Phân tích những điểm đặc sắc trong tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Nhà nước Việt Nam | Bài thảo luận tư tưởng Hồ Chí Minh

lOMoAR cPSD| 61769292
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
Khoa lí luận chính trị 
VẤN ĐỀ THẢO LUẬN 1
Phân tích những điểm đặc sắc trong tư tưởng Hồ Chí Minh về xây
dựng Nhà nước Việt Nam
Giảng viên giảng dạy học phần : TS.GVC Phạm Ngọc Phương Nhóm: 1
Lớp Học Phần: 2179HCMI0111 Hà Nội 2021
DANH SÁCH THÀNH VIÊN 1 lOMoAR cPSD| 61769292 S HỌ VÀ TÊN GHI CHÚ TT 1 Phạm Thị Thu An 2 Nguyễn Thị Vân Anh 3 Phạm Thùy Chi 4 Vũ Thị Chinh 5 Vương Tuyết Chinh 6 Nguyễn Đức Cường 7 Vũ Mạnh Cường 8 Nguyễn Trọng Đạt 9 Lê Văn Đoàn 1 Bùi Văn Đông 0 MỤC LỤC
A. LỜI MỞ ĐẦU ................................................................................................................. 3 2 lOMoAR cPSD| 61769292
B. NỘI DUNG ...................................................................................................................... 4
I. Những đặc sắc trong tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Nhà nước Việt Nam: .......... 4
1. Nhà nước dân chủ ...................................................................................................... 4
a. Bản chất giai cấp của nhà nước .............................................................................. 4
b. Nhà nước của Nhân dân ......................................................................................... 6
c. Nhà nước do dân: ................................................................................................... 6
d. Nhà nước vì Nhân dân: .......................................................................................... 7
2. Nhà nước pháp quyền ................................................................................................ 8
a. Nhà nước hợp pháp, hợp hiến ................................................................................ 8
b. Nhà nước thượng tôn pháp luật .............................................................................. 9
c. Pháp quyền nhân nghĩa .......................................................................................... 9
3. Nhà nước trong sạch vững mạnh ............................................................................. 10
a. Kiểm soát quyền lực nhà nước ............................................................................. 10
b. Phòng chống tiêu cực nhà nước ........................................................................... 10
II. Liên hệ công tác xây dựng nhà nước hiện nay ........................................................... 11
C. KẾT LUẬN.................................................................................................................14 D. TÀI LIỆU THAM KHẢO A. LỜI MỞ ĐẦU
Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác- Lênin vấn đề cơ bản của mọi cuộc cách mạng
là chính quyền nhà nước. Quá trình hoạt động cách mạng của Hồ Chí Minh gắn liền với
những nhận thức, tìm kiếm, lựa chọn một hình thức, chế độ nhà nước thích hợp, thúc đẩy
dân tộc ta phát triển theo đúng quỹ đạo tiến bộ xã hội. Người đã thấy rõ bộ mặt phản nhân
tính của nhà nước thực dân, phong kiến. Toàn bộ bản chất thật sự của nhà nước đó được
Người bóc trần, lên án gay gắt trong nhiều tác phẩm. Xuất phát từ nhu cầu giải phóng dân
tộc, dựa trên chủ nghĩa yêu nước, Hồ Chí Minh đã tiếp nhận chủ nghĩa Mác– Lênin, đây là
lý luận cách mạng tiên tiến nhất của thời đại. Qua hoạt động thực tiễn, Hồ Chí Minh đã phát
hiện vị trí lịch sử của các chế độ nhà nước đang vận hành, dưới sự phân tích, so sánh và đặt
chúng trong dòng chảy liền mạch của tiến bộ lịch sử. Người chú ý tìm hiểu hai loại hình
nhà nước hiện thời: Nhà nước dân chủ tư sản mà những đại diện tiêu biểu là Mỹ, Pháp và 3 lOMoAR cPSD| 61769292
nhà nước xã hội chủ nghĩa ra đời từ Cách mạng Tháng Mười 1917. Trong nhận thức của
Người, nhà nước tư sản thực chất vẫn là công cụ thống trị của giai cấp tư sản, dân chúng
vẫn bị bóc lột, không có quyền lợi, bộc lộ những đối kháng không thể điều hòa và chắc
chắn sẽ là nguyên nhân làm bùng nổ các cuộc cách mạng. Vì vậy, mục đích giải phóng và
phát triển của xã hội Việt Nam không thể đi theo kiểu nhà nước đó.
