Phân tích hành động Mị chạy theo A Phủ trong truyện Vợ chồng A Phủ | Văn mẫu lớp 12

Văn mẫu lớp 12: Phân tích hành động Mị chạy theo A Phủ
Dàn ý phân tích hành động Mị chạy theo A Phủ 1. Mở bài
Giới thiệu vấn đề cần phân tích 2. Thân bài
a. Khởi đầu cho hành động liều lĩnh của Mị là xuất phát từ số phận đau thương:
● Mị là một người con gái xinh đẹp, biết thổi sáo, thổi sáo rất hay, lại được nhiều
trai làng ngấp nghé và Mị cũng có riêng cho mình một tình yêu đẹp đẽ.
● Mị bị ép trở thành con dâu gán nợ, thực tế là trở thành một nô lệ suốt đời làm
lụng và phục dịch cho nhà thống lý.
● Ban đầu Mị thấy đau khổ quá, Mị đã nhiều lần muốn ăn lá ngón rồi chết quách
đi cho đỡ khổ. Thế nhưng cuối cùng vì chữ "hiếu" vì thương cha, sợ mình chết
rồi thì người ta lại bắt tội cha, Mị đành quay về sống tại căn nhà lạnh lẽo, ác
độc ấy như một cái xác không hồn.
● Mị làm lụng quanh năm suốt tháng, đầu óc không nghĩ gì ngoài chuyện đi làm.
● Đày đọa về mặt tinh thần khi Mị phải sống với người mình không yêu, Mị hoàn
toàn mất hết quyền tự do và mưu cầu hạnh phúc.
=> Cuộc đời của Mị chính là một bản án chung thân không hồi kết.
b. Một sự chuyển biến, một bước ngoặt lớn trong cuộc đời Mị khởi đầu cho sự tự
giải thoát khi chạy theo A Phủ:
● Tiếng sáo gọi bạn tình mùa xuân réo rắt, vui nhộn quẩn quanh đã khơi gợi lại
trong lòng Mị biết bao nhiêu kỷ niệm, khiến lòng Mị sống lại những xúc cảm ham sống, ham hạnh phúc.
● Đỉnh điểm của sự ý thức và sức sống mãnh liệt trong tâm hồn Mị được bộc lộ
khi Mị ý thức một cách mạnh mẽ rằng: " Mị trẻ, Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi
chơi. Bao nhiêu người có chồng cũng đi chơi Tết".
● A Sử về trói Mị vào cột nhà, Mị nghĩ về chuyện đã từng có một người đàn bà
trong nhà này bị trói cho đến chết.
=> Điều đó cho thấy một cách rõ ràng rằng Mị vẫn còn yêu cuộc đời này lắm, vẫn còn
những khao khát được sống, được hạnh phúc, được tự do.
c. Giải thoát cho A Phủ và tự giải thoát cho bản thân:
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hành động Mị chạy theo A Phủ
● Tận mắt chứng kiến giọt nước cay đắng, xót xa của một người đàn ông "dòng
nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã xám đen" của A Phủ, Mị thấy căm
giận, phẫn nộ trước sự bất công và độc ác của đám người nhà thống lý Pá Tra,
thấy thương xót và đồng cảm cho cuộc đời của A Phủ.
● Mị lại quyết tâm giải cứu A Phủ, mở cho anh một con đường mới.
● Sau khi thấy người đàn ông trước mặt dù đã sức cùng lực kiệt, khuỵu xuống vì
đói rét, nhưng vẫn gắng gượng đứng dậy, dùng hết sức bình sinh sinh chạy, lăn
xuống dưới sườn đồi để mưu cầu sự sống.
=> Trong lòng Mị ý thức được rằng Mị đã giải thoát được cho người khác thì cớ sao
không thể tự giải thoát cho mình, và thế là Mị không còn do dự gì nữa, chạy lao theo A Phủ.
- Câu nói "Cho tôi theo với, ở đây thì chết mất" vừa là lời giải thích với A Phủ, vừa là
những ý thức sâu sắc của Mị về cuộc đời đầy bế tắc và đen tối ở nhà thống lý Pá Tra,
đồng thời cũng bộc lộ cả sức sống tiềm tàng mãnh liệt, sự vùng dậy mạnh mẽ của
nhân vật này để đi theo tiếng gọi của tự do, của hạnh phúc.
- Hành động bỏ trốn của Mị:
● Kéo Mị ra khỏi ách thống trị đàn áp tàn ác của cường quyền và thần quyền phong kiến.
● Trở thành động lực, tấm gương cho nhiều những người phụ nữ có chung số
phận với Mị ở Hồng Ngài nói riêng và vùng núi phía Bắc nói riêng.
● Chứng minh được rằng sự đàn áp của cường quyền và thần quyền không bao
giờ có thể giam cầm được những con người có tâm hồn khao khát tự do, có sức
sống tiềm tàng mạnh mẽ. 3. Kết bài
Cảm nhận chung về ý nghĩa hành động Mị chạy theo A Phủ
Hành động Mị chạy theo A Phủ hay nhất - Mẫu 1
Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài là một trong những tác phẩm nổi bật của nền văn học
hiện thực nước ta những năm kháng chiến chống Pháp, khi viết về đề tài người phụ nữ
dân tộc miền núi và số phận bất hạnh của họ, cũng như những vẻ đẹp tâm hồn tiềm
tàng đáng quý, đáng trân trọng. Có thể thấy rõ rằng văn của Tô Hoài không nhằm mục
đích chính là phản ánh hiện thực mà chủ yếu là để ca ngợi những vẻ đẹp của con
người ở tầng lớp tận cùng đáy của xã hội, chịu sự áp bức của cường quyền và thần
quyền phong kiến. Thế nên nhân vật của ông luôn có những sự chuyển biến cảm xúc,
tâm trạng tinh tế, cùng những bước ngoặt rất "đắt" thể hiện sự vùng lên mạnh mẽ để tự
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hành động Mị chạy theo A Phủ
giải thoát bản thân khỏi số phận đớn đau, mà có lẽ ở truyện ngắn Vợ chồng A Phủ là
cảnh Mị chạy theo A Phủ trốn khỏi nhà thống lý Pá Tra.
