Tiểu luận Văn hóa doanh nghiệp môn Quản trị học - trường đại học kinh tế- tài chính thành phố Hồ chí minh.

BỘ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC UEH KHOA QUẢN TRỊ ----- ----- TIỂU LUẬN
MÔN HỌC: QUẢN TRỊ HỌC
Đề tài: Văn hóa doanh nghiệp
Giảng viên hướng dẫn: Lê Việt Hưng Mã LHP: 23D1MAN50200103
Sinh viên: Bùi Trần Hà Mi – 31211020712
Võ Thụy Ngọc Trân – 31211026113
Tp. Hồ Chí Minh, ngày 28 tháng 02 năm 2023 0 MỤC LỤC
I. Lời mở đầu ................................................................................................................... 2 II.
Cơ sở lý luận ............................................................................................................. 2
1. Văn hóa là gì ............................................................................................................. 2
2. Hai cấp độ văn hóa .................................................................................................. 2
3. Văn hóa doanh nghiệp là gì..................................................................................... 2
4. Biểu hiện của văn hóa doanh nghiệp ..................................................................... 3
5. Các nhân tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp ............................................. 3
6. Vai trò của văn hóa doanh nghiệp .......................................................................... 4
III. Thực tiễn ................................................................................................................... 4
1. Có cần thay đổi văn hóa doanh nghiệp hay không ............................................... 4
2. Văn hóa doanh nghiệp ở Việt Nam hiện nay ......................................................... 5
2.1. Văn hóa doanh nghiệp lành mạnh ................................................................... 5
2.2. Văn hóa doanh nghiệp không lành mạnh ....................................................... 5
3. Lợi ích của văn hóa doanh nghiệp.......................................................................... 6 IV.
Kết luận ..................................................................................................................... 7 1 I. Lời mở đầu
Văn hóa là một trong những yếu tố tạo nên sự thành công của các doanh nghiệp, một
công ty thành công không những tạo nên doanh thu cao mà còn có một “văn hóa doanh
nghiệp” tốt. Hiện nay, nó cũng là một trong những đề tài tranh luận sôi nổi trên các diễn
đàn của giới doanh nghiệp. Vậy “Văn hóa doanh nghiệp” là gì? Nó có tác động thế nào
đến quá trình hoạt động của các công ty. Hãy cùng nhau tìm hiểu nhé! II. Cơ sở lý luận 1. Văn hóa là gì
Văn hóa có nhiều cách định nghĩa khác nhau, UNESCO định nghĩa: “Văn hóa nên
được xem là tập hợp các đặc trưng tâm linh, vật chất, trí tuệ và cảm xúc riêng biệt của
một xã hội hay một nhóm người trong xã hội và ngoài văn học và nghệ thuật, nó bao gồm
lối sống, cách chung sống, hệ giá trị, truyền thống và đức tin”.
2. Hai cấp độ văn hóa
Cấp độ bề mặt: những yếu tố tạo ra từ con người và có thể nhìn thấy được (cách thức
ăn mặc, các chuẩn mực về hành vi, các biểu hiện về ngôn ngữ cơ thể, các nghi thức của tổ
chức, và cách bố trí mặt bằng văn phòng).
Ở mức độ sâu hơn và ít rõ ràng hơn: không thể quan sát được nhưng có thể được nhận
thức thông qua cách thức con người giải thích và khẳng định về những gì họ làm. Những
giá trị này có thể được giải thích thông qua các câu chuyện, ngôn ngữ, và các biểu tượng
mà các thành viên trong tổ chức sử dụng để thể hiện chúng.
3. Văn hóa doanh nghiệp là gì
Văn hoá doanh nghiệp là toàn bộ giá trị văn hoá được gây dựng nên trong suốt quá
trình tồn tại và phát triển của một doanh nghiệp, từ đó trở thành quy tắc, tập quán quen
thuộc ăn sâu vào hoạt động của doanh nghiệp đồng thời chi phối tình cảm, cách suy nghĩ
và hành vi của mọi thành viên của doanh nghiệp trong việc theo đuổi và thực hiện các mục đích.
