Thảo luận về Nhà nước: Vai trò, Thuộc tính XH và Giai cấp trong xã hội môn Lí luận nhà nước và pháp luật | Trường đại học Mở Hà Nội

lOMoAR cPSD| 47028186
1. Vai trò của NN với xh và cá nhân? Phân biệt NN với QG, DT, XH, đất nước? -
Vai trò của NN với xh:
+ Xd cơ sở hạ tầng, công trình phúc lợi, cầu cống, đường xá, bệnh viện…
+ NN có vai trò quan trọng trong việc quản lý và tổ chức xh: NN xd hệ thống PL, cơ quan hành
pháp, tư pháp để bảo vệ quyền và lợi ích của công dân
+ NN đóng vai trò chủ đạo trong nền kinh tế: giao lưu kinh tế thế giới; quản lý nền kinh tế; bảo
đảm sự vĩ mô cho ptr và tăng trưởng kinh tế; nâng cao phúc lợi cộng đồng để xóa đói, giảm nghèo…
+ NN đóng vai trò thiết yếu trong nền giáo dục như giao lưu văn hóa giáo dục, tạo chiến dịch
chống mù chữ, tiếp nhận và phê duyệt các định hướng mới trong việc đổi mới giáo dục theo
phương pháp tốt nhất…
+ NN san sẻ và đồng cảm với những cộng đồng người chịu cảnh mất mát sau bão lũ, thiên tai,
đền bù và từ thiện 1 phần lớn cho người dân… - Vai trò của NN với cá nhân:
+ Đảm bảo quyền lợi, lợi ích hợp pháp cho công dân
+ NN đảm bảo trật tự an toàn xh, bảo vệ người dân khỏi các nguy hiểm
+ NN cũng cấp các dịch vụ công như giáo dục, y tế, an sinh xh để mọi công dân có cơ hội ptr bản thân
+ NN khuyến khích công dân tham gia vào các hoạt động xh, đóng góp cho sự ptr của đất nước
NN đóng vai trò như 1 người mẹ, chăm sóc và bảo vệ cho xh cũng như từng cá nhân. NN không
chỉ là 1 tổ chức quản lý mà còn như 1 người bạn đồng hành, hỗ trợ người dân trong c/s -
Phân biệt NN với QG, DT, XH, đất nước:
+ NN là 1 tổ chức có quyền lực đặc biệt của xã hội, bao gồm 1 nhóm người được tách ra từ xh
để chuyên thực thi PL. vì thế NN mang bản chất giai cấp. NN sinh ra khi xh loài người bị phân
chia thành các giai cấp đối kháng nhau; NN là bộ máy do lực lượng thống trị thành lập nên,
nhằm bảo đảm các quyền lời hợp pháp của nhân dân cũng như thành phần thống trị. Thực chất,
NN là sản phẩm của cuộc đấu tranh giai cấp.
+ QG là 1 khái niệm về địa lý và chính trị, trìu tượng về tinh thần, tình cảm và pháp lý. QG để
chỉ 1 phạm vi lãnh thổ có chủ quyền và những con người của các dân tộc sống trên lãnh thổ đó,
họ gắn kết bằng PL, văn hóa, ngôn ngữ, chữ viết qua quá trình lịch sử lập quốc. Họ chia sẻ với
nhau về quá khứ và tương lai với mong muốn giữ gìn và xây dựng trọn vẹn lãnh thổ quốc gia này.
+ Đất nước chỉ phạm vi địa lý, là một vùng đất trong đó có những người thuộc một hay nhiều
dân tộc cùng sống chung dưới một chế độ chính trị - xã hội và cùng thuộc về một NN nhất định.
+ DT có thể chỉ 1 cộng đồng người chia sẻ và họ sống với nhau bằng cách chia sẻ ngôn ngữ,
văn hóa, sắc tộc, nguồn gốc hoặc lịch sử. Tuy nhiên, dân tộc cũng có thể để chỉ những người có
chung lãnh thổ và chính quyền.
