Seminar môn Khoa học quản lý | Trường đại học kinh doanh và công nghệ Hà Nội

lOMoAR cPSD| 48302938 SEMINAR I KHQL
Nội dung học thuyết:
Trước khi đi sâu vào tìm hiểu nội dung của học thuyết chúng ta hãy lướt qua
một vài thông tin sau đây mà nhóm chúng mình đã thu thập được:
Thông tin ngày 19/10/2022 trích nguồn báo VnEconomy có viết: “Theo các báo cáo
nội bộ của công ty, tỷ lệ nhân viên tự nghỉ việc tại Amazon rất lớn và tiêu tốn hàng tỷ USD mỗi năm...
Năm ngoái, chỉ 1/3 nhân viên mới tuyển của Amazon trụ lại công ty được hơn 90
ngày trước khi nghỉ việc. Điều đáng nói là họ chủ động nghỉ việc, chứ không phải
bị sa thải hoặc bị cho thôi việc, theo các tài liệu bị rò rỉ do trang Engadget thu được.
Thông tin này là dấu hiệu mới nhất cho thấy Amazon đang gặp vấn đề nghiêm trọng
trong việc giữ chân nhân viên. Ước tính, tỷ lệ tiêu hao nhân sự này khiến Amazon
tiêu tốn gần 8 tỷ USD mỗi năm trong nhóm hoạt động lĩnh vực tiêu dùng toàn cầu của mình.”
Vậy đâu là nguyên do dẫn tới thực trạng này? “ Một số nhân viên kho hàng của
Amazon đã giải thích rất rõ ràng lý do tại sao mọi người không nhất thiết muốn tiếp
tục ở lại công ty và làm việc ở bộ phận kho hàng. Vấn đề đáng nói là ngay cả các lOMoAR cPSD| 48302938
nhà quản lý cũng sẽ rời đi vì các lý do liên quan đến vấn đề “phát triển và thăng tiến”
hay nói cách khác là con đường thăng tiến sự nghiệp của họ tại Amazon.”
Hay nói gần hơn là hiện trạng nhảy việc như cơm bữa của lứa GenZ chúng ta
ngày nay. Ta biết, có rất nhiều lý do để điền vào mục “ giải thích” cho vấn đề
này nhưng một trong những nguyên nhân tiêu biểu nhất không phải lúc nào
cũng đến từ bản thân các bạn trẻ mà còn có thể ở chính doanh nghiệp.
Theo tờ báo Glints có nhận định: “ Đa phần, Gen Z thường nhảy việc để tìm kiếm
mức lương cao hơn, nhiều kinh nghiệm hơn hoặc thay đổi chức danh công việc vì
họ nhận thức được giá trị của mình và đang tận dụng lợi thế của thị trường việc làm
đang phát triển mạnh mẽ.”
Vậy thông qua những tư liệu trên ta nhận thấy một điểm chung là khi nhân sự tìm
đến với doanh nghiệp họ đều có những nhu cầu; chúng có thể khác hoặc giống nhau
;và họ luôn tìm kiếm sự đáp ứng đến từ doanh nghiệp. Người ta vẫn hay nói vui rằng
khách hàng quan trọng thứ 2 của doanh nghiệp chính là nhân viên của họ. Nhân sự
vừa là “khách: vừa là “động cơ” của “cỗ máy” mang tên doanh nghiệp, động cơ có
hoạt động trơn tru với “bộ phận điều khiển” thì “máy” mới vận hành tốt và đi lên.
Một công ty nếu muốn giữ chân được nhân sự của mình hay để đảm bảo hiệu suất
làm việc thì bắt buộc họ phải nắm bắt được những nhu cầu đó và tìm cách phù hợp
để làm hài lòng các “ vị khách “ này
Câu hỏi đặt ra là: Chúng ta căn cứ vào đâu để xác định được những nhu cầu đó
Để giải quyết cho vấn đề này, các nhà quản trị đã tìm tới học thuyết của Abraham
Maslow về tháp nhu cầu của ông.
Nội dung học thuyết:
Maslow cho rằng hành vi của con người bắt đầu từ nhu cầu và những nhu cầu của
con người được sắp xếp theo một thứ tự ưu tiên từ thấp đến cao. Do đó, các động cơ
của nhu cầu cũng khác nhau và mang tính thứ bậc rõ rệt. lOMoAR cPSD| 48302938
A. Maslow đã chia nhu cầu thành 5 loại hình nhu cầu với 2 cấp độ là:
+ Cấp thấp ( Nhu cầu sinh lý , nhu cầu an toàn )
+ Cấp cao ( Nhu cầu xã hội, Nhu cầu tôn trọng, Nhu cầu thể hiện )
- Sự khác biệt của 2 loại này là các nhu cầu cấp thấp được thỏa mãn chủ yếu từ
bên ngoài còn các nhu càu cấp cao lại được thỏa mãn chủ yếu bởi nội tại của con người.