Đối lập với nhà nước tư sản là nhà nước Xô-Viết còn non trẻ, nhưng đã bộc lộ sức
sống và những ưu thế nổi trội của mình, hướng vào phục vụ quần chúng công- nôngbinh,
thật sự vì lợi ích của họ. Đây chính là loại hình nhà nước của chế độ xã hội mới mà cách
mạng Việt Nam phải đi theo. Như vậy, bằng những khảo nghiệm thực tiễn, với tư duy chính
trị nhạy cảm, sắc sảo, vào những năm 20 của thế kỷ trước, Hồ Chí Minh đã quyết định lựa
chọn con đường Cách mạng Tháng Mười, kiểu nhà nước theo học thuyết Mác - Lênin. Câu
hỏi về con đường xóa bỏ nhà nước phong kiến và lấy gì để thay thế đã tìm được lời giải xác đáng. B. NỘI DUNG
I. Những đặc sắc trong tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Nhà nước Việt Nam: 1. Nhà nước dân chủ.
a. Bản chất giai cấp của nhà nước
Nhà nước ta là nhà nước dân chủ và mang bản chất giai cấp công nhân. Bản chất giai
cấp công nhân được thể hiện ở 3 nội dung sau:
Một là, Nhà nước do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, giữ vị trí và vai trò cầm
quyền, giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân. Lời nói đầu của bản Hiến pháp
năm 1959 khẳng định: "Nhà nước của ta là Nhà nước dân chủ Nhân dân, dựa trên nền tảng
liên minh công nông, do giai cấp công nhân lãnh đạo". Ngay trong quan điểm về nhà nước
dân chủ, Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh nòng cốt của Nhân dân là liên minh công – nông – trí,
do giai cấp công nhân mà đội tiên phong của nó là Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo bằng
những đường lối, quan điểm đúng đắn: Đảng lãnh đạo bằng đường lối, quan điểm, chủ
trương để Nhà nước thể chế hóa thành pháp luật, chính sách, kế hoạch. Đảng lãnh đạo Nhà
nước bằng hoạt động của các tổ chức đảng và đảng viên của mình trong bộ máy, cơ quan
nhà nước. Đảng lãnh đạo Nhà nước bằng công tác kiểm tra, đánh giá. 4 lOMoAR cPSD| 61769292
Hai là, bản chất giai cấp của Nhà nước ta thể hiện ở tính định hướng xã hội chủ
nghĩa của sự phát triển đất nước. Điều này đã được thể hiện trong quan điểm của Hồ Chí
Minh ngay từ khi đất nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa mới ra đời.
Ba là, bản chất giai cấp công nhân của Nhà nước ta thể hiện ở nguyên tắc tổ chức và
hoạt động cơ bản của nó là nguyên tắc tập trung dân chủ. Hồ Chí Minh rất chú ý đến tính
dân chủ trong tổ chức và hoạt động của tất cả bộ máy, cơ quan nhà nước, nhấn mạnh đến
việc phát huy cao độ dân chủ, đồng thời phát huy cao độ tập trung. Nhà nước phải tập trung
thống nhất quyền lực để tất cả mọi quyền lực vào tay Nhân dân.
Bản chất giai cấp công nhân thống nhất với tính Nhân dân và tính dân tộc. Trong tư
tưởng của Hồ Chí Minh về Nhà nước mới ở Việt Nam, điều này được thể hiện rõ ở 3 điểm sau:
Thứ nhất, Nhà nước Việt Nam ra đời là kết quả của cuộc đấu tranh lâu dài, gian khổ
của rất nhiều thế hệ người Việt Nam, của toàn dân tộc. Đó là sự hy sinh xương máu của bao
thế hệ cách mạng để chiến đấu cho độc lập, tự do của Tổ Quốc. Và từ khi Đảng Cộng sản
ra đời, trở thành lực lượng lãnh đạo của cách mạng, với chiến lược đoàn kết, tập hợp sức
mạnh của toàn dân tộc đã giành lại được độc lập, tự do cho đất nước, lập nên Nhà nước Việt
Nam mới. Do vậy, sự thắng lợi đó không phải của riêng giai cấp, tầng lớp nào mà là thuộc về Nhân dân.
