Tơ Capron được điều chế từ monome nào sau đây? 1. Tơ capron là gì?
Tơ capron, còn được gọi là tơ polyamide 6 (PA6). Tơ capron thường được sử dụng để sản xuất
sợi sợi tổng hợp và các sản phẩm khác như sợi dệt, cáp, và các ứng dụng khác trong công nghiệp
và công nghệ. Tơ capron thường có đặc tính về độ bền và độ bền kéo cao, khá bền với nhiệt độ
và có khả năng chống ẩm tốt. Do tính chất này, nó thường được sử dụng trong sản xuất quần áo,
sợi dệt, vải bọc, và các sản phẩm gia dụng khác
Tơ capron là một loại polyme tổng hợp được sản xuất từ caprolactam, một hợp chất hữu cơ có
công thức hóa học là (CH₂)₆C(O)NH. Nó là một loại lactam, một dạng của hợp chất cylic
amide, với một vòng 6 carbon. Caprolactam thường được sản xuất từ cyclohexanone và
hydrazine, sau đó được sử dụng làm hợp chất ban đầu để sản xuất tơ polyamide 6 (PA6), còn
được gọi là tơ capron. PA6, hoặc tơ capron, là một loại tơ tổng hợp quan trọng và được sử dụng
rộng rãi trong sản xuất sợi tổng hợp, quần áo, bao bì, và nhiều ứng dụng khác. Caprolactam chứa
6 nguyên tử carbon trong vòng, do đó được gọi là PA6. Khi caprolactam được polymer hóa, nó
tạo ra một cấu trúc dây dài và có tính chất về độ bền và đàn hồi, làm cho nó phù hợp cho nhiều
ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày
2. Tơ Capron được điều chế từ monome nào sau đây?
Tơ Capron được điều chế từ monome nào sau đây? A. Axit metacrylic. B. Axit caproic. C. Caprolactam. D. Phenol. Trả lời:
Đáp án đúng: C. Caprolactam Tơ capron được điều chế từ monome caprolactam thông qua phản ứng trùng hợp
Ngoài ra, tơ capron thuộc loại poliamit được tổng hợp từ e-amino caproic. Đây là phản ứng tự
trùng ngưng của amino axit tương tự như ở tơ enang. Sản phẩm tạo thành là polime có mắc xích
có 6 nguyên tử C nên còn gọi là Nilong-6. Các loại tơ poliamit như tơ enang và tơ capron trên
đây đều là những hơp chất bền, dai nên được dùng là vải may mặc tốt, hay làm võng nằm, lưới
bắt cá, chỉ khâu, các sợi dây thừng,.. Cả 2 loại tơ enang và tơ capron đều bền ở nhiệt độ thường.
Tuy nhiên khi đốt cháy ở nhiệt độ cao thì tạo thành sản phẩm khí có mùi khai của NH3, các sản
phẩm khí khác và chất rắn màu đen mịn là mụi than Cacbon.
3. Tính chất vật lý và hoá học của tơ capron
Tính chất vật lý:
- Công thức phân tử : (C6H11NO)n hay -(-HN-[CH2]5-CO-)-n
- Khối lượng riêng : 1.084 g/mL
- Nhiệt độ nóng chảy là 2200C; nhiệt độ chuyển pha là: 40-500C.
- Giới hạn khối lượng phân tử khoảng 105 g/ mol
- Khối lượng riêng 1,13 g/cm3.
- Có khả năng chịu tải tốt ở nhiệt độ cao.
- Có đặc tính hoá học và độ chịu mài mòn tốt. - Hệ số ma sát nhỏ.
- Có tính cứng và chịu va đập.
Tính chất hoá học
- Nylon 6 không bền trong môi trường axit và base.
- Nhóm amit bị thuỷ phân tạo thành amin và carboxyl:
- Chúng dễ bị thuỷ phân trong môi trường axit, base sẽ làm mạch polymer hoặc có thể thuỷ phân
hoàn toàn thành các monomer tạo thành chúng.
4. Ứng dụng tơ capron trong đời sống
Tơ capron (còn được gọi là tơ polyamide 6) có nhiều ứng dụng quan trọng trong cuộc sống hàng
ngày. Dưới đây là một số ví dụ về cách nó được sử dụng:
Quần áo: Tơ capron được sử dụng để sản xuất nhiều loại quần áo, bao gồm áo lót, quần, tất, áo
mưa và nhiều sản phẩm khác. Nó thường được kết hợp với các loại khác nhau để tạo ra các sản
phẩm có độ bền và tính đàn hồi tốt.
Bao bì: Tơ capron được sử dụng để làm túi nylon, bao bì nhựa, và bao bì linh kiện. Nó có khả
năng chống đứt, giữ độ bền và khả năng chống thấm nước, làm cho nó phù hợp cho các sản phẩm bao bì.
Sản phẩm gia dụng: Tơ capron được sử dụng để sản xuất các sản phẩm gia dụng như lưới lọc,
dây thừng, dây đeo, và nhiều sản phẩm khác.
Đồ thể thao và dã ngoại: Ví dụ, túi ngủ, lều, và dây leo thường được làm từ tơ capron vì độ bền
và khả năng chống ẩm của nó.
