Nội dung và ý nghĩa phương pháp luận về mối Quan hệ giữa vật chất và ý thức

lOMoARc PSD|36517948
CHƯƠNG I. NỘI DUNG VÀ Ý NGHĨA PHƯƠNG PHÁP LUẬN VỀ MỐI
QUAN HỆ GIỮA VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC
1. Nội dung mối quan hệ giữa vật chất và ý thức
Từ những buổi đầu lịch sử triết học, các nhà kinh điển của chủ nghĩa duy tâm và
chủ nghĩa duy vật trước C.Mác đã đưa ra những quan điểm khác nhau về vật
chất,ý thức và mối quan hệ giữa chúng, tuy nhiên đều bộc lộ rất nhiều hạn chế.
Về sau, các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác-Lênin đã khắc phục được những
hạn chế đó bằng thế giới quan và phương pháp luận biện chứng của mình. Vì vậy,
trong bài viết này, chúng ta sẽ chỉ tập trung nghiên cứu quan điểm của chủ nghĩa Mác –
Lênin về vật chất, ý thức và mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức 1.1.
Phạm trù vật chất V.I.Lênin đã đưa ra định nghĩa về vật chất như sau: “Vật chất
là một phạm trù triết học dùng để chỉ thực tại khách quan được đem lại cho con
người trong cảm giác, được cảm giác của chúng ta chép lại, chụp lại, phản ánh,
và tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác”[ CITATION Lenin \l 1066 ]. Vận động
là phương thức tồn tại của vật chất; không gian, thời gian là những hình thức tồn
tại của vật chất[ CITATION BộG21 \l 1066 ]. VD về vật chất: hoàn cảnh sống, điều kiện kinh
tế, môi trường học tập.. 1.2. Phạm trù ý thức
Theo V.I.Lênin: “Bản chất ý thức là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan,
là quá trình phản ánh tích cực, sáng tạo hiện thực khách quan của óc người”[
CITATION nhu \l 1066 ]. Ý thức có hai nguồn gốc: nguồn gốc tự nhiên được
thể hiện qua sự hình thành của bộ óc con người và hoạt động của bộ óc đó cùng
với mối quan hệ giữa con người với thế giới khách quan; nguồn gốc xã hội là
lao động và ngôn ngữ. Kết cấu của ý thức bao gồm ba yếu tố cơ bản nhất là: tri
thức, tình cảm và ý chí, trong đó tri thức là nhân tố quan trọng nhất[ CITATION
BộG21 \l 1066 ]. VD về ý thức: thái độ buồn, vui, sự quyết tâm.. 1.3. Mối quan
hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức
Tổng kết toàn bộ lịch sử triết học qua các thời kỳ, Ăngghen có nhận xét như sau
: “Vấn đề cơ bản lớn của mọi triết học, đặc biệt là của triết học hiện đại, là vấn
đề quan hệ giữa tư duy với tồn tại”[ CITATION PhĂ95 \l 1066 ], cũng chính là lOMoARc PSD|36517948
quan hệ giữa vật chất và ý thức. Giải quyết vấn đề này, quan điểm triết học Mác –
Lênin cho rằng: vật chất và ý thức có mối quan hệ biện chứng, trong đó vật chất
quyết định ý thức, còn ý thức tác động tích cực trở lại vật chất * Vật chất quyết định ý thức:
Thứ nhất, vật chất quyết định nguồn gốc của ý thức. Vật chất “sinh” ra ý thức,
vật chất có trước, ý thức có sau. Ý thức chỉ xuất hiện khi loài người xuất hiện, và
bộ óc người chính là dạng vật chất có tổ chức cao nhất, là cơ quan phản ánh để
hình thành ý thức. Ý thức tồn tại phụ thuộc vào hoạt động thần kinh của bộ não
trong quá trình phản ánh hiện thực khách quan, gắn liền với hoạt động lao động
và được biểu hiện thông qua ngôn ngữ. Do đó, nếu không có vật chất (cụ thể là
các yếu tố như bộ óc người, sự tác động của thế giới khách quan lên bộ óc
người,quá trình phản ánh,lao động và ngôn ngữ) thì ý thức không thể được sinh
ra, tồn tại và phát triển[ CITATION BộG21 \l 1066 ] Thứ hai, vật chất quyết định
nội dung của ý thức. Ý thức là sự phản ánh thế giới vật chất, là hình ảnh chủ quan
về thế giới khách quan, cho nên nội dung của nó
được quyết định bởi vật chất, là kết quả của sự phản ánh hiện thực khách quan
vào bộ óc con người trên cơ sở của thực tiễn[ CITATION BộG21 \l 1066 ]. "Ý
thức không bao giờ có thể là cái gì khác hơn là sự tồn tại được ý thức"[ CITATION CMá95 \l 1066 ].
