Chương 1: Logic – Tập Hp – Ánh Xạ - Số Phc
Bài 1: Mệnh ề logic và tập hợp Lý
thuyết
Các phép logic thường gặp
- Logic: . Phép phủ ịnh:
A
1 A. Bảng giá trị chân lý
A
A
0
1
1
0
. Phép hội: A B A B , min AB, . Bảng giá trị chân
A
B
A B
1
1
1
1
0
0
0
1
0
0
0
0
. Phép tuyển: A BA B ; max AB, . Bảng giá trị chân lý
A
B
A B
0
0
0
0
1
1
1
0
1
1
1
1
. Phép kéo theo: A BA B ; max 1 AB; . Bảng giá trị chân lý
A
B
A B
0
1
1
1
0
0
0
0
1
1
1
1
. Phép tương ương:
A B
. Bảng giá trị chân lý
B
A B
0
1
1
0
0
0
1
1
Các tính chất của logic
. Tính giao hoán: A B B A A B; B A
. Tính kết hợp:
A B C A B C
. Tính phối hợp:
A B C
A C B C
. Công thức: A B A B A B ; A B B A
Các phép tập hợp thường gặp
Phép hợp Phép giao Phép trừ
x A x A x A
x A B
x B x A B
x B
x A B \
x B
Phép lấy phần bù : Nếu
A X
A X A\ gọi là phần bù của A trong X
x A
Phép nhân: (x y, ) A B
y B
Ví dụ về phép nhân: A {1,2};B {X Y, }
A B {(1,X);(1, );(2,Y
X);(2,Y)} Các tính chất của tập hợp:
- Tính giao hoán: A B B A ,
- Tính kết hợp: (A B ) C A (B C ), - Tính Phân phối: A (B C ) (A B ) (A
C )
- Công thức quan trọng (*):
Công thc tr: Nếu AB X
,
thì A B A B
\
Công thức DeMoorgan: A B A B A ;
i
A
i
A B A B A ;
i
A
i
Ví dụ minh hoạ
Ví dụ 1: Phủ ịnh các mệnh ề sau
a) A '' x R x,
2
0''.
b) B '' x y x, ,
2
y
2
0''.
c) C '' x y P x y, , , Q x ''.
Hướng dẫn giải:
a A) x R x,
2
0
b B) x y x, ,
2
y
2
0
c C) x y P x y,( , ( , )) Q x y( , ) x y P x y,( , ( , )) Q x y( , )
x y P x y,( , ( , )) Q x y( , ) x y P x y,( , ( , )) Q x
y( , ) Ví dụ 2: Chứng minh hai mệnh ề sau là tương ương
logic.
a)
p
q p
p q
.
b) A BA B .
c)
A B
B A.
Hướng dẫn giải:
a p, (q p) p q p( ) (p q) (p p) (p q)
1 p q
b A, B A B A B c A, B A B B A B A
Ví dụ 3: Xem hai mệnh ề sau có tương ương logic không .
a) A B C B A C .
b) A B C
A B A C .
Hướng dẫn giải:
a A, (B C) A B C( ) A B C( )
B A C( ) B (A C)
Vậy hai mệnh ề có tương ương logic.
b A, (B C) A B C( ) (A B) (A C)
(A B) (A C)
Vậy hai mệnh ề có tương ương logic. Ví d
4 : Xét xem mệnh ề sau úng hay sai.
a) ‘’Nếu các số thực x y, thỏa mãn
x y
y x
thì suy ra
x y
’.
b) ‘’Nếu số tự nhiên n lẻ và n
2
chẵn thì suy ra nlà số nguyên tố’’.
Hướng dẫn giải:
a, Gi A là mệnh ề: “
x y
”, A là mệnh ề: “
x y
B là mệnh ề x y
Ta cần xét tính úng sai của mệnh ề (A A ) B.
Tht vậy ta thấy mệnh ề
A A
luôn sai, do ó mệnh ề (
A A
) Búng.
Vậy mệnh ề ã cho là mnh ề úng.
b, Gọi A là mệnh ề: “ Số tự nhiên n lẻ”, Amệnh ề: “Số tự nhiên n
2
chẵn ”
B là mệnh ềnlà số nguyên tố”
Ta cần xét tính úng sai của mệnh ề (A A ) B.
Tht vậy ta thấy mệnh ề
A A
luôn sai, do ó mệnh ề (
A A
) Búng.
Vậy mệnh ề ã cho là mnh ề úng.
Ví dụ 5: Cho AB, là tập con của X . Chứng minh rằng :
A B A B\ .
