1 LÝ THỊ THU TRANG MỤC LỤC 1. Lý do chọn
đề tài ...............................................................................................1 2. Mục
đích nghiên cứu ....................................................................................... 2 .. 3. Khách
thể nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu .............................................2 4. Phạm
vi nghiên cứu ......................................................................................... 2 ..
5. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................2 B.
NỘI DUNG ....................................................................................................... 3 . 1. Cơ sở lí
luận .......................................................................................................3 1.1. Mục
tiêu của kiểm tra đánh giá .................................................................3 1.2. Các
chức năng cơ bản của kiểm tra đánh giá .......................................... 3 . 1.3. Các
phương thức đánh giá học sinh T
iểu học ..........................................4 1.4. Một
số năng lực của giáo viên về
đánh giá kết quả học tập của học sinh . 4 2. Cơ
sở thực tiễn ................................................................................................ 4 ...
2.1. Thuận lợi: .....................................................................................................4 2.2. Khó
khăn: ....................................................................................................5 3. CÁC BIỆN PHÁP CỤ THỂ
.............................................................................6 3.1.
Nâng cao nhận thức về công tác đánh giá học sinh THPT cho cán bộ quản lý,
giáo viên, phụ huynh và học sinh. ......................................................6 3.2.
Chỉ đạo các tổ chuyên môn nghiên cứu chương trình giáo dục phổ thông,
xác định rõ yêu cầu cần đạt của từng môn học theo từng học kì .......8 3.3.
Bồi dưỡng năng lực sử dụng các phương pháp, hình thức, thiết kế công cụ để
ĐGHS ........................................................................................................9 3.4.
Ứng dụng các phần mềm hỗ trợ trong việc triển khai hoạt động kiểm tra
đánh giá .......................................................................................................10 3.5.
Tăng cường cơ sở vật chất, điều kiện, phương tiện cho hoạt động đánh giá
học sinh tiểu học .........................................................................................12 4. Kết
quả đạt được .............................................................................................13 C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
................................................ .... ... ... ... ...14 1. KẾT LUẬN
.......................................................................................... ....... ... .. 14 2. KHUYẾN NGHỊ
............................................................. .... ... ... ... .... ... ... ... ... ... 14
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
..................................................................... 3
Một số kinh nghiệm quản lí hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh THPT
nhằm thực hiện hiệu quả chương trình Giáo dục phổ thông 2018 A. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài
Kiểm tra đánh giá là một khâu quan trọng nhằm góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục. Hoạt động kiểm tra đánh giá giúp nhà quản lí và giáo viên có
được những thông tin quan trọng để kịp thời điều chỉnh, tác động phù hợp đến quá trình giáo dục.
Đổi mới việc kiểm tra đánh giá sẽ là động lực thúc đẩy các quá trình khác
như đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới cách thức tổ chức hoạt động dạy
học, đổi mới quản lý…. Thực hiện được việc kiểm tra đánh giá hướng vào đánh giá quá
trình, giúp phát triển năng lực người học, thì lúc đó quá trình dạy học trở nên tích
cực hơn rất nhiều. Quá trình đó sẽ nhắm đến mục tiêu cho học sinh, đó là nuôi
dưỡng hứng thú học đường, tạo sự tự giác trong học tập và quan trọng hơn là
gieo vào lòng học sinh sự tự tin, trách nhiệm về việc học tập của bản thân… Điều
này vô cùng quan trọng để tạo sự thành công của mỗi học sinh trong tương lai.
Từ năm 2014, Bộ GD&ĐT đã chọn đổi mới đánh giá kết quả giáo dục là
bước đột phá trong việc thực hiện đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo.
Việc chuyển từ đánh giá kiến thức, kĩ năng và thái độ của học sinh sang đánh giá
sự phát triển về phẩm chất và năng lực đòi hỏi CBQL, giáo viên và học sinh các
trường phải được cập nhật các thông tin về mục tiêu, nội dung, phương pháp, kĩ
thuật, công cụ và hình thức đánh giá.
Trong giai đoạn hiện nay khi toàn ngành giáo dục có một bước chuyển lớn
trong định hướng dạy học và kiểm tra đánh giá nhằm phát triển năng lực cho
học sinh thì vẫn còn nhiều giáo viên, các cán bộ quản lý giáo dục chưa thực sự
thấu hiểu triết lý đánh giá mới. Việc triển khai dạy học đã có sự thay đổi về
phương pháp dạy nhưng vẫn quen với cách đánh giá cũ, chủ yếu mới chỉ tập
trung vào đánh giá kết quả học tập, để xếp loại học sinh vào cuối các kì học…Bản
thân giáo viên cũng gặp nhiều khó khăn khi phải đánh giá các hoạt động giáo dục
(đánh giá các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, đánh giá phẩm chất, năng lực
chung, năng lực đặc thù của các môn học,…). Hầu như các giáo viên còn hạn chế
trong việc sử dụng các hình thức đánh giá mới, phần lớn là đánh giá theo lối mòn,
theo kinh nghiệm, dù chương trình và những yêu cầu cần đạt đã được thay đổi rất
nhiều. Nhiều giáo viên thường ra đề kiểm tra đánh giá học sinh dựa trên kinh
nghiệm, thói quen mà ít khi để ý đến cơ sở khoa học, tính quy chuẩn của việc
thiết kế đề kiểm tra theo ma trận. Các đề kiểm tra chủ yếu là nhằm đánh giá việc
nhớ, hiểu kiến thức, kỹ năng thực hành mà ít chú ý đánh giá khả năng học sinh
vận dụng kiến thức vào giải quyết các tình huống trong thực tiễn đời sống, ít chú 4
Một số kinh nghiệm quản lí hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh THPT
nhằm thực hiện hiệu quả chương trình Giáo dục phổ thông 2018
ý đến việc đánh giá năng lực người học theo chuẩn mong đợi. Giáo viên cũng ít
khi để ý đến mục tiêu
đo lường, đánh giá, ít khi suy nghĩ về cơ sở khoa học của việc ra đề thi hay đề kiểm
tra là nhằm kiểm tra kiến thức, kỹ năng gì, đặc biệt là kiểm tra năng lực gì trong đó,
họ không định hình rõ ràng.
