-
Thông tin
-
Hỏi đáp
Phân tích nhân vật Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa | Văn mẫu lớp 12
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa gồm 15 bài văn mẫu siêu hay. Qua phân tích nhân vật Phùng các bạn học sinh có thể lựa chọn cho mình một cách tiếp cận, một giọng điệu văn thích hợp, để sau đó nó trở thành kiến thức tâm đắc của chính mình.
Chủ đề: Văn mẫu 12 498 tài liệu
Môn: Ngữ Văn 12 841 tài liệu
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
Dàn ý phân tích nhân vật Phùng Dàn ý số 1 I. Mở bài
● Nguyễn Minh Châu là nhà văn không ngừng trăn trở về số phận nhân dân và
trách nhiệm của nhà văn, của người nghệ sĩ.
● Chiếc thuyền ngoài xa là tác phẩm kết tinh những đặc sắc nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu.
● Tác phẩm cũng đưa ra những quan niệm của tác giả về trách nhiệm, vai trò của
một người nghệ sĩ, điều này thể hiện qua hình tượng nhân vật nhiếp ảnh Phùng. II. Thân bài
1. Một tâm hồn nghệ sĩ nhạy cảm, say mê với cái đẹp
- Phùng là người say mê nghệ thuật, có trách nhiệm với công việc: sẵn sàng bỏ cả vài
tuần để đi săn lùng một bức ảnh đẹp, loay hoay suốt mấy ngày vẫn chưa tìm được bức ảnh ưng ý.
- Tâm hồn nghệ sĩ nhạy cảm với cái đẹp: trong một thoáng nhìn anh đã phát hiện ra
cảnh đắt trời cho để chớp lấy,
● Nhận xét “một bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ”, một vẻ đẹp toàn bích.
● Bối rối trước cái đẹp: “trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào”, nhận ra rằng
“bản thân cái đẹp chính là đạo đức”
- Nhận xét: Không chỉ nhạy bén trước cái đẹp, Phùng còn có cả những suy tưởng sâu
sắc về quan hệ giữa cái đẹp với cái thiện: cái đẹp thực sự phải có khả năng thanh lọc tâm hồn con người.
2. Một tấm lòng luôn trăn trở về thân phận con người
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
● Trước cảnh bạo hành trong gia đình hàng chài, lúc đầu Phùng kinh ngạc tột độ:
“chỉ biết há mồm ra mà nhìn”, nhưng sau đó đã vứt máy ảnh xuống chạy nhào
tới. Khi chứng kiến thêm một lần nữa, Phùng đã can ngăn, rồi bị thương phải vào viện điều trị.
● Sau câu nói của người đàn bà ở tòa án (xin không bỏ chồng), Phùng cảm thấy
bức xúc, “cảm thấy gian phòng ngủ lồng lộng gió biển của Đẩu bị hút hết
không khí, trở nên ngột ngạt” nên đã vén màn bước ra ngoài như muốn đòi lại công lí cho chị ta.
● Khi nghe câu chuyện của người đàn bà, trăn trở, âm day dứt trong lòng cho số
phận những gia đình giống như gia đình Phác, anh xách máy ảnh đi lang thang.
● Nhận xét: Mặc dù chưa quen nghịch lí trong cuộc đời nhưng trong anh vẫn là
phẩm chất tốt đẹp của người chiến sĩ căm ghét những bất công, sẵn sàng hành
động vì lẽ công bằng.
3. Là nhân vật tự ý thức
● Ban đầu, Phùng là người nghệ sĩ có thái độ dễ bằng lòng, nhìn đời bằng con
mắt đơn giản một chiều (nghĩ đơn giản rằng những kẻ đi theo ngụy là xấu “lão
ta hồi 75 có đi lính ngụy không?”), không sẵn sàng đối mặt với nghịch lí cuộc đời.
● Phùng cảm thông cho số phận của người đàn bà hàng chài, cuộc đời và câu
chuyện của chị ở tòa án đã giúp Phùng vỡ lẽ ra nhiều điều, anh biết chấp nhận
những điều nghịch lí ở đời.
● Thông qua những cảm nhận của Phùng, nhà văn gửi đến người đọc những nhận
thức sâu sắc về cuộc đời, về nghệ thuật: cần phải có cái nhìn đa diện nhiều
chiều để phát hiện ra bản chất sau vẻ đẹp của hiện tượng III. Kết bài
● Khái quát giá trị nghệ thuật: khắc họa nhân vật, xây dựng tình huống truyện, sử
dụng ngôn ngữ linh hoạt, ...
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
● Trong tác phẩm, nhà văn đã tỏ ra cảm thông sâu sắc trước cuộc đời khốn khổ
của người đàn bà hàng chài, đồng thời ngợi ca và phát hiện những phẩm chất
mạnh mẽ của chị, tố cáo hậu quả chiến tranh để lại. Dàn ý số 2 I. Mở bài
• Giới thiệu về Nguyễn Minh Châu, truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa.
• Dẫn dắt đến nội dung cần phân tích: Nổi bật trong tác phẩm là hình ảnh nhân vật Phùng. II. Thân bài
1. Một người nghệ sĩ chân chính
- Phùng là một người nghệ sĩ say mê cái đẹp, có trách nhiệm với công việc.
• Để có thể xuất bản một bộ lịch nghệ thuật về thuyền và biển, trưởng phòng đã
đề nghị nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng đi chụp thực tế bổ sung một bức ảnh cảnh
biển buổi sáng có sương mù.
• Nhân chuyến thăm Đẩu - người bạn chiến đấu năm xưa, Phùng đi tới một vùng
biển từng là chiến trường cũ.
• Phùng đã phục kích mấy buổi sáng mà vẫn chưa chụp được bức ảnh nào. Sau
gần một tuần lễ, Phùng quyết định thu vào tờ lịch cảnh thuyền thu lưới vào buổi bình minh.
- Tâm trạng của họa sĩ Phùng khi phát hiện ra khung “cảnh trời cho đắt giá”: bối rối
trước cái đẹp “trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào”, nhận ra rằng “bản thân cái
đẹp chính là đạo đức”. Đó là niềm hạnh phúc của người nghệ sĩ khi bắt gặp cái đẹp,
anh nhận ra vai trò thực sự của nghệ thuật.
2. Một con người giàu tình yêu thương
- Khi chứng kiến cảnh tượng đằng sau bức tranh toàn bích:
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
• Một người đàn bà thô kệch xấu xí, mặt đầy sự mệt mỏi bước ra và một lão
chồng với tấm lưng rộng, mái tóc tổ quạ, đôi mắt độc dữ cùng bước ra từ con thuyền.
• Lão chồng độc ác, vũ phu: “dùng chiếc thắt lưng quật tới tấp vào lưng người
đàn bà”, “vừa đánh vừa nguyền rủa bằng cái giọng rên rỉ đau đớn”. Thằng bé
Phác - đứa con trai cầm sợi dây thắt lưng định lao đến đánh bố để bảo vệ mẹ…
• Thái độ của Phùng: “kinh ngạc đến mức trong mấy phút đầu, tôi cứ đứng há
mồm ra mà nhìn”, sau đó là chạy tới để can ngăn người đàn ông.
- Khi ở tòa, Phùng cảm thấy bức xúc:
• “Cảm thấy gian phòng ngủ lồng lộng gió biển của Đẩu bị hút hết không khí, trở
nên ngột ngạt” khi người đàn bà xin Đẩu đừng bắt mình bỏ chồng, nên đã vén
màn bước ra ngoài như muốn đòi lại công lý cho người đàn bà hàng chài.
• Sau khi nghe xong toàn bộ câu chuyện câu chuyện của người đàn bà, cảm thấy
trăn trở, day dứt trong lòng cho số phận những gia đình giống như gia đình
Phác, anh xách máy ảnh đi lang thang.
=> Nhận xét: Một con người căm ghét những bất công, sẵn sàng hành động vì lẽ công bằng. III. Kết bài
Khẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa.
Cảm nhận chung về nhân vật Phùng. Dàn ý số 3 I. Mở bài
Giới thiệu về Nguyễn Minh Châu, truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa.
Giới thiệu về nhân vật Phùng - nhân vật chính của tác phẩm. II. Thân bài
1. Phùng là một người nghệ sĩ nhạy cảm với cái đẹp
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
- Để có thể xuất bản một bộ lịch nghệ thuật về thuyền và biển, trưởng phòng đã đề
nghị nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng đi chụp thực tế bổ sung một bức ảnh cảnh biển buổi
sáng có sương mù. Phùng đã đi đến một vùng biển cách Hà Nội hơn sáu trăm cây số.
- Sau nhiều ngày phục kích, anh đã bắt gặp một cảnh trời cho đắt giá: “… Mũi thuyền
in một nét mơ hồ loè nhòe vào bầu sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu hồng
hồng do ánh mặt trời chiếu vào. Vài bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi im phăng phắc
như tượng trên chiếc mui khum khum, đang hướng mặt vào bờ. Tất cả khung cảnh ấy
nhìn qua những cái mắt lưới và tấm lưới nằm giữa hai chiếc gọng vó hiện ra dưới một
hình thù y hệt cánh một con dơi, toàn bộ khung cảnh từ đường nét đến ánh sáng đều
hài hoà và đẹp, một vẻ đẹp thực đơn giản và toàn bích khiến đứng trước nó tôi trở nên
bối rối, trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào?”.
- Tâm trạng của Phùng: bối rối trước cái đẹp: “trong trái tim như có cái gì bóp thắt
vào”, nhận ra rằng “bản thân cái đẹp chính là đạo đức”. Đó là niềm hạnh phúc của
người nghệ sĩ khi bắt gặp cái đẹp, anh nhận ra vai trò thực sự của nghệ thuật.
2. Phùng là một con người giàu lòng vị tha, yêu thương
- Phùng chứng kiến cảnh lão đàn ông vũ phu trên chiếc thuyền chài đánh vợ một cách
tàn bạo. Tâm trạng của Phùng khi ấy “kinh ngạc”, “há mồm ra mà nhìn” và anh đã
“vứt chiếc máy ảnh xuống đất chạy nhào tới”. Phản xạ của anh trước sự kiện trên là
phản xạ tự nhiên của con người có bản chất tốt đẹp, căm ghét sự bất công, cái độc ác xấu xa.
- Sau khi nghe thấy người đàn bà cầu xin Đẩu đừng bắt mình bỏ chồng, Phùng cảm
thấy ngột ngạt “Sau câu nói của người đàn bà, tôi cảm thấy gian phòng ngủ lồng lộng
gió biển của Đẩu tự nhiên bị hút hết không khí, trở nên ngột ngạt quá…”.
- Anh cảm thấy bất bình cho người phụ nữ khổ sở phải chịu đựng những trận đánh từ
người chồng vũ phu. Nhưng sau khi nghe toàn bộ câu chuyện của người đàn bà, anh
đã có sự thay đổi về nhận thức. Đặc biệt là với người nghệ sĩ không thể đơn giản và dễ
dãi khi nhìn nhận mọi vấn đề trong cuộc sống và nhìn nhận con người. III. Kết bài
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
Đánh giá chung về nhân vật Phùng trong truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa.
Xem thêm: Dàn ý phân tích nhân vật Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa
Phân tích nhân vật Phùng - Mẫu 1
Nguyễn Minh Châu là một nhà văn tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại. Những
tác phẩm của ông luôn hướng đến các vấn đề thế sự với những quan niệm nhân sinh
sâu sắc. Đánh giá về vai trò, vị trí của ông trong nền văn học đổi mới, có người nhận
định rằng Nguyễn Minh Châu "người mở đường tinh anh cho văn học Việt Nam hiện
đại". Suốt quá trình cống hiến của mình, Nguyễn Minh Châu đã để lại nhiều tác phẩm
giá trị, trong đó có thể kể đến truyện ngắn Người đàn bà hàng chài. Tác phẩm được
viết vào năm 1983, sau gần 10 năm đất nước giải phóng. Trong truyện ngắn, nhân vật
Phùng là nhân vật nhận thức, thông qua Phùng, tác giả gửi gắm những thông điệp vô
cùng sâu sắc đến người đọc.
Phùng từng là một người lính, anh dùng cả tuổi trẻ của mình để đấu tranh cho tự do.
Bước ra từ chiến thắng hào hùng của dân tộc 1975, con người yêu nước ấy trở về với
cuộc sống hòa bình, sống bằng nghề nhiếp ảnh. Trong công việc, Phùng là một người
có trách nhiệm, nhận được nhiệm vụ chụp bộ ảnh về cảnh biển mà cấp trên giao phó,
anh không chối từ hay ngần ngại mà sẵn sàng đi thực tế về vùng biển miền Trung để
tác nghiệp. Để có một bức ảnh ưng ý anh thậm chí đã bỏ ra cả tuần lễ để “phục kích”
trên bãi biển, anh ý thức được trách nhiệm của bản thân mình trong công việc nên
không thể trở về nếu chưa có một bức ảnh ưng ý. Và rồi, giây phút ấy cũng đến, đó là
khi đôi mắt người nghệ sĩ ấy bắt gặp cảnh tượng chưa từng có, một cảnh “đắt” trời cho:
“Trước mặt tôi là một bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ. Mũi thuyền in một
nét mơ hồ lòe nhòe vào bầu sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu hồng do ánh
mặt trời chiếu vào. Vài bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi im phăng phắc như tượng trên
chiếc mui khum khum, đang hướng mặt vào bờ".
Bằng sự tinh tế, nhạy cảm, say mê và những rung động chân thành, Phùng đã cảm
nhận bức tranh ấy như một "bức tranh mực tàu" giá trị, đó là cảnh "đắt trời cho" được
vẽ nên vô cùng tỉ mỉ, đẹp đẽ. Bức tranh ấy đã khơi gợi trong Phùng sự thiên lương,
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
thanh lọc cả tâm hồn, rồi anh chợt nhận ra rằng "cái đẹp chính là đạo đức". Phải là
một nghệ sĩ biết yêu mến cái đẹp, biết rung động trước cái đẹp và trân quý những giây
phút tuyệt vời của thiên nhiên, tạo hóa và cuộc sống đời thường mới có ánh nhìn đầy sâu sắc đến thế.
Không chỉ là một người lính yêu nước, một nhiếp ảnh gia tinh tế mà Phùng còn là hiện
thân của một con người nhân hậu, tốt bụng và giàu lòng trắc ẩn. Khi nhận ra đằng sau
bức ảnh "đắt trời cho" ấy là một hiện thực nghiệt ngã Phùng không khỏi ngạc nhiên.
Với một người lính “vào sinh ra tử” để giành lại độc lập, bảo vệ cuộc sống bình yên
cho con người, anh hẳn đã rất căm ghét cái ác, cái bất công bởi thế mà càng không thể
nào không căm phẫn trước cái xấu đang diễn ra trước mắt mình. Những năm tháng
chiến trường oanh liệt qua đi, anh và đồng đội cả tuổi trẻ để dành lại hạnh phúc ấm no
cho nhân dân mình. Nhưng giờ đây, trước mắt anh lại là tình cảnh trớ trêu của một gia
đình không hạnh phúc, một người vợ đằng sau vẻ khắc khổ của những vết rỗ trên
khuôn mặt còn là nỗi đau về thể xác và tinh thần của những trận đòn roi tàn nhẫn.
Hiện thực tàn nhẫn được phơi bày ra trước mắt khiến Phùng “kinh ngạc đến mức,
trong mấy phút đầu, tôi cứ đứng há mồm ra mà nhìn”.
Những ngày tiếp theo ở lại, Phùng lại phải chứng kiến những trận đòn roi mà người
chồng kia hành hạ chính vợ mình. Không cầm lòng được, Phùng phải bảo vệ người
đàn bà tội nghiệp đó. Người nhiếp ảnh gia đã dùng bản lĩnh và sức lực của một người
lính năm xưa để cho hắn một bài học: "Tôi nện hắn cũng đã khiếp. Tôi nện hắn bằng
tay không, nhưng cú nào ra cú ấy, không phải bằng bàn tay một anh thợ chụp ảnh mà
bằng bàn tay rắn sắt của một người lính giải phóng đã từng mười năm cầm súng".
Trước cái xấu, cái đáng lên án, trong giây phút lao vào đánh gã đàn ông, anh đã tạm
gác lại trách nhiệm của một người nghệ sĩ để hành động như một con người trước những điều bất bình.
