TOP 26 mẫu Phân tích diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân | Văn mẫu 12

Phân tích nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân trích Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài gồm 26 bài văn mẫu siêu hay. Qua phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân các bạn học sinh có thể lựa chọn cho mình một cách tiếp cận, một giọng điệu văn thích hợp, để sau đó nó trở thành kiến thức tâm đắc của chính mình.

23 12 lượt tải Tải xuống

Chia sẻ Báo cáo tài liệu

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Dàn ý diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân

I. Mở bài:

● Giới thiệu tác giả và tác phẩm

● Giới thiệu sơ lược về Mị trong tác phẩm “Vợ chồng A Phủ”. Tâm trạng của Mị

trước đêm xuân.

II. Thân bài:

– Phân tích tâm trạng Mị trong đêm mùa xuân.

+ Trước đêm mùa xuân, do bị đày đọa, áp chế, Mị trở thành một người phụ nữ “vô

hồn”, mất hết ý niệm về thời gian lẫn không gian. Kiếp sống của Mị lúc đó chẳng

khác nào kiếp sống con trâu, con ngựa trong nhà thống lí Pá Tra. Nhưng có thể nói

sức sống trong Mị chưa hoàn toàn lụi tắt.

-> Sức sống trong Mị có thể bị dập tắt vĩnh viễn, nhưng cũng có thể sẽ trỗi dậy khi có

điều kiện.

+ Do sự tác động của bối cảnh bên ngoài đối với Mị trong đêm mùa xuân. Mùa xuân

năm ấy ở Hồng Ngài đẹp và gợi cảm biết bao

--> Chính không gian rộn rã sắc màu cùng tiếng sáo tha thiết lơ lửng kia đã đánh thức

con người Mị ngày xưa. Tiếng sáo vô tình hay cố ý chạm vào nỗi nhớ “Mị nghe tiếng

sáo vọng lại, thiết tha bổi hồi”. “Mị ngồi nhẩm lại bài hát của người đang thổi”…

- Mùa xuân đó đầy sắc màu, rộn rã âm thanh. Điều ấy xa lạ với không gian trong căn

phòng bé nhỏ của Mị, nhưng gần gũi với thế giới mà Mị đã từng sống rất hạnh phúc.

Chúng gợi cho Mị nhớ lại thời xa xưa. Ngày xưa, Tết Mị uống rượu. Bây giờ, Mị cũng

uống rượu. Rồi Mị say.

- Rượu – chất men đánh thức phần đời đã mất của Mị. “Khi uống rượu say, Mị lại

được sống về những ngày trước. Ngày trước Mị vui sướng biết bao. Tai Mị vẳng nghe

tiếng sáo vọng lại đầu làng. Đấy là tiếng sáo của tình duyên, của tuổi thanh xuân căng

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

đầy sức sống. Mị không còn là cô con dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra nữa. Mị đang

uống rượu bên bếp và thổi sáo rồi Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi

sáo. Có biết bao người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Ra thế, Mị còn trẻ lắm.

Mị vẫn còn trẻ.”

- Sự đối lập giữa hoàn cảnh đêm xuân, giữa thế giới được đánh thức với cuộc sống

thực tại: Khi say, Mị nhớ và sống lại với ngày xưa, nhưng thực ra, Mị vẫn đang ở nhà

thống lý Pá Tra. Mị vẫn đang sống kiếp đọa đày với A Sử. Sự đối lập giữa một bên là

hạnh phúc tuổi trẻ với một bên là kiếp sống trâu ngựa đã khiến Mị suy nghĩ đến việc

kết liễu đời mình như ngày mới về làm dâu nhà thống lý. Mị lại ước gì có nắm lá ngón

trong tay, Mị sẽ ăn cho chết ngay chứ không buồn nhớ lại nữa. Càng nhớ lại chỉ thấy

nước mắt ứa ra. Ôi chao, tiếng sáo ấy, tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài

đường. Mị đang muốn quên đi, Mị không muốn nhớ lại cái ngày trước mà không

được. Tiếng sáo ấy lửng lơ, tiếng sáo ấy làm Mọi thiết tha bổi hổi. Mị muốn đi chơi.

Mị muốn thoát ra ngoài cái ô cửa ô mờ đục, trăng trắng này!

- Nhưng Mị lại thực hiện một sự giải thoát bằng cách khác. Đó là bỏ nhà đi chơi như

những người trẻ trung đang dập dìu ngoài làng. Mị đã ý định giải thoát một cách lặng

lẽ mà mãnh liệt: Mị đến góc nhà, tay lấy ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn

cho sáng…Mị quấn lại tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở trong vách… Mị rút thêm

cái áo. Mị làm tất cả, thật bình thản và quyết liệt như ngày xưa, khi trong đầu Mị đang

rập rờn tiếng sáo.

- Ý định giải thoát của Mị không thành: Trông thấy Mị, A Sử lấy làm lạ. Nó chỉ biết

rằng Mị muốn đi chơi. Thằng chồng ác hơn con hổ ấy không biết trước mặt mình đã là

một cô Mị khác, cô Mị của ngày xưa mà hắn đã từng lừa lọc để đánh cắp đem về. Hắn

thẳng tay vùi dập tàn nhẫn sự trở về đó: A Sử bước lại, nắm lấy Mị, lấy thắt lưng trói

hai tay Mị. Nó xách cả một thúng sợi đay ra trói Mị đứng vào cột nhà. Tóc Mị xoã

xuống mặt, A Sử quấn luôn tóc lên cột làm cho Mị không cúi, không nghiêng đầu

được nữa…

III. Kết bài:

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Thành công của nhà văn Tô Hoài là đã khắc hoạ một nhân vật sống chủ yếu bằng tâm

trạng, với tâm trạng. Cả đêm mùa xuân, Mị hành động được rất ít, nhưng người đọc

vẫn thực sự hấp dẫn với một con người đang từ cõi âm u mơ hồ trỗi dậy. Không gian,

thời gian, giọng kể của tác phẩm theo một tiết tấu của chính tâm trạng ấy. Hẳn Tô

Hoài đã đặt cả tấm lòng của mình vào tâm trạng của Mị, để người đọc dõi theo tâm

trạng ấy, khi tha thiết, khi nghẹn ngào xót xa.

Xem thêm: Dàn ý diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân

Phân tích đêm tình mùa xuân - Mẫu 1

Nhà văn Nguyễn Minh Châu từng quan niệm “Thiên chức của nhà văn là suốt đời đi

tìm hạt ngọc ẩn giấu trong bề sâu tâm hồn con người”. Quả thực một nhà văn chân

chính phải là người biết đi tìm hiểu, đào sâu và khám phá ra những tầng mức và chiều

sâu đáng kinh ngạc của cuộc sống, con người. Có lẽ vì thực hiện được thiên chức ấy

mà tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” của Tô Hoài đã trở thành một áng văn đầy xúc động

và sâu sắc. Và đặc biệt thiên truyện đã khắc họa rõ nét “hạt ngọc” ẩn giấu - ấy là sức

sống tiềm tàng mãnh liệt của con người mà cụ thể qua nhân vật Mị trong đêm tình

mùa xuân người đọc thấy rõ điều đó.

Với vị trí là cây bút văn xuôi hàng đầu của nền văn học Việt Nam, sáng tác của Tô

Hoài đã thể hiện vốn hiểu biết, vốn sống phong phú trên nhiều lĩnh vực của đời sống

đặc biệt là vấn đề phong tục và sinh hoạt đời thường. Bởi vậy, tài năng nghệ thuật Tô

Hoài cũng có nhiều đặc điểm nổi bật với lối kể chuyện tự nhiên, giản dị, sinh động

cùng nghệ thuật miêu tả giàu tạo hình, ngôn ngữ phong phú và đậm chất khẩu ngữ.

Thiên truyện “Vợ chồng A Phủ” là tác phẩm rút ra từ tập truyện “Tây Bắc”, được ra

đời từ những trải nghiệm sâu sắc của nhà văn khi Tô Hoài cùng bộ đội giải phóng Tây

Bắc năm 1952. Trong chuyến đi tám tháng ấy, tác giả đã sống cùng đồng bào dân tộc

thiểu số từ khu căn cứ trên núi cao đến các bản làng mới được giải phóng. Do vậy,

ông hiểu sâu sắc hơn về cuộc sống và con người miền núi. Và cũng chính nơi đây đã

để lại trong ông nhiều tình cảm, ấn tượng sâu sắc. Bởi vậy nhà văn từng chia sẻ rằng

“Tây Bắc để thương để nhớ trong tôi nhiều quá”. Tác phẩm là cái nhìn cùng những

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

chiêm nghiệm sâu sắc về cuộc sống tủi cực của đồng bào miền núi Tây Bắc dưới ách

thống trị phong kiến thực dân. Đồng thời qua đó nhà văn đã thể hiện quá trình vùng

lên đấu tranh đòi quyền sống, quyền tự do của người dân nhờ vào cách mạng. Khi viết

về số phận của nhân vật Mị, Tô Hoài đã giúp chúng ta cảm nhận được giá trị hiện thực

cùng giá trị nhân đạo sâu sắc. Nhưng nếu chỉ dừng lại ở đó thì tác phẩm chưa có nhiều

điểm khác biệt so với các tác phẩm trước Cách mạng như “Lão Hạc’, “Chí Phèo”

(Nam Cao) hay “Tắt đèn” (Ngô Tất Tố). Do vậy nhà văn đã lựa chọn con đường đi

riêng của mình bằng việc đi sâu khai thác sức sống tiềm tàng ở những con người nhỏ

bé đáng thương. Nó được thể hiện đặc biệt qua nhân vật Mị trong hai giai đoạn: đêm

tình mùa xuân và trong đêm đông cứu A Phủ.

Trong quá trình sáng tạo nên tác phẩm văn chương, khắc họa nhân vật thì mỗi bước đi

của nhà văn đều phải chuẩn bị tỉ mỉ, công phu. Ý thức được điều đó nhà văn Tô Hoài

khi viết về nhân vật Mị để Mị từ hình ảnh một con rùa lùi lũi trong xó cửa đến hình

ảnh là hiện thân cho sức sống mãnh liệt thì tác giả đã có những chuẩn bị kỹ lưỡng, chu

đáo. Nhà văn đã lựa chọn những chi tiết tác động vào tâm lí nhân vật để từ đó làm

bùng lên những khát vọng một cách tự nhiên, hợp lý. Trong đêm tình mùa xuân có

nhiều yếu tố ngoại cảnh tác động trực tiếp đến tâm lý và hành động của nhân vật Mị.

Đầu tiên phải kể đến là không khí mùa xuân trên khắp các bản làng. Tác giả đã lựa

chọn những chi tiết đặc sắc để miêu tả không khí mùa xuân vô cùng rộn ràng, náo nức.

