Thân thế và sự nghiệp của C.Mác - Triết học Mác - Lênin | Đại học Tôn Đức Thắng

Thân th ế và s ự nghi p ệ c a ủ C. Mác: Karl Marx (1818-1883) là m t ộ tri t ế gia, nhà kinh t ế h c, ọ và nhà chính tr ịng i ườ Đ c. ứ I) Thân th : ế 1. Ngày sinh và ngày m t ấ :
- Karl Marx sinh vào ngày 5 tháng 5 năm 1818, t i ạ thành ph
ố Trier, bang Rheinland-Pfalz, n c ướ Đ c. ứ Ông m t
ấ vào ngày 14 tháng 3 năm 1883, tại London, Anh. 2. Gia đình: - Mác có m t ộ gia đình có v ịth ế n ổ đ n
ị h. Cha ông, Heinrich Marx, là m t ộ lu t ậ s ư có n ả h h n
ưở g. Tuy nhiên, gia đình c a ủ Mác đã tr i ả qua nhi u ề khó khăn tài chính. 3. H c ọ vấn: - Mác h c ọ t i ạ Đ i
ạ học Bonn và sau đó chuy n ể đ n ế Đ i ạ h c ọ Berlin. Ông h c ọ tri t ế h c ọ và pháp lý, nh n ư g quan tâm ch ủ y u ế đ n ế triết h c ọ Hegel. II) S ự nghi p ệ : 1. Nhà xu t ấ b n ả và báo chí: - Mác b t ắ đầu s ự nghiệp c a ủ mình làm nhà xuất b n
ả và nhà báo. Ông làm vi c ệ cho nhi u ề tờ báo và t p
ạ chí, trong đó có Rheinische Zeitung. 2. Chính tr ịvà t ư t n ưở g xã h i ộ : - Mác ch p ấ nh n ậ t ư t n
ưở g xã hội và chính tr ịc n ộ g s n ả . Ông n i ổ ti n ế g v i ớ s ự h p ợ tác ch t ặ chẽ v i ớ Friedrich Ăng-ghen, ng i ườ b n ạ thân và đồng tác gi ả c a ủ mình. 3. Tác ph m ẩ n i ổ tiếng: - Tác ph m ẩ n i
ổ tiếng nhất của Mác là "Ch ủ nghĩa T ư b n
ả " (The Communist Manifesto) và "V n ố " (Das Kapital). Nh n ữ g tác ph m ẩ này là n n ề t n ả g cho lý thuy t ế xã h i ộ c a ủ Mác v ề l ch ị s ử và kinh tế. 4. Cu c ộ s n ố g cu i ố đ i ờ : - Mác và gia đình s n ố g một thời gian dài
ở London trong nghèo đói. Ông m t ấ vào năm 1883 và đ c ượ chôn cất t i ạ Nghĩa trang Highgate. 5. Tác đ n ộ g lâu dài: - T ư t n ưở g c a ủ Mác đã có n ả h h n ưở g sâu r n ộ g trên nhi u ề lĩnh v c, ự bao g m ồ tri t ế h c, ọ kinh
tế học, và chính tr ịxã h i
ộ . Lý thuyết Mác đã làm c ơ s ở cho nhi u ề phong trào xã h i ộ và chính tr ịtrên kh p ắ th ế gi i ớ . Thân th ế và s ự nghi p ệ c a ủ Ăng-ghen:
Friedrich Engels (1820-1895) là m t ộ tri t ế gia, nhà kinh t
ế học, nhà chính tr ịvà nhà văn ng i ườ Đ c. ứ I) Thân th : ế 1. Ngày sinh và ngày m t ấ :
- Ph. Ăng-ghen sinh vào ngày 28 tháng 11 năm 1820, t i ạ Barmen, m t ộ thành ph ố thu c ộ vùng Rheinland c a ủ n c ướ Đ c.
