Soạn bài Thúy Kiều báo ân báo oán | SGK Ngữ Văn 9 Chân trời sáng tạo (Tập 1)

Soạn văn 9 Tập 1 trang 131 Chân trời sáng tạo
A. Chuẩn bị đọc Thúy Kiều báo ân báo oán
B. Trải nghiệm cùng văn bản Thúy Kiều báo ân báo oán
C. Suy ngẫm và phản hồi Thúy Kiều báo ân báo oán
A. Chuẩn bị đọc Thúy Kiều báo ân báo oán
Đọc nhan đề văn bản và quan sát tranh minh họa, dự đoán nội dung văn bản. Trả lời:
Dự đoán văn bản sẽ kể về việc Thúy Kiều báo ân người đã giúp đỡ mình, báo oán
kẻ đã hãm hại, chà đạp lên bản thân. Quá trình đó sẽ được diễn ra trên công đường.
B. Trải nghiệm cùng văn bản Thúy Kiều báo ân báo oán
Theo dõi 1 trang 132 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Xác định những từ
ngữ dùng để miêu tả khung cảnh Kiều thực hiện việc báo ân, báo oán. Trả lời:
Những từ ngữ dùng để miêu tả khung cảnh Kiều thực hiện việc báo ân, báo oán:
● "trướng hùm mở giữa trung quân"
● "tiên nghiêm trống chửa dứt hồi"
● "ngoài cửa viên"
Theo dõi 2 trang 132 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Tóm tắt nội dung cuộc
đối thoại giữa Từ Hải và Thúy Kiều (từ dòng 2319 đến dòng 2323). Trả lời: Tóm tắt như sau:
Thúy Kiều thông báo với Từ Hải rằng hôm nay, nhờ có Từ Hải nàng sẽ báo ân tình
cho người đã giúp mình và trả thì kẻ đã hãm hại nàng. Từ Hải đồng ý và để cho
Thúy Kiều tự quyết định chuyện này.
Tưởng tượng 3 trang 133 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Đọc đoạn thơ từ
dòng 2327 đến dòng 2332, em hình dung như thế nào về tâm trạng, giọng điệu của Kiều? Trả lời:
● Tâm trạng của Kiều: bùi ngùi khi gặp lại cố nhân (người xưa), biết ơn
chân thành khi năm xưa Thúc Sinh đã có lòng giúp đỡ nàng
● Giọng điệu: gần gũi, thân mật, chân thành
Suy luận 4 trang 133 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Cách dùng từ tiểu thư
để xưng hô trong lời thoại thể hiện thái độ gì của người nói đối với người nghe? Trả lời:
Các dùng từ "tiểu thư" thể hiện thái độ mỉa mai của người nói đối với người nghe.
Nhằm nhấn mạnh với Hoạn Thư rằng, "người hầu" năm xưa nay đã trở lại để báo
thù nhưng không còn ở vị thế như trước nữa
Suy luận 5 trang 133 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Mục đích của đoạn
thoại từ dòng 2365 đến dòng 2372 là gì? Chỉ ra những lí lẽ mà nhân vật đã sử dụng trong đoạn thoại. Trả lời:
- Mục đích đoạn thoại đó là để bào chữa cho hành động sai trái trong quá khứ của Hoạn Thư
- Những lí lẽ mà nhân vật đã sử dụng trong đoạn:
● Hoạn Thư khẳng định Thúy Kiều và mình đều là "phận đàn bà" - kéo
người từ vị trí đối địch trở thành người cùng thân phân
● Khẳng định ghen tuông là tâm lí chung, hiển nhiên của người phụ nữ khi có "chồng chung"
→ Từ đó, Hoạn Thư đã chứng minh rằng bản thân là nạn nhân của chế độ đa thê
C. Suy ngẫm và phản hồi Thúy Kiều báo ân báo oán
Câu 1 trang 135 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Xác định các sự kiện chính
được kể trong văn bản trên và những nhân vật gắn liền với các sự kiện ấy. Từ đó,
tìm bố cục và nêu nội dung bao quát của văn bản. Trả lời:
- Các sự kiện chính được kể trong văn bản trên:
● Thúy Kiều trả ơn và đền nghĩa cho Thúc Sinh vì đã giúp mình trong quá khứ
● Thúy Kiều báo oán, trừng trị Hoạn Thư vì những điều độc ác bà ta đã làm trước đây
- Những nhân vật gắn liền với các sự kiện ấy là: Thúy Kiều, Thúc Sinh, Hoạn Thư, Từ Hải
- Bố cục của văn bản: Phần 1 12
câu thơ Thúy Kiều báo ân cho Thúc Sinh đầu Phần 2 22
câu thơ Thúy Kiều báo oán, trừng trị Hoạn Thư cuối
- Nội dung bao quát của văn bản: Thúy Kiều sau khi trở thành vợ của Từ Hải đã
quay trở về đền ân nghĩa với người đã cứu giúp mình lúc hoạn nạn (Thúc Sinh),
đồng thời trừng phạt kẻ đã hãm hại, chà đạp bản thân mình khi nhỡ bước (Hoạn Thư)
Câu 2 trang 135 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Nhận xét về khung cảnh
nơi Thúy Kiều thực hiện việc báo ân, báo oán. Việc khắc họa khung cảnh đó có ý
nghĩa gì đối với cuộc đời nàng Kiều? Trả lời:
- Khung cảnh nơi Kiều thực hiện việc báo ân báo oán là:
● trướng hùm - nơi các tướng họp bàn việc quan trọng, nằm giữa một đội
quân đang đóng quân
● tiền nghiêm - hồi trống đầu được đánh tạo nên không khí uy nghiêm
● cửa viên - hàng rào được làm bằng xe ngựa của quân đội
→ Khung cảnh trang nghiêm, oai phong, bề thế, khiến người khác phải e sợ
- Việc khắc họa khung cảnh đó có ý nghĩa: khẳng định cuộc đời nàng Kiều nay đã
bước sang một trang mới, nàng được ngồi giữa khung cảnh trang nghiêm, với tư
cách là mệnh phụ phu nhân - vợ của Từ Hải, không còn là nô tì của Hoạn Thư hay
phận gái lầu xanh thấp hèn như năm xưa nữa.