Bên cạnh đó việc triển khai hoạt động đổi mới kiểm tra đánh giá trong các
trường còn gặp nhiều khó khăn, bởi ngay chính trong tư duy của một số CBQL
cũng chưa nhận thấy được vai trò quan trọng của kiểm tra đánh giá trong quá trình giáo dục.
Từ những phân tích trên cho thấy, hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh
THPT góp phần quan trọng trong việc thực hiện tốt chương trình giáo dục phổ
thông. Nhưng cách triển khai hoạt động kiểm tra đánh giá trong trường học như
thế nào để đạt hiệu quả? Thực trạng các hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh của
các trường THPT hiện nay như thế nào? Làm thế nào để quản lí có hiệu quả
các hoạt động kiểm tra đánh giá? Đó cũng là lí do tôi chọn đề tài: . 2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực trạng quản lí hoạt động kiểm tra
đánh giá trong trường THPT nơi tôi công tác, đề xuất các biện pháp quản lí hoạt
động kiểm tra đánh giá, từ đó góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện
của các nhà trường nhằm thực hiện hiệu quả chương trình giáo dục phổ thông 2018.
3. Khách thể nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh Tiểu học.
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Quản lí hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh Tiểu học. 4. Phạm vi nghiên cứu
Trường THPT nơi tôi đang công tác từ năm học 2017 – 2018 đến nay.
5. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lí thuyết
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn:Phương pháp điều tra, phỏng vấn - Phương pháp quan sát
- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm
- Phương pháp thử nghiệm sư phạm; Phương pháp toán thống kê B. NỘI DUNG 1. Cơ sở lí luận
1.1. Mục tiêu của kiểm tra đánh giá
Kiểm tra đánh giá trong dạy học được xem là quá trình thu thập, xử lí thông
tin một cách hệ thống những kết quả học tập của học sinh ở những giai đoạn khác
nhau, đối chiếu với mục tiêu dạy học ở từng giai đoạn và cuối cùng đối chiếu với
chuẩn đầu ra của chương trình giáo dục để đánh giá sự tiến bộ của người học
trong từng giai đoạn, đánh giá mức độ đạt chuẩn đầu ra của người học và cuối
cùng là đánh giá chất lượng của quá trình dạy học.
Mục tiêu của kiểm tra đánh giá nhằm:
+ Đánh giá để xác định được kết quả học của người học. Các chiến lược đánh giá
được thiết kế để xác nhận những gì học sinh biết, xác nhận mức độ thành thạo và
đưa ra quyết định về các chương trình học tiếp theo cho học sinh.
+ Đánh giá để thúc đẩy việc học của người học. Đánh giá việc học tập diễn ra
trong suốt quá trình học tập, để các giáo viên có thể nhìn thấy được những hiểu
biết mà học sinh nắm bắt được trong quá trình học, từ đó quyết định những gì họ
làm để giúp học sinh tiến bộ. Giáo viên sử dụng đánh giá như một công cụ điều
tra để tìm ra càng nhiều càng tốt các dữ liệu về những gì học sinh biết và có thể
làm, nâng cao động lực và cam kết học tập cho mỗi học sinh.
+ Đánh giá chính là quá trình học thực sự hay nói cách khác, quá trình đánh
giá chính là quá trình học. Khi học sinh có khả năng tự đánh giá, học sinh trở
thành những người học hiệu quả, bởi họ tự nhận thấy rằng, kết quả công việc
của họ là một phần quan trọng của quá trình học và đánh giá.Từ đó sẽ thúc đẩy
được động lực bên trong của mỗi học sinh.
Kiểm tra đánh giá trong dạy học là khâu quan trọng nhất của quá trình dạy
học. Kiểm tra đánh giá định hướng cho toàn bộ quá trình dạy học, tạo động lực
cho người học, giúp họ tiến bộ không ngừng. Kiểm tra đánh giá còn cung cấp
thông tin phản hồi hữu ích cho giáo viên, nhà quản lí, giúp điều chỉnh quá trình
dạy học và quản lí để đạt kết quả cao trong quá trình giáo dục.
Kiểm tra đánh giá phải được tích hợp vào quá trình dạy học để giúp học
sinh có động lực học tập và không ngừng tiến bộ trong suốt quá trình học tập.
1.2. Các chức năng cơ bản của kiểm tra đánh giá Có ba chức năng cơ bản:
- Chức năng quản lí: duy trì và phát triển chuẩn chất lượng.
- Chức năng kiểm soát và điều chỉnh hoạt động dạy và học: Bao gồm: Đối với GV
và nhà trường, đánh giá nhằm kiểm soát các hoạt động ngay trong quá trình dạy
và học, sau đó ra quyết định điều chỉnh, cải tiến dạy học là cơ chế đảm bảo cho
việc phát triển chất lượng dạy học. Đối với HS, thông tin kiểm tra, đánh giá nhận
được (thể hiện qua điểm số, nhận xét) từ GV và sự tự đánh giá của bản thân giúp
người học kiểm soát, điều chỉnh việc học của mình.
- Chức năng giáo dục và phát triển người học: Quá trình đánh giá kết quả học tập
được thực hiện một cách hiệu quả có tác dụng phát triển động cơ học tập cho HS.