Ấy là hình ảnh những chiếc “váy hoa đã được phơi ra mỏm đá xòe như con bướm sặc

sỡ”, là “gió thổi cỏ gianh vàng ửng”, là sự hồn nhiên, vui tươi của những đám trẻ

“chơi quay, cười ầm trên sân chơi trước nhà”. Người ta vẫn bảo “Thi trung hữu họa”

(trong thơ có họa) và chẳng phải Tô Hoài đã dùng ngòi bút cùng sự quan sát tinh tỉ mỉ

của mình để vẽ nên một khung cảnh ngày xuân rộn ràng, tưng bừng, náo nhiệt, tràn trề

nhựa sống và vô cùng quyến rũ, đậm chất Tây Bắc đó sao? Nhờ không khí mùa xuân

ấy mà trong tâm hồn Mị bắt đầu được ươm mầm của sự sống, của hy vọng và khát

vọng. Cùng với không khí mùa xuân thì men rượu cũng là tác nhân ảnh hưởng đến

tâm lí của nhân vật. Bữa cơm ngày tết cúng ma đón năm mới rộn ràng với ‘chiêng

đánh ầm ĩ”, và “bữa rượu tiếp ngay bên bếp lửa”. Men rượu đã giúp Mị thay đổi cả về

thể xác lẫn tâm hồn, nó bừng lên và trở thành chất xúc tác quan trọng dẫn đến sự nổi

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

loạn của Mị (đối lập với sự lam lũ, cam chịu của nhân vật). Và có lẽ, nhân tố quan

trọng nhất dẫn đến sự trỗi dậy mạnh mẽ của Mị trong đêm tình mùa xuân chính là

tiếng sáo. Tiếng sáo gọi bạn tình tha thiết, bồi hồi dù chỉ bằng những lời hát vô cùng

giản dị và mộc mạc nhưng có sức mời gọi lớn đối với Mị. Nhắc đến tiếng sáo là nhắc

đến ngày hội của dân tộc thiểu số mà ở thanh niên nam nữ được gặp gỡ trò chuyện với

nhau. Chắc hẳn, Tô Hoài là người tinh tế, sâu sắc bằng những trải nghiệm thực tế của

mình hay là cách nhà văn “lội chân trần” vào cuộc đời thì mới có thể phát hiện và

khám phá điều đó. Đối với Mị, tiếng sáo có ý nghĩa vô cùng lớn. Bởi nó gắn với quá

khứ tươi đẹp của Mị, ngày trước Mị thổi sáo giỏi biết bao người mê ngày đêm thổi sáo

đi theo Mị. Tiếng sáo ấy cũng là tiếng sáo gọi bạn tình, rủ bạn đi chơi, là tiếng ca,

điểm tựa của hạnh phúc, là tình yêu lứa đôi. Nó đã xuyên qua những hàng rào giá lạnh

bên ngoài để vọng vào thật sâu bên trong Mị, đánh thức cái sức sống vẫn tiềm ẩn

trong tâm hồn của người thiếu nữ Tây Bắc này.

Với những tác nhân ngoại cảnh như thế, dĩ nhiên dẫn đến những thay đổi trong diễn

biến tâm lí của Mị. Nếu như tiếng sáo trong thơ Thế Lữ với những sắc thái trong trẻo,

đẹp đẽ, huyền ảo:

“Khi cao, vút tận mây mờ

Khi gần, vắt vẻo bên bờ cây xanh

Êm như lọt tiếng tơ tình

Đẹp như Ngọc Nữ uốn mình trong không”

(Tiếng sáo Thiên Thai)

thì tiếng sáo trong “Vợ chồng A Phủ” dưới cảm nhận của nhân vật Mị lại được miêu

tả bằng hai từ ngắn gọn, hàm súc mà chứa đựng trong đó biết bao ý nghĩa, khát vọng -

Mị cảm nhận tiếng sáo “thiết tha, bổi hổi”. Đối lập với sự chai lì, vô cảm cho dù cuộc

sống đau khổ tột cùng trước kia thì nay Mị đã lắng nghe, cảm nhận tiếng sáo. Dường

như hai từ “thiết tha, bổi hổi” ấy không được sử dụng để miêu tả đặc điểm của tiếng

sáo mà để diễn tả sự thay đổi âm thầm trong tâm hồn Mị. Từ một cô gái từ bỏ khát

vọng hạnh phúc, tình yêu đến khát vọng ấy đã bắt đầu nảy nở trong tâm hồn Mị. Minh

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

chứng là việc Mị ngồi nhẩm thầm bài hát của người đang thổi. Với lời hát giản dị, tự

nhiên “Mày có con trai con gái rồi / Mày đi làm nương / Ta không có con trai con gái /

Ta đi tìm người yêu” đã đánh dấu sự trở lại của ngôn ngữ. Điều đó vô cùng quan trọng

bởi vì khi nhẩm thầm theo lời bài hát cũng là lúc Mị có khát vọng giao tiếp, khát vọng

được sống như một con người mà trước đó Mị đã từng khước từ. Mị cũng giống như

Chí Phèo khát khao được giao tiếp nhưng khác ở chỗ: nếu như nhân vật Chí Phèo cất

tiếng chửi (chửi trời, chửi đời, chửi làng Vũ Đại…) tức là đã được cất thành lời còn

Mị chỉ “nhẩm thầm” mà thôi. Lời hát mà Mị nhẩm gắn với khát vọng tình yêu, hạnh

phúc. Bởi lẽ sau bao ngày câm lặng, chỉ biết “lùi lũi như con rùa trong xó cửa” thì nay

cô đã cất tiếng, cho dù đó chỉ là những lời “thì thầm” của bản tình ca Tây Bắc của

những người yêu nhau. Có thể nói, khát vọng tình yêu và khát vọng hạnh phúc đã

được cất lên trên đôi môi của Mị. Đồng thời điều đó cũng đã đánh dấu sự trở lại của

cô gái yêu đời, yêu cuộc sống ngày nào.

Cùng với việc cảm nhận tiếng sáo là khi Mị uống rượu. Việc Mị uống rượu được tác

giả diễn tả bằng một câu văn ngắn gọn “ngày tết, Mị cũng uống rượu”. Nhưng điều

đáng nói là ở cách uống rượu khiến người đọc không khỏi cách uống của Mị - “uống

ực từng bát” - tức là uống nhiều và liên tiếp một hơi dài. Tuy nhiên hành động gây bất

ngờ cho người đọc này của Mị lại chẳng hề vô lý mà ngược lại đó là điều tự nhiên.

Bởi vì sau bao ngày sống một cách tủi nhục, câm lặng, vô tri thì giờ là lúc Mị được

sống là chính mình. Phải chăng đó là men rượu hay là men của cuộc đời, thứ đã lay

động đến tâm hồn Mị để cô được thoát xác, để Mị tự thực hiện một cuộc “vượt ngục”

khi cô thoát khỏi ô cửa mờ mờ trăng trắng kia. Mị uống như để quên hết đi phần đời

cay đắng vừa qua và sống lại phần đời tươi tắn, lạc quan vốn có. Giờ đây trong Mị

đang tồn tại những phần tươi đẹp của ngày trước, Mị có những thay đổi mạnh mẽ và

táo bạo “Mị lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi người nhảy đồng, người hát nhưng lòng Mị thì

đang sống về ngày trước”. Điều này là minh chứng cho việc Mị đang chối bỏ thực tại,

khước từ thực tại bằng việc nhớ về quá khứ đẹp đẽ của mình. Mị nhớ lại tài thổi sáo

của mình, khi bằng vẻ đẹp cùng tài năng thổi sáo cô đã tạo nên sức cuốn hút mạnh mẽ

cho các chàng trai “có biết bao người mê. ngày đêm thổi sáo đi theo Mị”. Việc nhớ lại

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

quá khứ đã khiến Mị không còn chấp nhận sự câm lặng, tủi nhục của hiện tại nữa mà

tìm cách đổi thay, vượt thoát.

Đối với một người nghệ sĩ chân chính, tài năng của anh không chi được thể hiện ở

việc đẽo gọt ngôn từ mà còn được thể hiện ở sự từng trải, thấu hiểu sâu sắc những tâm

tư, tình cảm, góc khuất của con người. Cũng vì lẽ ấy mà nhà văn Tô Hoài không để

tâm lí nhân vật Mị phát triển theo một đường thẳng mà tinh tế nhận ra những uẩn khúc

quanh co mặc dù đến đây khát vọng hạnh phúc của Mị đã rất mãnh liệt. Tác giả không

để cho Mị ra đường chơi ngay “mãi sau Mị mới đứng dậy, nhưng Mị không bước ra

đường chơi” mà “từ từ bước vào buồng”. Hành động này xuất phát từ thói quen của

Mị khi thời gian sống lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa đã quá dài, quá lâu. Do

vậy không dễ gì ngay một lúc Mị có thể thay đổi được. Nắm bắt và thấu hiểu được đặc

điểm tâm lí ấy Tô Hoài đã khắc họa tâm lí nhân vật diễn ra tự nhiên, hợp lý, không

khiên cưỡng hay ép buộc. Minh chứng là Mị bước vào buồng nhìn ô sổ lỗ vuông “mờ

mờ trăng trắng”. Chính căn buồng ngột ngạt tăm tối ấy đã giam cầm Mị, trói buộc cả

thể xác lẫn tinh thần Mị, nó như một “ngục thất” mà Mị đã phải sống ở đó quá lâu đến

nỗi dần chai lì, vô cảm, câm lặng. Cũng chính lúc nhìn vào ô cửa sổ lỗ vuông ở căn

buồng ấy đã bừng tỉnh về cuộc sống tù ngục tối tăm đau khổ của Mị. Để rồi cô hoàn

toàn đoạn tuyệt với cuộc sống lầm lũi, câm lặng và bừng lên khát vọng mãnh liệt “Mị

thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng như những đêm tết ngày trước.

Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi”. Lúc này, Mị thực sự đã tìm lại được

chính mình, tìm được niềm vui sống và khát vọng hạnh phúc. Cái cảm giác sống mà

như chết của Mị đã được cởi bỏ, Mị thấy phấn chấn và hào hứng trở lại. Bằng việc đặt

liên tiếp nhau ba câu văn ngắn cạnh nhau không chỉ giúp tạo nhịp điệu cho câu văn mà

hơn hết đó còn là những lời thôi thúc mạnh mẽ khát vọng sống của Mị để rồi sau đó

cảm xúc và nhận thức của Mị đã trở lại sau bao tháng ngày mất ý niệm về thời gian,

không gian. Và đồng thời khi cảm thấy mình còn trẻ, còn muốn đi chơi thì cũng là lúc

Mị nhận thức được tương lai mình còn dài rộng phía trước. Niềm ham sống của Mị

trỗi dậy, và Mị đã ý thức rõ quyền được sống, được đi chơi ngày tết như bao người

phụ nữ có chồng khác huống hồ Mị với A Sử “không có lòng với nhau mà phải ở với

nhau”.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Khi ý thức về sự sống trỗi dậy cũng là lúc Mị ý thức được về sự vô nghĩa lý của thực

tại. Nếu như trước đây Mị quen khổ đến mức chai sạn, không còn nghĩ đến việc ăn lá

ngón tự tử thì bây giờ “Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này lúc này, M sẽ ăn cho

chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa”. Ý nghĩ này tưởng chừng đơn giản nhưng

thực ra đây là biểu hiện của sự phản kháng với hoàn cảnh của Mị. Ở Mị đang diễn ra

một cuộc xung đột gay gắt giữa một bên là khát vọng sống mãnh liệt đã được thức

tỉnh còn một bên là thực tại đầy cay đắng đang hiện hữu. Giọt nước mắt “ứa ra” khi

Mị nghĩ lại chứng tỏ cô đã hồi sinh và không còn rơi vào trạng thái tê liệt mà đã tìm

được đầy đủ những cung bậc cảm xúc của mình, đã ý thức rõ hoàn cảnh đau xót của

mình. Giữa lúc ấy tiếng sáo gọi bạn tình vẫn “lửng lơ bay ngoài đường”. Tiếng sáo

được miêu tả trong không gian từ xa đến gần: tiếng sáo lấp ló ngoài đầu núi, ngoài

đường, ngoài làng và cuối cùng là rập rờn trong đầu Mị. Những giai điệu tình yêu và

cả những nỗi hẹn đáng tiếc trong lời hát “Anh ném pao, em không bắt / Em không yêu,

quả pao rơi rồi…”. Và tiếng sáo là một hình ảnh ẩn dụ cho những tư tưởng, tình cảm,

ý nghĩa mà nhà văn gửi gắm. Tiếng sáo ấy gợi lên khát vọng tự do, tình yêu và hạnh

phúc. Chính âm thanh tiếng sáo từ bên ngoài đã dội vào âm thanh trong tâm hồn Mị

để cô thực hiện hóa bằng những hành động nổi loạn. Trước tiên “Mị đến góc nhà, lấy

ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng”. Đây không đơn thuần là hành

động thắp lên ánh sáng cho căn phòng tăm tối mà nó còn mang ý nghĩa biểu tượng, ý

nghĩa nghệ thuật. Khi Mị thắp lên ánh đèn cho căn phòng cũng là lúc Mị thắp sáng lại

cho cuộc đời mình. Sau hành động này là một loạt hành động liên tiếp “Mị muốn đi

chơi, Mị cũng sắp đi chơi, Mị quấn lại tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở trong

vách”. Với việc sử dụng những câu văn ngắn, nhịp nhanh, gấp Tô Hoài thể hiện khát

vọng đang trào dâng mãnh liệt trong lòng Mị. Lúc này, Mị đã thực sự lột xác, cô đang

tìm lại chính mình - một cô gái trẻ trung, lạc quan và đầy khát vọng.

Hiện thực cuộc sống không phải chỉ là màu hồng hào nhoáng đẹp đẽ, hiện thực đôi khi

rất khắc nghiệt, đau đớn. Và bức tranh về sự tàn ác, dã man của bọn chúa đất miền núi

đã đi vào trang văn của Tô Hoài được hiện lên bằng hành động A Sử trói Mị khi Mị

muốn đi chơi. Có thể nói giữa lúc ý thức về sự sống đang cao trào thì nhân vật lại vấp

phải một hiện thực nghiệt ngã - sự độc ác, tàn nhẫn của A Sử. Thấy Mị muốn đi chơi,

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

A Sử đã dập tắt ý định này bằng một loạt hành động:“A Sử bước lại, nắm Mị, lấy thắt

lưng trói hai tay Mị. Nó xách cả một thúng sợi dây đay ra trói đứng Mị vào cột nhà....”.

Sự tàn ác của A Sử là một thử thách rất lớn đối với khát vọng của Mị mà nhà văn đã

đặt ra cho nhân vật. Nhưng khát vọng ấy lớn đến mức cho dù bị giam hãm về thể xác

nhưng Mị vẫn cố gắng tìm cách “vượt ngục” tinh thần. Trong đầu Mị lúc này vẫn rập

rờn tiếng sáo đưa Mị theo những cuộc chơi, những đám chơi. Vẫn còn đó lời bài hát

của tình yêu giản thị, tha thiết “Em không yêu, quả pao rơi rồi. Em yêu người nào, em

bắt pao nào”. Suốt đêm bị trói đứng Mị sống giữa ranh giới thực và mộng cho đến khi

vùng bước đi nhưng “chân đau không cựa được”. Đây mới là lúc Mị cảm nhận được

sâu sắc nỗi khổ của mình, Mị nghĩ mình không bằng con ngựa “ngựa vẫn đứng yên,

gãi chân, nhai cỏ” còn Mị thì chẳng thể làm gì được. Và khi chìm vào cõi mộng, Mị

đã nín khóc lại “bồi hồi”, lúc bị dây trói thít đau nhức, lúc lại nhớ tha thiết, lúc mê, lúc

tỉnh.

Nhân vật Mị trong tác phẩm của Tô Hoài đã không mất đi hoàn toàn bản chất người

tốt đẹp mà khát vọng sống, khát khao tình yêu, hạnh phúc vẫn tiềm ẩn trong tâm hồn

Mị. Nó giống như ngọn lửa âm ỉ cháy dưới lớp tro tàn, chỉ cần chờ một ngọn gió mát

lành thổi qua là có thể bùng cháy mãnh liệt. Nhà văn Thạch Lam đã từng quan niệm

“Công việc của nhà văn là phát hiện ra cái đẹp ở chỗ không ai ngờ tới, tìm cái đẹp kín

đáo và che lấp của sự vật, để cho người đọc một bài học trông nhìn và thưởng thức”.

Nếu coi sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân là cái đẹp thì

quả thực Tô Hoài đã thực hiện được thiên chức ấy, đi tìm cái đẹp kín đáo cà bị che lấp

của con người. Đồng thời qua đây ta thấy được rằng sức mạnh của cường quyền

không thể dập tắt được tình yêu, hạnh phúc mãnh liệt của Mị. Cho dù cuộc nổi loạn

này không thành công nhưng tác giả cho bạn đọc thấy được sức sống mãnh liệt đang

tiềm tàng trong những người nông dân tưởng như nhỏ bé, khốn khổ nhất. Và những

tác động bên ngoài là không nhỏ nhưng chính sức mạnh bên trong mới là mấu chốt

đến sức sống của Mị.

Để khắc họa sức sống tiềm tàng của Mị trong đêm tình mùa xuân không thể không kể

đến sự thành công trong bút pháp nghệ thuật của Tô Hoài. Nhà văn đã sử dụng ngôn

ngữ và nghệ thuật kể chuyện đậm chất Tây Bắc. Đồng thời nghệ thuật trần thuật đặc

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

sắc hấp dẫn người đọc nhờ điểm nhìn trần thuật khi thì ở bên ngoài quan sát khách

quan, lúc lại đứng bên trong để diễn tả một cách sâu sắc tâm lý, tình cảm, suy nghĩ của

nhân vật. Không chỉ vậy, khi xây dựng nhân vật tác giả cũng thể hiện tài năng khi

miêu tả, phân tích diễn biến tâm lí nhân vật, giúp cho nhân vật phát triển một cách tự

nhiên, hợp lý. Cùng với đó là nghệ thuật tả cảnh về bức tranh thiên nhiên mùa xuân

Tây Bắc đầy lãng mạn và đậm chất thơ.

Như vậy, nhà văn Tô Hoài đã khắc họa một cách thành công sức sống tiềm tàng mãnh

liệt của nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân. Quả thực, đó là những “hạt ngọc” ẩn

giấu trong bề sâu tâm hồn con người mà nhà văn Tô Hoài đã phát hiện và thể hiện sâu

sắc. Do vậy, “Vợ chồng A Phủ” đã trở thành áng văn chân chính và có sức sống lâu

bền trong lòng bạn đọc.

Phân tích Vợ chồng A Phủ đêm tình mùa xuân - Mẫu 2

“Cuộc đời là nơi xuất phát cũng là nơi đi tới của văn học” (Tố Hữu). Xuất phát từ câu

chuyện cuộc đời của người nông dân miền núi, Tô Hoài không chỉ vẽ lại hiện thực

cuộc sống một cách rõ nét nhất mà người đọc còn cảm nhận được dưới ngòi bút ấy là

khúc ca vang lên về sức sống, về khát vọng tự do, khát vọng hạnh phúc của con người.

“Vợ chồng A Phủ” là một trong những tác phẩm thành công nhất của Tô Hoài trích

trong tập “Truyện Tây Bắc”. Đặc biệt, hình ảnh nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân

và trong đêm đông cởi trói cho A Phủ đã để lại trong lòng người đọc rất nhiều suy

nghĩ, cảm xúc và đó cũng chính là minh chứng rõ nhất cho câu nói: “Một tia lửa hôm

nay báo hiệu một đám cháy ngày mai.” (Lỗ Tấn).

“Vợ chồng A Phủ” được sáng tác năm 1953, là kết quả của quá trình 8 tháng đi thực tế

ở Tây Bắc. Ở đây, Tô Hoài đã tiếp xúc với biết bao con người, bao số phận, cuộc đời.

Chính sức sống tiềm tàng, mạnh mẽ của con người nơi đây đã phả vào những trang

viết của Tô Hoài, là nguồn cảm hứng chắp bước cho sự thành công của tác phẩm.

Nhân vật Mị hiện lên ở vị trí trung tâm của tác phẩm, ở đó Tô Hoài tập trung vào khai

thác diễn biến tâm lí, sự thay đổi trong suy nghĩ, nhận thức để đi đến hành động.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Dường như sự thay đổi của nhân vật Mị như một minh chứng rõ nét nhất, chân thực

nhất cho câu nói của Lỗ Tấn: “Một tia lửa hôm nay báo hiệu một đám cháy ngày mai.”

Câu nói trên của Lỗ Tấn chính là hình ảnh ẩn dụ về sức sống tiềm tàng mạnh mẽ của

con người. Ở đâu đó trong mỗi người luôn ẩn chứa một ngọn lửa đang âm ỉ cháy, dù

là nhỏ thôi nhưng đó lại là tiền đề, là điều kiện để rồi chỉ cần gặp điều kiện thuận lợi

nó sẽ bùng cháy lên mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Vậy, tại sao nói hình ảnh của Mị trong

đêm tình mùa xuân và trong đêm đông giải cứu A Phủ là minh chứng rõ nhất cho câu

nói của Lỗ Tấn? Trước đây Mị vốn là một cô gái trẻ trung, yêu đời, có tài thổi sáo,

nhưng rồi Mị bị bắt về làm dâu nhà thống lí, nhưng đó thực chất lại là làm trâu làm

ngựa, bị hành hạ, đày đọa đến mất đi ý thức của một con người đúng nghĩa. Trong

đêm tình mùa xuân, Mị như dần hồi sinh, ngọn lửa khát vọng tự do của Mị như bùng

cháy lên nhưng rồi lại vụt tắt. Nhưng thực chất nó đã tạo tiền đề cho sức sống trỗi dậy

mạnh mẽ sau này của Mị. Và rồi đến đêm đông ấy, Mị cắt dây cởi trói cho A Phủ, Mị

hồi sinh hoàn toàn, khát vọng tự do thôi thúc Mị chạy theo A Phủ, thoát khỏi thực tại

đầy khổ cực. Đó là khi ngọn lửa sức sống của Mị bùng cháy lên mãnh liệt nhất.

