Top 10 shipping line p2 - Tài liệu tham khảo | Đại học Hoa Sen

Top 10 shipping line p2 - Tài liệu tham khảo | Đại học Hoa Sen và thông tin bổ ích giúp sinh viên tham khảo, ôn luyện và phục vụ nhu cầu học tập của mình cụ thể là có định hướng, ôn tập, nắm vững kiến thức môn học và làm bài tốt trong những bài kiểm tra, bài tiểu luận, bài tập kết thúc học phần, từ đó học tập tốt và có kết quả

 

Tp chí Khoa h c HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S 4 (2014) 12-20
12
 nh h ng ca các chính sách t i
s phát tri n c p h tr ô tô Vi t Nam a ngành công nghi
Nhâm Phong Tuân
*
, Tr n c Hi  p
ác
Trng i h c Kinh t , i hc Qu c gia Hà N i,
144 Xuân Thy, C u Gi y, Hà N i, Vi t Nam
Nhn ngày 03 tháng 11 n m 2014
   nh sa ngày 17 tháng 12 nm 2014; chp nhn ng y 25 ng 12 nm 2014
Tóm tt: Bài vi t t p trung phân tích s nh h ng c a các chính sách t i phát tri n ngành công 
nghip h tr ôc a Vi t Nam trong nh ng n m qua, nh nhóm chính sách thu hút u t n c  
ngoài, nhóm chính sách phát tri n các doanh nghi p m i, nhóm chính sách khu, c m công nghi p, !
nhóm chính sách h tr tài chính và thu t qu phân tích ch ra r ng ngành công nghi p h tr ô . K "
ã có nh ng b c phát tri n áng ghi nh n, song ch a t ng x ng v i ti m n ng phát tri n c a  ơ $
toàn ngành công nghi p ô tô. T ó, i vi t xu t m t s gi i pháp thúc y ngành ng % $ & '
nghip h tr phát tri n h n n a trong th i gian t i. ơ (
T khóa: Chính sách, ngành công nghi p h tr , ô tô, Vi t Nam.
1. Gi i thi u
*
K t khi Vi t Nam ti n hành i m i kinh % )
t n $ m 1986, n n kinh t ã s t ng tr ng 
và phát tri n v t b c. T ng s n ph m qu c n i  ) ' &
(GDP) thu nh p u ng  ( i tng tr ng cao.
Công n vi c làm m c s ng c a ng i dân (
c*ng c c i thi n rõ r t. Trong quá trình này,
Chính ph Vi t Nam ã a ra chi n l c công  
nghip hóa, hi n i hóa t n c n n m    
2020. óng góp quan tr ng vào s thành công
ca chi n l c này ph  i k n ngành công
nghip ô tô, mà c t lõi là ngành công nghi p h
tr ô tô n i a Vi& + t Nam.
Ngành công nghi p ô Vi t Nam chính
thc c hình thành k t khi xu t hi n 2 liên  %
doanh l,p ráp ô tô u tiên vào n m 1991. K t  %
_______
*
Tác gi liên h . T: 84-963680056
Email: tuannp@vnu.edu.vn
th i(i m ó n nay ã xu t hi n thêm nhi u  $
công ty l p ráp ô t i Vi t Nam. S l ng các , 
công ty ng u t vào ngành công nghi p  
ô tô t i Vi t Nam th i k lên t i 52 công ty. ( -
Sau ó, m t s công ty gi i th do ho t ng & &
không hi u qu , m t s công ty m & i xu t hi n
nên n th i m cu i n m 2010, ngành l p  ( i ,
ráp ô tô t i Vi t Nam ch còn 18 công ty.
i vi ngành công nghip h tr ô tô,
trc n m 2002, Vi t Nam ch a khái ni m
v$ ngành này. Ô s n xu t Vi t Nam, theo
quy nh, u l p ráp theo b linh ki n. Quy + $ , &
+  +nh v$ b& linh kin d a trên hàm l ng n&i a
trong s n ph m l p ráp cu i cùng d i m t ' ,  &
trong s các hình th c t ng d n v t l n i a $ . & +
m c u ãi: SKD, CKD1, CKD2, IKD. &
Tuy nhiên, không công ty nào áp ng yêu
cu l p ráp xe d, ng IKD, t l. n i a hóa c a ô & +
s n xu t t i Vi t Nam r t th p. T n % m 2002
 +n 2005, Chính ph bãi b/ các quy nh cho
N.P. Tuân, T. . Hi p / T p Khoa h c HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S 4 (2014) 12-20 
13
phép l p ráp xe d ng SKD VKD1, xe ô ,
sn xu t t i Vi t Nam theo 2 hình th c CKD và
IKD. T n m 2005, B Tài chính ban hành bi u % &
thu m i ng ngh a v i vi c các quy nh v 0 1 + $
t. l n i a c bãi b , ánh d u s ra i c a & +  / (
ngành công nghi p h tr ô tô.
Tuy nhiên, n nay công nghi p h tr cho 
ngành ô v n kém phát tri n c2 v s l ng, $ 
nng l c các công ty trong ngành, s l ng 
chng lo i ch t l ng s n ph m, c ng nh  ' *
kh n ng cung c p. Theo th ng g n ây, s
lng các nhà cung c p ch kho ng 60 công ty,
trong ó g n 30 công ty v n u t n c  
ngoài. Các công ty c a Vi t Nam s l ng 
nh/, v n các công ty c khí, s n xu t ch t ơ
d3o, nh a, trình công ngh còn kém, không &
kinh nghi m trong ngành ô tô. Các công ty
này h u h t ch a kh n ng cung c p m t s n  &
ph'm hoàn ch nh cho ngành l p ráp, ch y u ,
cung c p các bán linh ki n ho c nguyên li u 4
ph!c v! cho vi c s n xut linh kin, sn ph m '
không hàm l ng k thu t cao. Các công ty  5
l,p ráp c ng tham gia vào công nghi p h tr *
cho ngành ô tô. M t s công ty l p ráp ô t & ,
sn xu t linh ki n, chi ti t l p ráp. Các chi  ,
tit c s n xu t t o giá tr l n nh t các chi  +
tip d p ép dùng làm thân v ho c khung xe, / 4
m&t s công ty ã th t s n xu t khuôn
m2u. Ngoài vai trò tr c ti p s n xu t, các công
ty l p ráp tham gia vào vi c phát tri n h th ng ,
các nhà cung c p. Toyota Vi t Nam công ty
d2n u t i Vi t Nam v s n xu t ô phát  $
trin công nghi p h tr .
Nh v y, n ng l c s n xu t c a ngành công
nghip h tr ô Vi t Nam còn th p, th hi n
qua ba y u t chính v n, công ngh kinh
nghim, d n n s y u kém v ch t l ng s n 2  $ 
ph'm, giá ti n giao hàng. H n n a, Vi & ơ t
Nam ch a có y c s h t ng c n thi t   ơ 
phát tri n công nghi p h tr ô tô, u này gây i$
tr ng i l n cho các nhà s n xu t s n ph m h '
tr toàn c u mu n u t ho c liên k  4 t u t .
Ngoài ra, công nghi p h tr ô tô Vi t Nam còn
g4p m t s b t l i khác nh tình tr ng thi u &
nguyên li u, công ngh u kém phát khuôn m2
trin, thi u h th ng thông tin h tr vi c tìm
kim, h p tác và phát tri n s n ph 'm [1].
Chính ph ã a ra nhi u chính sách, bi n  $
pháp  xây d ng và phát tri n ngành ô Vi t
Nam c ng nh công nghi p h tr cho ngành ô *
tô. Nói cách khác, nh ng thành t u c ng nh *
hn ch c a ngành công nghi p h tr ô tô Vi t
Nam hi n nay ch u nh h ng khá l n t các +  %
chính sách c a Chính ph . Nghiên c u này s 6
xem xét các chính sách v ngành công nghi p $
h tr ô s nh h ng c  a chúng i v i 
ngành, t ó a ra m t s xu t v chính %  & $ $
sách nh m phát tri n v ch t ngành công nghi p " $
h tr ô tô c a Vi t Nam.
2. Tng quan v nnh công nghip h tr ô tô
Có khá nhi u khái ni m v “công nghi p h $ $
tr c s d ng r ng rãi nhi u qu c gia,  ! & $
4c bi t các n c ông Á, d , các khái  !
nim c a Junichi Mori (2005) [2], Kenichi
Ohno (2005) [3], Nguy n Th Xuân Th y 7 +
(2006) [4], Ratana (1999) [5]… T u trung,
th t ng k t các quan ) im khác nhau v công $
nghip h tr theo mô hình Hình 1.
Trong b n Quy ho ch t ng th phát tri n )
các ngành công nghi p h tr n 2010, t m 
nhìn 2020, B& Công Th ng Vi t Nam phân ơ
chia ngành công nghi p h tr thành 2 thành
phn chính: (i) Ph n c ng là các c s s n xu t ơ
nguyên v t li u các linh ki n l p ráp; (ii) ,
Phn m m bao g m các b ph n thi t k s n $ 0 &
ph'm, mua s m, h th ng d ch v công nghi p , + !
và marketing.
