Nghiên cứu về Các Thiết Chế Tài Phán Quốc Tế | Môn Luật thương mại quốc tế - Trường Đại học Luật Hà Nội

lOMoAR cPSD| 61630836
Buổi 2, ngày 28/8/23
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CÁC THIẾT CHẾ TÀI PHÁN QUỐC TẾ TS. Đào Thu Hường
1. Định nghĩa cơ quan tài phán quốc tế (thiết chế TPQT)
(i) Tranh chấp quốc tế
- Chủ thể của tranh chấp quốc tế: chủ yếu giữa các quốc gia với quốc gia
4 chủ thể chính của Luật quốc tế: quốc gia, các tổ chức quốc tế liên chính phủ, dân tộc
đấu tranh giành quyền tự quyết, # như Hongkong, Macau...
- Thẩm quyền giải quyết TCQT: quyền quyết định GQTC thuộc về ai?
+ Thuộc về chính các bên tranh chấp
+ TH bên thứ 3: Tòa án, Trọng tài quốc tế -> Thẩm quyền vẫn thuộc về chính các bên
tranh chấp do nếu các bên không lựa chọn thảo thuận đưa ra Tòa thì Tòa ko có thẩm quyền.
Khi đưa vụ việc ra Tòa thì tòa chỉ giải quyết trong phạm vi yêu cầu. Trong quá trình giải quyết,
các bên thảo thuận được với nhau thì Tòa sẽ ghi nhận sự thỏa thuận của các bên bằng một phán
quyết. Trong quá trình giải quyết, các bên không chọn Tòa thì thông báo cho Tòa chấm dứt vụ việc.
- Nguyên tắc giải quyết TCQT bằng biện pháp hòa bình k3 Điều 2 Hiến chương LHQ
Các biện pháp quy định tại khoản 1 Điều 33 Hiến chương
+ Đàm phán, điều tra, trung gian, hòa giải -> Biện pháp ngoại giao, biện pháp phi tài phán
+ Trọng tài QT, Tòa án QT -> BP tài phán
+ Các thiết chế/hiệp định khu vực
+ Các biện pháp hòa bình khác. lOMoAR cPSD| 61630836
(ii) Tội phạm hình sự quốc tế
Tội ác nghiêm trọng nhất gây nên sự lo ngại cho toàn thể cộng đồng quốc tế. Đe dọa đến nền
hòa bình, an ninh và thịnh vượng thế giới.
Tội diệt chủng; Tội chống loài người; Tội phạm chiến tranh; Tội xâm lược
(iii) CƠ QUAN TÀI PHÁN QUỐC TẾ
- cơ quan hình thành trên cơ sở ý chí/thỏa thuận của các chủ thể LQT (chủ yếu là quốc gia...)
- thực hiện chức năng chính : giải quyết các TCQT hoặc xét xử các tội phạm quốc tế
- bằng trình tự thủ tục tư pháp
- nhằm bảo vệ quyền, lượi ích hợp pháp của các chủ thể LQT, củng cố và duy trì trật tự pháplý,
công bằng, công lý quốc tế. 2. Các loại CQTPQT
I (giữa quốc gia với
III (Tòa thường trực) quốc gia) I và II
Xét xử các cá nhân phạm tội hình sự - qgia quốc tế
- cá nhân với q.gia lOMoAR cPSD| 61630836 TA Nhân quyền Châu
TAQS Nuremberg và Tokyo (quan chức - ICJ âu chính phủ, sĩ quan) ITLOS TA Nhân quyền Liên PCA Mỹ Tòa TTQT về LB TA Nhân quyền Châu Phi TA Công lý Châu âu/Trung Mỹ/Tòa án công lý và nhân quyền Châu Phi Cq gqtc của WTO (DSB
ü Bài tập 1: Tranh chấp biển Đông? -> Các tranh chấp cụ thể nào mà VN đang phải đối
diện? Sử dụng 4 tòa như nào? (ICJ, ITLOS, PCA,..)
3. Đặc điểm TCTPQT
Cơ sở hình thành/ pháp lý:
CQTPQT hình thành trên cơ sở thỏa thuận của các chủ thể luật quốc tế, chủ yếu là quốc
gia. CQTPQT không được hình thành, không hoạt động trên cơ sở quyền lực nhà nước và
không nhân danh bất kỳ quốc gia nào.