Thứ hai, nhà nước Việt Nam ngay từ khi ra đời đã xác định rõ và luôn kiên trì, nhất
quán mục tiêu vì lợi ích của Nhân dân, lấy lợi ích của dân tộc làm nền tảng., Hồ Chí Minh
khẳng định quyền lợi cơ bản của giai cấp công nhân thống nhất với lợi ích của Nhân dân
lao động và của toàn dân tộc. Nhà nước Việt Nam mới là người đại diện bảo vệ, đấu tranh
không chỉ cho lợi ích của giai cấp công nhân mà còn của Nhân dân lao động và của toàn dân tộc.
Thứ ba, trong thực tế Nhà nước mới ở Việt Nam đã đảm đương nhiệm vụ mà toàn
thể dân tộc giao phó là tổ chức Nhân dân tiến hành các cuộc kháng chiến để bảo vệ nền độc
lập, tự do của Tổ quốc, xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân
chủ và giàu mạnh góp phần tích cực vào sự phát triển tiến bộ của thế giới. Con đường quá
độ lên chủ nghĩa xã hội và đi đến chủ nghĩa cộng sản là con đường mà Hồ Chí Minh và
Đảng ta đã xác định cũng là sự nghiệp chính của Nhà nước. 5 lOMoAR cPSD| 61769292
b. Nhà nước của Nhân dân
Nhà nước của Nhân dân là nhà nước mà tất cả mọi quyền lợi trong nhà nước và trong
xã hội đều thuộc về nhân dân. Người nhấn mạnh: “Nước ta là nước dân chủ. Bao nhiêu
quyền hạn đều của dân, bao nhiêu lợi ích đều vì dân... Nói tóm lại, quyền hành và lực lượng
đều ở nơi dân”. Đây là điểm khác biệt về bản chất giữa nhà nước dân chủ nhân dân với các
nhà nước của giai cấp bóc lột từng tồn tại trong lịch sử.
Trong nhà nước dân chủ, Nhân dân thực thi quyền lực thông qua hai hình thức dân
chủ trực tiếp và dân chủ gián tiếp. Hồ Chí Minh luôn coi trọng hình thức dân chủ trực tiếp
bởi đây là hình thức dân chủ hoàn bị nhất, trong đó Nhân dân trực tiếp quyết định mọi vấn
đề liên quan đến vận mệnh của quốc gia, dân tộc và quyền lợi của mình. Bên cạnh đó dân
chủ gián tiếp cũng được sủ dụng rộng rãi, Nhân dân thực thi quyền lực của mình thông qua
các đại biểu mà họ lựa chon
Theo quan điểm của Hồ Chí Minh, hình thức dân chủ gián tiếp bao gồm:
Quyền lực nhà nước là “thừa ủy quyền” của Nhân dân. Tự bản thân nhà nước không có
quyền lực. Quyền lực của nhà nước là do Nhân dân ủy thác.
Nhân dân có quyền kiểm soát, phê bình nhà nước, có quyền bãi miễn những đại biểu
mà họ đã lựa chọn, bầu ra và có quyền giải tán những thiết chế quyền lực mà họ đã lập nên.
Đây là quan điểm rõ ràng kiên quyết của Hồ Chí Minh nhằm đảm bảo cho mọi quyền lực,
trong đó có quyền lực nhà nước luôn nằm trong tay dân chúng.
Luật pháp dân chủ và là công cụ quyền lực của Nhân dân. Khác biệt với luật pháp của các
chế độ tư sản, phong kiến, luật pháp của Nhà nước Việt Nam mới phản ánh được ý chí
nguyện và bảo vệ quyền lợi của dân chúng. Luật pháp đó là của Nhân dân là công cụ thực
thi quyền lực của Nhân dân và là phương tiện để kiểm soát quyền lực nhà nước.
c. Nhà nước do dân:
Trước hết đó là Nhà nước do Nhân dân lập nên sau thắng lợi của cuộc Cách mạng
dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhân dân làm chủ và Nhân dân ủng hộ .