Mùa xuân - mùa của tình yêu, tuổi trẻ, của những lễ hội vui tươi. Tưởng chừng như,

dưới mùa xuân đấy phải là hình ảnh vui tươi, tràn đầy sức sống của những cô gái tuổi

đôi mươi. Nhưng không, Tô Hoài đã mượn thời khắc đẹp đẽ ấy để khơi lên sức sống

tiềm tàng trong Mị, đánh thức ý thức tưởng chừng đã nguội lạnh, chết đi trong tâm

hồn Mị. Tô Hoài đã vẽ lên khung cảnh mùa xuân đậm màu sắc và tươi sáng biết bao,

ở đó có âm thanh của cuộc sống, âm thanh của tiếng cười, tiếng trẻ con, tiếng chó sủa

và đặc biệt là tiếng sáo. Mị có biệt tài thổi sáo “có biết bao nhiêu người mê ngày đêm

thổi sáo đi theo Mị”, âm thanh quen thuộc ấy đã ùa vào tâm trí Mị, đánh thức ký ức

trong Mị. Khác với những âm thanh mà trước giờ Mị vẫn nghe thấy, giờ đây tiếng Mị

nghe được là âm thanh của cuộc sống, đặc biệt là tiếng sáo, âm thanh quen thuộc ấy đã

tác động đến Mị một cách mạnh mẽ. Mị uống rượu. m thanh của tiếng sáo và hơi men

của rượu đưa Mị sống dậy với những kí ức ngày xưa, Mị sống trọn vẹn ở nơi đó mà

không mảy may nghĩ đến thực tại đầy đau khổ.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Tâm hồn Mị phơi phới trở lại, “Mị còn trẻ lắm. Mị còn trẻ. Mị muốn đi chơi.”. Mị

nhận thức về thực tại, Mị nhận thức được về tuổi trẻ và khát khao được tự do và rồi

Mị sửa soạn đi chơi, Mị tìm đến ánh sáng. Ở đây, Tô Hoài sử dụng hàng loạt các câu

văn ngắn, nhanh cùng với các động từ, có thể thấy hành động của Mị lúc này vô cùng

dứt khoát, quyết liệt. Khi bị A Sử trói, lòng Mị vẫn lơ lửng theo tiếng sáo, Mị vùng

bước đi. Sợi dây trói của A Sử lúc này chỉ có thể trói Mị về thể xác nhưng không thể

trói buộc được tâm hồn Mị lúc này. Nhưng rồi, Mị lại nhớ đến người đàn bà đồng

phận “Mị sợ quá, cựa quậy xem mình còn sống hay đã chết” Mị trở về với thực tại đầy

nghiệt ngã và đó cũng là hình ảnh khép lại quá trình hồi sinh lần một của Mị.

Vậy mới thấy, trái tim của Mị không nguội lạnh hoàn toàn, đâu đó trong tâm hồn của

người con gái trẻ ấy vẫn luôn âm ỉ cháy ngọn lửa của khát vọng hạnh phúc, khát vọng

tự do mãnh liệt. Sự thức tỉnh của Mị ngày hôm nay là sự thức tỉnh trong tâm thức, sự

hồi sinh ban đầu, tạo tiền đề cho sự trỗi dậy mạnh mẽ sau này, là “báo hiệu cho đám

cháy ngày mai”.

Đến đêm đông, dưới sự tác động của hoàn cảnh, của A Phủ và hơn cả là sự tác động

mạnh mẽ từ sâu bên trong con người Mị, khát khao về hạnh phúc, tự do trào dâng

mãnh liệt, ngọn lửa cháy âm ỉ ngày nào đã bùng cháy lên mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Ban đầu Mị vẫn giữ thái độ dửng dưng, thản nhiên khi thấy A Phủ bị trói, bởi Mị đã

quá quen với cảnh áp bức bóc lột này rồi. Thế nhưng, khi thấy giọt nước mắt của A

Phủ, Mị nhớ đến hoàn cảnh của mình, Mị thương mình, thương cho A Phủ. Sự đồng

cảm ấy đã thôi thúc Mị, làm sống dậy trong Mị một nguồn sức mạnh. Mị quyết định

cứu A Phủ, Mị cắt dây, cởi trói cho A Phủ. Hành động cắt dây cởi trói ấy cũng là lúc

Mị cắt dây cởi trói cho cuộc đời của mình.

Nhưng rồi, “Mị đứng lặng trong bóng tối”, phải chăng lúc đó trong người con gái ấy

đang có sự đấu tranh tâm lý vô cùng mãnh liệt. Chạy theo A Phủ để giải thoát cuộc

đời mình, hay tiếp tục ở lại sống một cuộc sống làm trâu làm ngựa. Dường như lúc

này trong Mị vẫn đang có một sự ràng buộc, sự ràng buộc về cường quyền và thần

quyền. Và rồi Mị quyết định chạy theo A Phủ, “A Phủ, cho tôi theo với”, Mị sợ chết,

Mị sợ nếu Mị ở lại Mị sẽ tiếp tục phải sống trong cảnh tù đày, hành hạ ấy. Chạy theo

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

A Phủ nhưng thực chất là Mị đang chạy trốn khỏi cái chết, cởi trói cho A Phủ nhưng

thực chất là Mị đang cởi trói cho cuộc đời mình. Hành động của Mị không phải là

bồng bột, đó là kết quả của cả một quá trình, trong Mị vẫn luôn âm ỉ cháy ngọn lửa

của sức sống tiềm tàng, và giờ đây A Phủ chính là ngọn gió thổi bùng lên ngọn lửa ấy

trong Mị, Mị giải cứu A Phủ và giải cứu cả cuộc đời mình.

Sự thức tỉnh trong đêm tình mùa xuân, sự thức tỉnh trong nhận thức đã thôi thúc Mị

sống lại hoàn toàn, Mị vượt lên mọi điều, vượt lên rào cản của cường quyền và thần

quyền để chạy theo A Phủ, chạy đến với tự do để giải thoát cuộc đời mình đúng như

nhận định của Lỗ Tấn: “Một tia lửa hôm nay báo hiệu một đám cháy ngày mai.”

Nếu trong đêm mùa xuân khát vọng sống của Mị nương theo tiếng sáo thì đến đến

đêm đông sự thức tỉnh ấy đã bùng cháy lên mạnh mẽ hơn bao giờ hết, sự thức tỉnh từ

tâm thức, tiềm thức đến hành động. Sự hồi sinh ấy không phải là bản năng mà nó xuất

phát từ khát khao tự do, khát khao hạnh phúc. Trong đêm mùa xuân sự giải thoát của

Mị chỉ trong chốc lát thì trong đêm đông giải cứu A Phủ ấy đó là sự giải thoát cho cả

cuộc đời, giải thoát khỏi cuộc sống tù đày, giải thoát Mị khỏi những ngày tháng sống

trong khổ nhục. Vậy mới thấy, chính đêm tình mùa xuân ấy đã tạo bước tiền đề, thúc

đẩy mạnh mẽ hành động cởi trói cho A Phủ sau này, ngọn lửa âm ỉ ngày nào đã bùng

cháy lên mạnh mẽ, tái sinh cuộc đời của Mị tưởng như đã chết từ bấy lâu nay. “Một

tia lửa hôm nay báo hiệu một đám cháy ngày mai.”, tia lửa của đêm tình mùa xuân ấy

báo hiệu cho sức sống của Mị đã dần hồi sinh, và rồi khi cơn gió của A Phủ thổi đến

đã thúc đẩy nó bùng cháy lên mạnh liệt, thúc đẩy hành động giải cứu người, giải cứu

mình.

Ở đây người đọc có thể cảm nhận rõ tài năng của Tô Hoài trong cách xây dựng diễn

biến tâm lí nhân vật vô cùng khéo léo và hợp lý, cùng với đó là cách sử dụng ngôn

ngữ mộc mạc, giản dị và gần gũi vô cùng. Đọc hai đoạn văn người đọc có thể nhận

thấy rõ sự chuyển biến trong tâm lý của Mị, một sự chuyển biến vô cùng tích cực, một

sự mở đường, mở ra lối thoát cho nhân vật. Không giống như Nam Cao hay Ngô Tất

Tố đưa nhân vật đến bước đường cùng, Tô Hoài có cái nhìn mới hơn, sáng hơn, nhà

văn mở đường cho nhân vật tìm đến hạnh phúc, tìm đến tự do như một cách giải thoát

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

cho cuộc đời họ. Đó cũng là bởi, khi “Vợ chồng A Phủ” được sáng tác, Tô Hoài đã

được giác ngộ với lý tưởng của Cách Mạng, con người đã tìm ra lối đi, tìm ra lối giải

thoát cho cuộc đời mình. Qua tác phẩm Tô Hoài cũng muốn gửi gắm niềm tin vào con

người, niềm tin vào khả năng tìm đến tự do, vượt qua mọi rào cản để tìm đến hạnh

phúc.

“Một tia lửa hôm nay báo hiệu một đám cháy ngày mai” - Câu nói của Lỗ Tấn quả

thật rất đúng đắn. Sức sống tiềm tàng, sự trỗi dậy mạnh mẽ của Mị đã khiến người đọc

có niềm tin mãnh liệt hơn vào con người, vào sức mạnh của trái tim khao khát tình

yêu, khao khát tự do cháy bỏng. Có nhà phê bình văn học đã nói rằng: “Văn học nằm

ngoài sự băng hoại, mình nó không chấp nhận quy luật của cái chết.” Cho đến bây giờ,

“Vợ chồng A Phủ” vẫn luôn giữ được sức sống, tác động mạnh mẽ đến người đọc bởi

sức sống tiềm tàng của Mị đã thổi hơi ấm vào đó và giữ mãi cho đến mai này.

Phân tích diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 3

Thạch Lam đã từng khẳng định sứ mệnh của nhà văn chính là: “Phát hiện ra cái đẹp ở

chỗ không ai ngờ tới, tìm cái đẹp kín đáo và che lấp của sự vật, để cho người đọc một

bài học trông nhìn và thưởng thức”. Ý thức được điều đó Tô Hoài đã thực hiện trọn

vẹn được sứ mệnh của mình khi mang đến cho bạn đọc tác phẩm “Vợ chồng A Phủ”

với điểm sáng là hình tượng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân qua đó thấy được

ngòi bút miêu tả tâm lí nhân vật của nhà văn Tô Hoài.

Tô Hoài được coi là nhà văn xuất sắc của văn xuôi Việt Nam hiện đại. Trong hành

trình sáng tạo bền bỉ của mình ông đã sáng tác đạt tới mức kỉ lục gần 200 đầu sách.