Nói về hành động bỏ trốn của Mị, nếu như không xét đến một hoàn cảnh nào khác thì
đó là một sự kiện xấu xa, trắc nết, bởi lẽ trong phong tục truyền thống của các dân tộc
miền núi, hay trong nề nếp gia phong của dân tộc Việt Nam, người ta vẫn đề cao sự
chung thủy, kiên trinh của người đàn bà. Mị đã cúng trình mà nhà thống lý Pá Tra, thì
đã là người của nhà ấy, là vợ của A Sử, chết cũng phải là ma của ngôi nhà này, không
thể đổi khác. Thế nhưng khi xét đến toàn bộ câu chuyện, ta lại mới nhận ra hành động
bỏ trốn của Mị dường như là một điều tất yếu, là sự kiện nhất định phải xảy ra sau một
loạt các chuỗi biến cố trong cuộc đời bất hạnh của Mị. Mị là một người con gái xinh
đẹp, biết thổi sáo, thổi sáo rất hay, lại được nhiều trai làng để ý và Mị cũng có riêng
cho mình một tình yêu đẹp đẽ, có lẽ sẽ đơm thành trái nếu không có món nợ truyền
kiếp của cha Mị. Thêm vào đó Mị cũng là người con gái chăm chỉ, chịu khó, Mị sẵn
sàng lên nương trồng bắp, trồng sắn để trả nợ thay cha, chứ không muốn gả vào làm
dâu nhà giàu có. Điều đó thể hiện được tấm lòng hiếu thảo, không tham phú phụ bần
của Mị, và đáng lý rằng một người con gái như vậy phải đáng được hưởng một cuộc
đời ấm êm, dẫu không giàu sang nhưng hạnh phúc, tự do. Thế nhưng sức mạnh của
cường quyền và thần quyền phong kiến đã không cho phép điều đó xảy ra, A Sử đã
dùng vũ lực để bắt Mị về cúng trình ma, ép Mị trở thành con dâu gán nợ, thực tế là trở
thành một nô lệ suốt đời làm lụng và phục dịch cho nhà nó. Ban đầu Mị thấy đau khổ
quá, Mị đã nhiều lần muốn ăn lá ngón rồi chết quách đi cho đỡ khổ, Mị chạy về khóc
xin cha,... thế nhưng cuối cùng vì chữ "hiếu" vì thương cha, sợ mình chết rồi thì người
ta lại bắt tội cha, Mị đành quay về sống tại căn nhà lạnh lẽo, ác độc ấy như một cái xác
không hồn. Bao nhiêu niềm vui sướng, hạnh phúc của tuổi trẻ dường như đã tàn lụi và
nguội lạnh như một nắm tro tàn trong tâm hồn của người đàn bà tội nghiệp. Mị làm
lụng quanh năm suốt tháng, đầu óc không nghĩ gì ngoài chuyện đi làm, Mị quên cả
cách giao tiếp nói chuyện, khuôn mặt lúc nào cũng buồn rười rượi, đầu cúi xuống,
sống lầm lũi như một con rùa trong xó cửa. Khổ sở đến độ Mị còn ý thức một cách
đau đớn tột cùng rằng: "ở lâu trong cái khổ, Mị cũng quen khổ rồi. Bây giờ Mỵ tưởng
mình cũng là con trâu, mình cũng là con ngựa. Con ngựa chỉ biết ăn cỏ, biết đi làm mà
thôi", "Con ngựa, con trâu làm có lúc, đêm còn được đứng gãi chân, nhai cỏ, đàn bà
con gái nhà này vùi vào việc cả đêm cả ngày". Không chỉ khổ sở về mặt thể xác mà
cuộc đời của Mị còn là những đày đọa về mặt tinh thần, Mị phải sống với người mình
không yêu, phải từ bỏ mối tình dang dở của mình, không còn được thổi sáo, thổi lá,
chơi xuân cùng chị em như khi còn ở nhà. Mị hoàn toàn mất hết quyền tự do và mưu
cầu hạnh phúc, căn buồng Mị ở chẳng khác nào một cái nhà tù khi mà chỉ có một ô
cửa bé bằng bàn tay "lúc nào cũng thấy trăng trắng không biết là sương hay là nắng".