ứ Ông mất vào ngày 5 tháng 8 năm 1895, t i ạ London, Anh. 2. Gia đình: - Ăng-ghen đến t
ừ một gia đình kinh doanh giàu có. Cha ông, Friedrich Ăng-ghen Sr., là m t ộ nhà s n ả xuất và ch ủ doanh nghiệp. 3. H c ọ vấn: - Ăng-ghen h c ọ t i ạ các tr n
ườ g Đại học Berlin và Breslau (Wrocław ngày nay), n i ơ ông b t ắ
đầu phát triển quan điểm chính tr ịxã h i ộ . II) S ự nghi p ệ : 1. H p ợ tác v i ớ C.Mác: - Ăng-ghen tr ở nên nổi ti n ế g ch ủ yếu qua vi c ệ h p ợ tác m n ạ h mẽ v i ớ C.Mác. Hai ng i ườ g p ặ nhau ở Paris vào nh n ữ g năm 1840 và t ừ đó, h ọ làm vi c ệ cùng nhau trên nhi u ề tác ph m ẩ , bao g m ồ "Ch ủ nghĩa Tư b n ả " và "V n ố ." 2. Tác ph m ẩ n i ổ tiếng: - Ngoài việc h p ợ tác v i
ớ Mác, Ăng-ghen cũng viết nhi u ề tác ph m ẩ đ c ộ l p ậ . M t ộ trong nh n ữ g tác phẩm n i ổ tiếng nh t ấ c a ủ ông là "Nguyên t c ắ Dialectic c a ủ Ch ủ nghĩa T ư b n ả "
(Dialectics of Nature), trong đó Ăng-ghen áp d n ụ g lý lu n ậ dialec-tic c a ủ Hegel vào lĩnh v c ự khoa h c ọ t ự nhiên. 3. Ho t ạ đ n ộ g chính tr :ị - Ăng-ghen tham gia nhi u ề ho t ạ đ n ộ g chính tr ịvà là m t ộ trong nh n ữ g lãnh đ o ạ n i ổ ti n ế g c a ủ Phong trào C n ộ g s n ả . Ông là m t ộ trong nh n ữ g ng i ườ đ n ồ g sáng l p ậ Liên minh C n ộ g s n ả Qu c
ố tế và đã đóng góp quan tr n ọ g vào phát tri n ể t ư t n ưở g Mác - Ăng-ghen. 4. Cu c ộ s n ố g cu i ố đ i ờ : - Sau khi Mác m t ấ , Ăng-ghen ti p ế t c ụ công vi c ệ c a
ủ mình và chăm sóc gia đình Mác. Ông cũng vi t ế nhi u ề bài vi t ế và th m ậ chí làm việc nh ư m t ộ nhà xu t ấ b n ả . Thân th ế và s ự nghi p ệ c a ủ Lênin:
Vladimir Ilyich Ulyanov, hay còn đ c ượ biết đến v i ớ tên g i ọ Lênin, là m t ộ nhà lãnh đ o ạ cách m n ạ g và chính tr ịng i ườ Nga, là ng i ườ đ n ồ g sáng l p ậ và lãnh đạo đ u ầ tiên c a ủ ch ế đ ộ Xô Vi t ế . \ I) Thân th : ế 1. Ngày sinh và ngày m t ấ :
- Lênin sinh vào ngày 22 tháng 4 năm 1870, t i ạ Simbirsk (sau đ i
ổ tên thành Ulyanovsk), Nga. Ông m t
ấ vào ngày 21 tháng 1 năm 1924, t i ạ Gorki Leninskiye, g n ầ Moscow, Nga. 2. Gia đình: - Lênin đ n ế t ừ m t ộ gia đình quý t c ộ trí th c
ứ . Cha ông, Ilya Ulyanov, là m t ộ quan ch c ứ và giáo viên. Anh trai c a