N.P. Tuân, T. . Hi p / T p Khoa h c HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S 4 (2014) 12-20 
14
d
Hình 1: Các ph m vi c a công nghi p h tr .
Ngun: Di n àn Phát tri n Vi t Nam, 20077
Theo Ngh nh c a Chính ph v phát tri n + + $
công nghi p h tr , khái ni m này c hi u là 
“Các ngành công nghi p s n xu t t nguyên v t %
liu n gia công ch t o các s n ph m, ph  ' !
tùng, linh ki n, ph ki n, bán thành ph m… ! ' 
cung cp cho ngành công nghip l,p ráp các thành
ph'm cui cùng t liu, công c! s n xu t ho4c
sn ph'm tiêu dùng”. Nh vy, th thy Ngh +
+nh này ch t p trung vào ph n c ng c a công
nghip h tr theo quan im ca Quy hoch.
T% các c sơ nêu trên, bài vi t này c$ p
n khái ni m công nghi p h tr v i ngh1a
tp h p các ngành công nghi p s n xu t máy
móc, thi t b +, nguyên v t li u linh ph! ki n
ph!c v cho các ngành công nghi p s n xu t !
thành ph m. C th , các s n ph m công nghi p ' ! '
h tr ô tô, g 0m: ng c ô tô; khung, g m; b & ơ &
truy$n ng; v ; nhíp, gi m ch n; chi ti t nh a; & /
thit b n i th t ô ; kính; thi t b n; + & + i
phanh; thi t b làm mát; h th ng phanh; h +
thng cung c p nhn li u; h th ng lái; thi t
b+ ánh l a (bugi).
3. Các chính ch và s nh h ng t i ư
phát tri n ngành công nghi p h tr ô tô
ti Vi t Nam
3.1. Nhóm chính sách thu hút u t n c  
ngoài vào ngành công nghip h tr Vi t Nam
 i vi Vi t Nam nói riêng các n c
ang phát tri n nói chung, vi c thu hút v n u
t n c ngoài phát tri n công nghi p h tr  
m t trong nh ng chính sách t i quan tr ng. &
Các chính sách thu hút t p trung ch y u các
hot ng qu ng bá, xúc ti n u t t i các u & 
!ãi c th cho u t s n xu t linh ki n trong
ngành l p ráp ô tô. ,
Tuy nhiên, chính sách thu hút  u t n c
ngoài Vi t Nam i v i ngành công nghi p
h tr còn t n t i m 0 & t s v ng m c nh sau: ,
Th nht, v l nh v c u ãi u t : Lu t $ 1 
 +u t cha quy nh công nghip h tr nói
chung hay công nghi p h tr cho ngành ô
N.P. Tuân, T. . Hi p / T p Khoa h c HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S 4 (2014) 12-20 
15
nói riêng thu c l nh v c khuy n khích u t . & 1 
i$u này không t o c s c thu hút các nhà 
 u t tham gia vào l1nh vc này. thc hin
khuyn khích u t , c n ph i s u ch nh  i$
ho4c b sung l nh v c này vào danh m c ) 1 !
khuyn khích u t . 
Th hai, trong tr ng h p c b sung (  )
l1nh v c u ãi u t thì các hình th c u ãi 
c*ng b c l m t s b& & & t c p. ó các quy nh +
u ãi u t a ra m c u ãi chung cho tt
c các d án thu c l nh v c u ãi. Công & 1
nghip h tr ô tô bao g m r t nhi u công n, 0 $ o
òi h/i s 5a dng v$ công ngh k thut,
vic quy nh chung nh v y không khuy n +
khích u t vào công  on k thu t cao 5
ho4c l nh v c em l i l i th cho Vi t Nam mà 1
ch khuy n khích xu h ng u t h ng u    
ãi. Thêm n a, trong giai o n u phát tri n,
 ! kh,c ph c tình trng thiu vn, cn ph i
khuyn khích các d án quy v n l n vào
công nghi p h tr ô tô. Nh ng u ãi chung
không xét n quy v v n không t o  $ &ng
lc cho các nhà u t ti n hành u t l n.
Các chính sách thu hút u t n c ngoài  
ca Vi t Nam i v i công nghi p h tr ô 
hin nay còn r t s sài, ch a th hi n c s ơ 
quyt tâm phát tri n ngành công nghi p h tr ô
tô, c ng nh ch a th công c h u hi u * !
khuyn khích s phát tri n c a ngành [1].
3.2. Nhóm chính sách phát tri n các doanh
nghip mi (doanh nghip nh và v a)
Ngh+ +nh s 56/2009/N -CP v tr giúp $
phát tri n doanh nghi p nh v / %a ban hành
ngày 30/06/2009 nêu các u kho n v tr i$ $
giúp tài chính
1
; u ãi s d ng m ! 4 "t b ng s n
xut, qu t xây d ng khu, c m công 5  !
nghip cho các doanh nghi p nh v a d i xa / % (
n&i thành, n&i th ; h ng d n h tr v i +  2 $ )
mi, nâng cao n ng l c công ngh , trình k & 5
thut; +nh h ng h tr c ti n m r ng  &
_______
1
http://www.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/hethon
gvanban?class_id=1&mode=detail&document_id=88612
th+ tr ng; tr giúp phát tri n ngu n nhân l c ( 0
theo k ho ch phân b ngân sách hàng n ng c a )
các B&, ngành, a ph ng. Tuy nhiên, Ngh + ơ +
+  nh h ng n m4t b"ng chung các doanh
nghip nh v a, tác ng c a n / % & 
ngành công nghi p h tr không áng k ,
không rõ ràng.
Ngày 17/10/2012, Th t ng Chính ph 
ban hành Quy t nh s -TTg phê + 1556/Q
duyt án “Tr giúp phát tri n doanh nghi p $
nh/ v% a trong l1nh v c công ngh h tr
2
.
$ $  án cp n các nhóm gi i pháp v chính $
sách quy ho ch khu v c phát tri n t p trung, th
ch hóa các ngành theo t ng phân c p, h th ng %
phân lo i th ng chung c a T ng c c Th ng ) !
kê, u ãi khuy n khích theo Quy t nh s 8 +
12/2011/Q-TTg ngày 24/02/2011 c a Th
tng Chính ph v chính sách phát tri n m t $ &
s ngành công nghi p h tr ; Quy t nh s +
1483/Q-TTg ngày 26/8/2011 c a Th t ng 
Chính ph v Danh m c s n ph m công nghi p $ ! '
h tr u tiên phát tri n các v n b n pháp
lut liên quan, trong ó c bi t quan tâm n 4 
vic u ãi, khuy n khích các d án s n xu t
sn ph m công nghi p h tr . Tuy nhiên, án ' $
này không ch ra ti n trình u ãi, u tiên
cho t ng nhóm ngành, t ng ti u ng% % ch.
V$ phía y ban Nhân dân c p t nh và thành 9
ph, y ban Nhân dân Thành ph N i c ng 9 & *
i  u trong vic ban hành K hoch s
131/KH-UBND v tr giúp phát tri n doanh $
nghip nh v a trong l nh v c công nghi p / % 1
h tr trên a bàn Thành ph + Hà N i giai & on
2013-2020
3
. B n k ho ch a ra nh h  + ng
phát tri p nh và v a t p trung t i n doanh nghi / %
m&t s a bàn theo quy ho ch, c th t i a + ! +
bàn Thành ph N i theo các khuy & n khích
_______
2
http://vanban.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/h
ethongvanban?class_id=2&_page=1&mode=detail&docu
ment_id=164109
3
http://thuvienphapluat.vn/archive/Ke-hoach-131-KH-
UBND-nam-2013-tro-giup-phat-trien-doanh-nghiep-cong-
nghiep-Ha-Noi-2013-2020-vb204530.aspx
N.P. Tuân, T. . Hi p / T p Khoa h c HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S 4 (2014) 12-20 
16
v$ c khí ch t o, thi t b n, máy móc s n ơ + i
xut và dây chuy n l p ráp theo công ngh m i. $ ,
Bn k hoch $ ra m!c tiêu phát trin n 2020
y dng Hà N&i tr thành trung tâm công ngh
cao c a c n c, m b o ngu 0n nhân lc có tay
ngh$, k5 thut nh"m áp ng các òi h /i c a
ngành ng nghip h tr nói chung ng
nghip h tr ô tô nói riêng, ci tin nng sut, c,t
gim chi phí, l& trình tng t. l n&i +a hóa.
3.3. Nhóm chính sách khu, c m công nghi p
Vic phát tri n công nghi p h tr theo khu,
c!m công nghi p m t trong nh ng y & u t c ơ
bn phát tri n ngành trong dài h n. Tính n  
nm 2013, Chính ph ã ban hành hàng lo t k
hoch tr giúp phát tri n công nghi p h tr
trên a bàn Thành ph Hà N i, H i Phòng, t nh + &
V1nh Phúc, t +nh Bà R a - V ng Tàu. *
Ngày 30/03/2012, y ban Nhân dân Thành 9
ph N i ban hành Quy t nh s 1337/Q -& +
UBND v vi c phê duy t chi ti t khu công $
nghip h tr nam Hà N i giai n 1, a m & o + i
i Xuyên - huy n Phú Xuyên - Thành ph 
N i&
4
. Tuy nhiên, v n b n này ch y u ch
quy ho ch di n tích t s d ng theo t ng phân  ! %
khu ch c n ng ch không quy ho ch t theo 
t%ng ngành công nghi p h tr .