Văn chương Tô Hoài thiên về xu hướng phản ánh hiện thực, phản ánh những sự thật

của cuộc sống đời thường trong những trang viết bình dị, tinh tế và đầy chất thơ, bộc

lộ vốn hiểu biết phong phú và sâu sắc về cuộc sống, đặc biệt là đối với những phong

tục tập quán độc đáo của rẻo núi cao Tây Bắc. Và truyện ngắn “Vợ chồng A phủ”

được sáng tác năm 1952 in trong tập truyện Tây Bắc (1953), là kết quả của chuyến đi

thực tế dài tám tháng cùng bộ đội vào giải phóng miền Tây Bắc.Trong chuyến đi ấy,

nhà văn đã có dịp chung sống cùng những người dân tộc thiểu số từ khu du kích đến

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

những bản làng mới được giải phóng. Tô Hoài từng tâm sự: “Cảnh vật và con người

nơi đây đã để thương để nhớ cho tôi nhiều quá!”. Việc tác phẩm ra đời như một món

quà mang đầy nghĩa tình mà Tô Hoài muốn gửi tặng cho con người và mảnh đất nơi

đây.

Tô Hoài đã từng quan niệm rằng: “Nhân vật là linh hồn và là trụ cột của tác phẩm”.

Đặc biệt trong văn xuôi với thể loại truyện ngắn, một tác phẩm có thành công hay

không phụ thuộc hoàn toàn vào nhân vật tham gia bởi nhân vật là trung tâm của câu

truyện, có nhân vật mới có thể xây dựng được cốt truyện, diễn biến của truyện. Việc

xây dựng nhân vật chính là dụng ý của nhà văn để thể hiện rõ được tư tưởng, nội dung

và tình cảm. Trong tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” Mị là nhân vật chính của câu chuyện.

Được biết đến là cô gái xinh đẹp, trẻ trung, tài hoa có tài năng thổi lá hay như thổi sáo

nên Mị có rất nhiều những chàng trai theo đuổi. Cô đang có một thanh xuân tươi đẹp

bên người mà mình yêu thương. Thế nhưng, chỉ vì món nợ truyền kiếp, món nợ tiền

kiếp từ ngày cha mẹ mới lấy nhau để lại, Mị đã trở thành món hàng đem ra để trao đổi,

cô bị lừa bắt trở thành cô con dâu gạt nợ không công cho nhà thống lý Pá Tra – địa

chủ ở Hồng Ngài lúc bấy giờ. Cuộc sống của cô từ đó gắn với đọa đầy về cả thể xác

và tâm hồn, cô sống mà như đã chết lúc nào cũng chỉ âm thầm như một chiếc bóng, lẻ

loi và đơn độc, cho đến đêm tình mùa xuân năm ấy, khi tiếng sáo tình yêu xuất hiện,

cùng là lúc khơi dậy khả năng sống tiềm tàng trong cô gái trẻ này.

Sức sống của Mị dường như mất đi. Nhưng bên trong cái hình ảnh con rùa lầm lũi kia

đang là một con người. Khát vọng hạnh phúc có thể bị vùi lấp, bị lãng quên trong đáy

sâu của một tâm hồn đã chai cứng vì đau khổ, nhưng không thể bị tiêu tan, gặp thời cơ

thuận lợi thì nó lại cháy lên. Và khát vọng hạnh phúc đó đã bất chợt cháy lên, thật

nồng nàn và xót xa trong một đêm xuân đầy ắp tiếng gọi của tình yêu . Bức tranh

Hồng Ngài mùa xuân năm ấy có sức làm say đắm lòng người tuổi trẻ. Thêm một điều

lạ lùng là năm ấy mùa xuân lại đến sớm với Hồng Ngài, đây quả là sự bất ngờ bởi lâu

lắm rồi xuân mới đến Hồng Ngài sớm như vậy, những biến đổi của mùa xuân cũng đã

làm cho lòng người có những xao động nhỏ. Gió rét, sắc vàng ửng của cỏ tranh, sự

biến đổi màu sắc kì ảo của các loài hoa đẹp đã góp phần làm nên cuộc nổi loạn trong

một tâm hồn đã bấy nhiêu năm tê dại vì đau khổ. Mị quan sát thấy cảnh sắc thiên

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

nhiên có sự đổi khác, những đám trẻ chơi quay, chơi cù, không khí nhộn nhịp, ấm áp

tại Hồng Ngài khiến những tảng băng trong trái tim của cô gái này đang tan ra. Sự

biến đổi của thiên nhiên, đất trời cũng là một trong những tác nhân làm xuất hiện

những đổi thay trong lòng Mị.

Trong không khí mùa xuân rộn ràng sắc màu, âm thanh, có một hình ảnh đặc biệt đã

xuất hiện - đó là tiếng sáo. Tiếng sáo gọi về ký ức, gọi về khoảng trời yêu, dội lại

trong tâm hồn cô gái trẻ những tiếng lòng tha thiết đã rất lâu chưa được tỏ bày. Tiếng

sáo đầu núi vọng vào sâu thẳm tâm hồn gợi về bài hát Mị thường thổi năm xưa:

“Mày có con trai con gái rồi

Mày đi làm nương

Tao chưa có con trai, con gái

Tao đi tìm người yêu”.

Tiếng sáo cất lên từ trái tim tưởng chừng như khô cằn, chai sạn của Mị giờ đây, tiếng

sáo đã đánh thức tâm hồn ngủ yên và khát vọng được yêu bấy lâu nay Mị chôn chặt

trong tim. Mị như bừng tỉnh, tiếng sáo rung lên trong trái tim Mị khiến cho nhận thức

về cuộc sống ùa về.

Tiếng sáo lần thứ nhất từ xa vọng lại khiến trái tim Mị đang lạnh giá, khô cứng, bỗng

mềm dịu, ấm áp, đập những nhịp đập hồi sinh trở lại “thiết tha bồi hồi”. Rồi Mị bắt

đầu uống rượu, Mị uống “ực từng bát” như để trôi đi bao đau khổ, uất hận. Cách uống

rượu như thế khiến Mị say, lịm mặt ngồi đấy. Mị vẫn nghe tiếng sáo vẫy gọi giục giã,

men rượu đã nâng tâm hồn Mị bay theo tiếng sáo đến với những cuộc chơi, đám chơi

trong của quá khứ. Còn thể xác vẫn ở lại nhà thống lí “nhìn mọi người nhảy đồng,

người hát” khi mọi người về hết “Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà”. Men rượu

khiến Mị quên và nhớ: lãng quên đi thực tại trước mắt và gọi về những kỷ niệm thanh

xuân. Tiếng sáo lần hai lại vang lên “tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng”

tiếng sáo lần này đã đến gần Mị hơn. Tiếng sáo như thôi thúc Mị, lòng Mị đang sống

về ngày trước, những ngày tươi đẹp xuân sắc, rực rỡ, vui tươi nhất, thuở ấy “Mị thổi

sáo giỏi” “Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo”, có biết bao nhiêu

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Theo thói quen, Mị lại bước vào căn

buồng tối tăm nhưng lòng phơi phới trở lại, vui như những đêm Tết ngày trước. Đồng

thời Mị nhận thức rõ ràng về bản thân, Mị còn trẻ và Mị muốn được đi chơi. Và Mị

còn nhận thức được hiện thực phũ phàng rằng mình và A Sử không có lòng với nhau

mà vẫn phải ở với nhau. Lúc này, ý thức sống trỗi dậy mạnh mẽ khiến một lần nữa Mị

muốn tìm đến cái chết, chết để được sống tự do. Thế nhưng, tiếng sáo vẫn lơ lửng bay

ngoài đường như mời gọi, đưa Mị thoát khỏi cảm giác muốn chết. Mị thấy mình như

được hồi sinh thêm một lần nữa. Tiếng sáo vẫn ở đây, cùng với khúc ca yêu thương

của tuổi trẻ vọng về:

“Anh ném pao

Em không bắt

Em không yêu

Quả pao rơi rồi...”

Mị đã thức dậy với sức sống tiềm tàng và cảm thức về thân phận. Cho nên trong thời

khắc ấy, ta mới thấy trong lòng Mị đầy rẫy những mâu thuẫn. Lòng phơi phới nhưng

Mị vẫn theo quán tính bước vào buồng, ngồi xuống giường, trông ra cái lỗ vuông mờ

mờ trăng trắng. Và khi lòng ham sống trỗi dậy thì ý nghĩ đầu tiên là được chết ngay đi.

Nhưng rồi nỗi ám ảnh và sức sống mãnh liệt của tuổi xuân cứ lớn dần, cho tới khi nó

lấn chiếm hẳn trọn bộ tâm hồn và suy nghĩ của Mị, cho tới khi Mị hoàn toàn chìm hẳn

vào trong ảo giác : “Mị muốn đi chơi. Mị cũng sắp đi chơi”. Phải tới thời điểm đó Mị

mới có hành động như một kẻ mộng du: Mị xắn miếng mỡ, thắp sáng căn phòng u tối;

quấn lại tóc, với thêm cái váy hoa, rồi rút thêm cái áo. Tất cả những việc đó, Mị đã

làm như trong một giấc mơ, tuyệt nhiên không nhìn thấy A Sử bước vào, không nghe

thấy A Sử hỏi. A Sử biết Mị muốn đi chơi và chuẩn bị đi chơi, hắn tức lắm, đánh rồi

trói đứng Mị vào cột, tắt đèn đóng sập cửa lại. Những hành động nhẫn tâm của A Sử

dường như muốn đẩy Mị vào bóng tối, dìm Mị chết trong sự bế tắc và tuyệt vọng thế

nhưng Mị thật tâm chẳng hề để ý tới những gì đang diễn ra với mình. Mị đang ở trong

trạng thái mộng du đang chìm đắm với những giấc mơ về một thời xuân trẻ, đang

bồng bềnh trong cảm giác du xuân. Bây giờ, tiếng sáng vẫn đang rập rờn trong đầu

của Mị, “Tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi”. Tâm hồn Mị

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

đang còn sống trong thực tại ảo, sợi dây trói của đời thực chưa thể làm kinh động ngay

lập tức giấc mơ của kẻ mộng du. Cái cảm giác về hiện tại tàn khốc, Mị chỉ cảm thấy

khi vùng chân bước theo tiếng sáo mà tay chân đau không cựa được. Nhưng nếu cái

mơ không đến một lần nữa thì sự tỉnh ra cũng vậy. Lại một giai đoạn chập chờn nữa

giữa cái mơ và cái tỉnh, giữa tiếng sáo và nỗi đau nhức của dây trói và tiếng con ngựa

đạp vách, nhai cỏ, gãi chân. Nhưng bây giờ thì theo chiều ngược lại, tỉnh dần ra, đau

đớn và tê dại dần đi, để sáng hôm sau lại trở về với vị trí của con rùa nuôi trong câm

lặng, mà thậm chí còn câm lặng hơn trước.

