Mẹ | Soạn văn 7 Chân trời sáng tạo

Bài thơ Mẹ của Đỗ Trung Lai thể hiện tình cảm mẫu tử sâu sắc. Tài liệu Soạn văn 7: Mẹ, thuộc sách Chân trời sáng tạo, tập 2, được chúng tôi tổng hợp rất đầy đủ và ngắn gọn.

Soạn văn 7: M
Son bài M - Mu 1
Câu 1. So sánh vn nhp trong i M với bài Đợi m và Mt con mèo nm
ng trên ngc tôi. Phân tích tác dng ca nhng cách gieo vn ngt nhp
khác nhau trong ba bài thơ.
- M:
Cách gieo vn: Vn cách (bé - m, già - xa)
Nhp: 2/2
- Đợi m:
Cách gieo vn: Vn cách (nhà - xa, ao - vào)
Nhp: 2/2/3, 2/2, 3/3, 2/3, 3/2…
- Mt con mèo ng trên ngc tôi:
Vn: Vn cách (mèo - veo; - ng; chì - đi)
Nhp: 2/2/3/2 hoc 3/2/3/2
=> Cách gieo vn ngt nhp góp phn din t tình cm, cm xúc ca nhân
vt tr tình.
Câu 2. Em nhn xét v cách th hin nh cm, cm xúc của người con
vi m trong bài thơ này? Phân tích mt s t ng, hình nh, bin pháp tu t để
làm rõ ý kiến ca em.
- Bài thơ Mẹ li của ngưi con, bc l cảm xúc xót xa, thương cm khi m
ngày càng có tui.
- Phân tích mt s t ng, hình nh, bin pháp tu t:
Mt s t ng, hình ảnh: lưng mẹ “cng- cau thng”; cau “ngn xanh rờn-
mẹ “đầu bc trắng”; cau “ngày càng cao- mẹ “ngày một thp”; cau “gần giời
- mẹ “gần đt”; mt miếng cau khô/khô gầy như mẹ
- Bin pháp tu t:
Tương phản đối lp: “Lưng mẹ còng ri - Cau thì vn thng”, Cau - ngn
xanh rn, M - đầu bc trắng”: Gi ra s liên tưởng v tui già ca m.
So sánh “Một miếng cau khô Khô gy như mẹ”: nh nh m già như
miếng cau khô để gi lên s già nua héo ht ca ngưi m.
Câu hi tu t “Sao mẹ ta già?”: Hỏi đy như muốn bc l ni xót xa,
đau lng trước thc ti.
Câu 3. Ch đề bài thơ là gì?
Ch đề bài thơ: Tình cảm xót xa, thương cảm khi m ngày càng có tui.
Câu 4. Theo em, nhà thơ muốn gi gm thông điệp qua bài thơ? Thông điệp
y có ý nghĩa như thế nào đối vi em?
- Thông điệp: y trân trng nhng giây phút được bên cnh người m, biết
yêu thương và trân trng người m ca mình.
- Thông điệp y giúp em trân trng yêu mến m nhiều hơn, tích cực rèn
luyện để tr thành ngưi có ích cho xã hi.
Son bài M - Mu 2
Tác gi
Tác gi Đỗ Trung Lai sinh năm 1950, quê ở Hà Ni.
Tác phm
Bài thơ được in trong Đêm sông cầu, NXB Quân đội nhân dân, 2003.
Đọc - hiểu văn bản
a. Hình ảnh người m
- Hình nh m được đi chiếu vi hình nh cây cau - một loài cây đã
quen thuc làng quê Vit Nam.
- Nhng hình nh v “mẹ” và “cau”:
lưng mẹ “cng- cau “thng”
cau “ngn xanh rờn- mẹ “đầu bc trắng”
cau “ngày càng cao- mẹ “ngày một thp”
cau “gần giời- mẹ “gần đt”
=> Người m ngày một già đi theo năm tháng, thời gian.
b. Tình cm của người con dành cho m
- Hình ảnh so sánh “một miếng cau khô/khô gầy nmẹ”: Xót xa, đau
đớn khi tui tác ca m ngày càng ln, sc khe ngày càng yếu đi.
- “Con nâng trên tay”: Thái đ trân trng, nâng niu của người con dành
cho m.
- “Không cầm được lệ”: Nỗi xót xa, cay đắng b dn nén.
- Câu hi tu t Sao mẹ ta già?”: Câu hi tu t không nhận được lời đáp,
để li s cô đơn, trống vng.
- Hình ảnh “mây bay về xa” cũng giống như mái tóc mẹ bc hòa cùng vi
mây trng trên cao th hin mt nim xót xa, tiếc nui.
=> Niềm thương cảm, ni xót xa và s trân trng dành cho người m
Tng kết
- Nội dung: Bài thơ bc lnỗi xót xa thưởng cảm của người con trước
hình ảnh già nua của mẹ theo năm tháng.
- Ngh thut: Th thơ bốn ch, s dng nhiu bin pháp tu t, hình nh
giàu biểu tượng…
| 1/3

Preview text:

Soạn văn 7: Mẹ
Soạn bài Mẹ - Mẫu 1
Câu 1. So sánh vần và nhịp trong bài Mẹ với bài Đợi mẹ và Một con mèo nằm
ngủ trên ngực tôi. Phân tích tác dụng của những cách gieo vần và ngắt nhịp
khác nhau trong ba bài thơ. - Mẹ: 
Cách gieo vần: Vần cách (bé - mẹ, già - xa)  Nhịp: 2/2 - Đợi mẹ: 
Cách gieo vần: Vần cách (nhà - xa, ao - vào) 
Nhịp: 2/2/3, 2/2, 3/3, 2/3, 3/2…
- Một con mèo ngủ trên ngực tôi: 
Vần: Vần cách (mèo - veo; ủ - ngủ; chì - đi) 
Nhịp: 2/2/3/2 hoặc 3/2/3/2
=> Cách gieo vần và ngắt nhịp góp phần diễn tả tình cảm, cảm xúc của nhân vật trữ tình.
Câu 2. Em có nhận xét gì về cách thể hiện tình cảm, cảm xúc của người con
với mẹ trong bài thơ này? Phân tích một số từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ để làm rõ ý kiến của em.
- Bài thơ Mẹ là lời của người con, bộc lộ cảm xúc xót xa, thương cảm khi mẹ ngày càng có tuổi.
- Phân tích một số từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ:
Một số từ ngữ, hình ảnh: lưng mẹ “còng” - cau “thẳng”; cau “ngọn xanh rờn” -
mẹ “đầu bạc trắng”; cau “ngày càng cao” - mẹ “ngày một thấp”; cau “gần giời”
- mẹ “gần đất”; một miếng cau khô/khô gầy như mẹ… - Biện pháp tu từ: 
Tương phản đối lập: “Lưng mẹ còng rồi - Cau thì vẫn thẳng”, “Cau - ngọn
xanh rờn, Mẹ - đầu bạc trắng”: Gợi ra sự liên tưởng về tuổi già của mẹ. 
So sánh “Một miếng cau khô – Khô gầy như mẹ”: Hình ảnh mẹ già như
miếng cau khô để gợi lên sự già nua héo hắt của người mẹ. 
Câu hỏi tu từ “Sao mẹ ta già?”: Hỏi đấy mà như muốn bộc lộ nỗi xót xa,
đau lòng trước thực tại.
Câu 3. Chủ đề bài thơ là gì?
Chủ đề bài thơ: Tình cảm xót xa, thương cảm khi mẹ ngày càng có tuổi.
Câu 4. Theo em, nhà thơ muốn gửi gắm thông điệp gì qua bài thơ? Thông điệp
ấy có ý nghĩa như thế nào đối với em?
- Thông điệp: Hãy trân trọng những giây phút được ở bên cạnh người mẹ, biết
yêu thương và trân trọng người mẹ của mình.
- Thông điệp ấy giúp em trân trọng và yêu mến mẹ nhiều hơn, tích cực rèn
luyện để trở thành người có ích cho xã hội.
Soạn bài Mẹ - Mẫu 2 Tác giả
Tác giả Đỗ Trung Lai sinh năm 1950, quê ở Hà Nội. Tác phẩm
Bài thơ được in trong Đêm sông cầu, NXB Quân đội nhân dân, 2003.
Đọc - hiểu văn bản a. Hình ảnh người mẹ
- Hình ảnh mẹ được đối chiếu với hình ảnh cây cau - một loài cây đã
quen thuộc ở làng quê Việt Nam.
- Những hình ảnh về “mẹ” và “cau”: 
lưng mẹ “còng” - cau “thẳng” 
cau “ngọn xanh rờn” - mẹ “đầu bạc trắng” 
cau “ngày càng cao” - mẹ “ngày một thấp” 
cau “gần giời” - mẹ “gần đất”
=> Người mẹ ngày một già đi theo năm tháng, thời gian.
b. Tình cảm của người con dành cho mẹ
- Hình ảnh so sánh “một miếng cau khô/khô gầy như mẹ”: Xót xa, đau
đớn khi tuổi tác của mẹ ngày càng lớn, sức khỏe ngày càng yếu đi.
- “Con nâng trên tay”: Thái độ trân trọng, nâng niu của người con dành cho mẹ.
- “Không cầm được lệ”: Nỗi xót xa, cay đắng bị dồn nén.
- Câu hỏi tu từ “Sao mẹ ta già?”: Câu hỏi tu từ không nhận được lời đáp,
để lại sự cô đơn, trống vắng.
- Hình ảnh “mây bay về xa” cũng giống như mái tóc mẹ bạc hòa cùng với
mây trắng trên cao thể hiện một niềm xót xa, tiếc nuối.
=> Niềm thương cảm, nỗi xót xa và sự trân trọng dành cho người mẹ Tổng kết
- Nội dung: Bài thơ bộc lộ nỗi xót xa thưởng cảm của người con trước
hình ảnh già nua của mẹ theo năm tháng.
- Nghệ thuật: Thể thơ bốn chữ, sử dụng nhiều biện pháp tu từ, hình ảnh giàu biểu tượng…