Tôn trọng lẽ phải là gì? Cho ví dụ về tôn trọng lẽ phải?
1. Khái niệm tôn trọng lẽ phải
Trong cuộc sống hằng ngày, có nhiều mối quan hệ xã hội khác nhau, nếu ai cũng có cách xử sự
đúng đắn, biết tôn trọng lẽ phải, thực hiện tốt những quy định chung của cộng đồng ... thì sẽ góp
phần làm cho xã hội trở nên lành mạnh, tốt đẹp hơn.
Vậy tôn trọng lẽ phải là gì? Mọi người hay nhầm lẫn lẽ phải và sự thật là một. Nhưng đây được
xem là hai khía cạnh hoàn toàn khác nhau trong cuộc sống.
Lẽ phải là những điều được coi là đúng đắn, phù hợp với đạo lí và lợi ích chung của xã hội. Lẽ
phải được xác định dựa trên những quy ước chung của con người, được nhiều người công nhận,
tôn trọng và thực hành. Lẽ phải là chuẩn mực của đạo đức, pháp luật, là "cán cân" giúp cuộc sống
cân bằng không có những bất công, bạo tàn.
 Tôn trọng được hiểu đơn giản là thể hiện thái độ hay sự đánh giá đúng mực của người này với
người khác. Đó cũng là sự coi trọng danh dự, nhân phẩm, lợi ích, quyết định hay những nét riêng
biệt của đối phương. Tôn trọng được xem là trạng thái thể hiện lối sống và văn hóa của mỗi người
trong cộng đồng. Đồng thời đó cũng là sợi dây kết nối, tạo mối quan hệ gắn kết, chân thành và
tốt đẹp giữa con người với con người.
 Tôn trọng lẽ phải là công nhận, ủng hộ, tuân theo và bảo vệ những điều đúng đắn; biết điều chỉnh
suy nghĩ, hành vi của mình theo hướng tích cực; không chấp nhận và không làm những việc sai trái.
 Tôn trọng lẽ phải là điều kiện, là biện pháp giao tiếp ứng xử cần thiết của mỗi cá nhân trên cơ sở
tự điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp với yêu cầu của cộng đồng xã hội.
 Tôn trọng lẽ phải là sống trung thực, dám bảo vệ những điều đúng đắn, không chấp và không
làm những điều sai trái.
2. Ví dụ về tôn trọng lẽ phải
Để hiểu rõ hơn thế nào là tôn trọng lẽ phải, chúng ta cùng tìm hiểu những ví dụ về tôn trọng lẽ phải trên thực tế.
2.1. Ví dụ về tôn trọng lẽ phải trong học tập
- Trong giờ kiểm tra, nếu biết bạn mình gian lận, quay cóp thì em sẽ nhắc nhở bạn rằng việc làm
đó là sai trái, bạn cần chấm dứt ngay hành vi đó.
- Trong cuộc tranh luận, có bạn đưa ra ý kiến nhưng bị đa số các bạn khác phản đối. Nếu em thấy
ý kiến đó là đúng thì em sẽ đồng tình bảo vệ ý kiến của bạn bằng cách phân tích cho bạn thấy
những điểm mà em cho là đúng.
- Chấp hành đúng nội quy của nhà trường, giữ đúng tác phong của học sinh khi tới trường, lớp.
- Làm đầy đủ bài tập về nhà, không mượn hoặc sao chép của bạn bè.
- Nghiêm túc trong việc thi cử, không gian lận, quay cóp hoặc mở tài liệu trong các kỳ thi.
- Luôn giữ thái độ thân thiện, đúng mực với thầy cô, bạn bè.
- Biết cách lắng nghe, phân tích đúng sai và phê phán đúng người, đúng tội tránh nghi oan cho bạn bè.
- Góp ý để bạn biết cái sai của bạn, giúp bạn sửa đổi khuyết điểm của mình để ngày càng hoàn thiện hơn.
2.2. Ví dụ về tôn trọng lẽ phải trong những mối quan hệ thường ngày
- Không nghe lời xúi giục, không tùy tiện đổ oan cho người khác.
- Không bịa đặt những điều không đúng hoặc xúc phạm người khác.
- Phê phán, lên án những hành động sai trái, làm trái với quy định chung.
- Biết lắng nghe ý kiến từ nhiều bên, tìm hiểu và đánh giá kỹ càng trước khi định tội cho một ai đó.
- Luôn chấp hành đúng quy định và đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông.
- Dũng cảm đứng lên tố cáo những kẻ sai trái, trộm cắp hoặc có hành vi xấu có thể gây nguy hiểm tới người khác.
