một hậu phương mạnh mẽ bao gồm việc tích lũy kiến thức, phát triển kỹ năng
và quản lý nguồn lực. Hãy ầu tư vào việc xây dựng nền tảng vững chắc ể ạt ược thành
công và áng giá trong cuộc sống.
Tính quyết tâm và tận tụy: Khẩu hiệu “Tất cả cho tiền tuyến, tất cả ể ánh thắng
giặc Mỹ xâm lược” và “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người” thể
hiện quyết tâm và sự tận tụy của nhân dân miền Bắc. Trong cuộc sống, bài học này nhắc
nhở em về sự quyết tâm và cam kết ể ạt ược mục tiêu của mình. Đôi khi em có thể gặp
khó khăn và thách thức, nhưng sự quyết tâm và sự tận tụy sẽ giúp bạn vượt qua những
trở ngại và ạt ược thành công.
Sự oàn kết và tình thân ái: Sự oàn kết và tình thân ái giữa miền Bắc và miền
Nam ã tạo nên một sức mạnh áng kể trong cuộc chiến ấu cho ộc lập và tự do của dân
tộc Việt Nam. Trong cuộc sống, học ược bài này có nghĩa là tôn trọng và xây dựng mối
quan hệ tốt với những người xung quanh, làm việc nhóm và hỗ trợ lẫn nhau ể ạt ược 4 lOMoAR cPSD| 46797209
mục tiêu chung. Sự oàn kết và tình thân ái sẽ mang lại sự hỗ trợ và ộng viên cần thiết ể
vượt qua khó khăn và ạt ược thành công.
Tầm nhìn chiến lược và phối hợp: Đảng ã xác ịnh Miền Bắc là hậu phương chủ
yếu và Miền Nam là tiền tuyến trong cuộc chiến. Điều này òi hỏi sự phối hợp và tầm
nhìn chiến lược ể ảm bảo các hoạt ộng của hậu phương hỗ trợ mục tiêu và nhiệm vụ của
tiền tuyến. Trong cuộc sống, việc có một tầm nhìn chiến lược và khả năng phối hợp là
quan trọng ể ạt ược thành công. Bạn cần có khả năng nhìn xa trước, xác ịnh mục tiêu và
lập kế hoạch ể ạt ược chúng. Đồng thời, bạn cũng cần biết làm việc với người khác, phối
hợp và tận dụng các nguồn lực ể ạt ược kết quả tốt nhất.
Tính linh hoạt và thích ứng: Trong cuộc chiến, Miền Bắc và Miền Nam ã phải
ối mặt với nhiều tình huống và biến ổi. Điều này yêu cầu sự linh hoạt và khả năng thích
ứng ể iều chỉnh và thích ứng với tình huống mới. Trong cuộc sống, khả năng thích ứng
và linh hoạt cũng là yếu tố quan trọng. Đôi khi bạn có thể gặp phải thay ổi hoặc khó
khăn không mong muốn. Tuy nhiên, sự linh hoạt và khả năng thích ứng sẽ giúp bạn
thích nghi và tìm ra giải pháp tốt nhất ể vượt qua những trở ngại và ạt ược mục tiêu. 5 lOMoAR cPSD| 46797209
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Bộ Giáo dục và Đào tạo (2021). Giáo trình Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, Nxb
Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội.
Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh – Khoa Lý luận chính trị (2022). Tài liệu
hướng dẫn ôn tập môn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, Nxb Kinh tế TPHCM, TP. Hồ Chí Minh.
ĐẠI TÁ, PGS, TS. DƯƠNG HỒNG ANH (2015) Hậu phương miền Bắc xã hội chủ
nghĩa trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Tapchicongsan.org.vn. Available at:
https://www.tapchicongsan.org.vn/truyen-thong-hien-tai/-/2018/35427/hau-
phuongmien-bac-xa-hoi-chu-nghia-trong-khang-chien-chong-my%2C-cuu-nuoc.aspx (Accessed: 02 June 2023).
Võ Đức An (2021) VAI TRÒ CỦA HẬU PHƯƠNG MIỀN BẮC TRONG CUỘC
KHÁNG CHIẾN CHỐNG MĨ, CỨU NƯỚC (1954 – 1975). Available at:
http://ninhthuan.edu.vn/thptchuyenlequydon/1199/29171/52719/90810/Mon-Lich-
su/VAI-TRO-CUA-HAU-PHUONG-MIEN-BAC-TRONG-CUOC-KHANG-CHIEN-
CHONG-MI--CUU-NUOC--1954---1975-.aspx (Accessed: 02 June 2023). 6