Ngoài ra kết hợp với chức năng kiểm soát và điều chỉnh, KT-ĐG góp phần phát
triển toàn diện về đức, trí, thể, mĩ để chuẩn bị cho người học vào đời.
1.3. Các phương thức đánh giá học sinh Tiểu học
-Các phương thức đánh giá học sinh THPT bao gồm 2 loại: Đánh giá thường
xuyên và Đánh giá định kì.
+ Đánh giá thường xuyên hay
còn gọi là đánh giá quá trình là hoạt động
đánh giá diễn ra trong tiến trình thực hiện hoạt động giảng dạy môn học, cung cấp
thông tin phản hồi cho giáo viên và học sinh nhằm mục tiêu cải thiện hoạt động giảng dạy, học tập.
+ Đánh giá định kì là đánh giá kết quả giáo dục của học sinh sau một giai
đoạn học tập, rèn luyện nhằm xác định mức độ hoàn thành nhiệm cụ học tập của
học sinh so với chuẩn kiến thức, kĩ năng quy định trong chương trình giáo dục
phổ thông cấp THPT và sự hình thành, phát triển năng lực phẩm chất của học sinh.
1.4. Một số năng lực của giáo viên về đánh giá kết quả học tập của học sinh
- Năng lực chẩn đoán của giáo viên về khả năng và kết quả học tập của học sinh
+ Năng lực đọc hồ sơ học tập của học sinh
+ Năng lực xây dựng đề kiểm tra để chẩn đoán về khả năng học tập của học sinh
- Năng lực sử dụng các chiến lược và phương pháp đánh giá thích hợp với
mục tiêu của từng môn học
+ Hiểu biết về chiến lược đánh giá
+ Hiểu biết phương pháp đánh giá
+ Năng lực hướng dẫn học sinh đánh giá
- Năng lực thực hiện quá trình đánh giá
+ Năng lực thiết kế công cụ đánh giá + Năng lực chấm điểm
+ Sử dụng kết quả đánh giá cho điều chỉnh cách dạy và học
+ Tìm hiểu những tiến bộ, rào cản trong học tập 2. Cơ sở thực tiễn 2.1. Thuận lợi:
Là trường THPT có số lượng học sinh lớn trên toàn quận với gần 2000 học
sinh. Tập thể cán bộ giáo viên nhân viên trong trường có hơn 119 cán bộ, trong đó
có 100 giáo viên (trình độ thạc sĩ 40, trình độ đại học 60 ) hầu hết trong độ tuổi 25-53.
Ban Giám hiệu có 3 người 03Thạc sĩ): 01 hiệu trưởng, 02 phó hiệu trưởng. Trong
những năm qua nhà trường luôn chú trọng bồi dưỡng và nâng cao năng lực chuyên
môn cho giáo viên nhằm nâng cao chất lượng giáo dục. Ban giám hiệu nhà trường
năng động sáng tạo, ham học hỏi và luôn áp dụng những quan điểm giáo dục mới,
những kinh nghiệm giáo dục tiên tiến hiệu quả trên thế giới. Đội ngũ giáo viên trẻ,
nhiệt tình với công việc, dễ thích nghi với những hướng đi mới trong giáo dục.
Nhiều giáo viên có trình độ công nghệ thông tin tốt, chủ động tìm kiếm những phần
mềm, hoặc các tài nguyên về kiểm tra đánh giá, có khả năng chia sẻ với đồng
nghiệp, tạo một cộng đồng học tập hiệu quả trong nhà trường.
Ban giám hiệu nhà trường sẵn sàng ủng hộ, đáp ứng về tinh thần cũng như
tài chính cho giáo viên tiếp cận với những khóa học, chuyên đề bồi dưỡng, phần
mềm quản lí, đầu tư nền tảng trực tuyến giúp CBQL và giáo viên nhanh chóng
kết nối và chia sẻ tài nguyên học tập, giảng dạy nhanh chóng.
Nhà trường có bề dày kinh nghiệm trong giáo dục, là một địa chỉ tin cậy
nên khi thực hiện đổi mới giáo dục, nhà trường luôn nhận được sự đồng thuận của CMHS và cộng đồng.
Cơ sở vật chất của nhà trường luôn được trang bị, đảm bảo cho sự tiếp cận
với những ý tưởng mới. 2.2. Khó khăn:
Kiểm tra đánh giá là một khoa học, hoạt động đánh giá đòi hỏi người giáo
viên phải có kỹ năng, kiến thức, làm chủ được quá trình đánh giá và phải sử dụng
nhiều công cụ, nhiều phương pháp, nhiều hình thức đánh giá khác nhau để đánh
giá. Phương pháp đánh giá càng đa dạng thì mức độ chính xác trong đánh giá
càng cao vì phản ánh khách quan tốt hơn.
Mặc dù hàng năm đội ngũ giáo viên của trường được đào tạo và bồi dưỡng
thường xuyên nhưng giữa lý thuyết và thực tế, giữa nhận thức và hành động luôn
có khoảng cách lớn. Nhiều giáo viên đã được đào tạo nhưng khi bắt đầu vận dụng
kiến thức vào thực tế trên lớp, đánh giá trong lớp học họ còn gặp rất nhiều khó
khăn. Thậm chí, do có nhiều giáo viên hiểu chưa đúng về kiểm tra đánh giá, nên
số đông trong số họ còn e ngại và thiếu quyết tâm khi vận dụng trong quá trình
giảng dạy. Một số giáo viên còn cảm thấy khó khăn, chưa thực sự tự tin khi lên kế
hoạch thiết kế chuẩn bị bài giảng, cách sử dụng các hệ thống thiết bị hỗ trợ, đồ
dùng giảng dạy, hoặc còn mất nhiều thời gian trong quá trình tiến hành đánh giá.
Giáo viên còn chia sẻ mất quá nhiều thời gian vào các việc ghi chép, theo dõi,...