Hướng dẫn giải:
x B
Gọi x (A B\ )
x A x A
x B
x (A B) (A B\ ) (A B)
Gọi x (A B)
x A
x B
x A
x B x (A B\) (A B) (A B\ )
Vậy A B A B\ .
Ví dụ 6: Chứng minh rằng với ABC, , là các tập hợp bất kỳ , ta có:
A B C A B C\ \ \
Hướng dẫn giải:
(A B C\) \ (A B\) C A B C A (B C) A B C A B C\( )
Vậ
y
A B C A B C\ \ \
Ví dụ 7: AB, là các tập con của E , chứng minh : Nếu AB rời nhau thì mọi phần
tử của E sẽ thuc A hoc thuc B.
Hướng dẫn giải:
Ta có
A B
.Vậy A B A B E A B E \( ) \ E ( pcm)
Ví dụ 8: Cho các tập ABC, , tha mãn
A B
A C
A B
A C
.
Chứng minh rằng : B C .
Hướng dẫn giải:
Giả sử
x B
x A TH1:
x A
. Ta có: x B x (A B). Lạ
i
A B
A C
.
Do ó x A C ( ) x C
Như vậy ta có với
x B
suy ra
x C
. Do ó
B C
.
TH2:
x A
. Ta có
x B
x A B( ). Lại có
A B
A C
x (A C)
Do ó x A C ( ). Ta có x A x C
Như vậy ta có với
x B
suy ra
x C
. Do ó
B C
.
Một số bài tập tham khảo
Bài 1 [ZDS001]Xem hai mệnh ề sau có tương ương logic không .
a) A (B C)B (A C).
b) A (B C)(A B ) (A C).
Giải
...................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Bài 2: [ZDS002] Mệnh ề "Phương trình x
2
2x 3 0 vô nghiệm nên 3 5 10 "
úng hay sai? Tại sao?
Giải
...................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Bài 3[ZDS003]Cho p, q là các mệnh ề. Chứng minh mệnh ề [q q p ( )] p luôn
úng.
Giải
...................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Bài 4:[ZDS004] Cho A, B và C là các mệnh ề. Biết A úng, B sai v C úng.
Tìm giá trchân lý của mệnh ề (A B ) (C A)
Giải
...................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Bài 5: [ZDS005] Cho 3 mệnh ề A, B, C. Nếu mệnh ề
A B
là mệnh ề úng thì mệnh
(A C ) (B C) là úng hay sai? Vì sao?
Giải
...................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Bài 6: [ZDS006] Cho A, B, C là các tập hợp. Chứng minh rằng
(A B) C (A C) (B C)
Giải
...................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Bài tập trắc nghiệm
Câu 1:[ZDS007] Mệnh ề nào tương ương logic với mệnh ề sau:
p q
A.
q
p B.
q
p C.
p q
D.
p q
E.
q p
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Câu 2:[ZDS008] Cho p,q là các mệnh ề. Mệnh ề
p q
tương ương với mệnh ề nào
sau ây?
A. p (p q) B. p (p q) C. q p D.
q p
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Câu 3:[ZDS009] Mệnh ề và mệnh ề nào sau ây tương ương logic?
A. (A B A B ) ( ) B. (A B ) (A B) C. (A B ) (A B)
D. (A B A B ) ( )
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Câu 4:[ZDS0010] Cho các mệnh ề A, B, C tha mãn (A C ) (B C)
(A C ) (B C) lả các mệnh ề úng. Mệnh ề nào sau ây là mệnh ề úng:
A. B C B. A B C. A C D. C B
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Câu 5:[ZDS0011] Giả sử f x g x( ), ( ) là các hàm số xác ịnh trên . Đặt
A {x : f x( ) 0},B {x : ( )g x 0}. Giả sử AB là các tập khác rỗng. Khi
ó, tập nghiệm của phương trình
f x( )
0 là: f x( ) g
x( )
A.
A B
B.
A B
C.
A B
D. A B\
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Câu 6:[ZDS0012] Cho A, B, C là ba tập hợp thóa mãn
A B
. Biểu thức nào trong các
biểu thức sau ây có thể SAI ?
A. (A B C) (A B) (BC) B. (A C\ ) (C B\ ) (A
B\ )
C. (A B\ )\(B C\ ) (A C\ ) D. (A B\ ) (C B\ ) (C B\ )
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Câu 7:[ZDS0013] Hai tập hợp ABsố phần tử hữu hạn. Biết s các tập con của
tập A nhiều hơn số các tập con của tập B là 112 . Hỏi tập A có bao nhiêu phần tử?