Ghi nhận: ĐƯQT (hiến chương, C.Ư Lahay 1899,1907 Điều 20; Quy chế Roma; UNCLOS Điều 287)
Điều 92 Hiến chương định nghĩa Tòa án quốc tế
Chức năng: hoạt động chính - Xét xử/giải quyết TC - Tư vấn pháp lý - Giải thích pháp luật lOMoAR cPSD| 61630836
- Cung cấp dịch vụ pháp lý Thẩm quyền:
Ø CQTPQT không có thẩm quyền đương nhiên, phải thỏa mãn các điều kiện cụ thể.
Bản chất của CQTPQT không phải là Cơ quan trong BMNN của quốc gia, nên thẩm
quyền của CQTPQT không bắt nguồn từ quyền lực nhà nước cũng như không được ghi nhận
trong các văn bản pháp luật của quốc gia. CQTPQT chỉ có thẩm quyền khi được các bên tranh
chấp chấp nhận và cũng chỉ được giải quyết những nội dung trong phạm vi mà các bên yêu cầu.
Luật áp dụng: luật quốc tế (ĐƯQT, TQQT..) Cơ cấu tổ chức
Chủ thể Thỏa thuận -quy chế Tòa
Thủ tục tố tụng
- Thủ tục tư pháp được quy định tại quy chế Tòa Hệ thống cơ quan
Không -> Các cơ quan TPQT độc lập, bình đẳng. Phán quyết:
Có giá trị chung thẩm và bắt buộc với các bên tranh chấp.
Phán quyết của CQTPQT là kết quả GQTC cuối cùng và các bên không thể kháng cáo
lên bất kỳ một cơ quan nào. Các bên tranh chấp có nghĩa vụ pháp lý phải thi hành đầy đủ phán
quyết đã được đưa ra.
ü Bài tập 2: So sánh CQ TPQT (TAQT, TTQT) - Cơ quan TPQG Giống nhau Khác nhau lOMoAR cPSD| 61630836
Buổi 4, ngày 11/9/23
TÒA ÁN CÔNG LÝ QUỐC TẾ
1. Cơ sở ra đời Cơ sở pháp lý: Đ7, Đ92 - 996
Đ92: TAQT là cơ quan tư pháp chính của LHQ... Quy chế ICJ Điều 1
Quy tắc về trình tự thủ tục (rules of procedure)
Ø Ra đời trên cơ sở kế thừa gần như toàn bộ pháp viện thường trực công lý quốc tế của
Hội quốc liên ( hoạt động không có hiệu quả vì để xảy ra CTTG t2).
+ Quy chế hoạt động của Tòa
+ Trụ sở: cung điện hòa bình thành phố Lahay Hà Lan + Nguồn nhân lực => Tính kế thừa
v Tính đến ngày 4/7/2023: 190 vụ được đưa vào danh sách (29 yêu cầu tư vấn) v Một số vụ gần nhất:
- Ngày 26/2/2022: Ukraine vs Nga (cáo buộc về tội ác diệt chủng theo Công ước về ngănchặn
và trừng phạt tội ác diệt chủng và yêu cầu Tòa áp dụng các biện pháp tạm thời.)
- Ngày 29/4/2022: Đức kiện Ý (Ý không tôn trọng quyền miễn trừ về quyền tài phán củaĐức)
- Ngày 20/4/2023: Nghĩa vụ của các quốc gia đối với biến đổi khí hậu (yêu cầu tư vấn của ĐHĐ)
- Ngày 8/6/2026: Canada, Hà Lan vs Syria (vp Công ước chống tra tấn và các hình thức đốixử
hoặc trừng phạt tàn bạo, vô nhân đạo hoặc hạ nhục con người) lOMoAR cPSD| 61630836 ....
2. Chức năng của Tòa ICJ
- Giải quyết tranh chấp giữa các quốc gia (Điều 92 HC, Đ.1, Đ34, 35, 36 quy chế tòa)
+ QG là thành viên quy chế tòa (QG là thành viên của LHQ D93; ko là thành viên của
LHQ nếu QG đáp ứng các ĐK do ĐHĐ đưa ra: nếu xin gia nhập quy chế tòa và được ĐHĐ LHQ cho phép)
+ QG khác (k2 đ35 quy chế tòa)
Ø Thẩm quyền: giải quyết tranh chấp + ra biện pháp khẩn cấp tạm thời
- Tư vấn pháp lý Đ96 HC+65 quy chế ) ĐHĐ/ HĐBA
Các cơ quan khác, cơ quan chuyên môn => không dành trực tiếp cho các QG mà chỉ có
các chủ thể này có quyền xin tư vấn từ ICJ -> các QG cần nhờ các cơ quan này hỏi.