Và cuộc đời của Mị chính là một bản án chung thân không hồi kết, Mị sống trong
cảnh đau khổ tột cùng ấy sao có thể không chai lì, tuyệt vọng và chết lặng cho được.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hành động Mị chạy theo A Phủ
Một sự chuyển biến, một bước ngoặt lớn trong cuộc đời Mị khởi đầu cho sự tự giải
thoát khi chạy theo A Phủ ấy là nhờ vào âm thanh của sự sống: Tiếng sáo gọi bạn tình
mùa xuân réo rắt, vui nhộn quẩn quanh. Nó đã khơi gợi lại trong lòng Mị biết bao
nhiêu kỷ niệm, khiến lòng Mị sống lại những xúc cảm ham sống, ham hạnh phúc, Mị
nhẩm hát theo tiếng sáo, rồi Mị cũng học theo người ta uống rượu, uống ừng ực từng
bát. Đỉnh điểm của sự ý thức và sức sống mãnh liệt trong tâm hồn Mị được bộc lộ khi
Mị ý thức một cách mạnh mẽ rằng:"Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui
như những đêm Tết ngày trước. Mị trẻ, Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu
người có chồng cũng đi chơi Tết". Mị vào buồng mặc váy hoa, vấn lại tóc định đi
chơi, thì A Sử về nó trói Mị vào cột nhà, ngay lúc này đây lòng Mị vẫn bay theo
những tiếng sáo ngoài đường, rồi khi trở lại thực tại, Mị nghĩ về chuyện đã từng có
một người đàn bà trong nhà này bị trói cho đến chết. Một kể vốn trước đây đã không
còn thiết tha chuyện chết hay sống gì vậy mà giờ đây lại thấy sợ hãi, "Mị sợ quá, Mị
cựa quậy xem mình còn sống hay đã chết. Cổ tay, đầu, bắp chân bị dây trói xiết lại,
đau từng mảnh thịt". Điều đó cho thấy một cách rõ ràng rằng Mị vẫn còn yêu cuộc đời
này lắm, vẫn còn những khao khát được sống, được hạnh phúc, được tự do, Mị không
muốn chết vào lúc này, đời Mị còn dài lắm, dù rằng Mị cũng chưa nghĩ ra được giải
pháp giải thoát cho bản thân.
Đến khi chứng kiến cảnh A Phủ bị trói đứng giữa sân vì làm mất một con bò và có thể
phải đền mạng vì con bò ấy, Mị thoạt đầu tỏ ra chẳng quan tâm, bởi lẽ Mị lo cho thân
mình còn chưa xong, nói gì đến những kẻ khác. Thế nhưng khi tận mắt chứng kiến
giọt nước cay đắng, xót xa của một người đàn ông "dòng nước mắt lấp lánh bò xuống
hai hõm má đã xám đen" của A Phủ, lòng Mị đã có những biến đổi lớn. Mị thấy căm
giận, phẫn nộ trước sự bất công và độc ác của đám người nhà thống lý Pá Tra, thấy
thương xót và đồng cảm cho cuộc đời vừa mới bắt đầu của A Phủ mà nay lại sắp phải
chấm dứt chỉ vì cái sự nghèo đói và cách biệt tầng lớp. Từ một người phụ nữ yếu đuối,
ấy vậy mà Mị lại quyết tâm giải cứu A Phủ, mở cho anh một con đường mới. Ban đầu
có lẽ Mị đã định rằng mình dù gì có chết cũng phải là ma của nhà này, thế nên cô
quyết định hy sinh để cắt dây trói cho A Phủ, còn bản thân ở lại chịu tội. Tuy nhiên,
sau khi thấy người đàn ông trước mặt dù đã sức cùng lực kiệt, khuỵu xuống vì đói rét,
nhưng vẫn gắng gượng đứng dậy, dùng hết sức bình sinh sinh chạy, lăn xuống dưới
sườn đồi để mưu cầu sự sống. Trong lòng Mị bỗng nhiên vỡ ra một cái gì đó, phải rồi
Mị đã giải thoát được cho người khác thì cớ sao không thể tự giải thoát cho mình, và
thế là Mị không còn do dự gì nữa, chạy lao theo A Phủ. Câu nói "Cho tôi theo với, ở
đây thì chết mất" vừa là lời giải thích với A Phủ, vừa là những ý thức sâu sắc của Mị
về cuộc đời đầy bế tắc và đen tối ở nhà thống lý Pá Tra, đồng thời cũng bộc lộ cả sức
sống tiềm tàng mãnh liệt, sự vùng dậy mạnh mẽ của nhân vật này để đi theo tiếng gọi
của tự do, của hạnh phúc, mong muốn khao khát được làm lại một cuộc đời mới, một
cuộc đời do chính bản thân mình định đoạt làm chủ. Hành động bỏ trốn của Mị, đã
kéo Mị ra khỏi ách thống trị đàn áp tàn ác của cường quyền và thần quyền phong kiến,
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hành động Mị chạy theo A Phủ
trở thành động lực, tấm gương cho nhiều những người phụ nữ có chung số phận với
Mị ở Hồng Ngài nói riêng và vùng núi phía Bắc nói riêng. Cũng lại chứng minh được
rằng sự đàn áp của cường quyền và thần quyền không bao giờ có thể giam cầm được
những con người có tâm hồn khao khát tự do, có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ, mà chỉ
có thể giam cầm được thể xác của họ mà thôi.
Hành động của chạy theo A Phủ của Mị là một hành động mang tính bước ngoặt lớn,
minh chứng rằng một con người chỉ cần có tấm lòng khao khát tự do, sự vùng dậy
mạnh mẽ, sức sống tiềm tàng mãnh liệt thì họ có thể tự giải thoát cho mình bất cứ lúc
nào. Đánh dấu một bước chuyển biến mới trong tư duy của những con người ở miền
núi, cường quyền và thần quyền phong kiến đã đến ngày tận thế, suy tàn, không còn
phù hợp trong thời đại mới, không còn đủ sức để đàn áp con người thấp cổ bé họng
nữa. Mà có thể một mai đây chính nó sẽ bị những con người này lật đổ, để xây dựng
một xã hội mới tốt đẹp hơn công bằng hơn.
