Phần I - Xác suất - Chương 4 - Xác suất thống kê | Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh

Biến ngẫu nhiên X của một phép thử τ với không gian mẫu Ω là một ánh xạ X : Ω → R, ω 7→ X(ω). Biến ngẫu nhiên được gọi là liên tục nếu tập hợp các giá trị mà nó có thể nhận X(Ω) là một khoảng dạng (a, b) hoặc toàn bộ R. Tài liệu được sưu tầm giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới. Mời bạn đọc đón xem !

lOMoARcPSD|46958826
.
2
CHƯƠNG 4
BIẾN NGẪU NHIÊN LIÊN
TỤC
D 1.1. Tìm k đ hàm sau hàm m t đ .
®
f (x) =
k(1 + 2x)khi 0 x 2,
0
ch khác.
1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM
1.1. ĐỊNH NGHĨA
Bi nế ng u nhiên
X
c a m t phép th τ v i không gian m u m t ánh x
X
: R
ω ›→ X(ω)
Biến ngẫu nhiên đ c g i là ượ liên tục n u t p h p các giá tr mà nó có th nh n ế X(Ω) là m t
kho ng d ng (a, b) ho c toàn b R.
1.2. HÀM MẬT ĐỘ XÁC SUẤT
Hàm mật độ xác suất (probability density function) c a m t bi nế ng u nhiên liên t c
X
là hàm s th a
i)
f
(x) 0
ii)
f (x)dx = 1
−∞
b
iii)
P(a
X
b)
=
f (x)dx.
a
L I GI I.
V i 0 x 2, ta 1 + 2x > 0. Do đó, đ f (x) 0, x thì k 0.
Ta
có
+
−∞
f (x)dx
=
0
f (x)dx
+
−∞
2
f (x)dx
+
0
+
2
f (x)dx
0
=
0dx +
−∞
2
k(1 + 2x)dx
+
0
+
0dx
2
=
0
+
=
6k.
lOMoARcPSD|46958826
.
k
(2x + 1)
2
.
+ 0
2 0
1
.
.
x
lOMoARcPSD|46958826
Hàm phân phối tích lũy (cumulative distribution function) c a bi nế ng u nhiên liên t c X là:
a
F (a) = P(X a) =
−∞
f (x)dx,x R.
M t khác, đ f hàm m t đ thì
+
f (x)dx = 1, do đó 6k = 1 k =
1
.
V y hàm m t đ đ cượ xác đ nh
−∞
6
(1
+
2x) khi 0
x
2,
f (x) =
6
0 ch khác.
Q
1.3.
HÀM PHÂN PHỐI TÍCH LŨY
D 1.2. Cho
X
bi nế ng u nhiên liên t c hàm m t đ
1
f (x) =
6
(1
+
2x) khi 0
x
2,
0 ch khác.
Tìm hàm phân ph i tích lũy c a
X.
L I GI I.
V i x
<
0, khi đó
V i 0
x
<
2, khi
đó
F (x) = P(X x)
=
x
f (t)dt
=
−∞
x
0dt
=
0.
−∞
F (x) = P(X x)
=
=
x
f (t)dt
−∞
0
x
f (t)dt +
−∞ 0
0
x
1
f (t)dt
=
0dt +
−∞ 0
(1 + 2t)dt
6
=
0
+
1
(2t + 1)
2
.
24 0
V i
x
2, khi
đó
=
1
(2x + 1)
2
1
.
24
F (x) = P(X x)
=
=
x
f (t)dt
−∞
0
f (t)dt
+
2
f (t)dt +
0
lOMoARcPSD|46958826
x
f (t)dt
−∞
0
=
0dt
+
−∞
2
1
0
6
2
x
(1 + 2t)dt +
2
0dt
CH NGƯƠ 4. BI N NG U NHIÊN LIÊN T C
1. Một số khái niệm
|
49
.
X X
.
2
lOMoARcPSD|46958826
V y hàm phân ph i tích tũy c a
X
=
0
+
=
1.
1
(2t + 1)
2
.
