NGHỊ LUẬN VỀ TƯ TƯỞNG ĐẠO LÝ TRONG CUỘC SỐNG HÔM NAY

NGHỊ LUẬN VỀ TƯ TƯỞNG ĐẠO LÝ

Nghị luận về vấn đề tư tưởng đạo lý rất đa dạng, có thể là vấn đề mang tính tích cực (lòng dũng cảm, tình yêu thương, tình mẫu tử, tình thầy trò, tình đồng bào...) hoặc tiêu cực (bệnh vô cảm, sự dối trá, vụ lợi...).

CÓ THỂ LÀM THEO 2 CÁCH

CÁCH 1

Bước 1: Giải thích (là gì)

Phần này thường trả lời cho câu hỏi là gì, như thế nào... Trước hết, người viết cần tìm và giải thích nghĩa của các từ được coi là từ khóa; nếu đặt nó vào hoàn cảnh cụ thể trong cả câu nói thì nó biểu hiện ý nghĩa gì. Qua đó rút ra ý nghĩa chung của tư tưởng đạo lý, quan điểm của tác giả thể hiện thế nào qua câu nói.

Bước 2: Phân tích (tại sao)

Học sinh trả lời câu hỏi tại sao vấn đề này lại đúng hoặc không đúng, không phù hợp, đồng thời dùng dẫn chứng thực tiễn để chứng minh lập luận của mình, giúp phần bàn luận sâu sắc và thuyết phục người đọc, người chấm thi.

Bước 3: Bác bỏ (nếu không như vậy thì thế nào)

Đây là thao tác khó nhưng thể hiện bản lĩnh của người viết và quyết định nhiều đến điểm số bài thi. Bác bỏ bằng cách lật ngược vấn đề vừa bàn luận, nếu vấn đề là đúng thì đưa ra mặt trái của vấn đề. Ngược lại, nếu vấn đề sai hãy lật ngược bằng cách đưa ra vấn đề đúng, bảo vệ cái đúng cũng có nghĩa là phủ định cái sai.

Bước 4: Bình luận, đánh giá (có giá trị gì, tác động ra sao)

Đánh giá xem vấn đề đó đúng hay sai, còn phù hợp với thời đại ngày nay hay không, có tác động thế nào đến cá nhân người viết, ảnh hưởng thế nào đến xã hội nói chung.

Bước 5: Bài học nhận thức và hành động (tích cực)

Đầu tiên là bài học rút ra cho bản thân người viết (rút ra bài học gì, bản thân đã làm được chưa, nếu chưa thì cần làm gì để đạt được...). Tiếp theo, đối với gia đình, những người xung quanh và xã hội thì bài học nhận thức là gì, thuyết phục mọi người cùng áp dụng và hành động.

CÁCH 2

Bước 1: Giải thích tư tư tưởng, đạo lí.

Đầu tiên, cần giải thích những từ trọng tâm, sau đó giải thích cả câu nói: giải thích các từ ngữ, thuật ngữ, khái niệm, nghĩa đen, nghĩa bóng (nếu có); rút ra ý nghĩa chung của tư tưởng, đạo lý; quan điểm của tác giả qua câu nói (thường dành cho đề

bài có tư tưởng, đạo lý được thể hiện gián tiếp qua câu danh ngôn, tục ngữ, ngạn ngữ,…). Thường trả lời câu hỏi: Là gì? Như thế nào? Biểu hiện cụ thể?

Bước 2: Bàn luận

• Phân tích và chứng minh các mặt đúng của tư tưởng, đạo lý (thường trả lời câu hỏi tại sao nói như thế? Dùng dẫn chứng cuộc sống xã hội để chứng minh. Từ đó chỉ ra tầm quan trọng, tác dụng của tư tưởng, đạo lý đối với đời sống xã hội).

-Bác bỏ (phê phán) những biểu hiện sai lệch có liên quan đến vấn đề: bác bỏ những biểu hiện sai lệch có liên quan đến tư tưởng, đạo lý vì có những tư tưởng, đạo lý đúng trong thời đại này nhưng còn hạn chế trong thời đại khác, đúng trong hoàn cảnh này nhưng chưa thích hợp trong hoàn cảnh khác; dẫn chứng minh họa.

Bước 3: Mở rộng

• Mở rộng bằng cách giải thích và chứng minh.
• Mở rộng bằng cách đào sâu thêm vấn đề.
• Mở rộng bằng cách lật ngược vấn đề.

Người tham gia nghị luận đưa ra mặt trái của vấn đề, phủ nhận nó là công nhận cái đúng, ngược lại ,nếu vấn đề bình luận là sai hãy lật ngược bằng cách đưa ra vấn đề đúng, bảo vệ cái đúng cũng có nghĩa là phủ định cái sai.

Trong các bước mở rộng, tuỳ vào từng trường hợp và khả năng của mình mà áp dụng cho tốt, không nên cứng nhắc.

Bước 4: Nêu ý nghĩa, rút ra bài học nhận thức và hành động.

Đây là vấn đề cơ bản của một bài nghị luận bởi mục đích của việc nghị luận là rút ra những kết luận đúng để thuyết phục người đọc áp dụng vào thực tiễn đời sống.