Phân tích hành động Mị chạy theo A Phủ - Mẫu 2
Trong các tác giả văn học Việt Nam, Tô Hoài được nhớ tới như một bậc thầy lão
luyện, kho tàng văn học ông để lại đã gắn bó với bao lớp thế hệ, từ dế mèn phiêu lưu
kí, đế vợ chồng A Phủ. Nói đến truyện ngắn vợ chồng A Phủ, ta không thể không nghĩ
ngay đến nhân vật Mị. Cô gái đã thắp sáng lên ngọn lửa hi vọng cho mọi cô gái chịu
áp bức ở Tây Bắc nước ta thời bấy giờ.
Mị là hiện thân cho tấm lòng nhân đạo, và ngòi bút hết sức bén nhạy của Tô Hoài.
Ông vốn là một người ưa tìm hiểu những phong tục tập quán, nên có cái nhìn rất rõ về
hoàn cảnh số phận, những khó khăn mà người phụ nữ miền núi phải gánh chịu lúc bấy giờ.
Tô Hoài nhắc đến Mị, đầu tiên với những vẻ đẹp phẩm chất của cô, mà vẻ đẹp ấy đẹp
lắm, trong sáng thuần khiết và thanh cao lắm, quý như một viên ngọc giữa núi rừng và
không gì có thể làm viên ngọc ấy bị mài mòn và ngừng tỏa sáng. Tuy nhiên, hoàn
cảnh của Mị lại trớ trêu, vì đúng là “hồng nhan bạc mệnh”. Mẹ mất sớm, Mị ở với
cha, và ở trong một gia đình mà có truyền kiếp nợ thống lí. Nhưng Mị lại là một cô gái
đẹp và tài năng, mị không những biết thổi sáo mà còn là cô gái khiến các chàng trai
trong bản “đứng nhẵn cả chân vách đầu buồng Mị” không những thế Mị còn là một cô
gái vô cùng hiếu thảo và ngoan ngoãn, Mị có thể chịu khổ cực vất vả để trả nợ thay
cha, chứ nhất quyết không bán rẻ lòng tự trọng và chịu gò ép trong hoàn cảnh là con
dâu nhà giàu. Mị hiện lên đầu truyện với những đức tính cao quý mà một cô gái như
vậy, xứng đáng có được cuộc sống như mình hằng ao ước.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hành động Mị chạy theo A Phủ
Nhưng, đời không cho Mị tự do, dù Mị có muốn trốn chạy như thế nào đi chăng nữa.
Hôm ấy, Mị bị A Sử bắt về cúng trình ma làm con dâu gạt nợ cho thống lí Pá Tra, và
kể từ đó, cuộc sống tâm hồn và thể xác Mị bị đọa đày khổ cực. Nhưng, với tấm lòng
cảm thương sâu sắc, Tô Hoài đã để cho bản chất của Mị được hiện lên, những khát
vọng, ước ao một thời lại trỗi dậy mạnh mẽ. Trong đêm tình mùa xuân, hồi ức của một
thời được sống với chính mình, với những gì mình ao ước trỗi dậy trong Mị. Mị “cứ
uống ừng ực từng bát” rượu, rồi lại thấy “phơi phới trở lại” Mị nhận ra mình vẫn còn
trẻ, nhận ra mình với A Sử đến với nhau chẳng vì tình. Mị muốn vui chơi, Mị muốn
được sống và Mị khát khao sống. Nhưng, ngay hôm đó, khi ngọn lửa tâm hồn Mị vừa
trỗi dậy thì A Sử đã trói chặt Mị vào cột nhà, đầy đau đớn và thương tâm, Mị không
khóc được, không cựa quậy được, và Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa.
Ngày A Phủ bị giải đến nhà thống lí, và lần đầu tiên gặp A Phủ, Mị vẫn còn cái tâm
trạng khá thờ ơ. Bởi trong lòng Mị vốn đã chết, nên cuộc sống với Mị cũng chỉ là sự
lặp đi lặp lại của thời gian và của sự tồn tại mà thôi. Nhưng, hôm ấy lại khác, “Mị lé
mắt trông sang” chợt thấy một giọt nước mắt đắng cay, tủi hờn từ A Phủ. Giọt nước
mắt lóng lánh ấy đã nhắc lại cho Mị nhớ thời gian Mị bị thằng A Sử trói đứng đầy
nhẫn tâm, tàn ác. “Chúng nó thật độc ác” Mị nhận ra một sự thật mà bấy lâu nay ẩn
chứa từ sâu trái tim đã nguội lạnh của mình. “chết đau, chết đói, chết rét” Mị cảm
thương cho A Phủ bằng chính sự cảm thương Mị có ngày trước, trái tim tiềm tàng của
Mị được thức tỉnh nhanh chóng. Và dứt khoát, Mị cắt dây trói và nói “đi ngay”..
Và hành động trói dây buộc A Phủ cùng việc ngay sau đó Mị chạy theo A Phủ vào
bóng tối, cũng là điều tất yếu của một con người đã bị dồn nén đến mức cùng cực. sức
sống mạnh mẽ được trỗi dậy, và đã kết thúc quãng thời gian đầy ải, tối tăm mà Mị đã
phải chịu trong nhà thống lí Pá Tra, hành trình đi theo A Phủ cũng chính là một hành
trình tìm đến sự sống mới của Mị, và những hi vọng dù là trong bóng tối, Mị cũng đã
không còn gì để mất, để phải sợ nữa..