3. Hành vi được xem là không tôn trọng lẽ phải là gì?
Những hành vi được xem là làm trái với lẽ phải chính là việc đi ngược lại với những điều đúng
đắn, làm đảo lộn các quy tắc của xã hội và không chịu tuân theo luật lệ.
Những hành vi trái với tôn trọng lẽ phải có thể kể đến như sau:
 Chỉ làm những gì mà mình thích, bất chấp hậu quả và sai trái ra sao.
 Tránh tham gia vào những việc chung, ỷ lại và để mặc người khác làm thay phần của chính mình.
 Sống lợi dụng, chỉ muốn người khác làm vì mình chứ không bao giờ muốn giúp đỡ ai.
 Bực tức, cáu gắt khi người khác không đồng quan điểm hay phản bác ý kiến của mình.
 Thường xuyên bắt nạt, xúi giục làm hại hoặc cô lập một ai đó mà mình ghét.
 Dung túng cho kẻ xấu làm những việc sai trái, bao che, không chịu tố giác, hoặc thậm chí là tiếp
tay cho họ làm việc xấu.
 Chỉ trích người khác mà không nói rõ lí do. Luôn trình bày ý kiến của mình và bắt người khác
nghe nhưng không nghe ý kiến của mọi người.
 Quay cóp, gian lận trong thi cử, không thực hiện đúng nội quy nhà trường.
 Đi hàng hai hàng ba không chấp hành luật an toàn giao thông.
 Không dám đưa ra ý kiến của bản thân mình.
 Không muốn mất lòng ai nên gió chiều nào che chiều ấy.
Xung quanh chúng ta có nhiều hành vi tôn trọng lẽ phải song cũng có nhiều hành vi không tôn
trọng lẽ phải, chúng ta cần phê phán hành vi thiếu tôn trọng lẽ phải, biết bày tỏ thái độ đồng tình,
ủng hộ và bảo vệ chân lý, lẽ phải.
4. Người biết tôn trọng lẽ phải là người như thế nào?
Người biết tôn trọng lẽ phải là người luôn tôn trọng lẽ phải, sự thật trong cuộc sống. Họ luôn công
nhận, ủng hộ, tuân theo và bảo vệ những điều đúng đắn.
Người biết tôn trọng lẽ phải biết điều chỉnh suy nghĩ, hành vi của mình theo chiều hướng tích cực.
Họ không chấp nhận và không làm những việc sai trái, dối lòng.
Người biết tôn trọng lẽ phải luôn quyết liệt bảo vệ lẽ phải, những điều đúng đắn và luôn chống lại,
lên án cái sai trái, cái xấu, cái ác, giúp xã hội phát triển ổn định và phồn vinh.
5. Tại sao chúng ta sống cần phải tôn trọng lẽ phải?
Ta có thể nhận thấy, tôn trọng lẽ phải có những ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với con người. Cụ thể:
 Con người luôn sống trong tập thể, cộng đồng, không một ai có thể sống một mình mà tạo nên
thế giới. Tôn trọng lẽ phải giúp con người cân bằng và bảo vệ các lợi ích của mình và cả người
khác. Tôn trọng lẽ phải giúp xã hội phát triển ổn định. Bởi một khi lẽ phải được tôn trọng, người
tốt được đền ơn xứng đáng, tội ác bị trừng trị, điều đó sẽ đem lại sự công bằng cho xã hội.
 Lẽ phải được tôn trọng sẽ củng cố niềm tin của con người vào cộng đồng, luật pháp, chính nghĩa
và lương tri. Tôn trọng lẽ phải giúp mọi người có cách cư xử phù hợp với văn hóa cộng đồng.
Tôn trọng lẽ phải làm lành mạnh các mối quan hệ xã hội, góp phần thúc đẩy xã hội ổn định và phát triển.
 Tôn trọng lẽ phải làm lành mạnh các mối quan hệ xã hội. Người biết tôn trọng lẽ phải luôn được
mọi người kính trọng, yêu thương, tin tưởng và giúp đỡ. Không những bản thân được nhận lấy
nhiều điều tốt đẹp mà còn trở thành tấm gương sáng để người khác học tập và noi gương theo.
Sống biết tôn trọng lẽ phải sẽ giúp tâm hồn chúng ta thanh thản hơn, vui vẻ, tìm thấy hạnh phúc
đích thực trong cuộc đời này. Nó giúp chúng ta thêm yêu và tin tưởng cuộc sống, xã hội này hơn.