Thứ ba, vật chất quyết định bản chất của ý thức. Trên cơ sở của hoạt động thực
tiễn, ý thức con người là sự phản ánh một cách tích cực, tự giác, sáng tạo thế giới
khách quan. Chính thực tiễn là hoạt động vật chất có tính cải biến thế giới của
con người - là cơ sở để hình thành, phát triển ý thức, trong đó ý thức của con người
vừa phản ánh, vừa sáng tạo, phản ánh để sáng tạo và sáng tạo
trong phản ánh[ CITATION BộG21 \l 1066 ] Thứ tư, vật chất quyết định sự vận
động, phát triển của ý thức. Mọi sự tồn tại, phát triển của ý thức đều gắn liền với
quá trình biến đổi của vật chất; vật chất thay đổi thì sớm hay muộn, ý thức cũng
phải thay đổi theo. Con người - một sinh vật có tính xã hội ngày càng phát triển
cả thể chất và tinh thần, thì dĩ nhiên ý thức một hình thức phản ánh của óc người lOMoARc PSD|36517948
cũng phát triển cả về nội dung và hình thức phản ánh của nó. Đời sống xã hội
ngày càng văn minh và khoa học ngày càng phát triển đã chứng minh điều đó[
CITATION BộG21 \l 1066 ] Ví dụ : trước khi dịch bệnh covid-19 xuất hiện, chúng ta vốn có suy nghĩ
rằng: đi ra đường chỉ cần đeo khẩu trang khi muốn hoặc khi cảm thấy cần thiết
Nhưng khi dịch bệnh xuất hiện, số ca nhiễm tăng cao, nó tác động lên ý thức khiến
chúng ta nhận thức được rằng đeo khẩu trang là việc bắt buộc để phòng tránh dịch
bệnh, phải luôn tự giác đeo; thấy được tầm quan trọng của việc đeo khẩu trang. Tuy
nhiên cũng có một số người khác không nhận thức được như vậy, không tự giác
đeo khẩu trang, đó là do hiểu biết của họ còn kém, hạn hẹp... * Ý thức có tính độc
lập tương đối và tác động trở lại vật chất.
Thứ nhất, ý thức có “đời sống” riêng, có quy luật vận động, phát triển riêng, không
lệ thuộc một cách máy móc vào vật chất. Ý thức một khi ra đời thì có tính độc lập
tương đối, tác động trở lại thế giới vật chất. Ý thức có thể thay đổi nhanh, chậm,
đi song hành so với hiện thực, nhưng nhìn chung nó thường thay đổi chậm
so với sự biến đổi của thế giới vật chất[ CITATION BộG21 \l 1066 ] Thứ hai, sự
tác động của ý thức đối với vật chất phải thông qua hoạt động thực tiễn của con
người. Con người dựa trên những tri thức về thế giới khách quan, hiểu biết những
quy luật khách quan, từ đó đề ra mục tiêu, phương hướng, biện pháp và ý chí
quyết tâm để thực hiện thắng lợi mục tiêu đã xác định[ CITATION BộG21 \l
1066 ] Thứ ba, vai trò của ý thức thể hiện ở chỗ nó chỉ đạo hoạt động, hành động
của con người; nó có thể quyết định làm cho hoạt động của con người đúng hay
sai, thành công hay thất bại. Khi phản ánh đúng hiện thực, ý thức có thể dự báo,
tiên đoán một cách chính xác cho hiện thực, có thể hình thành nên những lý luận
định hướng đúng đắn,từ đó mang lại hiệu quả,thành công trong thực tiễn. Ngược lại, ý
thức có thể tác động tiêu cực khi nó phản ánh sai lạc, xuyên tạc hiện lOMoARc PSD|36517948
thực[ CITATION BộG21 \l 1066 ] Thứ tư, xã hội càng phát triển thì vai trò của ý
thức ngày càng to lớn, nhất là trong thời đại ngày nay, khi mà tri thức khoa học
đã trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, vai trò của