Nhà nước Việt Nam kiểu mới thể hiện khối đại đoàn kết dân tộc trong đó công, nông là gốc
và trí thức ngày càng có vị trí quan trọng đặc biệt khi đất nước bước vào thời kỳ xây dựng. 6 lOMoAR cPSD| 61769292
Tất cả mọi người dân Việt Nam, không phân biệt gái trai, giàu nghèo, nòi giống, dân tộc,
tôn giáo... đều là người chủ của Nhà nước, có trách nhiệm xây dựng Nhà nước.
Trong Nhà nước do Nhân dân làm chủ, Nhà nước phải tạo mọi điều kiện để Nhân
dân thực thi những quyền mà Hiến pháp và pháp luật đã quy định. Quyền tham gia xây
dựng và quản lý Nhà nước của Nhân dân được thể hiện qua việc toàn bộ công dân có quyền
bầu ra Quốc hội. Quốc hội sẽ cử ra Chính phủ. Chính phủ đó thật là chính phủ của toàn dân.
Thông qua việc bầu Quốc hội và Chính phủ, Nhân dân thực hiện quyền lực của mình bằng
hình thức dân chủ trực tiếp và đại diện. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn:
“Tổng tuyển cử là một dịp cho toàn thể quốc dân tự do lựa chọn những người có tài, có
đức, để gánh vác công việc nước nhà.Trong cuộc tuyển cử, hễ là người muốn lo việc nước
thì đều có quyền ra ứng cử; hễ là công dân đều có quyền đi bầu cử. Không phân chia gái
trai, giầu nghèo, tôn giáo, nòi giống, giai cấp, đảng phái, hễ là công dân Việt Nam đều có hai quyền đó"
Theo quan điểm của Hồ Chí Minh, “Nhân dân có quyền lợi làm chủ thì phải có nghĩa
vụ làm trong bổn phận của công dân, giữ đúng đạo đức công dân”, phải tuân theo pháp luật
Nhà nước, kỷ luật lao động, giữ gìn trật tự chung, nộp thuế đúng kỳ, đúng số để xây dựng
lợi ích chung, hăng hái tham gia các công việc chung, bảo vệ tài sản công cộng, bảo vệ Tổ quốc,...
Nhà nước coi trọng việc giáo dục nhân dân đồng thời Nhân dân cũng phải tự giác
phấn đấu để có đủ năng lực thực hiện quyên dân chủ của mình. Không chỉ tuyên bố quyền
làm chủ của Nhân dân,cũng không chỉ đưa Nhân dân tham gia công việc Nhà nước mà còn
chuẩn bị và động viên Nhân dân chuẩn bi tốt năng lực làm chủ, quan điểm dó thể hiện tư
tưởng dân chủ triệt để của Hồ Chí Minh khi nói về nhà nước do Nhân dân.
d. Nhà nước vì nhân dân:
Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, chỉ có 1 nhà nước thực sự của dân, do dân tổ chức, xây
dựng và kiểm soát trên thực tế mới có thể là Nhà nước vì dân được. Đó là Nhà nước phục
vụ lợi ích và nguyện vọng của nhân dân, không có đặc quyền, đặc lợi, thực sự trong sạch, cần kiệm liêm chính. 7 lOMoAR cPSD| 61769292
Nhà nước cần coi trọng việc giáo dục nhân dân, đồng thời nhân dân cũng phải tự
giác phấn đấu để có đủ năng lực thực hiện quyền dân chủ của mình. Người yêu cầu:
“Việc gì lợi cho dân, ta phải hết sức làm.
Việc gì hại đến dân, ta phải hết sức tránh”
Cán bộ nhà nước phải là đầy tớ của nhân dân, đồng thời là người lãnh đạo, hướng
dẫn nhân dân. Đầy tớ thì phải trung thành, tận tuỵ, lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ. Người
lãnh đạo phải trí tuệ hơn người, minh mẫn, sáng suốt, nhìn xa, trông rộng, gần gũi nhân
dân, trọng dụng hiền tài. Như vậy, để làm người thay mặt nhân dân phải gồm đủ cả đức và
tài, phải vừa hiền lại vừa minh.