→ Khung cảnh đó sẽ làm nền cho Thúy Kiều được tự tin, dõng dạc báo ân báo oán
Câu 3 trang 135 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Tìm một số chi tiết miêu tả
hành động, ngôn ngữ của Thúy Kiểu được thể hiện trong văn bản. Những chi tiết ấy
cho thấy Thuý Kiều là người như thế nào? Đang cập nhật...
Câu 4 trang 135 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Em có suy nghĩ gì về việc
Thuý Kiều tha bổng Hoạn Thư? Sự việc ấy thể hiện nét tính cách gì của nhân vật Thúy Kiều? Trả lời:
- Suy nghĩ của em về việc Thuý Kiều tha bổng Hoạn Thư: Đây là một điều tất yếu,
bởi Hoạn Thư đã lập luận rất chặt chẽ, với các lí lẽ thuyết phục, khiến Thúy Kiều
không thể trừng trị được mình
- Việc Thúy Kiều tha bổng cho Hoạn Thư cho thấy đây là một nhân vật:
● Thấu tình đạt lí, không dùng quyền thế của bản thân để đàn áp người
khác (dù trong quá khứ từng bị kẻ khác lợi dụng quyền lực để ức hiếp, chà đạp)
● Nhân hậu, giàu lòng bao dung, vị tha, cao thượng (sẵn sàng bỏ qua cho
những điều độc ác Hoạn Thư đã làm, bởi nhận ra Hoạn Thư cũng có
những đau khổ của phận phụ nữ trong xã hội phong kiến, dù có địa vị cao quý)
Câu 5 trang 135 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Hành động, lời nói của
Hoạn Thư thể hiện điều gì về tính cách nhân vật này? Theo em, nhân vật Hoạn Thư,
Từ Hải có vai trò gì trong việc thể hiện chân dung nhân vật Thúy Kiều? Trả lời:
- Hành động, lời nói của Hoạn Thư thể hiện đây là nhân vật: thông minh, khôn
ngoan, xảo quyệt và thủ đoạn, có thể dùng lí lẽ chặt chẽ để phản biện và bào chữa
cho bản thân, khiến Thúy Kiều phải tha bổng cho mình
- Vai trò của nhân vật Hoạn Thư và Từ Hải có vai trò trong việc thể hiện chân dung
nhân vật Thúy Kiều như sau:
● Hoạn Thư: là nhân vật phản diện - kẻ gây nên những đau khổ và bất hạnh
cho cuộc đời Thúy Kiều → Có vai trò tạo nên số phận đầy sóng gió, bất
hạnh của Thúy Kiều
● Từ Hải: là nhân vật chính diện - người cưu mang, giúp đỡ Thúy Kiều, cho
cô cơ hội báo ân báo oán → Có vai trò giúp Thúy Kiều thể hiện được đức
tính nhân hậu, giàu lòng vị tha và bao dung
Câu 6 trang 135 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Xác định chủ đề của văn
bản. Căn cứ vào đâu em có thể xác định như vậy. Đang cập nhật...
Câu 7 trang 135 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Em có nhận xét gì về nghệ
thuật kể chuyện bằng thơ lục bát trong văn bản Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
(Nguyễn Đình Chiểu) và văn bản Thúy Kiều báo ân, báo oán (Nguyễn Du)? Đang cập nhật...
Câu 8 trang 135 Ngữ Văn 9 Tập 1 Chân trời sáng tạo: Viết đoạn văn (khoảng 200
chữ) trình bày suy nghĩ của em về cách Thúy Kiều báo ân, báo oán trong văn bản
trên so với cách một nhân vật trong truyện cổ dân gian (mà em biết) ứng xử với
những ân oán của họ. Đang cập nhật...