Ø Thẩm quyền: ra quyết định kết luận tư vấn
Buổi 5 (18/9/2023)
TRANH CHẤP TẠI KHU VỰC BIỂN ĐÔNG
1. Tranh chấp về chủ quyền đối với đáo/đá, thực thể trên biển
2. Tc về phân định biển (khi có vùng biển chồng lấn phải trên danh nghĩa có cơ sở pháp luậtquốc tế)
3. TC về việc thực hiện quyền chủ quyền, quyền tài phán của quốc gia ven biển (khai thác,sử dụng biển ĐQKT, TLĐ)
4. TC phát sinh từ yêu sách đường chữ U trái PLQT của TQ
Đối với Việt Nam:
TC về chủ quyền đối với 2 quần đảo Hoàng sa (VN - TQ), Trường Sa (VN-5 bên) lOMoAR cPSD| 61630836
TQ chiếm hoàng sa bằng cách sử dụng lực lượng vũ trang để tấn công lãnh thổ của quốc gia khác - dùng vũ lực Khai thác chung
3. Thẩm quyền của Tòa ICJ
- Thẩm quyền giải quyết tranh chấp - thẩm quyền chính và quan trọng nhất
- Thẩm quyền áp dụng BPKCTT -> thẩm quyền phái sinh
- Thẩm quyền (3 thẩm quyền)
- Đặc điểm chung về thẩm quyền của ICJ
Thẩm quyền Ra quyết định áp dụng BPKCTT: là thẩm quyền phái sinh, gắn liền với thẩm
quyền giải quyết tranh chấp cụ thể do 1 trong các bên yêu cầu.
=> Tòa ICJ có 3 thẩm quyền nhưng không phải là thẩm quyền đương nhiên mà phải thỏa mãn các ĐK nhất định.
Điều kiện thực hiện thẩm quyền GQTC: Đ34, Đ36 - là thẩm quyền quan trọng nhất
ĐK1: ĐK cần các bên trong tranh chấp là các quốc gia (QG thành viên của quy chế tòa
Đ35QC, Đ93 HC và QG khác Đ35 QC, NQ9/1946 HĐBA)
ĐK2: Tranh chấp đưa ra tòa phải là tranh chấp pháp lý (k2 Đ36 QC)
Ví dụ tranh chấp về đường lối, chính sách...- liên quan đến chính trị => không giải quyết
Tranh chấp giữa Nga và Ukraina là tranh chấp xuất phát từ chính trị:
Nga buộc Ukraina không được gia nhập các tranh chấp quân sự quốc tế, có thể suy luận:
liên quan đến chính trị hoặc liên quan đến pháp lý: các quốc gia bình đẳng trước pháp luật)
Ukraina kiện Nga vì vấn đề pháp lý: tội ác diệt chủng được quy định trong ĐƯQT.
Iran -cơ quan đại diện ngoại giao với Mỹ lOMoAR cPSD| 61630836
ĐK3: Điều kiện quan trọng nhất: Các bên trong tranh chấp phải chấp nhận thẩm quyền
của Tòa (Đ36 QC)
Điều kiện: 3 phương thức chấp nhận thẩm quyền của Tòa
+ CNTQ của tòa theo vụ việc (19) - Khi tranh chấp xảy ra, các bên ký thỏa thuận đưa
vụ việc lên tòa -> chấp nhận thẩm quyền của Tòa theo vụ việc
+ CN trước TQ trong các ĐƯQT - Tuyên bố đơn phương chấp nhận trước thẩm quyền
của Tòa -> QG đưa ra tuyên bố đơn phương chấp nhận thẩm quyền tài phán của ICJ: QG đó
chấp nhận mọi vụ việc TC ICJ đều có quyền giải quyết => Nếu QG đó xảy ra TC với 1 QG
khác cũng đưa ra tuyên bố đơn phương chấp nhận thẩm quyền của Tòa => 1 trong 2 QG cùng
đưa ra tuyên bố đó có thể đơn phương kiện.
+ Tuyên bố đơn phương CN trước TQ của Tòa - Chấp nhận trước thẩm quyền trong
các ĐƯQT -> Khi các bên ký kết và trở thành thành viên trong 1 lĩnh vực nào đó vì ĐƯQT ký
kết đó đã ghi rõ khi tranh chấp xảy ra các bên chấp nhận thẩm quyền của ICJ. Từng quốc gia đưa ra tuyên bố riêng
Phương thức phái sinh trong thực tiễn xét xử của tòa: phương thức Forum prorogatum:
chỉ tại thời điểm gửi ra tòa chỉ có 1 bên xác nhận, sau 1 thời gian mới chấp nhận đơn
=> QG bị đơn chấp nhận thẩm quyền của Tòa sau thời điểm 1 bên nộp đơn kiện Ngày
chấp nhận = ngày Tòa có thẩm quyền GQ TC Điều 36. 1.
