HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN KHOA QUAN HỆ QUỐC TẾ -------------------- BÀI THU HOẠCH
MÔN: CƠ SỞ TRUYỀN THÔNG QUỐC TẾ
Tọa đàm: “Người làm báo trong kỷ nguyên số”
tại Hội Báo toàn quốc 2023
Họ tên sinh viên: Phạm Thu Anh Mã sinh viên: 2056110006
Lớp: Quan hệ chính trị và truyền thông quốc tế K40 HÀ NỘI – THÁNG 12, 2022 1. Hội báo 2023
Hội Báo toàn quốc năm 2023 là sự kiện lớn của báo giới cả nước nhằm
chào mừng những thành tựu to lớn của đất nước trong tiến trình đổi mới, nêu bật
những đóng góp và sự phát triển mạnh mẽ của Báo chí cách mạng Việt Nam;
đồng thời quảng bá các sản phẩm báo chí gắn với hoạt động lao động, sáng tạo
của các nhà báo trong cả nước.
Được tổ chức từ 17 đến 19/3 với
chủ đề “Đoàn kết - Chuyên nghiệp - Văn
hóa - Sáng tạo”, Hội Báo toàn quốc năm
2023 dự kiến thu hút 87 gian trưng bày
với sự góp mặt của 63 Hội Nhà báo tỉnh,
thành phố cùng 60 cơ quan báo chí Trung
ương và địa phương. Bên cạnh đó còn là
các gian trưng bày chuyên đề tiêu biểu
của các Liên Chi hội Báo Nhân Dân, Đài
Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói
Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, Bộ
Thông tin và Truyền thông cũng như hoạt
động của các khối đơn vị đào tạo, bồi dưỡng báo chí.
Trong hội báo năm nay, Ban tổ chức, Ban chỉ đạo của Hội báo tập trung
chú trọng đến hai yếu tố văn hóa và sáng tạo. Văn hóa sẽ là chủ đề bao trùm
trong hầu hết các sự kiện, các hoạt động của Hội Báo toàn quốc năm 2023. Đặc
biệt có một số cuộc tọa đàm với nhiều đơn vị báo chí đã đăng ký tham gia ở chủ
đề này. Sáng tạo - yếu tố quan trọng hàng đầu trong nghiệp vụ báo chí. Cách
tiếp cận công chúng đã thay đổi thì cách đưa thông tin cũng phải thay đổi, sáng
tạo trong việc phát hiện chủ đề, sáng tạo trong cách tiếp cận thông tin, sáng tạo
trong phương thức sản xuất, sáng tạo trong cách đưa thông tin đến độc giả.
2. Thời gian, địa điểm diễn ra tọa đàm
Diễn ra trong khuôn khổ chương trình Hội báo toàn quốc 2023, ngày 18/3,
Liên Chi hội nhà báo Cơ quan Trung ương Hội Nhà báo Việt Nam và tạp chí
Người Làm báo - Hội Nhà báo Việt Nam cùng phối hợp tổ chức chương trình
tọa đàm "Người làm báo trong kỷ nguyên số". Chương trình diễn ra trong thời
lượng 1 tiếng đồng hồ kéo dài từ 9h30 đến 10h30 tại khu Trung tâm của Bảo
tàng Hà Nội, đường Phạm Hùng, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội.
3. Thành phần tham gia tọa đàm
Tại chương trình, các nhà báo, nhà quản lý giàu kinh nghiệm đã được mời
đến với vai trò là các nhà diễn giả bao gồm:
+) Nhà báo Hồ Quang Lợi, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam.
+) Nhà báo Nguyễn Minh Đức, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo TP. Hà Nội,
Tổng Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị.
+) Nhà báo Đỗ Doãn Hoàng (Báo Điện tử Dân Việt/Nông Thôn Ngày nay)
Bên cạnh đó, buổi tọa đàm còn có sự tham dự đông đảo của các lãnh đạo, phóng
viên các cơ quan báo chí và sinh viên ngành báo chí.