Kỹ năng phân tích đề nghị luận xã hội về tư tưởng, đạo lý

Phân tích đề là chỉ ra những yêu cầu về nội dung, thao tác lập luận và phạm vi dẫn chứng của đề. Đây là bước đặc biệt quan trọng trong làm văn nghị luận xã hội.

Các bước phân tích đề: Đọc kĩ đề bài=> gạch chân các từ then chốt (những từ chứa đựng ý nghĩa của đề)=> chú ý các yêu cầu của đề (nếu có)=> xác định yêu cầu của đề (Tìm hiểu nội dung của đề, tìm hiểu hình thức và phạm vi tư liệu cần sử dụng).

Cần trả lời các câu hỏi sau:

• Đây là dạng đề nào?
• Đề đặt ra vấn đề gì cần giải quyết?

Có thể viết lại rõ ràng luận đề ra giấy. Có 2 dạng đề:

• • Đề nổi, học sinh dễ dàng nhận ra và gạch dưới luận đề trong đề bài.
  • Đề chìm, học sinh cần đọc kĩ đề bài, dựa vày ý nghĩa câu nói, câu chuyện, văn bản được trích dẫn mà xác định luận đề.

Ví dụ minh hoạ:

Dạng đề trong đó tư tương đạo lí được nói đến một cách trực tiếp.

Ví dụ: bàn về sự tự tin, lòng tự trọng của con người trong cuộc sống, tinh thần tự hào dân tộc.

Dạng đề trong đó tưởng đạo lí được nói tới một cách gián tiếp.

Ví dụ 1: “Sứ mạng của người mẹ không phải là làm chỗ dựa cho con cái mà là làm cho chỗ dựa ấy trở nên không cần thiết” (B.Babbles) Hãy trình bày suy nghĩ của anh/ chị về ý kiến trên.

Hướng dẫn phân tích đề:

Ý kiến trên có các từ khoá trọng tâm cần giải thích:

• • “Sứ mạng”: Vai trò lớn lao, cao cả của cha mẹ trong việc nuôi dạy con cái. “Người mẹ”: Người sinh ra con cái, rộng hơn đó chính là mái ấm gia đình.
  • “Chỗ dựa cho con cái”: nơi che chở, yêu thương , là nơi con cái có thể nương tựa.
  • Câu nói đã đưa ra quan điểm giáo dục của cha mẹ với con cai hết sức thuyêt phục: Vai trò của cha mẹ không chỉ nằm trong việc dạy dỗ con mà quan trọng hơn là làm sao để con cái biết sống chủ động, tích cực, không dựa dẫm. Đây chính là vấn đề nghị luận.

Ví dụ 2. Chiếc bình nứt.

Một người có hai chiếc bình lớn để chuyển nước. Một trong hai chiếc bình bị nứt nên khi gánh từ giếng về, nước trong bình chỉ còn một nửa.chiếc bình lành rất hãnh diện về sự hoàn hảo của mình, còn chiếc bình nứt luôn dằn vặt, cắn rứt vì không hoàn thành nhiệm vụ. Một hôm chiếc bình nứt nói với ông chủ: “Tôi thực sự thấy xấu hổ về mình … Tôi muốn xin lỗi ông… Chỉ vì tôi bị nứt mà ông không nhận được đầy đủ những gì xứng đáng với công sức mà ông bỏ ra.” “Không đâu

• ông chủ trả lời – khi đi về ngươi có chú ý tới những luống hoa bên đường không? Ngươi không thấy hoa chỉ mọc bên này đường phía đường của nhà ngươi sao? Ta đã biết được vết nứt của nhà ngươi nên đã gieo hạt giống hoa bên ấy. Trong những năm qua, ta đã vun xới cho chúng và hái chúng về để trang hoàng căn nhà. Nếu không có ngươi nhà ta có ấm cúng và duyên dáng như thế này không?”.

Cuộc sống của mỗi chúng ta đều có thể như chiếc bình nứt. Anh( Chị) có đồng ý với câu kết của văn bản trên không?

Hướng dẫn: Người viết cần đọc kĩ câu chuyện, giải thích ý nghĩa biểu tượng của các hình ảnh để rút ra vấn đề nghị luận.

Giải thích: “vết nứt”: tượng trưng cho những gì khiếm khuyết, không trọn vẹn trong bản thân mỗi con người.

Vấn đề nghị luận: Mỗi chúng ta – dù không hoàn hảo như chiếc bình lành nhưng, ai cũng có giá trị riêng, những đóng góp riêng cho xã hội. Điều đó làm nên sự khác nhau của mỗi người trong cuộc đời.

Kỹ năng xác định luận điểm, triển khai luận cứ

Học sinh cần dựa vào dàn ý chung của kiểu bài nghị luận về tư tưởng đạo lí để xác định các luận điểm cho bài viết. Thông thường, bài văn nghị luận về tư tưởng đạo lí sẽ có những luận điểm chính sau:

Luận điểm 1: Giải thích tư tưởng đạo lí

Luận điểm 2: Bình luận, chứng minh tư tưởng đạo lí, phê phán những biểu hiện sai lệch liên quan đến vấn đề

Luận điểm 3: Bài học rút ra

Để thuyết minh cho luận điểm lớn, người ta thường đề xuất các luận điểm nhỏ. Một bài văn có thể có nhiều luận điểm lớn, mỗi luận điểm lớn lại được cụ thể hoá bằng nhiều luận điểm nhở hơn. Tuỳ vào từng đề bài, học sinh có thể triển khai những luận điểm nhỏ hơn.

