Soạn Văn 8 Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng Chuẩn bị đọc
Em đã biết gì về sao băng? Hướng dẫn trả lời:
Sao băng là đường nhìn thấy của các thiên thạch và vẫn thạch khi chúng đi vào khí
quyển Trái Đất (hoặc của các thiên thể khác có bầu khí quyển). Khi thiên thạch
chuyển động với vận tốc siêu thanh, nó sinh ra các sóng xung kích (shock wave) do
nó "va chạm" với các "hạt" của khí quyển và nén chúng nhanh hơn so với chúng có
thể dãn ra khỏi đường chuyển động của thiên thạch. Với vận tốc cao như vậy, các
phân tử không khí trên đường đi của thiên thạch bị nung nóng bởi sóng xung kích,
hoặc bị nén quá mạnh đến mức nhiệt độ của sóng xung kích tăng lên đến hàng
ngàn độ và làm cho các thành phần vật chất của thiên thạch bị nung đến nóng sáng.
Trải nghiệm cùng Văn bản
Suy luận 1 (trang 37 SGK Ngữ văn 8 tập 1 CTST)
Mục đích của đoạn văn này là gì? Hướng dẫn trả lời:
Mục đích của đoạn văn là giúp người đọc hiểu được thế nào là sao băng và sao
băng được hình thành như thế nào.
Theo dõi 2 (trang 38 SGK Ngữ văn 8 tập 1 CTST)
Nội dung chính của đoạn văn này là gì? Hướng dẫn trả lời:
Giải thích hiện tượng “mưa sao băng”, đặc điểm nhận biết và chu kỳ xuất hiện
Câu 3 (trang 39 SGK Ngữ văn 8 tập 1 CTST)
Xác định thông tin chính và thông tin chi tiết của phần văn bản “Mỗi năm có rất nhiều … 12-13 tháng 12”. Hướng dẫn trả lời:
Thông tin chính: Mỗi năm có rất nhiều trận mưa sao băng, một số trận mưa sao
băng hàng năm có mật độ sao tương đối cao Thông tin chi tiết:
- Mưa sao băng Qua-đờ-ran-tit
- Mưa sao băng En-ta A-qua-rit - Mưa sao băng Pơ-sây - Mưa sao băng Ơ-ri-ơ-nit - Mưa sao băng Lê-ô-nit - Mưa sao băng Gie-mi-nit
Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1 (trang 39 SGK Ngữ văn 8 tập 1 CTST)
Văn bản Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng? có phải là văn bản
giải thích một hiện tượng tự nhiên hay không? Vì sao? Hướng dẫn trả lời:
Văn bản “Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng?” là văn bản giải
thích một hiện tượng tự nhiên.
Bởi lẽ: Văn bản cung cấp cho người đọc thông tin về hiện tượng tự nhiên, giải thích,
cắt nghĩa, nêu biểu hiện, lấy dẫn chứng cụ thể, chi tiết về một hiện tượng xuất hiện trong tự nhiên.
Câu 2 (trang 39 SGK Ngữ văn 8 tập 1 CTST)
Chỉ ra điểm khác biệt trong cách trình bày đề mục của văn bản Sao băng là gì và
những điều bạn cần biết về sao băng? với văn bản Sao băng là gì và những điều
bạn cần biết về sao băng? Cách trình bày ấy có tác dụng gì trong việc thực hiện mục đích của văn bản? Hướng dẫn trả lời:
- Văn bản Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng? tác giả trình bày
từng khía cạnh, nêu ra hiện tượng rồi mới giải thích sao băng, mưa sao băng,
những trận mưa sao băng trong lịch sử
- Văn bản Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng? tác giả nêu ra
khái niệm trước khi trình bày cơ chế hoạt động, nguyên nhân, dấu hiệu sắp có sóng
thần, các thảm họa sóng thần trong lịch sử
=> Tác dụng: Đây chính là dụng ý của người viết, đa dạng hướng tiếp cận cho
người đọc, hỗ trợ làm rõ, nhớ hiểu, dễ nhớ về từng hiện tượng tự nhiên.
Câu 3 (trang 39 SGK Ngữ văn 8 tập 1 CTST)
Tóm tắt các thông tin cơ bản của văn bản. Dựa vào đâu em có thể xác định được
những thông tin cơ bản này? Hướng dẫn trả lời:
- Tóm tắt thông tin cơ bản của văn bản:
+ Khái niệm về sao băng: Sao băng thực chất là đường nhìn thấy của các thiên
thạch khi chúng đi vào bầu khí quyển.
+ Khái niệm về mưa sao băng: là hiện tượng nhiều sao băng xuất hiện đồng thời
hoặc nối tiếp nhau từ chung một điểm xuất phát trên bầu trời.
+ Những trận mưa sao băng mỗi năm: mưa Quadrantids, Enta Aquarids…
+ Chu kì của mưa sao băng: 1 năm.
- Dựa vào các đề mục của văn bản để xác định những thông tin cơ bản này.
Câu 4 (trang 40 SGK Ngữ văn 8 tập 1 CTST)
Xác định cách trình bày thông tin của các đoạn trích sau và cho biết tác dụng của chúng
a. Sao băng thực chất là đường nhìn thấy của các thiên thạch ... tạo nên những hố
lòng chảo sâu trên lục địa.
b. Mỗi năm có rất nhiều trận mưa sao băng ... cực điểm vào ngày 12 đến ngày 13 tháng 12.
c. Sao băng là sự xuất hiện ngẫu nhiên của các thiên thạch trên bầu trời ... hầu hết
các trận mưa sao băng đều có chu kì là một năm. Hướng dẫn trả lời:
a. Cách trình bày thông tin: Ngắn gọn, khoa học, đầy đủ về việc giải thích hiện tượng sao băng
Tác dụng: Giúp người đọc dễ hình dung, tưởng tượng đối tượng được nhắc tới
b. Cách trình bày thông tin: Liệt kê rõ ràng tên, thời điểm diễn ra của một số trận
mưa sao băng có mật độ sao tương đối cao
Tác dụng: Ghi nhớ, có thêm những thông tin cần thiết để mở rộng thêm cho việc tìm hiểu, nghiên cứu.
c. Cách trình bày: Đơn giản, dễ hiểu về chu kỳ mưa sao băng và vì sao có chu kỳ mưa sao băng
Tác dụng: Giúp người đọc hiểu biết kỹ hơn về một hiện tượng tự nhiên
Câu 5 (trang 40 SGK Ngữ văn 8 tập 1 CTST)
Văn bản đã sử dụng (những) loại phương tiện phi ngôn ngữ nào? Ý nghĩa của việc
sử dụng (những) loại phương tiện ấy trong văn bản là gì? Hướng dẫn trả lời:
- Văn bản đã sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ: Tranh ảnh
- Tác dụng: Giúp cho việc cung cấp thông tin, số liệu không khô khan mà trở nên
sinh động hơn, giúp người đọc dễ hình dung và tưởng tượng ra đối tượng được nhắc tới.
Câu 6 (trang 40 SGK Ngữ văn 8 tập 1 CTST)
Tìm và xem video clip về một trận mưa sao băng trên Internet. Sau đó, trình bày
cảm xúc, suy nghĩ của em về video clip đó. Hướng dẫn trả lời:
Sao băng là một hiện tượng tự nhiên đẹp với những ánh sáng lấp lánh, những vệt
sáng xẹt ngang trên bầu trời, người xem tranh thủ cầu nguyện trước khi sao băng
vụt tắt, những trận mưa sao băng lớn khi chiêm ngưỡng người xem cảm thấy như
tất cả những tinh tú đnang đổ dồn vào mình. ..............................