Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên chọn lọc hay nhất | Ngữ văn 8

Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên chọn lọc hay nhất
1. Phân tích 8 câu cuối trong bài Trao duyên - Mẫu 1
Việc khắc họa nội tâm nhân vật của Nguyễn Du trong đoạn trích "Trao duyên" trong "Truyện Kiều" cho thấy
tài hoa văn chương của ông. Đoạn văn này khiến người đọc càng thấu hiểu và thương cảm hơn với số
phận đau đớn, bạc mệnh của Thuý Kiều. Tám câu cuối bài thơ là đoạn thơ ấn tượng tái hiện tâm trạng đau
đớn và tuyệt vọng của Thúy Kiều khi buộc phải từ bỏ mối tình đẹp với Kim Trọng:
"Bây giờ trâm gãy gương tan
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân".
Trong đoạn thơ trên, trạng ngữ xác định thời gian "bây giờ" được sử dụng để chỉ thực tại đau đớn mà Kiều
đang phải trải qua. Đây là khoảnh khắc cô đơn, đau khổ khi mối tình đẹp đẽ của Kiều với Kim đang tan vỡ,
và chữ tình chưa hề phai nhạt. Trong câu "trâm gãy gương tan", tác giả sử dụng khéo léo thành ngữ để ẩn
dụ cho mối tình đẹp đẽ nhưng mong manh của Kim-Kiều. Mối tình của hai người rất chân thật, mãnh liệt và
lớn lao, nhưng vì biến cố mà rơi vào cảnh chia lìa không gì có thể hàn gắn. Kiều đau đớn nghĩ về những kỉ
niệm thắm thiết và những kí ức nồng đượm của hai người. Đó là những kí ức về những đêm trăng thề
nguyện hẹn ước, uống chén rượu hồng hẹn ước trăm năm, thưởng ánh trăng vàng, ngâm thơ, đàn hát,...
Tất cả những hạnh phúc lớn lao trước đây đều trở thành dĩ vãng, tan biến trong hư vô khi tình chưa cạn mà
buộc phải chia xa. Bằng cách miêu tả cảm xúc của Kiều, tác giả Nguyễn Du đã khéo léo khắc họa sâu sắc
nội tâm nhân vật và truyền tải đến người đọc sự xót xa, thương cảm cho số phận truân chuyên, bạc mệnh
của cô gái xinh đẹp và tài năng này. Việc sử dụng trạng ngữ xác định thời gian "bây giờ" cũng giúp tạo ra
một bối cảnh cảm xúc sống động, giúp người đọc dễ dàng đồng cảm và cảm nhận được những cảm xúc
sâu sắc của nhân vật. Tiếc thương cho phận mình, Thúy Kiều thốt lên rằng:
"Trăm nghìn gửi lạy tình quân
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi"
Xuyên suốt cuộc đời Kiều qua từng trang thơ của Nguyễn Du ta đều biết Kiều là một người sống tình nghĩa,
nàng chưa từng phụ bạc một ai. Hơn nữa, Kiều cũng luôn dành hết những điều tốt đẹp cho người mà mình
yêu thương, tin tưởng. Nàng đánh đổi hạnh phúc đời mình để tròn chữ hiếu “phận làm con trước phải đền
ơn sinh thành”, không còn cách nào khác nàng đành phụ tấm chân tình cùng mối lương duyên tốt đẹp với
Kim Trọng. Trong thâm tâm nàng luôn day dứt và tự trách móc vì cho rằng mình đã bội ước với Kim Trọng.
Hành động "trăm nghìn gửi lạy" cùng lời tha thiết, cảm thán "Tơ duyên ngắn ngủi, có ngần ấy thôi" là lời tạ
lỗi đầy day dứt, xót xa dành cho chàng Kim. Phải là một người yêu thương, trân trọng tình yêu thiêng liêng
với Kim Trọng nhiều đến thế nào Kiều mới tự trách móc, dằn vặt chính mình đến như thế?
Sau những lời tỏ tình đầy tình cảm dành cho chàng Kim Trọng, Kiều lại không thể giữ được tình yêu của
mình. Cô phải đón nhận sự thật đắng cay rằng mối tình của mình và chàng là không thể trọn vẹn. Cảm giác
phụ bạc và đắng cay về thân phận của mình khiến Kiều tỏ ra rất bất mãn và thấu hiểu rằng cuộc đời không
phải lúc nào cũng công bằng. Lời than trách của Kiều trong câu:
"Phận sao phận bạc như vôi
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng"
đã thể hiện rõ ràng sự uất ức và nỗi đau trong tâm hồn của cô. Cô nhận ra rằng, dù đã cố gắng hết sức để
giữ gìn tình yêu của mình, nhưng số phận không đồng ý với những nỗ lực của cô. Cô thấy mình như một
giọt nước trong dòng chảy cuộc đời, không thể đổi tránh hoàn cảnh bất công mà mình đang gặp phải. Cô tỏ
ra cam chịu, nhưng đó lại là một sự hi sinh đau đớn vì đánh đổi tình yêu và hạnh phúc của mình. Lời nói
của Kiều cũng thể hiện rõ sự dự cảm của cô về một tương lai đầy khó khăn và bất an. Những từ ngữ như
"phận sao phận bạc", "nước chảy hoa trôi" đều thể hiện sự chìm đắm trong nỗi buồn của Kiều.
