Nội dung hai nguyên lý - Triết học Mác - Lênin | Đại học Tôn Đức Thắng

N i dung c a 2 nguyên lý pháp
bi n ch ng duy v t và ý nghĩa nghiên c u Philosophy Bi n ch ng th ng đ
c hi u theo hai nghĩa: Th nh t là ph m trù dùng đ ch
nh ng m i liên h qua l i l n nhau, s v n đ ng và phát tri n c a b n thân các s v t, hi n t
ng, quá trình t n t i đ c l p bên ngoài ý th c con ng i; th hai,
là ph m trù dùng đ ch nh ng m i liên h và s v n đ ng, bi n đ i c a chính
quá trình ph n ánh hi n th c khách quan vào đ u óc con ng i.
Theo 2 nghĩa trên, v th c ch t bi n ch ng đã đ
c chia thành bi n ch ng khách
quan và bi n ch ng ch quan. Phép bi n ch ng chính là bi n ch ng ch quan,
t c là s ph n ánh bi n ch ng khách quan vào đ u óc c a con ng i, là bi n
ch ng c a chính quá trình nh n th c, là bi n ch ng c a t duy ph n ánh hi n
th c khách quan vào b óc con ng i.
Ba hình th c c b n c a phép bi n ch ng S nh n th c c a con ng
i thì luôn bi n đ i làm cho phép bi n ch ng cũng
phát tri n theo, d a vào đó mà ta chia làm 3 hình th c:
Phép bi n ch ng t phát vào th i c đ i. vào th i này các nhà bi n ch ng th y đ
c ch là nh ng tr c ki n, ch a có các k t qu c a nghiên c u và th c nghi m khoa h c ch ng minh
Phép bi n ch ng duy tâm vào th k 19. Đ nh cao c a hình th c này đ c
th hi n trong tri t h c c đi n Đ c, ng i kh i đ u là Cant và ng i hoàn
thi n là Hêghen. Đây là l n đ u tiên trong l ch s nhân lo i mà các n i dung c a ph ng pháp bi n ch ng đ
c trình bày m t cách có h th ng. Nh ng
nó có m t h n ch là các n i dung đó đ
c trình bày theo ch nghĩa duy tâm,
theo các nhà bi n ch ng đó thì th gi i hi n th c ch là s ph n ánh bi n
ch ng c a ý ni m, t c là b t đ u t tinh th n và k t thúc tinh th n.
Phép bi n ch ng duy v t vào gi a th k 19, đ c th hi n trong tri t h c do
C. Mác và Ph. Ăngghen xây d ng, sau đó đ
c V.I Lênin và các nhà tri t h c h u th phát tri n. Nó đ
c k th a các h t nhân h p lý trong phép bi n
ch ng duy tâm đ xây d ng phép bi n ch ng duy v t v i tính cách là h c
thuy t v m i liên h ph bi n và v s phát tri n d i hình th c hoàn b nh t Khái quát đ
c c u trúc c a phép bi n ch ng duy v t
Phép bi n ch ng duy v t r t phong phú nh ng đ
c khái quát thành 2 nguyên lý:
Nguyên lý v m i quan h ph bi n Nguyên lý v s phát tri n Các nguyên lý là t t
ng, n n t ng, mang tính đ nh h ng đ xây d ng và gi i quy t các v n đ khác Chúng đ
c c th hóa b ng các quy lu t: Ba quy lu t c b n g m:
Quy lu t th ng nh t và đ u tranh c a các m t đ i l p đ nói ra ngu n g c
c a s v n đ ng và phát tri n. Quy lu t t nh ng thay đ i v l
ng d n đ n nh ng thay đ i v ch t và ng
c l i nói lên cách th c c a s v n đ ng và phát tri n.
Quy lu t ph đ nh c a ph đ nh nói lên khuynh h ng s v n đ ng và phát tri n.
Trình bày n i dung nguyên lý v m i liên h ph bi n
Nguyên lý v m i liên h ph bi n kh ng đ nh r ng không có s v t, hi n t ng
nào t n t i cô l p, tách r i kh i các s v t - hi n t ng khác mà chúng nó trong nh ng m i liên h v i nhau.
M i liên h là s tác đ ng qua l i, ràng bu c, góp ph n quy đ nh s t n t i c a
nhau, chuy n hóa và phát tri n c a nhau
Nguyên lý v m i liên h ph bi n có 3 tính ch t:
Tính khách quan, vì m i liên h gi a các s v t, hi n t ng trong th gi i t n
t i ttaast y u, đ c l p v i ý th c ch quan c a con ng i
Tính ph bi n, vì nó t n t i trong t t c các lĩnh v c, trong m i s v t, hi n t
ng và trong t t c quá trình phát tri n c a m i s v t, hi n t ng
Tính đa d ng, vì nó t n t i trong nh ng hoàn c nh, đi u ki n c th nh t đ nh
thì nó s có tính ch t, vai trò, v trí khác nhau
Nh vi c nghiên c u nguyên lý này, ta có th rút ra đ c nh ng ý nghĩa cho
nh n th c và ho t đ ng th c ti n:
T tính ch t khách quan và ph bi n, mà ta rút ra nguyên t c toàn di n. T c
là khi nh n th c, đánh giá v 1 s v t - hi n t ng nào thì con ng i không đ
c phép d ng l i chính b n thân nó mà ph i tìm hi u t t c các m i liên
h mà nó có và phân lo i nó và ch ng l i t t ng phi n di n.
T tính ch t đa d ng mà ta rút ra nguyên t c l ch s c th . T c là khi con ng
i nh n th c, nh n đ nh, đánh giá 1 đ i t
ng thì c n ph i đ t nó vào
đúng không gian, th i gian, m i liên h c a nó, ch ng l i t t ng h i h t, đ i khái Nguyên lý v s phát tri n
Nguyên lý trên nói lên r ng m i sv - ht luô n tr ng thái đ ng trong khuynh h ng chung là phát tri n.
Tr ng thái đ ng c a sv - ht là s bi n đ i ch a xác đ nh chi u h ng. Còn phát tri n là s v n đ ng đi t h
ng ch a hoàn thi n thành hoàn thi n
Nguyên lý v m i liên h ph bi n có 3 tính ch t:
Tính khách quan, vì nó s t thân v ng đ ng, t thân phát tri n
Tính ph bi n, vì nó không ph i là m t hi n t
ng đ c tr ng, cá bi t, mà t n
t i trong t t c m i lĩnh v c t nhiên, xã h i và t duy, trong t t c m i s v t - hi n t
ng, và trong m i quá trình phát tri n c a m i s v t và phát tri n.
Tính đa d ng và phong phú, vì nó di n ra tr
ng nh ng hoàn c nh, đi u ki n
kahsc nhau, bao hàm tính thu n ngh ch, không ph i là m t quá trình đ ng
nh t. Xét trong t ng m t, t ng y u t thì nó không bi u hi n khuynh h ng,
nh ng trong toàn b quá trình thì bi u hi n khuynh h ng đi lên t th p đ n cao
T vi c nghiên c u nguyên lý trên mà con ng
i nên tôn tr ng nguyên t c phát tri n. T c là khi con ng
i nh n th c, nh n đ nh, đánh giá sv - ht nào thì con ng
i ph i đ t nó trong tr ng thái đ ng và khuynh h ng phát tri n, và ph i tìm ra đ c ngu n g c c a khuynh h
ng phát tri n đó. Ngoài ra ta ph i ch ng l i nguyên t c b o th , trì tr