Văn hóa doanh nghiệp có những đặc trưng cụ thể riêng biệt. Trước hết, văn hóa doanh
nghiệp là sản phẩm của những người cùng làm trong một doanh nghiệp và đáp ứng nhu
cầu giá trị bền vững. Nó xác lập một hệ thống các giá trị được mọi người trong doanh
nghiệp chia sẻ, chấp nhận, đề cao và ứng xử theo các giá trị đó. Văn hóa doanh nghiệp
góp phần tạo nên sự khác biệt giữa các doanh nghiệp và được coi là truyền thống của riêng mỗi doanh nghiệp. 2
Văn hóa doanh nghiệp có ba nét đặc trưng là tính nhân sinh, tính giá trị, tính ổn định.
4. Biểu hiện của văn hóa doanh nghiệp
• Đặc điểm: Mỗi tổ chức, doanh nghiệp đều có những đặc điểm riêng. Nó có thể là
kiến trúc của một phòng làm việc hay là của cả công ty cũng đã tạo nên những nét riêng
biệt. Đa số các công ty hiện nay khá chú trọng về bề ngoại, vì vậy kiến trúc công ty cũng
là một cách để khách hàng của họ nhận diện ra công ty họ. Văn phòng làm việc thoải
mái, tiện nghi, trang trí nhã nhặn hay cầu kỳ, hành lang hay lối đều thể hiện tính cách và
bản sắc riêng của công ty.
• Hoạt động tập thể: Các hoạt động như bonding hay training cho nhân viên đều
được chú trọng, sự kiện văn hóa - xã hội được tạo ra nhằm thắc chặc mối quan hệ tổ chức
và vì lợi ích của người tham dự. Trong các phòng ban thường đặt ra hoặc treo giải
thưởng, khen thưởng cho các nhân viên có thành tích xuất sắc để nâng cao năng xuất làm
việc cũng như tạo dựng tinh thần phấn đấu cho họ.
• Ngôn ngữ: có những công ty chỉ sử dụng tiếng Việt trong giao tiếp lại có những
công ty kết hợp tiếng Việt và tiếng anh với nhau. Thậm chí, có các công ty chỉ sử dụng
tiếng anh giữa các đồng nghiệp với nhau. Mỗi doanh nghiệp có cách truyền đạt thông tin
qua ngôn ngữ khác nhau, cách nói chuyện làm sao cho ngắn ngọn dễ hiểu hay những quy
ước ngầm không có trên giấy tờ mà chỉ giữa nhân viên với nhân viên hay nhân viên với
sếp để giúp cho quá trình làm việc được thuận lợi, hiệu quả hơn.
• Thái độ và niềm tin: Thái độ là những thói quen tư duy theo kinh nghiệm để phản
ứng theo một cách nhất quán mong muốn hoặc không mong muốn. Trong tập thể, thái độ
giữa người với người luôn được chú ý. Nếu giữa các nhân viên có thái độ tốt, hòa thuận
và hợp tác với nhau thì trong công việc sẽ thuận lợi hơn nhiều. Kể cả thái độ của sếp với
nhân viên cũng vậy. Niềm tin của nhân viên và doanh nghiệp cũng rất quan trọng, việc
tin tưởng giữa các con người trong tổ chức giúp nâng cao khả năng làm việc.
• Giá trị cốt lỗi, sứ mệnh và tầm nhìn của doanh nghiệp: Giá trị cốt lỗi là những
phẩm chất cao quý nhất trong doanh nghiệp, là thước đo của mọi hành vi, là nền tảng và
là những điều “luật bất thành văn”
5. Các nhân tố ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp
• Quản điểm và cách quản lý của nhà lãnh đạo: các quản điểm và tác phong quản lý
có tác động to lớn đến văn hóa trong tổ chức, doanh nghiệp. Khi nhân viên trong công ty
có niềm tin và dành sự tôn trọng cho người quản lý thì sẽ nhìn nhận và làm theo các cư
xử, hành động của họ.
• Văn hóa của một quốc gia, phong tục tập quán: văn hóa và phong tục tập quán của
mỗi đất nước khác nhau vì vậy điều đó có chi phối đến việc hình thành văn hóa doanh nghiệp. 3
• Tinh thần và tác phong làm việc của nhân viên góp phần xây dựng và phát triển văn hóa công ty.