Ví dụ minh hoạ:

Đề bài: “Chặng đường nào trải bước trên hoa hồng. Bàn chân cũng thấm đau vì những mũi gai. Đường vinh quang đi qua muôn ngàn sóng gió”. (Trích Đường đến ngày vinh quang – nhạc sĩ, ca sĩ Trần Lập)

Anh (chị) hãy viết một bài văn (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về nhận định trên.

Bài văn trên có những luận điểm sau:

Luận điểm 1: Giải thích ý nghĩa thông điệp của tác giả. Tác giả muốn khẳng định chân lí: Muốn có hạnh phúc và thành công trên đường vinh quang mỗi người bắt buộc phải biết “chịu đau” khi gặp những “mũi gai” và “đi qua muôn ngàn sóng gió”.

Luận điểm 2: Bàn luận

Vì sao tác giả khẳng định như thế? Lấy dẫn chứng để chúng minh vấn đề

Luận điểm 3: Nêu bài học rút ra: để thành công trong cuộc sống, mỗi người chúng ta cần suy nghĩ và hành động như thế nào?

Khi xây dựng lập luận, điều quan trọng nhất là phải tìm cho được các luận cứ có sức thuyết phục cao.Luận cứ là những ý nhỏ, triển khai cho luận điểm. Luận cứ có thể là dẫn chứng, lí lẽ làm sáng tỏ cho luận điểm. Luận cứ phải đảm bảo những yêu cầu cơ bản sau:

+ Trước hết, luận cứ phải phù hợp với yêu cầu khẳng định của luận điểm. Nội dung của luận cứ phải thống nhất với nội dung của luận điểm.

+ Thứ hai, luận cứ phải xác thực, tức là nó phải đúng đắn. Khi nêu luận cứ, người viết cần biết chính xác về nguồn gốc, các số liệu, các sự kiện, tiểu sử nhân

vật,… Biết không chắc chắn thì chưa vội sử dụng. Tuyệt đối không được bịa đặt luận cứ.

+ Thứ ba, luận cứ phải tiêu biểu.

+Thứ tư, luận cứ phải vừa đủ, đáp ứng yêu cầu chứng minh toàn diện cho luận điểm.

Học sinh cần trích dẫn chính xác. Nhớ nguyên văn thì đặt trong ngoặc kép, nhớ đại ý thì chuyển thành lời gián tiếp.

Mở bài

Dàn ý bài văn nghị luận xã hội về tư tưởng đạo lí Dàn ý số 1

Giới thiệu về vấn đề cần nghị luận: dẫn dắt câu nói, dẫn dắt vào nội dung.

Thân bài

• 1. Giải thích khái niệm

Đối với đề bài có câu nói: trích dẫn câu nói, phân tích câu nói.

Đối với đề bài không có trích dẫn câu nói (vd: bàn về tính kiên trì): phân tích từ khóa quan trọng.

→ Rút ra ý nghĩa, bài học từ câu nói.

• 1. Phân tích

Phần phân tích trả lời cho câu hỏi: tại sao? (vd: tại sao có chí thì nên?) (Lưu ý: đảm bảo trả lời từ 2 - 3 ý trở lên).

• 1. Chứng minh

Dẫn chứng từ nhân vật (văn học, lịch sử, khoa học xã hội…)

Dẫn chứng từ thực tế đời sống: những tấm gương tiêu biểu từ đời sống.

• 1. Phản biện

Lật ngược vấn đề:

Đối với đề bài phân tích xuôi (vd: bàn luận về ý kiến: “có chí thì nên”) thì phản biện ngược (những người không có chí thì sẽ…).

Đối với đề bài phân tích ngược (vd: “cái giá của việc đánh mất chữ tín”) thì phản biện xuôi (giữ “chữ tín” sẽ giúp chúng ta có được những gì?)

Kết bài

Bài học nhận thức và phương hướng hành động. Tóm tắt lại vấn đề (kết lại ý nghĩa của văn bản). Liên hệ bản thân.

Dàn ý số 2

Nghị luận về một tư tưởng đạo lí có thể đề cập đến các vấn đề của đời sống xã hội như: đạo đức, tư tưởng, văn hoá, nhân sinh quan, thế giới quan,...

Để làm một bài văn nghị luận về một tư tưởng đạo lí hay thì các em cần ghi nhớ 4 bước sau:

Bước 1: Giới thiệu vấn đề cần bàn luận

• Dẫn dắt đưa vấn ra vấn đề nghị luận về tư tượng đạo lí trong đề bài.

Bước 2: Bàn luận vấn đề

• Giải thích tư tưởng, đạo lí:

+ Đầu tiên, cần giải thích những từ trọng tâm, sau đó giải thích cả câu nói: giải thích các từ ngữ, thuật ngữ, khái niệm, nghĩa đen, nghĩa bóng (nếu có); rút ra ý nghĩa chung của tư tưởng, đạo lý; quan điểm của tác giả qua câu nói (thường dành cho đề bài có tư tưởng, đạo lý được thể hiện gián tiếp qua câu danh ngôn, tục ngữ, ngạn ngữ,...).

+ Thường trả lời câu hỏi: Là gì? Như thế nào? Biểu hiện cụ thể?

• Phân tích và chứng minh các mặt đúng của tư tưởng, đạo lý

+ Thường trả lời câu hỏi tại sao nói như thế?