+ XH là 1 nhóm những cá nhân liên quan đến tương tác xã hội 1 cách thường xuyên và có
chung lãnh thổ không gian hoặc xh, phải chịu cùng thẩm quyền chính trị. Các xh được đặc
trưng bởi mô hình mối quan hệ (qh xh) giữa các cá nhân có chung nền văn hóa và lãnh thổ.
2. Biểu hiện của 2 thuộc tính xh và giai cấp là ntn? Mqh của 2 thuộc tính với nhau? Quy luật
biến đổi của 2 thuộc tính?
- Biểu hiện thuộc tính xh:
+ NN là bộ máy được lập ra để tổ chức và quản lý xh, nhằm thiết lập, giữ gìn trật tự và sự ổn
định của xh, bảo đảm lợi ích chung của toàn xh, vì 1 xh phát triển tiên tiến lOMoAR cPSD| 47028186
+ Xh muốn tồn tại và phát triển được thì cần trật tự và sự phát triển tương đối, điều đó có
nghĩa là xh cần được tổ chức và quản lý chặt chẽ
+ Xh nào cũng có hang loạt vấn đề mang tính chất chung của toàn xh: thiên tai, môi trường,
dịch bệnh, trật tự an toàn xh, sx, kinh tế,… NN ra đời để giải quyết những vấn đề chung đó -
Biểu hiện thuộc tính giai cấp:
+ NN là bộ máy chuyên chính giai cấp, tức là công cụ để thực hiện, củng cố và bảo vệ
quyền, lợi ích và địa vị thống trị, lãnh đạo của giai cấp cầm quyền trong xh trên cả 3 lĩnh
vực: kinh tế, chính trị và tư tưởng
+ Sự thống trị xh thể hiện chủ yếu ở 3 lĩnh vực: kte, ctri và tư tưởng. Trong đó lình vực tiền
đề giữ vai trò quyết định là kinh tế -
Mqh giữa 2 thuộc tính:
+ Tính xã hội và giai cấp là hai mặt cơ bản thống nhất, chúng luôn có mối quan hệ tương tác,
gắn bó chặt chẽ với nhau nhằm thể hiện bản chất của của bất kỳ NN nào.
+ Dù ở trong xã hội nào, bản chất của NN cũng đều thể hiện ở hai mặt: Một mặt bảo vệ lợi
ích của giai cấp cầm quyền. Đồng thời, mặt còn lại vẫn sẽ chú ý đến lợi ích chung của toàn xã hội.
+ Tuy nhiên, mức độ và sự thể hiện của hai thuộc tính này sẽ có sự khác nhau ở từng NN và
ở từng giai đoạn lịch sử cụ thể. Bởi nó phụ thuộc vào các yếu tố như: nhận thức của giai cấp
cầm quyền, điều kiện kinh tế – xã hội…
- Quy luật biến đổi: để phù hợp với quy luật ptr chung của xh thì tính xh của NN có xu
hướng thể hiện ngày càng sâu sắc, rộng rãi và rõ rệt hơn, tính giai cấp của NN thể hiện ngày
càng mờ nhạt và kín đáo hơn -
3. Chứng minh bản chất xh sâu sắc, thuộc tính giai cấp mờ nhạt (trội theo tính nào)?
- NN VN là NN của dân, do dân, vì dân vì NN CHXHCN VN do nhân dân làm chủ, tất cả
quyền lực NN thuộc về nhân dân mà nền tảng là liên minh giữu giai cấp công nhân với giai
cấp nông dân và đội ngũ tri thức.