Hai từ "Kim Lang" chứa đầy tình yêu thương và trân trọng mà Kiều dành cho Kim Trọng, được thể hiện qua
thán từ "Ôi", "Hỡi" và nhịp thơ 3/3, giống như tiếng gào thét tâm can của Kiều. Các từ trong đoạn thơ lần
lượt vang lên, mang theo nỗi đau xót và nước mắt của Kiều. Lời từ biệt của người con gái thủy chung này
chứa đựng nỗi luyến tiếc và đau khổ đến tận cùng:
"Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây."
Mặc dù chỉ có tám câu thơ cuối, nhưng chúng ta vẫn cảm nhận được những phẩm chất tốt đẹp của Kiều,
bao gồm lòng chung thuỷ, nhân ái, sự ý thức về thân phận và khao khát hạnh phúc sâu thẳm trong tâm hồn.
Qua những câu thơ này, Nguyễn Du cũng gửi gắm giá trị nhân đạo của mình, lên án sự bất công trong xã
hội và thể hiện sự thương cảm trước những số phận bạc mệnh như của Kiều. Bên cạnh đó, đoạn thơ cũng
thể hiện được thành công của nghệ thuật miêu tả nội tâm, bằng cách sử dụng các kỹ thuật nghệ thuật như
độc thoại nội tâm, so sánh, ẩn dụ, và các thành ngữ dân gian kết hợp với thể thơ lục bát quen thuộc. Tất cả
các yếu tố này đã tạo nên một đoạn thơ đầy ý nghĩa và đẹp đẽ.
2. Phân tích 8 câu cuối trong bài Trao duyên - Mẫu 2
Kết thúc đoạn thơ, Nguyễn Du đã khéo léo đẩy bi kịch của Kiều lên cao hơn bằng cách khiến cho Kiều hoàn
toàn bất lực trước mong muốn níu kéo, cố gắng trở về với tình yêu của mình. Dù có quay về quá khứ, Kiều
vẫn không thể trở lại với Kim Trọng và tình yêu của họ. Thay vào đó, nàng phải đối mặt với thực tại của mình:
"Bây giờ trâm gãy gương tan
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân!
Trăm nghìn gửi lạy tình quân,
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi!
Phận sao phận bạc như vôi!
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng"
Các thành ngữ được liệt kê trong đoạn trích chứa đựng những bi kịch của cuộc đời Kiều: "trâm gãy gương
tan, phận bạc như vôi". Tình yêu của Kiều đổ vỡ nhưng vẫn còn khao khát một tình yêu hạnh phúc. Cô gọi
Kim Trọng là "tình quân", và đau xót cho tơ duyên ngắn ngủi của mình. Kiều tự cho mình là người phụ bạc
và đau khổ vì tình duyên tan vỡ vẫn ở lại trong tâm trí cô. Điều đó cho thấy rằng dù Kiều đã trả nghĩa cho
Kim Trọng nhưng những đau khổ vì tình yêu đổ vỡ vẫn còn ở lại trong tâm trí của cô. Với những cảm xúc
đó, Kiều phải thốt lên đau đớn cuối đoạn trích: "Ôi Kim lang hỡi Kim lang
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây"
Đoạn trích này thể hiện sự tinh tế của Nguyễn Du trong việc miêu tả tâm trạng của nhân vật Thúy Kiều và
cảm xúc của nàng đối với chàng Kim Trọng. Bằng cách sử dụng những từ ngữ thăng hoa, đầy tình cảm và
tâm trạng, Nguyễn Du đã thành công trong việc tái hiện hình ảnh của Kiều, khi cô trải qua những nỗi đau tận cùng của tình yêu.
Bên cạnh đó, Nguyễn Du cũng sử dụng nhiều thành ngữ và từ ngữ mang tính biểu cảm cao để miêu tả tình
trạng của Thúy Kiều. Các từ ngữ "ôi, hỡi" đã giúp tác giả truyền tải được nỗi đau thấu đáo của nhân vật.
Những từ này khiến câu thơ vang lên như một lời than, tiếng gọi thảng thốt, nghẹn ngào cuối cùng gửi đến
chàng Kim trước lúc đi xa.
Với tài năng và sự tinh tế trong việc sử dụng ngôn ngữ, Nguyễn Du đã tạo ra một tác phẩm vĩ đại và trường
tồn, để lại dấu ấn sâu đậm trong văn học Việt Nam. Đoạn trích "Trao duyên" đã tài tình phác họa nên bi kịch
tình yêu của Thúy Kiều, với một nàng Kiều xinh đẹp, và có tâm hồn cao thượng. Càng hiểu thêm về nàng, ta
lại càng thương nàng hơn, cảm phục nàng hơn. Có thể nói Nguyễn Du chính là một trong những bậc thầy
về ngôn ngữ trong lịch sử văn học Việt Nam.