Tòa án tiến hành xét tất cả các vụ tranh chấp mà các bên đưa ra và tất cả các vấn đề
được nêu riêng trong hiến chương Liên hợp quốc hay các điều ước quốc tế hiện hành. 2.
Các quốc gia thành viên của quy chế này bất kỳ lúc nào cũng có thể tuyên bố rằng họ
thừa nhận vô điều kiện (ifso facto) đối với mỗi quốc gia khác bất kỳ đã nhận nhiệm vụ như
vậy: thẩm quyền xét xử của Tòa án là nghĩa vụ xét xử về tất cả vấn đề tranh chấp pháp lý có liên quan đến:
a. Giải thích điều ước.
b. Vấn đề bất kỳ liên quan đến Luật quốc tế.
c. Có sự kiện, nếu về sau xác định được vi phạm nghĩa vụ quốc tế.
d. Tính chất mà mức độ bồi hoàn do vi phạm nghĩa vụ quốc tế.
Buổi 6 ngày 25/9/2023 lOMoAR cPSD| 61630836
Điều kiện/Cơ sở thực hiện thẩm quyền áp dụng BPKCTT
Thực sự có nguy cơ gây tổn hại không thể khắc phục đối với quyền của bên yêu cầu
=> Bảo vệ quyền và lợi ích của bên tranh chấp - Đ41 QC, Đ73-78 Quy tắc của Tòa ICJ
5 cơ sở thực hiện thẩm quyền áp dụng BPKCTT:
1. Tòa có thẩm quyền sơ bộ ngay từ đầu (Prima Facie) => dựa vào 3 điều kiện tạo nên Thẩm quyền GQTTC
2. Quyền được yêu cầu bảo vệ là có cơ sở
Ví dụ: Ngày 26/2/2022, Ukraina gửi đơn kiện Nga ra ICJ cáo buộc Nga đã thực hiện hành vi
diệt chủng vi phạm nghĩa vụ thành viên.....
Ukraina có yêu cầu Tòa áp dụng BPKCTT đối với Nga để bảo vệ quyền lợi cho Ukraina yêu
cầu Nga chấm dứt ngay chiến dịch quân sự đang thực hiện tại Ukraina.
Ngày 16/3/2023, ra quyết định áp dụng BPKCTT yêu cầu Nga chấm dứt chiến dịch
=> Nga ko thực hiện cho rằng Tòa ko có thẩm quyền
Tòa lập luận rằng có thẩm quyền:
- là thành viên trong quy chế Tòa - là tranh chấp pháp lý
- các bên đã chấp nhận trước thẩm quyền của Tòa trong ĐƯQT CƯ 1948 tại Điều 9
3. Tình huống có tính khẩn cấp
4. Có mối liên hệ giữa quyền đó và BPKCTT cụ thể được yêu cầu áp dụng
5. Nguy cơ hậu quả tổn hại không thể khắc phục được đối với các quyền mà Tòa đang được
yêu cầu xem xét trước khi có phán quyết cuối cùng.
Vụ Nicaragua và Mỹ -
Đơn kiện 9/4/1984 -> quyết định ngày 10/5/1984 của ICJ -
Yêu cầu Mỹ ngưng phá hoại cảng Nicaragua, tôn trọng chủ quyền cũng
như độc lậpcủa Nicaragua -
Cả 2 phải có nghĩa vụ không làm trầm trọng thêm tranh chấp lOMoAR cPSD| 61630836
=>Làm sáng tỏ cơ sở tạo nên thẩm quyền áp dụng BPKCTT Vụ Gambia vs Myanmar
Điều kiện/Cơ sở thực hiện thẩm quyền Đưa ra KLTV pháp lý
Chủ thể xin tư vấn? Điều 65 Quy chế, Điều 96 Hiến chương
Nội dung/Câu hỏi xin tư vấn? Điều 65 QUy chế, Điều 102-109 Quy tắc Tòa.