- NN CHXHCN VN đã và đang bảo đảm và không ngừng phát huy quyền làm chủ về mọi mặt
của nhân dân, nghiêm trị mọi hành động xâm phạm lợi ích của Tổ quốc và của nhân dân, xd
đất nước giàu mạnh, bảo đảm an sinh xh, thực hiện dân chủ công bằng xh, phấn đấu để tiến
tới xóa bỏ mọi sự áp bức, bóc lột, và bất công
- NN CHXHCN VN bảo đảm và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, mọi đường lối phải
chủ trương của đảng, chính sách, PL của NN đều vì lợi ích của nhân dân, từng bước tiến tới
nền dân chủ thực sự theo tinh thần: dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra
Các hoạt động của NN VN hiện nay đều hướng tới mục đích bảo vệ lợi ích chung của
toàn xh, của toàn thể dân cư vì sự phát triển chung của toàn xh
NN VN hiện nay đang nhấn mạnh thuộc tính xh, trội theo tính xh còn thuộc tính giai cấp
thì kín đáo và mờ nhạt hơn
4. Thực trạng bộ máy NN VN hiện nay? Nêu ưu nhược điểm. Từ đó nêu lên n/nhân và gphap
- Thực trạng bộ máy NN VN hiện nay đang trong quá trình đổi mới và hoàn thiện để đáp ứng
yêu cầu ngày càng cao của công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc - Ưu điểm:
h Đã có những bước tiến đáng kể trong việc xd NN pháp quyền xhcn: hệ thống PL
được hoàn thiện, cơ quan NN hoạt động minh bạch hơn lOMoAR cPSD| 47028186
h Nâng cao hiệu quả quản lý NN: sửa đổi và ban hành nhiều hiến pháp, quản lý chặt
chẽ PL đảm bảo an sinh xã hội, xử phạt nghiêm minh…
h Chủ động hội nhập quốc tế: Việt Nam đã tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do,
góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, thiết lập giao lưu kinh tế văn hóa
- Hạn chế: Cơ cấu tổ chức chưa phù hợp với đk, tình hình mới của đất nước; hoạt động của bộ
máy NN chưa đạt được hiệu quả như mong muốn; một bộphận không nhỏ cán bộ, công chức
thoái hoá, biến chất, tinh thần, thái độ pvụ nhân dân kém; tham nhũng vẫn là “quốc nạn” - Nguyên nhân:
+ tốc độ đổi mới chưa đồng đều
+ một số cán bộ, công chức còn tư duy cũ, ngại đổi mới, hành động chưa quyết liệt
+ di sản từ thời kỳ kế hoạch hóa tập trung khiến bộ máy NN còn cồng kềnh, chồng chéo
+ việc kiểm tra, giám sát hoạt động của các cơ quan NN chưa thường xuyên, hiệu quả +
thiếu hụt cán bộ có trình độ cao, năng lực quản lý tốt khiến năng lực cán bộ công chức
chưa đồng đều; ý thức trách nhiệm của một bộ phận cán bộ công chức còn hạn chế +
nhiều quy định, thủ tục hành chính còn mang nặng tính hình thức, gây cản trở hoạt động
kéo dài thời gian làm việc
+ nạn tham nhũng tiêu cực làm suy giảm uy tín của bộ máy NN, gây cản trở ptr đất nước - Giải pháp:
h Tiếp tục đổi mới cơ cấu tổ chức bộ máy NN, hoàn thiện thể chế
h Đổi mới, nâng cao vai trò của từng cơ quan NN: cải cách, nâng cao năng lực của
chính quyền cấp cơ sở, chuyên nghiệp hóa hoạt động của nó, xóa bỏ sự phân biệt
công chức cấp xã trong hệ thống công chức NN
h Rút gọn bộ máy NN: giảm bớt số lượng các cơ quan NN không cần thiết, nâng cao
hiệu quả của các cơ quan còn lại
h Tăng cường phân công, phối hợp và kiểm soát việc thực hiện quyền lực NN: có cơ
chế rõ ràng để thực hiện việc kiểm soát giữa các cơ quan trong việc thực hiện các
quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp
h Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức
h Tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, bảo đảm, bảo vệ quyền công dân,
từng bước trở thành bộ máy phục vụ nhân dân
h Tích cực đấu tranh phòng chống tham nhũng: rèn luyện nâng cao phẩm chất đạo đức
của cán bộ, công chức; đề xuất những chính sách đãi ngộ; lập ra những quy định PL
chặt chẽ; xử phạt nghiêm minh nếu mắc lỗi