+ Dùng dẫn chứng cuộc sống xã hội để chứng minh. Từ đó chỉ ra tầm quan trọng, tác dụng của tư tưởng, đạo lí đối với đời sống xã hội.

• Bác bỏ (phê phán) những biểu hiện sai lệch có liên quan đến vấn đề:

+ Bác bỏ những biểu hiện sai lệch có liên quan đến tư tưởng, đạo lí vì có những tư tưởng, đạo lí đúng trong thời đại này nhưng còn hạn chế trong thời đại khác, đúng trong hoàn cảnh này nhưng chưa thích hợp trong hoàn cảnh khác; dẫn chứng minh họa.

Bước 3: Mở rộng

• Mở rộng bằng cách giải thích và chứng minh.
• Mở rộng bằng cách đào sâu thêm vấn đề.
• Mở rộng bằng cách lật ngược vấn đề.

Các em có thể đưa ra mặt trái của vấn đề, phủ nhận nó là công nhận cái đúng, ngược lại, nếu vấn đề bình luận là sai hãy lật ngược bằng cách đưa ra vấn đề đúng, bảo vệ cái đúng cũng có nghĩa là phủ định cái sai.

Trong các bước mở rộng, tuỳ vào từng trường hợp và khả năng của mình mà áp dụng cho tốt, không nên cứng nhắc.

Bước 4: Nêu ý nghĩa, rút ra bài học nhận thức và hành động.

Đây là vấn đề cơ bản của một bài nghị luận bởi mục đích của việc nghị luận là rút ra những kết luận đúng để thuyết phục người đọc áp dụng vào thực tiễn đời sống.

Dàn ý 3

1. Mở bài

Giới thiệu về vấn đề cần nghị luận "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây".

Thân bài

Giải thích: Nghĩa đen=> nghĩa bóng. Ăn quả thì phải nhớ đến người trồng cây=> Sống ở đời phải biết ơn, nhớ ân nghĩa

Biểu hiện: Biết ơn với những người đã ban ơn, tôn trọng yêu quý người giúp đỡ mình...=> dẫn chứng: con cháu hiếu thảo với ông bà cha mẹ, hàng năm có những ngày để tưởng nhớ Vua Hùng, ngày nhà giáo Việt Nam...

Lý do: Để tạo thành quả thì phải tốn rất nhiều công sức...

Ý nghĩa: Giúp con người hoàn thiện nhân cách, tạo ra một xã hội văn minh... Phản đề: những người sống vô ơn sẽ gặp kết quả không tốt.

Kết bài

Liên hệ, mở rộng vấn đề.

DẪN CHỨNG NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

a, Một số câu quote hay và có thể áp dụng^^

1, “Đôi khi bạn cần phải vượt qua nỗi sợ hãi của bản thân mình để thấy được vẻ đẹp phía bên kia nỗi sợ ấy” (Poppa, The Good Dinosaur)-Lòng dũng cảm

2, “Đừng để bất kỳ ai tạo ra những giới hạn cho bạn chỉ dựa vào nơi bạn sinh ra. Giới hạn duy nhất của bạn chính là tâm hồn bạn.” (Gusteau, Ratatouille)-Khát vọng vươn lên

=>Cách áp dụng: Bộ phim từng mang về tượng vàng Oscar cho Pixar - “Ratatouille” - có một câu thoại rất nổi tiếng là: “Đừng để bất kỳ ai tạo ra những giới hạn cho bạn chỉ dựa vào nơi bạn sinh ra. Giới hạn duy nhất của bạn chính là tâm hồn bạn.” Câu nói ấy đã để lại trong lòng mỗi chúng ta nhiều suy ngẫm về khát vọng sống, khát vọng vươn lên của con người trong cuộc đời…….

3, “Nếu bạn chỉ chăm chăm nhìn về thứ bạn đã bỏ lại phía sau, thì bạn sẽ không bao giờ có thể nhìn thấy những điều ở phía trước.” (Gusteau, Ratatouille)-Ý chí nghị lực

4, “Không phải bất kì ai cũng có thể trở thành một nghệ sĩ vĩ đại, nhưng một nghệ sĩ vĩ đại thì có thể đến từ bất cứ đâu” (Anton Ego, Ratatouille)-Khát vọng vươn lên

5, “Khi cuộc sống không được như bạn mong muốn, bạn có biết phải làm gì không? Đơn giản là hãy cứ tiếp tục đi (bơi) tiếp thôi!” (Dory, Finding Nemo)- Thái độ lạc quan

6, “Bông hoa khoe sắc trong nghịch cảnh càng hiếm hoi và xinh đẹp hơn tất thảy.” (The Emperor, Mulan)-Ý chí nghị lực

7, “Quá khứ có thể làm đau bạn. Nhưng bạn có quyền lựa chọn, hoặc chạy trốn nó hoặc rút kinh nghiệm từ nó.” (Lion King)-Thái độ khi đương đầu với khó khăn

8, “Cách duy nhất để nhận được những gì bạn muốn trên thế giới này là làm việc chăm chỉ.” (Tiana, Princess and the Frog)-Thái độ sống chăm chỉ, lạc quan

9, “Ngay cả những điều kỳ diệu cũng cần phải có thời gian.” (Fairy godmother, Cinderella)-Sự bền bỉ, kiên cường