- Chủ thể có quyền: Đại hội đồng, HĐBA -> hỏi mọi vấn đề
- Ngoài ra còn có các cơ quan khác của LHQ: Ban thư ký,....or cơ quan chuyên môn -> được
ủy quyền hợp pháp - phải được Đại hội đồng cho phép
- Câu hỏi phát sinh trong phạm vi hoạt động của cơ quan yêu cầu (trừ Đại hội đồng, HĐBA) - Câu hỏi pháp lý
Ví dụ: WHO (là 1 cơ quan chuyên môn) yêu cầu Tòa cho ý kiến về tính hợp pháp của vũ khí
hạt nhân trong xung đột vũ trang
=> ICJ tuyên bố không có thẩm quyền do câu hỏi không nằm trong phạm vi hoạt động của WHO.
? Quốc gia có quyền xin ý kiến tư vấn tại Tòa không?
=> QG có khả năng, nhưng không xin trực tiếp được, phải nhờ thông qua cơ quan có quan xin tư vấn.
? Vấn đề liên quan đến chủ quyền Hoàng Sa và Trường Sa?
=> có thể sử dụng thẩm quyền này, có thể xin tư vấn thông qua Đại hội đồng hoặc HĐBA.
Phải đánh giá xem nhờ cơ quan nào khả thi hơn.
- Hành vi sử dụng lực lượng vũ trang của TQ hoặc 1 số quốc gia khác tại Hoàng Sa và Trường
Sa có phải hành vi sử dụng vũ lực.
=> Tòa trả lời => làm tăng chủ quyền hợp pháp cho VN lOMoAR cPSD| 61630836
- Thời điểm nhà Nguyễn chiếm hữu quần đảo này thì quần đảo này có ai sử hữu chưa?
Vn và Campuchia đang bất đồng về phương pháp phân định biển
4. Thành phần tổ chức của ICJ +
TP tham gia xét xử (HĐXX):
- Thẩm phán thường trực (TP được bầu) => bắt buộc phải có
- Thẩm phán ad-hoc (Điều 31): chỉ định trong từng vụ việc cụ thể => có thể có
- Phụ thẩm (Điều 30 - thực tế, chưa được kích hoạt ) => chuyên gia lĩnh vực liên quan
=> không được biểu quyết + Chánh án, Phó Chánh án + Ban Thư ký
+ Các Tòa rút gọn/đặc biệt (Ban)
Ø Khi nói đến: Các thành viên của Tòa -> nói đến 15 thẩm phán thường trực/ được bầu
Các thẩm phán bao gồm: thẩm phán thường trực và thẩm phán ad-hoc
Thẩm phán thường trực
- 15 TP độc lập Điều 3, nhiệm kỳ 9 năm Điều 13, có thể được bầu lại Điều 13 => cứ 3 năm 1
lần sẽ bầu lại 1/3 số TP => đảm bảo cho Tòa được hoạt động liên tục
- Do ĐHĐ, HĐBA bầu độc lập - Thành phần:
Phương tây 5, Châu Á 3, Châu phi 3, Mỹ latinh và Caribe 2, Đông âu 2. Ngầm định 5 vị trí lOMoAR cPSD| 61630836
Từ 2017? => Trong 5 vị trí ngầm: TQ Anh Mỹ... => năm 2017 cơ cấu của tòa -> PT 4, Châu Á 4,..
=> Hệ quả bầu cử năm 2017:
+ Phá vỡ thỏa thuận ngần về phân định ghế ICJ theo khu vực địa lý
+ Phá vỡ ngầm định vị trí thường xuyên của 5 Ủy viên thường trực của HĐBA
- Tiêu chuẩn: phẩm chất đạo đức tốt, đáp ứng các yêu cầu đề ra ở quốc gia họ để chỉ định vụ
xét xử cao nhất, or những luật gia có uy tín lớn trong lĩnh vực LQT... Điều 2 Quy chế Tòa
- Các hoạt động TP không được làm??? Điều 16, 17, 18 QC
- Được hưởng các quyền ưu đãi và miễn trừ ngoại giao. (trụ sở tại Hà Lan).
Thẩm phán ad-hoc (Điều 31) - Thẩm phán vụ việc Điều 31. 1.
Các Thẩm phán có quốc tịch của một trong các bên được quyền tham gia vào các
phiên họp về một vụ việc đang được Toà án tiến hành. 2.
Nếu trong thành phần có mặt xét xử của một Thẩm phán có quốc tịch của một bên thì
bên kia có thể cử một người theo sự lựa chọn của mình để tham gia vào việc xét xử. Người
đó được lựa chọn trong số những người được đưa ra ứng cử theo như đã nêu ở điều 4 và 5.
3, Nếu trong thành phần có mặt xét xử không có một Thẩm phán nào của các bên thì mỗi bên
có thể chọn Thẩm phán theo như đã nêu ở điểm 2 của điều này.
