Tiểu luận Hoàn thiện pháp luật về chức năng, nhiệm vụ đơn vị sự nghiệp công lập môn Luật hành chính | Trường Đại học Kinh Doanh và Công Nghệ Hà Nội

lOMoAR cPSD| 59114765 TIỂU LUẬN LHC
Đề 5: Hoàn thiện pháp luật về chức năng, nhiệm vụ đơn vị sự nghiệp công lập Lời nói đầu
Đơn vị sự nghiệp công lập là một bộ phận quan trọng trong hệ thống tổ chức của
Nhà nước, thực hiện các nhiệm vụ phục vụ lợi ích chung của xã hội như giáo dục,
y tế, văn hóa, khoa học và các dịch vụ công khác. Việc xác định rõ chức năng,
nhiệm vụ của các đơn vị này giúp nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng nguồn
lực, đồng thời đảm bảo phục vụ tốt hơn nhu cầu của người dân.
Tuy nhiên, hiện nay pháp luật về chức năng, nhiệm vụ của đơn vị sự nghiệp công
lập vẫn còn nhiều điểm chưa rõ ràng và chưa đồng bộ, dẫn đến việc thực hiện còn
gặp nhiều khó khăn và hạn chế. Vì vậy, việc nghiên cứu, hoàn thiện pháp luật liên
quan đến chức năng, nhiệm vụ của các đơn vị sự nghiệp công lập là rất cần thiết
để góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của các đơn vị này.
Trong đề tài này, em sẽ tập trung tìm hiểu về thực trạng pháp luật hiện hành,
những khó khăn, hạn chế trong việc xác định chức năng, nhiệm vụ của đơn vị sự
nghiệp công lập, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật, góp
phần nâng cao hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập trong thời gian tới. I. Cơ sở lí luận
1.Khái niệm đơn vị sự nghiệp công lập 1.1 Khái niệm
- Đơn vị sự nghiệp công lập là tổ chức do cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước, tổ
chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội thành lập theo quy định của pháp luật, có tư
cách pháp nhân, cung cấp dịch vụ công, phục vụ quản lý nhà nước.
- Có thể lấy ví dụ cụ thể về đơn vị sự nghiệp công lập là trường Đại học Luật Hà Nội.
Đây là cơ sở đào tạo bậc đại học, là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Bộ Tư pháp. lOMoAR cPSD| 59114765
1.2 Cơ cấu tổ chức, quản lí
- Về cơ cấu tổ chức quản lý, đơn vị sự nghiệp công lập được quy định tại khoản 2 Điều
9 Luật Viên chức 2010 gồm:
+ Đơn vị sự nghiệp công lập được giao quyền tự chủ hoàn toàn về thực hiện nhiệm vụ,
tài chính, tổ chức bộ máy, nhân sự (sau đây gọi là đơn vị sự nghiệp công lập được giao quyền tự chủ);
+ Đơn vị sự nghiệp công lập chưa được giao quyền tự chủ hoàn toàn về thực hiện
nhiệm vụ, tài chính, tổ chức bộ máy, nhân sự (sau đây gọi là đơn vị sự nghiệp công lập
chưa được giao quyền tự chủ).
I.3 Nguyên tắc thành lập đơn vị sự nghiệp
Căn cứ theo Điều 4 Nghị định 120/2020/NĐ-CP quy định khi thành lập đơn vị sự
nghiệp công lập cần đảm bảo 3 nguyên tắc sau: - Xác định cụ thể mục tiêu, chức năng, nhiệm vụ; -
Phù hợp với quy hoạch mạng lưới tổ chức đơn vị sự nghiệp công lập đã được
cấp có thẩm quyền phê duyệt (nếu có); -
Có trụ sở làm việc hoặc đề án quy hoạch cấp đất xây dựng trụ sở đã được cấp có
thẩm quyền phê duyệt (trường hợp xây trụ sở mới); trang thiết bị cần thiết ban đầu;
nguồn nhân sự và kinh phí hoạt động theo quy định của pháp luật.
2. Chức năng, nhiệm vụ của đơn vị sự nghiệp công lập
- Đơn vị sự nghiệp công lập có chức năng phục vụ quản lý nhà nước:
+ Đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện chức năng nghiên cứu phục vụ xây dựng văn
bản quy phạm pháp luật, hoàn thiện thể chế, quy hoạch, kế hoạch, chiến lược, chế độ,
chính sách, tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức kinh tế-kỹ thuật thuộc ngành, lĩnh vực kế
hoạch, đầu tư và thống kê;
+ Đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện nhiệm vụ xây dựng, quản lý, vận hành, khai
thác, phát triển hệ thống thông tin phục vụ quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực kế
hoạch, đầu tư và thống kê;
+ Đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện chức năng hỗ trợ, phục vụ thanh tra, kiểm tra,
giám sát chất lượng dịch vụ chuyên ngành thuộc ngành, lĩnh vực kế hoạch, đầu tư và thống kê; lOMoAR cPSD| 59114765
+ Đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện chức năng, nhiệm vụ khác phục vụ quản lý nhà
nước về ngành, lĩnh vực kế hoạch, đầu tư và thống kê.
- Đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ sự nghiệp công thuộc ngành, lĩnh vực kế
hoạch, đầu tư và thống kê theo danh mục được cấp có thẩm quyền phê duyệt. - Đơn vị
sự nghiệp công lập vừa phục vụ quản lý nhà nước vừa cung cấp dịch vụ sự nghiệp
công thuộc ngành, lĩnh vực kế hoạch, đầu tư và thống kê là đơn vị sự nghiệp công lập
thực hiện một hoặc nhiều chức năng, nhiệm vụ quy định tại khoản 1 Điều 3 Thông tư
11/2024/TT-BKHDT và một hoặc nhiều chức năng, nhiệm vụ quy định tại khoản 2
Điều 3 Thông tư 11/2024/TT-BKHDT.
II. Thực trạng 1. Các quy định hiện hành 2. Những hạn chế còn tồn tại III.Giải pháp
Hoàn thiện khung pháp lý về tổ chức lại đơn vị sự nghiệp công lập
Rà soát, bổ sung Nghị định 120/2020/NĐ-CP
để làm rõ hơn các điều
kiện tổ chức lại đơn vị sự nghiệp công lập, đảm bảo phù hợp với quy hoạch ngành quốc
gia hoặc quy hoạch mạng lưới đơn vị sự nghiệp công lập đã được phê duyệt12.
Quy định rõ hơn về việc điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của đơn vị sự nghiệp
công lập sau khi tổ chức lại nhằm tăng hiệu quả hoạt động và đảm bảo số lượng người làm
việc tối thiểu (ví dụ tối thiểu 15 người trừ các đơn vị cung ứng dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu)15.
Đảm bảo tổ chức lại không làm giảm mức độ tự chủ tài chính hiện có của đơn vị; trong
trường hợp hợp nhất, sáp nhập đơn vị có mức độ tự chủ khác nhau thì mức độ tự chủ của
đơn vị mới được quyết định bởi cơ quan có thẩm quyền15.
Ban hành hướng dẫn phân loại đơn vị sự nghiệp công lập theo ngành, lĩnh vực cụ thể (ví dụ
Thông tư 15/2024/TT-BXD về lĩnh vực xây dựng) để làm căn cứ xác định chức năng, nhiệm
vụ và cơ quan có thẩm quyền thành lập, tổ chức lại 7.
2. Cải cách chính sách quản lý nhân sự và viên chức
Hoàn thiện quy định về tuyển dụng, sử dụng, quản lý viên chức trong đơn vị sự nghiệp công
lập theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP, bảo đảm quyền lợi
và trách nhiệm phù hợp với nhiệm vụ mới sau tổ chức lại 4.
Xây dựng cơ chế linh hoạt, minh bạch trong xử lý viên chức dôi dư hoặc thay đổi vị trí công
tác khi tổ chức lại, tinh giản biên chế, tránh gây xáo trộn và mất ổn định trong đơn vị.
Áp dụng chế độ hợp đồng lao động cho các vị trí không cần biên chế cố định nhằm nâng
cao hiệu quả sử dụng nguồn nhân lực.
3. Thúc đẩy tự chủ tài chính và nâng cao hiệu quả hoạt động lOMoAR cPSD| 59114765
Khuyến khích đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư, trừ
các đơn vị cung ứng dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu theo quy định pháp luật chuyên ngành6.
Xây dựng chính sách hỗ trợ chuyển đổi mô hình hoạt động, ví dụ chuyển đổi sang công ty
cổ phần hoặc các mô hình tự chủ khác nhằm tăng tính chủ động, sáng tạo và hiệu quả kinh tế của đơn vị.
Tăng cường xã hội hóa dịch vụ công, tạo điều kiện cho đơn vị sự nghiệp công lập cạnh
tranh công bằng với khu vực tư nhân trong các lĩnh vực có thể thương mại hóa.
4. Tăng cường giám sát, đánh giá và minh bạch
Áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý, giám sát hoạt động và tài chính của đơn vị sự
nghiệp công lập nhằm nâng cao tính minh bạch và hiệu quả quản lý.
Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động dựa trên kết quả đầu ra, mức độ đáp
ứng nhu cầu xã hội và chất lượng dịch vụ cung cấp.
Tăng cường vai trò giám sát của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và cộng đồng trong quá
trình tổ chức lại và vận hành đơn vị sự nghiệp công lập.
5. Phân quyền và thẩm quyền quyết định hợp lý
Rà soát, phân cấp thẩm quyền thành lập, tổ chức lại, giải thể đơn vị sự nghiệp công lập
phù hợp với quy mô, chức năng và lĩnh vực hoạt động (ví dụ Chính phủ, Thủ tướng Chính
phủ, Bộ trưởng, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh)67.
Đảm bảo quy trình tổ chức lại đơn vị sự nghiệp công lập minh bạch, có sự tham gia của các
bên liên quan và phù hợp với quy hoạch mạng lưới đơn vị sự nghiệp công lập. Kết luận