Kết quả khảo sát về năng lực kiểm tra đánh giá trên các giáo viên khối 10
thì nhiều giáo viên còn chưa thực sự tự tin về khả năng triển khai việc kiểm tra
đánh giá, nhiều giáo viên có nhu cầu trong việc mong muốn có những nội dung đào
tạo để nâng cao năng lực của bản thân trong quá trình đánh giá học sinh. Mức độ (%) STT Các năng lực Rất Không Tự tin tự tin tự tin
Năng lực xây dựng nội dung kiểm tra để 1
chẩn đoán kết quả học tập của học sinh 30 44.4 25.6
Năng lực sử dụng các chiến lược và 2
phương pháp đánh giá thích hợp với
mục tiêu của từng môn học 22.2 48.1 29.3
Năng lực thiết kế và sử dụng công cụ 3 đánh giá 40.7 33.3 26 4
Năng lực hướng dẫn học sinh tự đánh giá 44.4 37 18.6
Năng lực sử dụng các phần mềm hỗ trợ 5 đánh giá học sinh 30 44.4 25.6
Để đảm bảo giáo viên có thể triển khai tốt việc đánh giá học sinh hiệu quả
thì cần đảm bảo toàn bộ các giáo viên được tập huấn từ cách tiếp cận phương
pháp đánh giá, kĩ thuật đánh giá, cách thiết kế công cụ đánh giá, đến cách triển
khai trong từng tổ bộ môn để đạt hiệu quả cao.
Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, một vấn đề đặt ra cho các nhà quản lý
là cần nâng cao nhận thức của mỗi CBQL, giáo viên về vai trò của kiểm tra đánh
giá, về triết lí đánh giá trong quá trình giáo dục toàn diện, cũng như tạo điều kiện
cho giáo viên được tiếp cận với các phương pháp, kĩ thuật, các chiến lược đánh giá hiệu quả học sinh.
3. CÁC BIỆN PHÁP CỤ THỂ
3.1. Nâng cao nhận thức về công tác đánh giá học sinh THPT cho cán bộ
quản lý, giáo viên, phụ huynh và học sinh.
- Giúp cho đội ngũ quản lí, mỗi giáo viên, phụ huynh nắm vững triết lí đánh giá
vì sự tiến bộ của học sinh. Đây là một khâu quan trọng trong quá trình thực hiện
chương trình giáo dục phổ thông giai đoạn hiện nay.
- Giúp cho CBQL và các lực lượng giáo dục liên quan nhận thức đúng đắn vai
trò, tầm quan trọng của hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh và nhiệm vụ cần
nâng cao năng lực cho giáo viên, nhận thức được việc tự học, phấn đấu nâng cao
năng lực bản thân, đó là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục trong nhà trường.
*Đối với CBQL và giáo viên:
- Nhà trường cập nhập văn bản hướng dẫn về việc thực hiện đánh giá học
sinh THPT theo Thông tư số 22/2016/TT-BGDĐT và Thông tư 27/2020/TT-
BGDĐT của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT về đánh giá học sinh Tiểu học.
- Tổ chức sinh hoạt chuyên môn tập trung vào đổi mới ĐGHS THPT theo
Thông tư 22/2016/TT-BGDĐT và Thông tư 27/2020/TT-BGDĐT, trong đó phải
chú ý hiểu đúng và đầy đủ ý nghĩa của việc đổi mới ĐGHS.
- Tập huấn, bồi dưỡng các tổ trưởng chuyên môn về đổi mới phương pháp
dạy học, đổi mới phương pháp KT- ĐG theo chuẩn KT- KN của chương trình
giáo dục phổ thông mới trong các buổi họp tổ chuyên môn.
- Thường xuyên triển khai cho CBGV của trường học tập đầy đủ các văn
bản chỉ đạo của cấp trên thông qua tập huấn hè hàng năm, thông qua các đợt học
tập bồi dưỡng của các cấp, các buổi sinh hoạt chuyên môn hàng tháng.
- Khuyến khích giáo viên chia sẻ những bài viết hoặc những ý tưởng về
cách đánh giá học sinh hiệu quả, tạo ra một phong trào nghiên cứu về các chiến
lược đánh giá học sinh,…
- Nhà trường đưa các nội dung nâng cao nhận thức về hoạt động ĐGHS vào
trong các buổi họp chuyên môn, họp hội đồng hàng tháng, trong sinh hoạt chuyên
đề và những buổi sinh hoạt ngoại khoá.
- Xây dựng mục tiêu chuẩn KT- ĐG phù hợp với yêu cầu và hoàn cảnh cụ
thể của địa phương và nhà trường,… * Đối với học sinh:
- Đầu năm học giáo viên cần giải thích để mỗi học sinh hiểu: Đánh giá
được coi là công cụ giúp học sinh học tập tốt. GV phổ biến, giải thích, trao đổi
với các em về mục đích của hoạt động đánh giá là để nhằm giúp các em có cách
học tập hiệu quả, tiến bộ trong quá trình học tập. Khi các em có thói quen trong
việc tự đánh giá bản thân với những mục tiêu học tập, các em sẽ tự xây dựng
được cách học tập, có trách nhiệm với việc học tập của bản thân, từ đó sẽ tạo cho
các em động lực để tiến bộ.
- GV hướng dẫn các em cách đánh giá bạn, tự đánh giá bản thân để từ đó
các em có ý thức cũng như hiểu biết trong việc đánh giá.
