Phân Tích và Ứng Dụng Nguyên Tắc Giao tiếp Sư Phạm | Môn Giao tiếp Sư Phạm - Đại học Sư Phạm Hà Nội

lOMoAR cPSD| 61470371 Bài làm Nhiệm vụ 1:
Câu 1: GV đã vi phạm 5 nguyên tắc sau:
Nguyên tắc đảm bảo tính mô phạm
Nguyên tắc tôn trọng nhân cách Nguyên tắc thiện chí
Nguyên tắc tạo niềm tin
Nguyên tắc đồng cảm Câu 2:
Giáo viên đã có các hành vi vi phạm về cử chỉ và hành vi khi giao tiếp với học sinh:
+ Chỉ trích thẳng thừng vào học sinh: "bạn cũng lên bảng làm bài như chúng ta
mà saochuaw làm xong?” / "tiết kiệm thế?”/ …
-> làm cho học sinh xấu hổ, chỉ biết cúi gằm mặt xuống -> Đây là hành vi thiếu tôn trọng học sinh
=> Hành vi này đã vi phạm cả 5 nguyên tắc
+ Bực mình khi liên tiếp thấy lỗi sai của các bạn học sinh
-> làm không khí lớp học trở nên căng thẳng -> ảnh hưởng tiêu cực đến cảm xúc và
động lực học tập của học sinh
=> Hành vi này cũng đã vi phạm 5 nguyên tắc
+ Trong giờ học, chủ yếu là cô giáo tự nói, tự trả lời
-> không có sự giao tiếp giữa giáo viên và học sinh =>
Vi phạm nguyên tắc thiện chí và đồng cảm
+ Không quan tâm đến cảm xúc của học sinh, quan hệ cô trò căng thẳng
=> Vi phạm nguyên tắc đồng cảm, thiện chí
+ Khi tạo câu hỏi cho học sinh, cô ít thể hiện thái độ cởi mở, thân thiện, điều đó
vô tình đã làm các em sợ lOMoAR cPSD| 61470371
=> Vi phạm nguyên tắc đồng cảm, thiện chí, tạo niềm tin Câu
3: Giáo viên đã có những thay đổi sau:
-Giáo viên đã biết thiết kế hoạt động khởi động đầu giờ hấp dẫn, tạo được sự hứng
thú và thu hút sự chú ý của học sinh ngay từ đầu buổi học -Ghi nhận và khích lệ sự cố gắng của học sinh:
+Khen ngợi những học sinh có nhận xét đúng, biết chỉ ra lỗi sai của bạn
+Động viên các em nỗ lực học tập, khích lệ tinh thần dũng cảm khi giơ tay phát biểu
-Không khí lớp học đã trở nên vui tươi, thoải mái, tiếng cười và nụ cười hiện diện
thường xuyên, tạo ra một môi trường học tập tích cực, giảm căng thẳng và áp lực
- Giáo viên biết lắng nghe, thấu hiểu và hỗ trợ học sinh, sẵn sàng giảng lại khi học
sinh chưa hiểu bài, thể hiện sự đồng hành và tận tâm trong quá trình học tập
-Quan hệ cô – trò ngày càng gắn bó, giáo viên trở thành người truyền cảm hứng, là
chỗ dựa tinh thần cho học sinh
=> Sự thay đổi trong cách giao tiếp của giáo viên đã góp phần tạo nên một môi
trường học tập tích cực, hiệu quả và nhân văn hơn, giúp học sinh cảm thấy được
tôn trọng, được đồng hành và phát triển toàn diện Câu 4: Bài học rút ra:
Qua việc phân tích tình huống trên, em nhận ra rằng giao tiếp sư phạm không chỉ
đơn thuần là việc truyền đạt kiến thức, mà còn là nghệ thuật ứng xử, là cầu nối cảm
xúc giữa giáo viên và học sinh. Một lời nói thiếu cân nhắc, một thái độ thiếu thiện
chí có thể gây tổn thương cho học sinh và ảnh hưởng tiêu cực đến cả quá trình dạy – học
Em thấy, là giáo viên tương lai, chúng ta cần:
- Tôn trọng nhân cách và cảm xúc của học sinh dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào
- Luôn giữ thái độ thiện chí, tích cực và tạo dựng niềm tin, đặc biệt là với những học sinh yếu, rụt rè
- Biết lắng nghe và đồng cảm, không chỉ với việc học mà cả với những khó khăn cá nhân của các em
- Tự điều chỉnh cảm xúc bản thân, để không đem áp lực, sự nóng nảy ảnh hưởng đến học trò lOMoAR cPSD| 61470371
=> Từ đó, em hiểu rằng người giáo viên không chỉ dạy chữ mà còn dạy cách làm
người – bằng chính nhân cách, sự mẫu mực và tình yêu thương chân thành trong
từng hành động, từng lời nói
Nhiệm vụ 2: Xử lí tình huống học sinh ném giấy vào người giáo viên a.Phân tích tình huống:
Hành vi của học sinh là thiếu tôn trọng, có thể do đùa giỡn quá trớn, muốn gây chú
ý hoặc phản ứng tiêu cực với giáo viên
=> Nếu xử lý nóng vội, giáo viên có thể khiến học sinh xấu hổ, mất kiểm soát tình
huống, hoặc làm căng thẳng thêm mối quan hệ thầy – trò b. Cách xử lý
Bước 1: Giữ bình tĩnh và kiềm chế cảm xúc
Giáo viên hít thở sâu, không thể hiện sự tức giận hoặc quát mắng trước lớp
Bước 2: Quan sát thái độ của học sinh
Dùng ánh mắt nghiêm khắc để quan sát ai là người gây ra hành động, có thể hỏi nhẹ nhàng nhưng dứt khoát:
“Ai là người vừa có hành vi ném giấy vậy?”