B. Để hiểu rõ hơn về tháp nhu cầu Maslow ta sẽ đi vào giải nghĩa từng tầng của nó.
1. Tầng một: Nhu cầu sinh lý
Là những nhu cầu đảm bảo cho con người tồn tại như: ăn, uống, mặc, tồn tai, phát
triển nòi giống và các nhu cầu sinh lý khác. Đây là nhu cầu cơ bản nhất và cũng là
nhu cầu được xếp ở tầng thấp nhất.
2. Tầng hai: Nhu cầu an toàn
Là các nhu cầu như điều kiện ăn ở, sinh sống an toàn, không bị đe dọa.
3. Tầng 3: Nhu cầu xã hội lOMoAR cPSD| 48302938
Là các nhu cầu được chấp nhận bởi xã hội, cộng đồng, tình yêu được chấp nhận bỏi bạn bè, cộng đồng...
4. Tầng 4: Nhu cầu được tôn trọng
Là các nhu cầu về tự trọng, tôn trọng người khác, được người khác tôn trọng, có địa
vị nhất định, được tôn trọng trong công việc và nghề nghiệp...
5. Tầng 5: Nhu cầu tự thể hiện
Là các nhu cầu như chân, thiện, mỹ tự chủ, sáng tạo, được học tập, phát triển trong tổ chức... C. Ba quy luật:
Dựa trên cơ sở của 5 tầng nhu cầu, Maslow nêu ra ba quy luật sau: I.
Thỏa mãn các nhu cầu cấp thấp dễ hơn thỏa mãn các nhu cầu cấp cao vì
các nhu cầu cấp thấp có giới hạn và có thể được thỏa mãn từ bên ngoài.
Còn các nhu cầu cấp cao không thể xác định được giới hạn và chỉ có thể
được thỏa mãn từ bên trong
Ví dụ: Để đáp ứng nhu cầu cấp thấp như có cơm ăn, có áo mặc,... ta có thể
sử dụng tiền lương để giải quyết nhưng ta sẽ rất khó để xác định được giới
hạn của nhu cầu cấp cao bởi mỗi người trong cuộc sống đều có đích đến
khác nhau. Nếu mục tiêu của bạn về nhu cầu được tôn trọng là chức vị lOMoAR cPSD| 48302938
trưởng phòng thì có thể cũng tương tự với cấp nhu cầu đó đồng nghiệp của
bạn lại muốn làm giám đốc II.
Các nhu cầu cấp thấp đòi hỏi thỏa mãn trước và là động cơ thúc đẩy chủ
yếu của con người. Khi chưa thỏa mãn được nhu cầu cấp thấp, các nhu cầu
cấp cao chưa xuất hiện và trở thành động lực.
Các cụ có câu: “ Có thực mới vực được đạo”; hay vào năm 1945,Bác Hồ
cũng kêu gọi mục tiêu của nước ta là: “diệt giặc đói, diệt giặc dốt, diệt giặc
ngoại xâm”, nhấn mạnh rõ thứ tự ưu tiên là dân phải có cơm ăn rồi mới lo
đến con chữ và sau cùng mới là nhu cầu cách mạng, giải phóng. => =>
Điều này cũng thể hiện rõ là nếu những nhu cầu căn bản cấp thấp mà ko
được đáp ứng xong thì những nhu cầu cao sẽ chẳng là gì vì chúng ta không
thể bắt một kẻ ăn xin học lên thạc sĩ trong khi họ còn lo bữa tối nay không có gì ăn.
Điều này lí giải cho việc tại sao 1 số người có thu nhập thấp, chưa đủ sống
vẫn hăng hái làm việc nếu được trả lượng cao và tỏ ra thờ ơ khi được cho đi học dài hạn. III.
Khi các nhu cầu cấp thấp được thỏa mãn đầy đủ thì chúng không còn là
động cơ nữa. Lúc đó, các nhu cầu cao hơn sẽ xuất hiện.
Ví dụ: Khi bạn là tân sinh viên mới lên Hà Nội và bạn vừa kiếm được một
công việc part time, những ngày đầu bạn mới đi làm nên chưa có nhiều
tiền, bạn chỉ dám bỏ ra 5k để mua 1 ổ bánh mỳ không để ăn sáng. Nhưng
thời gian trôi qua, bạn bắt đầu có những khoản lương, bản thân có đủ khả lOMoAR cPSD| 48302938
năng để chi trả cho thứ cao hơn, bạn sẽ không chỉ muốn một ổ bánh mỳ
không để tránh đói nữa mà là một tô phở với đầy đủ dưỡng chất và ngon
miệng hơn. Khi bạn tìm đến một công việc ổn định thì mối quan tâm của
bạn không còn là bữa sáng ăn gì nữa mà là làm thế nào để thăng tiến,... Áp dụng. A. Trong quản trị
Thông qua thuyết tháp nhu cầu của Maslow, các doanh nghiệp đã áp dụng nhiều
phương pháp nhằm đáp ứng nhu cầu của nhân viên, từ đó tạo điều kiện thuận lợi để
phát triển kinh doanh. Dưới đây là một số cách mà doanh nghiệp đã áp dụng thuyết tháp nhu cầu của Maslow: 1.