Ví dụ: GV hướng dẫn cho HS có kĩ năng tự ĐG và biết điều chỉnh cái sai
thành đúng; Gợi mở cho HS giải các bài tập, tự nhận xét, chữa bài của mình và
của bạn; Tổ chức nhiều hoạt động như hái hoa dân chủ, đố vui để học, hội thi kể
chuyện,… để HS phát huy năng khiếu, năng lực cá nhân và năng lực tự đánh giá lẫn nhau. * Đối với PHHS:
- Nhà trường chỉ đạo GVCN các lớp triển khai quy định ĐGHSTH ban hành
kèm theo Thông tư số 22/2016/TT-BGDĐT và Thông tư 27/2020/TT-BGDĐT
trong các buổi họp phụ huynh từ đầu năm học. Giải thích một cách cặn kẽ cho phụ
huynh hiểu về triết lí đánh giá học sinh, thống nhất cách giáo dục giữa nhà trường
và gia đình theo đúng chủ trương đánh giá của văn bản chỉ đạo.
- GVCN thường xuyên trao đổi, phối hợp với PHHS về hoạt động ĐGHS
trong suốt quá trình học tập của học sinh.
- Dựa vào các văn bản quy định của ngành, chiến lược định hướng của nhà
trường để xây dựng kế hoạch hiệu quả, phù hợp với yêu cầu của xã hội.
- Có sự phối hợp chặt chẽ các lực lượng giáo dục trong nhà trường.
3.2. Chỉ đạo các tổ chuyên môn nghiên cứu chương trình giáo dục phổ thông,
xác định rõ yêu cầu cần đạt của từng môn học theo từng học kì
- Bồi dưỡng cho giáo viên nắm vững chương trình giáo dục, định hướng cho
việc chủ động thiết kế xây dựng chương trình nhà trường
- Ngay từ khi Bộ GD&ĐT chính thức công bố chương GDPT 2018, BGH
nhà trường cùng với các tổ trưởng chuyên môn lên kế hoạch tổ chức cho giáo
viên nghiên cứu kĩ chương trình giáo dục phổ thông. Các tổ phân công các nhóm,
nghiên cứu chuyên sâu từng môn học, viết báo cáo và chia sẻ trong các buổi Sinh hoạt chuyên môn.
- 100% CBQL, tổ trưởng CM và giáo viên khối 1 thực hiện theo đúng lộ
trình đào tạo trực tuyến theo chương trình bồi dưỡng trực tuyến của Bộ GD.
- Tham gia đầy đủ các buổi tập huấn dành cho CBQL và giáo viên các chuyên
đề về đổi mới ĐGHS do ngành tổ chức.
- Ngoài việc tìm hiểu toàn bộ khung chương trình, giáo viên các tổ được yêu
cầu nghiên cứu kĩ mục tiêu cần đạt của từng môn học, các hoạt động giáo dục,
các yêu cầu về phẩm chất và năng lực. Trên cơ sở những yêu cầu chung của từng
lớp học, các tổ chuyên môn triển khai xác định yêu cầu cần đạt từng môn theo 4
kì học. Việc làm này rất quan trọng bởi giáo viên có nắm vững chuẩn kiến thức,
kĩ năng của từng bộ môn thì mới chủ động xây dựng chương trình và hoạt động
trong quá trình giảng dạy. Các tổ hoàn thiện sản phẩm và lưu văn bản để thực
hiện trong năm học. (Phụ lục 1)
- GV nghiêm túc, chủ động nghiên cứu và phản hồi các thắc mắc cần tháo gỡ
trong quá trình thực hiện, đảm bảo hiểu một cách rõ ràng, chính xác những hướng dẫn của văn bản.
- Nâng cao ý thức trách nhiệm, tinh thần tôn trọng và học hỏi, tạo động lực để
giáo viên sẵn sàng tiếp nhận những cái mới.
- Cán bộ quản lý không ngừng tự bồi dưỡng nâng cao ý thức trách nhiệm đối
với mối quan hệ trong công việc, luôn tìm cách thấu hiểu giáo viên để đưa ra
quyết định quản lý cho phù hợp.
3.3. Bồi dưỡng năng lực sử dụng các phương pháp, hình thức, thiết kế công cụ để ĐGHS
- Giáo viên được đào tạo và nâng cao về năng lực kiểm tra đánh giá học sinh
(bao gồm phương pháp đánh giá, kĩ thuật đánh giá, thiết kế công cụ đánh giá, các
chiến lược quản lí lớp học).
- Giáo viên tự tin, sẵn sàng triển khai trong quá trình giáo dục.
- CBQL và các tổ trưởng chuyên môn tham gia đầy đủ các chuyên đề đào
tạo và bồi dưỡng kĩ năng kiểm tra đánh giá do các cấp tổ chức. Phổ biến đầy đủ
nội dung của buổi chuyên đề tới toàn thể giáo viên để nắm được tinh thần và nội dung của chuyên đề.
- Tổ chức chuyên đề Đổi mới công tác đánh giá học sinh, tập trung vào những đặc trưng sau:
+ Xác định được mục đích chủ yếu của đánh giá kết quả học tập là so sánh
năng lực của học sinh với mức độ yêu cầu cần đạt của chuẩn kiến thức kĩ
năng(năng lực) môn học ở từng chủ đề, từng lớp học để từ đó cải thiện kịp thời
các hoạt động dạy và hoạt động học.
+ Tiến hành đánh giá kết quả học tập môn học theo ba bước:
Bước 1: Thu thập thông tin một cách chính xác: bằng cách quan sát trên
lớp, làm bài kiểm tra, sản phẩm học tập, tự đánh giá bản thân và đánh giá lẫn
nhau; thiết kế các công cụ đánh giá đúng kĩ thuật (câu hỏi và bài tập phải đo
lường được mức độ chuẩn của kiến thức,..)
Bước 2: Phân tích và xử lí thông tin: Các thông tin thu được được qua quan
sát, tương tác trên lớp được phân tích theo các mức độ với các tiêu chí rõ ràng và
được lưu trữ qua sổ theo dõi thường xuyên.