Bước 3: Không làm lớn chuyện tại lớp
Nếu học sinh thừa nhận, giáo viên có thể nói:
“Cô nghĩ rằng trong lớp học, tất cả chúng ta đều cần tôn trọng lẫn nhau. Em có thể
gặp cô sau giờ học để mình cùng trao đổi thêm, được chứ?”
Nếu không ai nhận: “Cô mong rằng bạn nào vừa ném giấy hãy suy nghĩ lại hành vi
của mình. Cô luôn sẵn sàng lắng nghe nếu em gặp vấn đề gì”
Bước 4: Gặp riêng học sinh sau giờ học
-Trò chuyện riêng, không trách mắng mà hỏi han: “Hôm nay có chuyện gì khiến em hành xử như vậy?” -
Giải thích hậu quả cho học sinh đó: hành vi đó làm ảnh hưởng đến người khác, mất đi sự tôn trọng -
Tạo cơ hội cho học sinh nhận lỗi và sửa sai: “Nếu em thấy hành động đó là
chưa đúng, cô mong em có thể xin lỗi để mọi chuyện được giải quyết nhẹ nhàng” lOMoAR cPSD| 61470371
c. Với việc xử lí tình huống như trên, em đã áp dụng cả 5 nguyên tắc giao tiếp
sư phạm vào để giải quyết tình huống:
- Đảm bảo tính mô phạm: Giáo viên giữ được hình ảnh mẫu mực, không nóng
giận, không văng lời xúc phạm
- Tôn trọng nhân cách: Không làm học sinh mất mặt trước lớp, bảo vệ quyền được tôn trọng
- Thiện chí: Sẵn sàng lắng nghe và tha thứ nếu học sinh biết nhận lỗi
- Tạo niềm tin: Học sinh hiểu rằng giáo viên là người đáng tin cậy, biết thấu hiểu
- Đồng cảm: Cố gắng tìm hiểu nguyên nhân sâu xa thay vì chỉ phán xét hành vi bên ngoài
Trường hợp: Nếu không xác định được ai là người đã ném giấy:
Bước 1. Giữ bình tĩnh – kiểm soát cảm xúc
Không thể hiện sự tức giận, không lớn tiếng quát mắng, tránh để cảm xúc chi phối hành động
Bước 2. Tạm ngừng tiết dạy, nghiêm giọng nhưng nhẹ nhàng:
“Cô rất buồn vì có một hành vi không đúng mực vừa xảy ra trong lớp. Việc ném
giấy không phải là cách hành xử phù hợp trong một môi trường học tập” Bước
3. Không truy xét gay gắt – chuyển thành bài học đạo đức:
“Cô không biết ai là người đã làm việc đó, nhưng cô tin rằng bạn ấy cũng nhận ra
hành vi vừa rồi là không nên.
Cô mong rằng sau chuyện này, mỗi chúng ta sẽ suy nghĩ và điều chỉnh lại hành vi của mình”
Bước 4. Nhấn mạnh tinh thần tập thể – tăng trách nhiệm cá nhân:
“Lớp học là ngôi nhà chung. Mỗi hành vi của chúng ta đều ảnh hưởng đến người
khác. Hãy cư xử sao cho xứng đáng với sự tôn trọng mà chúng ta mong muốn nhận lại”
Bước 5. Tiếp tục tiết học bình thường, nhưng giữ thái độ nghiêm túc lOMoAR cPSD| 61470371
Duy trì kỷ luật mềm: không bỏ qua, nhưng cũng không dồn ép *
Nếu có thể, sau giờ học:
- Giáo viên có thể nói chuyện riêng với lớp trưởng hoặc một vài học sinh thân
thiết để tìm hiểu thêm, nhưng tuyệt đối không ép buộc tố giác *Nguyên tắc
giao tiếp sư phạm được vận dụng:
- Tính mô phạm – kiểm soát lời nói, giữ chuẩn mực giáo viên
- Tôn trọng nhân cách – không bêu tên, không làm nhục học sinh
- Thiện chí và tạo niềm tin – thể hiện sự bao dung và mong muốn học sinh sửa sai
- Đồng cảm – hiểu rằng đôi khi học sinh hành xử thiếu suy nghĩ do tâm lý tuổi mới lớn