Quyt nh s 1588/Q -UBND n m 2013 +
phê duyt Quy ho ch phát tri n công nghi p h
tr t nh V nh Phúc n n m 2020, nh h ng 1  + 
n nm 2030
5
. M!c tiêu phát tri n c a khu v c
y n n m 2020 chú tr ng tng nh hi n i,
cung cp và sn xut ph n l n linh ki n ph ! tùng,
d+ch v! b o trì, b o d :ng cho các ngành ng
nghip trên +a bàn t nh. n nm 2030, công
_______
4
http://thuvienphapluat.vn/archive/Quyet-dinh-1337-QD-
UBND-quy-hoach-chi-tiet-khu-cong-nghiep-ho-tro-Nam-
Ha-Noi-vb163975.aspx
5
http:/www.vinhphuc.gov.vn/ct/cms/Convert/quyhoach/C
ongNghiepThuongMai/Lists/cnhotro/View_Detail.aspx?It
emID=1
nghip h tr tnh s6 tham gia chui cung ng
toàn cu c a các t p oàn a qu c gia (MNCs).
Quyt nh s 1520/Q -UBND n m 2012 +
v$ Ch ng trình phát tri n ngành công nghi p ơ
h tr trên a bàn t nh R a - V + + *ng Tàu giai
o n 2013-2015 và Quy t +nh s 06/2012/Q-
UBND phê duy t Quy ho ch phát tri n công
nghip h tr t nh Bà R a - V ng Tàu giai n + * o
2011-2020, xét m 2025 do n n 9y ban Nhân
dân t nh R a - V ng Tàu ban hành c p + * $
  n t) ch c oàn Xúc tin u t, phát tri n h
thng doanh nghip n i a, ào t o ngu& + 0n nhân
lc phân b ngân sách cho t ng h ng m) % !c,
d ki n th i gian th c hi n trách nhi m c ( a
các cơ quan ch o r t c th . Ch  ! ơng trình
này kêu g i u t vào công nghi p h tr c a 
doanh nghip nh/ ! v% a, s d ng ngân sách
 u t c a Nht Bàn, Hàn Quc, ài Loan,
Thái Lan, Malaysia Indonesia. Ti p ó,
Quyt nh s 06/2012/Q -UBND v vi c phê + $
duyt quy ho ch phát tri n công nghi p h tr
tnh R+a - V ng Tàu giai * on 2011-2020,
xét n n m 2025 m i nh h ng phát tri n + 
quy u tiên m t s l nh v c liên quan n +nh & 1 
công nghi p h tr ô g m: Công nghi p h 0
tr c khí ch t o s n ph m tiêu dùng cho tô tô; ơ '
công nghi p h tr hóa ch t, trong ó nh a
và nh a cao su cho s n ph m ô tô. '
3.4. Nhóm chính sách h tr tài chính và thu
Lut Thu tiêu th c bit
Theo Lut Thu tiêu th c bi t ban hành ! 4
hi u l c ngày 20/05/1998, xe ô con
di 24 ch ng0i n m trong danh m" !c hàng hóa
ch+u thu tiêu th c bi t v i thu su t t 100- ! 4 %
30%. V i lu t này, Chính ph ã bo h& ngành
sn xut ô trong nc m&t cách mnh m6,
ng vi các chính ch u ãi v $ thu doanh
nghip cho c doanh nghi p m i thành lp và
c doanh nghip vn u t nc ngoài thì
ây là th(i im rt thun li c doanh nghi p
N.P. Tuân, T. . Hi p / T p Khoa h c HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S 4 (2014) 12-20 
17
sn xut ô u t , phát tri n th c nh
tranh vi các sn ph'm ô ng loi nhp kh'u
vào th+ tr(ng Vit Nam trongng th(i im.
Sau 6 nm thi hành, n n m 2004, Quc
h&i ban hành Lu t s a i, b ) ) sung m&t s i$u
ca Lu t Thu tiêu th c bi t hi u l c t ! 4 %
ngày 17/06/2003 cho các lo i xe d  i 24 ch
ng0i gi m su t t 85-25% (so v i lu t n m %
1998 100-30%). T i u 16 c a lu t này, i$
các doanh nghi p s n xu t ô trong n c v n  2
 4 c xét gim mc thu sut tiêu th! c bi t
theo l trình: n m 2004 gi m 70%, n& m 2005
gim 50%, n m 2006 gi m 30%, n m 2007 n p &
úng thu su t theo quy nh. Nh v y, các +
doanh nghip s n xu t linh ph ki n, l p ráp ô ! ,
có 3 n m chu n b cho vi c t ng thu tiêu  ' +
th! 4c bi t n n m 2007, khi Vi t Nam gia  
nhp WTO thì ngang b ng v i thu su t tiêu "
th! 4c bi t cho ô nh p kh u nguyên chi c. '
Vi lu t này, các lo i xe nh p kh u c gi m ' 
thu tiêu th c bi t trong khi các lo i xe ô ! 4
sn xu t trong n c l i ch u thu thu nh p c  + 4
bit t ng lên. Rõ ràng lu t này ã nh h ng r t 
ln n công nghi p s n xu t ô tô trong n c và  
công nghi p h tr ô tô, trong b i c nh s n xu t
ô công nghi p h tr còn r t non y u.
Công tác thúc y n i a hóa gi m giá ' & + 
thành c th c hi n trong giai n này h u  o
nh không áng k .
Tip ó, Qu c h i khóa XII, k h p th t & -
thông qua Lu t Thu tiêu th c bi t ngày ! 4
14/11/2008. Theo lu t này, các lo i xe d i 24 
ch $u gi m thu tiêu th c bi t còn t 60- ! 4 %
10% cho t t c các lo i xe nh p kh u hay s n '
xut trong n c. 
Lut Thu giá tr gia t ng
Theo Lu t Thu giá tr gia t ng ban hành +
ngày 10/05/1997, ô m t hàng ã ch u thu 4 +
tiêu th c bi t nên không ph i n p thu giá tr ! 4 & +
gia t ng khâu này (s n xu t và nh p kh u). '
Lut Thu giá tr gia t ng ban hành ngày +
3/6/2008 quy +nh ô m t hàng ch u thu 4 +
giá tr gia t ng (VAT) 10%. Nh v y, ô tô ã +
ch+u thu tiêu th c bi t l i ch u thêm thu ! 4 +
VAT 10%. ây là m t d ng thu ch ng thu , & 0
không ch nh h ng n các doanh nghi p s n  
xut linh ph ki n, l p ráp ô trong n c ! , 
còn nh h ng n các doanh nghi p nh p kh u   '
ô c a Vi t Nam. T ó, giá xe ô t i th % +
tr(ng trong n c c ng b nh h ng, khi n  * + 
sc mua th tr ng b s t gi m. Riêng i v i + ( + ! 
các doanh nghi p s n xu t linh ph ki n, l p ! ,
ráp ô tô, Lu t Thu giá tr gia t ng và Lu t Thu +
tiêu th! 4c bi t n m 2004 cùng lúc khi n cho
mc ch u thu cho các dòng xe d i 24 ch + 
tng v t, kéo theo giá xe ô tô l p ráp trong n c , 
c*ng t ng m nh.
Thu nh p kh u ô nguyên chi c t n m ' %
2001 n 2010 t ng gi m liên t c, tuy nhiên !
 n n m 2010 bi u thu d n gim theo l& trình
  n nm 2018 xóa b/ hoàn toàn thu nhp
kh'u ô nguyên chi c. Trong 2 kho ng th i (
gian khá dài t ng thu su t % 1991-2005 áp d!
nhp kh u ô tô nguyên chi c 100%, n nh ng ' 
nm 2005 thu gi m nh ng v n m 2 c cao.
Nh i v y, Chính ph ã t o $u ki n thu n l i
cho các doanh nghi p s n xu t linh ph ki n, !
l,p ráp ô phát tri n th m r ng s n  &
xut u t dây chuy n trang thi t b . Tuy  $ +
nhiên, h u h t các doanh nghi p s n xu t linh
ph! ki n l p ráp ô ã không t n d ng , !
 ( c li th trong các th i im ó u t  
sn xu t, t ng t l n i a hóa do nhi u nguyên . & + $
nhân khách quan ch quan. Các doanh
nghip liên doanh c ng không th c hi n c * 
cam k t v c c u n i a hóa nh ã cam k t. $ ơ & +
Nhìn chung, ngành công nghi p ô tô công
nghip h tr ô trong n c ã không t n 
d!ng c s thay i bi u thu nh p kh u ô  ) '
nguyên chi c trong th (i gian ó.