Cuộc sống hiện lên với muôn màu, nhưng có lẽ sâu thẳm bên trong lại là chính tâm

hồn con người ấy vậy mà vẫn có những nhà thám hiểm đại chuyên phiêu lưu khám

phá thế giới – đó là những người nghệ sĩ văn chương. Đọc đoạn văn miêu tả diễn biến

tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân, bất cứ ai cũng đều ngạc nhiên, thán phục

trước khả năng am hiểu nội tâm nhân vật của nhà văn Tô Hoài. Với tài năng nổi bật,

Tô Hoài đã miêu tả thật tinh tế những diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình

mùa xuân, khi thiết tha bồi hồi, khi nghẹn ngào xót xa. Chẳng những thế, cả hai Mị và

A Phủ đều được thể hiện một cách sống động và chân thực với những nét tính cách

của người dân lao động miền núi nói chung và của người H'mông nói riêng. Mị bên

ngoài lặng lẽ, âm thầm nhẫn nhục nhưng bên trong sôi nổi một niềm ham sống, khao

khát tự do và hạnh phúc. A Phủ táo bạo, gan góc mà chất phác tự tin. Cả hai tuy cùng

là nạn nhân của bọn chúa đất, quan lại thống trị miền núi tàn bạo, độc ác nhưng họ

tiềm ẩn sức mạnh phản kháng mãnh liệt, dữ dội. Tác giả đã chọn các góc nhìn và điểm

nhìn mang tính chất đối lập để tạo ra hai hình tượng nghệ thuật mang những nét đặc

sắc khác nhau. Ngòi bút ấy còn được thể hiện qua nghệ thuật miêu tả đời sống nội tâm

của nhân vật, ít miêu tả hành động bên ngoài nếu có thì chỉ có những hành động lặp đi

lặp lại. Ngoài ra, Tô Hoài còn mượn hình tượng thiên nhiên để miêu tả tâm trạng

“Mùa xuân của thiên nhiên của đất trời như gợi lên cả sức sống mùa xuân trong lòng

Mị”. Đoạn văn không dài nhưng đủ để chúng ta cảm nhận được sức sống tiềm tàng

trong nhân vật Mị, và cũng đủ để chúng ta thán phục sự tinh tế trong ngòi bút Tô Hoài.

Ai-ma-top đã từng nhận định: “Tác phẩm chân chính sẽ không bao giờ kết thúc ở

trang cuối cùng, không bao giờ hết khả năng kể chuyện khi các câu chuyện về nhân

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

vật kết thúc”. Gấp lại những trang viết về “Vợ chồng A Phủ”, về nhân vật Mị một cô

gái Mèo với sức sống mãnh liệt song trong lòng người đọc vẫn để lại trong lòng người

đọc vẫn những ấn tượng sâu sắc về vẻ đẹp, sức sống, khao khát sống của con người.

Qua đó mang đến ta một niềm khao khát sống, niềm tin vào chính mình bởi sứ mệnh

của con người không phải chỉ là tồn tại mà là sống, sống cho thật ý nghĩa và rực rỡ.

Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 4

Vợ chồng A Phủ là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của Tô Hoài, ông đã để

lại trong lòng bạn đọc nhiều ấn tượng độc đáo, bằng ngòi bút tài năng điều đặc biệt

nhất có lẽ chính ở nhân vật Mị. Hiểu về Mị ta mới thấy được một sức sống mãnh liệt

dù bị đầy ải khó nhọc, đặc biệt là cảnh Mị trong đêm tình mùa xuân.

Đọc một tác phẩm, không chỉ nhớ về nhân vật, nhớ về những giá trị nghệ thuật độc

đáo. Mà hơn hết, qua những tình huống, chi tiết đắt giá trong truyện mở ra cho bạn

đọc trăm lối suy nghĩ, cảm nhận và đồng điệu cùng tác giả. Đặc sắc trong truyện có lẽ

nằm ở chỗ đó, Tô Hoài bằng tài năng đã vẽ lên một cô Mị trong đêm tình mùa xuân

với cảm xúc tâm lí rất mới, khiến bạn đọc cảm thấy rõ nét và hiểu hơn về nhân vật,

cũng như tư tưởng sâu sắc của một nhà văn.

Mị vốn là một cô con gái trong một gia đình nhà nghèo, mà lại là mang một cái nghèo

gia truyền. Vì không thể trả được nợ, nhà thống lí đã có ý định muốn Mị về làm con

dâu gạt nợ. Mị, một cô gái trẻ như một đóa hoa đương thời kì nở rộ giữa núi rừng, lại

thêm vẻ đẹp phẩm chất tuyệt đẹp, cô tuyệt đối không chấp nhận một cuộc sống mất tự

do, không tình yêu, rằng buộc. Cô đã nói: “con nay đã biết cuốc nương làm ngô, con

phải làm nương ngô giả nợ thay cho bố. Bố đừng bán con cho nhà giàu” Mị không

những xinh đẹp, có tài thổi kèn lá rất hay, bao nhiêu người mê, lại thêm sự hiếu thảo,

một trái tim khao khát tự do, tự chủ và yêu đời mạnh mẽ như vậy, Mị hoàn toàn xứng

đáng có được những gì mình mong muốn.

Nhưng không, không may Mị bị bắt cúng trình ma làm con dâu nhà thống lí Pá Tra.

Cái nghèo khổ của cuộc sống, cái hành hạ khốn cùng của nhà địa chủ đã khiến một cô

gái vốn khát khao yêu đời là thế, cô đã từng nghĩ đến việc ăn lá ngón tự tử để thoát số

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

phận này, để tự do cho chính mình, nhưng từ khi về nhà thống lí, nỗi khát khao yêu

đời cũng bị dập tắt, nguội lạnh, trai sạn và vô cảm. Mị sống như con rùa nuôi trong xó

cửa, gương mặt lúc nào cũng buồn rười rượi. Trái tim khô héo, bản thân chỉ biết làm

những việc liên tục, lặp đi lặp lại như một cái máy vô tri vô giác.

Rồi đêm tình mùa xuân cũng tới, đây chính là nút mở trong câu chuỗi đang liên tiếp

những đau khổ bất hạnh của Mị. Mùa xuân ở những vùng núi cao mới phơi phới, mới

hân hoan làm sao. Đây chính là thời điểm mọi người không lo toan về những nương

ngô, về cuộc sống mưu sinh, làm lụng vất vả cả năm trời. Họ hát hò, nhảy múa, họ vui

chơi, họ dành thời gian đi tìm tình yêu cho mình. Đặc biệt là tiếng sáo cứ lảnh lót.

Mày có con trai con gái rồi

Mày đi làm nương

Ta không có con trai con gái

Ta đi tìm người yêu

Mị, một cô gái cũng từng sống trong hoàn cảnh ấy, cũng phơi phới xuân thì, cũng đi

tìm những tình yêu phù hợp với mình. Mị vốn còn trẻ, vốn như một bông hoa đẹp, mọi

thứ đều tìm đến Mị, sự tương phản giữa quá khứ với tương lai như một đòn bẩy trong

tâm lí, khiến Mị trở nên u uất, “Mị lim mặt ngồi đấy nhìn mọi người nhảy đồng, người

hát, nhưng lòng Mị thì đang sống về ngày trước” cô Mị năm ấy chưa bị bắt, còn trẻ,

còn ca hát, còn nhảy múa cũng vui tươi lắm. Mị tìm rượu, như thức uống giải tỏa tâm

lí đè nén bấy lâu nay “Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát” Mị say, Mị nhớ lại

mình quá khứ biết bao nhiêu, Mị thấy phơi phới, Mị đột nhiên thấy vui sướng, rượu là

chất xúc tác khiến tâm hồn Mị như mở ra, như được tìm về niềm vui “Mị trẻ lắm, Mị

còn trẻ, Mị muốn đi chơi” cuộc sống này với Mị chẳng có gì, không tình yêu, luôn

phải làm việc, vất vả khổ cực, bị hành hạ thể xác và tinh thần. Nắm lá ngón mà Mị

từng vứt đi, Mị từng chẳng muốn ăn nữa, vì sống lâu trong cái khổ cũng quen khổ rồi,

thì nay Mị lại mong muốn tìm về, người ta muốn sống, cũng chính là lúc ham sống

nhất, vì không muốn chịu khổ nữa, Mị muốn giải thoát “Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ

không buồn nhớ lại nữa” Chính vì thế, cô Mị vốn bản chất từ đầu là một cô gái khát

khao yêu sống, nay như hòn than bị thổi đi lớp tro tàn bám đầy phía trên. Tiếng sáo cứ

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

du dương vọng lại, văng vẳng trong tai, liên tiếp mở ra những hành động quyết liệt

tiếp theo của Mị.

“Mị đến góc nhà, lấy ống mỡ xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng” rồi “Mị

quấn lại tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách” Mị có bao giờ như thế?

Ý thức như thế đâu? Hành động này hiện lên như minh chứng một trái tim mãnh liệt

đã tìm về đúng với chủ nhân của nó. Không may bị A Sử bắt gặp, bị A Sử trói đứng

vào cột “Mị không cúi, không nghiêng được đầu nữa” cả thân thể đau rức, nhưng “Mị

vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị theo những cuộc chơi, những đám chơi” “lúc nồng nàn tha

thiết nhớ. Hơi ượu tỏa. Tiếng sáo. Tiếng chó sủa xa xa. Mị lúc mê, lúc tỉnh” trong mơ

tưởng, Mị không thấy mình bị trói, mà tâm hồn vẫn vọng về tiếng sáo, vẫn khao khát

được giải thoát, tìm thấy niềm vui, khao khát được sống là chính mình thật mãnh liệt.

Dù bị hiện thực dập tắt, ta vẫn như được truyền sang một ngọn lửa ấm áp về sức sống

của con người.

Qua đó thể hiện một tấm lòng nhân đạo của Tô Hoài, ông đã khắc họa lên rõ nét một

cô gái với sức sống tiềm tàng, hóa ra ông luôn đặt trọn niềm tin vào sức sống của con

người, dù bị áp bức đến cùng cực, họ vẫn luôn hướng về sự sống, muốn sống đúng là

mình, muốn được là mình. Ca ngợi Mị, trân trọng và hiểu cô như thế, cũng chính là

tôn vinh những người dân Tây Bắc xưa, và cũng là phê phán lên án hiện thực tàn khốc

và dã man, đã làm thay đổi con người.

Quả thực qua tình tiết này của câu truyện, đã khắc họa chân thực tính cách tâm hồn

của người dân tộc – Mị. Cùng một giọng văn nhẹ nhàng, lối miêu tả tinh tế, giàu chất

tạo hình lại vừa giàu chất thơ, đã để lại cho ta một hình ảnh cô Mị trong đêm tình mùa

xuân thật đẹp mà cũng thật xót xa.

Cảm ơn Tô Hoài, cây bút giàu tài năng trong nền văn học Việt Nam. Suốt cuộc đời

cầm bút, chưa bao giờ thôi trăn trở, tin tưởng vào con người. Và chắc chắn với nhân

vật Mị, cùng sự hồi sinh của cô trong đêm tình mùa xuân, đã luôn để lại ấn tượng đẹp

và nhiều giá trị ý nghĩa trong lòng bạn đọc, xứng đáng với những tâm huyết, tài năng

của ông đã xây dựng lên.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 5

Sự xuất hiện cũng như tác động đồng thời của cả ba tác nhân có thể ví như một làn gió

đã thổi tan lớp tro tàn nguội lạnh trong tâm hồn Mị. Để rồi dẫn đến hàng chuỗi các

hành động cả vô thức lẫn ý thức nhưng chứa đựng đầy sức sống của nhân vật.

