Sứ mệnh của giai cấp công nhân - Chủ Nghĩa Xã hội khoa học | Đại học Tôn Đức Thắng
Về phương diện chính trị - xã hội: là những người lao độngkhông có tư liệu sản xuất, phải làm thuê, bán sức lao độngcho nhà tư bản và bị nhà tư bản bốc lột giá trị thặng dư. Tài liệu được sưu tầm và soạn thảo dưới dạng file PDF để gửi tới các bạn sinh viên cùng tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức, chuẩn bị cho các buổi học thật tốt. Mời bạn đọc đón xem!
Môn: Chủ nghĩa xã hội khoa học (TĐT02)
Trường: Đại học Tôn Đức Thắng
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
Chương 2: SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN
1. Quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin về giai cấp công nhân
và sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân
1.1. Khái niệm và đặc điểm của giai cấp công nhân
a) Khái niệm về giai cấp công nhân
-Nguồn gốc của giai cấp công nhân
Giai cấp công nhân ra đời gắn liền với sự ra đời và phát
triển của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa
Giai cấp công nhân có nguồn gốc từ tất cả các giai cấp và tầng lớp trong xã hội.
-Giai cấp công nhân được xác định trên hai phương diện cơ bản:
Về phương diện kinh tế - xã hội: những người trực tiếp hay
gián tiếp vận hành các công cụ sản xuất có tính chất công
nghiệp ngày càng hiện đại
Về phương diện chính trị - xã hội: là những người lao động
không có tư liệu sản xuất, phải làm thuê, bán sức lao động
cho nhà tư bản và bị nhà tư bản bốc lột giá trị thặng dư.
-Khái niệm giai cấp công nhân:
*Là tập đoàn xã hội ổn định
*Hình thành và phát triển cùng với sự phát triển của nền công nghiệp hiện đại
*Đại diện cho lực lượng lao động tiên tiến
*Là lực lượng chủ yếu của tiến trình lịch sử quá độ từ chủ
nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội
b) Đặc điểm của giai cấp công nhân
-Lao động bằng phương thức công nghiệp, quá trình lao động mang tính chất xã hội
-Vừa là sản phẩm vừa là chủ thể của nền đại công nghiệp
-Là giai cấp có tinh thần cách mạng triệt để -Có bản chất quốc tế
1.2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Nội dung kinh tế
Là nhân tố hàng đầu của lực lượng sản xuất xã hội hóa cao, đại
biểu cho quan hệ sản xuất mới, tiến bộ, đại biểu cho lợi ích
chung của xã hội; là giai cấp tạo tiền đề vật chất cho xã hội mới;
đóng vai trò nòng cốt trong giải phóng lực lượng sản xuất
Nội dung chính trị - xã hội
Thiết lập nhà nước quyền lực thuộc về GCCN và người lao
động; thực hiện dân chủ, công bằng và tiến bộ XH theo lý tưởng XHCN.
Nội dung văn hóa, tư tưởng:
Cải tạo xã hội cũ xây dựng xã hội mới về văn hóa tư tưởng,
củng cố ý thức tiên tiến của giai cấp công nhân
-Đặc điểm sứ mệnh lịch sử của GCCN
Sứ mệnh lịch sử của GCCN xuất phát từ tiền đề kinh tế - xã
hội của sản xuất mang tính xã hội hóa - Thực hiện sứ mệnh lịch
sử của GCCN là sự nghiệp cách mạng của bản thân GCCN cùng
với đông đảo quần chúng và mang lại lợi ích cho đa số - Sứ
mệnh lịch sử của GCCN không phải là thay thế chế độ sở hữu tư
nhân này bằng một chế độ sở hữu tư nhân khác mà là xóa bỏ
triệt để chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất. .
- Việc GCCN giành lấy quyền lực thống trị xã hội là tiền đề
để cải tạo hoàn thiện, sâu sắc và triệt để xã hội cũ và xây dựng
thành công xã hội mới với mục tiêu cao nhất là giải phóng con người
1.3. Những điều kiện quy định và thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
1.3.1. Điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
-Do địa vị kinh tế quy định: GCCN là con đẻ của nền sản xuất
công nghiệp, đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến
-Do địa vị chính trị - xã hội của giai cấp công nhân quy định:
tính tổ chức và kỷ luật, tính tự giác và đoàn kết.
1.3.2. Điều kiện chủ quan để giai cấp công nhân thực hiện sứ mệnh lịch sử
-Sự phát triển của bản thân giai cấp công nhân cả về số lượng và chất lượng
-Nhân tố quan trọng để GCCN thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử Đảng Cộng Sản
-Liên minh giai cấp công nông và tầng lớp lao động khác
2. GCCN và việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của GCCN hiện nay
2.1. Giai cấp công nhân hiện nay
-So sánh với giai cấp công nhân truyền thống ở thế kỷ XIX vừa
có những điểm tương đồng vừa có điểm khác biệt.
-Về những điểm tương đồng:
Là lực lượng sản xuất hàng đầu, là chủ thể của quá trình sản
xuất công nghiệp hiện đại mang tính xá hội hóa ngày càng cao.
