Nghị luận trình bày ý kiến về ứng xử trên không gian mạng (Dàn ý + 8 Mẫu) | Văn mẫu 10 Chân trời sáng tạo

Dàn ý nghị luận về ứng xử trên không gian mạng 1. Mở bài
Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: văn hóa ứng xử trên mạng xã hội của giới trẻ hiện nay.
Lưu ý: Học sinh lựa chọn cách viết mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp tùy theo năng lực của bản thân. 2. Thân bài a. Thực trạng
● Ngày nay, mạng xã hội vô cùng phổ biến, nhà nhà sử dụng mạng xã
hội, người người sử dụng mạng xã hội.
● Ở Việt Nam có rất nhiều mạng xã hội được người dân sử dụng trong đó
phải kể đến: Facebook, Zalo, Instagram,… với hàng triệu người truy cập
ở những lứa tuổi khác nhau.
● Ở trên mạng xã hội, con người cư xử với nhau theo nhiều cách: trang
nhã có, lịch sự có, thậm chí là thô lỗ cũng có. b. Nguyên nhân
● Chủ quan: do ý thức sử dụng mạng xã hội của con người chưa tốt, các
bạn trẻ muốn chứng minh bản thân mình với mọi người, muốn mình được chú ý.
● Khách quan: do ảnh hưởng từ môi trường sống, chưa được giáo dục đến nơi đến chốn,… c. Hậu quả
● Nhiều cuộc xung đột, cãi vã thậm chí là bạo lực đã xảy ra có nguyên
nhân là tranh cãi nhau trên mạng xã hội.
● Sử dụng mạng xã hội quá nhiều gây tốn thời gian và ảnh hưởng đến
những công việc khác của con người. d. Giải pháp
Mỗi người tự điều chỉnh lại bản thân mình, cố gắng hạn chế tối đa việc sử dụng
mạng xã hội, tập trung vào những công việc khác. 3. Kết bài
Khái quát lại vấn đề nghị luận: văn hóa ứng xử trên mạng xã hội của giới trẻ hiện
nay; đồng thời rút ra bài học và liên hệ bản thân.
Nghị luận về phát ngôn trên mạng xã hội - Mẫu 1
Khi xã hội đang ngày càng hiện đại hóa thì lẽ đương nhiên, giao tiếp không chỉ đơn
thuần là trao đổi thông tin mà còn là cách chúng ta thể hiện bản thân, truyền tải cảm
xúc và kết nối với nhau. Một trong những yếu tố then chốt giúp giao tiếp trở nên hiệu
quả chính là phát ngôn có trách nhiệm. Mỗi lời nói có thể tác động mạnh mẽ đến
người khác, từ việc củng cố mối quan hệ cho đến gây ra xung đột và tổn thương. Do
đó, việc phát ngôn có trách nhiệm là một yêu cầu cần thiết trong xã hội hiện nay.
Trước hết, phát ngôn có trách nhiệm giúp duy trì sự tôn trọng trong giao tiếp. Trong
cuộc sống, mỗi người đều có quyền bày tỏ suy nghĩ và cảm xúc của mình. Tuy
nhiên, không phải lúc nào chúng ta cũng có thể nói bất kỳ điều gì mình muốn, vì
những lời nói thiếu suy nghĩ có thể làm tổn thương người khác. Thực tế, khi giao
tiếp, mỗi người cần phải cân nhắc, suy nghĩ kỹ càng trước khi phát ngôn, nhất là
trong những tình huống nhạy cảm. Một lời nói nhẹ nhàng, tế nhị có thể xoa dịu
những mâu thuẫn, trong khi những phát ngôn thiếu suy nghĩ có thể đẩy mối quan hệ
vào ngõ cụt. Chính vì vậy, phát ngôn có trách nhiệm là biểu hiện của sự tôn trọng đối với người khác.
Bên cạnh đó, phát ngôn có trách nhiệm là yếu tố quan trọng trong việc duy trì sự
hòa thuận trong xã hội. Xã hội ngày nay với sự phát triển của các phương tiện
truyền thông và mạng xã hội, mỗi cá nhân đều có thể dễ dàng tiếp cận và chia sẻ
thông tin. Tuy nhiên, sự phổ biến của thông tin đôi khi lại khiến cho những phát ngôn
thiếu căn cứ và sai sự thật lan truyền nhanh chóng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng.
Những lời đồn thổi, thông tin sai lệch hay những phát ngôn không đúng mực có thể
gây ra sự hoang mang trong cộng đồng, làm suy yếu lòng tin giữa các cá nhân và
giữa các nhóm xã hội. Chính vì thế, phát ngôn có trách nhiệm không chỉ giúp bảo vệ
bản thân mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng đoàn kết, vững mạnh.
Ngoài ra, phát ngôn có trách nhiệm còn có tác dụng trong việc xây dựng và củng cố
mối quan hệ cá nhân. Trong môi trường làm việc hay trong các mối quan hệ bạn bè,
gia đình, những lời nói khéo léo và hợp lý sẽ tạo ra một không khí giao tiếp thoải
mái, dễ chịu. Ngược lại, những lời nói thiếu cẩn trọng có thể làm tổn hại đến lòng tin,
thậm chí là đẩy các mối quan hệ vào tình trạng căng thẳng. Ví dụ, trong công việc,
một lời nhận xét mang tính xây dựng sẽ giúp đồng nghiệp cải thiện và phát triển,
trong khi lời phê bình không đúng lúc, không đúng cách có thể khiến họ cảm thấy bị
xúc phạm và mất tinh thần. Vì vậy, mỗi người cần có ý thức về trách nhiệm trong
việc phát ngôn để góp phần tạo ra môi trường làm việc và sinh hoạt lành mạnh, tích cực.
Cuối cùng, trong một xã hội mà mọi thông tin đều có thể nhanh chóng lan truyền qua
các nền tảng mạng xã hội, phát ngôn có trách nhiệm càng trở nên quan trọng hơn
bao giờ hết. Một phát ngôn vô trách nhiệm có thể gây ra những hậu quả khôn
lường, từ việc làm tổn hại danh dự cá nhân cho đến việc tạo ra các xung đột lớn
trong cộng đồng. Ngược lại, một lời nói đúng đắn, kịp thời có thể giải quyết mâu
thuẫn và tạo dựng lòng tin. Vì vậy, mỗi cá nhân cần nhận thức rõ ràng về tầm quan
trọng của việc phát ngôn có trách nhiệm trong thế giới số ngày nay.
