Tài liệu ôn tập LSĐ/ Trường đại học Nguyễn Tất Thành

lOMoAR cPSD| 46454745
c) Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng và quá trình thực hiện Nghị quyết Đại hội:
- Bối cảnh: Sau gần 20 năm tiến hành đổi mới, tình hình đất nước ta đã có những đổi
thay to lớn. Kiên trì đường lối đổi mới của Đại hội IX, được bổ sung và phát triển
qua các đại hội và hội nghị Trung ương, dưới sự lãnh đạo của Ban Chấp hành Trung
ương Đảng, nhân dân ta đã thu được những thành tựu hết sức quan trọng trên tất cả
các lĩnh vực của đời sống xã hội. Việc mở rộng hợp tác quốc tế, chủ động và tích cực
hội nhập kinh tế quốc tế, giữ vững môi trường hòa bình tạo thêm nhiều thuận lợi cho
sự nghiệp đổi mới, phát triển kinh tế - xã hội với nhịp độ nhanh hơn, góp phần nâng
cao vị thế đất nước trên trường quốc tế, tăng cường sức mạnh quốc gia, tạo thế và
lực cho đất nước tiếp tục phát triển đi lên. Song, bên cạnh những thuận lợi đó, đất
nước ta cũng đang phải đối mặt với những thách thức to lớn. Tình hình trong nước
và quốc tế tiếp tục có những thay đổi to lớn, ảnh hưởng sâu sắc đến công cuộc đổi
mới của nhân dân ta. Toàn cầu hóa kinh tế là một xu thế khách quan, tạo ra cơ hội
phát triển nhưng cũng chứa đựng nhiều yếu tố bất bình đẳng, gây khó khăn, thách
thức cho các quốc gia, nhất là các nước đang phát triển. Khoa học - công nghệ tiếp
tục có những bước đột phá mới, tác động nhiều mặt đến tất cả các nước trên thế giới.
Chiến tranh khu vực, xung đột vũ trang, xung đột sắc tộc, tôn giáo, chạy đua vũ
trang, hoạt động can thiệp, lật đổ, khủng bố... diễn ra ở nhiều nơi với tính chất ngày
càng phức tạp. Nền kinh tế đất nước vẫn trong tình trạng kém phát triển, nguy cơ tụt
hậu xa hơn so với các nước trong khu vực và trên thế giới vẫn còn tồn tại, tốc độ
phát triển kinh tế chưa tương xứng với tiềm năng của đất nước. Trình độ khoa học -
công nghệ quốc gia còn lạc hậu trên nhiều phương diện. Tình trạng suy thoái về
chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên gắn liền với
tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí rất nghiêm trọng. Các lĩnh vực quốc phòng, an
ninh, đối ngoại còn một số mặt hạn chế... Đòi hỏi bức bách của toàn dân tộc ta lúc
này là phải ra sức tranh thủ thời cơ, vượt qua thách thức, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, lOMoAR cPSD| 46454745
toàn diện và đồng bộ, phát triển với tốc độ nhanh và bền vững, sớm đưa nước ta ra
khỏi tình trạng kém phát triển.
- Trong bối cảnh đó, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng đã được triệu tập.
Sau một ngày họp trù bị, từ ngày 18 đến ngày 25-4-2006, Đại hội họp chính thức,
với sự tham dự của 1.176 đại biểu đại diện cho hơn 3,1 triệu đảng viên trong cả
nước. - Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng đã bầu ra Ban Chấp hành
Trung ương Đảng khoá X gồm 160 Uỷ viên chính thức và 21 Uỷ viên dự khuyết. Ban
Chấp hành Trung ương Đảng khoá X đã bầu Bộ Chính trị gồm 14 đồng chí, Ban Bí
thư Trung ương Đảng gồm 8 đồng chí. Đồng chí Nông Đức Mạnh được bầu lại làm
Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá X.
- Từ thực tiễn đổi mới, Đại hội rút ra các bài học chủ yếu sau:
Một là, trong quá trình đổi mới phải kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa
xã hội trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
Hai là, đổi mới toàn diện, đồng bộ, có kế thừa, có bước đi, hình thức và cách làm phù hợp.
Ba là, đổi mới phải vì lợi ích của nhân dân, dựa vào nhân dân, phát huy vai trò chủ
động, sáng tạo của nhân dân, xuất phát từ thực tiễn, nhạy bén với cái mới. Bốn là,
phát huy cao độ nội lực, đồng thời ra sức khai thác ngoại lực, kết hợp sức mạnh
dân tộc với sức mạnh thời đại trong điều kiện mới.
Năm là, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, không ngừng đổi
mới hệ thống chính trị, xây dựng và từng bước hoàn thiện nền dân chủ xã hội chủ
nghĩa, bảo đảm quyền lực thuộc về nhân dân.
-Chủ đề của Đại hội và cũng là tiêu đề của Báo cáo chính trị là: “Nâng cao năng lực
lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, phát huy sức mạnh toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn
diện công cuộc đổi mới, sớm đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển.”
- Đại hội khẳng định: Hai mươi năm qua, với sự nỗ lực phấn đấu của toàn Đảng,
toàn dân, toàn quân, công cuộc đổi mới ở nước ta đã đạt những thành tựu to lớn và
có ý nghĩa lịch sử. Đất nước đã ra khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội, có sự thay
đổi cơ bản và toàn diện. Kinh tế tăng trưởng khá nhanh; sự nghiệp công nghiệp
hóa, hiện đại hóa, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đang
đẩy mạnh. Đời sống nhân dân được cải thiện rõ rệt. Hệ thống chính trị và khối đại
đoàn kết toàn dân tộc được củng cố và tăng cường. Chính trị - xã hội ổn định.