10, “Bạn nắm giữ vận mệnh của chính mình – Bạn không cần đến phép màu để làm điều đó. Và cũng chẳng có đường tắt nào đủ kỳ diệu để giải quyết mọi rắc rối cho bạn cả.” (Merida, Brave)

11, “Người sống là một âm thanh nên khi sống, người ta sẽ gây nên tiếng vang bằng chính cuộc sống của mình.” (Nguyễn Ngọc Thuần)-Giá trị của việc sống, của tuổi trẻ

=>Cách áp dụng:

“Tôi còn nhớ trong tác phẩm “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ”, Nguyễn Ngọc Thuần từng viết: “Người sống là một âm thanh nên khi sống, người ta sẽ gây nên tiếng vang bằng chính cuộc sống của mình.” Và có lẽ, ngay từ ngày hôm nay, bản thân tôi cũng sẽ tạo ra một “tiếng vang” như thế khi ý thức được mình cần sống trọn vẹn từng giây phút và tạo nên một tuổi trẻ rực lửa đam mê.”

12, “Trên đời, không có nỗ lực nào là vô ích. Nỗ lực cũng là một nguyên tử. Một yếu tố cấu thành nên thế giới” (Keigo)-Giá trị của sự bền bỉ, kiên trì

13, “Đời người là một hợp đồng trọn gói. Niềm vui, nỗi buồn, hạnh phúc, khổ đau... Tất cả chỉ bán chung một gói, không thể mua riêng từng thứ được.” ( Rando Kim)-Thái độ khi đối mặt với khó khăn

14, “Những thứ đẹp nhất trên thế giới không thể thấy và chạm vào được, chúng chỉ được cảm nhận bằng trái tim”. (Hoàng tử bé - Saint Exupery )_Tình yêu thương, sự đồng cảm

15,”Người dân chài biết biển thật nguy hiểm và bão tố thật kinh khủng, nhưng họ chưa bao giờ thấy những nguy hiểm đó là đủ để chùn chân ở lại bờ”. (Van gogh)-Thái độ sẵn sàng đương đầu với khó khăn

16, “Trong sự đương đàu giữa dòng suối và hòn đá, dòng suối luôn luôn thắng, không phải qua sức mạnh mà bằng sự bền bỉ”. (H.Jackson Brown)_sự bền bỉ, kiên cường

17, “Hãy vui vẻ chấp nhận mỗi một nét bút của tự nhiên, từng nét từng nét đều là ý trời, trong cuộc sống của ta không nét nào là nét bút hỏng”. (Trát Tây Lạp Mẫu Đa Đa)-thái độ lạc quan

18, “Nếu trái đất hình vuông ta sẽ có những góc cạnh để lẩn trốn nhưng vì trái đất hình tròn lên ta phải học cách đối mặt”-lòng dũng cảm, sẵn sàng đối mặt

19, Chủ đề: QUÁ KHỨ

TRÍCH DẪN

• "Nếu anh bắn vào quá khứ bằng súng lục thì tương lai sẽ bắn vào anh bằng đại bác"(Gamzatov)

-"Quá khứ là nơi tôi luôn ngoảnh lại chiêm nghiệm, rút ra bài học từ lỗi lầm để rồi không ngừng vun đắp cho mình tình yêu và sự trân trọng đối với tương lai."

• "Trên đời này có hai thứ không thể nắm giữ, một là chuyện cũ, một là mưa hoa bay."
• "Những trang giấy của quá khứ không thể viết lại, nhưng những trang giấy của ngày mai vẫn trống." (Zig Ziglar)

DẪN CHỨNG

• Chương trình "Kí ức vui vẻ" trên VTV3 chính là sân chơi cho các thập niên, đưa ta khứ hồi về miền kí ức của thời ông bà ta. Từng kỉ vật, từng thước phim, từng câu hát như làm sống dậy cả một thời vàng son trong lịch sử dân tộc, giúp thế hệ trẻ ngày này thêm trân quý những giá trị xưa cũ, biết ơn những thế hệ đã cho ta một cuộc sống hòa bình.

20, Chủ đề: HOÀI BÃO

TRÍCH DẪN

• “Không phải người ta ngừng theo đuổi giấc mơ vì mình già đi, người ta già đi vì ngừng theo đuổi giấc mơ”(Trăm năm cô đơn | Gabriel Garcia Marquez)
• "Thay vì dựa vào tưởng tượng để tồn tại mỗi ngày, tốt hơn là bạn nên lấy can đảm để biến tưởng tượng thành hiện thực."(Phim Kẻ mơ mộng)
• Kim Woo Chung – người sáng lập nên tập đoàn Deawoo từng viết trong quyển sách Thế giới quả là rộng lớn và có rất nhiều việc phải làm rằng: “Lịch sử thuộc về những người biết ước mơ. Ước mơ là động lực thay đổi thế giới”.