Chức năng đối nội cơ bản của Nhà nước là hướng dẫn nhân dân tổ chức tốt đời sống,
tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm, từng bước cải thiện đời sống vật chất, tinh thần nhằm
thỏa mãn nhu cầu cần thiết hàng ngày. Theo Hồ Chí Minh “Chúng ta tranh được tự do, độc
lập rồi mà dân cứ chết đói, chết rét, thì tự do, độc lập cũng không làm gì. Dân chỉ biết rõ
giá trị của tự do, của độc lập khi mà dân được ăn no, mặc đủ. Chúng ta phải thực hiện ngay:
Làm cho dân có ăn.Làm cho dân có mặc.Làm cho dân có chỗ ở. Làm cho dân có học
hành.Cái mục đích chúng ta đi đến là 4 điều đó. Đi đến để dân nước ta xứng đáng với tự do
độc lập và giúp sức được cho tự do độc lập”
. Người cho rằng: “Nếu dân đói, Đảng và Chính phủ có lỗi; nếu dân rét là Đảng và Chính
phủ có lỗi; nếu dân dốt, Đảng và Chính phủ có lỗi.”
Tư tưởng Hồ Chí Minh về một nhà nước vì dân, tất cả vì hạnh phúc của nhân dân là tư
tưởng nhất quán trong suốt cuộc đời của Người. Cả cuộc đời Người là một tấm gương trong
sáng thể hiện sinh động tư tưởng, đạo đức của một con người suốt đời vì dân, vì nước.
2. Nhà nước pháp quyền
a. Nhà nước hợp pháp, hợp hiến.
Hồ Chí Minh luôn chú trọng vấn đề xây dựng nền tảng pháp lí cho Nhà nước Việt Nam mới.
Ngày 2/9/1945 thay mặt toàn thể Nhân dân Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc
Tuyên ngôn độc lập tuyên bố với đồng bào cả nước và Nhân dân thế giới khai sinh ra nước
Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. 8 lOMoAR cPSD| 61769292
Ngày 3/9/1945, HCM đã đề nghị tổ chức tổng tuyển cử để lập ra Quốc hội rồi từ đó
lập ra chính phủ và các cơ quan, bộ máy Nhà nước chính thức khác của Nhà nước mới.
Cuộc Tổng tuyển cử được tiến hành thắng lợi ngày 6-1-1946 với chế độ phổ thông
đầu phiếu, trực tiếp và bỏ phiếu kín. Lần đầu tiên trong lịch sử, tất cả mọi người dân từ 18
tuổi trở lên, không phân biệt nam nữ, giàu nghèo, dân tộc, đảng phái, tôn giáo... đều đi bỏ
phiếu bầu những đại biểu của mình tham gia Quốc hội.
Ngày 2/3/1946 QH khóa I họp phiên đầu tiên và lập ra các tổ chức, bộ máy và chức
vụ chính thức của Nhà nước.
b. Nhà nước thượng tôn pháp luật
Nhà nước quản lý xã hội bằng bộ máy và nhiều biện pháp khác nhau, quan trọng nhất là
quản lý bằng Hiến pháp và Pháp luật.
Để thực hiện tốt, theo Hồ Chí Minh cần phải:
Một là, làm tốt công tác lập pháp; chú trọng đưa pháp luật vào trong cuộc sống, đảm bảo
cho luật pháp được thi hành và có cơ chế giám sát việc thi hành pháp luật.
Hai là, nêu cao tính nghiêm minh của pháp luật, đồng thời khuyến khích nhân dân phê
bình, giám sát công việc của Nhà nước, giám sát quá trình Nhà nước thực thi pháp luật.
Ba là, cán bộ các cấp, các ngành phải gương mẫu trong tuân thủ pháp luật, trước hết là
cán bộ thuộc ngành hành pháp và tư pháp...
c. Pháp quyền nhân nghĩa
Nhà nước phải tôn trọng con người, bảo đảm cho con người có được cuộc sống hạnh
phúc, tự do với phẩm giá của con người, được hưởng dụng các quyền con người một cách đầy đủ.
Ngay khi thành lập, chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa , Bác đã lập
tức tuyên bố xóa bỏ mọi luật pháp hà khắc của chính quyền thực dân phản động. Tính nhân
văn của hệ thống pháp luật thể hiện ở việc ghi nhận đầy đủ và bảo vệ quyền con người; ở tính
nghiêm minh nhưng khách quan và công bằng, tuyệt đối chống đối xử với con người một cách
dã man, ngay cả đối với những kẻ phản bội tổ quốc. 9 lOMoAR cPSD| 61769292
Với Hồ Chí Minh, việc xây dựng và thi hành pháp luật phải dựa trên nền tảng đạo đức
của xã hội và các giá trị đạo đức thấm sâu vào trong mọi quy định của pháp luật. Nói cách
khác, pháp luật trong nhà nước pháp quyền nhân nghĩa phải là pháp luật vì con người.