Thu nh p kh u linh ki n
T% n nh p kh u linh m 1991-2001, thu '
kin b CKD, IKD luôn m c th p t 3-25%. & %
ây là giai on Nhà n c có nh ng chính sách
N.P. Tuân, T. . Hi p / T p Khoa h c HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S 4 (2014) 12-20 
18
bo h& m nh cho ngành s n xu t, l p ráp ô ,
mi hình thành. V i các chính sách thu này,
các doanh nghi p s n xu t, l,p ráp ô nhp
kh'u toàn b các b linh ki n, ph tùng ô tô v i & & !
thu su t th p h n nhi u so v i nh p kh u xe ơ $ '
nguyên chi c (100-60%). Vi c s n xu t xe ch
là công n l p ráp toàn b các b linh ki n ã o , & &
nhp kh u. Nh v y, Chính ph ã giúp các '
doanh nghip s n xu t linh ph ki n l p ráp ! ,
ô tô ho t ng có lãi nhanh th tái u t , &  
tip thu các công ngh s n xu t hi n i c a các 
hãng s n xu t ô tô n c ngoài liên doanh và m 
r&ng s n xu t.
Quyt nh s 57/2005/Q -BTC c a B + &
Tài chính s a i thu su t thu nh p kh u u ) '
ãi i vi các m4t hàng linh ki n, ph tùng ô !
theo h ng gi m t các m c 30%, 20%  %
xung còn 5%. Quy t nh có hi u l c t ngày + %
1/1/2006 và n ngày 1/1/2007 bãi b thu su t  /
b& linh ki n nh p kh u CKD IKD. Quy t '
+ !nh này tác d ng khi n các doanh nghi p
sn xu t linh ph ki n, l ! ,p ráp ch nh p kh u '
các linh ki n r i các b linh ki n ch a s n ( &
xut c trong n c, lo i b d n vi c nh p   /
kh'u các b linh ki n ã l p ráp. & ,
Nm 2008, thu nh p kh u linh ki n ô '
liên t c thay i theo chi u h ng t ng. Ngày ! ) $ 
13/5/2008, B Tài chính ban hành Quy t nh & +
s 25/2008/Q -BTC t ng thu nh p kh u m t ' &
s linh ki n, ph tùng ô thêm 5-10%. n ! 
ngày 12/6/2008, B Tài chính ti p t c ban hành & !
Quyt nh s 37/2008/Q -BTC t ng thu su t +
nhp kh u b ph n xe ch' & ng i tr( % loi trên 10
ch ng i ng lo t lên 15%, thay cho các m c 0 0
3-5-10%.
 &n ngày 27/2/2009, B Tài chính ban
hành Thông t s 38/2009/TT-BTC v vi c $
i$ 'u chnh mc thu su t thu nh p kh u u ãi
 i vi linh ki n, ph! tùng ô mc thu su t
nhp kh u u ãi i v i ng c , h p s , b ly '  & ơ & &
hp b ph n… xu ng m c th p h n m c & ơ
trc ó. ây l n i$u chnh gi m thu u 
tiên trong n m 2009 sau ng lo t quy t nh +
tng thu trong n i v i các lo i linh m 2008 
kin này. Quy t nh này c a B Tài chính + &
nh"m tháo g khó kh n cho các doanh nghi p :
sn xu t linh ph ki n l p ráp ô trong ! ,
hoàn c nh kinh t khó kh n.
Nh v y, thu nh p kh u linh ki n thay i ' )
liên t c, thi u m t l trình thay i ràng ã ! & & )
gây khó kh n không nh cho các nhà s n xu t /
linh ph! ki n l p ráp ô trong vi c u t , 
dài h n xây d ng k ho ch chi n l c phát 
trin cho t ch c. )
4. Các xu t chính sách phát tri n ngành 
công nghi p h tr ô tô Vi t Nam
Các gi i pháp phát tri n th tr ng ô 
ni a 
Th nht, c i thi n c s h t ng giao ơ
thông. Vi c c i thi n c s h t ng bao g m ơ 0
vic m r ng h th ng ng giao thông, xây & (
dng các im xe, quy ho ch l i h th ng
giao thông, c bi t các thành ph l n. 4
Th hai, chính sách nh t quán, ràng
 (i vi th+ tr ng ô tô. nhi$u cơ quan nhà
nc cùng tham gia ho ch nh chính sách cho +
ngành ô Vi t Nam, tuy nhiên các c quan ơ
này ôi khi thi u th ng nh t v ph ng h ng $ ơ 
phát tri n. C n m t c quan th ng nh t & ơ 
phát tri n ngành ô tô.
Th ba, u ch nh các chính sách v thu i$ $
phí giúp các doanh nghi p gi m chi phí, 
nh( v y th gi m giá xe ng i dân (
nhi$u c hơ &i s h u ô tô. Song song v i chính
sách m r ng phát tri n, c n các chính sách &
bo v th tr ng tr c s phát tri n nhanh + ( 
chóng c a xe nh p kh u. '
N.P. Tuân, T. . Hi p / T p Khoa h c HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S 4 (2014) 12-20 
19
Th t, c n xây d ng h tr thành l p
các trung tâm ti p th , qu ng s n ph m công + '
nghip h tr ô tô. Các trung tâm này s t p 6
hp gi i thi u các s n ph m công nghi p h '
tr cho các công ty l p ráp. ây c ng n i , * ơ
cung c p các thông tin chi ti t v n ng l c, trình $
&, kh nng áp ng c a các nhà cung c p, qua
ó các công ty l,p ráp trong n 4c, ho c các
công ty s n xu t linh ki n hàng u th tìm 
kim i tác u t s n xu t, phát tri n s n   
ph'm t i Vi t Nam.
Các gi i pháp phát tri n sn ph m linh
ph ki n
Th nht, khuyn khích các công ty n c 
ngoài u t sn xu 't các s n ph m hàm
lng công ngh cao t i Vi t Nam. Bên c nh
!ó, h tr vic nghiên cu ng d ng s 'n ph m,
thành l p các trung tâm nghiên c u ng d ng !
sn ph m công nghi p h tr ô tô. '
Th hai, xây d ng h th ng các tiêu chu n '
cht l ng s n ph m theo tiêu chu n qu c t  ' '
làm c n c cho vi c phát tri n s n ph m. Vi c '
này giúp ng n ch n nguy c xu t hi n các s n 4 ơ
ph'm kém ch t l ng nh h ng t i s phát  
trin c a công nghi p h tr , ti n t i phát tri n
nh ng s n ph m t ch t l ng xu '    t kh'u.
Các gi i pháp thu hút u t , công ngh 
Th nh t, thành l p các khu, c m công !
nghip s n xu t linh ki n ô tô, phát tri n doanh
nghip nh v a tham gia s n xu t các s n / %
ph'm h tr ho c cung c p nguyên ph li u 4 ! 
sn xu t linh ph ki n. Các công ty l p ráp ô tô ! ,
Vit Nam th ng t p trung ngo i vi Thành (
ph N i ho c Thành ph H Chí Minh, các & 4 0
c!m công nghi p h tr ô c ng nên c * 
thành l p g n các a m này, làm c s hình + i ơ
thành t h p ô tô. Theo ó, các công ty l p ráp ) ,
trung tâm, xung quanh các công ty cung
cp sn ph'm công nghi p h tr .
Th hai, ban hành các chính sách khuyn
khích u t vào ngành công nghi p h tr ô tô. 
 kh,c ph!c tình tr ng thi u v n u t , Chính 
ph th t o u ki n cho các doanh nghi p i$
tip c n v i ngu n v n vay u ãi cho u t 0 
phát tri n.
Th ba, phát tri n ngu n nhân l c ch t 0
lng cao cho công nghi p h tr ô tô. th c 
hin u này, c n m r ng các c s d y ngh i$ & ơ $
cơ khí ô tô hin và nâng cp ch t l ng ào 
to ngh . Vi c nâng c p th c ti n hành $ 
b"ng s liên k $t gi a các cơ s d y ngh vi
các công ty trong ngành công nghi p h tr .
Cn có chính sách khuy n khích s h p tác này
c*ng nh khuy n khích các công ty t phát
trin các ch ng trình ào t o nâng cao ch t ơ
lng i ng lao & * &ng.
Tài li u tham kh o
[1] Hoàng V n Châu, Chính sách phát tri n công
nghip h tr c a Vi t Nam, NXB. Thông tin
và Truy n thông, Hà N i, 2010. $ &
[2] Mori, J., “Development of Supporting Industries
for Vietnam’s Industrialization: Increasing
Positive Vertical Externalities through
Collaborative Training”, Unpublished Master of
Arts in Law and Diplomacy Thesis, The Fletcher
School, Tufts University, USA, 2005.
[3] Ohno, K, “Supporting Industries in Vietnam
from the Perspective of Japanese
Manufacturing Firms”, in K. Ohno (Ed.),
Building Supporting Industries in Vietnam,
Vol. 1 (2006), 1-26.
[4] Nguy 7n Th Xuân Th y, “Supporting +
Industries: A Review of Concepts and
Development”, in K. Ohno (Ed.), Building
Supporting Industries in Vietnam, Vol. 1
(2006), 27-50.