Trong những ngày ở lại cùng người bạn của mình - Đẩu, một chánh án tòa, Phùng
cũng được chứng kiến phiên tòa mà Đẩu thực hiện. Khi nghe người đàn bà trình bày
với Đẩu rằng "Quý tòa bắt tội con cũng được, phạt tù con cũng được, đừng bắt con bỏ
nó..." lòng Phùng như nghẹn lại, sự bức bối đến khó chịu xâm chiếm tâm trí nhân vật
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
"Sau câu nói của người đàn bà, tôi cảm thấy gian phòng ngủ lồng lộng gió biển của
Đẩu tự nhiên bị hút hết không khí, trở nên ngột ngạt quá". Và khoảnh khắc nghe được
những lời thật tâm từ người đàn bà, Phùng cũng không khỏi xúc động và nhận ra nhiều điều.
Đằng sau sự cảm thương sâu sắc trước hoàn cảnh đáng thương của người đàn bà hàng
chài còn là một tấm lòng trăn trở, lo âu trước số phận con người của nghệ sĩ Phùng.
Đó là nỗi trăn trở về cuộc sống của con người, về những khó khăn chật vật đang vây
hãm lấy họ thời hậu chiến. Đó còn là nỗi băn khoăn về những gia đình không hạnh
phúc, về cảnh bạo lực trong cuộc sống hôn nhân. Là những đau đáu về những tổn
thương thể xác và tinh thần mà bao người phụ nữ đang phải chịu. Và hơn cả, là những
lo âu về số phận của biết bao đứa trẻ tội nghiệp, phải lớn lên trong sự chứng kiến
những cảnh tượng không tốt đẹp mà ba mẹ chúng gây ra.
Có thể nói, thông qua nhân vật Phùng, Nguyễn Minh Châu đã gửi gắm đến người đọc
những thông điệp nhân văn về nghệ thuật và cuộc sống. Nghệ thuật không phải là
những thứ đẹp đẽ xa vời, thoát ly cuộc sống mà nghệ thuật phải bước ra từ đời sống và
phục vụ cuộc sống. Mặt khác, khi nhìn cuộc sống, chúng ta phải có cái nhìn toàn diện,
đa chiều, tránh cái nhìn phiến diện, bởi cuộc sống là muôn màu, muôn vẻ với những
lăng kính khác nhau, đòi hỏi mỗi người phải chiêm nghiệm, nhìn nhận vấn đề thật sâu
sắc để thấu hiểu và cảm thông hơn.
Phân tích nhân vật Phùng - Mẫu 2
Nguyễn Minh Châu là một trong những nhà văn tiêu biểu của nền văn học Việt Nam.
Truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa của ông gửi gắm nhiều bài học giá trị. Nổi bất
trong tác phẩm là nhân vật Phùng.
Trước hết, Phùng được xây dựng với tư cách là một người nghệ sĩ chân chính, có
trách nhiệm với công việc. Theo yêu cầu của trưởng phòng, nhiếp ảnh Phùng đã quyết
định đi về một vùng biển cách Hà Nội ngoài sáu trăm cây số để thực hiện một bộ sưu
tập chuyên đề về thuyền và biển. Nhân chuyến đi, anh cũng muốn thăm người đồng
đội cũ của mình là Đẩu - nay đã là chánh án của một tòa án huyện. Phùng đã phục
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
kích mấy buổi sáng mà vẫn chưa chụp được bức ảnh nào. Sau nhiều ngày, anh đã
chớp được ra một cảnh “trời cho đắt giá”: “Mũi thuyền in một nét mơ hồ lòe nhòe vào
bầu sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu hồng hồng do ánh mặt trời chiếu
vào. Vài bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi im phăng phắc như tượng trên chiếc mui
khum khum, đang hướng mặt vào bờ. Tất cả khung cảnh ấy nhìn qua những cái mắt
lưới và tấm lưới nằm giữa hai chiếc gọng vó hiện ra dưới một hình thù y hệt cánh một
con dơi, toàn bộ khung cảnh từ đường nét đến ánh sáng đều hài hòa và đẹp, một vẻ
đẹp thực đơn giản và toàn bích…”. Trước vẻ đẹp toàn bích đó, Phùng cảm thấy bối rối
“trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào” và nhận ra rằng “bản thân cái đẹp chính là
đạo đức”. Trong khoảnh khắc đó, Phùng tưởng chính mình “vừa khám phá thấy cái
chân lý của sự toàn thiện, khám phá thấy cái khoảnh khắc trong gần tâm hồn”. Sau khi
thu vào máy ảnh khung cảnh tuyệt diệu đó, Phùng thầm nghĩ có thể trở về ngay lập tức.
Không chỉ là một nghệ sĩ, Phùng cũng là một con người với trái tim giàu tình yêu
thương. Anh phát hiện ra đằng sau khung cảnh “trời cho đắt giá” là một cảnh tượng
đau lòng. Từ chiếc thuyền nhỏ đẹp đẽ vừa rồi, một người đàn bà thô kệch xấu xí bước
ra. Khuôn mặt của chị ta toát lên vẻ mệt mỏi. Theo sau là một người đàn ông với tấm
lưng rộng, mái tóc tổ quạ, đôi mắt độc dữ. Người đàn ông đã “dùng chiếc thắt lưng
quật tới tấp vào lưng người đàn bà”, “vừa đánh vừa nguyền rủa bằng cái giọng rên rỉ
đau đớn”. Trước cảnh tượng đó, Phùng cảm thấy “kinh ngạc đến mức trong mấy phút
đầu”, “cứ đứng há mồm ra mà nhìn”. Thế rồi chẳng biết từ bao giờ, anh đã vứt chiếc
máy ảnh xuống đất chạy nhào tới để can ngăn, đến ngay cả anh cũng bị người đàn ông
vũ phu đánh. Với nhạy cảm của một người nghệ sĩ, hiện thực về gia đình người đàn bà
hàng chài đằng sau khung cảnh tuyệt đẹp đã giúp Phùng nhận ra rằng bài học to lớn.
Đằng sau cái đẹp của ngoại cảnh là cái xấu xa của cuộc sống bị khuất lấp. Và người
nghệ sĩ cần phải có cái nhìn đa diện trước cuộc sống.
Đặc biệt, k hi ở tòa án huyện, Phùng đã được lắng nghe câu chuyện về người đàn bà
hàng chài. Khi lắng nghe cuộc đối thoại giữa Đẩu và người đàn bà, Phùng “cảm thấy
gian phòng ngủ lồng lộng gió biển của Đẩu bị hút hết không khí, trở nên ngột ngạt”
nên đã bước ra ngoài để nói chuyện với người phụ đàn bà khốn khổ này. Khi nghe chị
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
ta cầu xin Đẩu đừng bắt mình bỏ chồng, Phùng cảm thấy bất bình, khó hiểu. Chỉ đến
khi nghe xong toàn bộ câu chuyện về người đàn bà hàng chài, anh mới thấy như có
“một cái gì vừa mới vỡ ra”. Phùng hiểu được rằng không nhìn hiện tượng mà đánh giá
toàn bộ bản chất của vấn đề.
Qua nhân vật Phùng, Nguyễn Minh Châu đã gửi gắm những tư tưởng nhân văn sâu
sắc. Chiếc thuyền ngoài xa là một truyện ngắn đặc sắc, giàu giá trị.
Phân tích nhân vật Phùng - Mẫu 3
Văn học hiện thực - lãng mạn 1930 - 1945 khá nổi bật với tuyến nhân vật tư tưởng
Điền trong “Giăng sáng” hay Hộ trong “Đời thừa” của văn Nam Cao. Các nhân vật
luôn có sự đấu tranh nội tâm để nhận thức và triết lí sống. Tôi khá bất ngờ khi một lần
nữa bắt gặp tuyến nhân vật này trong văn học hiện đại thời kì Đổi mới. Đó là Phùng
trong “Chiếc thuyền ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu. Nhân vật Phùng mang nhiều ý
nghĩa về quan niệm nghệ thuật và triết lí nhân sinh của nhà văn.
Phùng là người nghệ sĩ tài năng, có lòng say mê với nghề và trách nhiệm với công
việc của mình. Với nhiệm vụ của Trường phòng giao phó, Phùng quyết tâm chụp
được những bức ảnh chất lượng nhất để hoàn thiện bộ lịch năm ấy. Sau nhiều ngày
“phục kích” trên bãi biển cách Hà Nội 600km, Phùng phát hiện ra bức tranh thiên
nhiên tựa “cảnh đắt trời cho”, “tuyệt mĩ và toàn bích”. Chỉ một người nghệ sĩ tài năng
và nhạy cảm trước cảnh đẹp mới có thể nhận ra bức tranh như thế, một “bức tranh
mực tàu của một danh họa thời cổ”, “Mũi thuyền in một nét mơ hồ loè nhoè vào bầu
sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu hồng hồng của mặt trời chiếu vào”, “Vài
bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi im phăng phắc như tượng trên chiếc mui khum khum,
đang hướng vào mặt bờ”… Phùng là người nghệ sĩ chân chính khi được khám phá và
sáng tạo, khi được cảm nhận cái đẹp hài hòa giữa thiên nhiên và cuộc đời. Phùng
dường như được Nguyễn Minh Châu gắn cho sứ mệnh của người nghệ sĩ: phát hiện và
mang lại cái đẹp đến với cuộc đời.
Phùng là người nghệ sĩ có tấm lòng bao dung, không chấp nhận sự bất công nhưng lại
có cái nhìn quá đơn giản về cuộc sống. Chứng kiến cảnh tượng người đàn bà bước ra
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
từ con thuyền ngư phủ và bị chồng đánh, Phùng liền vứt chiếc máy ảnh xuống đất để
nhào tới bênh vực người đàn bà. Phùng không chịu thờ ơ trước cái bất công, trước nỗi
đau của người khác. Phùng còn đề nghị chị ly hôn để tự giải thoát hoàn cảnh bản thân.
Khi nghe lời giãi bày của người đàn bà ở tòa án huyện đặc biệt là lời van xin khẩn
thiết, Phùng không thể hiểu được, Phùng không lí giải được.
Chính điều này đã cho thấy Phùng là người có cái nhìn cuộc sống còn đơn giản, không
hiểu được cái lí của con người phải sống cuộc đời trong vòng vây cái đói nghèo,
không hiểu được tình thương đan cài với sự thù hận, giữa niềm vui với nỗi buồn.
Phùng dường như vụn vỡ lẽ: lòng tốt trong cuộc đời là thứ đáng quý nhưng chưa đủ,
phải gắn nó với từng hoàn cảnh và mối quan hệ khác nhau.
Nguyễn Minh Châu là nhà văn thường xây dựng kiểu nhân vật tư tưởng tự nhận thức,
nhân vật Phùng cũng thuộc tuyến nhân vật này. Phùng là người nghệ sĩ luôn có ý thức
hoàn thiện nhân cách. “Xách máy đi lang thang đến tận khuya”, chi tiết này gián tiếp
chứng tỏ nhận thức của Phùng đã thay đổi và anh ta để cho tâm hồn mình hòa vào một
cảnh ít thi vị “trời bắt đầu nổi sóng”, “những mảng mây đen xếp ngổn ngang trên mặt
biển đen ngòm”, “chiếc thuyền đang chống chọi với sóng giữa phá”… Người nghệ sĩ
đã không còn chỉ tha thiết với thiên nhiên mỹ lệ mà còn biết hướng ống kính đến cuộc
sống lam lũ, mưu sinh của con người, trăn trở với nỗi nhọc nhằn của cuộc sống cơ
cực. Truyện kết thúc trong nỗi trăn trở của Phùng về hình ảnh người đàn bà cứ hiện ra
sau mỗi lần anh nhìn bức ảnh chiếc thuyền ngoài xa. “Mãi mãi về sau”, cụm từ này
nhấn mạnh người nghệ sĩ sẽ phải mãi đau đáu về một kiếp nhân sinh.
Tóm lại, thông qua nhân vật Phùng trong truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” của
Nguyễn Minh Châu điển hình cho kiểu nhân vật tự nhận thức và mang thông điệp
nhân đạo mới mẻ của nhà văn. Sau cùng, Phùng đã thay nhà văn tuyên ngôn: Nghệ
thuật phải gắn liền với cuộc sống, xuất phát và quay lại để phục vụ cuộc sống.
Phân tích nhân vật Phùng - Mẫu 4
Có một nhà văn đã từng nói: “Cái đẹp chính là liều thuốc giúp trái tim của người nghệ
sĩ thăng hoa hơn. Cái đẹp thanh lọc tâm hồn con người, cái đẹp khiến cho người ta trở
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
nên thánh thiện và cao thượng hơn.” Tôi vẫn còn nhớ nhân vật Phùng trong “Chiếc
thuyền ngoài xa” (Nguyễn Minh Châu) đã từng xúc động, bối rối như thế nào khi
khám phá ra một vẻ đẹp toàn bích lúc ngắm nhìn bức tranh chiếc thuyền mờ ảo trong
sương khói. Nhân vật Phùng cũng từ bức tranh toàn bích này khám phá ra muôn màu,
muôn vẻ của cuộc sống đời thường. Và nhân vật này, cũng đã giúp cho nhà văn
Nguyễn Minh Châu thể hiện được tư tưởng, triết lý nhân văn sâu sắc về vẻ đẹp con
người, vẻ đẹp nghệ thuật, vẻ đẹp cuộc đời.
Nguyễn Minh Châu - cây bút tiên phong của văn học Việt nam thời kỳ đổi mới đã có
nhiều tác phẩm ấn tượng. Một trong những tác phẩm thành công của ông là "Chiếc
thuyền ngoài xa". Truyện ngắn được sáng tác năm 1983 đến năm 1987 in trong truyện
ngắn cùng tên. Truyện ngắn tiêu biểu cho cảm hứng đời tư thế sự, tiêu biểu cho xu
hướng chung của văn học thời kì đổi mới. truyện ngắn có một tình huống truyện hết
sức độc đáo. Tình huống ấy được thể hiện qua nhãn quan của nghệ sĩ nhiếp ảnh
Phùng. Nhân vật này được coi là nhân vật thể hiện triết lý cũng như quan điểm của tác
giả, là phương tiện để tác giả mang suy nghĩ của mình đưa đến cho người đọc.
Nhân vật Phùng được khám phá ở vẻ đẹp của một người lính và của một người nghệ
sĩ. Đó là con người có tâm hồn tinh tế, nhạy cảm, mang trong mình tình yêu cái đẹp
mãnh liệt. Đồng thời anh cũng là một con người nhân hậu, giàu trách nhiệm với cuộc
đời. Phùng là nghệ sĩ nhiếp ảnh, theo yêu cầu của trưởng phòng, anh tới một vùng
biển từng là chiến trường xưa của anh để chụp những bức ảnh cho tấm lịch nghệ thuật
thuyền và biển. Tại đây anh đã nhận thức được nhiều điều. Cảm xúc của nhân vật này
qua những phát hiện của mình đã thể hiện nội tâm cũng như suy nghĩ của anh, giúp
người đọc cảm nhận vẻ đẹp nơi con người này.
Trước hết, anh là một nghệ sĩ chân chính, nhạy cảm và có tình yêu cái đẹp mãnh liệt.
Điều đó được thể hiện qua tâm hồn tinh tế với những rung cảm rất mãnh liệt, luôn
khao khát tìm kiếm cái đẹp hoàn mỹ. Anh sẵn sàng bỏ ra hàng tuần để săn lùng bức
ảnh đẹp. Nhờ vậy mà sau mấy buổi sáng "phục kích", anh đã chụp được "cảnh đắt trời
cho". Đó là cảnh ban mai vùng ven biển, với "mũi thuyền in một nét mơ hồ lòe nhòe
vào bầu sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu hồng hồng do ánh mặt trời
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
chiếu vào". Với tâm hồn nghệ sĩ của mình, anh đắm say, ca tụng cảnh đẹp như "bức
tranh mực tàu của danh họa thời cổ". Rồi anh cảm thấy tràn ngập niềm hạnh phúc" bối
rối, trái tim như có gì đó bóp thắt vào". Anh thấy được cái khoảnh khắc trong ngần
của tâm hồn, cảm nhận được chân - thiện - mỹ của cuộc đời. Anh cảm thấy tâm hồn
mình như được thanh lọc, trở nên trong trẻo và thanh khiết. Từ đó, anh nhận thức "bản
thân cái đẹp là đạo đức". Bằng con mắt và tâm hồn nghệ sĩ của mình, anh đã đưa đến
cho người đọc một quan niệm về cái đẹp. Đó chính là cái đẹp là phải có tác dụng
thanh lọc tâm hồn, hướng con người đến cái hoàn mỹ.
