Sử dụng pháp luật là gì? Ví dụ sử dụng pháp luật

Sử dụng pháp luật là gì? Ví dụ sử dụng pháp luật 1. Pháp luật là gì?
Pháp luật được hiểu là hệ thống những quy tắc xử sự mang tính chất bắt
buộc chung do Nhà nước ban hành hoặc thừa nhận và đảm bảo thực hiện,
thể hiện ý chí của giai cấp thống trị và là nhân tố điểu chỉnh các quan hệ xã
hội phát triển phù hợp với lợi ích của giai cấp mình.
Theo khái niệm trên, có thể thấy pháp luật có những đặc điểm sau đây:
Thứ nhất: Pháp luật do Nhà nước ban hành và bảo đảm thực hiện
Thứ hai: Pháp luật có tính quy phạm phổ biến, gồm những quy tắc xử sự mang tính bắt buộc chung
Thứ ba: Pháp luật có tính chặt chẽ về hình thức
Như đã phân tích ở trên, pháp luật được xây dựng thông qua các trình tự, thủ
tục nhất định. Do đó, khi xây dựng văn bản pháp luật cần tuân thủ quy định
về hình thức. Như vậy, những quy định của pháp luật được chứa đựng trong
các văn bản luật, văn bản quy phạm pháp luật, văn bản dưới luật, tập quán
pháp, tiền lệ pháp,.. Sự chặt chẽ về hình thức của pháp luật là điều kiện để
phân biệt giữa pháp luật với những quy định, văn abnr không pahir là pháp
luật. Điều này cũng tạo nên sự thống nhất, chặt chẽ, rõ ràng, chính xác về mặt nội dung.
Ngoài các đặc điểm cơ bản nói trên, pháp luật còn có những điểm khác nữa
như tính ổn định, tính hệ thống,...
2. Khái niệm sử dụng pháp luật
Sử dụng pháp luật là một hình thức tuân thủ pháp luật, khi một cá nhân, tổ
chức thực hiện các hành vi cụ thể, chủ động và tích cực đối với các quyền
của mình trong những việc mà pháp luật cho phép.
Dựa vào khái niệm trên chúng ta có thể thấy đặc điểm của sử dụng pháp luật
được thể hiện trên một số các phương diện sau đây:
- Thứ nhất: Đối tượng sử dụng pháp luật là mọi chủ thể của quan hệ pháp
luật, chứ không riêng gì một cá nhân hay bất cứ tổ chức nào.
- Thứ hai: Hình thức thực hiện sử dụng pháp luật là những quy phạm trao
quyền. Trong đó, pháp luật quy định về những quyền hạn của mỗi chủ thể.
- Thứ ba: Sử dụng pháp luật không mang tính bắt buộc. Như đã phân tích ở
trên, việc sử dụng pháp luật là việc các chủ thể thực hiện quyền hạn của
mình trong phạm vi mà pháp luật cho phép. Việc tuân thủ pháp luật là bắt
buộc đối với mọi đối tượng, nhưng việc sử dụng pháp luật dựa trên ý chí và
sự lựa chọn, chủ động của các chủ thể tham gia vào các quan hệ pháp luật.
Có thể thấy rằng việc sử dụng pháp luật là hành động hoặc hành vi không thực hiện hành động.
3. Ví dụ về sử dụng pháp luật Ví dụ 1:
A và B là bạn làm ăn, do sự tranh chấp về lợi nhuận nên A đã xảy ra xô xát
với B. A đã dùng chai bia gây ra thương tích cho B là dưới 11% với tội cố ý
gây thương tích theo quy định tại khoản 1 Điều 134 Bộ Luật Hình sự năm
2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017. Sau khi hành vi đó xảy ra, hai bên đã thỏa
thuận với nhau về việc bồi thường thiệt hại sức khỏe. B và gia đình đã ký
cam kết không khiếu kiện, khiếu nại về hành vi trên của A do A đã bồi thường cho B.
Như vậy, trong tình huống trên, B mặc dù về mặt sức khỏe đã bị xâm phạm.
Nhưng theo quy định của pháp luật, tội phạm trên sẽ được khởi tố theo yêu
cầu của bị hại, nên B đã không sử dụng quyền yêu cầu khởi tố của mình theo
đúng quy định của pháp luật. Đây là một ví dụ cho việc sử dụng pháp luật. Ví dụ 2:
C thảo thuận với D về việc bán mảnh đất 200m2 thuộc quyền sử dụng của D.