Tóm lại, phát ngôn có trách nhiệm trong giao tiếp xã hội không chỉ thể hiện sự
trưởng thành của mỗi cá nhân mà còn đóng góp vào sự ổn định và phát triển của
cộng đồng. Chúng ta phải luôn ý thức được rằng lời nói có thể mang lại sức mạnh to
lớn, nhưng cũng có thể gây tổn thương sâu sắc. Vì vậy, phát ngôn có trách nhiệm là
điều cần thiết trong mọi giao tiếp, từ gia đình, bạn bè cho đến cộng đồng và xã hội rộng lớn.
Nghị luận về ứng xử trên không gian mạng - Mẫu 2
Văn hóa ứng xử từ lâu đã là một trong những mối quan tâm hàng đầu của xã hội.
Đặc biệt, vào thời đại công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ như hiện nay, con
người không chỉ đối diện trực tiếp với nhau ngoài đời mà còn qua các ứng dụng
mạng xã hội. Vậy nên cách ứng xử trên không gian mạng cũng là vấn đề cần hết sức lưu ý.
Về khái niệm “ứng xử”, có thể hiểu đó là cách con người giao tiếp, chuyện trò, đối
đáp với nhau bằng ngôn từ, thái độ hay cả hành động. Không gian mạng là một
phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại. Nó mang lại nhiều tiện ích, thông tin
giải trí và cơ hội cho mọi người. Tuy nhiên, nơi đây cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ,
thách thức và bất cập cho người sử dụng. Do đó, việc học cách ứng xử phù hợp
trên không gian mạng là một vấn đề rất quan trọng và cần thiết.
Nhìn vào mặt tích cực, Internet giúp con người tận dụng tối đa những lợi ích của
công nghệ thông tin, học hỏi và trao đổi kiến thức, kết nối và giao lưu với nhiều
người bạn mới. Tuy nhiên, nó lại tiềm ẩn nhiều rủi ro và nguy hiểm như lừa đảo,
xâm phạm quyền riêng tư, bị kích động hay bị ảnh hưởng tiêu cực bởi những thông
tin chưa được xác thực. Vậy nên, mỗi người cần có cho mình những chuẩn bị, học
cách ứng xử đúng đắn trên không gian mạng.
Đầu tiên, ta nên dùng ngôn ngữ văn minh, lịch sử khi sử dụng mạng xã hội. Đừng
cho rằng cách một lớp màn hình máy tính, mọi người không biết mặt nhau thì có thể
tha hồ nói bậy, chửi thề,... Tất cả những vi phạm ấy có thể làm cho tài khoản của ta
bị cấm, bị xóa lúc nào không biết. Thứ hai, chúng ta chỉ nên chia sẻ những thông tin
đã xác thực, được đăng trên những trang chính thống. Có như vậy mới giúp cho
mình và mọi người tránh việc ngộ độc thông tin, cũng tránh được việc bị dắt mũi, lợi
dụng. Thứ ba, chúng ta không được sử dụng các phần mềm, ứng dụng hay trang
web có nội dung đồi trụy, bạo lực, phản động, xuyên tạc hay vi phạm pháp luật.
Những hành vi này không chỉ làm tổn hại đến đạo đức, văn hoá, thuần phong mỹ tục
của nước nhà, của con người Việt Nam, mà còn gây nguy hiểm cho sức khỏe, an
ninh và quốc phòng của đất nước. Những hành vi này cũng có thể bị xử lí theo quy
định của pháp luật. Đặc biệt, mỗi người phải đặc biệt lưu ý khi chia sẻ thông tin cá
nhân của mình lên mạng xã hội. Đây là một hành vi rất phổ biến và có thể mang lại
nhiều lợi ích cho người sử dụng, như tạo dựng hình ảnh cá nhân, thể hiện cá tính,
giao tiếp và kết bạn. Tuy nhiên, việc này cũng cần phải có sự cân nhắc và thận
trọng, bởi nó có thể bị lợi dụng bởi những kẻ xấu. Ví dụ, chia sẻ thông tin về địa chỉ,
số điện thoại, số tài khoản ngân hàng hay các thông tin nhạy cảm khác có thể khiến
người sử dụng bị lừa đảo, xâm phạm quyền riêng tư hay bị quấy rối.
Năm 2021, Bộ Thông tin & Truyền thông ban hành "Bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã
hội". Bộ quy tắc này quy định những nguyên tắc chung và cụ thể cho các đối tượng
sử dụng mạng xã hội, như cá nhân, cơ quan nhà nước, cán bộ công chức, viên
chức, người lao động trong cơ quan nhà nước và các nhà cung cấp dịch vụ mạng
xã hội. Nó được đưa ra nhằm tạo điều kiện phát triển lành mạnh mạng xã hội tại Việt
Nam, không phân biệt nhà cung cấp dịch vụ trong hay ngoài nước. Mỗi người chúng
ta cần phải biết và thực hành sử dụng mạng xã hội dựa theo bộ quy tắc ứng xử này
vì cách ứng xử trên không gian mạng là một biểu hiện của sự văn minh, trách nhiệm
và tôn trọng của con người.
Như vậy, ta có thể thấy rằng cách ứng xử trên không gian mạng là khía cạnh khá
quan trọng trong cuộc sống hiện đại. Nó không chỉ ảnh hưởng đến bản thân chúng
ta, mà còn ảnh hưởng đến người khác và xã hội. Vậy nên hi vọng rằng mỗi cá nhân
sẽ luôn có cách ứng xử văn minh, trách nhiệm và tôn trọng trên không gian mạng để
góp phần xây dựng một môi trường mạng lành mạnh và an toàn cho mọi người.
Viết bài văn nghị luận xã hội về cách ứng xử trên không gian mạng - Mẫu 3
Ngày nay, công nghệ thông tin phát triển mạnh mẽ và ngày một phổ biến. Bất kỳ ai
trong chúng ta cũng sở hữu các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính,... Những
thiết bị điện tử thông minh này đã mang đến rất nhiều chuyển biến trong cuộc sống,
và một trong những tác động to lớn đó là văn hóa ứng xử của con người trên không gian mạng.
Cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật với hàng loạt phát minh vĩ đại đã đưa nhân loại
bước tới kỷ nguyên mới. Mạng xã hội gần như phủ sóng và truyền tải mọi thông tin
của con người. Chính vì sự phổ biến cao, người dùng thường xuyên sử dụng dẫn
đến một vấn đề đó là ứng xử trên không gian mạng. Ứng xử là việc con người trao
đổi, tương tác với nhau trong cuộc sống. Và ứng xử trên không gian mạng là những
giao lưu xảy ra trên mạng xã hội. Thay vì trao đổi, chia sẻ trực tiếp, con người dần
dần chuyển sang chia sẻ, liên lạc "online". Ngoài ra, việc bày tỏ thái độ, suy nghĩ của
cá nhân trước các thông tin được đăng tải trên internet cũng là hành động ứng xử trên mạng xã hội.
Ngược chiều kim đồng hồ về thế kỷ XX, báo giấy, đài phát thanh, TV là các phương
tiện cập nhật và lan truyền tin tức hiệu quả nhất. Tuy nhiên, hiện nay, chúng ta có xu
hướng tiếp cận thông tin qua mạng internet. Mạng xã hội không chỉ cung cấp thông
tin nhanh chóng, đầy đủ, đa dạng mà còn gắn kết tất cả với nhau. Chỉ cần một click
chuột hay một cái chạm nhẹ, chúng ta có thể dễ dàng trao đổi, trò chuyện về một
vấn đề nào đó. Đặc biệt, sống vội, cuộc sống hối hả làm con người trở nên bận rộn.
Họ cảm thấy tương tác và giao lưu trên mạng xã hội là phương pháp thuận tiện và
dễ dàng nhất. Không cần ra khỏi nhà, chỉ cần một thiết bị thông minh, họ vẫn có thể
biết được những tin tức mới nhất, vẫn có thể liên lạc được với người thân, bạn bè ở
bất kỳ đâu trên thế giới. Chính vì thế, không gian mạng đã trở thành không gian
sống thứ hai của con người ở tất cả lứa tuổi. Ngày ngày, các sự kiện xảy ra trong
đời sống sẽ được đăng tải trên mạng xã hội. Nhiều bài viết thu hút được sự quan
tâm chú ý của hàng trăm, hàng triệu người. Mọi người đều thỏa sức bình luận, bày
tỏ suy nghĩ cá nhân, mỗi người lại có cái nhìn, đánh giá khác nhau về sự vật, sự
việc. Bởi vậy, trong quá trình tranh luận, một vài người bất đồng quan điểm thường
buông lời xúc phạm, chửi rủa bằng ngôn từ thiếu văn minh. Một số khác thì đăng
những thông tin sai lệch, gây hoang mang dư luận, thậm chí lợi dụng nó để lôi kéo,
công kích cá nhân hay tổ chức.
Thực trạng đáng buồn trên là được tạo nên bởi rất nhiều nguyên nhân. Trước hết,
một số người có cái tôi quá cao, họ luôn cho rằng mình đúng, không chịu lắng nghe,
đóng góp ý kiến mà sẵn sàng lao vào cãi nhau, chửi nhau để bảo vệ quan điểm của
mình. Bên cạnh đó, việc ứng xử yếu kém còn bắt nguồn từ việc người dân không
phân biệt được tin thật, tin giả. Họ dễ dàng bị lôi kéo, dụ dỗ, lợi dụng làm việc xấu.
Không chỉ vậy, các nhà mạng chưa kiểm soát hết các thông tin được đăng tải để
tránh gây hiểu lầm trên không gian mạng.
Để không gian mạng trở nên tốt lành, thân thiện, mỗi cá nhân cần tự ý thức được
hành vi ứng xử của mình trên mạng xã hội. Đứng trước vấn đề nào đó, thay vì kích
động, chúng ta nên suy nghĩ thấu đáo, cẩn thận. Khi tương tác, giao lưu, hãy bày tỏ
quan điểm một cách văn minh, lịch sự và tôn trọng người khác. Mỗi người nên học
cách sử dụng internet, mạng xã hội sao cho đúng đắn và thông minh. Và các nhà
mạng cũng nên siết chặt quản lý nội dung đăng tải để tránh các trường hợp đáng tiếc có thể xảy ra.
Ứng dụng trên không gian mạng như sợi dây vô hình, kết nối con người với nhau
gần gũi hơn. Để mạng xã hội trở nên văn minh, thân thiện, tất cả phải cùng chung
tay giữ gìn các giá trị tốt đẹp, loại bỏ và bài trừ những hành vi yếu kém, vô văn hóa.
Nghị luận về ứng xử trên không gian mạng - Mẫu 4
Trong bối cảnh hội nhập toàn cầu hiện nay, sự bùng nổ của công nghệ thông tin và
truyền thông đã đem đến nhiều thay đổi to lớn và ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc sống
con người. Đặc biệt, chúng ta phải kể đến việc ứng xử trên không gian mạng.
Ảnh hưởng của cuộc cách mạng khoa học cùng sự tiến bộ vượt bậc của nhân loại
về công nghệ kỹ thuật giúp con người dễ dàng kết nối qua internet. Chúng ta không
chỉ giao tiếp, ứng xử trực tiếp mà còn tiếp nhận thêm phương thức liên lạc trên
mạng. Vậy, ứng xử trên không gian mạng nghĩa là gì? Để trả lời được câu hỏi này,
trước hết, chúng ta phải hiểu “ứng xử” nghĩa là gì? Ứng xử nghĩa là việc con người
trò chuyện, trao đổi, giao tiếp hay tương tác với nhau trong cuộc sống. Ứng xử trên
không gian mạng có sự thay đổi môi trường, từ ứng xử trong đời sống hàng ngày
chuyển sang không gian mạng internet. Như vậy, ứng xử trên không gian mạng
chính là việc chúng ta giao tiếp, tương tác, bày tỏ thái độ, suy nghĩ, cảm xúc của
bản thân trước những thông tin, sự việc sự kiện được đăng tải trên mạng internet
như Facebook, Tiktok, Youtube,…
Có thể nói, cuộc sống càng phát triển, con người càng bộn bề công việc càng dẫn
đến việc tiếp xúc ít hơn với những người thật, việc thật. Điều này sẽ dẫn đến tình
trạng dành thời gian quá nhiều trên không gian mạng để cập nhật thông tin. Từ đây,
không gian mạng cũng giống như không gian sống thứ hai của con người. Chúng ta
cập nhật tin tức từ mạng xã hội, nhắn tin tương tác với bạn bè người thân cũng
thông qua mạng xã hội hoặc các ứng dụng nhắn tin. Và đặc biệt, hầu hết mỗi người
đều sở hữu một chiếc smartphone tiện lợi, đồng nghĩa với việc dân cư trên không
gian mạng chỉ tăng chứ không giảm. Hàng ngày, vô vàn các sự kiện xảy ra ngoài đời
thực nhưng được cập nhật liên tục, tạo thành tin tức mới mẻ và “hot” trên mạng
internet. Lướt một vòng các trang mạng phổ biến, không khó để thấy được các bài
chia sẻ, các bình luận đến từ rất nhiều người dùng dưới những thông tin nóng hổi.