Phẩm chất nghệ sĩ của Phùng thể hiện qua cách anh cảm nhận sâu sắc về cuộc sống và
con người. Phùng đã phát hiện ra sự đối lập trong bức tranh miền biển: Phát hiện thứ
nhất đầy vẻ thơ mộng. Anh cảm nhận được vẻ đẹp mơ màng, huyền ảo của thiên nhiên
vùng biển, đặc biệt là hình ảnh chiếc thuyền ngoài xa trên biển sớm mờ sương. Từ góc
độ của một người nghệ sĩ nhiếp ảnh, Phùng hài lòng với những gì mình đã kịp ghi lại
trong ống kính. Bức ảnh ấy là sáng tạo, là công sức của một đời nghệ sĩ, là khoảnh
khắc bùng phát của niềm đam mê nghệ thuật. Phát hiện thứ hai đầy nghịch lí khi con
thuyền tiến vào bờ. Người nghệ sĩ đã tận mắt chứng kiến một sự thật nghiệt ngã, sự
bạo hành gia đình. Người chồng đánh đập vợ một cách dã man, vừa đánh vừa chửi
"mày chết đi cho ông nhờ", "chúng mày chết đi cho ông nhờ". Người vợ thì cam chịu
trận đòn, không hề phản kháng lại. Đứa con thương mẹ, xông vào đánh lại bố thì bị ăn
hai cái tát. Một cảnh bạo lực gia đình diễn ra ngay trước mắt Phùng. Nó hoàn toàn trái
ngược với cảnh đẹp thơ mộng nơi đây. Mặc dù khám phá ra những đối lập song Phòng
không quay lưng lại với sự thật cho dù nó phũ phàng, trần trụi. Anh đã hai lần chứng
kiến cảnh người đàn ông đánh đập vợ một cách tàn nhẫn và trực tiếp nghe câu chuyện
của người đàn bà hàng chài ở tòa án huyện, từ đó dẫn đến sự thay đổi trong cách nhìn
của Phùng về nghệ thuật và cuộc đời: từ mơ mộng, bay bổng đến sững sờ, vỡ lẽ, từ
thương hại, bất bình đến cảm thông, thấu hiểu. Đó cũng là quá trình đi tìm bản chất
nghệ thuật và cuộc sống của người nghệ sĩ.
Không chỉ là người có tâm hồn nghệ sĩ, nhân vật Phùng còn là một người lính với tấm
lòng nhân hậu, cao đẹp. Anh là chiến sĩ từng tham gia kháng chiến chống Mỹ, luôn
tôn trọng lẽ phải và sự công bằng xã hội. Hai lần chứng kiến cảnh người đàn ông đánh
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
vợ, Phùng xông vào can thiệp, chân thành muốn giúp đỡ người đàn bà đáng thương,
dũng cảm bênh vực những phận người khốn khổ, mở rộng hồn mình để lắng nghe
“những vang động của đời”. Với anh - một người đã trải qua bao nhiêu khó khăn, vượt
qua thời kỳ khó khăn của chiến tranh, anh không thể để cảnh bạo hành này tiếp tục
diễn ra. Anh đã nói chuyện này với chánh án Đẩu- bạn của anh. Anh mong muốn
mình có thể giúp gì được cho người đàn bà nghèo khổ kia. Quả là một người chính
nghĩa, luôn đứng về lẽ phải, muốn bảo vệ lẽ phải và phê phán tố giác những điều xấu, điều ác.
Ngoài ra, nhân vật Phùng còn là người chịu thay đổi suy nghĩ cho phù hợp với hoàn
cảnh, không bảo thủ, chấp nhận những cái sai của mình. Ngay từ ban đầu, khi chụp
được "cảnh đắt trời cho", anh đã cho rằng cái đẹp là đạo đức, có tác dụng thanh lọc
tâm hồn con người. Nhưng khi chứng kiến cảnh bạo hành bên chiếc xe tăng hỏng
cùng với những tâm sự của người đàn bà hàng chài, anh đã nhận ra những điều mới.
Anh nhận thức được là phải nhìn nhận mọi việc một cách toàn diện Triết lý mà Phùng
nhận ra cũng chính là thông điệp mà nhà văn muốn gửi gắm. Nghệ thuật không chỉ bắt
nguồn từ cuộc sống mà phải gắn liền với cuộc sống.
Xuất thân từ một người lính bước ra từ chiến tranh, Phùng đã có quá trình tự nhận
thức về cuộc đời: đằng sau câu chuyện của gia đình hàng chài là cả một vấn đề nhân
sinh và để nhận ra được điều đó cần phải có cái nhìn đa chiều, sâu sắc. Nhân vật
Phùng thuộc kiểu nhân vật tự nhận thức. Anh hội tụ trong mình vẻ đẹp của một người
nghệ sĩ chân chính và vẻ đẹp của một người lính có tấm lòng nhân hậu. Nguyễn Minh
Châu đã khắc họa thành công nhân vật này trong một tình huống đầy nghịch lý với
điểm nhìn trần thuật độc đáo. Câu chuyện được kể dưới cái nhìn của Phùng nên càng
gần gũi, chân thực và sâu sắc hơn.
Xây dựng tình huống truyện độc đáo, hấp dẫn, mang ý nghĩa phát hiện về đời sống.
Tác giả đã tạo ra nhiều tình huống như thế vừa nối tiếp nhau trong mạch truyện, lại
vừa đột ngột, bất ngờ giúp người đọc nhận ra bản chất của sự việc một cách thú vị,
thấm thía để hiểu sâu sắc chủ đề của tác phẩm. Các tình huống truyện cứ thế nối tiếp
nhau và được Nguyễn Minh Châu đẩy lên cao trào, ngày càng xoáy sâu hơn để phát
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
hiện, khám phá tính cách con người và sự thật cuộc đời. Nghệ thuật kể chuyện sinh
động: người kể chuyện là Phùng. Qua đó tác giả đã tạo ra một điểm nhìn trần thuật sắc
sảo, tăng cường khả năng khám phá đời sống của tình huống truyện, lời kể trở nên
khách quan, chân thực, giàu tính thuyết phục.
Những thay đổi trong nhận thức của nhân vật Phùng là bước ngoặt quan trọng giúp
nhà văn Nguyễn Minh Châu truyền tải thông điệp của mình. Thêm vào đó, đây cũng
chính là sự củng cố cho bản thân nhà văn với tư duy văn học đầy mới mẻ của mình:
“Văn học và đời sống là những đường tròn đồng tâm và tâm điểm chính là con người.”
Phân tích nhân vật Phùng - Mẫu 5
Nghệ thuật có phải lúc nào cũng chỉ bao hàm những cái đẹp hay không? Không, nghệ
thuật sẽ không có giá trị nếu nó chỉ tồn tại bấy nhiêu đó, mà nghệ thuật là vì con
người, vì cuộc đời mà trở nên đẹp hơn. Thế nên, nghệ thuật sẽ mất đi cái chân thiện
mỹ của nó nếu nghệ thuật không bao gồm cả những cái xấu, cái tồi tàn để làm bật dậy
những bản tính tốt đẹp của những người yêu nghệ thuật. Cũng giống như hình ảnh
người nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa, một truyện ngắn mang
phong cách tự sự - triết lí của Nguyễn Minh Châu. Ông được mệnh danh là cây bút
tiên phong của văn học Việt Nam thời kỳ đổi mới. Chính cái lối viết độc đáo của nhà
văn đã khắc họa hình ảnh, những giá trị sâu sắc thông qua nhân vật Phùng.
Trước hết, Phùng là một người lính trở về với chiến trường xưa, nơi anh từng chiến
đấu trong thời kì kháng chiến chống đế quốc Mỹ với tư cách là một nghệ sĩ nhiếp ảnh.
Anh được giao nhiệm vụ thực hiện bộ lịch nghệ thuật mà trong đó anh phải bổ sung
một bức ảnh với cảnh biển buổi sáng có sương mù. Để thâu tóm và chiêm ngưỡng
được cái vẻ đẹp “trời cho” ấy, anh đã phải chờ đợi kiên nhẫn, “phục kích” hết mấy
buổi sáng. Thế là cuối cùng cái sự chờ đợi kiên nhẫn của anh cũng được đền đáp. “Có
lẽ suốt một đời cầm máy ảnh chưa bao giờ tôi được thấy một cách “đắt” trời cho như
vậy”. Cảnh trời đẹp đẽ đến nỗi khiến Phùng ngỡ rằng trước mắt anh là “một bức tranh
mực tàu của một danh họa thời cổ”. Mà trong khung cảnh đầy những sương mù trắng
vây quanh, người lớn lẫn trẻ con ngồi im phăng phắc trên mui khum khum của một
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
chiếc thuyền đang tiến vào bờ. Tất cả không gian như lặng tờ, nhìn qua mắt lưới và
tấm lưới nằm giữa hai chiếc gọng vó như một vẻ đẹp “toàn bích khiến đứng trước nó
tôi trở nên bối rối, trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào”. Phải chăng đó là cái nhức
nhói trong sung sướng của một người nghệ sĩ khi gặp được cảnh tượng đầy đẹp đẽ và
có sức hút như thế. Vậy nên Phùng là một người nghệ sĩ chân chính, là người dễ xúc
động trước cái đẹp nên mới mang những xúc cảm như thế. Chỉ có người yêu nghệ
thuật mới thấy cái Chân Thiện Mỹ trong cái đẹp. “Chẳng biết ai đó đã phát hiện ra bản
thân cái đẹp chính là đạo đức?”
Phùng còn là một người lính ghét áp bức bất công, sẵn sàng làm mọi thứ vì lẽ phải và
công bằng. Là một nghệ sĩ anh ghét những cái xấu và lên án chúng. Và hơn thế, anh
còn là người lính không sợ chết để chiến đấu vì Tổ quốc nên anh sao có thể đứng yên
khi thấy cảnh lão đàn ông quật chiếc thắt lưng tới tấp vào lưng người đàn bà như thế.
Anh là người nhìn đời bằng con mắt nghệ sĩ, anh với cái nhìn rung động, say mê trước
cái đẹp nay lại bàng hoàng khi chứng kiến một cảnh bạo hành như thế. Anh cứ “đứng
há mồm ra mà nhìn”. Rồi cũng chẳng biết khi nào, cái bản tính ghét cay ghét đắng cái
xấu lại nổi lên trong Phùng, anh “vứt chiếc máy ảnh xuống đất chạy nhào tới”. Anh
chẳng quan tâm đến thứ quý giá nhất của một người nghệ sĩ nhiếp ảnh. Anh tức giận
trước cái hành động bạo hành của lão đàn ông kia. Phùng vứt bỏ phương tiện nghệ
thuật để cứu lấy người vô tội, để ngăn chặn cái ác đang diễn ra trước mắt. Dù rằng
không nhanh bằng cách thằng bé Phác chạy đến cứu mẹ nó. Nhưng đó là hành động
biểu hiện cho sự chọn lựa của người nghệ sĩ, đó là con người, và vì con người.
Lần thứ hai, “Phùng lại chứng kiến cảnh lão đàn ông đánh vợ, cảnh cô chị gái tước
đoạt con dao găm mà đứa em trai định dùng làm vũ khí để bảo vệ người mẹ đáng
thương”. “Anh không thể nén chịu hơn được nữa”, Phùng xông ra ngăn lão đàn ông,
chấm dứt hành động độc ác của lão, và chính anh cũng bị thương. Phùng khi nghe
người đàn bà từ chối việc ly hôn đã không kìm được bình tĩnh, đứng dậy vén màn và
ngồi xuống trước mặt người đàn bà làng chài. Khi nghe lời giãi bày của một người
học vấn không cao như người đàn bà làng chài đã làm cho người nghệ sĩ nhiếp ảnh
phải suy nghĩ, phải nghiền ngẫm về cuộc đời và nghệ thuật.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
Vốn dĩ nhìn đời bằng nghệ thuật và hết lòng vì cái đẹp, ngăn cản cái xấu diễn ra,
Phùng nhận ra bi kịch của gia đình làng chài, gia đình của Phác. Cuộc đời nếu chỉ
nhìn ở một góc độ thì liệu rằng ta có thể nhìn thấu cả nỗi khổ của người khác. Ví như
cảnh mũi thuyền trong làn sương thật đẹp biết bao, nhưng trên chiếc thuyền ấy lại chở
một tấn bi kịch mà nếu như Phùng không chứng kiến thì ấn tượng của anh vẫn mãi là
một cảnh đẹp. Nếu anh không gặp người đàn bà làng chài thì anh đâu biết về lý do bà
ta từ chối ly hôn với người chồng vũ phu. Một người ăn học ít như mụ cũng thấu tình
đạt lý tới mức khiến Phùng suy nghĩ về cuộc đời và suy nghĩ về góc nhìn cuộc sống.
“Lão chồng tôi khi ấy là một anh con trai cục tính nhưng hiền lành lắm”. “Đám đàn bà
hàng chài ở thuyền chúng tôi cần phải có một người đàn ông để chèo chống khi phong
ba”. “Đàn bà ở thuyền chúng tôi không thể sống cho mình như ở trên đất được”. Vậy
đấy, cuộc đời lắm lý do khiến con người ta khổ. Mà nghệ thuật nếu chỉ xuất phát và
tạo ra cái đẹp thì liệu có khiến người say mê nghệ thuật như Phùng hiểu đời hơn không?
Tóm lại, nhân vật Phùng là người chứng kiến toàn bộ quá trình của câu chuyện, là một
người lính ghét cái xấu hoành hành, và là người nghệ sĩ trân trọng cái đẹp chân thiện
mỹ. Phùng còn một nhân vật mang thông điệp mà Nguyễn Minh Châu muốn gửi gắm
đến độc giả. Đừng vì nghệ thuật mà quên cuộc đời, bởi lẽ nghệ thuật chân chính luôn
là cuộc đời và vì cuộc đời. Trước hết hãy là một nghệ sĩ biết rung động đối với những
điều bình dị xuất phát từ những điều nhỏ nhặt nhất trong cuộc sống để từ đó xây dựng
những giá trị nghệ thuật làm con người trở nên tốt đẹp hơn. “Sống đã rồi hãy viết hãy
hòa mình vào cuộc sống vĩ đại của nhân dân” (Nam Cao).
Phân tích nhân vật Phùng - Mẫu 6
Trong thể loại văn xuôi viết về người dân Việt Nam trước năm 1945 có rất nhiều tác
phẩm để đời. Với cuộc sống cùng cực dưới ách thống trị của bọn chúa đất ở miền núi,
chúng ta có "Vợ chồng A Phủ", hay chủ nghĩa anh hùng đậm chất sử thi - "Rừng Xà
nu"... Nhưng sau đó, năm 1986, xã hội có sự thay đổi, nước ta xóa bỏ bao cấp, chuyển
sang nền kinh tế thị trường vì thế văn học cũng có bước chuyển mình. Đề tài thế sự và
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
đạo đưc được các nhà văn xoáy sâu vào khai thác. Và "Chiếc thuyền ngoài xa" là một
tác phẩm tiêu biểu cho thời kỳ ấy.
Được coi là "người mở đường tinh anh và tài năng nhất"( Nguyên Hồng), Nguyễn
Minh Châu- cây bút tiên phong của văn học Việt nam thời kỳ đổi mới đã có nhiều tác
phẩm ấn tượng. Một trong những tác phẩm thành công của ông là "Chiếc thuyền ngoài
xa". Truyện ngắn được sáng tác năm 1983 đến năm 1987 in trong truyện ngắn cùng
tên. Truyện ngắn tiêu biểu cho cảm hứng đời tư thế sự, tiêu biểu cho xu hướng chung
của văn học thời kì đổi mới. truyện ngắn có một tình huống truyện hết sức độc đáo.
Tình huống ấy được thể hiện qua nhãn quan của nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng. Nhân vật
này được coi là nhân vật thể hiện triết lý cũng như quan điểm của tác giả, là phương
tiện để tác giả mang suy nghĩ của mình đưa đến cho người đọc.
Tình huống truyện trong tác phẩm là tình huống nhận thức, một tình huống bất ngờ và
đầy nghịch lý. Tình huống nhận thức này là được dành cho nhân vật Phùng. Phùng là
nghệ sĩ nhiếp ảnh, theo yêu cầu của trưởng phòng, anh tới một vùng biển từng là chiến
trường xưa của anh để chụp những bức ảnh cho tấm lịch nghệ thuật thuyền và biển.
Tại đây anh đã nhận thức được nhiều điều. Cảm xúc của nhân vật này qua những phát
hiện của mình đã thể hiện nội tâm cũng như suy nghĩ của anh, giúp người đọc cảm
nhận vẻ đẹp nơi con người này.