Bước 3: Xác nhận kết quả học tập: Xác nhận học sinh có đạt được hay
không đạt được mục tiêu của từng chủ đề, cuối kì hay cuối năm học dựa vào các
kết quả định lượng và định tính với các chứng cứ cụ thể, rõ ràng; phân tích, giải
thích sự tiến bộ học tập vừa căn cứ vào kết quả đánh giá quá trình và đánh giá
tổng kết, vừa căn cứ vào thái độ học tập. Ra quyết định cải thiện kịp thời với mỗi
thời điểm để đảm bảo hiệu quả của việc dạy và học.
Phân công các nhóm trong tổ chuyên môn nghiên cứu và xây dựng nội dung chia sẻ về
các phương pháp, kĩ thuật, công cụ hiệu quả hoạt đổi mới hoạt động kiểm tra đánh giá.
- Tập huấn cho giáo viên cách lập ma trận trong việc thiết kế đề kiểm tra
định kì các môn học, mỗi giáo viên đều phải xây dựng đề nguồn theo ma trận để
tạo thành một ngân hàng đề.
- Bồi dưỡng kĩ năng đặt câu hỏi hiệu quả theo thang Bloom cho 100% giáo
viên trong trường nhằm khai thác và phát triển tư duy cho học sinh; xây dựng
chuyên đề thực hành tại các tổ để triển khai kĩ năng đặt câu hỏi trong các giờ dạy sáng tạo.
- Các tổ chuyên môn chủ động nghiên cứu và xây dựng các chuyên đề bồi dưỡng:
+ Chuyên đề thiết kế công cụ đánh giá các năng lực giao tiếp, năng lực hợp
tác, kĩ năng tư duy phản biện, sáng tạo. ., thông qua việc hướng dẫn của các chuyên gia. (Phụ lục 2)
+ Kết hợp với bộ phận Tin học bồi dưỡng chuyên đề Ứng dụng O365 để
thiết kế phiếu bài tập trên định dạng Form.
+ Chia sẻ và hướng dẫn sử dụng phần mềm chấm điểm trên Zalo trong các
tổ chuyên môn, thiết kế các câu hỏi, bài tập, trò chơi trong các phần mềm Kahoot!, Quizizz,...
- Căn cứ vào mục tiêu, kế hoạch năm học của nhà trường, chiến lược đổi
mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay.
- Dựa vào tình hình thực tế của nhà trường, trình độ chuyên môn, năng lực
thực tế của giáo viên để có kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng chuyên môn.
- Thường xuyên động viên, khích lệ, tạo điều kiện thuận lợi về vật chất và
tinh thần để giáo viên dành tâm huyết hoàn tốt nhiệm vụ.
3.4. Ứng dụng các phần mềm hỗ trợ trong việc triển khai hoạt động kiểm tra đánh giá.
- Nâng cao năng lực triển khai hoạt động đánh giá học sinh cho giáo viên
bằng các phần mềm hỗ trợ.
- Khuyến khích giáo viên nghiên cứu tìm hiểu các phần mềm hiệu quả trong
việc hỗ trợ giáo viên triển khai hoạt động kiểm tra đánh giá:
- Từ năm học 2017-2018, BGH nhà trường chủ động tìm hiểu, nghiên cứu
giới thiệu để giáo viên tiếp cận với các phần mềm hỗ trợ giáo viên trong việc
quản lí lớp học, theo dõi quá trình học tập của học sinh với bộ môn Toán, …
- Động viên, khích lệ tinh thần tự học, tự rèn về kĩ năng sử dụng các thiết bị
ứng dụng công nghệ thông tin trong tập thể hội đồng sư phạm GV nhằm ứng dụng
các phần mềm trong đánh giá học sinh: Phần mềm học Toán Eduten, phần mềm
VioEdu, Quizizz, Mentimeter, ….
- Căn cứ vào mục tiêu, kế hoạch năm học của nhà trường, chiến lược đổi
mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay.
- Dựa vào tình hình thực tế của nhà trường, trình độ chuyên môn, năng lực
thực tế của giáo viên để có kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng chuyên môn.
- Thường xuyên động viên, khích lệ, tạo điều kiện thuận lợi về vật chất và
tinh thần để giáo viên dành tâm huyết hoàn tốt nhiệm vụ.
3.5. Tăng cường cơ sở vật chất, điều kiện, phương tiện cho hoạt động đánh giá học sinh tiểu học
- Đảm bảo các điều kiện cần thiết cho việc thực hiện các hoạt động kiểm tra đánh
giá, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên tiếp cận được với đổi mới phương pháp,
hình thức đánh giá theo hướng nâng cao năng lực phẩm chất cho học sinh, nâng
cao tay nghề phát huy sự sáng tạo ở mỗi giáo viên.
- Khai thác ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động quản lý một cách đồng
bộ, giúp giáo viên dễ dàng triển khai.
- Giúp cho hiệu trưởng luôn xây dựng kế hoạch bổ sung nguồn cơ sở vật chất
trang thiết bị trước mắt và có hướng phát triển lâu dài.
- CBQL nhà trường xây dựng chiến lược phát triển giáo dục của nhà trường
trong thời gian dài để có kế hoạch đào tạo giáo viên thích hợp với những yêu cầu
phát triển của nhà trường.
- CBQL nhà trường luôn chú trọng trang bị các thiết bị, đường truyền mạng,
nghiên cứu các khóa học chất lượng, ... tạo điều kiện tốt cho cán bộ giáo viên tích cực tham gia.
- Tổ chức tập huấn cho GV cách sử dụng, cách thiết lập nội dung ĐG của
từng bài học theo chuẩn KT-KN để đưa vào sử dụng chung.