Nguyên liệu trong sản xuất: Tơ capron có nhiều ứng dụng trong ngành công nghiệp, bao gồm
cáp và dây điện, dây cáp, và nhiều sản phẩm khác.
Lọc: Tơ capron cũng được sử dụng trong hệ thống lọc khí và nước.
Dây thừng và dây đeo: Tơ capron thường được sử dụng để làm dây thừng, dây đeo cho việc cầm
đồ, dây thừng leo núi, và nhiều ứng dụng khác đòi hỏi sự độ bền và đàn hồi của dây.
Những ứng dụng này chỉ là một số ví dụ cơ bản về cách tơ capron có thể được sử dụng trong
cuộc sống hàng ngày. Loại tơ này rất đa dạng và có nhiều tính chất ưu việt, làm cho nó phù hợp
cho nhiều ngành công nghiệp và ứng dụng khác nhau
5. Một số loại tơ tổng hợp thường gặp
Dưới đây là một số loại tơ tổng hợp phổ biến mà bạn có thể gặp trong cuộc sống hàng ngày:
Tơ polyester (PET): Được sử dụng rộng rãi trong quần áo, đồ gia dụng, nệm, và nhiều sản phẩm
khác. Nó có tính đàn hồi tốt và khả năng chống nhăn. PET không hút nước nên có khả năng
chống nước, làm cho nó phù hợp cho sản phẩm bảo vệ khỏi nước. Dễ dàng chế biến: PET có thể
dễ dàng chế biến thành sợi và có khả năng tự động dệt cao, giúp tiết kiệm thời gian và công sức trong sản xuất.
Tơ polyamide (nylon): Loại tơ này thường được sử dụng trong quần áo, đặc biệt là đồ lót và
quần. Nó cũng được sử dụng trong sản xuất túi nylon, lưới lọc, dây thừng, và nhiều sản phẩm khác.
Tơ polyethylene (PE): Thường được sử dụng trong sản xuất các sản phẩm như ống nước, ống
dẫn điện, màng chống thấm, và bao bì.
Tơ acrylic: Sử dụng trong việc sản xuất len acrylic và sản phẩm sợi khác. Nó có màu sắc tươi
sáng và khả năng giữ ấm tốt.
Tơ elastane (spandex): Được sử dụng để tạo tính đàn hồi và co giãn trong quần áo như quần
legging và áo tập thể dục.Tơ elastane, thường được biết đến dưới tên thương hiệu Spandex, là
một loại tơ tổng hợp có tính đàn hồi cao. Nó được tạo ra từ các sợi polymer có khả năng co giãn
và kéo dãn mà không bị hỏng, giúp tạo ra sự đàn hồi và co giãn trong sản phẩm dệt may.
Spandex là một thành phần quan trọng trong nhiều loại quần áo và sản phẩm co giãn, và nó có
nhiều ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày
Tơ viscose: Thường được sử dụng trong sản xuất vải sợi tổng hợp và sợi sợi tổng hợp kết hợp với sợi tự nhiên.
Tơ aramid: Được sử dụng trong việc sản xuất các sản phẩm cần có khả năng chống cháy và cách
nhiệt, ví dụ như áo giáp, găng tay bảo hộ, và dây cáp chịu nhiệt.
Tơ glass (sợi thủy tinh): Thường được sử dụng trong sản xuất vật liệu cách nhiệt và bọc cáp, và
còn được sử dụng trong việc gia cố cốt thép. Tơ glass có khả năng chịu nhiệt rất tốt, nên nó
thường được sử dụng trong các ứng dụng yêu cầu kháng nhiệt như bọc cáp, vật liệu cách nhiệt,
và áo bảo hộ. Kháng hóa chất: Nó có khả năng chống lại hóa chất và tác động của các chất ăn
mòn, làm cho nó phù hợp cho việc sử dụng trong môi trường có nhiều hóa chất.
Tơ carbon (sợi cacbon): Sử dụng trong sản xuất sản phẩm cần có khả năng cách điện và độ cứng
cao, ví dụ như thiết bị điện tử và sản phẩm thể thao. Tơ carbon có độ bền và độ cứng cao, làm
cho nó phù hợp cho việc sử dụng trong các ứng dụng đòi hỏi độ cứng và độ bền cao như các sản
phẩm cơ khí và sản phẩm chịu lực. Kháng hóa chất: Nó kháng được nhiều hóa chất mạnh, làm
cho nó phù hợp cho các ứng dụng trong môi trường hóa chất và ăn mòn.
Tơ bọc sợi: Tơ bọc sợi (còn được gọi là braid, cord, hoặc twine) là một loại sợi tổng hợp hoặc tự
nhiên được tạo thành từ việc chất bọc các sợi cơ bản lại với nhau. Loại sợi này có nhiều ứng
dụng khác nhau và thường được sử dụng để tạo sợi dây thừng, dây đeo, dây cáp, và nhiều sản
phẩm khác. Thường được sử dụng trong sản xuất dây cáp, dây đeo, và các sản phẩm chịu lực khác.
Các loại tơ tổng hợp này có tính chất và ứng dụng riêng biệt, và chúng đóng vai trò quan trọng
trong ngành dệt may, công nghiệp, và cuộc sống hàng ngày của chúng ta