Trước hết, anh là người có tâm hồn nghệ sĩ.Sau mấy buổi sáng "phục kích", anh đã
chụp được "cảnh đắt trời cho". Đó là cảnh ban mai vùng ven biển, với "mũi thuyền in
một nét mơ hồ lòe nhòe vào bầu sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu hồng
hồng do ánh mặt trời chiếu vào". Với tâm hồn nghệ sĩ của mình, anh đắm say, ca tụng
cảnh đẹp như "bức tranh mực tàu của danh họa thời cổ". Rồi anh cảm thấy tràn ngập
niềm hạnh phúc "bối rối, trái tim như có gì đó bóp thắt vào". Anh thấy được cái
khoảnh khắc trong ngần của tâm hồn, cảm nhận được chân- thiện - mĩ của cuộc đời.
Anh cảm thấy tâm hồn mình như được thanh lọc, trở nên trong trẻo và thanh khiết. Từ
đó, anh nhận thức "bản thân cái đẹp là đạo đức". Bằng con mắt và tâm hồn nghệ sĩ của
mình, anh đã đưa đến cho người đọc một quan niệm về cái đẹp. Đó chính là cái đẹp là
phải có tác dụng thanh lọc tâm hồn, hướng con người đến cái hoàn mĩ.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
Không chỉ là người có tâm hồn nghệ sĩ, nhân vật Phùng còn là một người tốt bụng, có
lòng đồng cảm với mọi người, mang những đức tính của một người chiến sĩ. Điều này
được thể hiện qua phát hiện thứ hai của anh. Từ chiếc thuyền đẹp như ngư phủ kia,
bước ra một cặp vợ chồng: người đàn bà xấu xí mỏi mệt, người đàn ông thô kệch dữ
dằn. Họ là những con người hiện thân cho sự lam lũ, nhọc nhằn, nghèo khó của người
dân hàng chài. Sẽ không có gì nếu cảnh tượng nghiệt ngã này không xảy ra trước mắt
anh. Người chồng đánh đập vợ một cách dã man, vừa đánh vừa chửi "mày chết đi cho
ông nhờ", "chúng mày chết đi cho ông nhờ". Người vợ thì cam chịu trận đòn, không
hề phản kháng lại. Đứa con thương mẹ, xông vào đánh lại bố thì bị ăn hai cái tát. Một
cảnh bạo lực gia đình diễn ra ngay trước mắt Phùng. Mặc dù đã chứng kiến biết bao
cảnh đau thương trên chiến trường nhưng anh vẫn không khỏi kinh ngạc trước sự việc
này. Nó hoàn toàn trái ngược với cảnh đẹp thơ mộng nơi đây. Với anh- một người đã
trải qua bao nhiêu khó khăn, vượt qua thời kì khó khăn của chiến tranh, anh không thể
để cảnh bạo hành này tiếp tục diễn ra. Anh đã nói chuyện này với chánh án Đẩu- bạn
của anh. Anh mong muốn mình có thể giúp gì được cho người đàn bà nghèo khổ kia.
Quả là một người chính nghĩa. Anh luôn đứng về lẽ phải, muốn bảo vệ lẽ phải và phê
phán tố giác những điều xấu, điều ác.
Ngoài ra, nhân vật Phùng còn là người chịu thay đổi suy nghĩ cho phù hợp với hoàn
cảnh, không bảo thủ, chấp nhận những cái sai của mình. Ngay từ ban đầu, khi chụp
được "cảnh đắt trời cho", anh đã cho rằng cái đẹp là đạo đức, có tác dụng thanh lọc
tâm hồn con người. Nhưng khi chứng kiến cảnh bạo hành bên chiếc xe tăng hỏng
cùng với những tâm sự của người đàn bà hàng chài, anh đã nhận ra những điều mới.
Anh nhận thức được là phải nhìn nhận mọi việc một cách toàn diện Triết lý mà Phùng
nhận ra cũng chính là thông điệp mà nhà văn muốn gửi gắm. Nghệ thuật không chỉ bắt
nguồn từ cuộc sống mà phải gắn liền với cuộc sống.
Nhân vật Phùng là nhân vật không thể thiếu trong tác phẩm này của Nguyễn Minh
Châu. Anh vừa là nhân vật tạo tình huống, vừa là nhân vật gắn kết các sự kiện chuyện
với nhau, thể hiện thông điệp mà tác phẩm muốn gửi gắm. Là một người có tâm hồn
chiến sĩ và nghệ sĩ, Phùng đã để lại nhiều ấn tượng tốt trong lòng người đọc.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
Phân tích nhân vật Phùng - Mẫu 7
Nguyễn Minh Châu là nhà văn mở đường tài năng và tinh anh nhất của văn học ta
hiện nay. Ông đã đi sâu khám phá sự thật đời sống ở bình diện đạo đức thế sự. Tâm
điểm những khám phá nghệ thuật của ông là con người trong cuộc mưu sinh, trong
hành trình nhọc nhằn kiếm tiền hạnh phúc và hoàn thiện nhân cách. Chiếc thuyền
ngoài xa là một trong những sáng tác tiêu biểu của ông. Truyện đã xây dựng thành
công hình tượng nhân vật Phùng, một nghệ sĩ khao khát khám phá, sáng tạo ra cái
đẹp, người luôn lo lắng, trăn trở, suy tư về nhân cách và đời sống con người.
Truyện Chiếc thuyền ngoài xa in đậm phong cách tự sự - triết lí của Nguyễn Minh
Châu, rất tiêu biểu cho hướng tiếp cận đời sống từ góc độ thế sự của nhà văn ở giai
đoạn sáng tác thứ hai. Truyện ra đời trong hoàn cảnh đất nước ta đang dần đổi mới,
cuộc sống kinh tế có nhiều mặt trái, nhiều tồn tại khiến người ta phải băn khoăn.
Truyện ngắn lúc đầu được in trong tập Bến quê (1985), sau được nhà văn lấy làm tên
chung cho một tuyển tập truyện ngắn (in năm 1987).
Để có thể xuất bản một bộ lịch nghệ thuật về thuyền và biển thật ưng ý, trưởng phòng
đề nghị nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng đi thực tế chụp bổ sung một bức ảnh với cảnh biển
buổi sáng có sương mù. Phùng đi tới một vùng biển từng là chiến trường cũ của anh
thời chống Mĩ. Sau gần một tuần lễ suy nghĩ, tìm kiếm, Phùng đã chụp được một bức
ảnh thật đẹp và toàn bích. Nhưng chính từ chiếc thuyền ngoài xa thật đẹp ấy lại bước
xuống một đôi vợ chồng hàng chài, lão đàn ông thẳng tay quật vợ chỉ để giải tỏa nỗi
uất ức, buồn khổ của mình. Thằng Phác, con lão che chở người mẹ đáng thương. Ba
hôm sau, Phùng lại chứng kiến cảnh lão đàn ông đánh vợ, cô chị gái tước đoạt con dao
găm mà thằng em trai định dùng làm vũ khí để bảo vệ mẹ. Phùng xông ra buộc lão
phải chấm dứt hành động độc ác. Lão đàn ông đánh trả, Phùng bị thương, anh được
đưa về trạm y tế của toà án huyện. Ở đây, anh đã nghe câu chuyện của người đàn bà
hàng chài với bao cảm thông và ngỡ ngàng, ngạc nhiên. Anh hiểu:không thể đơn giản
và sơ lược khi nhìn nhận mọi hiện tượng của cuộc đời. Từ câu chuyện về một bức
tranh nghệ thuật và sự thật cuộc đời đằng sau bức ảnh, truyện ngắn "Chiếc thuyền
ngoài xa" mang đến một bài học đúng đắn về cách nhìn nhận cuộc sống và con người:
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
một cách nhìn đa diện, nhiều chiều, phát hiện ra bản chất thật sau vẻ đẹp bên ngoài của hiện tượng.
Phùng trong truyện vừa là nhân vật chính đồng thời lại là người kể chuyện. Mọi diễn
biến của tác phẩm đều được soi chiếu qua lời kể và suy nghĩ của anh. Trong tác phẩm,
Phùng đã có những phát hiện quan trọng về cuộc sống và nghệ thuật. Trước hết là
nhận thức của Phùng về cái đẹp của nghệ thuật. Phùng đang đứng trước cảnh biển
sớm khi mặt trời mới thức dậy qua đám mây ánh hồng.Phùng bộc lộ rung động trước "
Một cảnh đắt trời cho" mà " suốt đời cầm máy chưa bao giờ thấy". Nó đẹp " như bức
tranh mực tàu của một danh họa thời cổ" Cảnh đó được nhìn từ xa nên " Mũi thuyền
in một nét mơ hồ loè nhoè vào bầu sương mù trắng như sữa có pha chút hồng hồng do
ánh mặt trời chiếu vào". Tất cả khung cảnh ấy nhìn qua đôi mắt của người nghệ
sĩ.Anh khẳng định " toàn bộ khung cảnh từ đường nét đến ánh sáng đều hài hòa và
đẹp,một vẻ đẹp thực đơn giản và toàn bích".Phùng thực sự rung động " Đứng trước nó
tôi trở nên bối rối.Trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào" và " phát hiện ra khoảnh
khắc trắng ngần của tâm hồn". Phùng là một nghệ sĩ trên đường săn tìm cái đẹp.Anh
thực sự biết quan sát lựa chọn cái đẹp của thiên nhiên,cảnh vật,con người.Sự rung
động của người nghệ sĩ đã đến đúng lúc.Sự rung động thực sự khi đứng trước cái
đẹp.Cái đẹp tự nhiên " đắt giá", "trời cho",mới thực sự làm rung động lòng người. Từ
đây, ta thấy người nghệ sĩ phải là người phát hiện và mang cái đẹp đến cho đời. Phùng
còn nhận ra trong suy nghĩ của mình " chẳng biết ai đó lần đầu phát hiện ra bản thân
cái đẹp là đạo đức".Đó là cái đẹp phải kết hợp với cái tâm,cái tài kết hợp với cái thiện.
Nhận thức thứ 2 của Phùng là về bạo lực gia đình. Từ chiếc thuyền đẹp như mơ,
Phùng thấy bước ra một đôi vợ chồng làng chài mệt mỏi, xấu xí, thô kệch…" Người
đàn bà đứng lại, đưa cặp mắt nhìn xuống chân". "Lão đàn ông lập tức trở nên hùng hổ,
mặt đỏ gay, lão rút trong người ra một chiếc thắt lưng của lính nguỵ ngày xưa, chẳng
nói chẳng rằng lão trút cơn giận như lửa cháy, dùng cái thắt lưng quật tới tấp lên lưng
người đàn bà, lão vừa đánh vừa thở hồng hộc, hai hàm răng nghiến vào nhau ken
két.Cứ mỗi nhát quất xuống lão lại nguyền rủa bằng cái giọng rên rỉ đau đớn: "Mày
chết đi cho ông nhờ.Chúng mày chết đi cho ông nhờ". "Người đàn bà có vẻ cam chịu
nhẫn nhục không hề kêu một tiếng,không chống trả,cũng không tìm cách trốn chạy.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
Bạo lực trong gia đình thuyền chài ấy diễn ra thường xuyên "Ba ngày một trận
nhẹ,năm ngày một trận nặng". Bạo lực gia đình là vấn đề tồn tại trong xã hội.Bước
sang thế kỉ XXI chúng ta vẫn chưa dứt điểm được.ở đâu có bạo lực gia đình thì nạn
nhân của nó là người vợ,người mẹ và những đứa con tội nghiệp. Bạo lực là dấu hiệu
của sự đau khổ,rạn nứt của hạnh phúc gia đình. Nó làm tổn thương bao mối quan hệ
của đời sống tình cảm con người. Bạo lực gia đình lại diễn ra ngay sau chiếc xe dò
phá mìn của mĩ trên bãi cát. Phải chăng cuộc chiến đầu giành độc lập tự do ta đã giải
quyết được trọn vẹn,mang lại niềm vui cho mọi người. Nhưng sau khi miền Nam hoàn
toàn giải phóng còn biết bao vấn đề đặt ra: Đói kém,bệnh tật, bạo lực gia đình ...
Từ sự thật phũ phàng trên bãi biển về chiếc thuyền đánh cá đẹp như mơ, nghệ sĩ
Phùng đã dần dần vỡ ra bao điều về cuộc sống của những người dân chài lưới. Biết
bao cảnh đời cứ phơi bày ra trước mắt: Một người đàn bà trạc ngoài bốn mươi, cao
lớn với những đường nét thô kệch. Mụ rỗ mặt. Khuôn mặt mệt mỏi sau một đêm thức
trắng kéo lưới, tái ngắt và dường như đang buồn ngủ. Người đàn ông đi sau. Tấm lưng
rộng và cong như một con thuyền. Mái tóc tổ quạ.Lão đi chân chữ bát,hàng lông mày
cháy nắng rủ xuống hai con mắt đầy vẻ độc dữ. Cặp vợ chồng làng chài là nạn nhân
của cái nghèo khổ, vất vả lao động cật lực mà vẫn ngặt nghèo vì miếng cơm manh áo
vì đông con. Người đàn bà thú nhận: "Giá tôi đẻ ít và chúng tôi sắm được cái thuyền
rộng hơn". Rồi thiên tai, trời làm động biển "vợ chồng con cái phải ăn xương rồng
chấm muối". Cái lí ở đời " ông trời sinh ra người đàn bà là để đẻ con và nuôi con cho
đến khi khôn lớn, cho nên phải gánh lấy cái khổ. Đàn bà ở thuyền chúng tôi phải sống
cho con chứ không thể sống như mình trên đất được". Do con người, do thiên tai do
cái lẽ ở đời đã ăn sâu,bám bám rễ hàng ngàn đời nay mà người đàn bà phải chịu đau
khổ.Người đàn ông vì vất vả cực nhọc, không biết đổ cái bực tức, uất ức vào đâu, chỉ
còn biết trút lên người vợ.
Cậu bé Phác thương mẹ nhưng hành động liều lĩnh, thiếu suy nghĩ. Nó chỉ nghĩ
thương mẹ bị đánh mà sẵn sàng bỏ quên tình phụ tử. Xét cho cùng, Phác cũng là nạn
nhân của bạo lực gia đình. Cứ xem cử chỉ của nó thì thấy: " Cái thằng nhỏ lặng lẽ đưa
mấy ngón tay khẽ sờ lên khuôn mặt người mẹ như muốn lau đi những giọt nước mắt".
Hành động nhất thời của Phác "như viên đạn" bắn vào người bố và lúc này "đang
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
xuyên qua tâm hồn" người mẹ.Tình cảnh thật đau lòng. Làm thế nào để xóa đi những
chuyện đau lòng trong gia đình này.
Phùng còn có nhận thức về cách giải quyết tấn bi kịch gia đình. Cách giải quyết của
chánh án toà án huyện là: Gọi người đàn bà tới cơ quan và nói bằng giọng giận dữ:
"Chị không sống nổi với lão vũ phu ấy đâu" Cách giải quyết này tuy đứng về phía
người đàn bà nhưng thiếu thực tế. Đáng lẽ phải tìm hiểu nguyên nhân, phân tích cụ
thể, nắm bắt yêu cầu nguyện vọng. Cách giải quyết này thực sự chưa ổn. Không thể áp
dụng lí thuyết sách vở mà phải căn cứ vào thực tế đời sống. Cách gợi ý của Đâủ làm
cho căn phòng " lồng lộng gió biển tự nhiên bị hút hết không khí trở nên ngột ngạt".
Cảm giác của Phùng thấy như vậy. Pháp luật phải gắn liền với đạo đức, không thể áp
dụng tuỳ tiện. Giải quyết li hôn càng làm cho gia đình rạn nứt và tan vỡ. Những đứa
con rồi sẽ ra sao? Những người làm ăn lam lũ khó nhọc ra khơi vào lộng cần phải có
bàn tay của người đàn ông. Người đàn ông là trụ cột trong nhà.
Cuối truyện Đẩu đi gặp người đàn ông. Phùng đi gặp thằng Phác. Kết quả như thế nào,
tác giả còn bỏ ngỏ. Chỉ biết bức ảnh anh chụp có chiếc thuyền lưới vó và suy nghĩ của
Phùng "bao giờ tôi cũng thấy người đàn bà ấy đang bước ra khỏi tấm ảnh,đó là người
đàn bà vùng biển cao lớn với đường nét thô kệch,tấm lưng áo bạc phếch có miếng
vá,nửa thân dưới ướt sũng,khuôn mặt rỗ đã nhợt trắng vì kéo lưới suốt đêm".Phải
chăng đây là sự trăn trở trước cuộc sống còn nhiều điều khó khăn, vất vả của người
làm nghệ thuật. Đó là mối quan hệ giữa văn chương với cuộc đời.