A. 7 B. 12 C. 6 D. 11
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................

Preview text:

Chương 1: Logic – Tập Hợp – Ánh Xạ - Số Phức
Bài 1: Mệnh ề logic và tập hợp Lý thuyết
Các phép logic thường gặp
- Logic: . Phép phủ ịnh: A 1 A. Bảng giá trị chân lý A A 0 1 1 0
. Phép hội: A B A B , min AB, . Bảng giá trị chân lý A B A B 1 1 1 1 0 0 0 1 0 0 0 0
. Phép tuyển: A BA B ; max AB, . Bảng giá trị chân lý A B A B 0 0 0 0 1 1 1 0 1 1 1 1
. Phép kéo theo: A BA B ; max 1 AB; . Bảng giá trị chân lý A B A B 0 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 1
. Phép tương ương: A B . Bảng giá trị chân lý A B A B 0 0 1 0 1 0 1 0 0 1 1 1
Các tính chất của logic
. Tính giao hoán: A B B A A B; B A
. Tính kết hợp: A B C A B C
. Tính phối hợp: A B C A C B C
. Công thức: A B A B A B ; A B B A
Các phép tập hợp thường gặp Phép hợp Phép giao Phép trừ x A x A x A x A B x B x A B x B x A B \ x B
Phép lấy phần bù : Nếu A X
A X A\ gọi là phần bù của A trong X x A
Phép nhân: (x y, ) A B y B
Ví dụ về phép nhân: A {1,2};B {X Y, }
A B {(1,X);(1, );(2,Y
X);(2,Y)}  Các tính chất của tập hợp:
- Tính giao hoán: A B B A ,
- Tính kết hợp: (A B ) C A (B C ), - Tính Phân phối: A (B C ) (A B ) (A C )
- Công thức quan trọng (*):
Công thức trừ: Nếu AB X, thì A B A B\
Công thức DeMoorgan: A B A B A ; iAi A B A B A ; i Ai Ví dụ minh hoạ
Ví dụ 1: Phủ ịnh các mệnh ề sau
a) A '' x R x, 2 0''. b) B '' x y x, , 2 y2 0''.
c) C '' x y P x y, , , Q x ''.
Hướng dẫn giải: a A) x R x, 2 0 b B) x y x, , 2 y2 0 c C) x y P x y,( , ( , )) Q x y( , ) x y P x y,( , ( , )) Q x y( , )
x y P x y,( , ( , )) Q x y( , )
x y P x y,( , ( , )) Q x
y( , ) Ví dụ 2: Chứng minh hai mệnh ề sau là tương ương logic. a) p q p p q .
b) A BA B .
c) A B B A.
Hướng dẫn giải:
a p, (q p) p q p( )
(p q) (p p) (p q) 1 p q b A, B A B A B
c A, B A B B A B A
Ví dụ 3: Xem hai mệnh ề sau có tương ương logic không . a) A B C B A C . b) A B C A B A C .
Hướng dẫn giải:
a A, (B C) A B C( ) A B C( ) B A C( ) B (A C)
Vậy hai mệnh ề có tương ương logic.
b A, (B C) A B C( ) (A B) (A C)
(A B) (A C)
Vậy hai mệnh ề có tương ương logic. Ví dụ
4 : Xét xem mệnh ề sau úng hay sai.
a) ‘’Nếu các số thực x y, thỏa mãn x y y x thì suy ra x y ’’.
b) ‘’Nếu số tự nhiên n lẻ và n2 chẵn thì suy ra nlà số nguyên tố’’.
Hướng dẫn giải:
a, Gọi A là mệnh ề: “ x y ”, A là mệnh ề: “ x y
B là mệnh ề “ x y
Ta cần xét tính úng sai của mệnh ề (A A ) B.
Thật vậy ta thấy mệnh ề A A luôn sai, do ó mệnh ề (A A ) Búng.
Vậy mệnh ề ã cho là mệnh ề úng.
b, Gọi A là mệnh ề: “ Số tự nhiên n lẻ”, A là mệnh ề: “Số tự nhiên n2 chẵn ”
B là mệnh ề “nlà số nguyên tố”
Ta cần xét tính úng sai của mệnh ề (A A ) B.
Thật vậy ta thấy mệnh ề A A luôn sai, do ó mệnh ề (A A ) Búng.
Vậy mệnh ề ã cho là mệnh ề úng.