+ 0
24 0
0 n uế x
<
0
F (x) =
1
24
(2x + 1)
2
1
n uế 0
< x
2
1 n uế 2
x.
Q
2. MỘT SỐ ĐẶC TRƯNG CỦA BIẾN NGẪU NHIÊN
1)
Trung trình (kỳ vọng) c a bi nế ng u nhiên liên t c X hàm m t đ f (x) đ cượ đ nh nghĩa
E(X) µ
X
=
+
−∞
xf (x)dx.
2)
Kỳ vọng của hàm của biến ngẫu nhiên
Cho g hàm s th c b t kỳ, kỳ v ng c a hàm g c a bi nế ng u nhiên r i r c
X,
hi u
E(g(X)) xác đ nh theo công th c:
Đ c
bi t,
E(g(X))
=
+
−∞
g(x)f (x)dx.
N u ế g(x)
=
x
r
, ta g i E(g(X)) moment bậc r.
N uế g(x)
=
e
tx
thì ta g i E(g(X)) hàm sinh moment.
N uế g(x) = e
itx
thì ta g i E(g(X)) hàm đặc trưng c a bi nế ng u nhiên X.
3) Phương sai c a bi nế ng u nhiên liên t c X hàm m t đ f (x) đ cượ đ nh nghĩa
V ar(X) σ
2
+
=
−∞
(x µ
X
)
2
f (x)dx =
+
−∞
x
2
f (x)dx µ
2
.
4)
Độ lệch
tiêu
chuẩn c a bi nế ng u
nhiên
liên t c
X
đ cượ
đ nh nghĩa căn b c hai c a
ph ngươ sai
σ
X
=
»
V ar(X).
D 2.1. Cho
X
bi nế ng u nhiên liên t c hàm m t đ
1
f (x) =
6
(1
+
2x) khi 0
x
2,
0 ch khác.
a)
Tính E(X) E(X
2
).
b) nh ph ngươ sai đ l ch tiêu chu n c a
X.
lOMoARcPSD|46958826
X
X
·
9
lOMoARcPSD|46958826
L I GI I.
a)
Ta E(X) µ
X
=
+
+
−∞
xf (x)dx
=
2
1
x ·
6
(1 + 2x)dx
=
11
.
9
E(X
2
) =
x
2
f (x)dx
=
−∞
2
1
x
2
(1 + 2x)dx
=
0
6
16
.
9
16
Å
11
ã
2
23
b)
Ph ngươ sai c a
X
V
ar(X)
σ
2
= E(X
2
) [E(X)]
2
= = .
81
Lưu
j:
Ta cũng th tính ph ngươ sai c a
X
như sau
V ar(X) σ
2
+
=
−∞
(x µ)
2
f (x)dx
=
2
Å
x
0
11
ã
2
9
·
1 23
(1 + 2x)dx =
.
6 81
Đ l ch tiêu chu n c a
X
σ
X
=
23 23
V ar(X) = = .
81 9
Q
BÀI 4.1. Dòng đi n trong m t m ch nh t đ nh đ cượ đo b ng m t ampe kế bi nế ng u nhiên liên
t c
X
v i hàm m t đ
sau
f (x)
=
®
0,075x + 0,2
khi 3
x
5,
0 ch khác.
a) Hãy vẽ hàm m t đ c a phân ph i ki m tra ph n di n tích bên d iướ đ ngườ cong c a hàm
m t đ 1.
b)
Tính
P(X
4) so sánh v i
P(X >
4).
c) Tính P(3,5
X
4,5) P(X
>
4,5).
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
BÀI 4.2. L i liên quan đ nế vi c th c hi n m t phép đo nh t đ nh m t bi nế ng u nhiên
X
liên
t c
v i hàm m t
đ
f (x)
=
0
9
»
2
lOMoARcPSD|46958826
®
0,09375(4 x )
khi
2 x 2,
0 ch khác.
a) Hãy vẽ hàm m t đ c a phân ph i.
b)
Tính P(1 < X < 1).