Truyện Chiếc thuyền ngoài xa qua những phát hiện của Phùng về vẻ đẹp của thiên
nhiên, về sự thật cay đắng, đầy bi kịch, nghèo khổ của những con người lao động bằng
nghề chài lưới, đã bộc lộ những lo lắng, trăn trở của nhà văn về nhân cách, đời sống
con người, bộc lộ lòng thương cảm, trắc ẩn, trân trọng những vẻ đẹp trong tâm hồn
người dân lao động. Truyện đậm chất tự sự, triết lý, tiêu biểu cho phong cách nghệ
thuật của Nguyễn Minh Châu.
Phân tích nhân vật Phùng - Mẫu 8
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
Nguyễn Minh Châu là một nhà văn xuôi nổi tiếng của dân tộc Việt Nam 1945, mỗi tác
phẩm của ông đều thể hiện một quan điểm nhân sinh và có triết lý sống sâu sắc. Tác
phẩm "Chiếc thuyền ngoài xa" thông qua cái nhìn của nhiếp ảnh Phùng đã xây dựng
được một tình huống truyện bất ngờ và chứa đựng nhiều nghịch lý.
Tình huống truyện thông qua cách nhìn nhận của nhân vật nhiếp ảnh gia Phùng.
Phùng là một người nghệ sĩ có tâm có tài với nghề theo yêu cầu của cấp trên anh đi
công tác vùng biển là chiến trường xưa của mình để chụp những bức ảnh làm lịch.
Chính trong chuyến đi này nhân vật Phùng đã nhận thức được những điều mà trước
đây anh chưa nhận thức được. Cảm xúc của nhân vật Phùng thể hiện thông qua cái
nhìn của anh về số phận của người đàn bà và những con người lao động nơi đây, thể
hiện một cái nhìn nhân văn sâu.
Trước hết, nhân vật Phùng là người có một tâm hồn nghệ sĩ, sau buổi sáng anh đã
chụp một bức tranh vô cùng đẹp đẽ, thể hiện cảnh đắt trời cho, một tác phẩm nghệ
thuật mà Phùng tìm kiếm đã lâu. Hình ảnh nắng ban mai, với chiếc thuyền in một nét
mơ hồ, bầu trời sương mù trắng pha chút hồng hồng do mặt trời chiếu vào, thật sự là
một bức ảnh tuyệt vời.
Với tâm hồn nghệ sĩ của mình, Phùng cảm nhận được bức tranh kia tựa danh họa thời
cổ, rồi anh cũng cảm thấy niềm hạnh phúc ngập tràn, bối rối, trái tim như có một ai đó
thắt chặt vào. Phùng thấy được cái khoảnh khắc trong tâm ngần của tâm hồn và cảm
nhận được sự chân thiện mỹ của bức tranh toát ra. Anh thấy trong tâm hồn mình được
thanh lọc, trở nên tinh khiết và trong trẻo vô cùng. Từ đó, anh nhận thức được rằng
chính bản thân cái đẹp cũng là điều vô cùng nhân văn là đạo đức. Bằng con mắt và
tâm hồn nghệ sĩ của mình, Phùng đã cho người đọc một quan niệm mới về cái đẹp. Đó
chính là việc cái đẹp có thể thanh lọc tâm hồn của một con người, hướng con người
tới những điều hoàn mỹ, tốt đẹp hơn.
Nhân vật Phùng không chỉ là người có tâm hồn nghệ sĩ mà còn là người có tâm hồn vô
cùng nhân văn, lương thiện và tốt bụng. Phùng đồng cảm với những số phận con
người gặp bất hạnh trong cuộc sống, bởi trong con người anh có đức tính của một
người chiến sĩ. Chính từ bức ảnh đẹp đẽ chiếc thuyền ngoài xa kia, Phùng đã bước ra
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
và gặp một cặp vợ chồng bất hạnh. Một người đàn bà với nửa thân áo dưới ướt sũng
do ngâm nước, đôi mắt thâm quầng, trũng sâu vì thức đêm, thân hình của người đàn
bà thô kệch vạm vỡ như những người đàn bà vùng biển khác.
Một người đàn ông vô cùng dữ tợn luôn miệng chửi bới nhiếc móc vợ, anh ta còn
dùng chiếc dây lưng của mình đánh vợ không thương tiếc. Một cuộc sống nhọc nhằn
lam lũ xảy ra trước mắt Phùng. Sự cam chịu của người phụ nữ kia khiến Phùng cảm
thấy vô cùng tò mò, và thương cảm vô cùng. Họ là những con người lao động, lam lũ
nghèo khổ hiện thân của những người dân ven biển của làng chài này. Những cảnh
tượng đau lòng cứ liên tục xảy ra trước mắt anh.
Người chồng đạp vợ một cái vô cùng dã man rồi liên tục chửi bới những câu khó
nghe"Chúng mày chết đi cho ông nhờ" nhưng, người đàn bà vẫn cam lòng chịu đòn
không phản kháng lại, sự nhẫn nhịn chịu đựng đã thành thói quen ăn sâu vào trong
tiềm thức, trái tim của người phụ nữ. Đứa con trai lớn của gia đình nhìn thấy bố đánh
mẹ tàn nhẫn, có lẽ nó đã phải chứng kiến cảnh này nhiều lần rồi. Nó xông lên can
ngăn bố thì bị bố cho ăn mấy cái tát. Một người chiến sĩ như Phùng đã nhìn thấy nhiều
cảnh bom rơi, đạn nổ, nhiều sự hy sinh của các đồng đội mình.
Nhưng hôm nay nhìn thấy cảnh tượng bạo hành trong chính người thân ruột thịt của
một gia đình trong thời kỳ hòa bình lòng Phùng không khỏi se sắt, trào dâng những
cảm xúc nghẹn ngào khó tả. Nhân vật Phùng là một con người vô cùng tân tiến và
theo kịp với xu thế của thời đại anh cũng biết thay đổi mình với hoàn cảnh mới dù đã
trải qua những năm tháng chiến tranh, nhưng anh không khư khư giữ lấy nó phải thay
đổi mình cho phù hợp hoàn cảnh sống.
Nhân vật Phùng đã rất vui mừng khi chụp được bức ảnh vô cùng quý giá, một bức
tranh để đời tác phẩm trời cho nhưng khi chứng kiến hoàn cảnh của người đàn bà làng
chài những con người sống trên chiếc thuyền đẹp đẽ kia Phùng nhận thức ra một điều
còn quan trọng hơn, một triết lý mà toàn diện, mà nhân vật Phùng muốn gửi gắm tới tất cả người đọc.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
Đó là mọi việc cần phải nhìn nhận một cách toàn diện thấu đáo. Có những thứ bên
ngoài đẹp đẽ nhưng bên trong lại không phải như vậy, chỉ khi chúng ta tới gần với nó,
chạm được vào bên trong mới cảm nhận hết được cái đẹp thật sự, cuộc sống thật sự của cái đẹp.
Nghệ thuật là những thứ bắt nguồn và gắn liền với cuộc sống của con người. Nghệ
thuật như vậy mới đích thực là nghệ thuật.Nhân vật Phùng trong truyện ngắn Chiếc
thuyền ngoài xa chính là đại diện góc nhìn của nhà văn Nguyễn Minh Châu, đây là
nhân vật không thể thiếu bởi nó giúp cho người đọc đến gần với tác phẩm hơn
Phân tích nhân vật Phùng - Mẫu 9
Nguyễn Minh Châu là một nhà văn thường đưa những câu chuyện, trải nghiệm thực tế
của bản thân vào những tác phẩm văn học của mình. Vì thế, những tác phẩm của ông
thường mang đến cho người đọc những cảm giác rất gần gũi, thân quen và chân thật.
Trong cuộc sống mưu sinh, bộn bề kiếm tìm hạnh phúc thực sự, ông đã viết nên tác
phẩm “Chiếc thuyền ngoài xa”. Nổi bật trong câu chuyện là hình tượng nhân vật
Phùng - một nghệ sĩ nhiếp ảnh luôn tôn thờ và tha thiết được sống cùng cái đẹp.
Trong thời chiến tranh, người lính luôn là đề tài truyền biết bao cảm hứng dành cho
các thi sĩ, nhà văn. Đối với Nguyễn Minh Châu, ông lấy cảm hứng để xây dựng nhân
vật Phùng đã từng là một người lính, giờ là một phóng viên ảnh luôn khao khát cái đẹp.
Mở đầu câu chuyện bằng một tình huống đầy bất ngờ. Theo chỉ thị của trưởng phòng,
Phùng đã tới một vùng biển từng là chiến trường xưa của anh để chụp những bức ảnh
cho tấm lịch nghệ thuật thuyền và biển. Tại nơi đây, đã có biết bao cảm xúc tràn về,
những kỉ niệm cùng cảnh đẹp của đất trời đã khiến cho tâm hồn anh bị choáng ngợp.
Sau biết bao ngày suy nghĩ, kiếm tìm ý tưởng, đề tài, anh đã chụp được một bức ảnh
thật đẹp và hết sức vừa ý. Đôi mắt anh đã bắt gặp một khung cảnh tuyệt vời “trước
mặt tôi là một bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ. Mũi thuyền in một nét mơ
hồ lòe vào bầu trời sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu hồng do ánh mặt trời
chiếu vào. … trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào”. Anh cảm thấy tâm hồn mình
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
trở nên mộng mơ, trong trẻo biết bao. Đã biết bao lâu rồi, anh không tìm được cái đẹp đến nhường nào.
Thế nhưng, từ sau chiếc thuyền ngoài xa ấy, anh đã thấy một đôi vợ chồng hàng chài,
lão đàn ông với dáng hình cộc cằn thẳng tay đánh vợ chỉ để giải tỏa nỗi thống khổ uất
ức của mình. Một người đàn bà xấu xí, héo mòn được che chở bởi thằng con trai của
bà - thằng Phác. Ngay lập tức, anh đã “vứt chiếc máy ảnh xuống đất và chạy nhào
tới”. Cái đẹp của cảnh vật chẳng thể che mờ những mảng tối của cuộc sống. Vẻ đẹp
của Phùng càng được tỏa sáng nhờ tấm lòng nhân hậu, đầy lòng trắc ẩn. Câu chuyện
chưa dừng lại ở đó, ba ngày hôm sau Phùng lại chứng kiến cảnh lão đàn ông đánh vợ,
cô chị gái tước đoạt con dao găm mà thằng em trai định dùng làm vũ khí để bảo vệ
mẹ. Với tính cách của người lính, những người đã từng đổ biết bao công sức mồ hôi,
máu và nước mắt để bảo vệ đất nước, mong cho nhân dân có được cuộc sống hạnh
phúc ấm êm thì khung cảnh này thật đi ngược với những mong ước, mục tiêu của các
anh. Chính vì thế, Phùng đã “nện cho hắn một trận ra trò”. Anh cũng bị thương và
được đưa về trạm y tế của tòa án huyện. Tại đây, người đàn bà nghèo khổ kia đã một
mực van xin cho người chồng kia rằng “quý tòa đừng bắt con phải bỏ nó”. Khi con
người ta phải chịu tù đày áp bức, tưởng rằng tự do sẽ là điều họ khao khát nhất. Thế
nhưng, sau khi nghe câu chuyện của bà, Phùng và độc giả mới có thể hiểu được những
uẩn khúc, lý do của những mảnh đời ấy.
Người đàn bà ấy luôn sẵn sàng chịu đựng khó khăn, đói nghèo vì chồng vì con. Với
trách nhiệm là một người vợ, người mẹ đã truyền cho bà biết bao sức mạnh để đối
diện với cuộc sống. Có những ngày “ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng”
nhưng chưa bao giờ bà tìm cách trốn chạy. Bà biết dù bà có rũ bỏ tất cả thì cũng
không thể dứt bỏ được mối dây liên hệ với những đứa con của bà. Bạo lực gia đình
luôn là một vấn đề nhức nhối trong xã hội, con người ta cứ phải luẩn quẩn trong vòng
vây của những mối quan hệ gia đình mà chẳng có cách nào thoát khỏi nó. Những tổn
thương mà người phụ nữ và những đứa trẻ vô tội phải chịu đựng, được che lấp ẩn
chứa sau cái đẹp mà Phùng đã nhìn thấy. Bỗng nhiên, anh ý thức được rằng: hạnh
phúc vẫn luôn gắn liền với khổ đau, cái đẹp luôn tiềm ẩn cái ác, cái xấu.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
Sống trong hoàn cảnh khó khăn, cơm áo gạo tiền, con người ta vẫn luôn mưu cầu hạnh
phúc. Biết bao dự định, giá như người ta muốn thực hiện. Giá như “tôi đẻ ít và chúng
tôi sắm được cái thuyền rộng hơn” của người phụ nữ ấy, giá như người đàn ông ấy có
đầy đủ điều kiện để nuôi vợ chăm con của lão, có khi nào lão không trở thành một
người như vậy. Có hàng vạn hàng nghìn lý lẽ mà người ta đưa ra để lý do giải thích
cho cuộc đời họ, khi pháp luật nghiêm minh bảo vệ họ thì vẫn chẳng đủ để thay đổi
được cuộc đời mà họ đã lựa chọn. Tác giả đã cho nhân vật Phùng được can thiệp, giúp
đỡ những con người ấy nhưng họ từ chối. Phải chăng, con đường đấu tranh cho nhân
quyền và thoát khỏi cuộc sống nghèo khổ còn trở ngại, gian nan hơn cả cuộc đấu tranh giải phóng đất nước.
Những trăn trở, suy nghĩ trong lòng Phùng chắc hẳn cũng chính là những dòng cảm
nghĩ chung cho cả dân tộc. Li hôn liệu có thể giải quyết được những hậu quả của một
cuộc hôn nhân không hạnh phúc. Biết bao khó khăn, bão tố ngoài biển khơi cũng
chẳng thể nào so sánh được với những chơi vơi, sóng gió của cuộc đời.
Chiếc thuyền ngoài xa qua lăng kính nghệ thuật của nhân vật Phùng, đã tô điểm nên
cảnh đẹp của đất trời Việt Nam. Sâu xa trong những bức hình ảnh, những bi kịch,
đắng cay vẫn đang ngày đêm diễn ra ở cuộc sống đời thường của những người lao
động nghèo. Bằng tâm hồn của người lính, bằng lòng nhân hậu yêu trọng cái đẹp, hòa
bình của người làm nghệ thuật, Phùng đã gắn kết những câu chuyện, mảnh đời trong
văn chương tới cuộc sống đời thực trở nên gần gũi, chân thật biết bao.
Phân tích nhân vật Phùng - Mẫu 10
Nguyễn Minh Châu thuộc thế hệ nhà văn trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống
Mỹ. Cùng với nhà văn Nguyễn Khải, Nguyễn Minh Châu có những đóng góp quan
trọng đối với nền văn học kháng chiến chống Mỹ và nền văn học thời kì đầu đổi mới.
“Nguyễn Minh Châu là người kế tục xuất sắc những bậc thầy của nền văn xuôi Việt
Nam và cũng là người mở đường rực rỡ cho những cây bút trẻ tài năng sau này” (Nguyễn khải).
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
Chiếc thuyền ngoài xa là một tác phẩm xuất sắc của Nguyễn Minh Châu. Đây là một
tác phẩm tiêu biểu cho đề tài đời tư, thế sự của Nguyễn Minh Châu sau 1975. Tác
phẩm thuộc kiểu truyện luận đề và nhân vật Phùng là người phát biểu các luận đề ấy.
Qua nhân vật Phùng và các nhân vật khác nhà văn đề cập đến tính trung thực của
người nghệ sĩ, nêu lên mối quan hệ chặt chẽ giữa văn học và hiện thực cũng như
những vấn đề phức tạp của cuộc sống, kể cả bi kịch số phận con người.
Vốn là một người lính chiến đã từng vào sinh ra tử, Phùng căm ghét mọi sự áp bức bất
công. Anh sẵn sàng làm tất cả vì điều thiện và lẽ công bằng. Anh thực sự xúc động
ngỡ ngàng trước trước vẻ đẹp mát mẻ tinh khôi của con thuyền và biển cả lúc bình
minh. Đó là sự rung động của người nghệ sĩ trước cái đẹp trên cuộc đời này và nó thúc
đẩy anh khao khát đi tìm. Phùng là con người nghệ sĩ có tài năng. Ở anh lại có một
tâm hồn mơ mộng và luôn khát khao hướng tới một cái đẹp toàn bích, toàn thiện. Sự
từng trải qua cuộc đời người lính càng khiến anh biết quý trọng cuộc sống và nâng niu
từng vẻ đẹp mà anh có được. Anh tin rằng còn có những vẻ đẹp khác đang bị ẩn giấu,
che khuất. Với trách nhiệm của người nghệ sĩ chân chính, anh phải đi tìm, phát hiện và làm cho nó tỏa sáng.