- Phối hợp tốt với các bộ phận, phân công cán bộ chuyên trách cụ thể, cùng tổ
chuyên môn nghiên cứu để đề xuất các trang thiết bị phục vụ cho hoạt động.
- Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá định kỳ, đột xuất việc quản lý, sử dụng
thiết bị và ứng dụng công nghệ thông tin vào trong dạy học. Tổ chức đánh giá
việc sử dụng khai thác bảo quản rút ra bài học kinh nghiệm, tuyên dương cá nhân
thực hiện tốt, đồng thời nghiêm khắc xử lý những vi phạm.
- Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý và giáo viên về sự cần thiết phải tạo
môi trường cơ sở vật chất đầy đủ đảm bảo tính hiệu quả trong giáo dục. 16
Một số kinh nghiệm quản lí hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh THPT
nhằm thực hiện hiệu quả chương trình Giáo dục phổ thông 2018
- Xây dựng cơ chế phối hợp giữa nhà trường, gia đình, xã hội phát huy tính dân chủ và
trách nhiệm của các tổ chức.
4. Kết quả đạt được:
Với sự chỉ đạo sát sao từ các cấp lãnh đạo và sự nỗ lực phấn đấu của tập thể cán
bộ giáo viên sau 3 năm, nhà trường đã đạt được một số thành tích trong việc triển
khai hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh.
Bước đầu cán bộ quản lý, giáo viên đã có nhận thức đúng về tầm quan trọng
của kiểm tra đánh giá đối với việc hình thành các năng lực và phẩm chất của học
sinh. Bản thân các cán bộ quản lý đã đúc rút được những bài học kinh nghiệm để
phát huy ưu điểm và khắc phục những gì còn hạn chế trong quá trình triển khai đánh
giá học sinh. Các đồng chí giáo viên được đào tạo và bồi dưỡng nâng cao năng lực
chuyên môn, nâng cao năng lực kiểm tra đánh giá học sinh. Và với việc nắm vững
mục tiêu,yêu cầu cần đạt của từng môn học, giáo viên chủ động, linh hoạt trong việc
xây dựng hoạt động giáo dục cũng như tự tin để đổi mới phương pháp dạy học. Kết
quả khảo sát đã khẳng định giáo viên tự tin với các năng lực của bản thân. Mức độ STT Các năng Rất tự tin Tự tin Không tự lực (%) (%) tin (%) Trước Sau Trước Sau Trước Sau
Năng lực xây dựng nội dung kiểm 1
tra để chuẩn đoán kết quả học tập của học sinh tra. 48.1 30 48.2 44.4 25.6 3.7
Năng lực sử dung các chiến lược
và phương pháp đánh giá thích 44, 2
hợp với mục tiêu của từng môn 22.2 48.1 48.1 29.3 7.4 5 học
Năng lực thiết kế và sử 37.1 3 dụng công cụ đánh giá 40.7 59.2 33.3 26 3.7
Năng lực hướng dẫn học sinh tự 4 44.4 74 37 26 18.6 0 đánh giá
Năng lực sử dụng các phần 5
mềm hỗ trợ đánh giá học sinh 30 66.6 44.4 26 25.6 7.4
C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. KẾT LUẬN
Tập trung vào công việc quản lí hoạt động đánh giá học sinh THPT trong
giai đoạn thực hiện chương trình Giáo dục phổ thông 2018 là yêu cầu của thực
tiễn giáo dục hiện nay. Đánh giá học sinh là hoạt động thường xuyên trong nhà
trường, có ý nghĩa và vai trò rất lớn đối với việc nâng cao chất lượng GD, đặc biệt
khi các trường THPT đang triển khai áp dụng việc ĐGHS theo chỉ đạo của Bộ
GD&ĐT đáp ứng yêu cầu về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục đào tạo. Việc
coi trọng vấn đề đánh giá học sinh tiểu học, thực hiện tốt hoạt động này sẽ giúp
hiệu quả đào tạo nhà trường được nâng cao, đáp ứng được mục tiêu giáo dục.
Với thực tiễn nghiên cứu và áp dụng những biện pháp để quản lý hoạt động
kiểm tra đánh giá học sinh trong nhà trường, bản thân tôi đã rút ra những ưu điểm
và hạn chế trong quá trình thực hiện để từ đó có những cải thiện tốt hơn đảm bảo
chất lượng giáo dục trong nhà trường. Trên cơ sở kết quả nghiên cứu, tôi xin đề xuất các biện pháp:
- Nâng cao nhận thức về công tác đánh giá học sinh THPT cho cán bộ
quản lý, giáo viên, phụ huynh và học sinh.
- Chỉ đạo các tổ chuyên môn nghiên cứu chương trình giáo dục
phổ thông, xác định rõ yêu cầu cần đạt của từng môn học theo từng học kì
- Bồi dưỡng năng lực sử dụng các phương pháp, hình thức, thiết kế công cụ để ĐGHS
- Ứng dụng các phần mềm hỗ trợ trong việc triển khai hoạt động kiểm tra đánh giá.
- Tăng cường cơ sở vật chất, điều kiện, phương tiện cho hoạt động
đánh giá học sinh tiểu học
Những biện pháp này nếu được thực hiện đầy đủ, đồng bộ và vận dụng linh
hoạt sẽ phát huy được tác dụng, góp phần vào việc nâng cao chất lượng giáo dục
trong nhà trường. Các biện pháp đã được thực hiện hợp lý và khả thi, cung cấp,
nâng cao được những kiến thức, định hướng cho cán bộ quản lý, giáo viên và các
lực lượng tham gia giáo dục thực hiện hiệu quả trong quá trình giáo dục. 2. KHUYẾN NGHỊ
Trên cơ sở những kết quả đạt được trong quá trình thực hiện cũng như sự
cần thiết trong việc triển khai hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh Tiểu học, tôi
xin mạnh dạn nêu một vài khuyến nghị sau:
2.1. Đối với các ban ngành
- Ban hành các văn bản hướng dẫn về QL hoạt động ĐGHS một cách chặt
chẽ, đồng bộ đến đến các cơ sở GD.