Tuy nhiên, không phải sự việc hay sự kiện nào cũng được thảo luận một cách văn
minh. Đôi khi, trong một vài trường hợp bất đồng quan điểm, người ta không ngần
ngại buông lời chửi rủa, lăng mạ bằng những ngôn từ tục tĩu. Họ lan truyền các tin
tức không đúng sự thật, làm ảnh hưởng tới rất nhiều người. Hay họ còn lợi dụng
sức hot của vụ việc để lôi kéo người khác công kích cá nhân hay tổ chức nào đó.
Đứng trước sự độc hại của ứng xử trên không gian mạng hiện nay, chúng ta phải
tìm ra nguyên nhân để có phương hướng khắc phục kịp thời. Trước hết, nguyên
nhân lớn nhất đến từ chính chúng ta – những người sử dụng mạng xã hội và
internet. Đôi khi, chúng ta tham gia thảo luận, bàn bạc về một vấn đề nhưng lại cố
chấp, bảo thủ với cái tôi của bản thân. Một số khác thì có cách hành xử yếu kém, vô
đạo đức khi tỏ ra hống hách, thượng đẳng và thiếu lịch sự. Bên cạnh đó là những
người dùng chưa biết trang bị kiến thức cho bản thân, dễ dàng bị người khác lôi kéo và lợi dụng.
Thông qua những nguyên nhân trên đây, chúng ta dễ dàng tìm ra các phương
hướng khắc phục để “không gian sống thứ hai” trở nên trong lành và thân thiện, văn
minh. Theo tôi, thứ cần thay đổi đầu tiên đến từ bản thân mỗi người dùng mạng.
Chúng ta hãy học cách sử dụng internet và mạng xã hội một cách thông minh. Ai
cũng nên tự ý thức về lời lẽ phát ngôn và hành xử của bản thân. Khi tham gia thảo
luận, chúng ta bày tỏ quan điểm bằng thiện chí và phải tôn trọng các cá nhân khác.
Đứng trước vô vàn thông tin, sự kiện trên không gian mạng, chúng ta luôn tỉnh táo
để đánh giá thông tin này đúng hay sai, giả hay thật, từ đó không để bản thân kích
động mà hành xử sai trái.
Qua đây, ta thấy được không gian mạng đóng một vị trí quan trọng trong cuộc sống
hiện đại. Để không gian mạng mãi là không gian sống thứ hai trong lành, văn minh,
chúng ta phải cùng nhau chung tay xây dựng và giữ gìn những giá trị tốt đẹp, loại bỏ
các yếu tố “ô nhiễm, bụi bẩn” ảnh hưởng đến cách ứng xử lịch sự.
Ứng xử trên không gian mạng - Mẫu 5
Với sự phát triển của công nghệ thông tin, mạng xã hội đang có ảnh hưởng ngày
một lớn lên đời sống hàng ngày của chúng ta. Đi cùng với sự phổ biến của mạng xã
hội, vấn đề ứng xử trên không gian mạng cũng trở thành hiện tượng được nhiều người quan tâm.
Vậy thế nào là văn hóa ứng xử? Thế nào là văn hóa ứng xử trên không gian mạng?
Ứng xử là ứng phó, đối xử, phản ứng của con người trước tác động của sự vật, sự
việc khác. Tất cả hành động, thái độ, cử chỉ và cách giao tiếp giữa người với người
đều tạo nên văn hóa ứng xử. Mạng xã hội là một nền tảng trực tuyến với nhiều chức
năng khác nhau, mọi người có thể dễ dàng kết nối tại bất kỳ nơi nào bằng thiết bị
điện tử như điện thoại thông minh hay máy tính. Văn hóa ứng xử trên không gian
mạng có thể hiểu là tất cả những hành động của con người trên mạng xã hội, từ
việc đăng tải thông tin, bình luận hay tương tác với người khác.
Hưởng ứng làn sóng công nghệ 4.0, mạng xã hội ngày càng trở nên phổ biến. Theo
khảo sát, hầu hết người dân Việt Nam có sử dụng ít nhất một mạng xã hội. Một vài
nền tảng phổ biến như Facebook, Zalo, Instagram,... với hàng triệu người truy cập ở
nhiều độ tuổi khác nhau. Mạng xã hội như một thế giới ảo, tại đây mọi người có thể
chia sẻ hình ảnh, âm thanh, và giao lưu, tương tác, cũng chính từ những hành động
ấy đã nảy sinh ra ứng xử trên không gian mạng. Bên cạnh các hành xử văn minh, có
không ít các hành động khiếm nhã như miệt thị, chửi rủa, và thậm chí các hành vi lừa đảo.
Nguyên nhân dẫn đến thực trạng đáng buồn này là do ý thức của một bộ phận
người dùng mạng xã hội chưa tốt, suy nghĩ nông cạn, bốc đồng, thường xuyên công
kích các cá nhân, tổ chức trên mạng. Hơn nữa, các nhà mạng kiểm soát chưa thật
sự chặt chẽ, hành lang pháp lý về không gian mạng còn thiếu sót dẫn đến những sự
việc đáng tiếc xảy ra trên mạng xã hội. Một trong những sự việc đáng tiếc ấy có thể
kể đến vụ việc tại Trung Quốc, giữa năm 2021, một gái trẻ đã tự tử bằng thuốc sâu
ngay trong buổi phát sóng trực tiếp trên mạng xã hội khi chia sẻ về căn bệnh trầm
cảm mình mắc phải. Đáng nói ở đây là phần bình luận trực tiếp, có rất nhiều dân cư
mạng cổ vũ ý định tự sát của cô gái với nội dung "chết đi", "uông ngay đi"...