Bắt gặp cuộc sống của một gia đình làng chài tưởng chừng như bình yên mà lại vô
cùng khốc liệt khiến anh vô cùng sửng sốt. Một con người nhạy cảm như Phùng làm
sao tránh khỏi nỗi tức giận khi phát hiện đằng sau cảnh đẹp của chiếc thuyền ngoài xa
là sự bạo hành của cái xấu, cái ác. Mới đầu, chứng kiến cảnh lão đàn ông đánh vợ và
người đàn bà nhẫn nhục chịu đựng, Phùng hết sức “kinh ngạc”. Anh “há mồm ra mà
nhìn”. Rồi như một phản xạ tự nhiên, anh “vứt chiếc máy ảnh xuống đất, chạy nhào tới”.
Hành động ấy đã nói lên được rất nhiều điều đáng để suy ngẫm. Thứ nhất, chiếc
thuyền nghệ thuật thì ở ngoài xa. Nó đang ở một khoảng cách đủ để tạo nên một vẻ
đẹp huyền ảo. Nhưng sự thật cuộc đời thì lại ở rất gần. Thứ hai, đừng vì nghệ thuật mà
quên cuộc đời. Bởi lẽ, nghệ thuật chân chính luôn là cuộc đời và vì cuộc đời. “Trước
khi là một nghệ sĩ biết rung động trước cái đẹp hãy là một con biết yêu ghét vui buồn
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
tức trước mọi lẽ đời thường tình, biết hành động để có một cuộc sống xứng đáng với
con người”(Trăng sáng – Nam Cao).
Nguyễn Minh Châu đã không có tạo nên những mảnh đời đối lập. Song, cứ tự nhiên,
cuộc đời lại vẽ lên những bức tranh màu đầy ảm đạm. Cuộc sống của gia đình trên con
thuyền chật hẹp cứ từng lớp, từng lớp được phơi bày trước mắt Phùng. Anh đi từ trạng
thái này đến trạng thái khác, vừa hân hoan, vừa hết sức đau thương, vừa mãn nguyện
vừa xung đột mãnh liệt. Nam Cao cũng đã từng khắc họa hình ảnh người nghệ sĩ trong
điểm nhìn nghệ thuật đầy xung đột. Điền là một nhà văn, nhà giáo nghèo. Mặc dù
cuộc sống vất vả, khó khăn nhưng tâm hồn Điền lại đẫm thơ văn lãng mạn. Những
đêm trăng sáng, Điền ngắm trăng và mơ mộng một cuộc sống khác, đối lập với cuộc
sống hiện tại của Điền. “Nghệ thuật không phải là ánh trăng lừa dối, không nên là ánh
trăng lừa dối. Nghệ thuật chỉ có thể là tiếng đau khổ kia, thoát ra từ những kiếp sống
lầm than” (Trăng sáng – Nam Cao).
Đằng sau mỗi vẻ đẹp tráng lệ luôn ẩn giấu một nỗi đau nào đó của trần thế. Điều quan
trọng là người nghệ sĩ có nhìn thấy hoặc dám nhìn thẳng vào nó để phản ảnh hay
không. Đó là thử thách lớn đối với cả Điềm và Phùng khi họ bất ngờ bị đặt vào tình
thế gây cấn để phản ngộ. Điều mà nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng “ngộ” ra khi chứng kiến
cảnh người đàn ông đánh vợ một cách tàn bạo chính là tình người ẩn sâu trong trái tim
đầy đau khổ của người đàn bà kia. Nếu quan sát từ “ngoài xa” thì khung cảnh con
thuyền và mặt biển mờ sương thật đẹp, thật mơ mộng. Thậm chí nó đạt đến sự “toàn
bích’’, hiếm khi được may mắn bắt gặp. Nhưng khi tới gần, nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng
mới nhận ra đằng sau khung cảnh đẹp ấy chứa bao nghịch cảnh đau lòng. Người
chồng đánh vợ một cách tàn nhẫn. Đứa con trai thì cầm dao xông vào bố. Cuộc sống
ấy đối với người đàn bà chẳng khác gì địa ngục thế nhưng không thể rời bỏ được.
Như vậy, giữa nghệ thuật và cuộc đời có một khoảng cách quá xa khiến người nghệ sĩ
có sự ngộ nhận. Phải chăng qua tình huống này, nhà văn Nguyễn Minh Châu muốn
gửi tới người đọc một thông điệp sâu sắc. Để phản ánh đúng về bản chất của cuộc
sống, con người. Người nghệ sĩ đích thực không thể đứng ngoài xa để quan sát mà
phải sống gắn bó với hiện thực đời sống, phải nhìn nhận sự vật một cách đầy đủ, toàn
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
diện. Mặt khác, muốn có được một bức ảnh nghệ thuật đẹp theo đúng nghĩa của nó thì
trước hết phải làm cho cuộc sống đẹp đẽ, mới mẽ với những con người có tâm hồn trong sáng, tinh khôi.
Phân tích nhân vật Phùng - Mẫu 11
Nguyễn Minh Châu với tác phẩm tiêu biểu cho cả phong cách lẫn nghệ thuật là Chiếc
thuyền ngoài xa”là thuộc trong số những nhà văn mở đường tài năng, tinh anh nhất
cho văn học nước ta hiện nay. Quá trình đổi mới tư duy nghệ thuật chuyển từ cảm
hứng sử thi lãng mạn sang cảm hứng thế sự đời thường đã được thể hiện rõ ở. “Chiếc
thuyền ngoài xa”. Ở tác phẩm này ông thật sự thành công với nghệ thuật miêu tả nhân
vật, ông đã xây dựng được các nhân vật để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc
và Phùng là một nhân vật như thế.
Trong tác phẩm này, nhân vật Phùng là một người quý trọng và say mê nghề nghiệp
nhiếp ảnh của mình, anh được trưởng phòng giao nhiệm vụ chụp một bức ảnh thuyền
và biển trong sương mù vào giữa tháng bảy để in trong bộ lịch năm sau. Chính vì
muốn tìm tới những điều mới lạ và đẹp đẽ cho nên Phùng đã tìm về vùng ven biển
miền Trung nơi chiến trường xưa. Để có được những khoảnh khắc và bức hình ăn ý,
Phùng đã bỏ ra thời gian là một tuần lễ suy nghĩ tìm kiếm, phục kích mới chụp được
một bức ảnh ưng ý, một cảnh đắt trời cho.
Phùng còn là người nghệ sĩ có tâm hồn nhạy cảm, yêu tha thiết cái đẹp. Trước vẻ đẹp
toàn bích của cảnh vật, tâm hồn người nghệ sĩ trở nên khó tả: “tôi trở nên bối rối,
trong trái tim như có cái gì đó bóp thắt vào…tôi tưởng như chính mình vừa tham gia
vừa khám phá thấy cái chân lý của sự toàn thiện, khám phá thấy cái khoảnh khắc
trong ngần của tâm hồn. Trong giờ phút thăng hoa cùng cái đẹp anh cảm nhận cái đẹp
chính là đạo đức”. Là người yêu cái đẹp khi mà được chứng kiến được chạm vào vẻ
đẹp ấy thì quả là một điều tuyệt vời khó có thể diễn tả nổi.
Trong tác phẩm này, anh không chỉ là người yêu cái đẹp mà thờ ơ với mọi thứ mà còn
là người căm ghét áp bức bất công, dám đối diện với cái ác và hành động chống lại cái
ác. Sau phút ngỡ ngàng thấy cái ác, diễn ra ngay trước mắt, Phùng đã phản xạ một
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
cách tự nhiên như một người yêu sự công bằng. Anh vội vàng vứt chiếc máy ảnh
xuống đất chạy đến ngăn cản người đàn ông vũ phu. Là người từng chiến đấu cho sự
nghiệp giải phóng đất nước, giải phóng con người. Anh vẫn giữ quan điểm từ thời
chiến tranh “cái xấu ắt là từ phía địch”, vì thế anh đã ngộ nhận “gã đàn ông vũ phu kia
hẳn là từng đi lính ngụy”, rồi đặt ra một câu hỏi “ lão ta trước hồi 75 có đi lính ngụy
không?”, Anh cho rằng hành động của anh là hành động của một người anh hùng “tôi
nện hắn ta bằng tay không nhưng cú nào ra cú ấy, không phải bằng bàn tay của một
anh thợ chụp ảnh mà bằng bàn tay của một người lính đã từng mười năm cầm súng”..
Câu chuyện của người đàn bà ở tòa án huyện đã giúp Phùng hiểu ra nhiều điều. Lúc
đầu anh phẫn nộ sau đó lại cảm thông chua xót cho số phận của người đàn bà. Bỗng
nhiên Phùng hiểu ra đằng sau vẻ đẹp lãng mạn của chiếc thuyền là sự thật đầy tăm tối,
gai góc của cuộc đời. Cuộc sống luôn chứa đựng những mặt sần sùi không phải khi
nào cũng là màu hồng. Người đàn ông độc ác kia cũng chỉ là nạn nhân đáng thương
của hoàn cảnh, người đàn bà thô kệch, xấu xí đầy cam chịu ấy chính là người hiểu sâu
sắc lẽ đời. Đồng thời ai cũng nhận ra mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống, Nghệ
thuật không thể tách rời cuộc sống mà phải chính là cuộc sống, gắn bó mật thiết với cuộc sống.
Sau khi khắc họa và tạo tình huống cho truyện, Phùng nổi bật với tấm lòng âu lo, trắc
ẩn về con người. Khi nhiệm vụ đã hoàn thành anh đã khoác chiếc máy ảnh đi lang
thang tới tận khuya để suy ngẫm. Phùng nhìn thấy một chiếc thuyền lưới vó đang đậu
giữa phá trong cơn gió bão cấp 11. Đó chính là biểu tượng của tấm lòng âu lo, trăn trở
của Phùng về cuộc sống nhân sinh, cũng chính về tấm lòng đó mà Phùng luôn nhìn
thấy người đàn bà lam lũ bước ra từ bức tranh hoàn toàn tĩnh vật.Là người luôn luôn
khát khao bùng cháy tìm tới và khát khao cái đẹp, nhưng anh không về thế mà quay
lưng lại với sự thật cuộc đời cho dù sự thật ấy phũ phàng, trần trụi. Điều đáng quý
nhất ở Phùng là tấm lòng dành cho con người trong cuộc sống, cái nhìn của anh về
người đàn bà hàng chài, chị em thằng Phát vì thế thấm thía niềm cảm thông trân trọng.
Những tưởng câu chuyện chỉ có bề nổi như vậy nhưng đằng sau ấy là cả một dụng ý
của tác giả, cũng ẩn ý cho cách nhìn đời nhìn người một cách khác biệt sâu sắc.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
Đọc truyện ngắn, Phùng hiện ra cùng với những nét đẹp của một nghệ sĩ đam mê cái
đẹp, yêu tha thiết sự công bằng. Qua câu chuyện của người đàn bà ở tòa án huyện, anh
nhận ra được nhiều điều về hiện thực cuộc sống và từ đó có những phát hiện mới mẻ
về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc đời. Cuộc đời và nghệ thuật có mối quan hệ
gần gũi với nhau không tách rời nhau.
Phân tích nhân vật Phùng - Mẫu 12
Nguyễn Minh Châu được coi là một trong những cây bút viết truyện ngắn hàng đầu
của Việt Nam thời kỳ đổi mới. Trong số những tác phẩm của ông có truyện ngắn
“Chiếc thuyền ngoài xa” in đậm phong cách tự sự – triết lý của ông. Với ngôn ngữ
giản dị, đời thường truyện kể lại chuyến đi thực tế của nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng với
những chiêm nghiệm sâu sắc về thực tế nghệ thuật và cuộc sống của anh. Nhân vật
Phùng trong tác phẩm điển hình cho kiểu xây dựng nhân vật độc đáo của nhà văn
Nguyễn Minh Châu, đó là kiểu nhân vật nhận thức với những cuộc đấu tranh tâm lý rất phức tạp.
Cũng như trong những sáng tác của Nam Cao có nhân vật Thứ trong “Giăng sáng”,
Hộ trong “Đôi mắt” hay Độ trong “Đời thừa” là những nhân vật thể hiện những phát
ngôn về nghệ thuật của nhà văn Nam Cao. Thì nhân vật Phùng trong truyện ngắn
“Chiếc thuyền ngoài xa” cũng được nhà văn Nguyễn Minh Châu xây dựng là nhân vật
thể hiện phát ngôn của mình. Tác giả giới thiệu nhân vật Phùng là một người nghệ sĩ
say mê cái đẹp và có trách nhiệm với chính nghề nghiệp của mình. Trước khi là một
người nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng từng là một người lính đấu tranh với quân thù ngoài
chiến trường ác liệt, vào sinh ra tử trên mặt trận để bảo vệ chính nghĩa cũng như bảo
vệ chính cuộc sống của mình.
Sau khi hòa bình lập lại anh là một người nghệ sĩ, một nhiếp ảnh gia với tâm hồn say
mê cái đẹp và tinh thần trách nhiệm cao với nghề nghiệp của mình. Trong tác phẩm
Phùng được anh trưởng phòng kỹ lưỡng chọn ra giao cho một nhiệm vụ quan trọng là
hoàn thành bộ ảnh cho cuốn lịch năm ấy. Anh đã có trong tay 11 tấm hình tuyệt đẹp
về cảnh sắc thiên nhiên nên khi được giao nhiệm vụ anh quyết định về vùng biển miền
trung để chụp tấm thứ 12 còn lại cho bộ lịch hoàn chỉnh. Đây chính tỏ Phùng không
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
phải là một người giản đơn hay qua loa với công việc của mình. Tác cũng muốn nói
lên phẩm chất đáng quý của người dân lao động.
Phùng là người nghệ sĩ tài năng biết thưởng thức và say mê cái đẹp, khi anh phát hiện
được bức tranh thiên nhiên giàu tính nghệ thuật: “Trước mặt Phùng là khung cảnh
thiên nhiên như một bức tranh mực tàu của danh họa thời cổ”, “mũi thuyền in một nét
mơ hồ”, “vài bóng người lớn và trẻ em ngồi im phăng phắc trên mũi thuyền khum
khum như hướng vào bờ”. Đây như một cảnh đắt trời cho, Nguyễn Minh Châu như sử
dụng bút lực thật mạnh mẽ, tác giả như có độ am hiểu sâu về nghệ thuật hội họa, nhạy
cảm trước vẻ đẹp của nghệ thuật khi miêu tả được vẻ đẹp tuyệt đỉnh “toàn bích” của
một cảnh đẹp thông qua một câu văn như thế này.
Câu văn tiếp theo là những hình ảnh cụ thể: “mũi thuyền trôi trong bầu sương mù”,
“vài bóng người lớn và trẻ con”, có hình ảnh mắt lưới và những tấm lưới. Đây là
những hình ảnh cụ thể tuy nhiên độc đáo ở chỗ nhà văn miêu tả cảnh vô cùng huyền
ảo bởi có màu của sương huyền ảo lại thêm những ánh nắng ban mai chiếu vào, cảnh
tĩnh bởi con thuyền đang im phăng phắc như cũng động bởi con thuyền đang từ từ tiến
thẳng vào bờ. Phùng phải là một người nghệ sĩ tài năng mới có sự cảm nhận trong cái
đẹp và chớp được một bức ảnh “toàn bích” như thế.
Phùng là người nghệ sĩ rung động và thực sự rung động trước cái đẹp, anh liên tưởng
đến một câu nới đó chính là: “Cái đẹp là đạo đức”, “tưởng chính mình đang vừa khám
phá ra cái trân lý của sự hoàn thiện, khám phá ra khoảnh khắc trong ngần của tâm
hồn”. Phùng là một người nghệ sĩ chân thực bởi lẽ anh hạnh phúc khi được sáng tạo,
khi được lao động, khi cảm nhận được cái đẹp lãng mạn và hài hòa giữa thiên nhiên
và cuộc đời anh như được thanh lọc, tinh khôi. Phùng còn là một người nhân hậu khi
tận mắt chứng kiến một cảnh tượng lạ lùng đó là trên chiếc thuyền đẹp như mộng kia
bỗng bước xuống một người đàn bà vô cùng xấu xí và một người đàn ông thô bạo.
Người đàn ông kia kéo người đàn bà đánh đập không thương tiếc.