• Truyền thống nội bộ liên quan đến sự tương tác giữa đội ngũ lãnh đạo với nhân
viên của mình cũng như giữa các nhân viên với nhau, quá trình truyền thông từ người lao
động đến chủ hay nói cách khác là truyền thông từ dưới lên, truyền thông ngang cấp giữa
các nhân viên với nhau cũng giữ vai trò không kém phần quan trọng.
• Yếu tố hội nhập: xu thế toàn cầu hóa trong thời kì hội nhập, đòi hỏi có những đổi
mới sau cho phù hợp, chủ động xây dựng cho mình một nền văn hóa mở, vừa kế thừa vừa
phát huy các truyền thống tốt đẹp. Bản thân doanh nghiệp đó cần thay đổi, cập nhật
thường xuyên về tư tưởng, phương châm hoạt động, kinh doanh mới phù hợp hơn, tiến bộ
hơn. Nó bắt buộc doanh nghiệp phải thay đổi để tồn tại ví dụ như sự thay đổi trong tư duy
của ban lãnh đạo, ý thức của nhân viên hay giá trị cốt lõi của doanh nghiệp.
6. Vai trò của văn hóa doanh nghiệp
Một doanh nghiệp xây dựng văn hóa doanh nghiệp cũng là một cách để khẳng định
giá trị cốt lỗi, đó cũng là một trong những lợi thế khi cạnh tranh giữa các doanh nghiệp với nhau.
Văn hóa doanh nghiệp giúp nhân viên nhìn rõ mục tiêu, định hướng và vản chất công
việc mình đang làm, thúc đẩy năng lực làm việc, nâng cao hiệu suất làm việc.
Tạo mối quan hệ tốt đẹp giữa các nhân viên với nhau, mối quan hệ giữa sếp và nhân
viên, tránh những xung đột không đáng có.
Công ty có nền văn hóa đặc sắc sẽ tạo niềm tự hào cho nhân viên, tăng độ tin cậy của
nhân viên vào công ty. Tạo giá trị tinh thần mà những người khi làm việc đều mong muốn.
Văn hoá doanh nghiệp là một cơ chế quan trọng trong quản lý nguồn nhân lực. Chỉ
khi văn hoá doanh nghiệp thực sự hoà vào giá trị quan của mỗi nhân viên thì họ mới có
thể coi mục tiêu của doanh nghiệp là mục tiêu phấn đấu của mình. III. Thực tiễn
1. Có cần thay đổi văn hóa doanh nghiệp hay không
Văn hoá công ty là thứ được xây dựng từ cốt lõi và cần được duy trì, phát triển trong
thời gian dài. Vậy tại sao phải thay đổi? Thay đổi văn hoá doanh nghiệp ở đây không có
nghĩa là loại bỏ toàn bộ những giá trị và định hướng từ trước đó. Văn hoá nội bộ cần
được liên tục trau dồi, cập nhật để phù hợp với xã hội. 4
Văn hoá doanh nghiệp giống như đời sống tinh thần của con người. Trong từng giai
đoạn phát triển hay những tác động của xã hội, con người sẽ dần có những thay đổi để
thích nghi và tồn tại. Văn hoá công ty cũng như vậy, sẽ có những giá trị cốt lõi nhưng
cách thể hiện hoặc một phần của nó cần được thay đổi để phù hợp hơn. Thông thường
những khủng hoảng như dịch Covid, xu hướng lâu dài và tác động mạnh mẽ như công
nghệ hoá sẽ ảnh hưởng đến văn hoá tổ chức.
2. Văn hóa doanh nghiệp ở Việt Nam hiện nay 2.1.
Văn hóa doanh nghiệp lành mạnh
Những công ty, tập đoàn ở Việt Nam khá chú trọng đến văn hóa của doanh nghiệp,
đây là một trong những yếu tố tạo nên sự thành công của các công ty đó.