Để xây dựng văn hóa ứng xử trên không gian mạng văn minh hơn, các nhà mạng
cần có giải pháp nhằm thanh lọc thông tin trên mạng xã hội, có biện pháp cảnh cáo,
ngăn chặn những hành vi và người dùng vô văn hóa. Quan trọng hơn cả, mỗi cá
nhân phải có ý thức cư xử văn minh, lịch sự trên không gian mạng, tuyên truyền đến
mọi người về văn hóa ứng xử văn minh, tốt đẹp.
Thế giới số, không gian mạng có thể là ảo nhưng tác động của nó là thật. Mạng xã
hội là công cụ giúp con người sát gần nhau hơn, mang đến những lợi ích to lớn. Tuy
nhiên chúng ta cần sử dụng chúng một cách đúng đắn và thông minh, cư xử lịch sự
và văn hóa để cùng chung tay xây dựng một không gian mạng lành mạnh, tốt đẹp hơn.
Nghị luận ứng xử trên không gian mạng - Mẫu 6
Ngày nay, internet phát triển thịnh vượng kèm theo đó là sự ra đời của rất nhiều
mạng xã hội khác nhau. Một thực trạng đang diễn ra đó là các bạn trẻ sử dụng
mạng xã hội rất nhiều và rất phổ biến, kéo theo đó là các vấn đề về văn hóa ứng xử
trên mạng xã hội của giới trẻ cũng gây nhiều vấn đề nhức nhối.
Ngày nay, mạng xã hội vô cùng phổ biến, nhà nhà sử dụng mạng xã hội, người
người sử dụng mạng xã hội. Ở Việt Nam có rất nhiều mạng xã hội được người dân
sử dụng trong đó phải kể đến: Facebook, Zalo, Instagram,… với hàng triệu người
truy cập ở những lứa tuổi khác nhau. Mạng xã hội như một thế giới ảo mà ở đó con
người có thể giao lưu, tương tác với nhau, từ đó cũng hình thành nên nhiều cách cư
xử: trang nhã có, lịch sự có, thậm chí là thô lỗ cũng có.
Nguyên nhân của hiện trạng này đầu tiên phải kể đến ý thức sử dụng mạng xã hội
của con người chưa tốt, các bạn trẻ muốn chứng minh bản thân mình với mọi
người, muốn mình được chú ý. vì khi được nhiều người chú ý sẽ trở nên nổi tiếng.
Hiện nay có rất nhiều “ngôi sao” bước ra từ việc nổi tiếng trên mạng xã hội nên dẫn
đến việc nhiều bạn trẻ hùa theo đó. Một nguyên nhân khách quan là do ảnh hưởng
từ môi trường sống, chưa được giáo dục đến nơi đến chốn,…
Việc sử dụng mạng gây ra nhiều hậu quả khôn lường: đã có nhiều cuộc xung đột,
cãi vã thậm chí là bạo lực đã xảy ra có nguyên nhân là tranh cãi nhau trên mạng xã
hội. Bên cạnh đó, việc sử dụng mạng xã hội quá nhiều gây tốn thời gian và ảnh
hưởng đến những công việc khác của con người. Để khắc phục tình trạng này,
trước hết mỗi người tự điều chỉnh lại bản thân mình, cố gắng hạn chế tối đa việc sử
dụng mạng xã hội, tập trung vào những công việc khác. Bên cạnh đó, chúng ta cần
có một cách ứng xử trên mạng xã hội văn minh và thông thái.
Mọi thứ đều có hai mặt lợi và hại, sử dụng chúng ra sao cho hợp lí là lựa chọn của
mỗi người. Chúng ta hãy góp một phần công sức nhỏ bé để xây dựng một xã hội
ngày càng văn minh, lành mạnh, đẹp đẽ hơn.
Nghị luận xã hội ứng xử trên không gian mạng - Mẫu 7
Văn hóa ứng xử của mỗi cá nhân là cơ sở đánh giá cả về học vấn lẫn ý thức. Từ
xưa đến nay, kho tàng văn hóa dân tộc Việt Nam có không ít những câu chuyện,
những lời hát, lời ca ý nghĩa ẩn chứa bài học ứng xử lễ nghĩa chuẩn mực. Cho đến
ngày nay, văn hóa ứng xử vẫn luôn là vấn đề nổi cộm trong xã hội, đặc biệt là đối
tượng giới trẻ, tương lai và bộ mặt của đất nước.
Ứng xử được định nghĩa là sự giao tiếp cả về lời nói và cử chỉ của con người khi
gặp các tình huống xã hội. Mỗi người sẽ có một thái độ, hành vi khác nhau khi bị đặt
vào trong cùng một trường hợp bị tác động, tùy thuộc vào tính cách và học thức của
người đó. Cách ứng xử chính là tấm gương phản chiếu thẳng thắn nhất bản chất
của mỗi người, cách bạn nói năng, hành xử với những người xung quanh quyết định
bạn là ai, bạn đáng giá bao nhiêu.
Trên thực tế, hành vi ứng xử của các bạn trẻ trong xã hội ngày nay là sự giao thoa
nhuần nhuyễn giữa đông và tây, giữa cái mới và cái cổ điển. Với sự bùng nổ của
thiết bị công nghệ, các bạn có cơ hội được tiếp xúc với nhiều nền văn hóa mới, từ
đó hình thành cung cách ứng xử tiến bộ, hợp thời. Không còn những hủ tục như
trọng nam khinh nữ, đạo tam tòng như thế hệ cũ, các bạn trẻ thể hiện sự tôn trọng
với phái yếu bằng những hành động "ga - lăng" như luôn nhường phụ nữ đi trước,
mở cửa, kéo ghế cho các bạn gái, nói năng vừa đủ nghe, lịch thiệp,... Ngoài ra,
được bồi bổ kiến thức đa chiều, văn hóa ứng xử của các bạn trẻ cũng được nâng
tầm, từ đó tác động đến những lối suy nghĩ còn lạc hậu, không theo kịp thời đại
nhằm từng bước thay đổi, loại trừ.