Ban đầu Phùng rất ngạc nhiên nhưng khi nhận ra tình huống ấy anh vứt chiếc máy ảnh
ra một bên và nhảy vào định cứu giúp cho người đàn bà xấu số nhưng thằng con trai
của chị đã nhanh hơn. Phùng chỉ biết đứng ngoài chứng kiến cảnh tượng ấy. Phùng
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
chợt nhận ra một điều rằng đằng sau cái vẻ đẹp dường như toàn bích kia lại tồn tạ một
cái ác, cái xấu xa đến vô đạo đức, những đau khổ, bất công vẫn luôn tồn tại thường
trực trong chính cuộc sống mà Phùng nghĩ là tươi đẹp, màu sắc kia khi nó bị che phủ
bởi những cái đẹp ấy. Qua đây nhà văn thể hiện thông điệp của mình muốn gửi gắm
đến người đọc đó chính là: đừng bao giờ nhầm lẫn giữa hình tượng bên ngoài và vật
chất bên trong và đừng vội đánh giá con người ở vẻ bề ngoài xấu xí của họ.
Qua việc xây dựng thành công nhân vật Phùng tác giả Nguyễn Minh Châu muốn
mang đến cho người đọc một thông điệp về giá trị của lòng nhân đạo trong cuộc sống:
Cần phải biết sống và sáng tạo vì con người, nghệ thuật chân chính là thứ nghệ thuật
phải xuất phát từ con người, cuộc đời của chính họ và nó phải quay trở lại để phục vụ
cho đời sống, cứu rỗi nhân sinh đây mới chính là vẻ đẹp chân chính và nghệ thuật
chân chính của người nghệ sĩ.
Phân tích nhân vật Phùng - Mẫu 13
Các nhân vật trong sáng tác của nhà văn Nguyễn Minh Châu thường là người chuyên
chở tư tưởng, quan điểm của tác giả về nghệ thuật và cuộc đời. Phùng trong tác phẩm
Chiếc thuyền ngoài xa là một nhân vật như vậy. Thông qua nhân vật này tác giả thể
hiện rõ những quan niệm của mình về nghệ thuật cũng như cách nhìn cuộc sống của ông.
Trước hết, Phùng thể hiện quan điểm về nghệ thuật của nhà văn Nguyễn Minh Châu.
Trước hết anh là một người yêu nghề và có trách nhiệm với công việc được giao.
Ngay sau khi được thủ trưởng yêu cầu chụp một bức ảnh để hoàn thiện bộ lịch năm
nay, Phùng không ngần ngại mà mang máy ảnh của mình lên đường ngay. Anh trở về
chiến trường xưa, một làng chài ven biển, mong có thể tìm được một bức ảnh ưng ý.
Cả một tuần lễ, anh miệt mài tìm kiếm để tìm cho ra bức tranh trời cho. Anh muốn
hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mình được giao.
Không chỉ vậy, Phùng còn là một người nghệ sĩ tài năng. Trời không phụ lòng người,
sau cả một tuần lễ miệt mài tìm kiếm cuối cùng cái khoảnh khắc trời cho ấy cũng đến
với anh. Bức tranh tuyệt mĩ hiện ra trước mắt Phùng: “thuyền in một nét mơ hồn lòe
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
nhòe vào bầu sương mù màu trắng như sữa có pha đôi chút màu hồng do ánh mặt trời
chiếu vào. Và bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi im phăng phắc như tượng trên chiếc
mui khum khum, đang hướng mặt vào bờ. tất cả khung cảnh ấy nhìn qua những cái
mắt lưới và tấm lưới nằm giữa hai chiếc gọng vó hiện ra dưới một hình thù y hệt cánh
một con dơi…”. Không chần chừ thêm một giây phút nào, Phùng giơ máy ảnh lên
bấm liên thanh. Bức tranh là sự hòa quyện tuyệt vời giữa đường nét và ánh sáng. Bức
tranh đó đã làm Phùng thỏa mãn, bức tranh tuyệt mĩ, như mực tàu đó chính là điều
người nghệ sĩ đang tìm kiếm bấy lâu nay.
Không chỉ là một người nghệ sĩ tài năng, mà Phùng còn là người biết rung cảm trước
cái đẹp. Trước bức tranh tuyệt mĩ đó, Phùng đã thực sự bị làm cho rung động, và anh
liên tưởng đến câu nói “bản thân cái đẹp chính là đạo đức”. Và trong giây phút đó, anh
tưởng như “mình vừa khám phá thấy cái khoảnh khắc trong ngần của tâm hồn”. Anh
cảm thấy hân hoan hạnh phúc không chỉ bởi đã hoàn thành công việc được giao, mà
cao hơn chính là anh đã dùng trọn vẹn tâm hồn mình để khám phá, phát hiện ra vẻ đẹp
giữa thiên nhiên và cuộc đời. Đó là vẻ đẹp trong sáng, thánh thiện đến vô ngần. Vẻ
đẹp đó khiến cho tâm hồn Phùng được gột rửa, thanh lọc trở nên đẹp đẽ hơn.
Với bức ảnh chiếc thuyền ngoài xa, Nguyễn Minh Châu đã gửi gắm đến bạn đọc một
thông điệp nghệ thuật quan trọng. Nghệ thuật luôn bắt nguồn từ cuộc sống và phục vụ
cuộc sống. Người nghệ sĩ phải lao động nghiêm túc, miệt mài và không ngừng sáng
tạo mới có thể tạo nên những tác phẩm nghệ thuật có giá trị.
Không chỉ phản ánh quan niệm nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu, Phùng còn thể
hiện cái nhìn về cuộc sống của nhà văn. Sau bức tranh tuyệt mĩ kia điều Phùng nhìn
thấy chính là khung cảnh vô cùng tàn nhẫn, người chồng lặng lẽ dùng dây lưng đánh
túi bụi vào người phụ nữ cao lớn, mặt rỗ. Chị lặng im không hề phản kháng. Đằng sau
cái đẹp toàn thiện, toàn bích kia lại có một khung cảnh hiện thực đến đau lòng. Điều
đó làm cho Phùng không khỏi bất ngờ, choáng váng. Anh nhanh chóng, vứt chiếc máy
ảnh – điều quan trọng nhất đối với một nhiếp ảnh gia, đến để cứu người phụ nữ kia.
Nhưng chưa kịp ra đến nơi, anh đã thấy thằng Phác xông ra che chở cho người mẹ.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
Không chỉ chứng kiến bạo hành trong một lần, mà Phùng còn lần thứ hai chứng kiến
người chồng ra tay đánh đập dã man người vợ. Người đàn bà vẫn nhẫn nhục chịu
đánh, không một lời kêu than, oán trách. Lần này anh không ngạc nhiên như lần đầu,
hành động mau lẹ và quyết liệt hơn, anh xông thẳng vào can ngăn, để chấm dứt hành
động tội ác của người chồng. Đồng thời anh cũng nhận ra rằng, đằng sau bức tranh
tuyệt mĩ ấy vẫn còn tồn tại cái xấu, cái ác và bi kịch.
Ngoài ra, Phùng còn là người luôn có ý thức để hoàn thiện nhân cách của bản thân. Là
người nhìn ra bức tranh với vẻ đẹp toàn bích, lại cũng là người chứng kiến cảnh bạo
hành, rồi được nghe người đàn bà tâm sự, Phùng nhận thức được nhiều điều trong
cuộc sống. Thì ra đằng sau bức tranh danh họa đó là biết bao thân phận éo le, bước ra
khỏi chiến tranh họ chật vật, khổ sở để mưu sinh. Phùng càng hiểu hơn người đàn bà
kia, đằng sau sự xấu xí lại là một tâm hồn thánh thiện, một tình mẫu tử thiêng liêng.
Vì con người phụ nữ ấy sẵn sàng hi sinh bản thân mình. Quá trình tự nhận thức đó
chính là quá trình Phùng không ngừng hoàn thiện nhân cách của chính mình.
Trong cuộc sống luôn tồn tại những xấu tốt đúng sai, đôi khi không thể phân định rạch
ròi. Mỗi chúng ta khi nhìn nhận bất cứ vấn đề gì cũng cần có cái nhìn đa chiều, để
phát hiện đúng bản chất của cuộc sống đa chiều. Qua nhân vật Phùng, Nguyễn Minh
Châu đã truyền tải những thông điệp ý nghĩa về con người và nghệ thuật. Những
thông điệp đó có giá trị nhân đạo sâu sắc. Đối với nghệ thuật, người nghệ sĩ phải
không ngừng sáng tạo, tu dưỡng. Đối với cuộc sống đa đoan, phức tạp phải nhìn nhận
kĩ lưỡng, nhiều chiều để đưa ra những nhận xét đúng đắn nhất.
Phân tích nhân vật Phùng - Mẫu 14
Nguyễn Minh Châu là người mở đường tinh anh cho văn học Việt Nam giai đoạn đổi
mới. Các tác phẩm của ông thường được xây dựng trên những tình huống nghịch lý,
qua đó làm nổi bật giá trị tư tưởng. Chiếc thuyền ngoài xa là một tác phẩm tiêu biểu
của ông- một tác phẩm thấm đẫm giá trị nhân đạo. Truyện đã xây dựng thành công
nhân vật Phùng- một người nghệ sĩ với khao khát vươn tới giá trị chân chính của nghệ
thuật và ý nghĩa thực sự của đời sống con người.
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
Trước hết, Phùng là một nghệ sĩ giàu trách nhiệm với công việc. Rời xa chiến trường,
về với cuộc sống yên bình, anh làm nghề nhiếp ảnh. Nhận nhiệm vụ đi thực tế để tìm
kiếm một bức ảnh bổ sung cho bộ lịch nghệ thuật thuyền và biển để xuất bản, Phùng
bắt đầu hành trình của mình bằng tất cả sự tận tâm vốn có của người nghệ sĩ. Suốt hơn
một tuần lễ tìm kiếm, Phùng đã phát hiện được một vẻ đẹp “đắt trời cho”, đó là một vẻ
đẹp toàn bích khiến Phùng cảm thấy hạnh phúc “Mũi thuyền in một nét mơ hồ lòe
nhòe vào bầu sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu hồng hồng do ánh mặt trời
chiếu vào. Vài bóng người lớn lẫn trẻ con ngồi im phăng phắc như tượng trên chiếc
mui khum khum, đang hướng mặt vào bờ... toàn bộ khung cảnh từ đường nét đến ánh
sáng đều hài hòa và đẹp.” Vẻ đẹp ấy, khiến phùng như thắt lại, rồi vỡ oà cảm nhận
giây phút trong ngần của tâm hồn và nhận ra cái đẹp chính là đạo đức. Có thể nói phải
là một người nghệ sĩ có tâm hồn nhạy cảm, Phùng mới có những cảm nhận đầy tinh
tế, quan sát tỉ mỉ từng chi tiết của khung cảnh để thu vào tầm mắt mình những gì đẹp
đẽ nhất mà thực tại và tạo hoá ban tặng. Cũng là một nhiếp ảnh thiên lương, Phùng
mới có thể nhận ra một ý nghĩa đáng trân trọng “cái đẹp chính là đạo đức” sau giây
phút chạm lấy cảnh thực.
Phân tích nhân vật Phùng để thấy được những quan niệm về nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu
Phùng cũng là một nghệ sĩ giàu tình cảm và vô cùng lương thiện. Khi nhận ra hiện
thực nghiệt ngã đằng sau bức tranh ấy: “Lão trút cơn giận như lửa cháy bằng cách
dùng chiếc thắt lưng quật tới tấp vào lưng người đàn bà...cứ mỗi nhát quất xuống lão
lại nguyền rủa bằng cái giọng rên rỉ đau đớn: “Mày chết đi cho ông nhờ. Chúng mày
chết hết đi cho ông nhờ!”. Trước cảnh tượng ấy, Phùng hết sức kinh ngạc, đứng há
hốc mồm, không dám tin vào mắt mình. Bất giác từ giây phút nào anh vứt máy ảnh
nhào tới, can ngăn hành động vũ phu và tàn nhẫn của người đàn ông. Trái tim nhân
hậu, yêu chính nghĩa đã thôi thúc Phùng hành động, anh không thể cầm lòng đừng
nhìn kẻ yếu thế- một người đàn bà tội nghiệp phải chịu những đòn roi từ chính người
chồng của mình. Đó là sự thương cảm của một tấm lòng cao đẹp, dũng cảm đứng lên
bênh vực người khốn khổ. Trong lần thứ hai, khi chứng kiến lại cảnh tượng ấy một lần
nữa, Phùng đã hành động mạnh mẽ khi tiến đến đánh người đàn ông độc ác kia. Bằng
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
tất cả sự căm thù cái ác, Phùng dùng bàn tay của một người lính từng vào sinh ra tử
trên chiến trường để tiêu diệt cái ác, anh tự nhận rằng “ Bất luận trong hoàn cảnh nào
tôi cũng không cho phép hắn đánh một người đàn bà, cho dù đó là vợ và tự nguyện
rúc vào trong xó bãi xe tăng kín đáo cho hắn đánh.”.
Không chỉ lương thiện, Phùng còn là một con người có nội tâm sâu sắc, trăn trở với
cuộc sống của con người, đặc biệt là những người khốn khổ. Khi lắng nghe những lý
do mà người đàn bà đưa ra để từ chối yêu cầu ly hôn của chánh án Đẩu, Phùng đã hiểu
hơn về cuộc sống, cuộc đời của những người hàng chài khốn khổ. Anh lo lắng cho số
phận của họ, những con người suốt đời cam chịu, nhẫn nhục, cho số phận của những
đứa trẻ lớn lên trong cảnh bạo lực của cha chúng. Chỉ biết bức ảnh của nghệ sĩ Phùng
được lặp lại cuối truyện "Bao giờ tôi cũng thấy người đàn bà ấy đang bước ra khỏi
tấm ảnh, đó là người đàn bà vùng biển cao lớn với đường nét thô kệch, tấm lưng áo
bạc phếch có miếng vá,nửa thân dưới ướt sũng, khuôn mặt rỗ đã nhợt trắng vì kéo lưới
suốt đêm" như minh chứng cho sự trăn trở của người nghệ sĩ trước cuộc sống “muôn
hình vạn trạng” và cả những trăn trở về mối quan hệ giữa nghệ thuật với hiện thực cuộc sống.
Có thể nói, bằng tài năng trong ngòi bút của mình, Nguyễn Minh Châu đã xây dựng
nên một nhân vật Phùng đầy ấn tượng. Ở Phùng là một con người tuy không quá hoàn
hảo nhưng hội tụ vẻ đẹp của một người lính có tấm lòng nhân hậu và một người nghệ
sĩ chân chính, hết mình vì nghệ thuật. Bằng sự tự nhận thức của mình, Phùng cũng đã
gửi gắm đến độc giả một thông điệp về cuộc sống: “Đừng nhìn cuộc đời, con người
một cách phiến diện mà phải có cái nhìn đa chiều, trong nhiều mối quan hệ khác nhau.”.
Phân tích nhân vật Phùng - Mẫu 15
Nhà văn Nguyễn Minh Châu là một trong những tác giả nổi tiếng của làng văn học
Việt Nam thời kì đổi mới. Ông được coi là người “mở đường tài năng và tinh anh
nhất”. Trước năm 1975, ông là một cây bút sử thi lãng mạn, viết nhiều về đề tài người
lính. Tuy nhiên, sau năm 1980, sáng tác của ông đi sâu vào cảm hứng đời tư thế sự với
vấn đề đạo đức, và triết lí nhân sinh. Ông khám phá con người trong cuộc đời mưu
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
sinh, trong hành trình nhọc nhằn kiếm tìm hạnh phúc, khám phá hạt ngọc ẩn dấu,
khuất lấp trong mỗi con người. Tiêu biểu cho những kiếm tìm đề tài và trách nhiệm
của người nghệ sĩ là tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa, in trong tập truyện cùng tên năm 1987.
Truyện ngắn được ra đời tháng 8/1983, khi cuộc chiến tranh vệ quốc của dân tộc qua
đi. Đất nước bước vào thời kì mới, thời kì độc lập thống nhất. Cuộc sống thời bình với
muôn mặt của đời sống, đặt ra nhu cầu nhận thức lại về hiện thực và cuộc sống con
người trước đây do hoàn cảnh của chiến tranh chưa được đặt ra. Là một tác phẩm đáp
ứng được nhu cầu ấy, ”Chiếc thuyền ngoài xa” đã trở thành một trong những tác phẩm
xuất sắc nhất của Nguyễn Minh Châu và tiêu biểu cho cảm hứng đời tư thế sự, xu
hướng chung của văn học Việt Nam thời kì đổi mới.