15 Thẩm phán thường trực - tham gia xét xử
=> thẩm phán được các quốc gia cử ra, đảm bảo cân bằng tình thế, bảo vệ quyền lợi các bên trong tranh chấp.
Thẩm phán ad-hoc
-> Không có TP mang QT nước mình trong TPXX
-> Quyền lựa chọn: phụ thuộc các bên => thực tế
-> HĐXX: khả năng <=17 ( = 17 trong TC song phương) lOMoAR cPSD| 61630836 -> Cân bằng tình thế
-> Đảm bảo quyền bình đẳng giữa các bên trong xét xử
Vụ tranh chấp thềm lục địa Biển Bắc giữa Đức/ Đan Mạch và Đức/Hà Lan 1969 => 2 vụ gộp 1
Vụ Iran kiện Mỹ 2016 về 1 số tài sản
Buổi 7, ngày 02/10/2023
Các Tòa rút gọn/đặc biệt (Ban)
Tòa án rút gọn (thủ tục) = 5TP
=> Đ.29, thành lập hằng năm nhằm thúc đẩy công việc nhanh chóng => chưa được áp dụng
Tòa rút gọn (Ban)>= 3TP
=> Đ26.1 1993 Tòa Đb về môi trường => 2006: không
Tòa rút gọn ( thành phần) => Đ26.4 TPTT + 1 adhoc => Đ26.3 TPTT + 2adhoc
5. Luật áp dụng (vụ nicarragua kiện mỹ - làm rõ) Điều 38
1. Tòa án, với chức năng là giải quyết phù hợp với luật quốc tế các vụ tranh chấp được chuyển
đến Tòa án, sẽ áp dụng:
a. Các ĐƯQT, chung hoặc riêng, thiết lập những quy tắc được các bên tranh chấp thừa nhận một cách rõ ràng. lOMoAR cPSD| 61630836 b.
6. Trình tự, thủ tục GQTC (Đ.39 - 58 Quy chế Tòa)
Bước 1: Các bên nộp đơn kiện/Thỏa thuận lên Tòa và cử đại diện liên lạc của mình (Đ.40)
Bước 2: Tòa tiến hành các thủ tục bổ trợ cho thủ tục chính về xét xử nội dung:
- xác định thẩm quyền của mình trong vụ việc (Đ36)
- qđ những biện pháp bảo đảm tạm thời cần thiết để bảo vệ quyền lợi cho mỗi bên (Đ41)
- Hợp nhất các vụ án (Đ40 Quy tắc)/ Khả năng xử vắng mặt/khả năng can dự vào vụ việc từbên thứ 3 (Đ53, 62)
Bước 3: Tòa xét xử về mặt nội dung (Đ43=>46, 53,54) - Thủ tục viết
- Thủ tục nói (tranh tụng/điều trần)
Bước 4: Ra quyết định cuối cùng (Phán quyết): Đ55=>58)
Vụ Mỹ kiện Iran => Mỹ đơn phương kiện Iran -> chấp nhận TQ của Tòa bằng chấp nhận trước trong ĐƯQT...=>
Vụ Nicarragua và Mỹ => Mỹ tham gia vụ kiện vào giai đoan đầu và đưa ra các cơ sở Tòa ko có thẩm quyền ...=>
7. Đặc điểm về Phán quyết của ICJ
Các yêu cầu chung (Đ55- 58)
- Số phiếu quyết định - Nội dung - Công khai lOMoAR cPSD| 61630836
Đặc điểm (Đ59-63)
- Giá trị pháp lý của PQ (chỉ có giá trị bắt buộc đối với các bên tranh chấp và chỉ trong vụ
ánđó, có giá trị chung thẩm và không được kháng cáo) => đối với các bên không tham gia
tranh chấp không có giá trị pháp lý nhưng có giá trị tham khảo.
- Biện pháp bảo đảm thực hiện PQ
- Vấn đề giải thích PQ - Vấn đề sửa đổi PQ (i) Giá trị pháp lý:
(ii) Biện pháp đảm bảo thực hiện: Đ94.2 Hiến chương => HĐBA
Nếu 1 bên không thực hiện phán quyết -> Có
giá trị pháp lý, liên hệ thực tiễn ?????
Vụ Nicarragua kiện Mỹ.......