Mị là nhân vật số phận, và nhờ số phận hành động của Mị đã kể cho ta nghe về một
ngòi bút đầy nhân đạo, và một trái tim đầy cảm thông của Tô Hoài. Nhà Văn đã góp
một tiếng nói chung vào dòng chảy của văn học dân tộc, để ca ngợi những phẩm chất
cao quý của người phụ nữ, và khẳng định niềm tin tưởng, hi vọng vào cuộc sống luôn
hướng về cái đẹp, cái thiện.
Phân tích hành động Mị chạy theo A Phủ - Mẫu 3
“Vợ chồng A Phủ” là tác phẩm được trích từ tập Truyện Tây Bắc của nhà văn Tô
Hoài. Tập truyện đã được tặng giải Nhất, giải thưởng của Hội Văn nghệ Việt Nam
1945 – 1955. Trong đó, “Vợ chồng A Phủ” là một truyện ngắn hay viết về một sự đổi
đời kì diệu. Xoay quanh hai nhân vật chính là Mị và A Phủ, Tô Hoài đã khắc họa hai
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hành động Mị chạy theo A Phủ
chặng đường hoàn toàn đối lập. Chặng đường đầu tiên là những ngày ở Hồng Ngài,
Mị và Phủ - hai con người xinh tươi, giỏi giang phải cam cảnh nô lệ ê chề. Chặng
đường thứ hai là ở Phiềng Sa, Mị và A Phủ đã vùng lên từ bóng đêm của cường
quyền, thần quyền để đến với ánh sáng của tự do. Sự kiện đánh dấu bước chuyển biến
giữa hai chặng đường chính là hành động Mị cắt dây cởi trói và chạy theo A Phủ.
Hành động Mị chạy theo A Phủ trước nhất chính là hành động Mị chạy khỏi những áp
bức, đày đọa của đời mình. Cuộc đời của Mị những ngày tháng ở Hồng Ngài gồm hai
giai đoạn chính: trước khi làm dâu và sau khi làm dâu nhà thống lý Pá Tra. Trước khi
bị bắt về cái gia đình đã giết chết tuổi xuân của mình, Mị là một cô gái trẻ trung, xinh
đẹp, tài năng, yêu lao động lại hiếu thảo với cha mẹ. Mị cũng có tình yêu như bao
người, cũng được bao kẻ say mê, theo đuổi “con trai đến đứng nhẵn cả vách đầu
giường nhà Mị”. Tô Hoài đã miêu tả tài năng thổi sáo của Mị như sau “Mị thổi sáo
giỏi, thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao người say mê, ngày đêm thổi sáo đi
theo Mị”. Đứng trước món nợ của bố, Mị nhận lấy trách nhiệm của người con, thà là
vất vả lao động “Con nay đã biết cuốc nương làm ngô, con phải làm nương ngô giả nợ
thay cho bố” còn hơn phải trở thành con dâu gạt nợ “Bố đừng bán con cho nhà giàu”.
Thế nhưng số phận bi kịch đã không nhún nhường và buông tha cho Mị. Mị bị bắt và
trở thành con dâu gạt nợ. Mị bị bắt đem cúng “trình ma” nhà thống lý. Từ đó, đoạn
đời vui vẻ của Mị đặt một dấu chấm kết thúc để bắt đầu thân phận của con người lao
động mịt mờ không lối thoát. Trước món nợ truyền kiếp và sự áp chế của thần quyền
– Mị nghĩ rằng đã cúng “trình ma” thì mình chỉ còn biết làm thân trâu ngựa cho đến
ngày chết rũ xương ở đấy mà thôi – Mị hoàn toàn tê liệt về thể xác lẫn tinh thần “Mỗi
ngày Mị càng không nói, cứ lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa”. Vì thế, mở đầu tác
phẩm, tác giả đã vẽ nên hình ảnh bi thương cùng quẫn của kiếp người: “Ai ở xa về, có
việc vào nhà thống lí Pá Tra thường trông thấy có một cô con gái ngồi quay sợi gai
bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu ngựa. Lúc nào cũng vậy, dù quay sợi, thái cỏ ngựa, dệt
vải, chẻ củi hay đi cõng nước suối dưới khe lên, cô ấy cũng cúi mặt, mặt buồn rười
rượi.” Cuộc đời A Phủ cũng như vậy, từ một, cũng là nạn nhân của cường quyền, thần
quyền và chính sách cho vay nặng lãi của bọn chủ nô phong kiến miền núi. Trước khi
trở thành con ở nhà thống lý, A Phủ tuy có xuất thân bất hành “không có bố mẹ,
không có ruộng, không có bạc” nhưng vẫn là chàng trai yêu đời và có nhiều phẩm
chất tốt đẹp. A Phủ là chàng trai tự do của núi rừng, yêu lao động, tự do, giỏi giang
“biết đúc lưỡi cày, biết đục cuốc, lại cày giỏi và săn bò tót rất bạo”. A Phủ còn là niềm
khát khao của bao cô gái trong làng “Lấy được A Phủ là bằng được con trâu tốt trong
nhà”. Vì tội đánh con quan – A Sử mà A Phủ từ đứa con của núi rừng trở thành kẻ nô
lệ với bản án chung thân “đời mày, đời con mày, đời cháu mày tao cũng bắt thế, bao
giờ trả hết nợ mới thôi”. Hai con người tươi trẻ giờ trở thành hai kẻ cùng khổ, số phận
họ bị quyết định bởi bàn tay tàn bạo của thống lý Pá Tra.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hành động Mị chạy theo A Phủ
Những ngày tháng làm nô lệ ở nơi địa ngục trần gian của một Mị tưởng chừng không
lối thoát nhưng cuối cùng, chính sức sống tiềm tàng bên trong đã khiến Mị hành động.