Quốc phòng và an ninh được giữ vững. Vị thế nước ta trên trường quốc tế không
ngừng nâng cao. Sức mạnh tổng hợp của quốc gia đã tăng lên rất nhiều, tạo ra thế
và lực mới cho đất nước tiếp tục đi lên với triển vọng tốt đẹp.
- Đại hội cũng nghiêm túc đánh giá, tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo
đức, lối sống, bệnh cơ hội, chủ nghĩa cá nhân và tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí
trong một bộ phận cán bộ, công chức diễn ra nghiêm trọng. Nhiều tổ chức cơ sở
đảng thiếu sức chiến đấu và không đủ năng lực giải quyết những vấn đề phức tạp
nảy sinh. Công tác tư tưởng còn thiếu tính thuyết phục. Công tác lý luận chưa làm
sáng tỏ được một số vấn đề quan trọng trong công cuộc đổi mới…
- Đại hội xác định mục tiêu và phương hướng tổng quát của 5 năm 2006 - 2010 là:
Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, phát huy sức mạnh toàn lOMoAR cPSD| 46454745
dân tộc, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, huy động và sử dụng tốt mọi
nguồn lực cho công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; phát triển văn hóa; thực
hiện tiến bộ và công bằng xã hội; tăng cường quốc phòng và an ninh, mở rộng
quan hệ đối ngoại; chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế; giữ vững ổn
định chính trị - xã hội; sớm đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển; tạo nền
tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại.
Thực hiện Nghị quyết Đại hội X, Trung ương Đảng đã tiếp tục thảo luận và quyết
định nhiều vấn đề quan trọng nổi bật:
- Về đổi mới kinh tế: Lần đầu tiên, tại Hội nghị Trung ương 4(2-2007), Đảng ta ban
hành Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020. Trung ương nhận định, thế kỷ XXI
được thế giới xem là thế kỷ của đại dương. Các quốc gia có biển đều rất quan tâm
đến biển và xây dựng chiến lược biển. Khu vực Biển Đông, trong đó vùng biển
Việt Nam, có vị trí địa kinh tế và địa chính trị rất quan trọng. Lịch sử dựng nước
và giữ nước của dân tộc ta đã chứng minh rõ vị trí, vai trò đó. Với nguồn tài
nguyên phong phú và đa dạng, biển Việt Nam càng có vai trò to lớn hơn đối với sự
nghiệp phát triển đất nước. Trung ương đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2020 kinh
tế biển Việt Nam đóng góp khoảng 53-55% GDP, 55-60% kim ngạch xuất khẩu cả nước.
Việt Nam phải trở thành quốc gia mạnh về biển, làm giàu từ biển.
- Về đổi mới hệ thống chính trị: HNTW4 (4-2007) đã sắp xếp bộ máy các cơ quan
Đảng, Nhà nước ở Trung ương gọn hơn. HNTW5 (7-2007) đã chủ trương tăng
cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng và tiếp tục đổi mới phương thức lãnh
đạo của Đảng đối với hoạt động chính trị. HNTW6 (1-2008) đã ra chủ trương nâng
cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên.
- Về phát huy sức mạnh đoàn kết dân tộc: HNTW6 (1-2008) đã ban hành Nghị
quyết về xây dựng giai cấp công nhân trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá,
hiện đại hoá đất nước. HNTW7 (7-2008) đã ban hành Nghị quyết chuyên về tăng
cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công
nghiệp hoá, hiện đại hoá và Nghị quyết về xây dựng đội ngũ tri thức trong thời kỳ
đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội nhập quốc tế.
- Về đổi mới công tác tư tưởng, lý luận, báo chí: HNTW12 (7-2005) đã chỉ đạo thí
điểm cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.
Tháng 11-2006, Bộ Chính trị khóa X quyết định tổ chức cuộc vận động “Học tập
và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” trong toàn Đảng, toàn dân.
HNTW5 (7-2007) đã ban hành Nghị quyết về công tác tư tưởng, lý luận, báo chí trước yêu cầu mới.
- Về đổi mới mở rộng quan hệ đối ngoại và hội nhập quốc tế: Tháng 11-2006, sau
hơn 10 năm đàm phán, Việt Nam được chính thức được kết nạp là thành viên thứ
150 của WTO (Tổ chức thương mại thế giới). Đây là một dấu mốc quan trọng trên
con đường hội nhập kinh tế quốc tế, mở ra nhiều thuận lợi cho đất nước. Hội nghị
Trung ương 4 (1-2007) ra Nghị quyết về một số chủ trương, chính sách lớn phát
triển kinh tế sau khi Việt Nam trở thành thành viên của WTO. lOMoAR cPSD| 46454745
Về đối ngoại, thành tựu nổi bật sau 5 năm (2006-2010) là đã mở rộng và ngày càng đi
vào chiều sâu các quan hệ đối ngoại, góp phần tạo ra thế và lực mới, giữ vững ổn định
chính trị và tạo được một môi trường quốc tế thuận lợi chưa từng có để giữ vững hoà
bình, an ninh và mở rộng hợp tác, tranh thủ, vốn, kỹ thuật, trí thức, kinh nghiệm để
phát triển đất nước. Việt Nam đã trở thành thành viên 150 của tổ chức WTO; đăng cai
và tổ chức thành công tuần lễ cao cấp APEC (Diễn đàn kinh tế Châu Á- Thái Bình
Dương) lần thứ 14 (11-2006). Đến năm 2010, Việt Nam có quan hệ thương mại đầu tư
với 230 nước và vùng lãnh thổ, trong đó các đối tác lớn nhất là Trung Quốc với 25 tỉ
USD thương mại hai chiều, với Mỹ là 16 tỉ USD.