tri thức khoa học, của tư tưởng
chính trị, tư tưởng nhân văn là hết sức quan trọng[ CITATION BộG21 \l 1066 ]
Ví dụ: trong thời kì covid-19, khi con người ý thức được việc phải đeo khẩu trang
khi ra đường và sự quan trọng của khẩu trang, thì họ sẽ tự giác đeo đầy đủ Việc
đeo khẩu trang ấy sẽ giúp ngăn ngừa lây lan, dịch bệnh được kiểm soát 2. Ý nghĩa phương pháp luận :
Trong mọi hoạt động nhận thức và thực tiễn đòi hỏi phải xuất phát từ thực tế khách
quan, tôn trọng khách quan đồng thời phát huy tính năng động chủ
quan[ CITATION BộG21 \l 1066 ]:
* Xuất phát từ thực tế khách quan, tôn trọng khách quan : Trong nhận thức và
hoạt động thực tiễn, mọi chủ trương, đường lối, kế hoạch, mục tiêu, chúng ta đều
phải xuất phát từ thực tế khách quan, từ những điều kiện, tiền đề vật chất hiện có
Phải tôn trọng và hành động theo qui luật khách quan, nếu không làm như vậy,
chúng ta sẽ phải gánh chịu những hậu quả tai hại khôn lường. Nhận thức sự vật
hiện tượng phải chân thực, đúng đắn, trách tô hồng hoặc bôi đen đối tượng, không
được gán cho đối tượng cái mà nó không có[ CITATION BộG21 \l 1066 ]. *Phát
huy tính năng động chủ quan: phát huy vai trò tích cực, năng động, sáng tạo của
ý thức và phát huy vai trò nhân tố con người trong việc vật chất hóa tính tích cực,
năng động, sáng tạo ấy. Phải phát huy tính năng động sáng tạo của ý
thức, phát huy vai trò nhân tố con người, chống tư tưởng, thái độ thụ động, ỷ lại,
ngồi chờ, bảo thủ, trì trệ, thiếu tính sáng tạo; phải coi trọng vai trò của ý thức, coi
trọng công tác tư tưởng và giáo dục tư tưởng, coi trọng giáo dục lý luận chủ nghĩa
Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Đồng thời, phải giáo dục và nâng cao trình
độ tri thức khoa học, củng cố, bồi dưỡng nhiệt tình, ý chí cách mạng cho cán bộ,
đảng viên và nhân dân nói chung, coi trọng việc giữ gìn, rèn luyện phẩm chất đạo
đức cho cán bộ, đảng viên, bảo đảm sự thống nhất giữa nhiệt tình cách mạng và tri lOMoARc PSD|36517948
thức khoa học. Thực hiện nguyên tắc tôn trọng khách quan, phát huy tính năng
động chủ quan trong nhận thức và thực tiễn đòi hỏi phải tránh chủ nghĩa chủ quan,
bệnh chủ quan duy ý chí; chủ nghĩa duy vật tầm thường, chủ nghĩa thực dụng, ... [ CITATION BộG21 \l 1066 ]
CHƯƠNG II. VẬN DỤNG NỘI DUNG, Ý NGHĨA PHƯƠNG PHÁP LUẬN
VỀ QUAN HỆ GIỮA VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC ĐỂ LÝ GIẢI VẤN ĐỀ
“THÁI ĐỘ LỆCH LẠC, TIÊU CỰC TRONG ĐẤU THẦU, MUA SẮM VẬT
TƯ, TRANG THIẾT BỊ Y TẾ CHỐNG DỊCH COVID-19 Ở VIỆT NAM
HIỆN NAY” 1. Thực trạng vấn đề
Vấn nạn tham nhũng, lợi ích nhóm trong y tế; “nâng khống” hay “thổi giá” đối
với các vật tư, trang thiết bị y tế vốn đã xuất hiện từ rất lâu. Đặc biệt, từ khi đại
dịch Covid-19 bắt đầu bùng phát và lan rộng, lợi dụng tính cấp bách và nhu cầu
ngày càng tăng cao trong việc sử dụng và mua bán các vật tư, thiết bị y tế, một số
đối tượng đã nổi lòng tham, lợi dụng tình hình căng thẳng để trục lợi. Hàng loạt
các vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra, như vụ nâng