[5] Ratana, “Role of Small and Medium Supporting
Industries in Japan and Thailand”, 2009,
Retrieved 13rd January, 2010, from
hhtp://www.ide.go.jp/English/Publish/Downloa
d/Apec/12.html.
N.P. Tuân, T. . Hi p / T p Khoa h c HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S 4 (2014) 12-20 
20
Influences of Policies on the Development of
Vietnam’s Automobile Supporting Industry
Nhâm Phong Tuân, Tr  n c Hi p
ác
VNU University of Economics and Business,
144 Xuân y Str., Cu Gi y Dist., Hanoi, Vietnam
Abstract: This paper analyzes the impacts of policies on the development of the automobile
supporting industry in Vietnam over the past year. The paper also suggests policy solutions to boost
the development of the supporting industry such as policies for foreign investment attraction, SME
development, industrial clusters, financial support and tax, and technology. It can be seen that the
automobile supporting industry has gained significant achievements but has not supported the
automobile industry fully. This paper suggests several solutions to further accelerate the development
of the automobile supporting industry in coming years.
Keywords: Policies, supporting industry (s), automobile, Vietnam.
| 1/9

Preview text:

Tp chí Khoa hc HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, Tp 30, S 4 (2014) 12-20  
nh h ng ca các chính sách ti
s phát trin ca ngành công nghip h t  r ô tô Vit Nam ác
Nhâm Phong Tuân*, Trn c Hip
Trng i hc Kinh t, i hc Quc gia Hà Ni,
144 Xuân Thy, Cu Giy, Hà Ni, Vit Nam
Nhn ngày 03 tháng 11 nm 2014
nh sa ngày 17 tháng 12 nm 2014; chp nhn ng y 25 ng 12 nm 2014
Tóm tt: Bài vit tp trung phân tích s nh hng ca các chính sách ti phát trin ngành công
nghip h tr ô tô ca Vit Nam trong nh ng nm qua, nh nhóm chính sách thu hút u t nc
ngoài, nhóm chính sách phát trin các doanh nghip mi, nhóm chính sách khu, c!m công nghip,
nhóm chính sách h tr tài chính và thu. Kt qu phân tích ch ra r"ng ngành công nghip h tr ô
tô ã có nh ng bc phát trin áng ghi nhn, song cha tơng xng vi ti$m nng phát trin ca
toàn ngành công nghip ô tô. T% ó, bài vit $ xut m&t s gii pháp thúc 'y ngành công
nghip h tr phát trin hơn n a trong th(i gian ti.
T khóa: Chính sách, ngành công nghip h tr, ô tô, Vit Nam.
1. Gii thiu *
th(i im ó n nay ã xut hin thêm nhi$u
công ty l,p ráp ô tô ti Vit Nam. S lng các
K t% khi Vit Nam tin hành )i mi kinh
công ty ng ký u t vào ngành công nghip
t nm 1986, n$n kinh t ã có s tng trng
ô tô ti Vit Nam có th(i k- lên ti 52 công ty.
và phát trin vt bc. T)ng sn ph'm quc n&i
Sau ó, m&t s công ty gii th do hot &ng
(GDP) và thu nhp u ng(i tng trng cao.
không hiu qu, m&t s công ty mi xut hin
Công n vic làm và mc sng ca ng(i dân
nên n th(i im cui nm 2010, ngành l,p
c*ng c ci thin rõ rt. Trong quá trình này,
ráp ô tô ti Vit Nam ch còn 18 công ty.
Chính ph Vit Nam ã a ra chin lc công
i vi ngành công nghip h tr ô tô,
nghip hóa, hin i hóa t nc n nm
trc nm 2002, Vit Nam cha có khái nim
2020. óng góp quan trng vào s thành công
v$ ngành này. Ô tô sn xut  Vit Nam, theo
ca chin lc này phi k n ngành công
quy +nh, $u l,p ráp theo b& linh kin. Quy
nghip ô tô, mà ct lõi là ngành công nghip h
+nh v$ b& linh kin da trên hàm lng n&i +a
tr ô tô n&i +a Vit Nam.
trong sn ph'm l,p ráp cui cùng di m&t
Ngành công nghip ô tô Vit Nam chính
trong s các hình thc tng dn v$ t. l n&i +a
thc c hình thành k t% khi xut hin 2 liên
và mc & u ãi: SKD, CKD1, CKD2, IKD.
doanh l,p ráp ô tô u tiên vào nm 1991. K t%
Tuy nhiên, không có công ty nào áp ng yêu
cu l,p ráp xe dng IKD, t. l n&i +a hóa ca ô _______
tô sn xut ti Vit Nam rt thp. T% nm 2002
* Tác gi liên h. T: 84-963680056
n 2005, Chính ph bãi b/ các quy +nh cho Email: tuannp@vnu.edu.vn 12
N.P. Tuân, T.. Hip / Tp Khoa hc HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S   4 (2014) 12-20 13
phép l,p ráp xe dng SKD và VKD1, xe ô tô
tr ngi ln cho các nhà sn xut sn ph'm h
sn xut ti Vit Nam theo 2 hình thc CKD và
tr toàn cu mun u t ho4c liên kt u t.
IKD. T% nm 2005, B& Tài chính ban hành biu
Ngoài ra, công nghip h tr ô tô Vit Nam còn
thu mi 0ng ngh1a vi vic các quy +nh v$
g4p m&t s bt li khác nh tình trng thiu
t. l n&i +a c bãi b/, ánh du s ra (i ca
ngành công nghip h tr ô tô.
nguyên liu, công ngh khuôn m2u kém phát
trin, thiu h thng thông tin h tr vic tìm
Tuy nhiên, n nay công nghip h tr cho
kim, hp tác và phát trin sn ph'm [1].
ngành ô tô v2n kém phát trin c v$ s lng,
nng lc các công ty trong ngành, s lng
Chính ph ã a ra nhi$u chính sách, bin
chng loi và cht lng sn ph'm, c*ng nh
pháp  xây dng và phát trin ngành ô tô Vit
kh nng cung cp. Theo thng kê gn ây, s
Nam c*ng nh công nghip h tr cho ngành ô
lng các nhà cung cp ch khong 60 công ty,
tô. Nói cách khác, nh ng thành tu c*ng nh
trong ó gn 30 công ty có vn u t nc
hn ch ca ngành công nghip h tr ô tô Vit
ngoài. Các công ty ca Vit Nam có s lng
Nam hin nay ch+u nh hng khá ln t% các
nh/, vn là các công ty cơ khí, sn xut cht
chính sách ca Chính ph. Nghiên cu này s6
d3o, nha, trình & công ngh còn kém, không
xem xét các chính sách v$ ngành công nghip
có kinh nghim trong ngành ô tô. Các công ty
h tr ô tô và s nh hng ca chúng i vi
này hu ht cha  kh nng cung cp m&t sn
ngành, t% ó a ra m&t s $ xut v$ chính
ph'm hoàn chnh cho ngành l,p ráp, ch yu
sách nh"m phát trin v$ cht ngành công nghip
cung cp các bán linh kin ho4c nguyên liu
h tr ô tô ca Vit Nam.
ph!c v! cho vic sn xut linh kin, sn ph'm
không có hàm lng k5 thut cao. Các công ty
2. Tng quan v ngành công nghip h tr ô tô
l,p ráp c*ng tham gia vào công nghip h tr
cho ngành ô tô. M&t s công ty l,p ráp ô tô t
Có khá nhi$u khái nim v$ “công nghip h
sn xut linh kin, chi tit  l,p ráp. Các chi
tr” c s d!ng r&ng rãi  nhi$u quc gia,
tit c sn xut to giá tr+ ln nht là các chi
4c bit là các nc ông Á, ví d!, các khái
tip dp ép dùng làm thân v/ ho4c khung xe,
nim ca Junichi Mori (2005) [2], Kenichi
m&t s công ty ã có th t sn xut khuôn
Ohno (2005) [3], Nguy7n Th+ Xuân Thy
m2u. Ngoài vai trò trc tip sn xut, các công
(2006) [4], Ratana (1999) [5]… Tu trung, có
ty l,p ráp tham gia vào vic phát trin h thng
th t)ng kt các quan im khác nhau v$ công
các nhà cung cp. Toyota Vit Nam là công ty
nghip h tr theo mô hình  Hình 1.
d2n u ti Vit Nam v$ sn xut ô tô và phát
Trong bn Quy hoch t)ng th phát trin
trin công nghip h tr.
các ngành công nghip h tr n 2010, tm
Nh vy, nng lc sn xut ca ngành công
nhìn 2020, B& Công Thơng Vit Nam phân
nghip h tr ô tô Vit Nam còn thp, th hin
chia ngành công nghip h tr thành 2 thành
qua ba yu t chính là vn, công ngh và kinh
phn chính: (i) Phn cng là các cơ s sn xut
nghim, d2n n s yu kém v$ cht lng sn
nguyên vt liu và các linh kin l,p ráp; (ii)
ph'm, giá và tin & giao hàng. Hơn n a, Vit
Phn m$m bao g0m các b& phn thit k sn
Nam cha có y  cơ s h tng cn thit 
ph'm, mua s,m, h thng d+ch v! công nghip
phát trin công nghip h tr ô tô, i$u này gây và marketing. 14
N.P. Tuân, T.. Hip / Tp Khoa hc HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S   4 (2014) 12-20 d
Hình 1: Các phm vi ca công nghip h tr.