3. Nhà nước trong sạch vững mạnh
a. Kiểm soát quyền lực nhà nước
Theo quan điểm Hồ Chí Minh, kiểm soát quyền nhà nước là tất yếu.
Theo Bác, trước hết, cần phát huy vai trò, trách nhiệm của Đảng cộng sản Việt Nam.
Hồ chí minh chí rõ, công việc của đảng và Nhà nước ngày càng nhiều. Muốn hoàn thành
tốt mọi việc thì đoàn thể đảng viên cán bộ phải chấp hành nghiêm chỉnh đối đường lối chính sách của đảng.
Vấn đề kiểm soát quyền lực nhà nước dựa trên cách thức tổ chức bộ máy nhà nước
và việc phân công, phân nhiệm giữa các cơ quan thực thi quyền lực nhà nước bước đầu
cũng đã được hồ Chí Minh đề cập đến.
Nhân dân là chủ thể tối cao quyền lực nhà nước, vì thế Nhân dân có quyền kiểm soát quyền lực nhà nước
b. Phòng chống tiêu cực nhà nước
Trong quá trình lãnh đạo xây dựng nhà nước, chủ tịch thường nhắc nhở mọi người
đề phòng , khắc phục những tiêu cực đó là đặc quyền, đặc lợi, tham ô, lãng phí, quan liêu,
tư túng, chia rẽ, kiêu ngạo,….
Hồ Chí Minh chỉ rõ những nguyên nhân chủ quan và khách quan của những tiêu cực
trên và nêu ra những biện pháp khác nhau để phòng chống tiêu cực trong nhà nước bao gồm
5 biện pháp : nâng cao trình độ dân chủ trong xã hội, thực hành dân chủ rộng rãi phát huy
quyền làm chủ của Nhân dân, pháp luật nhà nước kỷ luật Đảng phải nghiêm minh, phạt
nghiêm khắc, đúng người đúng tội là cần thiết, cần coi trọng giáo dục, lấy giáo dục, cảm
hóa làm chủ yếu, cán bộ phải đi trước làm gương, cán bộ giữ chức vụ càng cao, trách nhiệm
càng lớn, cán bộ người đứng đầu có ý thức tu dưỡng chống tiêu cực, phải huy động sức
mạnh chủ nghĩa yêu nước vào cuộc chiến chống lại tiêu cực con người, trong xã hội và bộ máy nhà nước. 10 lOMoAR cPSD| 61769292 II.
Liên hệ công tác xây dựng nhà nước hiện nay
Trên thực tế, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng lý luận xây dựng và hoàn thiện Nhà
nước Việt Nam qua các thời kỳ cách mạng. Ngày nay, tư tưởng đó vẫn tiếp tục rọi sáng con
đường xây dựng hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, phục vụ sự nghiệp đẩy
mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Sau gần 20 năm đổi mới, cùng với sự đổi
mới hệ thống chính trị, Nhà nước ta tiếp tục được xây dựng và hoàn thiện, nền hành chính
được cải cách một bước.
Nhà nước ngày nay đã học tập và làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng nhà nước như sau:
Nắm vững mục tiêu là tôn trọng, bảo vệ, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, tất
cả vì độc lập dân tộc, dân chủ, tự do, hạnh phúc của Nhân dân. Lựa chọn ra và thực thi
những cơ chế, hình thức dân chủ hữu hiệu để Nhân dân quyết định những công việc trọng
đại của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Thực tiễn đã chỉ rõ, chừng nào và khi nào
Nhà nước chưa tạo đủ điều kiện để Nhân dân thực hiện phát huy quyền làm chủ của mình
ở cơ sở, hoặc để xảy ra dân chủ cực đoan, dân chủ quá trớn, gây trở ngại cho hoạt động điều
hành và quản lý của bộ máy chính quyền cơ sở, thì chừng đó quyền lực Nhà nước ở địa
phương bị suy giảm, cản trở việc thực hiện quyền làm chủ của Nhân dân.