Vinamilk một trong những công ty của Việt Nam chú trọng đến việc xây dựng văn
hóa trong doanh nghiệp. Họ đã đề ra sáu nguyên tắc trong văn hóa công ty: Bước khởi
đầu trong hành trình xây dựng văn hóa doanh nghiệp của Vinamilk là xây dựng sổ tay
mang tên “Hải trình Vinamilk”. Sổ tay văn hóa doanh nghiệp Vinamilk bao gồm 6 nguyên tắc chính là:
• Trách nhiệm: Khi có vấn đề hay sự việc gì xảy ra, nguyên nhân đầu tiên đều là do
bạn, đừng đổ lỗi cho ai cả.
• Hướng kết quả: Nói chuyện và thỏa thuận với nhau bằng lượng hoá.
• Sáng tạo và chủ động: Đừng bao giờ nói “không” mà bạn hãy luôn tìm kiếm ít nhất 2 biện pháp.
• Hợp tác: Người lớn không cần được người lớn giám sát mà cần người cùng hợp
tác. Vì vậy, nhân viên hãy hợp tác cùng nhau dựa trên các nguyên tắc bình đẳng.
• Chính trực: Không được đổi trắng thay đen, bản thân phải chịu trách nhiệm với
mọi hành vi và lời nói của mình.
• Xuất sắc: Bạn phải là người học sâu hiểu rộng, có chuyên môn cao và là chuyên
gia đạt tiêu chuẩn quốc tế trong lĩnh vực của mình. 2.2.
Văn hóa doanh nghiệp không lành mạnh
Văn hóa doanh nghiệp thường có sức ảnh hưởng rất lớn đến mỗi công ty. Nó có thể
góp phần tăng năng suất lao động của nhân viên nhưng đồng thời cũng có thể làm giảm
động lực của họ và ảnh hưởng trực tiếp đến công việc mà họ đang làm.
Một nền văn hóa tiêu cực có thể khiến các nhân sự giỏi rời đi hoặc làm mất mối làm
ăn của doanh nghiệp với khách hàng, cho nên việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp lành
mạnh cần phải được thực hiện một cách nhanh chóng và nghiêm túc nhất. 5
Hiện nay, vẫn còn rất nhiều công ty, doanh nghiệp có văn hóa không lành mạnh, điển
hình là một số công ty đa cấp. mỗi lần khi lừa được tiền của khách hàng, họ sẽ bấm
chuông hoặc gõ chiêng để chúc mừng. Điều đó ảnh hưởng to lớn đến hình ảnh văn hóa công ty.
3. Lợi ích của văn hóa doanh nghiệp
Có thể nói văn hóa doanh nghiệp có ảnh hưởng tích cực đến mọi hoạt động của một
công ty: Gắn kết nhân sự, Tăng thương hiệu tuyển dụng, Cải thiện năng suất làm việc và
đặc biệt là phát triển doanh thu.
Gắn kết các nhân sự trong tổ chức: theo một nghiên cứu của trường Đại học Denison,
các công ty có văn hóa doanh nghiệp giúp tăng khả năng gắn bó của nhân viên đến 72%,
ảnh hưởng trực tiếp tới trải nghiệm của nhân viên với môi trường làm việc. Sự gắn kết
của nhân sự được biểu hiện rõ ràng và thể hiện trực tiếp vào kết quả làm việc của họ:
o Nhân viên luôn cảm thấy kết nối với sứ mệnh và mục tiêu của tổ chức, tự tạo động
lực để cống hiến cho tổ chức.
o Chủ động, sáng tạo và tích cực hơn trong công việc.
o Cải thiện năng suất làm việc và kéo dài thâm niên làm việc.
Văn hóa doanh nghiệp chính là động lực giúp nhân viên gắn bó sâu sắc hơn với công
việc của họ, khuyến khích các nhân sự liên kết chặt chẽ với nhau và thúc đẩy sự phát
triển bản thân để cho công việc ngày càng phát triển hơn. Do đó hãy thường xuyên đánh
giá hiệu quả, sự hiểu biết và mức độ hài lòng của nhân viên của tổ chức để hoàn thiện văn
hóa doanh nghiệp của bạn hơn.