Tô Hoài đã thâm nhập vào mê cung tâm trạng của người phụ nữ này và bằng lòng cảm

thông yêu thương sâu sắc, nhà văn đã làm người đọc thực sự xúc động trước những

biến đổi về tâm lý của Mị. Con rùa nuôi trong xó cửa ấy đã không còn lùi lũi nữa. Nó

đã phá vỡ cái bức tường vô cảm kia để khát khao tìm ra thiên đường mùa xuân của

tuổi trẻ, của hạnh phúc. Mị đang sống về ngày trước: “lòng Mị đột nhiên vui sướng “.

Còn gì hạnh phúc bằng khi mình tìm lại được chính mình? Mị nhận thức được chính

mình, đó chính là ý thức về tuổi trẻ. Mị thấy mình còn trẻ “Mị trẻ lắm. Mị hãy còn trẻ.

Mị muốn đi chơi”. Còn trẻ nghĩa là còn sức sống, còn khao khát, còn muốn yêu

thương. Đây là sự thay đổi lớn lao trong con người vốn cam chịu nhẫn nhịn như Mị.

Nhưng đớn đau thay, cùng với cảm xúc tìm lại được chính mình là một nỗi tủi thân

khi Mị ý thức được tình cảnh cay đắng , nghiệt ngã của mình trong hiện tại. Mị đã có

chồng nhưng người chồng ấy không tình yêu, không hạnh phúc. A Sử – kẻ khốn nạn

ấy đã giam hãm cuộc đời Mị và dẫu “không có lòng với nhau mà cũng phải ở với

nhau”. Cảm xúc ấy như gáo nước lạnh dội vào mặt, làm tan biến đi tất cả niềm vui

sướng mà nãy giờ Mị chắt chiu gom góp. Cô Mị cam chịu đã hiểu cô bị tước đoạt nhất

quyền sơ đẳng, đó là quyền tự do, quyền lựa chọn hạnh phúc của mình. Biết bao năm

trôi qua Mị phải cắn răng, chịu đựng nhẫn nhục sống với người mình không yêu

thương. Còn gì đau khổ bằng lấy một người mà mình không có tình yêu. Còn gì đau

khổ bằng phải sống với một kẻ vũ phu chỉ xem mình là món đồ chơi và bị khinh rẻ

như súc vật.

Một ý nghĩ bất chợt đến với Mị, Mị lại tưởng đến nắm lá ngón, Mị ước ao có nắm lá

ngón trong tay lúc này Mị sẽ ăn cho chết ngay chứ không buồn nhớ lại nữa, nhớ lại

nước mắt chỉ ứa ra. Thấm thía nỗi đau vô hạn của cuộc đời mình , Mị Muốn chết để

giải thoát nỗi đọa đày, muốn chết để thoát khỏi bi kịch. Muốn chết chính là biểu hiện

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

của sức sống. Khi Mị đã hồi sinh, khó có thể nào chấp nhận được thực tại cay đắng

này. Đây phải chăng là tình yêu, lòng nhân đạo của tác giả đối với nhân vật.

Không có lá ngón trong tay, tâm trạng Mị chợt xoay sang hướng khác. Mị không thể

ngồi yên được nữa. Mị phải đứng dậy! Mị hành động trong lặng lẽ. Lặng lẽ nhưng

mãnh liệt. Mị đã thắp lên ngọn đèn trong căn phòng u ám, đặc cóng muộn phiền.

Không phải bỗng dưng mà Tô Hoài chọn hành động thắp đèn làm hành động đầu tiên

sau khi người con gái lặng câm ấy thức tỉnh, bởi trong hoàn cảnh này ngọn đèn như

xua tan đi tất cả cái bóng tối u ám đang bao quanh cuộc đời Mị. Đã bao mùa xuân trôi

qua, biết bao nước mắt đã chảy, Mị đâu có quan tâm đến bóng tối và ánh sáng. Mị đã

từng nghĩ : « cứ ngồi trong cái lỗ vuông ấy mà trông ra đến bao giờ chết thì thôi .

Nhưng hôm nay Mị đã thắp sáng cho cuộc đời mình, thắp sáng cho căn phòng toàn

bóng tối. Thế mới biết dù trong hoàn cảnh nào con người ta cũng không đầu hàng số

phận và Mị chính là một con người như thế. Nhà văn Tô Hoài đã diễn tả rất thành

công sự trở về của 1 linh hồn. Mùa xuân đến và Mị đã hồi sinh…

Khát vọng cháy bỏng muốn được đi chơi của Mị được diễn tả bằng một đoạn văn

ngắn nhưng giàu sự cảm thông. Câu văn ngắn, nhịp văn mạnh mẽ thể hiện sự trỗi dậy

mãnh liệt của nhân vật “Mị quấn lại tóc. Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong

vách”. Mị sắp đi chơi. Mị hành động thản nhiên như 1 người tự do, dù A Sử đang hiện

diện trong căn buồng của Mị. Nhưng Mị không sợ, không quan tâm đến sự hiện diện

của A Sử. bóng ma thần quyền đã không thể làm gì Mị bởi sức sống trong con người

ấy đang trỗi dậy mạnh mẽ. Nhưng đớn đau thay, sự độc ác tàn nhẫn của giai cấp thống

trị miền núi đã dập tắt đi cái khát vọng và sự trỗi dậy đó của Mị, mà A Sử chính là kẻ

đại diện. thằng A Sử lòng người dạ thú nó đã nhẫn tâm trói Mị bằng một thúng sợi dây,

tóc Mị xõa xuống hắn quấn luôn tóc Mị lên cột làm cho Mị không cúi, không nghiêng

đầu được nữa. những hành động nhẫn tâm của A Sử dường như muốn đẩy Mị vào

bóng tối, dìm chết Mị trong sự bế tắc và tuyệt vọng. Qua đây ta thấy Sự đè nén, áp chế

đến tàn nhẫn của bọn thống trị.

Nhưng lúc này đây, Mị đâu còn sống bằng thể xác nữa mà Mị đang thực sự sống với

tâm hồn. A Sử trói được thể xác của Mị nhưng không thể nào trói được tâm hồn cô..và

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

thật kì diệu . Mị bị trói mà dường như không biết mình đang bị trói. Thể xác Mị nằm

đây, giữa bốn bức tường câm lặng nhưng hồn Mị đang “đi theo những cuộc chơi

những đám chơi”, mị còn nhẩm thuộc lòng trong đầu lời bài hát của người thổi sáo mà

có lẽ đó cũng là bài hát và khúc nhạc sáo mà Mị thổi năm nào: ” Em không yêu, quả

pao rơi rồi. Em yêu người nào, em bắt pao nào ”

Tâm hồn Mị ngập đầy tiếng sáo, ăm ắp những kỷ niệm đẹp tươi. Có lúc tiếng sáo nhập

cả vào hồn Mị làm Mị bừng lên như ngọn lửa gặp cơn gió lớn “Mị vùng bước đi”..

Nhưng rồi “tay chân đau không cựa được”, hơi men đã hết lại đưa Mị quay trở về với

hiện thực cay đắng “Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa”- hiện thực khắc

nghiệt của thực tại đè nặng làm cho Mị không thể sống với thế giới mộng tưởng của

mình được.

Một trong những chi tiết đắt giá được nhà văn Tô Hoài ghi lại trong tác phẩm của

mình đó là khoảnh khắc ” Mị nghĩ tới người đàn bà ngày trước bị trói cho đến chết ở

ngôi nhà này. Nhớ thế Mị sợ quá ” . Lúc này Mị đã biết sợ , biết hãi hùng trước cái

chết, nghĩa là Mị còn yêu sống, ham sự sống và vẫn khát khao hạnh phúc.. Và Mị đã

sợ, sợ chết “Mị cựa quậy xem thử mình còn sống hay đã chết”.. Vậy là sức sống trong

con người khốn khổ ấy đã không lụi tàn mà ngược lại vẫn mãnh liệt như những đợt

sóng ngầm gầm gào trong lòng đại dương tưởng như không gì có thể dập tắt nổi. Nói

như nhà văn Lỗ Tấn “Một tia lửa hôm nay báo hiệu một đám cháy ngày mai”. Chắc

chắn đợt sóng ngầm ấy sẽ hứa hẹn trở thành bão táp của ngày mai. Đó là đêm cởi trói

cho A Phủ một năm sau đó. Ta yêu nhân vật của nhà văn Tô Hoài bởi dù sống dưới

ách áp bức, bạo tàn song vẫn ẩn chứa 1 sức sống mãnh liệt.

Sức sống tiềm tàng trong nhân vật Mị đã có cơ hội đánh thức sau bao ngày bị vùi chôn

trong đọa đày. Nó đủ kéo Mị ra khỏi vỏ bọc của một con rùa rụt cổ, của một cái bóng

vô hồn, của một vật vô tri vô giác trong nhà Pá Tra. Thậm chí là đủ để cho nhân vật có

thể phản kháng với thực tại, cho dù sự phản kháng ấy còn yếu ớt. Nhưng nó là tín hiệu

dự báo số phận của mình: “Ta là thân đàn bà chúng nó đã bắt ta về trình ma nhà nó rồi

thì chỉ còn biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi”.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Mị trong đêm tình mùa xuân hay nhất - Mẫu 6

Nếu những nhà văn hiện thực phê phán chỉ thấy con người là nạn hân bất lực của hoàn

cảnh thì các nhà văn cách mạng bao giờ cũng phát thiện hiện ra sức manh phúc sinh

trong tâm hồn của những con người cùng khổ. Là cây bút xuất sắc trong dòng văn học

cách mạng Việt Nam, chẳng những rất thành công khi diễn tả cái chết dần chết mòn

của Mị – một cô gái tràn đầy sức sống mà còn rất tinh tế khi khám phá quá trình hối

duyên của Mị. Nếu như có một hoàn cảnh làm tê liệt bóp chết sức sống của Mị thì tất

cũng có một hoàn cảnh giúp Mị hối sinh. Và hoàn cảnh đó chính là đêm tình mùa

xuân quyến rũ.

Ở vùng rẻo cao Hồng Ngài không gì vui bòng Tết đến, xuân về. Năm nay Hồng Ngài

đón một cái tết đặc biệt. Đúng lúc gió và rét rất dữ dội thế nhưng, bất chấp cái khắc

nghiệt của thời tiết, không khí đón Tết vui xuân của Hồng Ngài vẫn rất náo nức tưng

bừng. Tiếng cười nói rộn vang. Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng sáo rủ bạn đi chơi.

Không khí tưng bừng, náo nức ấy đã vọng vào tâm hồn Mị, khiến tâm hồn Mị thức

tỉnh hồi sinh.