DẪN CHỨNG

• Hoa hậu H'Hen Niê đã bỏ lại sau lưng những định kiến của mọi người cùng những hủ tục lạc hậu nơi cô đã sống để theo đuổi ước mơ của chính mình. Đi từ những bước chạy đà nhỏ nhất, người con gái mạnh mẽ ấy đã từng bước chinh phục những đỉnh cao và vinh quang nhất chính là khi cô được vinh danh là top 5 của Miss Universe - cuộc thi sắc đẹp danh giá nhất hành tinh. Câu nói "I can do it, you can do it" của nàng hoa hậu chính là câu nói truyền cảm hứng cho mọi người về một lối sống hoài bão, dám mơ và dám hiện thực hóa ước mơ.
• "Từ con số không trở thành những người hùng" có lẽ chính là câu nói dành cho nền bóng đá Việt Nam trong những năm vừa qua. Với những hoài bão cùng nỗ lực không ngừng nghỉ, các "chiến binh" của tuyển quốc gia đã chinh chiến trên những sân cỏ quốc tế và mang về những chiến thắng vang dội làm nức lòng người hâm mộ. Nền bóng đá đã "hóa rồng" qua những thành công như Á quân U23 châu Á, vô địch Seagame đến giờ đã trở thành đội tuyển Đông Nam Á duy nhất lọt vào vòng loại thứ 3 World Cup 2022...Chính hoài bão đã nâng giấc cho những ước mơ của nền bóng đá Việt Nam không còn là những câu chuyện cổ tích nữa mà thực sự đã trở thành hiện thực.

20, Chủ đề: ĐOÀN KẾT

TRÍCH DẪN

• "Nơi nào có đoàn kết, nơi đó có chiến thắng" (Syrus)
• "Trong bầu trời không có gì quý bằng nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân" (Chủ tịch Hồ Chí Minh)
• " "Riêng rẽ, mỗi chúng ta chỉ là một giọt nước. Cùng nhau, chúng ta là đại dương" (Satoro)

DẪN CHỨNG

• Hơn 16.000 chuyên gia, y bác sĩ cùng hàng tấn trang thiết bị hiện đại, đồng bộ đã được Bộ Y tế huy động vào TP HCM và các tỉnh phía Nam chống dịch COVID-19.
• Ở làng La Phù (huyện Hoài Đức, Hà Nội), người dân đã cùng gói hàng ngàn bánh chưng để gửi vào miền Trung cứu trợ. Trong khi đó, với tinh thần tương thân tương ái, lá lành đùm lá rách, nhóm thiện nguyện Hoa Sen 47 Đắk Lắk kêu gọi người dân, có gì góp đó để nấu những nồi bánh chưng, gửi miền Trung lũ lụt. Rồi Nghệ An, Bà Rịa - Vũng Tàu... và còn rất nhiều tỉnh thành khác đang gói những chiếc bánh Chưng, bánh Tét gửi miền Trung thân thương.
• Theo một thống kê chưa đầy đủ, hàng trăm nghìn bác sĩ và điều dưỡng đã được điều động tham gia chống dịch COVID-19, trong đó có cả những người đã về hưu cũng xung phong "ra trận". Từ sáng sớm tới đêm khuya, công việc của các y, bác sĩ... luôn không ngưng nghỉ. Trong khi cuộc chiến chống đại dịch COVID-19 chưa biết bao giờ kết thúc, họ là những anh hùng thầm lặng, hy sinh

không chỉ thời gian, công sức, thậm chí là cả tính mạng để đem lại cơ hội sống cho những bệnh nhân của mình.

21, Chủ đề: Ý CHÍ NGHỊ LỰC

TRÍCH DẪN:

• “Sức mạnh trong cuộc đời bạn được đo lường bởi sức mạnh ý chí của bạn” – Henry Van Dyke
• "Không có việc gì khó/ Chỉ sợ lòng không bền/ Đào núi và lấp biển/ Quyết chí ắt làm nên"
• "Ý chí là thuyền trưởng của một con tàu, mặc dù gió và sóng có thể đẩy tàu đi nhưng thuyền

trưởng liên tục phải vào nhìn vào la bàn để điều chỉnh bánh lái nhằm giữ tàu đi đúng hướng"

• Pauline Kael: “Nơi nào có ý chí – Nơi đó có con đường”.

DẪN CHỨNG

• Stephen William Hawking - nhà vật lý người Anh, là “ông hoàng” vật lý lý thuyết của thế giới tuy mắc căn bệnh quái ác khiến ông phải sống cả cuộc đời cùng chiếc xe lăn nhưng ông vẫn luôn mang trong mình một nghị lực sống phi thường và trở thành giáo sư Toán học của Đại học Cambridge. Ông đã để lại cho giới trẻ một bài học vô cùng quý báu: “Một là, hãy nhớ nhìn lên các vì sao và đừng nhìn xuống chân của mình. Hai là, không bao giờ từ bỏ làm việc. Làm việc sẽ giúp con cảm thấy có ý nghĩa và mục đích. Cuộc sống sẽ trở nên trống rỗng nếu không có công việc. Ba là, nếu con đủ may mắn để tìm thấy tình yêu, hãy nhớ rằng mình có nó và đừng để nó vuột mất khỏi tầm tay”.
• Kito Aya, cô nữ sinh Nhật Bản phải đối mặt với bệnh thoái dây sống tiểu não, đã dũng cảm và mạnh mẽ để sống những ngày trọn vẹn, yêu thương bên mọi người. Cuốn nhật kí “Một lít nước mắt” của cô đầy nghị lực và cảm động, đã truyền thông điệp mạnh mẽ về giá trị của cuộc sống. Đến tận cuối đời, Aya vẫn giữ trọn niềm tin yêu của mình với cuộc đời, với mọi người. Cuốn nhật kí của cô kết thúc bằng dòng chữ: “Cảm ơn”.