Văn hóa ứng xử của các bạn trẻ được xét trên các khía cạnh như cách đối xử với
ông bà, cha mẹ, người thân, đối xử với mọi người xung quanh và đối xử với chinh
bản thân mình. Hầu hết giới trẻ đều được giáo dục từ nhỏ về bài học lễ nghi, chào
hỏi người lớn tuổi nên dù có hội nhập, những đức tính tốt đẹp ấy vẫn được bảo tồn
và phát huy. Con cái vẫn kính trên nhường dưới, đặt chữ hiếu lên đầu, biết lo lắng
và suy nghĩ cho cha mẹ, ông bà. Ra ngoài xã hội, các bạn dần có nếp sống văn
minh hơn như biết xếp hàng đợi đến lượt, nói lời cảm ơn khi nhận lại tiền thừa từ
người bán hàng,... Ngay với những vấn đề cá nhân như tình yêu, giới trẻ cũng biết
cách ăn nói sao cho hấp dẫn, biết đối xử với công bằng vừa hợp tình để duy trì mối
quan hệ dài lâu. Các bạn trẻ cũng biết tôn trọng sở thích cá nhân, không có thói
quen chê bai, dè bỉu, đánh giá một người khác biệt về phong cách ăn mặc. Như vậy,
nhìn chung, văn hóa ứng xử của giới trẻ ngày nay là điều đáng mừng đối với toàn thể công dân xã hội.
Mặt khác, hành vi ứng xử của giới trẻ cũng hoàn toàn có thể bị tác động tiêu cực vì
mạng xã hội. Với nếp sống nhanh, sống gấp, một số bạn trẻ tự cho rằng bản thân
mình là cái rốn của vũ trụ, sinh ra thói tự kiêu, tự cao tự đại, chỉ cần bản thân mình
mong muốn thì mọi người phải làm theo ý mình. Lối suy nghĩ này rất dễ dẫn đến
cách ăn nói xấc xược, hỗn láo khi cha mẹ không ủng hộ ý kiến, ngoài xã hội thì sẵn
sàng phản bác, thậm chí gây gổ, dùng đến bạo lực nếu như bị làm phật ý. Thường
những đối tượng này sẽ sống cô lập, xa lánh xã hội và ngày càng trở nên tiêu cực.
Họ dễ rơi vào tình trạng trầm cảm do thiếu hụt kĩ năng giao tiếp cũng như tính ái kỉ
khiến họ có cái nhìn nông nổi, hạn hẹp. Không những vậy, hành vi ứng xử thô lỗ,
cục cằn của những bạn trẻ như vậy dễ gây ảnh hưởng tới trật tự an ninh công cộng
và những người xung quanh. Đơn cử như việc tổ chức đua xe trái phép của những
chàng thanh niên mới lớn, thích thể hiện bản lĩnh cái tôi dũng cảm. Hậu quả không
những nguy hiểm đến tính mạng, bị phạt hành chính mà còn gây mất trật tự, ảnh hưởng đến khu dân cư.
Trong thời gian gần đây, nổi cộm lên giữa những câu chuyện thường nhật của
người dân, cái tên Khá Bảnh được nhắc tới rất thường xuyên. Khá Bảnh, tên thật là
Ngô Bá Khá, là một giang hồ mới nổi ngụ tại Bắc Ninh. Anh chàng này nổi tiếng với
những hành động rất nực cười như điệu "múa quạt" và cách ăn mặc lố lăng, nhưng
lại được rất nhiều các bạn trẻ mến mộ không rõ vì lý do gì. Kênh mạng xã hội của
Khá Bảnh nhận được nhiều lượt theo dõi, chủ yếu là các bạn trẻ và các em học sinh
độ tuổi Trung học phổ thông. Hành vi đậm chất giang hồ, đâm chém, cờ bạc, ma
túy,... của hắn ảnh hưởng trực tiếp đến nhận thức và định hướng của các em nhỏ và
giới trẻ. Tuy nhiên đến tận mới đây, Bảnh mới bị lực lượng chức năng bắt giữ vì
hành vi tổ chức cờ bạc chuyên nghiệp của mình. Thử hỏi xem, trước khi bị bắt, đã
có bao nhiêu em nhỏ bị đầu độc bởi những trò kệch cỡm, những hành vi mang tính tha hóa của hắn
Suy đồi hành vi còn thể hiện ở lối sống buông thả, sống nay không biết ngày mai. Bị
ảnh hưởng bởi phong cách sống phương Tây, các bạn trẻ cho rằng sống để hưởng
thụ, để làm những điều mình thích. Giới trẻ không ngại ngần phá vỡ các quy chuẩn
văn hóa dân tộc như kính trên nhường dưới, coi nhẹ chuẩn mực đạo đức xã hội, ma
túy, mại dâm,... Thậm chí, việc sống thử trước hôn nhân cũng được các bạn trẻ hào
hứng đón nhận, coi đó là hành động hợp mốt, hợp thời, gây ra những hậu quả đáng
tiếc như có thai ngoài ý muốn dẫn đến nạo phá thai. Với những nước đã phát triển,
giới trẻ thường được giáo dục cách bảo vệ bản thân ngay từ khi còn nhỏ thì tại Việt
Nam, việc áp dụng một cách nửa vời vô hình dung gây ra những hậu họa đáng tiếc
cho chính bản thân giới trẻ.
Nguyên nhân của của sự xuống dốc trong hành vi đạo đức là do lối sống cộng đồng,
có xu hướng sao chép lẫn nhau của đại bộ phận các bạn trẻ. Là những công dân
mới, các bạn luôn đặt vấn đề sành điệu, hợp mốt lên hàng đầu, ví dụ như nhìn thấy
hình ảnh nhả khói thuốc từ những nam tài tử, giới trẻ thường học đòi và bắt chước
với mong muốn trông cũng thật bảnh bao. Tiếp đó là do môi trường sống, môi
trường giáo dục. Do công việc bận rộn, nhiều cha mẹ sẵn sàng để con cái phát triển
một cách bản năng, thiếu đi định hướng ứng xử, hành vi khiến những đứa trẻ mất
phương hướng, không biết thế nào là đúng sai, dẫn đến hậu quả khi lớn thường khó
hòa nhập và giao tiếp với cộng đồng. Lý do quan trọng nhất vẫn là nằm ở bản thân ý
thức của mỗi người. Con người rất dễ bị ảnh hưởng bởi những hành vi ứng xử xấu,
kém văn minh, nếu không giữ vững lập trường và luôn tuân thủ các giới hạn ứng xử
của bản thân thì rất dễ sa ngã.