Một bộ phận lớn công nhân hiện đại vẫn bị giai cấp tư sản và
chủ nghĩa tư bản bóc lột giá trị thặng dư
Xung đột về lợi ích cơ bản giữa GCCN và giai cấp tư sản vẫn còn tồn tại
-Về những biến đổi và khác biệt:
Xu hướng “ trí tuệ hóa” tăng nhanh
Xu hướng “ trung lưu hóa” gia tăng
Ở một số các nước xã hội chủ nghĩa giai cấp công nhân đã
trở thành giai cấp lãnh đạo, Đảng Cộng sản trở thành Đảng cầm quyền
-Trong bối cảnh mới của toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế GCCN
hiện đại tăng nhanh về số lượng, thay đổi mạnh về cơ cấu trong
nền sản xuất hiện đại
2.2. Thực hiện sứ mệnh lịch sử của GCCN trên thế giới hiện nay 2.2.1. Nội dung kinh tế
-Là nhân tố kinh tế - xã hội thúc đẩy cuộc đấu tranh của GCCN
vì dân chủ, tiến bộ xã hội và chủ nghĩa xã hội
-Vẫn mang đậm bản chất tư bản chủ nghĩa với những bất công
và bất bình đẳng xã hội giữa công nhân với tư bản
2.2.2. Nội dung chính trị - xã hội
-Mục tiêu trực tiếp là chống bất công, bất bình đẳng xã hội
-Mục tiêu lâu dài là giành chính quyền về tay giai cấp công nhân và nhân dân lao động
2.2.3. Nội dung văn hóa, tư tưởng
-Cuộc đấu tranh ý thức hệ giữa hệ giá trị giai cấp công nhân với
hệ giá trị của giai cấp tư sản
-Đấu tranh bảo vệ tư tưởng của Đảng Cộng sản, giáo dục, nâng
cao nhận thức và củng cố niềm tin khoa học, lý tưởng, mục tiêu
chủ nghĩa xã hội, phát huy chủ nghĩa yêu nước và tinh thần dân tộc.
3. Sứ mệnh lịch sử của GCCN Việt Nam
3.1. Đặc điểm của GCCN Việt Nam
-Ra đời vào đầu thế kỷ XX gắn liền với chính sách khai thác
thuộc địa của thực dân Pháp, xuất thân từ nông dân nghèo đô thị
làm thuê cho chủ tư sản xâm lược
-Có ý thức giai cấp và lập trường chính trị vững vàng
-Gắn bó mật thiết với các tầng lớp nhân dân trong xã hội
-Đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa
-Giữ vai trò nòng cốt, thể hiện định hướng XHCN
3.2. Nội dung sứ mệnh của GCCN Việt Nam hiện nay -Về kinh tế:
Là lực lượng cơ bản tham gia phát triển kinh tế thị trường
định hướng XHCN, lấy khoa học làm động lực
Là lực lượng tiên phong trong sự nghiệp đẩy mạnh công
nghiệp hóa, hiện đại hóa và chủ động hội nhập quốc tế
-Về chính trị - xã hội: giữ vững bản chất GCCN của Đảng, tăng
cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn sự suy thoái về tư
tưởng chính trị, bảo vệ chế độ XHCN
-Về văn hóa, tư tưởng: xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến,
đậm đà bản sắc dân tộc, bảo vệ chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh, chống lại sự xuyên tạc của thế lực thù địch.
3.3. Phương hướng và một số giải pháp chủ yếu để xây dựng GCCN Việt Nam hiện nay
3.3.1. Phương hướng xây dựng GCCN Việt Nam hiện nay
- Phát triển về số lượng, chất lượng; nâng cao giác ngộ và bản
lĩnh chính trị, trình độ học vấn, nghề nghiệp.
- Giải quyết việc làm, thực hiện tốt chính sách về pháp luật và
lao động, tiền lương. Xây dựng, phát triển tổ chức công đoàn,
nghiệp đoàn ở các cơ sở sản xuất kinh doanh.
- Chăm lo đào tạo cán bộ và kết nạp đảng viên từ những công nhân ưu tú.
Xây dựng GCCN có ý thức công nhân, yêu nước, yêu chủ nghĩa
xã hội, có tinh thần đoàn kết dân tộc, hợp tác quốc tế; thực hiện
sứ mệnh lịch sử giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền
phong là Đảng Cộng sản Việt Nam.
3.3.2. Một số giải pháp xây dựng GCCN Việt Nam hiện nay
- Kiên định quan điểm GCCN là giai cấp lãnh đạo cách mạng
thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam. GCCN
lớn mạnh làmột điều kiện bảo đảm thành công của sự nghiệp
công nghiệp hóa,hiện đại hóa.
- Xây dựng GCCN lớn mạnh phải gắn kết với xây dựng khối
liên minh Công -Nông và đội ngũ Trí thức - Xây dựng GCCN
lớn mạnh, gắn kết với chiến lược phát triển kinh tế – xã hội,
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế. Nâng
cao đời sống vật chất,tinh thần của công nhân, giải quyết kịp
thời những vấn đề bức xúc,cấp bách của GCCN.
- Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ mọi mặt cho công nhân,
không ngừng trí thức hóa giai cấp công nhân là một nhiệm vụ chiến lược.
- Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh là trách nhiệm của cả
hệ thống chính trị, của toàn xã hội và của bản thân người công nhân.
4. Ý nghĩa đối với bản thân ( gia đình, doanh nghiệp, đất nước)
- Theo chủ nghĩa Mác – Lênin giai cấp công nhân là
Giai cấp tiên tiến nhất và cách mạng nhấtnghiện ra đời và
phát triển dưới chủ nghĩa tư bản, là bộ phận quan trọng nhất,
cách mạng nhất của lực lượng sản xuất có trình độ xã hội hóa
cao vì không có tư liệu sản xuất nên buộc bán sức lao động của
mình cho nhà tư bản để sống.
Họ bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư mà họ đã tạo
ra trong thời gian lao động và vì địa vị kinh tế xã hội giúp cho
giai cấp công nhân trở thành giai cấp cách mạng triệt để và có
khả năng thực hiện sứ mệnh lịch sử, đó là khả năng đoàn kết
toàn thể giai cấp công nhân và các dân tộc bị áp bức trên quy mô
quốc tế chống chủ nghĩa đế quốc.
Trong suốt những năm qua, giai cấp công nhân Việt Nam
đã khẳng định được vai trò của mình, xứng đáng là bộ phận của
giai cấp công nhân thế giới lấy chủ nghĩa Mác – Lênin và tư
tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng.
Ngày nay, công nhân Việt Nam chủ động tích cực tham
gia giải quyết các vấn đề là thu hút sự quan tâm hàng đầu của
Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung. Các vấn đề đó có tính
thời sự cao như dân số, môi trường, văn hóa, năng lượng, lương
thực,… không những thế GCCN tham gia đông đảo vào các
thành phần kinh tế, lấy mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội
công bằng dân chủ văn minh để phấn đấu. Ngoài ra còn là lực
lượng tiên phong trong đấu tranh phòng chống tiêu cực, tham
nhũng, tệ nạn xã hội, là lực lượng chính trị – xã hội quan trọng
trong việc bảo vệ tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự xã
hội, xây dựng nền quốc phòng toàn dân.
- Để thực hiện sứ mệnh lịch sử to lớn này, giai cấp công nhân
Việt Nam cần phát triển không ngừng về số lượng, nâng cao
chất lượng, phát huy vai trò của một giai cấp tiên phong, phát
huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc dưới sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng.
Trong nền kinh tế trí thức hiện nay, tri thức có vai trò quan
trọng, trở thành những nguồn lực thúc đẩy sự phát triển của mỗi
quốc gia tác động mạnh mẽ đến nền kinh tế nước ta, đòi hỏi về
chất lượng nguồn lao động phải được nâng cao mới đáp ứng
được yêu cầu của hội nhập kinh tế quốc tế. , sinh viên cần Vì vậy
định hướng cho sinh viên những yêu cầu của thực tiễn đất nước
và thế giới đối với người lao động, sẽ trở thành một phần của
lực lượng giai cấp công nhân trong tương lai cần phải có trình
độ chuyên môn, có kiến thức kỹ năng tay nghề cao và có đạo đức nghề nghiệp.
để thực hiện giáo dục sứ mệnh lịch sử giai Vì vậy cấp
công nhân cho sinh viên hiện nay cần nâng cao kiến thức
chuyên môn, kỹ năng tay nghề, giáo dục kỹ năng mềm giúp sinh
viên vận dụng vào thực tiễn công việc và tăng cường giáo dục ý
thức đạo đức nghề nghiệp. Từ đó, giúp sinh viên có bản lĩnh
chính trị vững vàng, làm chủ tri thức, làm chủ khoa học công
nghệ, thích nghi với mọi hoàn cảnh, vượt qua khó khăn thử
thách thực hiện tốt vai trò sứ mệnh lịch sử giai cấp của mình.
- Cùng với sự phát triển của Cách mạng công nghiệp 4.0 GCCN
ngày càng chiếm vị trí chủ đạo trong lực lượng lao động xã hội,
sứ mệnh lịch sử cũng có những thay đổi trong giai đoạn mới.
Tuy nhiên, vai trò vị trí tiên phong trong thực hiện sứ mệnh lịch
sử của GCCN không thể thay thế được. Chính vì vậy, việc giáo
dục sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân cho các thế hệ ngày
nay là việc làm cần thiết góp phần nhận thức được vị trí, vai trò
trò trách nhiệm xã hội của bản thân, giúp chúng ta cố gắng vươn
lên học tập rèn luyện, bản lĩnh chính trị vững vàng, chinh phục
khoa học, làm chủ công nghệ, tăng năng suất lao động góp phần
thực hiện mục tiêu xây dựng đất nước văn minh, giàu mạnh.