CH NGƯƠ 4. BI N NG U NHIÊN LIÊN T C
2. Một số đặc trưng của biến ngẫu nhiên
|
51
lOMoARcPSD|46958826
c)
Tính P(X
>
0).
d)
Tính P(X
<
0,5 ho c
X >
0,5).
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. MỘT SỐ PHÂN PHỐI THƯỜNG GẶP
3.1.
PHÂN PHỐI ĐỀU
Bi nế ng u nhiên liên t c X đ cượ g i là phân phối đều trên đo n [a; b], hi u X
U [a;
b],
n uế hàm m t đ xác su t c a
X
d ng
1
f (x) =
b
a
khi x [a; b]
0 n iơ khác
T đ nh nghĩa trên ta đ cượ hàm phân ph i xác su t c a X U [a; b]
0 khi x
<
a
F (x) =
x
a
b a
khi
x [a; b]
1 khi
x >
b
BÀI 4.3. Gi
s
nhi t đ ph n ng
X
(tính theo
C) trong m t quá trình ph n ng hóa h c nh t
đ nh phân ph i đ u v i a
=
5
b
=
5.
a)
Tính P(X
<
0).
b) Tính P(2,5 < X < 2,5).
c)
Tính P(2
X
3).
d)
V i k th a 5
<
k
<
k
+
4
<
5, hay tính P(k
< X <
k
+
4).
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
x
lOMoARcPSD|46958826
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
BÀI 4.4. M t bài báo: “Second Moment Reliability Evaluation vs. Monte Carlo Simulations for Weld
Fatigue Strength (Quality and Reliability Engr. Intl., 2012: 887-896)” xem xét vi c s d ng phân ph i
đ u v i a
=
0,20 b
=
4,25 cho đ ngườ kính
X
c a nh ng m i hàn (mm).
a)
Tìm vẽ hàm m t đ c a
X.
b) Xác su t đ ngườ kính v tượ quá 3 mm bao nhiêu?
c) Xác su t đ ngườ kính trong vòng 1 mm c a đ ngườ kính trung bình bao nhiêu?
d)
V i a th a đi u ki n 0,2 < a < a + 1 < 4,5 thì xác su t P(a < X < a + 1) bao nhiêu?
BÀI 4.5. Khi đi làm, m t giáo sư tr cướ tiên ph i lên xe buýt g n nhà cô sau đó chuy n sang
tuy nế xe buýt th hai. N uế th i gian ch đ i (tính b ng phút) t i m i đi m d ng phân b đ u
v i a
=
0 b
=
5, khi đó th th y r ng t ng th i gian ch đ i Y hàm m t đ
1
y khi 0 y 5,
25
f
(y)
=
2 1
5
25
y
khi 5
y
10,
0
ch
kh
á
c
.
a)
Vẽ hàm m t đ c a Y .
+
b) Ki m tra tính ch t
−∞
f (y)dy = 1.
c) Xác su t t ng th i gian ch t i đa 3 phút bao nhiêu?
d) Xác su t t ng th i gian ch t i đa 8 phút bao nhiêu?
e) Xác su t t ng th i gian ch t 3 đ nế 8 phút bao nhiêu?
f) Xác su t t ng th i gian ch đ i ít h nơ 2 phút ho c l n h nơ 6 phút?
BÀI 4.6. G i
X
bi u th ng su t rung (v i đ n v psi) trên l i tuabin gió t c đ gió c th trong ơ ưỡ
đ ng h m gió. Bài báo “Blade Fatigue Life Assessment with Application to VAWTS”ườ
(J.
of Solar
Energy Engr., 1982: 107–111) đ xu t phân ph i Rayleigh, v i hàm m t đ
f (x; θ) =
x
e
θ
2
2
2θ
2
khi x
>
0,
là mô hình cho phân ph i c a
X.
a) Ki m tra tính h p c a hàm f (x;
θ).