(iii) Giải thích Phán quyết: => Ngoại lệ
- Điều kiện: => Đ60 Quy chế
- Tranh cãi về ý nghĩa/phạm vi - Có yêu cầu
Ø Đối với các yêu cầu giải thích: khi làm bài
- Cơ sở pháp lý (điều kiện) => Đ60 => Khi có tranh cãi, bất đồng về phạm vi ý nghĩa của PQ
- Cơ sở thực tiễn: có sự khó thực thi, có đơn yêu cầu của 1 bên hoặc của cả 2 bên
(iv) Sửa đổi PQ: Điều kiện: => Điều 61 Quy chế: Yêu cầu sửa đổi phán quyết
Cơ sở Đối với yêu cầu sửa đổi phán quyết: khi làm bài lOMoAR cPSD| 61630836
- Cơ sở pháp lý (Điều kiện) => Điều 61 -> Đk tiên quyết ở khoản 1: có những tình tiết mới
Đk thứ 2: khoản 4 - yêu cầu sửa đổi phải không quá 06 tháng kể từ khi phát hiện tình tiết mới
đến khi gửi đơn ra tòa, không chấp nhận sau 10 năm ra phán quyết.
- Cơ sở thực tiễn: có đơn yêu cầu của 1 bên gửi lên tòa kèm theo các tài liệu chứng minh
choyêu cầu (chứng minh cho tình tiết mới) + chứng minh ngày phát hiện ra tình tiết mới không quá 6 tháng. Vụ Malaysia với Singapore
BT Nhóm chủ đề 1: Vụ Nicaragua kiện Mỹ
5- 6 trang A4 giãn dòng 1.5 cỡ chữ 13
Câu 1: Cơ sở tạo nên thẩm quyền giải quyết tranh chấp của ICJ trong vụ Nicaragua kiện Mỹ 1984 - 1986
Câu 2: Đánh giá việc Mỹ và Nicaragua thực thi phán quyết ngày 27/6/1986?
Giải thích hoặc sửa đổi phánn quyết
Dựa vào cơ sở Đ60 Đ61 => dẫn dắt chứng minh
Câu 3: Đánh giá khả năng sử dụng chức năng tư vấn pháp lý của ICJ trong việc bảo vệ chủ
quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa hiện nay?
Note: Mỹ bác thẩm quyền của Tòa = lập luận T.B năm 1946 không tạo nên thẩm quyền của
Tòa => Cần làm rõ quan điểm của Tòa (+ Nicaragua) về vấn đề này.
Buổi 8, ngày 9/10/2023
TÒA ÁN CÔNG LÝ QUỐC TẾ VỀ LUẬT BIỂN - ITLOS lOMoAR cPSD| 61630836
Chỉ các tranh chấp liên quan đến giải thích, áp dụng các vấn đề liên quan đến Công ước luật
biển 1982 -> mới được đưa lên Tòa
Được thành lập theo phụ lục VI của UNCLOS = Quy chế Tòa ITLOS I.
Sự ra đời và phát triển của ITLOS 1. - Cơ sở thành lập Tòa:
Điều 287. Việc lựa chọn thủ tục
Trên cơ sở Công ước => trên cơ sở các bên
- Tổ chức và hoạt động cụ thể của Tòa (phụ lục VI UNCLOS = quy chế Tòa ITLOS) - Khái quát về Tòa - Quy tắc của Tòa
Vụ 29: vụ bắt giữ tàu The M/T “San Padre Pio” (No.2) giữa Thụy Sỹ/Nigeria nngayf 17/12/2019
Vụ 28: Tranh chấp liên quan đến phân định ranh giới biển giữa Mauritius và Maldives 2019 2
vụ tòa đang thụ lý:
Vụ 31: yêu cầu tu vấn 12/12/2022 từ Ủy ban các quốc đảo nhỏ về biến đổi khí hậu và Luật QT
về nghĩa vụ cụ thể của các quốc gia thành viên UNCLOS trong việc ngăn ngừa, giảm thiểu và
kiểm soát ô nhiễm môi trường biển, bảo vệ và gìn giữ môi trường biển liên quan đến biến đổi khí hậu...