Ngun: Di7n àn Phát trin Vit Nam, 2007
Theo Ngh+ +nh ca Chính ph v$ phát trin
3. Các chính sách và s nh hưng ti
công nghip h tr, khái nim này c hiu là
phát trin ngành công nghip h tr ô tô
“Các ngành công nghip sn xut t% nguyên vt
ti Vit Nam
liu n gia công ch to các sn ph'm, ph!
tùng, linh kin, ph! kin, bán thành ph'm… 
3.1. Nhóm chính sách thu hút u t nc
cung cp cho ngành công nghip l,p ráp các thành
ngoài vào ngành công nghip h tr Vit Nam
ph'm cui cùng là t liu, công c! sn xut ho4c
sn ph'm tiêu dùng”. Nh vy, có th thy Ngh+
i vi Vit Nam nói riêng và các nc
+nh này ch tp trung vào phn cng ca công
ang phát trin nói chung, vic thu hút vn u
nghip h tr theo quan im ca Quy hoch.
t nc ngoài  phát trin công nghip h tr
T% các cơ s nêu trên, bài vit này $ cp
là m&t trong nh ng chính sách ti quan trng.
n khái nim công nghip h tr vi ngh1a là
Các chính sách thu hút tp trung ch yu  các
tp hp các ngành công nghip sn xut máy
hot &ng qung bá, xúc tin u t ti các u
móc, thit b+, nguyên vt liu và linh ph! kin
ãi c! th cho u t sn xut linh kin trong
ph!c v! cho các ngành công nghip sn xut ngành l,p ráp ô tô.
thành ph'm. C! th, các sn ph'm công nghip
Tuy nhiên, chính sách thu hút u t nc
h tr ô tô, g0m: &ng cơ ô tô; khung, gm; b&
ngoài  Vit Nam i vi ngành công nghip
truy$n &ng; v/; nhíp, gim chn; chi tit nha;
h tr còn t0n ti m&t s vng m,c nh sau:
thit b+ n&i tht ô tô; kính; thit b+ in; $ 1      
phanh; thit b+ làm mát; h thng phanh; h
Th nht, v l nh v c u ãi u t : Lu t
thng cung cp nhiên liu; h thng lái; thit
u t cha quy +nh công nghip h tr nói b+ ánh la (bugi).
chung hay công nghip h tr cho ngành ô tô
N.P. Tuân, T.. Hip / Tp Khoa hc HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S   4 (2014) 12-20 15
nói riêng thu&c l1nh vc khuyn khích u t.
th+ tr(ng; tr giúp phát trin ngu0n nhân lc
i$u này không to c sc thu hút các nhà
theo k hoch phân b) ngân sách hàng nng ca
u t tham gia vào l1nh vc này.  thc hin
các B&, ngành, +a phơng. Tuy nhiên, Ngh+
khuyn khích u t, cn phi có s i$u chnh
+nh hng n m4t b"ng chung các doanh
ho4c b) sung l1nh vc này vào danh m!c
nghip nh/ và v%a, tác &ng ca nó n khuyn khích u t.
ngành công nghip h tr là không áng k,
Th hai, trong tr(ng hp c b) sung là không rõ ràng.
l1nh vc u ãi u t thì các hình thc u ãi
Ngày 17/10/2012, Th tng Chính ph
c*ng b&c l& m&t s bt cp. ó là các quy +nh
ban hành Quyt +nh s 1556/Q-TTg phê
u ãi u t a ra mc u ãi chung cho tt
duyt $ án “Tr giúp phát trin doanh nghip
c các d án thu&c l1nh vc u ãi. Công
nh/ và v%a trong l1nh vc công ngh h tr”2.
nghip h tr ô tô bao g0m rt nhi$u công on,
$ án $ cp n các nhóm gii pháp v$ chính
òi h/i s a dng v$ công ngh và k5 thut,
sách quy hoch khu vc phát trin tp trung, th
vic quy +nh chung nh vy không khuyn
ch hóa các ngành theo t%ng phân cp, h thng
khích u t vào công on có k5 thut cao
ho4c l1nh vc em li li th cho Vit Nam mà
phân loi thng kê chung ca T)ng c!c Thng
ch khuyn khích xu hng u t  hng u
kê, 8u ãi khuyn khích theo Quyt +nh s
ãi. Thêm n a, trong giai on u phát trin,
12/2011/Q-TTg ngày 24/02/2011 ca Th
 kh,c ph!c tình trng thiu vn, cn phi
tng Chính ph v$ chính sách phát trin m&t
khuyn khích các d án quy mô vn ln vào
s ngành công nghip h tr; Quyt +nh s
công nghip h tr ô tô. Nh ng u ãi chung
1483/Q-TTg ngày 26/8/2011 ca Th tng
không xét n quy mô v$ vn không to &ng
Chính ph v$ Danh m!c sn ph'm công nghip
lc cho các nhà u t tin hành u t ln.
h tr u tiên phát trin và các vn bn pháp
Các chính sách thu hút u t nc ngoài
lut liên quan, trong ó 4c bit quan tâm n
ca Vit Nam i vi công nghip h tr ô tô
vic u ãi, khuyn khích các d án sn xut
hin nay còn rt sơ sài, cha th hin c s
sn ph'm công nghip h tr. Tuy nhiên, $ án
quyt tâm phát trin ngành công nghip h tr ô
này không ch rõ ra tin trình u ãi, u tiên
tô, c*ng nh cha th là công c! h u hiu
cho t%ng nhóm ngành, t%ng tiu ngch.
khuyn khích s phát trin ca ngành [1].
V$ phía 9y ban Nhân dân cp tnh và thành
ph, 9y ban Nhân dân Thành ph Hà N&i c*ng
3.2. Nhóm chính sách phát trin các doanh
i u trong vic ban hành K hoch s
nghip mi (doanh nghip nh và va)
131/KH-UBND v$ tr giúp phát trin doanh
Ngh+ +nh s 56/2009/N-CP v$ tr giúp
nghip nh/ và v%a trong l1nh vc công nghip
phát trin doanh nghip nh/ và v%a ban hành
h tr trên +a bàn Thành ph Hà N&i giai on
ngày 30/06/2009 nêu rõ các i$u khon v$ tr
2013-20203. Bn k hoch a ra +nh hng
giúp tài chính1; u ãi s d!ng m4t b"ng sn
phát trin doanh nghip nh/ và v%a tp trung ti
xut, qu5 t và xây dng khu, c!m công
m&t s +a bàn theo quy hoch, c! th ti +a
nghip cho các doanh nghip nh/ và v%a d(i xa
bàn Thành ph Hà N&i theo các khuyn khích
n&i thành, n&i th+; hng d2n và h tr v$ )i _______
mi, nâng cao nng lc công ngh, trình & k5
2 http://vanban.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/h
thut; +nh hng và h tr xúc tin m r&ng
ethongvanban?class_id=2&_page=1&mode=detail&docu ment_id=164109 _______
3 http://thuvienphapluat.vn/archive/Ke-hoach-131-KH-
1 http://www.chinhphu.vn/portal/page/portal/chinhphu/hethon
UBND-nam-2013-tro-giup-phat-trien-doanh-nghiep-cong-
gvanban?class_id=1&mode=detail&document_id=88612
nghiep-Ha-Noi-2013-2020-vb204530.aspx 16
N.P. Tuân, T.. Hip / Tp Khoa hc HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S   4 (2014) 12-20
v$ cơ khí ch to, thit b+ in, máy móc sn
nghip h tr tnh s6 tham gia chui cung ng
xut và dây chuy$n l,p ráp theo công ngh mi.
toàn cu ca các tp oàn a quc gia (MNCs).