0 ch khác.
lOMoARcPSD|46958826
CH NGƯƠ 4. BI N NG U NHIÊN LIÊN T C
3. Một số phân phối thường gặp
|
53
lOMoARcPSD|46958826
b)
Gi s θ
=
100 (m t giá tr đ cượ đ xu t b ng m t đ th trong bài báo). Tính xác su t
X
nhi u nh t 200? Ít h nơ 200? Nhi u h nơ 200?
c) Tính xác su t
X
n m gi a 100 200 (v n v i gi thi tế v θ như trên).
d)
Tính hàm P(X x).
BÀI
4.7. D a trên c s phân tích d li u, m t bài báo trên: “Pedestrians’ Crossing Behaviors and ơ
Safety at Unmarked Roadways in China (Accident Analysis and Prevention, 2011: 1927-1936)” đã đ
xu t hàm m t đ
f (x) =
0,15e
0
,
15(
x
1)
v i
x
1 làm hình cho phân ph i c a
X =
th i gian (giây)
đ cượ s d ng dòng trung bình.
a) c su t th i gian ch t i đa 5 giây bao nhiêu? H nơ 5 giây?
b) Xác su t th i gian ch đ i t 2 đ nế 5 giây bao nhiêu?
BÀI 4.8. G i
X
là tu i th c a con ng i.ườ M t công trình nghiên c u cho bi tế hàm m t đ c a
X
®
2 2
f (x) =
cx (100 x)
khi 0 x 100,
0 khi x
<
0 hay x
>
100.
a)
Xác đ nh h ng s c.
b)
Tính trung bình và ph ngươ sai c a
X.
c)
Tính xác su t c a m t ng iườ có tu i th
60.
d) Tính xác su t c a m t ng iườ tu i th
60, bi tế r ng ng iườ đó hi n nay đã 50 tu i.
(Đs: 3,10
9
; 50, 2500/7; 0,31744; 0,63548)
BÀI 4.9. M t giáo s đ i h c không bao gi k t thúc bài gi ng c a mình tr c khi h t gi luôn ư ế ướ ế
hoàn thành bài gi ng c a mình trong vòng 2 phút sau gi h c. Cho
X
th i gian trôi qua gi a th i
đi m h tế ti tế h c k tế thúc bài gi ng c a giáo s .ư Gi s hàm m t đ c a
X
®
2
kx
f (x) =
khi 0
x
2,
0 ch khác.
a) Tìm k vẽ hàm m t đ t ngươ ng.
b) Hãy tính xác su t bài gi ng k tế thúc trong vòng 1 phút sau khi gi h c k tế thúc.
c) Hãy tính xác su t bài gi ng ti pế t c di n ra sau khi gi h c k tế thúc t 60 s t i 90 s.
d) Xác su t bài gi ng ti pế t c trong ít nh t 90 s ngoài gi k tế thúc bao nhiêu?
BÀI 4.10. T l th i gian Y m t b t công nghi p ho t đ ng trong su t m t tu n 40 gi m t
bi nế ng u nhiên hàm m t đ xác su t
f (y) =
®
2y khi 0
x
1,
0 ch khác.
a)
Tìm E(Y ) V ar(Y ).
lOMoARcPSD|46958826
b)
Đ i v i các b t đang đ cượ nghiên c u, l i nhu n
X
m i tu n đ cượ cho b i
X =
200Y
60. Tìm
E(X)
V
ar(X).
BÀI 4.11. Cho
X
là bi n ng uế nhiên liên t c v i hàm phân ph i tích lũy
0
Å
ã
khi
x
0,
x
F (x) =
4
4
1
+
ln
x
khi 0
<
x
4,
1 khi
x
4.
(Hàm phân ph i tích lũy này đ cượ đ xu t trong bài báo “Variability in Measured Bedload Transport
Rates (Water Resources Bull., 1985: 39–48)” đ cượ xem như mô hình cho bi nế ng u nhiên v th y văn.