Truyện ngắn được chia thành ba phần. Phần một: từ đầu cho đến “lưới vó biến mất”.
Ở phần này, tác giả đi sâu vào kể về hai phát hiện của nhân vật Phùng. Phần hai: tiếp
theo đến “giữa phá” là câu chuyện của người đàn bà hàng chài ở toà án huyện. Và
phần ba còn lại – tác giả nói về bức ảnh được chọn vào bộ lịch năm ấy.
Tác phẩm mở đầu bằng một bức tranh tuyệt đẹp được người nghệ sĩ Phùng ghi lại vào
một buổi sáng mờ sương ở một pha nước miền Trung. Phùng là nghệ sĩ nhiếp ảnh,
được cấp trên giao cho chụp một bức ảnh chủ đề thuyền và biển để đăng trong bộ lịch
năm ấy. Anh đã đi thực tế tại tại vùng biển miền Trung nơi trước kia đã từng chiến
đấu và có người bạn ở đó. Khi đến đây anh bắt gặp một bức tranh tuyệt đẹp đó là hình
ảnh của thuyền và biển trong sương sớm. Đây cũng chính là tình huống độc đáo của
truyện qua đó ta thấy được nhiều điều trong cuộc sống này. Nhưng sau bức tranh ấy
Phùng lại có phát hiện mới.
Trước tiên, truyện ngắn này có một tình huống truyện hết sức độc đáo. Tình huống là
vấn đề then chốt đối với truyện ngắn. Nhà văn tìm được tình huống độc đáo sẽ khiến
bạn đọc cuốn hút theo câu chuyện. Tình huống chính là tình thế xảy ra câu truyện, khi
nhân vật ở trong tình thế ấy sẽ bộc lộ rõ nhất bản chất, tính cách, phẩm chất của con
người. Tình thế cũng có thể là bước ngoặt làm thay đổi số phận, nhận thức hoặc có khi
bộc lộ ra những cốt lõi sâu thẳm tiềm ẩn trong truyện. Tình huống truyện của "Chiếc
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
thuyền ngoài xa" là tình huống nhận thức, khám phá. Đây là một tình huống bất ngờ
và đầy nghịch lí. Tình huống của truyện được thể hiện qua hai phát hiện của nghệ sĩ
nhiếp ảnh Phùng. Tình huống đã giúp Phùng nhận ra được nhiều điều về cuộc sống,
con người và nghệ thuật. Cuộc đời vốn chứa đựng nhiều mâu thuẫn, bất ngờ và đầy
nghịch lí. Cần đến gần cuộc sống để khám phá sự thực bên trong và chiều sâu bản
chất. Cần có cái nhìn đa diện nhiều chiều để hiểu rõ bên trong số phận và tâm hồn con
người. Nghệ thuật phải luôn gắn liền với cuộc sống thì mới có ý nghĩa.
Phát hiện thứ nhất của nghệ sĩ Phùng là khung cảnh thiên nhiên hoàn mĩ, đẹp thơ
mộng. Người nghệ sĩ phát hiện ra một vẻ đẹp trên mặt biển mờ sương. Đó là cảnh một
chiếc thuyền trong buổi sớm mai đang dần tiến vào bờ, cảnh tượng khiến cho người
nghệ sĩ cảm thấy may mắn và hạnh phúc khi được chứng kiến một bức tranh tuyệt vời
đến như vậy. Nó giống như “một bức tranh mực tàu của một họa sĩ thời cổ”. “Mũi
thuyền in một nét mơ hồ lòe nhòe …chiếu vào”. Vài bóng người lớn lẫn trẻ con đang
dần tiến vào bờ. Toàn bộ khung cảnh từ đường nét đến màu sắc ánh sáng đều hài hòa
với nhau làm nên một vẻ đẹp toàn bích. Tác giả gọi đó là cảnh “đắt” trời cho, vẻ đẹp
mà trong cuộc đời diễm phúc lắm may ra bắt gặp được một lần. Nghệ sĩ Phùng tự
nhận ra rằng cái đẹp chính là đạo đức. Trước bức tranh mực tàu ấy Phùng cảm thấy
bối rối trong tim anh như có cái gì đang bóp chặt lấy. Đó là khoảnh khắc trong ngần
của cuộc đời. Người nghệ sĩ cảm thấy tràn ngập niềm hạnh phúc, anh thấy được cảm
xúc trong ngần của tâm hồn, cảm nhận được chân - thiện - mĩ của cuộc đời. Anh cảm
thấy tâm hồn mình được thanh lọc trở nên trong trẻo và thanh khiết. Thông qua cảm
xúc của nhân vật Phùng, tác giả đưa ra quan niệm về cái đẹp. Cái đẹp phải có tác dụng
thanh lọc tâm hồn, hướng con người đến cái chân - thiện - mĩ, cái đẹp là đạo đức.
Thế nhưng cảnh càng đẹp bao nhiêu thì thực tế cuộc sống lại đen tối bấy nhiêu. Đó
chính là phát hiện thứ hai của Phùng trước khung cảnh tuyệt vời ấy. Hiện thực nghiệt
ngã của con người với số phận bất hạnh của những con người nơi đây đặc biệt là
người đàn bà hàng chài hiện lên. Bước ra từ chiếc thuyền ngư phủ đẹp như mơ ấy là
người phụ nữ xấu xí và người đàn ông hung dữ, cặp vợ chồng hiện thân cho sự lam lũ
đói khổ. Chính khuôn mặt nét người của họ đã nói lên phần nào cái cuộc sống khổ cực
mà họ phải chịu. Người vợ “trạc ngoài bốn mươi”, “mặt rỗ”, “thân hình cao lớn thô
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
kệch”, “lưng áo bạc phếch”, “gương mặt lộ rõ sự mệt mỏi sau một đêm thức trắng kéo
lưới”… dường như bao nhiêu sương gió nắng mưa của đất trời đã chiếu thẳng vào
người đàn bà ấy vậy. Còn người đàn ông thì cũng chẳng hơn gì: “có tấm lưng rộng”,
đi chân chữ bát khuôn mặt “độc, dữ”. Cả hai người đều là hiện thân của sự nhọc nhằn,
nghèo khó của người dân hàng chài. Một cảnh tượng diễn ra khiến cho nghệ sĩ Phùng
không thể nào tin vào mắt mình và cái cảnh đẹp kia bỗng chốc biến thành một hình
ảnh vô cùng thậm tệ. Hai con người khổ sở ấy đi vào phía bãi xe tăng hỏng và thật bất
ngờ trước cảnh tượng ấy: “Lão đàn ông lập tức trở nên hùng hổ, mặt đỏ gay, lão rút
trong người ra một chiếc thắt lưng… lão trút cơn giận như lửa cháy bằng cách dùng
chiếc thắt lưng quật tới tấp vào người đàn bà, lão vừa đánh vừa thở hồng hộc, hai hàm
răng nghiến ken két...”. Trong “chiếc thuyền ngoài xa”, một sự thật còn trớ trêu, cay
đắng nữa: Cha con lão làng chài coi nhau như kẻ thù “Thằng bé chạy một mạch, sự
giận dữ căng thẳng…lập tức nhảy xổ vào cái lão đàn ông... liền rướn thẳng người
vụng chiếc khóa sắt quật vào giữa khuôn ngực lão đàn ông”. Người nghệ sĩ Phùng như
cay đắng nhận thấy những cái ngang trái, bi kịch trong gia đình thuyền chài kia đã là
thứ thuốc rửa quái đản làm những thước phim huyền diệu của cái máy ảnh mà anh dày
công sáng tạo nghệ thuật bỗng hiện hình một sự thật cuộc sống xót xa. Tấm ảnh về
chiếc thuyền thì rất đẹp, nhưng cuộc sống đích thực của gia đình dân chài trong chiếc
thuyền ấy chẳng có gì là đẹp. Sự nghịch lí ấy đặt ra vấn đề đối với người nghệ sĩ về
mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống: “Nghệ thuật không nên là ánh trăng lừa
dối” (Nam Cao). Những giọt nước mắt của người đàn bà hàng chài nhỏ xuống lấp đầy
những nốt rỗ chằng chịt kia. Một cảnh tượng nghiệt ngã đối lập với cái cảnh đẹp như
ngư phủ của con thuyền.
Với hai phát hiện ấy Phùng chợt nhận ra rằng cuộc đời không đơn giản một chiều mà
chứa nhiều nghịch lí ngang trái, mâu thuẫn. Cuộc sống luôn tồn tại những mặt đối lập,
đẹp và xấu thiện và ác. Ở đây nhà văn khẳng định đừng nhầm lẫn hiện tượng với bản
chất, hình thức bên ngoài với nội dung bên trong. Khi nhìn nhận đánh giá cuộc đời thì
phải có cái nhìn đa chiều nhiều phía.
Nếu truyện ngắn chỉ dừng lại ở đây chắc chắn sẽ không đủ sức hút có thể để lại dư âm
trong lòng người đọc. Chính vì thế mà những tâm sự của người đàn bà hàng chài tại
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
tòa án huyện được viết ra. Sau khi chứng kiến cảnh bạo hành dã man bên chiếc xe
tăng hỏng, Phùng đã nói với chánh án Đẩu từng là chiến hữu của anh để nhờ giúp đỡ.
Phùng và Đẩu đều có ý tốt mong cho người phụ nữ ấy thoát khỏi người chồng vũ phu.
Chính vì vậy người đàn bà hàng chài đã được chánh án Đẩu mời đến tòa án huyện và
giải pháp được đưa ra là li hôn với chồng. Người đàn bà hàng chài đến tòa án huyện
ban đầu chị tỏ ra rất sợ hãi khép nép sau khi nghe những phân tích và sự giúp đỡ của
Đẩu thì chị bỗng bình tĩnh và thay đổi cách xưng hô không còn khép nép nữa mà nói
ra những tâm sự những suy nghĩ của bản thân mình. Những lời tâm sự của chị đã
khiến người đọc cũng phải ngỡ ngàng. Vẻ đẹp tâm hồn ẩn sâu bởi cái vẻ ngoài xấu xí,
của người phụ nữ ấy đã khiến chánh án Đẩu và nhân vật Phùng nhận ra được nhiều điều.
Người đàn bà kể lại cuộc đời mình rằng: Trước kia bà cũng là một người con nhà khá
giả, nhưng sau một trận thủy đậu làm cho bà dỗ hết mặt không ai thèm lấy bà. Khi ấy
ông chồng của bà lại là người làm vườn. Bố mẹ mất đi người đàn ông ấy đã cứu vớt
cuộc đời của bà chính vì thế mà bà bị đánh đập nhưng cũng không nỡ bỏ người chồng
đồng thời cũng là ân nhân của mình. Hiện giờ cuộc sống của bà khổ về cả vật chất lẫn tinh thần.
Gia đình bà sống cùng nhau trên một con thuyền nhỏ. Con thuyền ấy vừa là phương
tiện kiếm sống lại cũng là ngôi nhà che nắng che mưa. Bà thường xuyên bị đánh đập,
ba ngày một trận nhẹ năm ngày một trận nặng. Thế nhưng bà không hề chống lại
chồng mình, cam chịu, nhẫn nhục, bà coi một việc bị đánh là một chuyện đương
nhiên, thậm chí sợ các con nhìn thấy bà xin chồng đánh khi vào bờ. Khi nghe những
lời khuyên của Đẩu và Phùng, biết lòng tốt của họ nhưng bà nhất quyết không bỏ
chồng vì người chồng là chỗ dựa tinh thần lớn nhất của gia đình nhất là khi phong ba
bão táp. Người đàn bà cần chồng vì còn phải nuôi những đứa con kia. Và hơn nữa trên
thuyền cũng có những lúc gia đình hạnh phúc vui vẻ. Người đàn bà chắt chiu những
hạnh phúc nhỏ nhoi đời thường khi nhìn thấy các con được ăn no. Thị nhận lỗi, cho
rằng đẻ nhiều con là cái tội của mình. Trong suy nghĩ của Phùng, Đẩu và thằng Phác
người đàn ông kia là kẻ thô lỗ, độc ác, dã man đáng lên án. Nhưng với người vợ thấu
hiểu và cảm thông, người đàn ông ấy cũng chỉ là nạn nhân, hắn trước kia hiền lành
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
lắm, cũng vì cuộc sống nghèo khổ quá nên mới như vậy. Từ đó cho thấy người đàn bà
hàng chài tuy là một người phụ nữ không học hành, xấu xí nhưng lại có một trái tim
nhân hậu tiêu biểu cho nét đẹp tâm hồn của người phụ nữ Việt Nam. Thị là người
chấp nhận hy sinh để sống cho các con, một người vị tha và sâu sắc lẽ đời.
Trước những lẽ ấy thoạt đầu Đẩu và Phùng nghiêm nghị thấy bất bình nhưng về sau
thì như vỡ lẽ ra nhiều điều. Phùng từng là người lính chiến đấu giải phóng miền Nam
khỏi nanh vuốt quân xâm lược nhưng lại không thể nào giải phóng được số phận của
người đàn bà bất hạnh. Qua câu chuyện của người đàn bà, Phùng càng thấm thía:
không thể đơn giản trong cái nhìn về cuộc đời và con người. Cuộc sống này không chỉ
sống cho riêng mình hay nó vốn là cái mình nhìn thấy trên bề nổi mà nó là phần chìm
bên trong câu chuyện kia. Vẻ đẹp của người đàn bà hàng chài đã đem đến cho người
đọc một thông điệp, một triết lí. Đó là phải nhìn mọi việc một cách toàn diện. Đó mới
là cái giá trị đích thực của cuộc sống này. Từ một người đàn bà nhút nhát sợ hãi người
đàn bà trở nên sâu sắc làm cho hai người đành phải để người phụ nữ ấy về với gia đình mình.
Câu chuyện kết thúc khi bức ảnh tuyệt bích được chọn in trong tấm lịch năm ấy và
bức tranh còn được treo mãi trong những gia đình sành nghệ thuật. Điều này khẳng
định giá trị nghệ thuật của bức tranh. Câu chuyện của người đàn bà hàng chài đã đi
sâu vào tiềm thức của Phùng như một trải nghiệm mà mỗi khi nhìn vào bức ảnh anh
lại nhớ đến nó. Với anh, khi đứng trước bức ảnh đen trắng lại thấy một màu hồng
trong buổi sớm ban mai và nhìn kĩ hơn nữa lại thấy bước ra từ trong tranh là người
đàn bà hàng chài lam lũ. Như vậy nếu hiểu bức tranh thuyền và biển kia là hình ảnh
của nghệ thuật và người đàn bà hàng chài bước ra từ trong tranh là hình ảnh của cuộc
đời thì nghệ thuật và cuộc đời phải gắn liền với nhau. Nghệ thuật bắt nguồn từ cuộc
sống thì cũng phải gắn liền với cuộc sống. Nghệ thuật phải luôn gắn liền với cuộc
sống thì mới có ý nghĩa.
Với cách xây dựng tình huống truyện độc đáo, mới lạ, mang ý nghĩa khám phá, phát
hiện về cuộc đời, và cách trao ngòi bút cho nhân vật kể chuyện (nhân vật Phùng),
“Chiếc thuyền ngoài xa” đã để lại ấn tượng sâu đậm. Thành công của Nguyễn Minh
Văn mẫu lớp 12: Phân tích nhân vật Phùng
Châu là đã đem đến cho người đọc một tác phẩm đầy tính triết lí và chiêm nghiệm về
cuộc đời, con người và cả nghệ thuật. Những triết lí luôn đúng với mọi thời đại.
Nguyễn Minh Châu là một trong số những nhà văn đầu tiên của thời kì đổi mới đã đi
sâu khám phá sự thật đời sống, dũng cảm thể hiện những góc khuất của cuộc đời ngay
trong chế độ xã hội tốt đẹp của chúng ta. Đúng như lời của nhà văn Nguyễn Minh
Châu đã nói: “Nhà văn không có quyền nhìn sự vật một cách đơn giản, và nhà văn cần
phấn đấu để đào xới bản chất con người vào các tầng sâu lịch sử”. Truyện ngắn
“Chiếc thuyền ngoài xa” thể hiện một bài học đúng đắn về cách nhìn nhận cuộc sống
và con người: Mỗi người trong cõi đời, nhất là người nghệ sĩ, không thể đơn giản, sơ
lược khi nhìn nhận cuộc sống và con người. Cần một cách nhìn đa dạng nhiều chiều,
phát hiện ra bản chất thật sau vẻ đẹp bên ngoài của hiện tượng. Đồng thời tác phẩm in
đậm phong cách tự sự – triết lí của nhà văn Nguyễn Minh Châu.