khống giá kit test Covid-19 xảy ra tại Công ty Việt Á, Trung tâm Kiểm soát bệnh
tật (CDC) Hải Dương và các đơn vị, địa phương liên quan; vụ thông đồng nâng
khống giá hệ thống xét nghiệm Realtime PCR tại CDC Hà Nội, ....Tất cả điều đó
đều chứng minh một điều rằng: thái độ lệch lạc, tiêu cực trong đấu thầu, mua bán
vật tư, trang thiết bị y tế đang diễn ra khá phổ biến trong một bộ phận không nhỏ
những cán bộ, chủ doanh nghiệp có liên quan hiện nay. Vậy nguyên nhân của tình
trạng này là gì?, hậu quả đem lại ra sao?, và phương hướng giải quyết thế nào?,
chúng ta sẽ cùng đi nghiên cứu trong các phần tiếp theo 2. Vận dụng nội dung lý
luận để phân tích nguyên nhân, hậu quả của vấn đề
“thái độ lệch lạc, tiêu cực trong đấu thầu, mua sắm vật tư, trang thiết bị y tế chống
dịch covid-19 của một bộ phận người ở Việt Nam hiện nay” 2.1. Nguyên nhân
dẫn đến thái độ lệch lạc, tiêu cực Như đã chỉ ra ở phần cơ sở lý luận, theo chủ
nghĩa duy vật biện chứng thì
“vật chất quyết định ý thức”. Vận dụng vào vấn đề này, ta sẽ đi tìm hiểu xem đâu
là những yếu tố bên ngoài - là thực tại khách quan, điều kiện khách quan tác động lOMoARc PSD|36517948
vào một bộ phận người dẫn tới việc họ nảy sinh thái độ lệch lạc, tiêu cực; và sự
tác động diễn ra như thế nào a. Nhiều vụ việc tham nhũng trong y tế nói chung
và trong đấu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế nói riêng tại Việt Nam đã xảy ra từ
lâu, nhưng chưa được xử
lí kịp thời, kiểm soát triệt để Một trong số các vụ án không được phát hiện kịp
thời là vụ án tham nhũng y tế tại bệnh viện Bạch Mai : từ ngày 27/2/2017 bệnh
viện đã bắt đầu nâng khống giá
phẫu thuật bằng robot cho bệnh nhân lên gấp 5 lần giá trị thực tế, hưởng chênh lêch
16.5 triệu đồng/ca. Nhưng phải đến tháng 5/2020, vụ việc mới được phát giác,
khi ấy đã có 639 ca bệnh được phẫu thuật, thu về hơn 22,9 tỉ đồng[ CITATION 1
\l 1066 ]. Hơn nữa, trong thực tế vẫn còn rất nhiều những trường hợp tham nhũng
trong y tế nhưng chưa được phát giác, chưa được kiểm soát triệt để. Một phần
nguyên nhân là do các đối tượng là người có địa vị, chức vụ, uy tín, có khả năng
và thủ đoạn che giấu tinh vi, hợp thức hóa hành vi phạm tội. Vì vậy họ vẫn cố
chấp làm liều và chủ quan cho rằng sẽ qua mắt được lực lượng chức năng, sẽ
không bị phát hiện b. Khi dịch bệnh bùng phát nặng nề, số người nhiễm bệnh tăng
cao, nhu cầu mua sắm vật tư, trang thiết bị y tế ngày càng cấp bách khiến mặt
hàng này luôn trong tình trạng khan hiếm, cháy hàng Đối với lĩnh vực trang thiết
bị y tế, hiện việc sản xuất trong nước mới chỉ đáp ứng 10% nhu cầu thị trường và
chủ yếu là trang thiết bị đơn giản, còn lại là nhập khẩu[CITATION Duy21 \l 1066
]. Đồng thời, khi số người nhiễm bệnh tăng vọt, nhu cầu sử dụng tăng cao, thêm
vào đó nhiều người dân có tâm lý sợ “cháy hàng” nên mua nhiều về dự trữ, khiến
việc loạn thị trường, việc khan hiếm các thiết bị y tế như kit test là điều khó tránh
khỏi. Điều đó làm nảy sinh suy nghĩ rằng cứ nâng khống, đẩy giá bán trong nước