C và D ký một hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, có công chứng
theo đúng quy định của pháp luật. Hai bên thỏa thuận, sau khi làm xong thủ
tục sang tên bên mua là C sẽ thanh toán nốt 300 triệu. Tuy nhiên, sau khi làm
xong thủ tục sang tên trên văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện. C là bên
mua đã không thực hiện nghĩa vụ trả tiền theo đúng thỏa thuận. Do quyền và
lợi ích của mình bị xâm phạm D đã khởi kiện ra tòa án để đòi số tiền trên.
Như vậy, ví dụ này cho thấy D đã sử dụng quyền của mình đối với vấn đề
yêu cầu thanh toán. Khi đó, theo đúng quy định của pháp luật D được quyền
khởi kiện để yêu cầu C trả số tiền theo đúng thỏa thuận của hai bên.
4. Vai trò của pháp luật
Trong đời sống xã hội, pháp luật có vai trò đặc biệt quan trọng. Pháp luật đảm
bảo cho sự vận hành, tồn tại của xã hội. Pháp luật đươc xây dựng dựa trên
những nguyên tắc của đạo đức xã hội, nghề nghiệp. Pháp luật không chỉ là
công cụ quản lý xã hội nó còn là công cụ quản lý của nhà nước giúp tạo ra
một xã hội có tính trật tự, đề cao ý thức đạo đức, tạo nên một môi trường
sống khoa học và lành mạnh hơn
Pháp luật là phương tiện để nhà nước quản lý mọi mặt của đời sống, xã hội.
Một bộ máy nhà nước có hoàn chỉnh đến đâu cũng cần phải có pháp luật để
làm phương tiện quản lý. Bởi lẽ, nhà nước không thể đứng ra giải quyết hết
mọi vấn đề. Việc để ra pháp luật yêu cầu mọi đối tượng phải tuân thủ giúp
cho xã hội vận hành theo những nguyên tắc nhất định mà không cần phải có
sự theo dõi sát sao của các cấp chính quyền nhà nước. Việc giải quyết tranh
chấp trong xã hội cũng đã có sự điều chỉnh của pháp luật.
Pháp luật còn lại phương tiện để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công
dân. Pháp luật mọi quốc gia đều có sự quy định rõ ràng và chặt chẽ về quyền
và nghĩa vụ của công dân. Pháp luật đặt ra sự công bằng, bình đẳng giữa các
cá nhân, tổ chức trong xã hội. Ngay cả đối với nhóm yếu thế, pháp luật cũng
đặt ra những quy định nhất định để bảo đảm quyền lợi của họ. Mọi hành vi
xâm phạm đến sức khỏe, tính mạng, danh dự, nhân phẩm, các quyền và lợi
ích hợp pháp khác của công dân đều bị cấm và phải chịu những chế tài của pháp luật.
4.1 Sự dụng pháp luật khác gì so với áp dụng pháp luật?
Áp dụng pháp luật là hoạt động mang tính quyền lực nhà nước: Hoạt động
áp dụng pháp luật chỉ do các cơ quan nhà nước, tổ chức hay cá nhân có
thẩm quyền tiến hành. Pháp luật là căn cứ để các cơ quan nhà nước, nhà
chức trách có thẩm quyền hoặc tổ chức xã hội được nhà nước trao quyền
tiến hành áp dụng pháp luật.
Còn đối tượng sử dụng pháp luật thì rộng hơn nó bao gồm các chủ thể được
quy định trong các văn bản pháp luật (đối tượng điều chỉnh) đều được phép
sử dụng, vận dụng và ứng dụng trong từng trường hợp cụ thể.
4.2 Đâu là hành vi sử dụng pháp luật?
Sử dụng pháp luật là hình thức các chủ thể thực hiện pháp luật sử dụng các
quyền mà pháp luật cho phép. Đây là hình thức thực hiện pháp luật chủ động
và tích cực bằng các hành vi cụ thể của các chủ thể quan hệ pháp luật.
Document Outline

• Sử dụng pháp luật là gì? Ví dụ sử dụng pháp luật
  • 1. Pháp luật là gì?
  • 2. Khái niệm sử dụng pháp luật
  • 3. Ví dụ về sử dụng pháp luật
  • 4. Vai trò của pháp luật
    • 4.1 Sự dụng pháp luật khác gì so với áp dụng pháp
    • 4.2 Đâu là hành vi sử dụng pháp luật?