MỘT SỐ DẪN CHỨNG TIÊU BIỂU

A, Một số nhân vật, sự kiện tiêu biểu trong nước

1, Tối 28/2, người đàn ông được dư luận dành nhiều quan tâm nhất chính là anh Nguyễn Ngọc Mạnh - nam tài xế xe tải đã cứu bé gái rơi xuống từ tầng 12 của một chung cư ở Hà Nội. Với hành động nhanh trí và dũng cảm của mình, anh Mạnh đã cứu được tính mạng của bé gái chỉ mới 3 tuổi. Anh cũng nhận được rất nhiều sự yêu mến, được mọingười khen ngợi là "người hùng không khoác áo choàng", lan toả tinh thần sống đẹp đẽ đến cộng đồng. Song khi được phỏng vấn, anh chỉ trả lời rằng: "Đừng gọi tôi là người hùng, tôi không phải anh hùng, đã máu đỏ da vàng ai cũng sẽ như nhau. Bất cứ ai ở trong hoàn cảnh đó cũngsẽ hành động như vậy."

CHỦ ĐỀ: Việc tử tế, dũng cảm, khiêm tốn

2,Nguyễn Đỗ Trúc Phương (27 tuổi, ở Q.1, TP.HCM) nổi tiếng trên mạng không vì nhan sắc khả ái, mà vì tình yêu thương với những người yếu thế. Bằng sức ảnh hưởng của mình trên MXH, cô đã kêu gọi được hàng tỷ đồng để giúp đỡ những mảnh đời khó khăn.

CHỦ ĐỀ: Việc tử tế, tuổi trẻ Việt Nam, hạnh phúc

3,Đinh Vũ Tùng Lâm - một chàng trai từng mắc chứng tự kỷ, luôn mặc cảm trước bạn bè và cuộc sống nhưng bằng sự nỗ lực và niềm đam mê mãnh liệt với Toán học, cậu đã vươn lên chính mình để giành được tấm Huy chương Bạc trong kỳ thi Olympic Toán quốc tế (IMO) 2021, và được tuyển thẳng vào lớp Cử nhân tài năng Toán của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia Hà Nội).

Lâm chia sẻ: "Vẻ đẹp của mỗi người luôn thể hiện ở những góc rất khác nhau. Do đó, chỉ cần nỗ lực và tin vào bản thân thì mỗi người đều có thể tỏa sáng theo

một cách khác biệt"

CHỦ ĐỀ: Vượt lên chính mình, tuổi trẻ Việt Nam, sự nỗ lực, sống là chính mình,thành công

4, Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới WIPO đã trao danh hiệu “Đại sứ trẻ về Sở hữu trí tuệ của WIPO” (WIPO’s IP Youth Ambassador) cho 3 nhà sáng chế trẻ Việt Nam là Đỗ Trọng Minh Đức (sinh năm 2003, Trường Montverde Academy

• Mỹ), Trần Nguyễn Khánh An (sinh năm 2006, Trường Dewey Schools, Hà Nội) và Nguyễn Hoàng Phúc (sinh năm 2007, Trường quốc tế Pháp Lfay Hà Nội) về sáng chế "Mũ cách ly di động" - một vật dụng vô cùng cần thiết trong thời đại dịch bệnh như hiện nay. Đại sứ Lê Thị Tuyết Mai, Trưởng Phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại Geneva cho biết đây là 3 học sinh đầu tiên của khu vực châu Á Thái Bình Dương được WIPO trao tặng danh hiệu này.

CHỦ ĐỀ: Tuổi trẻ Việt Nam, sự cống hiến, thành công

5, Nguyễn Thúc Thùy Tiên - từ một cô gái thiếu thốn tình yêu thương của gia đình đã vượt lên số phận và dùng chính sự nhiệt huyết, nỗ lực của mình để chạm tay đến chiếc vương miện Hoa hậu Hòa bình Quốc tế 2021 đầy cao quý. Sau đêm đăng quang, Thùy Tiên đã chia sẻ: "Quá nhiều cảm xúc vỡ oà trong Tiên lúc này, bao nhiêu lời cảm ơn chắc chắn sẽ không đủ, Tiên xin dành tặng chiếc vương miện này cho tất cả khán giả Việt Nam. Cảm ơn những lời yêu thương cũng như những lời góp ý. Hôm nay, giấc mơ đã thành hiện thực và Tiên muốn nói rằng nếu bạn có ước mơ hãy can đảm và hết mình theo đuổi nó. Tiên đã làm được, bạn cũng sẽ làm được"

CHỦ ĐỀ: Tuổi trẻ Việt Nam, sự cống hiến, thành công, nhiệt huyết, nỗ lực, vượt lên cuộc sống

6, Anh chăn bò Y Tiết dù phải đối mặt với căn bệnh trầm cảm cùng cuộc sống còn nhiều khó khăn, nhưng anh đã mang sự lạc quan của mình lan tỏa đến mọi người thông qua những video đếm số đạt hàng triệu lượt yêu thích và trở thành một hiện tượng mạng truyền cảm hứng.

Anh Y Tiết chia sẻ: "Tôi thấy bình thường vì tôi hát hò vui là chính. Tôi muốn mang đến niềm vui cho mọi người chứ không phải cố tỏ ra khác biệt. Tôi chỉ muốn hát những thứ mình muốn cho vui chứ không suy nghĩ, tính toán gì nhiều".