lên để thu về lợi nhuận càng cao càng tốt mà không sợ bị tiêu thụ kém hay ế hàng
vì cầu lúc nào cũng lớn hơn cung c. Những kẽ hở trong cơ chế quản lí, trong đấu
giá, đấu thầu vật tư y tế; thiếu
công khai minh bạch Nhóm mua sắm các thiết bị y tế, thuốc chữa bệnh cứu người
trong tình trạng khẩn cấp nằm trong dạng chỉ định thầu và chỉ có một phần là đấu thầu hạn chế. Tuy lOMoARc PSD|36517948
nhiên, quy định về chỉ định thầu tại Điều 22 Luật Đấu thầu lại thiếu rõ ràng, dẫn
đến việc các đối tượng lợi dụng sự không rõ ràng đó để "phù phép", lập ra các hóa
đơn chứng từ, hồ sơ "ma thuật" cho phù hợp với yêu cầu của chỉ
định thầu[ CITATION Duy21 \l 1066 ]. Đồng thời biện pháp công khai minh bạch
trong luật phòng chống tham nhũng chưa được các cơ quan thực hiện tốt. Công
khai nhưng chưa minh bạch, công khai nhưng chưa đầy đủ[ CITATION Tru21 \l
1066 ].... Điều đó đã tạo tiền đề cho các đối tượng lợi dụng, coi thường pháp luật
d. Lợi nhuận từ tham nhũng y tế lúc nào cũng khổng lồ, đặc biệt trong đại dịch
covid-19 Năm 2020, chỉ sau một năm trục lợi từ nâng khống giá kit test covid-
19, doanh thu của Công ty Việt Á đã tăng vọt lên 400 tỷ đồng, gấp 6 lần so với năm
2019[ CITATION Min21 \l 1066 ]. Các khoản “siêu lợi nhuận” từ tham nhũng y
tế lúc nào cũng là miếng mồi ngon ghẻ khiến các đối tượng thèm khát, là yếu tố
then chốt khơi dậy lòng tham và sự ham muốn của những con người thích hưởng
thụ trên xương máu của người khác e. Sự mua chuộc, lôi kéo vào “lợi ích nhóm”
Bằng các thủ đoạn khác nhau, các đối tượng thuộc nhóm lợi ích sẽ mua chuộc,
lôi kéo những cán bộ hay những chủ doanh nghiệp khác vào nhóm lợi ích của
mình; tiêm nhiễm vào đầu họ tư tưởng tham nhũng, tiêu cực. Hàng loạt các thành
viên trong nhóm lợi ích vụ kit test Việt Á đều là giám đốc CDC các tỉnh; lãnh
đạo cấp vụ, nhiều cán bộ cấp tướng và tá [ CITATION Tuy22 \l 1066 ]. Các nhóm
lợi ích này gieo rắc niềm tin cho các đối tượng rằng những sự việc sai trái sẽ được
“ô dù” che đậy, được vùi lấp tinh vi và chặt chẽ bởi các thế lực có quyền thế trong
nhóm lợi ích nên cơ quan điều tra sẽ không phát giác ra được Kết quả phản ánh
của ý thức tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố: đối tượng phản ánh, điều kiện lịch sử - xã
hội, phẩm chất, năng lực, kinh nghiệm sống của chủ thể phản ánh...Vì vậy, những
nguyên nhân là thực tại khách quan trên cùng với trình độ hiểu biết yếu kém, năng
lực hạn hẹp, phẩm chất suy đồi... vốn tồn tại trong bản thân các đối tượng đã
khiến họ nảy sinh thái độ lệch lạc, tiêu cực nêu trên 2.2. Hậu quả của thái độ lệch
lạc, tiêu cực 2.2.1. Dẫn tới xảy ra hành vi tham nhũng, vụ lợi trong thực tế Ý thức lOMoARc PSD|36517948
chỉ đạo hoạt động, hành động của con người. Ý thức tiêu cực đó đã chỉ đạo các
đối tượng thực hiện hành vi sai trái, tham nhũng trên thực tế, như cấu kết với lãnh
đạo các đơn vị hợp thức hồ sơ chỉ định thầu để đẩy giá kit test, vi phạm
các quy định về đâu thầu...Đồng thời, bản thân ý thức tự nó không thể làm biến
đổi hiện thực mà phải thông qua hoạt động thực tiễn: nếu thái độ lệch lạc, tiêu