4. Nội dung buổi tọa đàm
“Làm báo trong kỷ nguyên số: Song hành cả nội dung và công nghệ”
Nội dung buổi tọa đàm: Xoay quanh vấn đề vai trò của người làm báo
trong kỷ nguyên số, những cơ hội và thách thức của người làm báo trong bối
cảnh hiện nay, đồng thời đưa ra những quan điểm, kinh nghiệm làm báo trong
thời kỳ mới. Với chủ đề vai trò, cơ hội và thách thức của người làm báo trong
thời kỳ mới, các diễn giả đã chia sẻ rất nhiều kinh nghiệm của mình để nắm bắt
thông tin nhanh, chính xác cùng với sự phát triển khủng khiếp, vô cùng tiện lợi
của công nghệ; tầm quan trọng của báo chí đa phương tiện. Trong thời đại 4.0 để
thích nghi với thời cuộc, báo chí phải thường xuyên kiểm chứng thông tin nhanh
nhạy, bám sát để đưa thông tin xác thực đến với nhân dân một cách nhanh nhất,
nhưng vẫn phải giữ giá trị cốt lõi của báo chí, đó là định hướng xã hội, tính nhân
văn, sự chia sẻ của nhà báo với đời sống xã hội.
Chia sẻ của Nhà báo Hồ Quang Lợi tại buổi họp báo: Ông cho biết từ
năm 1990 đến nay công nghệ làm thay đổi toàn bộ quá trình tác nghiệp của
phóng viên. Kỹ năng của từng phóng viên trong mỗi thời kỳ có thể khác nhau,
nhưng quan trọng nhất là tính chiến đấu và trách nhiệm xã hội. Sức trẻ từ thế hệ
phóng viên mới giúp các bạn hòa nhập rất nhanh, chính vì thế, các nhà quản lý
cũng rất kỳ vọng vào thế hệ trẻ hiện nay. "Nếu nội dung là vua, thì công nghệ là
hoàng hậu”, nghĩa là để
có sản phẩm báo chí tốt
cần phải có cả nội dung tốt, kết hợp với công nghệ. Nội dung là vua, công nghệ là hoàng hậu.
Hai vấn đề phải kết hợp với nhau. Tuy nhiên nhà báo phải làm chủ công
nghệ không được để công
nghệ giết chết cảm xúc của nhà báo.
Chia sẻ của Nhà báo Nguyễn Minh Đức tại buổi họp báo: nhiều cơ
quan báo chí hiện nay đã ứng dụng AI, Big Data, IoT tạo ra các sản phẩm mới:
Ứng dụng trả lời tự động (Chatbot), hay các sản phẩm báo chí dữ liệu, báo chí
thị giác... việc đổi mới và tạo ra các sản phẩm, dịch vụ mới đi liền với cách thức
tiêu dùng và thụ hưởng dịch vụ mới không chỉ đáp ứng nhu cầu mà còn là
hướng đi kích thích nhu cầu phát triển, vừa gia tăng trải nghiệm cho khách hàng,
vừa mở ra cơ hội cho sự phát triển của đơn vị báo chí, truyền thông. Trước đây
công cụ hỗ trợ ít nên năng suất viết báo thấp. Hiện nay với công cụ hỗ trợ, năng
suất lớn hơn, thời gian tác nghiệp nhanh hơn nên trách nhiệm của nhà báo trong
kỷ nguyên mới cũng cần trách nhiệm hơn, năng động hơn, thông tin nhanh,
truyền tải ảnh nhanh hơn. Nói về những thách thức của người làm báo trong kỷ
nguyên số hiện nay, Nhà báo Minh Đức cho biết, những thách thức trong vai trò
của người quản lý phải bảo đảm View cao nhưng vẫn bảo đảm tôn chỉ, mục đích
của báo là một vấn đề thách thức. Để đạt lượng View cao thì cần phải bảo đảm
cả 2 yếu tố nội dung tốt và kỹ thuật SEO. Áp lực rất lớn đối với những người
làm báo hiện nay phải đa di năng, vừa viết báo, vừa quay phim, chụp ảnh, làm
Postcard, biên tập, thậm chí là dẫn hiện trường. Phóng viên phải thay đổi tư duy,
ngôn ngữ phải bắt Trend, theo kịp xu hướng hiện đại.
Nhà báo cũng khuyến nghị sinh viên ngành báo chí hiện nay phải làm chủ
được báo chí đa phương tiện, công nghệ, hiểu chuyên sâu về một lĩnh vực. Đặc
biệt phải có sự yêu nghề, không nên vì muốn nổi tiếng hay giàu có mà đến với
báo chí. Các sinh viên muốn dấn thân vào nghề báo phải xác định có trách
nhiệm thương yêu nhân dân, bảo vệ người yếu thế.