Để khắc phục tình trạng tha hóa đạo đức, hành vi ứng xử văn hóa, nhà trường, gia
đình và xã hội cần có sự phối hợp tác động về mọi mặt. Gia đình uốn nắn hành vi
của con trẻ từ khi còn nhỏ, thường xuyên quan tâm, điều chỉnh cách ứng xử của con
cái độ tuổi hình thành nhân cách. Nhà trường cần có hệ thống giáo dục bài bản, linh
hoạt, vừa đáp ứng nhu cầu mở rộng văn hóa, vừa đảm bảo khuôn khổ chuẩn mực
đạo đức. Với xã hội, cần có những chế tài xử phạt nghiêm minh trước những hành
vi sai trái, đồng thời tuyên dương những hành động đẹp nhằm biểu dương và khích
lệ các bạn trẻ sống theo đúng đạo đức, truyền thống dân tộc.
Bản thân mỗi chúng ta chính là thế hệ trẻ, là tương lai, vận mệnh đất nước, chúng ta
cần từng bước nâng cao nhận thức đúng đắn về cách ứng xử trong giao tiếp, hành
động từ những điều nhỏ nhặt nhất. Cùng với sự chỉ dẫn và quan tâm từ nhà trường,
gia đình, hãy hình thành những thói quen tốt đẹp, tích cực tham gia các phong trào
bài trừ thói hư tật xấu, rèn luyện trở thành công dân tốt, có lối ứng xử tốt đẹp, lành
mạnh. Có như vậy, đất nước mới có tiềm năng phát triển dựa trên nền tảng con người bền vững.
Nghị luận xã hội ứng xử trên không gian mạng - Mẫu 8
Xã hội ngày càng phát triển, mạng xã hội cũng dần trở thành một phần không thể
thiếu trong cuộc sống mỗi người. Cùng với đó, văn hoá ứng xử trên không gian
mạng cũng trở thành một trong những vấn đề luôn được quan tâm từ lâu. Theo
khảo sát của Microsoft nhân ngày Quốc tế an toàn mạng năm 2021, Việt Nam nằm
trong top 5 quốc gia có mức độ văn minh thấp nhất trên không gian mạng. Điều này
giống như giọt nước tràn ly khiến cụm từ "văn hóa ứng xử trên không gian mạng"
vốn đã nhức nhối lại trở nên nóng hơn bao giờ hết.
Vậy thế nào là văn hóa ứng xử? Thế nào là văn hóa ứng xử trên không gian mạng?
Ứng xử là sự ứng phó, đối xử, phản ứng của con người trước tác động của người
khác trong tình huống cụ thể. Tất cả những hành động, thái độ, cử chỉ, cách thức
giao tiếp giữa người với người như vậy tạo thành văn hóa ứng xử. Văn hóa ứng xử
phụ thuộc lớn vào tính cách, trải nghiệm, môi trường sống, trình độ tri thức... mỗi
người; tạo thành ấn tượng chung để đánh giá mỗi cá nhân hoặc cả một xã hội, cộng
đồng. Văn hóa ứng xử trên không gian mạng có thể hiểu là tất cả hành động của
con người trên mạng xã hội, từ việc đăng bài đến việc bày tỏ cảm xúc, bình luận,
chia sẻ lại bài viết của người khác... Giống như xã hội luôn hướng đến sự phát triển,
hiện đại thì văn hoá ứng xử nói chung và văn hoá ứng xử trên không gian mạng nói
riêng cũng luôn hướng đến sự văn minh, tiến bộ để cuộc sống tốt đẹp hơn.
Mạng xã hội là công cụ giúp con người giao lưu, kết nối với nhau; là phương tiện hỗ
trợ giúp học tập, công việc dễ dàng, thuận tiện hơn. Trong thời gian khó khăn do
dịch bệnh, giãn cách những ngày qua, không khó để bắt gặp các bài viết gửi lời chia
sẻ, động viên chân thành gửi đến các bệnh nhân mắc Covid hay những người đang
ngày đêm ở tuyến đầu phòng chống dịch. Nhờ đó, mỗi chúng ta đều được tiếp thêm
năng lượng tích cực, yêu đời; tiếp thêm sức mạnh để vượt qua đại dịch. Nhờ mạng
xã hội, những hình ảnh đẹp, những câu chuyện về các hoàn cảnh khó khăn và các
chương trình thiện nguyện được cộng đồng chia sẻ, lan truyền mạnh mẽ, phổ biến
hơn để người cần giúp đỡ được giúp đỡ, cần ủng hộ được ủng hộ, cần tuyên
dương được tuyên dương...
Bên cạnh đó, vẫn còn tồn tại không ít các hành vi ứng xử kém văn minh trên mạng.
Dạo một vòng quanh trang mạng bản thân đang sử dụng, bạn có thể dễ dàng thấy
các bài đăng, bình luận mang tính chất kì thị tôn giáo, giới tính, dân tộc; các phát
ngôn sai sự thật hay mang tính chất đả kích, miệt thị, lăng mạ, công kích các cá
nhân, tổ chức... Chúng được gọi chung là "rác mạng" và từ lâu đã trở thành vấn đề
nhức nhối, gây ra những hậu quả khôn lường cho xã hội. Giữa năm 2021, ở Trung
Quốc, một cô gái trẻ đã tự tử bằng thuốc trừ sâu ngay trong buổi phát sóng trực tiếp
(live stream) trên mạng xã hội sau khi chia sẻ về căn bệnh trầm cảm mình đang mắc
phải. Đáng nói là ngay ở phần bình luận trực tiếp, có rất nhiều cư dân mạng cổ vũ ý
định tự sát của cô gái với nội dung: "Chết đi!", "Uống ngay đi!"...
Ở Việt Nam, theo một cuộc nghiên cứu được giới chuyên môn thực hiện, gần 80%
người dùng mạng xã hội nước ta là nạn nhân hoặc biết tới các trường hợp phát
ngôn gây thù ghét trên mạng - một con số biết nói khiến mỗi chúng ta phải suy ngẫm
nhiều điều. Chỉ một clip ngắn quay lại một cảnh nhạy cảm, một cuộc ẩu đả không rõ
nguồn gốc, không rõ hoàn cảnh... cũng có thể khiến cộng đồng mạng dậy sóng, kèm
theo đó là hàng ngàn bình luận khiếm nhã bình phẩm ngoại hình, truy tìm, tiết lộ
thông tin cá nhân... Một số người, thậm chí là người nổi tiếng lại không ngần ngại
đăng tải nội dung nói tục, chửi bậy, chia sẻ thông tin sai sự thật lên trang cá nhân...