Quá khứ thì tươi đẹp. Hiện tại thì nhục nhã ê chề. Còn tương lai sẽ ra sao? Đêm tình
mùa xuân đã khe khẽ nhen nhóm nhận thức bên trong Mị để đến đêm mùa đông, Mị
quyết định cắt dây cởi trói của A Phủ. Chỉ vì để con hổ ăn mất bò mà chàng phải chịu
cảnh trói đứng, gần như phải dùng mạng sống của mình thay thế. A Phủ bị bắt trói
đứng ngoài sân nhiều đêm nhiều. Một cuộc vượt ngục âm thầm diễn ra, hai con người
nô lệ giờ dìu dắt nhau để thoát khỏi cảnh tù đày. Hành động cắt dây thể hiện sự can
đảm tuyệt đối. Mị trân trọng giá trị con người, mạng sống con người. Lòng thương
người tỉnh thức là cơ sở để Mị phát triển thành lòng thương mình, xót thương cho số
phận đau thương mà bấy lâu nay nàng âm thầm chấp nhận. Mị sẽ chẳng còn phải chịu
cảnh “thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa” hay bị A Sử “xách cả một thúng sợi
đay ra trói đứng Mị vào cột nhà nữa”… Mị cũng sẽ chẳng còn phải vay mượn men
rượu, vay mượn tiếng sáo để sống lại những ngày tự do trước nữa bởi phía trước nàng
chính là cuộc đời mới, là con đường mới.
Bên cạnh đó, hành động Mị chạy theo A Phủ còn là hành động Mị hiện thực hóa khát
vọng tự do, đến với ánh sáng cách mạng. Có thể nói đây là giá trị nhân đạo mới mẻ
trong ngòi bút Tô Hoài nói riêng và ngòi bút các nhà văn sau cách mạng nói chung. Lí
tưởng thời đại đã thay đổi, con người đã tìm ra lối thoát tinh thần của mình. Nếu như
trước cách mạng, các nhân vật thường rơi vào bế tắc, vào bi kịch thì sau cách mạng,
họ đến được với sự giải phóng, với ánh sáng tự do. Ta thấy cái kết của nhân vật Chí
Phèo hay chị Dậu hoàn toàn đối lập với cái kết của Mị, của A Phủ. Cắt dây cởi trói
cho A Phủ, Mị đã từng nghĩ đến viễn cảnh phải thay thế mạng sống mình nhưng cuối
cùng, vượt qua bóng ma thần quyền và sự áp chế của cường quyền, vượt qua nỗi sợ đã
gặm nhấm thể xác và tinh thần, Mị đã chạy theo A Phủ. Bước chân của Mị là bước
chân đạp đổ hiện thực “A Phủ cho tôi đi! Ở đây thì chết mất”. Cuối cùng, cô Mị sau
bao năm vô cảm, lùi lũi, trơ trơ cũng đã đối diện với nỗi sợ của mình. Nàng đã hồi
sinh trở lại từ sự chết dần chết mòn những ngày tháng qua. Nàng đã vùng lên đấu
tranh, ngọn lửa sức sống âm thầm nhưng mạnh mẽ, kết tinh thành hành động táo bạo,
dứt khoát. Chính dòng nước mắt bò xuống hai hõm má xám đen lại kia đã đem đến sự
hồi sinh cho Mị - một sự hồi sinh kì diệu. Thế là từ đây, Mị kết thúc cuộc đời cuộc đời
con dâu gạt nợ, A Phủ kết thúc kiếp nô lệ tôi đòi. Họ dìu dắt nhau từ bóng đêm lầm
than, từ áp bức của cường quyền và thần quyền để đến vùng đất Phiềng Sa – vùng đất
hứa hẹn niềm tin, tự do và hạnh phúc.
Hành động Mị chạy theo A Phủ đã khép lại những tháng ngày quẩn quanh, bế tắc của
Mị và A Phủ ở Hồng Ngài. Tô Hoài bằng tài năng của mình đã xây dựng tác phẩm
thành công trên nhiều phương diện: đề tài, kết cấu, nhân vật. Do đó, “Vợ chồng A
Phủ” trở thành một tác phẩm tiêu biểu viết về sự trỗi dậy của thân phận con người, cụ
thể ở đây là người dân vùng cao dưới ách thống trị của bọn thực dân nửa phong kiến.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hành động Mị chạy theo A Phủ
Phân tích hành động Mị chạy theo A Phủ - Mẫu 4
Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài là một trong những tác phẩm nổi bật của nền văn học
hiện thực nước ta những năm kháng chiến chống Pháp, khi viết về đề tài người phụ nữ
dân tộc miền núi và số phận bất hạnh của họ, cũng như những vẻ đẹp tâm hồn tiềm
tàng đáng quý, đáng trân trọng. Có thể thấy rõ rằng văn của Tô Hoài không nhằm mục
đích chính là phản ánh hiện thực mà chủ yếu là để ca ngợi những vẻ đẹp của con
người ở tầng lớp tận cùng đáy của xã hội, chịu sự áp bức của cường quyền và thần
quyền phong kiến. Thế nên nhân vật của ông luôn có những sự chuyển biến cảm xúc,
tâm trạng tinh tế, cùng những bước ngoặt rất "đắt" thể hiện sự vùng lên mạnh mẽ để tự
giải thoát bản thân khỏi số phận đớn đau, mà có lẽ ở truyện ngắn Vợ chồng A Phủ là
cảnh Mị chạy theo A Phủ trốn khỏi nhà thống lý Pá Tra.