ủ ông, Alexander Ulyanov, tham gia vào các ho t ạ đ n ộ g cách m n ạ g và b ịquy t ế đ n ị h t ử hình năm 1887. 3. Giáo d c ụ : - Lênin h c ọ t i ạ Đ i ạ h c
ọ Kazan và sau đó tham gia vào các ho t ạ đ n ộ g cách m n ạ g sinh viên. II) S ự Nghi p ệ : 1. Lãnh đạo n c ướ Nga: - Lênin tr ở thành lãnh đ o ạ của Đ n ả g C n ộ g s n ả Nga (Bolsheviks) và ch ủ t c ị h c a ủ Chính ph ủ C n ộ g hòa Xô Vi t ế Nga. Sau Cách m n ạ g tháng M i ườ Nga năm 1917, ông d n ẫ đ u ầ n c ướ Nga vào th i ờ kỳ cách m n ạ g Xô Vi t ế . 2. Hợp Tác với Trotsky: - Lênin h p
ợ tác mạnh mẽ với Leon Trotsky trong vi c ệ t ổ ch c ứ và lãnh đ o ạ Cách m n ạ g Tháng M i ườ , cũng nh ư trong cu c ộ N i ộ chi n ế Nga. 3. Chính sách kinh t : ế - Lênin th c ự hi n ệ chính sách kinh t ế m i ớ và ti n ế hành các bi n ệ pháp nh ư chi n ế l c ượ NÉP (Chính sách T ự do Kinh t ) ế . Ông cũng tham gia vi c ệ sáng t o ạ C ơ h i ộ Giáo d c ụ Xô Vi t ế và h ệ th n ố g y t ế công c n ộ g.
4. Lãnh đạo cách mạng th ế gi i ớ : - Lênin là m t ộ trong nh n ữ g nhân vật lãnh đ o ạ ch ủ ch t ố c a ủ C n ộ g s n ả qu c ố t , ế đóng góp quan tr n ọ g
vào việc hình thành và phát tri n ể phong trào c n ộ g s n ả trên toàn th ế gi i ớ . 5. Cu c ộ S n ố g Cu i ố Cùng:
- Lênin b ịmắc bệnh đau tim và các v n ấ đ ề s c ứ kh e ỏ khác. Ông đã ph i ả r i ờ b ỏ các ho t ạ đ n ộ g lãnh đạo vào nh n ữ g năm cu i ố đ i ờ . - Đ ể c i ả thi n ệ s c ứ kh e, ỏ Lênin th m ậ chí ph i ả ch u ị nhi u ề cu c ộ ph u ẫ thu t ậ , bao g m ồ vi c ệ lo i ạ b ỏ m t ộ ph n ầ c a ủ cơm xương c a
ủ ông. Ông cũng b ịnhiễm khu n ẩ và ch t ế do đ t ộ qu ỵ vào năm 1924. Nh n ậ xét: - V
ề Các Mác: Sau khi ông qua đ i ờ , t ư t n ưở g c a ủ ông đã tr ở thành m t ộ ph n ầ quan tr n ọ g c a ủ công cu c ộ thay đ i ổ xã h i
ộ và chính trị thế gi i ớ . - V
ề Ph.Ăng-ghen: Ông đ c ượ coi là m t ộ trong nh n ữ g người có n ả h hưởng l n ớ nh t ấ trong vi c ệ phát tri n ể và popularize Ch ủ nghĩa C n ộ g s n ả và lý thuy t ế xã h i ộ c a ủ Mác. - V
ề Lênin: Lênin đã đ ể l i ạ một di s n ả l n ớ trong l c ị h s ử th ế gi i ớ , v i ớ tác đ n ộ g sâu r n ộ g đ i ố v i ớ c ả chính tr ịvà xã h i ộ . Tên ông v n
ẫ được nhắc đến khi nói đ n ế Cách m n ạ g Xô Vi t ế và ch ủ nghĩa c n ộ g sản.