Vụ 32: 27/4/2023: Quần đảo Marshall - Guinea xích đạo (bắt giữ tàu Heroic Idun và 26 thủy thủ đoàn) lOMoAR cPSD| 61630836
2. Chức năng của ITLOS
Giải quyết tranh chấp trong lĩnh vực luật biển (Đ 287 - 288 UNCLOS, Đ20 - 22 Quy chế)
l Giữa các quốc gia thành viên của Công ước UNCLOS
l Giữa các quốc gia (không cần là quốc gia thành viên), cá nhân, pháp nhân liên quan
đến thăm dò, khai thác đáy đại dương
=> giải thích hoặc áp dụng Phần XI của Công ước và các Phụ lục liên quan (PL 3,4) - QG thành viên
- QG thành viên và cơ quan quyền lực ĐĐD
- Các bên ký hợp đồng thăm dò, khai thác đáy biển QT: QGTV-QGTV
QGTV - Cơ quan quyền lực DDD
l Giữa các bên trong ĐƯQT khác, có liên quan đến mục đích của UNCLOS
VD: Hiệp định phân định biển giữa nước A và nước B (phân định vùng biển chồng lấn,
lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa),....
=> Chủ thể xin giải quyết tranh chấp rộng hơn bên TA Công lý QT ICJ
Tư vấn pháp lý (Đ21 Quy chế, Đ191 UNCLOS) l Tư vấn
chung của Tòa => chỉ trong lĩnh vực luật biển
l Tư vấn của Viện giải quyết tranh chấp đáy biển (đây là 1 viện nhỏ được thành lập trong Tòa lớn
Điều 191 - “Đại hội đồng hay Hội đồng” là 2 Cơ quan thuộc Cơ quan quyền lực đáy đại
dương => Cơ quan quản lý vấn đề khai thác đáy đại dương chung của toàn nhân loại)
ITLOS tư vấn (Đ21 Quy chế): => các yêu cầu bên chuyển đến
Cơ quan quyền lực đáy ĐD - Đại hội đồng lOMoAR cPSD| 61630836 - Hội đồng ICJ ITLOS Chủ thể: Quốc gia
Chủ thể: QG, cá nhân, pháp nhân Phạm vi: Mọi lĩnh vực Phạm vi: Luật biển
3. Cơ cấu thành phần của Tòa ITLOS
Thẩm phán thường trực/được bầu (Đ2 - 10 Quy chế)
- Khi nói đến thành viên (người luôn có mặt trong HĐXX) của Tòa => muốn nói đến
Thẩmphán thường trực/được bầu.
- Khi nói thẩm phán của Tòa:
+ Thẩm phán thường trực
+ Thẩm phán ad-hoc (có thể có trong vụ việc) - HĐXX gồm:
+ TP thường trực (luôn có)
+ TP ad-hoc (có thể có theo vụ việc)
+ Các chuyên viên KHKT (có thể có để tham dự -> không được biểu quyết)
- Gồm 21 thẩm phán, nhiệm kỳ 9 năm, 3 năm 1 lần bầu lại 1/3 số thẩm phán
CƯ UNCLOS có 168 thành viên, trong đó 167 quốc gia và 1 tổ chức
- Chủ thể bầu ra TP: thành viên UNCLOS bầu -> Đ4 Quy chế -> qđ ĐK bầu cử, trúng cử
(bầu tại Hội nghị các QG thành viên của UNCLOS)
- Thành phần TP (Đ2, Đ3 Quy chế) lOMoAR cPSD| 61630836
- Tiêu chuẩn: công bằng, liêm chính, có năng lực chuyên môn
- Các hđ TP không được kiêm nhiệm
- Được hưởng các quyền ưu đãi và miễn trừ ngoại giao
=> Mỹ chưa là thành viên Công ước Luật biển UNCLOS
QG không là thành viên Điều 291
VN vs Campuchia (xem Campuchia đã là tv của công ước luật biển chưa)
VN vs TQ (lưu ý về thành phần TP)
Thẩm phán Ad-hoc/TP theo vụ việc (Đ17 Quy chế) => giống với TP ad-hoc của ICJ
- Không có TP mang quốc tịch nước mình trong thành phần xét xử -> được cử 1 TP mang
QT nước mình tham gia xét xử - Thẩm phán ad-hoc
- Nếu có TP ad-hoc tham gia xét xử thì HĐXX khả năng có thể là <= 21+1; 21+2
=> Có thể có trong HĐXX
Chuyên viên KHKT (Đ289) - có thể có trong HĐXX
- Đây là trên QG chứ thực tế chưa có vụ GQTC nào có sự tham gia của chuyên viên
- Họ chỉ đưa ra ý kiến trong lĩnh vực chuyên môn -> không được biểu quyết
Chánh án, phó Chánh án (Đ12) -> được chọn ra từ TP thường trực Ban thư ký Các viện :
- Viện GQTC đáy biển (Đ35: 11 TP, Đ36 Viện ad-hoc: 3TP)
4/10/2023: Viện GQTCĐB, 11 thành viên, nhiệm kỳ đến 30/9/2026