CHỦ ĐỀ: Vượt lên chính mình, lạc quan, điều giản dị nhỏ bé, hạnh phúc

7, "Trái tim cho em" là chương trình từ thiện tổ chức các hoạt động khám tầm soát bệnh tim bẩm sinh cho trẻ em, hỗ trợ phẫu thuật miễn phí cho trẻ em nghèo dưới 16 tuổi tại Việt Nam. Qua 12 năm triển khai, “Trái tim cho em” là chương

trình mổ tim nhân đạo có thời gian triển khai bền bỉ và hiệu quả nhất, giúp hồi sinh sự sống cho gần 6.000 bệnh nhi có hoàn cảnh khó khăn trên toàn quốc. Đây một chương trình mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc khi đã tìm lại nhịp đập cho những trái tim đang lỗi nhịp và thắp sáng lên hàng triệu hy vọng cho những trẻ em bị mắc bệnh tim bẩm sinh có hoàn cảnh khó khăn trên cả nước. Nghĩa cử nhân văn ấy đã lan tỏa đi niềm hạnh phúc cho những người được nhận và cả những người tử tế đã trao đi.

CHỦ ĐỀ: Việc tử tế, tình yêu thương, hạnh phúc

B, Một số nhân vật tiêu biểu ở nước ngoài

1, Aidan Liban, đến từ London (Anh), hiện là cái tên gây chú ý trên mạng khi tự làm chiếc áo len Giáng sinh gắn kim cương và pha lê đắt đỏ, với giá gần 40.000 đô (tương đương gần 920 triệu đồng).

Chiếc áo len Giáng sinh màu tím than, có hình con tuần lộc lớn trên nền tuyết trắng, giá 39.654$, với các nguyên liệu như lót lụa của Ý, được trang trí các chi tiết bằng vàng 24 cara, 150 viên kim cương và hàng ngàn viên pha lê Swarovski. Aidan cho biết anh tốn 3.000 giờ đồng hồ để làm chiếc áo bằng tay. Chàng trai hy vọng sẽ bán được chiếc áo với giá 5 con số và và dự định quyên góp một phần để ủnghộ Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh.

CHỦ ĐỀ: Việc tử tế, trách nhiệm cộng đồng, sự cống hiến

2, Giáo sư người Anh Sarah Gilbert - "mẹ đẻ" của vaccine AstraZeneca đã cống hiến cho nền y học loại vaccine giá rẻ có thể giúp đỡ được các nước nghèo và đang phát triển cho thể tiếp cận được nguồn vaccine để ngăn chặn sự lây lan của đại dịch COVID-19.

Bà Gilber từng trả lời báo The Star (Malaysia) rằng: "Là người đã phát minh ra loại vaccine này, tôi có thể kiếm được một khoản lợi nhuận khổng lồ. Nhưng tôi từ chối nhận bằng sáng chế vaccine . Tôi không muốn độc quyền sáng chế vì tôi muốn chia sẻ công nghệ này để mọi người có thể sản xuất vaccine".

CHỦ ĐỀ: Cống hiến, trách nhiệm cộng đồng, sự tử tế, tình yêu thương

3, Được thành lập vào năm 2002, SpaceX từng bị coi là “cỗ máy ngốn tiền” với rất nhiều lần thử nghiệm thất bại. Chính ông Musk từng thừa nhận rằng, SpaceX là một sự mạo hiểm lớn.Tuy nhiên, niềm tin vào việc dự án sẽ có tầm ảnh hưởng

đến tương lai và nền văn minh nhân loại đã thôi thúc ông tiếp tục cuộc hành trình mạo hiểm. Để rồi, “trái ngọt” cũng đến khi SpaceX đã thực hiện thành công các chuyến đi vào không gian, mở ra một tương lai mới cho ngành kinh doanh dịch vụ du lịch vũ trụ. Thậm chí, công ty này còn đặt mục tiêu du hành tới sao Hỏa. Với xuất phát điểm như nhiều người khác nhưng bằng lối tư duy mới mẻ, khác biệt của mình, tỷ phú Elon Musk đã tự mở lối đi riêng bằng nhiều dự án “mở đường” để trở thành một trong những người có tầm ảnh hưởng nhất thế giới.

CHỦ ĐỀ: Cống hiến, ý chí, sự sáng tạo, thành công, niềm tin vào bản thân

4, Judy Garland tên khai sinh Frances Ethel Gumm (10/6/1922 – 22/6/1969) là một nữ diễn viên và ca sĩ Mĩ. Suốt 45 năm hoạt động nghệ thuật trong 47 năm tuổi đời, Garland ghi dấu ấn như một ngôi sao âm nhạc và diễn viên đa tài mang đẳng cấp quốc tế. Bà đã giành được một giải Oscar dành cho thanh thiếu niên, một giải Quả cầu vàng và một giải Giải Quả cầu vàng Cecil B. DeMille cho sự nghiệp diễn xuất, cũng như nhiều Giải Grammy và Giải Tony. Bà luôn tâm niệm: Luôn luôn là phiên bản hạng nhất của chính mình, thay vì là phiên bản hạng hai của ai đó

CHỦ ĐỀ: Sống là chính mình, thành công, tự tin