Tháng 9 năm ngoái, một vụ đấu tố qua lại trên mạng xã hội giữa một doanh nhân
thành đạt và các nghệ sĩ nổi tiếng về vấn đề từ thiện đã nhanh chóng biến thành vụ
lùm xùm phải nhờ đến sự can thiệp của pháp luật, biến cụm từ "sao kê" trở thành
một trong các từ khóa được tìm kiếm nhiều nhất năm. Dù chưa có bất cứ kết luận
nào của cơ quan có thẩm quyền nhưng một bộ phận người dùng mạng đã tự phong
cho mình chức danh "thẩm phán online", tràn vào trang cá nhân của những người
liên quan, mặc sức bôi nhọ, thoá mạ, mạt sát họ và gia đình... Và đó chỉ là một số
trong vô vàn minh chứng cho thực trạng đáng buồn của văn hoá ứng xử trên không gian mạng.
Nguyên nhân chủ yếu của thực trạng này xuất phát từ ý thức sử dụng mạng xã hội
của con người. Khi giao tiếp trên mạng, do không đối mặt trực tiếp nên một số
người có suy nghĩ mình nói gì cũng được, làm gì cũng được. Việc buông lời kì thị,
bắt nạt người khác vì thế cũng trở nên dễ dàng hơn; cảm giác ăn năn, hối hận cũng
ít hơn. Mạng xã hội vô tình trở thành nơi "ẩn thân" để dễ dàng xúc phạm người
khác. Một số người, chủ yếu là giới trẻ có tâm lý nổi loạn, thích thể hiện, bất chấp tất
cả để thể hiện cái tôi, để nhận được sự chú ý trên mạng xã hội. Một số người thì
đánh tráo khái niệm, vin vào cụm từ "tự do ngôn luận" để bao biện cho hành vi công
kích người khác. Ranh giới giữa tự do ngôn luận và xúc phạm, làm tổn thương
người khác chưa bao giờ trở nên mong manh đến vậy. Ngoài ra, ảnh hưởng của
giáo dục, môi trường sống, gia đình khiến một bộ phận người dùng mạng chưa
nhận thức đầy đủ về tác hại của việc phát ngôn không đúng mực trên mạng; đôi khi
thiếu kiến thức dẫn đến việc không biết chọn lọc, đánh giá tính đúng sai của thông tin.
Để xây dựng văn hóa ứng xử trên không gian mạng văn minh, tiến bộ hơn; các công
ty điều hành các trang mạng xã hội lớn hiện nay như Facebook, Youtube, Instagram,
Twitter... đã có những giải pháp riêng nhằm thanh lọc thông tin xuất hiện trên mạng
xã hội của họ, có biện pháp cảnh cáo, ngăn chặn những hành vi và người dùng kém
văn minh. Ngày 17/6/2021, Bộ Thông tin và Truyền thông nước ta cũng đã ban hành
Bộ Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội. Đây được coi như giải pháp mềm để mỗi
người tự hiểu rõ trách nhiệm của mình khi sử dụng mạng xã hội; nhằm hướng dẫn,
định hướng mỗi người tự điều chỉnh hành vi của mình sao cho phù hợp.
Tuy nhiên, tất cả các biện pháp đều không thể phát huy hiệu quả nếu thiếu con
người. Bày tỏ suy nghĩ, chính kiến là chuyện riêng của mỗi người nhưng khi phát
ngôn chúng trên không gian mạng thì nó không còn là chuyện riêng nữa. Tất cả
những điều bạn thể hiện trên mạng chứng tỏ bạn là ai; là căn cứ để người khác nhìn
nhận, đánh giá con người bạn. Vậy nên, mỗi người cần có ý thức chịu trách nhiệm,
tự xem xét và điều chỉnh suy nghĩ, hành vi của mình trên mạng xã hội. Tiếp cận
thông tin một cách chọn lọc, cẩn thận đánh giá tính chính xác và độ tin cậy của
thông tin. Trước khi phát ngôn bất cứ điều gì trên mạng, hãy cân nhắc ranh giới nên
và không nên, phù hợp và không phù hợp.
Khi bắt gặp một vấn đề không cùng quan điểm, thay vì bày tỏ thái độ tiêu cực thì
bạn có thể lướt qua; thay vì bình luận nặng nề, thô tục, hãy chia sẻ quan điểm bằng
những từ ngữ phù hợp, văn minh. Khi chúng ta giao tiếp với nhau gián tiếp qua
mạng xã hội, ranh giới giữa bày tỏ ý kiến và xúc phạm người khác đôi khi trở nên rất
mỏng manh. Do đó, mỗi khi có ý định đặt ra lời phê phán, đánh giá nặng lời ai đó,
hãy thử đặt mình hoặc những người thân yêu nhất của mình vào vị trí người nhận
được những lời đó; nếu cảm thấy buồn hay bị tổn thương thì đồng nghĩa với việc
bạn đã công kích, xúc phạm người khác mất rồi.
Thế giới số, mạng xã hội có thể là ảo nhưng tác động của nó là thật. Mạng xã hội là
công cụ giúp con người gần nhau hơn, có cuộc sống tốt đẹp, hạnh phúc hơn nên
con người đừng tự biến mình trở thành công cụ bị nó thao túng, điều khiển. Hãy trở
thành người dùng mạng tỉnh táo, thông thái và cùng cộng đồng chung tay xây dựng,
bảo vệ văn hoá ứng xử trên không gian mạng ngày càng tiến bộ, văn minh.
Document Outline

• Dàn ý nghị luận về ứng xử trên không gian mạng
• Nghị luận về phát ngôn trên mạng xã hội - Mẫu 1
• Nghị luận về ứng xử trên không gian mạng - Mẫu 2
• Viết bài văn nghị luận xã hội về cách ứng xử trên không gian mạng - Mẫu 3
• Nghị luận về ứng xử trên không gian mạng - Mẫu 4
• Ứng xử trên không gian mạng - Mẫu 5
• Nghị luận ứng xử trên không gian mạng - Mẫu 6
• Nghị luận xã hội ứng xử trên không gian mạng - Mẫu 7
• Nghị luận xã hội ứng xử trên không gian mạng - Mẫu 8