Hãy tính
a) P(X 1).
b) P(1
X
3).
c)
Xác đ nh hàm m t đ c a
X.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
BÀI 4.12. Cho
X
là bi n ng uế nhiên liên t c v i hàm phân ph i tích lũy
0
Å ã
khi x
<
2,
1 3
x
3
F (x) =
+
2
32
4x
3
khi
2
x
<
2,
1
kh
i
x
2
.
a)
Tính P(X
<
0).
b)
Tính P(1
< X <
1).
c)
Tính P(X > 0,5).
d) Ki m tra l i hàm m t đ f (x) đ o hàm c a F
(x).
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
lOMoARcPSD|46958826
CH NGƯƠ 4. BI N NG U NHIÊN LIÊN T C
3. Một số phân phối thường gặp
|
55
khi ,
lOMoARcPSD|46958826
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
BÀI 4.13. Cho
X
m t bi nế ng u nhiên hàm phân ph i tích lũy như sau
0 khi x
<
0,
F (x) =
x
2
4
0
x <
2
a) Tính P(X 1).
c) Tính P(X 1,5).
e) Tính E(X).
1 khi
x
2.
b) Tính P(0,5
X
1).
d) Tìm hàm m t đ f (x).
f) Tính V ar(X) σ
X
.
BÀI 4.14. Trong bài báo: “Modeling Sediment and Water Column Interactions for Hydrophobic Pollu-
tant (Water Research, 1984: 1169 - 1174)”đ xu t phân b đ ng đ u trên kho ng (7,5, 20) làm
hình
cho đ sâu (cm) c a l p sinh h c trong tr m tích m t khu v c nh t đ nh.
a) nh trung bình ph ngươ sai c a đ sâu.
b) Tính hàm phân ph i tích lũy c a đ sâu.
c) Xác su t quan sát đ sâu t i đa 10? T 10 đ nế 15?
d) Xác su t đ sâu quan sát đ cượ trong ph m vi 1 l n đ l ch chu n c a giá tr trung bình
là bao nhiêu? Trong vòng 2 l n đ l ch chu n?
BÀI 4.15. G i
X
l ng không gian b chi m b i m t văn ki n đ c đ t trong m t thùngượ ế ượ
container lo i 1 ft
3
. Hàm m t đ xác su t c a
X
®
f (x) =
90x
8
(1
x) khi 0
<
x
<
1,
0 ch khác.
a)
Vẽ hàm m t đ c a
X.
Tìm hàm phân ph i tích lũy c a
X
và vẽ hàm này.
b)
Tìm P(X 0.5)? So sánh v i F (0,5).
c)
S d ng k tế qu t câu a tính xác su t P(0,25 < X 0,5). K tế qu có khác v i P(0,25 X 0,5).
d)
Hãy tìm v trí x khi xác su t đ t 75%.
e)
Tính E(X) σ
X
.
3.2.PHÂN PHỐI CHUẨN
2
z
H
à
m
m
t
đ
c
a
1
lOMoARcPSD|46958826
1
2
Định nghĩa: Bi nế ng u nhiên liên t c
X
đ cượ
g i phân phối chuẩn n uế hàm m t
đ xác su t d ng
f (x) =
σ
1
(xµ)
2
e
2σ
, x ,
2π
trong đó µ = E(X) σ
2
= V ar(X), hi u X N (µ, σ
2
).
Đặc biệt,
n uế
µ
=
0
σ
2
=
1
thì ta
g i
Z
bi nế ng u nhiên
phân phối chuẩn tắc,
hi u Z N (0; 1) đ t Φ là hàm phân ph i tích lũy d ng
Φ(z) = P(Z
z).
Tính chất:
a
i)
Hàm phân ph i xác su t c a Z
N (0; 1) Φ(a)
=
P(Z a)
=
−∞
tr c a hàm này đ cượ tra trong b ng.
2
e
2
dz. Giá
2π
ii)
Φ(z)
=
1
Φ(z). Công th c này dùng đ tìm giá tr c a hàm Φ t i m t z âm.
iii)
N uế
X
N (µ; σ
2
) thì
Z =
X
µ
N (0; 1).
σ
iv)
N uế
X
N (µ; σ
2
)
thì
P(X
x)
=
P
Å ã
X
µ
x
µ
= P(Z z) = Φ(z).
v)
N uế
X
N (µ; σ
2
) thì
P(a
X
b)
=
Φ
σ
Å ã
b µ
σ
σ
a µ
Φ
σ
.
