Những Dẫn Chứng Chọn Lọc Về Tâm Lý: Hình Ảnh Chủ Quan Về Thế Giới KTXH Môn Tâm lí học | Trường Đại học Huế

Đề bài: Bằng những dẫn chứng có chọn lọc, hãy làm sáng tỏ nhận định :
“ Tâm lí người là hình ảnh chủ quan về thế giới khách quan”
từ đó rút ra kết luận sư phạm cần thiết. Bài làm:
-Tâm lí con người là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan bởi thế
giới khách quan luôn tồn tại khách quan và không phụ thuộc bởi con
người, nó luôn vận động
-Thế giới khách quan là những thứ tồn tại ngoài ý thức gồm hiện tượng
vật chất và tinh thần tác động vào bộ não con người thông qua các giác
quan để tạo nên hình ảnh tâm lý cá nhân. Ví dụ:
+ Khi đọc một cuốn truyện tranh với màu sắc rất bắt mắt khi gấp sách lại
vẫn có thể hình dung về câu chuyện đó nói về gì, hình ảnh, màu sắc của truyện đó.
+ Cuối tuần đi chơi công viên ở công viên có nhiều cảnh đẹp, nhưng khi về
nhà vẫn hình dung ra được cảnh vật, sự vật ở đó.
=> hai ví dụ trên là hình ảnh của thế giới quan tồn tại xung quanh con
người nhưng sau khi tác động qua các giác quan của con người thì nó sẽ
mang lại một hình ảnh trong não của con người. Đó được gọi là hình ảnh tâm lí cá nhân.
-Phản ánh là thuộc tính chung của mọi vật chất đang vận động. Đó là sự
tác động qua lại gữa các hiện thống này lên hệ thống khác, kết quả sẽ để
lại hình ảnh lên cả hai hệ thống. Phản ánh diễn ra từ đơn giản đến phức
tạp và chuyển hoá lẫn nhau.
Ví dụ: dùng bút viết vào vở, vở sẽ để lại màu mực và bút sẽ dần hết mực
( phản ánh cơ học); Khi đứng trước gương thì thấy mình qua gương; Hay
trong cuộc sống giúp đỡ lẫn nhau như câu “ lá lành đùm lá rách” ( phản
ánh xã hội); Con gái yêu bằng tai con trai yêu bằng mắt lí do mỗi người có
đặc điểm riêng về cơ thể về giác quan, hệ thần knh và não bộ (phản ánh
về tâm lí) => các ví dụ trên đều thể hiện mối quan hệ phản ánh sự tác
động qua lại của hiện tượng đều để lại hình ảnh lên các đối tượng.
-Tâm lí là một hình ảnh tinh thần do thế giới khách quan tác động vào một
thứ vật chất đặc biệt có tổ chức cao nhất là bộ não. Theo C. Mác viết: “ Tư
tưởng, tâm lí chẳng qua là vật chất được truyền vào đầu óc, biến đổi mà có”
+ Hình ảnh của tâm lí mang tính sáng tạo, sinh động. Ví dụ: khi ta đọc xong
một cuốn sách gấp sách lại, nội dung của quyển sách đó được não tiếp
nhận ghi nhớ và hiểu được cuốn sách đó. Khác với việc đưa một cuốn sách
trước một gương, cái gương đó vẫn phản ánh lại hình ảnh của cuốn sách
nhưng nó chỉ phản ánh về hình ảnh vật lí đó, chứ không có sự ghi nhớ hay hiểu biết như não bộ.
+ Hình ảnh tâm lí mang tính chủ thể( chủ quan). Mỗi khi cá nhân tạo ra
hình ảnh tâm lý về thế giới đã đưa vốn hiểu biết, vốn kinh nghiệm, cái
riêng của mình vào trong hình ảnh đó làm nó mang đậm màu sắc chủ quan.
 Cùng hiện tượng khách quan nhưng khi tác động qua bộ não của các
chủ thể khác nhau thì dẫn đến hiện tượng tâm lí khác nhau. Ví dụ:
Cùng là một bộ phim nhưng mỗi người xem có cảm nhận khác nhau
người này xem cảm thấy rất hay, nhưng có người xem cảm thấy
bình thường không hay. Cùng bộ trang phục đó nhưng người nhìn
thấy nó đẹp, nhưng người lại bảo nó không đẹp.
 Cùng một hiện tượng khách quan tác động vào một chủ thể nhưng
o các giai đoạn thời gian khác nhau, hoàn cảnh khác nhau cũng sẽ
dẫn đến hiện tượng tâm lý khác nhau.Ví dụ: Lúc đói bụng ăn cái
bánh thấy rất là ngon, ngược lại lúc no ăn bánh đó thấy không ngon
miệng nữa. Hay khi xem một bộ phim hài trong lúc tâm trạng thoải
mái thư giãn thì thấy nó rất vui, cũng là bộ phim hài đó nhưng khi
đang buồn bã, mệt mỏi xem không thấy nó vui nữa.
+ Chính chủ thể mang hình ảnh tâm lí là người cảm nhận, cảm nghiệm
và thể hiện nó rõ nhất. Cuối cùng thông qua các mức độ và sắc thái tâm
lí khác nhau mà mỗi chủ thể tỏ thái độ, hành vi khác đối với hiện thực.
-Như vậy, khi hiện tượng khách quan tác động vào con người thông qua
các giác quan thì con người sẽ nảy sinh ra hiện tượng tâm lí, có nghĩa là
tâm lí là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan. Và tâm lí con người có
sự khác nhau là do sự khác nhau về những đặc điểm giác quan, kiểu hình
thần kinh riêng. Và sự khác nhau về hoàn cảnh điều kiện sống và các mối
quan hệ của mỗi người. * Kết luận sư phạm:
-Tâm lý con người có nguồn gốc là thế giới khách quan, vì thế khi nghiên cứu,
hình thành, cải tạo tâm lý người cần phải nghiên cứu hoàn cảnh trong đó con
người sống và hoạt động. Ví dụ, muốn tìm hiểu tâm lý học sinh, phải
nghiên cứu môi trường học sinh đó sống và học tập, nghiên cứu các mối
quan hệ có liên quan như: gia đình, bạn bè, láng giềng.Muốn hình thành
thay đổi cải tạo tâm lí của một đối tượng cần phải tìm hiểu và tác động
đến thế giới quan xung quanh của họ.
-Tâm lí con người mang tính chủ thể ( chủ quan), vì vậy trong quá trình
dạy học, giáo dục , trong mối quan hệ ứng xử phải chú ý đến các nguyên
tắc sát đối tượng ( cái riêng trong tâm lí của mỗi người). Dựa vào từng đặc
điểm độ tuổi của đối tượng để đưa ra những phương pháp dạy học, giáo
dục phù hợp. Ví dụ: tuỳ theo trình độ của mỗi học sinh có tốc độ giảng bài
khác nhau, cách ra bài tập cho các trình độ cũng khác nhau học sinh giỏi sẽ
ra những bài tập nâng cao và ngược lại. Người giáo viên phải biết góp ý
xây dựng vào thời điểm hợp lí để người đó tiếp thu và sửa chữa.
-Tâm lí là sản phẩm của quá trình hoạt động và giao tiếp, vì thế phải tổ
chức các hoạt động và các quan hệ để nghiên cứu, hình thành và phát triển
tâm lí của con người. Tạo các buổi sinh hoạt ngoại khoá để tạo điều kiện
cho tất cả học sinh có cơ hội được giao tiếp từ đó có thể tìm hiểu tâm lí
của học sinh thông qua những lần giao tiếp bày tỏ ý kiến của học sinh.