Nói về hành động bỏ trốn của Mị, nếu như không xét đến một hoàn cảnh nào khác thì
đó là một sự kiện xấu xa, trắc nết, bởi lẽ trong phong tục truyền thống của các dân tộc
miền núi, hay trong nề nếp gia phong của dân tộc Việt Nam, người ta vẫn đề cao sự
chung thủy, kiên trinh của người đàn bà. Mị đã cúng trình mà nhà thống lý Pá Tra, thì
đã là người của nhà ấy, là vợ của A Sử, chết cũng phải là ma của ngôi nhà này, không
thể đổi khác. Thế nhưng khi xét đến toàn bộ câu chuyện, ta lại mới nhận ra hành động
bỏ trốn của Mị dường như là một điều tất yếu, là sự kiện nhất định phải xảy ra sau một
loạt các chuỗi biến cố trong cuộc đời bất hạnh của Mị. Mị là một người con gái xinh
đẹp, biết thổi sáo, thổi sáo rất hay, lại được nhiều trai làng để ý và Mị cũng có riêng
cho mình một tình yêu đẹp đẽ, có lẽ sẽ đơm thành trái nếu không có món nợ truyền
kiếp của cha Mị. Thêm vào đó Mị cũng là người con gái chăm chỉ, chịu khó, Mị sẵn
sàng lên nương trồng bắp, trồng sắn để trả nợ thay cha, chứ không muốn gả vào làm
dâu nhà giàu có. Điều đó thể hiện được tấm lòng hiếu thảo, không tham phú phụ bần
của Mị, và đáng lý rằng một người con gái như vậy phải đáng được hưởng một cuộc
đời ấm êm, dẫu không giàu sang nhưng hạnh phúc, tự do. Thế nhưng sức mạnh của
cường quyền và thần quyền phong kiến đã không cho phép điều đó xảy ra, A Sử đã
dùng vũ lực để bắt Mị về cúng trình ma, ép Mị trở thành con dâu gán nợ, thực tế là trở
thành một nô lệ suốt đời làm lụng và phục dịch cho nhà nó. Ban đầu Mị thấy đau khổ
quá, Mị đã nhiều lần muốn ăn lá ngón rồi chết quách đi cho đỡ khổ, Mị chạy về khóc
xin cha,... thế nhưng cuối cùng vì chữ "hiếu" vì thương cha, sợ mình chết rồi thì người
ta lại bắt tội cha, Mị đành quay về sống tại căn nhà lạnh lẽo, ác độc ấy như một cái xác
không hồn. Bao nhiêu niềm vui sướng, hạnh phúc của tuổi trẻ dường như đã tàn lụi và
nguội lạnh như một nắm tro tàn trong tâm hồn của người đàn bà tội nghiệp. Mị làm
lụng quanh năm suốt tháng, đầu óc không nghĩ gì ngoài chuyện đi làm, Mị quên cả
cách giao tiếp nói chuyện, khuôn mặt lúc nào cũng buồn rười rượi, đầu cúi xuống,
sống lầm lũi như một con rùa trong xó cửa. Khổ sở đến độ Mị còn ý thức một cách
đau đớn tột cùng rằng: "ở lâu trong cái khổ, Mị cũng quen khổ rồi. Bây giờ Mỵ tưởng
mình cũng là con trâu, mình cũng là con ngựa. Con ngựa chỉ biết ăn cỏ, biết đi làm mà
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hành động Mị chạy theo A Phủ
thôi", "Con ngựa, con trâu làm có lúc, đêm còn được đứng gãi chân, nhai cỏ, đàn bà
con gái nhà này vùi vào việc cả đêm cả ngày". Không chỉ khổ sở về mặt thể xác mà
cuộc đời của Mị còn là những đày đọa về mặt tinh thần, Mị phải sống với người mình
không yêu, phải từ bỏ mối tình dang dở của mình, không còn được thổi sáo, thổi lá,
chơi xuân cùng chị em như khi còn ở nhà. Mị hoàn toàn mất hết quyền tự do và mưu
cầu hạnh phúc, căn buồng Mị ở chẳng khác nào một cái nhà tù khi mà chỉ có một ô
cửa bé bằng bàn tay "lúc nào cũng thấy trăng trắng không biết là sương hay là nắng".
Và cuộc đời của Mị chính là một bản án chung thân không hồi kết, Mị sống trong
cảnh đau khổ tột cùng ấy sao có thể không chai lì, tuyệt vọng và chết lặng cho được.