Chia sẻ của Nhà báo Đỗ Doãn Hoàng tại buổi họp báo: Theo nhà báo
Đỗ Doãn Hoàng, trước bối cảnh chuyển đổi số, các bạn trẻ đang gặp thách
thức lớn. Đó là chuyển đổi số khiến nhà báo trượt theo thông tin thời sự, mạng
xã hội cạnh tranh dẫn đến chưa đào sâu vấn đề, thông tin không còn mang tính
độc quyền. Thách thức tiếp theo đó là nhà báo khó giữ được bản lĩnh trước
những lợi ích khác. Chính vì vậy, người làm báo hiện đại cần phải đưa tin nhiều,
liên tiếp nhưng không để bị trượt theo thông tin, trượt theo thời sự.
Để nhấn mạnh về tầm quan trọng của công nghệ và ngoại ngữ trong hoạt
động báo chí, Nhà báo Đỗ Doãn Hoàng cho rằng, trong thời buổi công nghệ số
và làm việc toàn cầu hiện nay, nếu tác phẩm không đặc sắc thì không có giá trị.
Chính vì thế, người làm báo cần phải biết công nghệ, thông thạo ngoại ngữ, hiểu
chuyên sâu về một số vấn đề, lĩnh vực. Người làm báo hiện đại luôn phải nghĩ
trong đầu tác phẩm của mình đi theo con đường nào để tiếp cận công chúng một cách hiệu quả.
Trao đổi và thảo luận thêm: Bên cạnh đó, tại tọa đàm, nhiều phóng viên
trẻ, sinh viên đã được lắng nghe những chia sẻ của các diễn giả đã trao đổi nhiều
nội dung xoay quanh câu chuyện làm báo thời đại 4.0 không chỉ về nội dung về
chuyển đổi số mà còn cả về đạo đức của người làm báo. Kết thúc phần nội dung
chính của tọa đàm, nhiều sinh viên đang học tập, thực tập và công tác trong
ngành báo chí cũng đặt ra nhưng câu hỏi, thắc mắc và xin lời khuyên chia sẻ
kinh nghiệm từ các vị diễn giả, nhà báo.
5. Tổng kết và rút kinh nghiệm
Đây là buổi tọa đàm để các diễn giả, nhà báo, lãnh đạo các cơ quan và
toàn thể phóng viên, sinh viên ngành Báo chí cùng nhau gặp gỡ, giao lưu, chia
sẻ nghiệp vụ về làm báo trong thời kỳ công nghệ, chuyển đổi số.
Không thể phủ nhận kỷ nguyên số với những công nghệ hiện đại đã và
đang tạo ra rất nhiều tiện ích cho các nhà báo trong quá trình tác nghiệp. Tuy
nhiên, bên cạnh đó, nó cũng tạo ra môi trường cạnh tranh thông tin khốc liệt,
làm nảy sinh những thách thức lớn chưa từng có đối với nền báo chí chuyên
nghiệp. Phát triển trong một thời đại như vậy, báo chí phải thường xuyên kiểm
chứng thông tin nhanh nhạy, bám sát thông tin đại chúng, lắng nghe nguyện
vọng của Nhân dân, đưa tin tức xác thực đến với Nhân dân một cách nhanh nhất.
Đặc biệt trong kỷ nguyên số đòi hỏi những người làm báo phải nhanh chóng
thay đổi phương cách tác nghiệp để thích ứng, theo kịp sự biến đổi và phát triển
của công nghệ thời hội nhập. Người làm báo phải nhanh chóng thích ứng với sự
phát triển công nghệ thông tin trong kỷ nguyên số. Đặc biệt, nhân lực trong lĩnh
vực này, hay còn gọi là “người làm báo” không chỉ yêu cầu cần năng lực chuyên
môn cao, mà còn phải đáp ứng tốt các tiêu chuẩn rất cao về tính chính xác, tính
độc lập, tính công bằng, tính bí mật, tính trách nhiệm và tính minh bạch.
Tóm lại, dù chúng ta càng ngày càng tiến sâu vào kỷ nguyên số, nhưng
những người làm báo như vậy phải luôn hướng về giá trị truyền thông, giá trị cốt
lõi của báo chí, đó là định hướng xã hội, tính nhân văn, sự chia sẻ của nhà báo
với đời sống xã hội. Đó chính là những hiệu quả lâu dài mang lại khi đạo đức
báo chí, trách nhiệm xã hội của nhà báo luôn được coi trọng.