Bn k hoch $ ra m!c tiêu phát trin n 2020
Quyt +nh s 1520/Q-UBND nm 2012
xây dng Hà N&i tr thành trung tâm công ngh
v$ Chơng trình phát trin ngành công nghip
cao ca c nc, m bo ngu0n nhân lc có tay
h tr trên +a bàn tnh Bà R+a - V*ng Tàu giai
ngh$, có k5 thut nh"m áp ng các òi h/i ca
on 2013-2015 và Quyt +nh s 06/2012/Q-
ngành công nghip h tr nói chung và công
nghip h tr ô tô nói riêng, ci tin nng sut, c,t
UBND phê duyt Quy hoch phát trin công
gim chi phí, l& trình tng t. l n&i +a hóa.
nghip h tr tnh Bà R+a - V*ng Tàu giai on
2011-2020, xét n nm 2025 do 9y ban Nhân
3.3. Nhóm chính sách khu, cm công nghip
dân tnh Bà R+a - V*ng Tàu ban hành $ cp
n t) chc oàn Xúc tin u t, phát trin h
Vic phát trin công nghip h tr theo khu,
thng doanh nghip n&i +a, ào to ngu0n nhân
c!m công nghip là m&t trong nh ng yu t cơ
lc và phân b) ngân sách cho t%ng hng m!c,
bn  phát trin ngành trong dài hn. Tính n
d kin th(i gian thc hin và trách nhim ca
nm 2013, Chính ph ã ban hành hàng lot k
các cơ quan ch o rt c! th. Chơng trình
hoch tr giúp phát trin công nghip h tr
này kêu gi u t vào công nghip h tr ca
trên +a bàn Thành ph Hà N&i, Hi Phòng, tnh
doanh nghip nh/ và v%a, s d!ng ngân sách
V1nh Phúc, tnh Bà R+a - V*ng Tàu.
u t ca Nht Bàn, Hàn Quc, ài Loan,
Ngày 30/03/2012, 9y ban Nhân dân Thành
Thái Lan, Malaysia và Indonesia. Tip ó,
ph Hà N&i ban hành Quyt +nh s 1337/Q-
Quyt +nh s 06/2012/Q-UBND v$ vic phê
UBND v$ vic phê duyt chi tit khu công
duyt quy hoch phát trin công nghip h tr
nghip h tr nam Hà N&i giai on 1, +a im
tnh Bà R+a - V*ng Tàu giai on 2011-2020,
xã i Xuyên - huyn Phú Xuyên - Thành ph
xét n nm 2025 mi +nh hng phát trin
Hà N&i4. Tuy nhiên, vn bn này ch yu ch
quy +nh u tiên m&t s l1nh vc liên quan n
quy hoch din tích t s d!ng theo t%ng phân
công nghip h tr ô tô g0m: Công nghip h
khu chc nng ch không quy hoch t theo
tr cơ khí ch to sn ph'm tiêu dùng cho tô tô;
t%ng ngành công nghip h tr.
công nghip h tr hóa cht, trong ó có nha
Quyt +nh s 1588/Q-UBND nm 2013
và nha cao su cho sn ph'm ô tô.
phê duyt Quy hoch phát trin công nghip h
3.4. Nhóm chính sách h tr tài chính và thu
tr tnh V1nh Phúc n nm 2020, +nh hng
n nm 20305. M!c tiêu phát trin ca khu vc
Lut Thu tiêu th c bit
này n nm 2020 chú trng tng tính hin i,
Theo Lut Thu tiêu th! 4c bit ban hành
cung cp và sn xut phn ln linh kin ph! tùng,
và có hiu lc ngày 20/05/1998, xe ô tô con
d+ch v! bo trì, bo d:ng cho các ngành công
di 24 ch ng0i n"m trong danh m!c hàng hóa
nghip trên +a bàn tnh. n nm 2030, công
ch+u thu tiêu th! 4c bit vi thu sut t% 100-
30%. Vi lut này, Chính ph ã bo h& ngành _______ 4
sn xut ô tô trong nc m&t cách mnh m6, và
http://thuvienphapluat.vn/archive/Quyet-dinh-1337-QD-
UBND-quy-hoach-chi-tiet-khu-cong-nghiep-ho-tro-Nam-
cùng vi các chính sách u ãi v$ thu doanh Ha-Noi-vb163975.aspx
nghip cho các doanh nghip mi thành lp và
5 http:/www.vinhphuc.gov.vn/ct/cms/Convert/quyhoach/C
các doanh nghip có vn u t nc ngoài thì
ongNghiepThuongMai/Lists/cnhotro/View_Detail.aspx?It emID=1
ây là th(i im rt thun li  các doanh nghip
N.P. Tuân, T.. Hip / Tp Khoa hc HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S   4 (2014) 12-20 17
sn xut ô tô u t, phát trin và có th cnh
giá tr+ gia tng (VAT) 10%. Nh vy, ô tô ã
tranh vi các sn ph'm ô tô cùng loi nhp kh'u
ch+u thu tiêu th! 4c bit li ch+u thêm thu
vào th+ tr(ng Vit Nam trong cùng th(i im.
VAT 10%. ây là m&t dng thu ch0ng thu,
Sau 6 nm thi hành, n nm 2004, Quc
không ch nh hng n các doanh nghip sn
h&i ban hành Lut sa )i, b) sung m&t s i$u
xut linh ph! kin, l,p ráp ô tô trong nc mà
ca Lut Thu tiêu th! 4c bit có hiu lc t%
còn nh hng n các doanh nghip nhp kh'u
ngày 17/06/2003 cho các loi xe di 24 ch
ô tô ca Vit Nam. T% ó, giá xe ô tô ti th+
ng0i gim sut t% 85-25% (so vi lut nm
tr(ng trong nc c*ng b+ nh hng, khin
1998 là 100-30%). Ti i$u 16 ca lut này,
sc mua th+ tr(ng b+ s!t gim. Riêng i vi
các doanh nghip sn xut ô tô trong nc v2n
các doanh nghip sn xut linh ph! kin, l,p
c xét gim mc thu sut tiêu th! 4c bit
ráp ô tô, Lut Thu giá tr+ gia tng và Lut Thu
theo l& trình: nm 2004 gim 70%, nm 2005
tiêu th! 4c bit nm 2004 cùng lúc khin cho
gim 50%, nm 2006 gim 30%, nm 2007 n&p
mc ch+u thu cho các dòng xe di 24 ch
úng thu sut theo quy +nh. Nh vy, các
tng vt, kéo theo giá xe ô tô l,p ráp trong nc
doanh nghip sn xut linh ph! kin, l,p ráp ô c*ng tng mnh.
tô có 3 nm  chu'n b+ cho vic tng thu tiêu
Thu nhp kh'u ô tô nguyên chic t% nm
th! 4c bit  n nm 2007, khi Vit Nam gia
2001 n 2010 tng gim liên t!c, tuy nhiên
nhp WTO thì ngang b"ng vi thu sut tiêu
n nm 2010 biu thu dn gim theo l& trình
th! 4c bit cho ô tô nhp kh'u nguyên chic.
 n nm 2018 xóa b/ hoàn toàn thu nhp
Vi lut này, các loi xe nhp kh'u c gim
kh'u ô tô nguyên chic. Trong 2 khong th(i
thu tiêu th! 4c bit trong khi các loi xe ô tô
gian khá dài t% 1991-2005 áp d!ng thu sut
sn xut trong nc li ch+u thu thu nhp 4c
nhp kh'u ô tô nguyên chic 100%, n nh ng
bit tng lên. Rõ ràng lut này ã nh hng rt
nm 2005 thu gim nhng v2n  mc cao.
ln n công nghip sn xut ô tô trong nc và
Nh vy, Chính ph ã to i$u kin thun li
công nghip h tr ô tô, trong bi cnh sn xut
cho các doanh nghip sn xut linh ph! kin,
ô tô và công nghip h tr còn rt non yu.
l,p ráp ô tô phát trin  có th m r&ng sn
Công tác thúc 'y n&i +a hóa  gim giá
xut và u t dây chuy$n trang thit b+. Tuy
thành c thc hin trong giai on này hu
nhiên, hu ht các doanh nghip sn xut linh nh không áng k.
ph! kin và l,p ráp ô tô ã không tn d!ng
Tip ó, Quc h&i khóa XII, k- hp th t
c li th trong các th(i im ó  u t
thông qua Lut Thu tiêu th! 4c bit ngày
sn xut, tng t. l n&i +a hóa do nhi$u nguyên
14/11/2008. Theo lut này, các loi xe di 24
nhân khách quan và ch quan. Các doanh
ch $u gim thu tiêu th! 4c bit còn t% 60-
nghip liên doanh c*ng không thc hin c
10% cho tt c các loi xe nhp kh'u hay sn
cam kt v$ cơ cu n&i +a hóa nh ã cam kt. xut trong nc.
Nhìn chung, ngành công nghip ô tô và công
nghip h tr ô tô trong nc ã không tn
Lut Thu giá tr gia tng
d!ng c s thay )i biu thu nhp kh'u ô tô
Theo Lut Thu giá tr+ gia tng ban hành
nguyên chic trong th(i gian ó.
ngày 10/05/1997, ô tô là m4t hàng ã ch+u thu
tiêu th! 4c bit nên không phi n&p thu giá tr+
Thu nhp khu linh kin
gia tng  khâu này (sn xut và nhp kh'u).
T% nm 1991-2001, thu nhp kh'u linh
Lut Thu giá tr+ gia tng ban hành ngày
kin b& CKD, IKD luôn  mc thp t% 3-25%.
3/6/2008 quy +nh ô tô là m4t hàng ch+u thu
ây là giai on Nhà nc có nh ng chính sách 18
N.P. Tuân, T.. Hip / Tp Khoa hc HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S   4 (2014) 12-20
bo h& mnh cho ngành sn xut, l,p ráp ô tô
hp và b& phn… xung mc thp hơn mc
mi hình thành. Vi các chính sách thu này,
trc ó. ây là ln i$u chnh gim thu u
các doanh nghip sn xut, l,p ráp ô tô nhp
tiên trong nm 2009 sau hàng lot quyt +nh
kh'u toàn b& các b& linh kin, ph! tùng ô tô vi
tng thu trong nm 2008 i vi các loi linh
thu sut thp hơn nhi$u so vi nhp kh'u xe
kin này. Quyt +nh này ca B& Tài chính
nguyên chic (100-60%). Vic sn xut xe ch
nh"m tháo g: khó khn cho các doanh nghip
là công on l,p ráp toàn b& các b& linh kin ã
sn xut linh ph! kin và l,p ráp ô tô trong
nhp kh'u. Nh vy, Chính ph ã giúp các
doanh nghip sn xut linh ph! kin và l,p ráp
hoàn cnh kinh t khó khn.