Ví dụ 5: Cho AB, là tập con của X . Chứng minh rằng : A B A B\ .
Hướng dẫn giải: x B x A x A Gọi x (A B\ ) x B x (A B) (A B\ ) (A B) x A Gọi x (A B) x B
x Ax B x (A B\) (A B) (A B\ ) Vậy A B A B\ .
Ví dụ 6: Chứng minh rằng với ABC, , là các tập hợp bất kỳ , ta có:
A B C A B C\ \ \
Hướng dẫn giải:
(A B C\) \ (A B\) C A B C A (B C) A B C A B C\( ) Vậy A B C A B C\ \ \
Ví dụ 7: AB, là các tập con của E , chứng minh : Nếu AB rời nhau thì mọi phần
tử của E sẽ thuộc A hoặc thuộc B.
Hướng dẫn giải: Ta có A B
.Vậy A B A B E A B E \( ) \ E ( pcm)
Ví dụ 8: Cho các tập ABC, , thỏa mãn A B A C A B A C .
Chứng minh rằng : B C .
Hướng dẫn giải: Giả sử x B
x A TH1: x A . Ta có: x B x (A B). Lại có A B A C . Do ó x A C ( ) x C
Như vậy ta có với x B suy ra x C . Do ó B C .
TH2: x A . Ta có x B x A B( ). Lại có A B A C x (A C)
Do ó x A C ( ). Ta có x A x C
Như vậy ta có với x B suy ra x C . Do ó B C .
Một số bài tập tham khảo
Bài 1 [ZDS001]Xem hai mệnh ề sau có tương ương logic không .
a) A (B C) và B (A C).
b) A (B C) và (A B ) (A C). Giải
...................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Bài 2: [ZDS002] Mệnh ề "Phương trình x2 2x 3 0 vô nghiệm nên 3 5 10 " úng hay sai? Tại sao? Giải
...................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Bài 3[ZDS003]Cho p, q là các mệnh ề. Chứng minh mệnh ề [q q p ( )] p là luôn úng. Giải
...................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Bài 4:[ZDS004] Cho A, B và C là các mệnh ề. Biết A úng, B sai vả C úng.
Tìm giá trị chân lý của mệnh ề (A B ) (C A) Giải
...................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Bài 5: [ZDS005] Cho 3 mệnh ề A, B, C. Nếu mệnh ề A B là mệnh ề úng thì mệnh
ề (A C ) (B C) là úng hay sai? Vì sao? Giải
...................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Bài 6: [ZDS006] Cho A, B, C là các tập hợp. Chứng minh rằng
(A B) C (A C) (B C) Giải
...................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Bài tập trắc nghiệm
Câu 1:[ZDS007] Mệnh ề nào tương ương logic với mệnh ề sau: p q A. q p B. q p C. p q D. p q E. q p
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Câu 2:[ZDS008] Cho p,q là các mệnh ề. Mệnh ề p q tương ương với mệnh ề nào sau ây?
A. p (p q)
B. p (p q) C. q p D. q p
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Câu 3:[ZDS009] Mệnh ề và mệnh ề nào sau ây tương ương logic?
A. (A B A B ) ( )
B. (A B ) (A B) C. (A B ) (A B)
D. (A B A B ) ( )
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Câu 4:[ZDS0010] Cho các mệnh ề A, B, C thỏa mãn (A C ) (B C) và (A C )
(B C) lả các mệnh ề úng. Mệnh ề nào sau ây là mệnh ề úng: A. B C B. A B C. A C D. C B
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Câu 5:[ZDS0011] Giả sử f x g x( ), ( ) là các hàm số xác ịnh trên . Đặt A {x
: f x( ) 0},B {x
: ( )g x 0}. Giả sử AB là các tập khác rỗng. Khi
ó, tập nghiệm của phương trình f x( ) 0 là: f x( ) g x( ) A. A B B. A B C. A B D. A B\
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Câu 6:[ZDS0012] Cho A, B, C là ba tập hợp thóa mãn A B . Biểu thức nào trong các
biểu thức sau ây có thể SAI ?
A. (A B C) (A B)
(BC) B. (A C\ ) (C B\ ) (A B\ )
C. (A B\ )\(B C\ ) (A C\ ) D. (A B\ ) (C B\ ) (C B\ )
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
Câu 7:[ZDS0013] Hai tập hợp AB có số phần tử hữu hạn. Biết số các tập con của
tập A nhiều hơn số các tập con của tập B là 112 . Hỏi tập A có bao nhiêu phần tử? A. 7 B. 12 C. 6 D. 11
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................