cực này của họ chỉ đơn giản là suy nghĩ trong đầu, không được thể hiện ra bằng
hành động thì không thể làm biến đổi được hiện thực, không gây hại cho xã hội
và những sự việc nghiêm trọng như trên cũng sẽ không xảy ra. Tuy nhiên, ở đây,
ý thức đó đã được thông qua hoạt động thực tiễn như các hành vi kể trên, để tác
động lại vật chất, khiến giá thành bị nâng khống, gây lãng phí và thiệt hại đặc biệt
nghiêm trọng cho xã hội 2.2.2. Khi các hành vi tham nhũng, vụ lợi đó xảy ra, nó
sẽ gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng cho chính bản thân người vi phạm và cho
toàn xã hội Ý thức sẽ chỉ đạo, hướng dẫn con người trong thực tiễn, nó có thể
quyết định làm cho hoạt động của con người đúng hay sai, thành công hay thất
bại. Trong trường hợp này, ý thức đã hướng các đối tượng đi đến thực tiễn, nhưng
lại theo chiều hướng tiêu cực và mang lại hậu quả, tổn thất nghiêm trọng. Bởi lẽ
ý thức lúc này đã phản ánh sai lệch, xuyên tạc hiện thực: phần lớn các đối tượng
chủ quan cho rằng hành vi tinh vi, gian xảo của mình sẽ qua mặt được cơ quan
chức năng, sẽ thành công trót lọt, không bị phát giác; liều lĩnh cho rằng các “ô
dù”, các thể lực trong “nhóm lợi ích” của mình sẽ có cách đối phó để che dấu
hành vi phạm tội; cho rằng trong tình hình dịch bệnh căng thẳng, các cơ quan
chức năng sẽ gặp nhiều khó khăn và buông lỏng quản lý đối với mặt hàng thiết bị
y tế... Việc ý thức phản ánh
sai lệch, xuyên tạc hiện thực như vậy đã đem lại hậu quả, tổn thất nặng nề : rất
nhiều những hành vi tham nhũng y tế đã xảy ra, gây tổn thất lớn cho chính bản
thân các đối tượng đó và cho toàn xã hội. Bởi các đối tượng sau khi bị phát giác sẽ mất
đi tất cả, phải chịu hình phạt thích đáng trước pháp luật, điền bù tất cả tổn thất, thiệt
hại về mặt kinh tế, nhận sự chỉ trích vô cùng nặng nề vì sai phạm của mình...Còn
đối với xã hội, giá cả bị nâng khống gây lãng phí, thiệt hại, tổn thất nghiêm trọng; lOMoARc PSD|36517948
người dân phải chịu một khoản rất lớn không đáng có cho mỗi lần xét nghiệm
bằng kit test, khiến họ rơi vào tình trạng khốn khổ; những người lao động nghèo
sẽ không đủ điều kiện trang trải cho các thiết bị y tế, gây ảnh hưởng đến quá trình
phòng chống dịch của toàn bộ hệ thống y tế.. 3. Vận dụng nội dung lý luận để đưa
ra phương hướng giải quyết cho vấn đề
“thái độ lệch lạc, tiêu cực trong đấu thầu, mua sắm vật tư, trang thiết bị y tế chống
dịch covid-19 của một bộ phận người ở Việt Nam hiện nay” Để ngăn chặn, đẩy
lùi thái độ tiêu cực, lệch lạc nói trên, cần sự chung sức đồng lòng từ bản thân mỗi
cá nhân cho đến các cơ quan quản lý 3.1. Đối với cá nhân
Từ ý nghĩa phương pháp luận trong mối quan hệ vật chất – ý thức: Trong mọi
hoạt động nhận thức và thực tiễn đều phải xuất phát từ thực tế khách quan, tôn
trọng sự thật khách quan để vận dụng vào vấn đề này, ta thấy trước hết mỗi cá
nhân cần có nhận thức đúng đắn về hiện thực, tránh có cái nhìn sai lầm hay lệch
lạc về thực tiễn. Một phần nguyên nhân dẫn đến tư tưởng tiêu cực là do họ đã nhìn nhận