Một sự chuyển biến, một bước ngoặt lớn trong cuộc đời Mị khởi đầu cho sự tự giải
thoát khi chạy theo A Phủ ấy là nhờ vào âm thanh của sự sống: Tiếng sáo gọi bạn tình
mùa xuân réo rắt, vui nhộn quẩn quanh. Nó đã khơi gợi lại trong lòng Mị biết bao
nhiêu kỷ niệm, khiến lòng Mị sống lại những xúc cảm ham sống, ham hạnh phúc, Mị
nhẩm hát theo tiếng sáo, rồi Mị cũng học theo người ta uống rượu, uống ừng ực từng
bát. Đỉnh điểm của sự ý thức và sức sống mãnh liệt trong tâm hồn Mị được bộc lộ khi
Mị ý thức một cách mạnh mẽ rằng:"Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui
như những đêm Tết ngày trước. Mị trẻ, Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu
người có chồng cũng đi chơi Tết". Mị vào buồng mặc váy hoa, vấn lại tóc định đi
chơi, thì A Sử về nó trói Mị vào cột nhà, ngay lúc này đây lòng Mị vẫn bay theo
những tiếng sáo ngoài đường, rồi khi trở lại thực tại, Mị nghĩ về chuyện đã từng có
một người đàn bà trong nhà này bị trói cho đến chết. Một kể vốn trước đây đã không
còn thiết tha chuyện chết hay sống gì vậy mà giờ đây lại thấy sợ hãi, "Mị sợ quá, Mị
cựa quậy xem mình còn sống hay đã chết. Cổ tay, đầu, bắp chân bị dây trói xiết lại,
đau từng mảnh thịt". Điều đó cho thấy một cách rõ ràng rằng Mị vẫn còn yêu cuộc đời
này lắm, vẫn còn những khao khát được sống, được hạnh phúc, được tự do, Mị không
muốn chết vào lúc này, đời Mị còn dài lắm, dù rằng Mị cũng chưa nghĩ ra được giải
pháp giải thoát cho bản thân.
Đến khi chứng kiến cảnh A Phủ bị trói đứng giữa sân vì làm mất một con bò và có thể
phải đền mạng vì con bò ấy, Mị thoạt đầu tỏ ra chẳng quan tâm, bởi lẽ Mị lo cho thân
mình còn chưa xong, nói gì đến những kẻ khác. Thế nhưng khi tận mắt chứng kiến
giọt nước cay đắng, xót xa của một người đàn ông "dòng nước mắt lấp lánh bò xuống
hai hõm má đã xám đen" của A Phủ, lòng Mị đã có những biến đổi lớn. Mị thấy căm
giận, phẫn nộ trước sự bất công và độc ác của đám người nhà thống lý Pá Tra, thấy
thương xót và đồng cảm cho cuộc đời vừa mới bắt đầu của A Phủ mà nay lại sắp phải
chấm dứt chỉ vì cái sự nghèo đói và cách biệt tầng lớp. Từ một người phụ nữ yếu đuối,
ấy vậy mà Mị lại quyết tâm giải cứu A Phủ, mở cho anh một con đường mới. Ban đầu
có lẽ Mị đã định rằng mình dù gì có chết cũng phải là ma của nhà này, thế nên cô
quyết định hy sinh để cắt dây trói cho A Phủ, còn bản thân ở lại chịu tội. Tuy nhiên,
sau khi thấy người đàn ông trước mặt dù đã sức cùng lực kiệt, khuỵu xuống vì đói rét,
Văn mẫu lớp 12: Phân tích hành động Mị chạy theo A Phủ
nhưng vẫn gắng gượng đứng dậy, dùng hết sức bình sinh sinh chạy, lăn xuống dưới
sườn đồi để mưu cầu sự sống. Trong lòng Mị bỗng nhiên vỡ ra một cái gì đó, phải rồi
Mị đã giải thoát được cho người khác thì cớ sao không thể tự giải thoát cho mình, và
thế là Mị không còn do dự gì nữa, chạy lao theo A Phủ. Câu nói "Cho tôi theo với, ở
đây thì chết mất" vừa là lời giải thích với A Phủ, vừa là những ý thức sâu sắc của Mị
về cuộc đời đầy bế tắc và đen tối ở nhà thống lý Pá Tra, đồng thời cũng bộc lộ cả sức
sống tiềm tàng mãnh liệt, sự vùng dậy mạnh mẽ của nhân vật này để đi theo tiếng gọi
của tự do, của hạnh phúc, mong muốn khao khát được làm lại một cuộc đời mới, một
cuộc đời do chính bản thân mình định đoạt làm chủ. Hành động bỏ trốn của Mị, đã
kéo Mị ra khỏi ách thống trị đàn áp tàn ác của cường quyền và thần quyền phong kiến,
trở thành động lực, tấm gương cho nhiều những người phụ nữ có chung số phận với
Mị ở Hồng Ngài nói riêng và vùng núi phía Bắc nói riêng. Cũng lại chứng minh được
rằng sự đàn áp của cường quyền và thần quyền không bao giờ có thể giam cầm được
những con người có tâm hồn khao khát tự do, có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ, mà chỉ
có thể giam cầm được thể xác của họ mà thôi.
Hành động của chạy theo A Phủ của Mị là một hành động mang tính bước ngoặt lớn,
minh chứng rằng một con người chỉ cần có tấm lòng khao khát tự do, sự vùng dậy
mạnh mẽ, sức sống tiềm tàng mãnh liệt thì họ có thể tự giải thoát cho mình bất cứ lúc
nào. Đánh dấu một bước chuyển biến mới trong tư duy của những con người ở miền
núi, cường quyền và thần quyền phong kiến đã đến ngày tận thế, suy tàn, không còn
phù hợp trong thời đại mới, không còn đủ sức để đàn áp con người thấp cổ bé họng
nữa. Mà có thể một mai đây chính nó sẽ bị những con người này lật đổ, để xây dựng
một xã hội mới tốt đẹp hơn công bằng hơn.