 Tôn trọng lẽ phải góp phần thúc đẩy xã hội ổn định, phát triển và văn minh hơn. Tôn trọng lẽ
phải được biết đến là một phẩm chất, một đức tính vô cùng quý giá của mỗi người, lẽ phải về
bản chất chính là những chuẩn mực đúng đắn, khi mọi người ở trong xã hội luôn tôn trọng lẽ
phải thì điều này cũng sẽ góp phần làm cho xã hội của chúng ta ngày càng văn minh, phát triển hơn.
6. Chúng ta cần rèn luyện phẩm chất tôn trọng lẽ phải như thế nào?
Tôn trọng lẽ phải là biết chấp hành quy định nơi mình đang sống và làm việc. Tôn trọng lẽ phải là
quyết liệt, gay gắt phản đối, phê phán và lên án những việc làm sai trái.
Sống tôn trọng lẽ phải là luôn biết lắng nghe ý kiến của người khác. Bởi biết lắng nghe chúng ta
mới thực sự thấu hiểu sự việc, biết phân tích tính đúng đắn và hợp lí. Từ đó có những quyết định
đúng đắn. Biết thực hiện nội quy, quy định trường lớp một cách nghiêm khắc. Chấp hành những quy định pháp luật.
Giúp mọi người có cách ứng xử phù hợp, làm lành mạnh các mối quan hệ xã hội. Biết lắng nghe
ý kiến của người khác và tự sửa lỗi của chính bản thân mình. Thực hiện tốt các nội quy quy định
nơi ở, trường học và nơi làm việc. Sẵn sàng có ý kiến chỉnh sửa lỗi sai của người khác một cách tế nhị.
7. Học sinh phải rèn luyện thái độ tôn trọng lẽ phải như thế nào?
- Có thói quen tự kiểm tra hành vi của mình để rèn luyện bản thân trở thành người biết tôn trọng lẽ phải.
- Phân biệt được thế nào là hành vi tôn trọng lẽ phải và hành vi nào là không tôn trọng lẽ phải.
- Học tập, noi gương theo những người biết tôn trọng lé phải, phê phán những hành vi thiếu tôn trọng lẽ phải.
- Sống biết tôn trọng pháp luật. Lên án, tố cáo những việc làm sai trái, trái với đạo đức và pháp luật.
- Luôn sẵn sàng, tích cực rèn luyện đạo đức trong mọi trường hợp, không bị danh lợi cám dỗ.
- Không vi phạm quy chế thi, các luật lệ của trường lớp; đúng giờ, không quay cop khi kiểm tra, ...
8. Ý nghĩa của tôn trọng lẽ phải
Tôn trọng lẽ phải giúp mọi người có cách ứng xử phù hợp, làm lành mạnh các mối quan hệ. Một
người biết cách tôn trọng lẽ phải sẽ hiểu được cách đối nhân xử thế sao cho hài hòa nhất, họ sẽ dễ
dàng có được những mối quan hệ lành mạnh, được mọi người yêu thích và trân trọng.
Tôn trọng lẽ phải chính là để giúp xã hội và đất nước cũng như bản thân mỗi người đề cao nhân
nghĩa, tình người, tính thượng tôn của pháp luật cũng như bảo vệ cho sự tồn vong hay suy thịnh
của xã hội. Việc tôn trọng lẽ phải giúp con người có cách xử sự phù hợp, làm lành mạnh các mối
quan hệ xã hội, góp phần thúc đẩy xã hội ổn định và phát triển.
9. Một số câu ca dao, tục ngữ về tôn trọng lẽ phải
Từ xa xưa đã có rất nhiều câu ca dao, tục ngữ về tôn trọng lẽ phải. Nó luôn ẩn chứa những bài học
đầy ý nghĩa về cuộc sống. Việc đề cao và tôn trọng lẽ phải luôn được nhấn mạnh để hướng chúng
ta đến một cuộc sống tốt đẹp hơn. Dưới đây là những câu ca dao, tục ngữ về tôn trọng lẽ phải:
 Một câu nói ngay bằng ăn chay cả tháng.  Ăn ngay nói thẳng.
 Phải chẳng qua lẽ, khỏe chẳng qua phép.
 Khôn chẳng qua lẽ, khỏe chẳng qua lời.
 Sự thật che sự bóng.
 Vén mây mù mới thấy trời xanh.
 Ăn ngay nói thật mọi tật mọi lành.
 Ăn ngay ở thẳng, chẳng sợ mất lòng.
 Cây ngay không sợ chết đứng.
 Đường đi hay tới, nói dối hay cùng.