- Tổ chức thêm các lớp bồi dưỡng năng lực ĐGHS THPT cho CBQL,
GV cốt cán và toàn thể GV.
- Phòng GD có thể khai thác triệt để tiềm năng của đội ngũ CBQL đã được
tập huấn về kiểm tra đánh giá tại các trường để chia sẻ thêm cho CB-GV tại các
trường bạn.Thường xuyên tổ chức thao giảng cấp quận, chú trọng vào hoạt động
ĐGHS nhằm nâng cao năng lực cho GV về ĐG thường xuyên HS.
2.2. Đối với cán bộ quản lý trong trường THPT
- Xác định được tầm quan trọng của hoạt động đánh giá học sinh là một khâu
cần thiết trong quá trình giáo dục nhất là trong giai đoạn hiện nay khi ngành giáo
dục đang thực hiện chương trình Giáo dục phổ thông 2018.
- Chủ động xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho GV,
năng lực đánh giá thường xuyên HS, năng lực ra đề KTĐK theo yêu cầu của chuẩn KT
- KN trong chương trình GD…
- Tăng cường các trang thiết bị, sử dụng các thiết bị công nghệ thông tin, các
phần mềm quản lý; mua sắm thêm các thiết bị hỗ trợ hoạt động ĐGHS đáp ứng
yêu cầu đổi mới GD hiện nay như các phần mềm chấm bài, phần mềm đánh giá, phân tích kết quả,...
- Thường xuyên có hoạt động sơ kết, tổng kết hoạt động ĐGHS nhằm tuyên
dương, nhắc nhở kịp thời đối với cá nhân, tập thể tổ thực hiện tốt hoặc chưa tốt
hoạt động ĐGHS.Trong hoạt động tổ chức thao giảng cấp trường chú trọng vào
hoạt động ĐGHS nhằm khuyến khích, nâng cao năng lực cho GV về hoạt động
đánh giá thường xuyên HS trong các giờ học.
Giáo dục học sinh THPT là nền tảng rất quan trọng trong việc hình thành và
phát triển nhân cách, định hướng cách thức tự học cho người học. Với yêu cầu
hiện nay về đổi mới căn bản toàn diện GD&ĐT, việc chú trọng thực hiện hoạt
động kiểm tra đánh giá có ý nghĩa quan trọng. Với những biện pháp QL được đề
xuất qua nghiên cứu thực tiễn tại trường tiểu học, tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu và có
những cải thiện. Trong quá trình thực hiện và trình bày đề tài, tôi không tránh
khỏi những sai sót. Rất mong được sự đóng góp chân thành từ quý thầy cô để bài
tiểu luận được hoàn chỉnh hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018. Bộ Giáo dục và Đào tạo.
2. Nguyễn Công Khanh (chủ biên), Đào Thị Oanh. Kiểm tra đánh giá trong
giáo dục. NXB Đại học Sư phạm, 2019
3. Nguyễn Công Khanh (chủ biên), Nguyễn Vũ Bích Hiền. Tài liệu kiểm tra
đánh giá trong giáo dục (dành cho Cán bộ quản lí). Cục nhà giáo và cán bộ quản lí cơ sở giáo dục, 2014
4. Tài liệu tập huấn đổi mới kiểm tra đánh giá theo hướng tiếp cận năng lực
học sinh các môn học. Vụ Giáo dục Trung học, Bộ Giáo dục và Đào tạo, năm 2014.
5. Tài liệu kiểm tra đánh giá trong giáo dục dành cho giáo viên phổ thông Các trang web:
6. Các chiến lược đánh giá quá trình
https://taogiaoduc.vn/5-chien-luoc-danh-gia-qua-trinh-tuyet-voi-khong-nen-bo- qua/
7. Đổi mới kiểm tra đánh giá theo định hướng tiếp cận năng lực học sinh
https://moet.gov.vn/giaoducquocdan/giao-duc-trung-hoc/Pages/tin- tuc.aspx? ItemID=6273
8. Phương pháp và kĩ thuật đánh giá kết quả học tập trên lớp
https://tusach.thuvienkhoahoc.com/wiki/Ph%C6%B0%C6%A1ng_ph%C3%A1p
_v%C3%A0_k%C4%A9_thu%E1%BA%ADt_%C4%91%C3%A1nh_gi%C3%A
1_k%E1%BA%BFt_qu%E1%BA%A3_h%E1%BB%8Dc_t%E1%BA%ADp_tr
%C3%AAn_l%E1%BB%9Bp/Ki%E1%BB%83m_tra_vi%E1%BA%BFt DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT BGH Ban Giám hiệu CBQL Cán bộ quản lý CLB Câu lạc bộ ĐGHS Đánh giá học sinh GD Giáo dục GD-ĐT Giáo dục đào tạo GV Giáo viên KTĐK Kiểm tra định kì KT-KN Kiến thức kĩ năng QL Quản lí 20
Một số kinh nghiệm quản lí hoạt động kiểm tra đánh giá học sinh
THPT nhằm thực hiện hiệu quả chương trình Giáo dục phổ thông
PHẦN NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN
…………………………………………………………………………......
…………………………………………………………………………......
…………………………………………………………………………......
…………………………………………………………………………......
…………………………………………………………………………......
…………………………………………………………………………......
…………………………………………………………………………......
…………………………………………………………………………......
…………………………………………………………………………......
…………………………………………………………………………...... ĐIỂM Bằng số Bằng chữ Hà Nội, ngày tháng năm 2021 Giảng viên TS. Lê Thái Hưng