Nhu cầu sinh lý: Trả lương tốt và công bằng, cung cấp bữa ăn trưa, ăn giữa
giờ, giữa ca miễn phí; đảm bảo các phúc lợi…… 2.
Nhu cầu an toàn: Các doanh nghiệp đảm bảo an ninh và sự an toàn cho cả
nhân viên và khách hàng. Điều này bao gồm việc tuân thủ các quy định về sức khỏe
và an toàn lao động, bảo vệ dữ liệu cá nhân, cải thiện an ninh thông tin và đảm bảo
sự bảo mật trong tương tác với khách hàng. 3.
Nhu cầu xã hội: Các doanh nghiệp xây dựng một môi trường làm việc gắn
kết, tạo sự đoàn kết và sự kỷ luật tốt giữa các thành viên trong tổ chức. Các chương lOMoAR cPSD| 48302938
trình thể thao, sự kiện và hoạt động gắn kết như team-building được tổ chức nhằm
tạo ra môi trường làm việc tích cực. 4.
Nhu cầu được tôn trọng: Các doanh nghiệp cung cấp thị trường lao động công
bằng và cơ hội thăng tiến cho nhân viên. Họ tạo ra các kế hoạch phát triển nghề
nghiệp, đào tạo và đánh giá hiệu suất nhằm đảm bảo rằng nhân viên có cơ hội phát
triển và cảm thấy hài lòng với công việc của mình.
Ví dụ: Công ty Riot game: Công ty này luôn tập trung vào sự phát triển cá nhân của
nhân viên và khuyến khích họ vượt qua những rào cản và tìm kiếm những cách tiếp
cận mới. Họ lắng nghe và tôn trọng đóng góp của đội ngũ nhân viên đến hướng đi
và sản phẩm của mình. Đồng thời cũng có những đãi ngộ lương thưởng rất hậu hĩnh
cho những nhân viên xuất sắc. 5.
Nhu cầu tự thực hiện: Các doanh nghiệp khuyến khích nhân viên tham gia vào
các dự án sáng tạo, cung cấp các cơ hội để phát triển kỹ năng và năng lực cá nhân.
Đồng thời, họ cung cấp các chính sách khuyến khích khởi nghiệp và phê bình xây
dựng để nhân viên có thể phát huy được tiềm năng của mình.
VD: Pixar: Lĩnh vực công nghệ đồ họa và hoạt hình của Pixar tạo điều kiện tốt cho
nhân viên tự thể hiện bản thân. Từ việc tham gia vào việc tạo ra những bộ phim nổi
tiếng đến phát triển kỹ năng cá nhân, Pixar khuyến khích nhân viên khám phá và
phát triển khả năng sáng tạo và nghệ thuật của mình. lOMoAR cPSD| 48302938
Bằng cách áp dụng thuyết tháp nhu cầu của Maslow, các doanh nghiệp có thể tạo ra
một môi trường làm việc tích cực. Các nhà lãnh đạo khi nắm rõ được về nhu cầu của
nhân viên, sẽ thuận lợi hơn trong quá trình quản lý. Họ có thể dễ dàng gắn kết, tạo
động lực phù hợp để thúc đẩy nhân sự của mình phát triển. B. Trong kinh doanh •
Nhu cầu sinh lý: các sản phẩm thường được bán ở cấp độ này là thực phẩm,
nước uống, quần áo, thuốc men, nhà ở,… •
Nhu cầu an toàn: các sản phẩm ở cấp độ nhu cầu này sẽ có sự khác biệt về giá
cả hơn so với cấp độ nhu cầu sinh lý, bởi hầu hết các nhà cung cấp hoặc doanh
nghiệp sẽ chú ý đến chất lượng, trải nghiệm, an ninh và tiện ích. •
Nhu cầu xã hội: nhà cung cấp hoặc doanh nghiệp sẽ tận dụng nhu cầu này vào
việc nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng, xây dựng trải nghiệm và kết nối với khách hàng,.. •
Nhu cầu được quý trọng: với cấp độ nhu cầu này, bạn cần đào tạo nhân sự của
mình về tác phong, cử chỉ, thái độ khi tư vấn hoặc giao tiếp với khách hàng. •
Nhu cầu được thể hiện bản thân: trong quá trình tư vấn hay bán hàng, bạn hãy
cho khách hàng thời gian suy nghĩ và nói lên những gì họ cần, họ mong muốn. C. Trong Marketing
Tháp nhu cầu Maslow giúp xác định cụ thể chân dung khách hàng được
hướng tới. Hiểu rõ tâm lý cũng như hành vi mua hàng của khách hàng sẽ khiến
doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc tiếp cận cũng như truyền thông D. Trong truyền thông
- Giúp lựa chọn kênh truyền thông phù hợp cho từng khách hàng
- Thông điệp truyền thông D. Trong giáo dục
Tháp nhu cầu Maslow được tạo ra với mục đích tìm hiểu và phân tích động lực và
nhu cầu của con người. Do đó, khi ứng dụng học thuyết này vào giáo dục có thể giúp
cha mẹ, giáo viên hiểu được những đứa trẻ và có phương pháp giáo dục phù hợp với nhu cầu của chúng.