sai, đánh giá sai, “tô hồng” hiện thực, dẫn đến coi thường pháp luật, coi thường
tính mạng và sức khỏe của cộng đồng. Đi cùng với việc nhận thức đúng, ta cần
tôn trọng và hành động theo quy luật khách quan: tôn trọng sự thật rằng làm việc xấu
chắc chắn sẽ bị phát giác và phải trả giá; tôn trọng pháp luật, tránh triệt để chủ
nghĩa thực dụng, bệnh chủ quan duy ý chí, thái độ suy đồi trong suy nghĩ, lối
sống.. 3.2. Đối với các cơ quan quản lý - Chính phủ, Bộ Y Tế, các cấp chính
quyền địa phương và các cơ quan có liên quan cần nhìn nhận đúng về thực tại
khách quan hiện nay: thái độ tiêu cực, lệch lạc, tham nhũng trong y tế đã ngày
càng gia tăng và nghiêm trọng hơn, để từ đó tăng cường các biện pháp để ngăn
chặn và xử lý tình trạng này - Công tác đấu thầu, mua sắm các mặt hàng phòng
chống dịch cần được đảm bảo đúng quy định, công khai, minh bạch; rà soát lại
kế hoạch mua sắm đảm bảo đủ số lượng. Siết chặt các quy định về đấu giá, đấu
thầu, tránh để lọt những sơ hở, lỗ hổng để kẻ gian lợi dụng. Cần tăng cường xử
lý và thanh tra, rà soát triệt để tham nhũng trong đấu thầu, mua sắm vật tư y tế;
có các chế tài xử phạt thật nghiêm minh và thích đáng nhằm răn đe, tránh việc
tạo tiền lệ cho các đối tượng đi sau. - Vật chất quyết định sự vận động, phát triển lOMoARc PSD|36517948
của ý thức. Vì thế, khi các biện pháp như trên được đảm bảo thực hiện nghiêm
minh, nó sẽ tác động đến ý thức của các đối tượng, sẽ khiến họ giảm thiểu hoặc
không còn thái độ lệch lạc, tiêu cực ấy nữa - Phát huy tính năng động chủ quan:
Cần coi trọng vai trò của ý thức, coi trọng công tác tư tưởng, rèn luyện phẩm chất
đạo đức cho cán bộ, đảnh viên, ngăn
ngừa tình trạng suy đồi, thoái hóa trong đạo đức, lối sống C. PHẦN KẾT LUẬN
Qua quan điểm về chủ nghĩa duy vật biện chứng của triết học Mác-Lênin, ta đã
được tìm hiểu về vật chất, ý thức và mối quan hệ biện chứng giữa chúng: vật chất
quyết định ý thức, còn ý thức tác động tích cực trở lại vật chất. Đồng thời ta cũng
rút ra được ý nghĩa của phương pháp luận, đó là trong mọi hoạt động nhận thức
và thực tiễn đòi hỏi phải tôn trọng khách quan đồng thời phát huy tính năng
động chủ quan. Vận dụng nội dung và ý nghĩa phương pháp luận đó, ta đã đi lý
giải một vấn đề của thực tiễn là thái độ lệch lạc, tiêu cực trong đấu thầu, mua sắm
vật tư, trang thiết bị y tế chống dịch COVID19 của một bộ phận người ở Việt
Nam hiện nay, để từ đó lý giải được nguyên nhân, hậu quả của tình trạng trên, đồng thời
từ ý nghĩa phương pháp luận để đưa ra phương hướng giải quyết những tiêu cực
Nhờ vậy mà nhận thức của xã hội về tệ nạn này sẽ được nâng cao, xã hội sẽ nhận
thức được mức độ nghiêm trọng, hậu quả nặng nề mà nó đem lại cho con người
không chỉ trong thời kỳ dịch bệnh covid-19 mà còn trong quá khứ và tương lai;
đồng thời sẽ giúp đẩy lùi, ngăn chặn kịp thời tình trạng này trong thực tiễn, để
những vụ bê bối, tham nhũng sẽ không thể xảy ra, không thể gây hệ lụy cho cộng
đồng; xã hội trở lên văn minh, lành mạnh lOMoARc PSD|36517948