Không chỉ vậy, Văn hóa doanh nghiệp còn thúc đẩy và phát triển thương hiệu tuyển
dụng cho một công ty. Thương hiệu tuyển dụng quyết định trực tiếp đến việc xây dựng và
hoàn thiện bộ máy nhân sự, một thương hiệu mạnh sẽ dễ dàng thu hút các ứng viên tiềm
năng và giữ chân nhân tài cho công ty.
Trong một báo cáo của Robert Half đã chỉ ra: 35% nhân viên được hỏi khẳng định
rằng họ sẽ bỏ qua cơ hội làm việc lý tưởng nếu văn hóa tổ chức không thực sự phù hợp.
Có thể nói văn hóa tổ chức chính là cái nhân sự tiếp xúc, có thể nhìn thấy hàng ngày
và quyết định xem họ có phù hợp để làm việc tại đây hay không. Từ đấy giúp giảm thiểu
được rất nhiều chi phí tuyển dụng và đào tạo nhân sự cho công ty.
Văn hóa doanh nghiệp giúp cân bằng trạng thái và nhu cầu cá nhân của mỗi nhân viên
với mục tiêu của tổ chức, điều này ảnh hưởng trực tiếp tới năng suất và hiệu quả công 6
việc. Những nhân viên gắn bó và hài lòng với môi trường làm việc sẽ tự điều chỉnh để
sao cho phù hợp nhất với yêu cầu công việc. Ví dụ khi nhân viên có cùng chung tầm nhìn
phát triển và gắn liền với mục tiêu của công ty, họ sẽ có động lực để làm việc và phát huy
tối đa năng lực của bản thân, cống hiến hết mình cho tổ chức. Bên cạnh đó họ còn có ý
thức tự nâng cao và phát triển kỹ năng chuyên môn, đáp ứng yêu cầu của công việc, giúp
cải thiện hiệu suất làm việc để công việc diễn ra suôn sẻ và đạt kết quả tốt, giúp hoạt
động kinh doanh của tổ chức đi lên
Trong báo cáo mới đây của The Alternative Board, có đến 86% nhân viên tin rằng văn
hóa công ty ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc của họ, nhân viên hài lòng sẽ có năng suất
cao hơn 12% trong khi những người không hài lòng năng suất sẽ thấp hơn 10%.
Người lao động là tài sản quý giá nhất của doanh nghiệp, đóng góp vào doanh thu và
lợi nhuận của doanh nghiệp đó. Nhân viên của bạn sẽ luôn nhận được những lời mời hấp
dẫn từ đối thủ cạnh tranh của họ, văn hóa doanh nghiệp sẽ giải quyết được bài toán này
khi tăng được niềm tin và sự trung thành của những nhân sự đó, tránh gây ra lỗ hổng lớn
về nhân sự khiến đứt đoạn chuỗi vận hành, hoạt động của tổ chức.
Tất cả các nhân viên trong công ty sẽ cảm thấy có động lực, được làm việc trong môi
trường cạnh tranh lành mạnh và tăng hiệu quả hơn, không chỉ đạt chỉ tiêu mà còn bứt phá
hơn nữa. Tất cả những điều này đều góp phần tạo nên đột phá doanh thu cho doanh nghiệp. IV. Kết luận
Văn hóa doanh nghiệp có ảnh hưởng to lớn đến bộ mặt, danh dự và sự phát triển của
các công ty, tổ chức. Dù là những điều nhỏ nhất hay là những việc có quy mô lớn thì
cũng nên sắp xếp một cách có trình tự, tạo nên một thói quen và một văn hóa tốt. Xây
dựng văn hóa doanh nghiệp là cả một quá trình không phải của chỉ riêng đội ngũ lãnh đạo
hay phòng nhân sự mà cần có sự đóng góp của tất cả các thành viên. Hiện nay, với sự góp
mặt của công nghệ, quá trình phát triển văn hoá doanh nghiệp trở nên dễ dàng hơn rất
nhiều. Hãy tận dụng tối đa các công cụ này để xây dựng văn hóa doanh nghiệp, quản lý
nhân sự và tổ chức cũng như tăng sự gắn kết giữa các thành viên. 7