BÀI 4.16. S d ng b ng phân ph i chu n t c ho c máy tính, tính các xác su t sau
a) P(Z
<
1,32)
d) P(Z
>
2,15)
b) P(Z
<
3)
e) P(2,34 < Z <
1,76)
c) P(Z
>
1,45)
L I GI I.
Ta Z N (0; 1) µ = 0; σ
2
= 1.
1
Z
f
(z)
=
e
2π
z
2
2
a) P(Z
<
1,32)
=
1,32
−∞
f (z)dz
=
1,32
−∞
1
z
2
e
2
dz
2π
1,32
1
z
2
Ti nế hành b m máy ho c tra b ng, ta tính đ cượ P(Z < 1,32) =
−∞
e
2
dz 0,90658.
2π
Q
.
.
lOMoARcPSD|46958826
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
CH NGƯƠ 4. BI N NG U NHIÊN LIÊN T C
3. Một số phân phối thường gặp
|
57
H
à
m
m
t
đ
c
a
lOMoARcPSD|46958826
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
BÀI 4.17. S d ng b ng phân ph i chu n t c ho c máy tính, tính các xác su t sau
a) P(1
< Z <
1)
d) P(Z
>
3)
b) P(2 < Z < 2)
e) P(0
< Z <
1)
c) P(3 < Z < 3)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
BÀI 4.18 (Bài toán zvalue). S d ng b ng phân ph i chu n t c ho c máy tính, vẽ tính các
z−value n uế bi tế
a) P(Z
<
z)
=
0,9
d) P(Z
>
z)
=
0,9
b) P(Z
<
z)
=
0,5
e) P(1,24
< Z <
z)
=
0,8
c) P(Z
>
z)
=
0,1
L I GI I.
Ta Z N (0; 1) µ = 0; σ
2
= 1.
1
Z
f
(z)
=
e
2π
z
2
2
a) Ta
P(Z
<
z)
=
0,9
z
f (t)dt = 0,9
−∞
Cách 1: Dùng máy tính cầm tay chfíc năng tra cfíu DIST.
B cướ 1: Vào môi tr ngườ DIST/ Phân Ph i
.
lOMoARcPSD|46958826
m
á
y
570
V
N
PL
U
S
/
V
I
N
A
CA
L
:
_
g
3
:
D
I
S
T.
lOMoARcPSD|46958826
máy 580VN: w g 7:Distribution.
B cướ 2: Truy c p tra ng cượ phân ph i chu n: 3: Inverse Normal
B cướ 3: Area
=
xác su t c n tra ( câu a) này
=
0,9).
B cướ 4: Nh p giá tr cho µ σ. L uư ý: Z N (0; 1) nên µ = 0 σ = 1.
B cướ 5: Ghi k tế qu c n tìm.
Ta đ cượ z 1,28155.
Cách 2: Tra bảng phân phối
B cướ 1: Đ aư xác su t c n tính v hàm Φ(a)
= P(Z
a)
= P(Z < a).
P(Z
<
z)
=
0,9
z
f (t)dt = 0,9
−∞
Φ(z)
=
0,9.
B cướ 2: Tìm xác su t bên trong b ng g n v i 0,9 nh ngư không l n h n.ơ
B cướ 3: T v trí xác su t xác đ nh B cướ 2, ta gióng theo hàng, theo c t sẽ đ cượ k tế
qu
z 1,28.
Lưu
j:
dùng cách nào, thì vi c tra ng cượ ch tra đ cượ cho tr ngườ h p tích phân d ng
z
Φ(a) = P(Z a) = P(Z < a)
=
c) H ngướ d n
f (t)dt.
−∞
P(Z
>
z)
=
0,1
1
P(Z
z)
=
0,1
P(Z
z)
=
0,9
CH NGƯƠ 4. BI N NG U NHIÊN LIÊN T C
3. Một số phân phối thường gặp
|
59
| 1/32