ô tô hot &ng có lãi nhanh  có th tái u t,
Nh vy, thu nhp kh'u linh kin thay )i
tip thu các công ngh sn xut hin i ca các
liên t!c, thiu m&t l& trình thay )i rõ ràng ã
hãng sn xut ô tô nc ngoài liên doanh và m
gây khó khn không nh/ cho các nhà sn xut r&ng sn xut.
linh ph! kin và l,p ráp ô tô trong vic u t
Quyt +nh s 57/2005/Q-BTC ca B&
dài hn và xây dng k hoch chin lc phát
Tài chính sa )i thu sut thu nhp kh'u u trin cho t) chc.
ãi i vi các m4t hàng linh kin, ph! tùng ô
tô theo hng gim t% các mc 30%, 20%
xung còn 5%. Quyt +nh có hiu lc t% ngày
4. Các  xut chính sách phát trin ngành
công nghi
p h tr ô tô Vit Nam
1/1/2006 và n ngày 1/1/2007 bãi b/ thu sut
b& linh kin nhp kh'u CKD và IKD. Quyt
Các gi i pháp phát tri n th tr ng ô tô
+nh này có tác d!ng khin các doanh nghip n i a
sn xut linh ph! kin, l,p ráp ch nhp kh'u
Th nht, ci thin cơ s h tng giao
các linh kin r(i và các b& linh kin cha sn
thông. Vic ci thin cơ s h tng bao g0m
xut c trong nc, loi b/ dn vic nhp
vic m r&ng h thng (ng giao thông, xây
kh'u các b& linh kin ã l,p ráp.
dng các im  xe, quy hoch li h thng
Nm 2008, thu nhp kh'u linh kin ô tô
giao thông, 4c bit là  các thành ph ln.
liên t!c thay )i theo chi$u hng tng. Ngày
Th hai, có chính sách nht quán, rõ ràng
13/5/2008, B& Tài chính ban hành Quyt +nh
i vi th+ tr(ng ô tô. Có nhi$u cơ quan nhà
s 25/2008/Q-BTC tng thu nhp kh'u m&t
nc cùng tham gia hoch +nh chính sách cho
s linh kin, ph! tùng ô tô thêm 5-10%. n
ngành ô tô Vit Nam, tuy nhiên các cơ quan
ngày 12/6/2008, B& Tài chính tip t!c ban hành
này ôi khi thiu thng nht v$ phơng hng
Quyt +nh s 37/2008/Q-BTC tng thu sut
phát trin. Cn có m&t cơ quan thng nht 
nhp kh'u b& phn xe ch ng(i tr% loi trên 10 phát trin ngành ô tô.
ch ng0i 0ng lot lên 15%, thay cho các mc 3-5-10%.
Th ba, i$u chnh các chính sách v$ thu
và phí  giúp các doanh nghip gim chi phí,
n ngày 27/2/2009, B& Tài chính ban
nh( vy có th gim giá xe và ng(i dân có
hành Thông t s 38/2009/TT-BTC v$ vic
nhi$u cơ h&i s h u ô tô. Song song vi chính
i$u chnh mc thu sut thu nhp kh'u u ãi
sách m r&ng phát trin, cn có các chính sách
i vi linh kin, ph! tùng ô tô mc thu sut
bo v th+ tr(ng trc s phát trin nhanh
nhp kh'u u ãi i vi &ng cơ, h&p s, b& ly chóng ca xe nhp kh'u.
N.P. Tuân, T.. Hip / Tp Khoa hc HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S   4 (2014) 12-20 19
Th t, cn xây dng và h tr thành lp
Th hai, ban hành các chính sách khuyn
các trung tâm tip th+, qung bá sn ph'm công
khích u t vào ngành công nghip h tr ô tô.
nghip h tr ô tô. Các trung tâm này s6 tp
 kh,c ph!c tình trng thiu vn u t, Chính
hp và gii thiu các sn ph'm công nghip h
ph có th to i$u kin cho các doanh nghip
tr cho các công ty l,p ráp. ây c*ng là nơi
tip cn vi ngu0n vn vay u ãi cho u t
cung cp các thông tin chi tit v$ nng lc, trình phát trin.
&, kh nng áp ng ca các nhà cung cp, qua  0  
ó các công ty l,p ráp trong nc, ho4c các
Th ba, phát tri n ngu n nhân l c ch t
lng cao cho công nghip h tr ô tô.  thc
công ty sn xut linh kin hàng u có th tìm
kim i tác  u t sn xut, phát trin sn
hin i$u này, cn m r&ng các cơ s dy ngh$ ph'm ti Vit Nam.
cơ khí ô tô hin có và nâng cp cht lng ào
to ngh$. Vic nâng cp có th c tin hành
Các gi i pháp phát tri n s n ph m linh
b"ng s liên kt gi a các cơ s dy ngh$ vi ph ki n
các công ty trong ngành công nghip h tr.
Th nht, khuyn khích các công ty nc
Cn có chính sách khuyn khích s hp tác này
ngoài u t sn xut các sn ph'm có hàm
c*ng nh khuyn khích các công ty t phát
lng công ngh cao ti Vit Nam. Bên cnh
trin các chơng trình ào to nâng cao cht
ó, h tr vic nghiên cu ng d!ng sn ph'm,
lng &i ng* lao &ng.
thành lp các trung tâm nghiên cu ng d!ng
sn ph'm công nghip h tr ô tô.
Th hai, xây dng h thng các tiêu chu'n
Tài liu tham kho
cht lng sn ph'm theo tiêu chu'n quc t
[1] Hoàng Vn Châu, Chính sách phát trin công
làm cn c cho vic phát trin sn ph'm. Vic
nghip h tr ca Vit Nam, NXB. Thông tin
này giúp ngn ch4n nguy cơ xut hin các sn
và Truy$n thông, Hà N&i, 2010.
ph'm kém cht lng nh hng ti s phát
[2] Mori, J., “Development of Supporting Industries
trin ca công nghip h tr, tin ti phát trin
for Vietnam’s Industrialization: Increasing Positive Vertical Externalities through
nh ng sn ph'm t cht lng  xut kh'u.
Collaborative Training”, Unpublished Master of
Arts in Law and Diplomacy Thesis, The Fletcher
Các gi i pháp thu hút u t , công ngh
School, Tufts University, USA, 2005.
Th nht, thành lp các khu, c!m công
[3] Ohno, K, “Supporting Industries in Vietnam
nghip sn xut linh kin ô tô, phát trin doanh from the Perspective of Japanese
Manufacturing Firms”, in K. Ohno (Ed.),
nghip nh/ và v%a tham gia sn xut các sn
Building Supporting Industries in Vietnam,
ph'm h tr ho4c cung cp nguyên ph! liu  Vol. 1 (2006), 1-26.
sn xut linh ph! kin. Các công ty l,p ráp ô tô [4] Nguy7n Th+ Xuân Thy, “Supporting
Vit Nam th(ng tp trung  ngoi vi Thành
Industries: A Review of Concepts and
Development”, in K. Ohno (Ed.), Building
ph Hà N&i ho4c Thành ph H0 Chí Minh, các
Supporting Industries in Vietnam, Vol. 1
c!m công nghip h tr ô tô c*ng nên c (2006), 27-50.
thành lp gn các +a im này, làm cơ s hình
[5] Ratana, “Role of Small and Medium Supporting
Industries in Japan and Thailand”, 2009,
thành t) hp ô tô. Theo ó, các công ty l,p ráp Retrieved 13rd January, 2010, from
 trung tâm, xung quanh là các công ty cung
hhtp://www.ide.go.jp/English/Publish/Downloa
cp sn ph'm công nghip h tr. d/Apec/12.html. 20
N.P. Tuân, T.. Hip / Tp Khoa hc HQGHN: Kinh t và Kinh doanh, T p 30, S   4 (2014) 12-20
Influences of Policies on the Development of
Vietnam’s Automobile Supporting Industry
Nhâm Phong Tuân, Trn c Hip ác
VNU University of Economics and Business,
144 Xuân y Str., Cu Giy Dist., Hanoi, Vietnam
Abstract: This paper analyzes the impacts of policies on the development of the automobile
supporting industry in Vietnam over the past year. The paper also suggests policy solutions to boost
the development of the supporting industry such as policies for foreign investment attraction, SME
development, industrial clusters, financial support and tax, and technology. It can be seen that the
automobile supporting industry has gained significant achievements but has not supported the
automobile industry fully. This paper suggests several solutions to further accelerate the development
of the automobile supporting industry in coming years.
Keywords: Policies, supporting industry (s), automobile, Vietnam.