Tăng cường pháp luật đi đôi với đẩy mạnh giáo dục đạo đức. Giáo dục, bồi dưỡng,
nâng cao đạo đức cách mạng cho Nhân dân, trước hết là cán bộ, công chức, đảng viên,
những người có chức, có quyền, đi đôi với việc chống chủ nghĩa cá nhân, dùng pháp luật
nghiêm trị những kẻ vi phạm pháp luật và thoái hóa đạo đức, làm hại dân, hại nước. Cán bộ
các cấp trong bộ máy công quyền nhà nước từ Trung ương đến cơ sở phải thực sự gần dân,
biết lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của Nhân dân, làm việc gì cũng phải bàn bạc kỹ và học
hỏi kinh nghiệm của Nhân dân, thực sự yêu dân, kính dân, tin cậy và trọng dân.
Luôn đề phòng và chủ động khắc phục những tiêu cực trong hoạt động của Nhà
nước, kiên quyết chống ba thứ giặc nội xâm là tham ô, lãng phí, quan liêu. Theo Hồ Chí
Minh, sức mạnh, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Nhà nước phụ thuộc vào tính nghiêm
minh của việc thi hành pháp luật và sự trong sạch, gương mẫu về đạo đức của những người
cầm quyền. Vì vậy, phải luôn nêu cao cảnh giác với những biểu hiện tha hóa, biến chất của
đội ngũ cán bộ, công chức, giữ cho Nhà nước luôn trong sạch, vững mạnh.
Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong các cơ
quan quyền lực của Nhà nước về phẩm chất chính trị, đạo đức, phong cách, năng lực lãnh
đạo, quản lý để họ thực sự là “người đầy tớ thật trung thành của Nhân dân”, toàn tâm, toàn 11 lOMoAR cPSD| 61769292
ý phục vụ lợi ích của Nhân dân. Cùng với nâng cao bản lĩnh chính trị, giáo dục đạo đức
cách mạng, phải đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ công chức nhà nước có đủ tri thức về chính trị
học, xã hội học, về hệ thống chính trị, pháp luật, quản lý hành chính nhà nước, về tổ chức
lao động khoa học và tâm lý quản lý, v.v.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân
vẫn mãi có ý nghĩa về lý luận và thực tiễn sâu sắc. Ngày nay, trước yêu cầu của sự nghiệp
đổi mới và hội nhập, Đảng ta tiếp tục kế thừa tư tưởng của Người để xây dựng Nhà nước
pháp quyền của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân là điều vô cùng cần thiết và đúng đắn. C. KẾT LUẬN
Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng nhiệt huyết, hết lòng vì nước, vì dân, Chủ
tịch Hồ Chí Minh đã để lại một di sản tinh thần hết sức sâu sắc, cao cả không chỉ góp phần
to lớn vào quyết định không chỉ góp phần to lớn vào sự thắng lợi của dân tộc trong những
năm qua mà còn có ý nghĩa lịch sử lâu dài cho sự nghiệp cách mạng ảnh của Đảng và Nhà
nước ta. Tổng hợp những giá trị đó chính là tư tưởng Hồ Chí Minh. Tư tưởng Hồ Chí Minh
là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt
Nam, là kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa MácLênin vào điều kiện
cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp
thu tinh hoa văn hóa nhân. Đặc biệt, trong vấn đề thảo luận trên, chúng ta đã cùng tìm hiểu
về những điểm đặc sắc trong tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng nhà nước Việt Nam. Đó
là một nhà nước dân chủ, một nhà nước pháp quyền và là một nhà nước trong sạch, vững
mạnh. Tư tưởng Hồ Chí Minh đã soi đường cho dân tộc ta để xây dựng được một Nhà nước
mới- một nhà nước do dân, vì dân và của dân. Và ngày này, chúng ta cũng vẫn tiếp tục học
hỏi và phát huy những tư tưởng của Hồ Chí Minh để ngày càng hoàn thiện một Nhà nước
tốt đẹp để đưa nước ta theo con đường chủ nghĩa xã hội.
D.Tài liệu tham khảo
1. Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh (dành cho bậc đại học không chuyên ngành lí
luận chính trị) năm 2019 2. Slide bài giảng bộ môn
3. Hồ Chí Minh (hochiminh.vn) 12 lOMoAR cPSD| 61769292
4. Bảo tàng Hồ Chí Minh (baotanghochiminh.vn) 13