Mày có con trai con gái rồi

Mày đi làm nương

Tao không có con trái con gái

Tao di tìm người yêu

Lời của tiếng sáo thật giản dị mộc mạc, nhưng nó chứa chan niềm vui niềm tự do, khát

vọng yêu đương, hạnh phúc. Khúc ca say mê náo nức của mùa xuân tuổi trẻ đã vọng

vào cõi sâu thẳm trong lòng Mị thiết tha đã đánh thức cõi lòng câm lặng bấy lâu của

Mị, tiếng sáo ấy khơi dậy sức sống tiềm tàng trong con tim Mị. . Ý thức về quyền làm

người trỗi dậy, Mị cũng uống rượu. Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát. Cách

uống rượu của Mị thật lạ. Mị uống lấy được, uống như chưa bao giờ được uống, uống

cho bõ hờn, bõ tức. Uống để cuốn phăng đi bao cay đắng tủi nhục của quãng đời đã

qua. Uống cho thỏa khát khao say mê, phía trước. Men rượu nồng nàn tiếng sao tha

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

thiết đã nhấc bổng Mị thoát khỏi thực tại, dìu Mị trở về miền quá khứ đẹp tươi với bao

khát khao nồng cháy. Mị say, cứ lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi người hát trong lòng Mị

đang sống về ngày trước. Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi … có biết bao nhiêu người mê.

Ngày trước Mị trẻ trung yêu đời, ngày trước Mị đã từng yêu và được yêu. Sống với

ngày trước, lòng Mị bỗng phơi phới trở lại đột nhiên vui sướng, hạnh phúc. Những kí

ức hạnh phúc đã thôi thúc Mị nổi loạn. Bắt đầu là sự nổi loạn trong ý nghĩ. Mị trẻ lắm,

Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người có chồng ngày Tết cũng đi chơi.

Huống chi Mị với A Sử không có lòng với nhau, vậy mà vẫn phải ở với nhau. Lần đầu

tiên, sau chuỗi ngày dài dằng dặc, sống cam chịu, nhấn nhục với kiếp ngựa trâu như

con rùa nuôi trong xó tối, Mị dám chối bỏ ràng buộc duyên phận với A Sử để thành

người tự do. Đắm chìm trong miền kí ức say mê, trong những khát khao nồng cháy

dường như Mị đã quên cả thực tại. Rượu đã tan lúc nào. Người về đã vãn cả. Mị

không biết, Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà. Cõi mộng, cõi mơ miền thương nẻo

nhớ đang gọi Mị.

Mãi sao, Mị mới bừng tỉnh. Mị đứng dậy nhưng không bước ra đường chơi nữa mà từ

từ bước vào buồng. Ý nghĩ muốn đi chơi đã lóe lên trong đầu Mị nhưng nó chưa đủ

mạnh để dứt Mị ra khỏi thế giới ngục tù. Phản ứng nổi loạn ở Mị cần thêm thời gian

và chất xúc tác. Bước vào buồn, ngòi xuống giường, trông ra cái cửa sổ lỗ vuông bằng

bàn tay, mờ mờ trăng trắng. Bao cay đắng tủi nhục của kiếp nô lệ trung thân bỗng dội

về, dày vò cõi lòng Mị tan nát, ứ máu đầy bi kịch. Và Mị bỗng nảy ra ý nghĩ thật lạ

lùng, đột biến mà mang tinh tất yếu : Mị muốn tự tử : nếu có nắm lá ngón trong tay

lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay chứ không buồn nhớ lại nữa. Nhớ lại chỉ thấy nước

mắt úa ra. Cứ nghĩ Mị sẽ tự tử ngay nhưng đúng lúc ý nghĩ muốn chết trỗi dậy thì

tiếng sao gọi bạn yêu lơ lửng bay ngoài đường lại một lần nữa vang vọng vào tâm hồn

Mị. Khúc ca yêu nồng nàn ấy đã dập tắt ý nghĩ muốn chết nhưng cũng không thể sống

lùi lũi như con rùa nuôi trong xó tối nữa. Mị phải sống trong vùng trời tươi sáng, ngập

tràn ánh nắng tự do, hạnh phúc. Và chính ý nghĩ ấy đã thôi thúc Mị có hành động nổi

loạn, táo bạo, quyết liệt từng có. Mị đến góc nhà lấy ống mỡ sắn một miếng bỏ vào

thêm đĩa đèn cho sáng. Tại sao Mị phải thắp đèn ? Phải chăng, Mị không cam chịu

sống trong xó tối nữa ? Mị muốn phá tan màn đêm âm u, mù tối nơi đại ngục trần gian

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

này. Mị muốn thắp sáng cho tương lai của mình. Ngọn lửa trên đĩa đèn hay ngọn lửa

trong lòng Mị đang rừng rực cháy. Thắp đèn xong, Mị cuốn lại tóc, với tay lấy cái váy

và rút thêm cái áo. Bất chấp mọi luật lệ của nhà thống lí, Mị hành động như một người

hoàn toàn tự do

Những khát vọng cháy bỏng của Mị vừa bùng lên thì đã bị vùi dập một cách thô bạo

tàn nhẫn. A Sử trói đứng Mị vào cột bằng cả một thúng sợi đay tàn nhẫn. Tóc Mị xõa

xuống, A Sử cuốn luôn tóc lên cột làm cho Mị không cúi không nghiêng được nữa.

Rồi A Sử tắt đèn đóng cửa lại. Tại sao A Sử phải trói Mị như thê ? Có phải đó là thói

quen tàn bạo của A Sử hay chính A Sử cũng giật mình hoảng sợ trước hành động nổi

loạn táo bạo của Mị ? Hắn phải dùng mọi vũ lực thô bạo nhất để dập tắt tinh thần phản

kháng mạnh mẽ của Mị. Tuy nhiên những cánh cửa buồng khép chặt, những làn dây

chói chặt không sao chói được tâm hồn Mị. Bóng ma của buồng gian cũng không sao

dập tắt được ngọn lửa cháy sáng trong tim Mị. Mọi vũ lực bạo tàn của A Sử đều trở

nên vô nghĩa. Trong bóng tối, Mị đứng im lặng như không biết mình đang bị trói. Hơi

rượu nồng nàn, Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị theo cuộc chơi, những đám chơi. Mị

khe khẽ hát, tiếng hát cất lên từ trái tim sôi nổi, nồng nàn. Rồi Mị vùng bước đi, mạnh

mẽ, quyết liệt, sức sống tiềm tàng, khát vọng tự do đã trỗi dậy mãnh liệt. Sức sống ấy

cứ trào ra ngoài ra sợi dây trói.

Nhưng rồi Mị chợt bừng tỉnh, những làn dây chói cứa vào ra thịt đau dứt, xót xa, đau

đớn đến tê tái. Tiếng sáo tha thiết, dìu dặt tắt lịm, chỉ còn tiếng chân ngựa đạp vách

nhức nhối ai oán. Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa. Cả đêm ấy, Mị lúc

mê, lúc tỉnh, lúc đớn đau, quặn thắt trước thực tại thê thảm, khốn cùng, lúc lại cồn

cào, tha thiết nhớ. Quá khứ, thực tại, hạnh phúc, khổ đau cứ giằng xé trong trái tim

Mị. Ngòi bút Tô Hoài thật tinh tế tài hoa khi lách vào cõi sâu tâm tư của Mị khiến Mị

trở thành ‘thật hơn con người thật’.

Mùa xuân rồi cũng qua đi nhưng sức sống tiềm tàng trong Mị đã được khơi dậy và

chờ dịp bùng lên. Với nghệ thuật khắc họa tâm lí nhân vật tinh tế Tô Hoài đã đem đến

cho nhân vật một hướng đi, một cuộc đời mới. Đó cũng chính là giá trị nhân văn cao

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

đẹp của tác phẩm. Đồng thời cũng cho thấy tài năng của Tô Hoài cùng những đóng

góp của ông cho văn học Việt Nam.

Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân học sinh giỏi - Mẫu 7

Khi nhắc tới tác giả Tô Hoài, người ta thường nhớ ngay đến những tác phẩm gắn liền

với con người miền núi. Nổi bật hơn cả phải nhắc đến tác phẩm "Vợ chồng A Phủ".

Qua ngòi bút của Tô Hoài, nhân vật Mị - nhân vật trung tâm của tác phẩm đã được

khắc họa rõ nét từng diễn biến tâm trạng, hành động, suy nghĩ của Mị đặc biệt là cảnh

Mị trong đêm tình mùa xuân.

Những ngày tháng bị bắt làm con dâu gạt nợ cho nhà thống lí Pá tra giống như địa

ngục trần gian với Mị. Ngày ngày, Mị phải quay sợi, thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi, đi

cõng nước dưới khe suối lên, hái thuốc phiện, giặt đay, xe đay, bung ngô, tước đay

thành sợi.... Mị bị đối xử như thể là trâu, là ngựa trong nhà. Chính địa ngục trần gian

ấy đã biến một cô gái hồn nhiên, yêu đời, năm nào thành một người phụ nữ vô hồn, vô

cảm “ lùi lũi như con rùa nuôi sống xó cửa”. Mị bị những hủ tục mê tín của nhà Pá tra,

khiến Mị tin rằng mình đã được cúng trình ma “ Ta là thân đàn bà. Nó đã bắt ta về

trình ma nhà nó rồi thì còn biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi”. Cho nên, Mị lựa chọn

sống nhẫn nhục, thầm lặng, vô cảm, không có chút hi vọng vào sự đổi thay của tương

lai.

Thế nhưng mùa xuân trên mảnh đất Hồng Ngài lại về. Khung cảnh thiên nhiên mùa

xuân nơi đây thật thơ mộng, tình tứ và bừng sức sống: “ Gió thổi vào cỏ gianh vàng

ửng”, “ trong các làng Mèo đỏ, những chiếc váy hoa đã đem ra phơi trên mỏm đá xòe

như con bướm sặc sỡ. Hoa thuốc phiện vừa nở trắng lại đổi ra màu đỏ hay, đỏ thẫm,

rồi sang màu tím man mát”. Cùng với vẻ đẹp thiên nhiên là không khí náo nức, nhộn

nhịp của ngày hội. “ Trai gái, trẻ con ra sân chơi tụ tập đánh pao, đánh quay, thổi sáo,

thổi khèn và nhảy”; “ chiêng đánh ầm ỉ”; “ văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng”.

Chính cái không khí ấy đã đánh thức tâm trí Mị - nơi bề sâu hun hút trong tâm hồn

Mị. Khiến Mị nhớ về những ngày tháng quá khứ tuổi xuân, nghĩ đến đây mà đau thắt

lòng, chỉ muốn chết quách đi cho khỏi phải nghĩ. Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ừng ựng

từng bát. Uống ừng ực như muốn nuốt trôi những phẫn uốt. Rồi Mị lịm mặt ngồi đấy

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

nhìn mọi người nhảy đồng, người hát, nhưng lòng Mị thì đang sống về ngày trước. Tai

Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng. Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi. Mùa xuân này,

Mị uống rượu bên bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi

sáo. Có biết bao người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Nhưng khi tâm trạng bồi

hồi, sung sướng vô ngần ấy vừa xuất hiện thì nổi đắng cay, chua xót, u sầu cũng chạy

đến vây lấy Mị. Mị ý thức được cảnh ngộ éo le của cuộc đời mình. Mị liền nghĩ đến

cái chết: “ Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn hết cho chết ngay”. Nhưng

rồi, “ tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường: Anh ném pao, em không

bắt; Em không yêu, quả pao rơi rồi…” đã giục giã, thôi thúc Mị, khiến Mị dường như

quên hết cảnh ngộ bi thảm hiện tại. Mị đứng lên hành động, tìm lại tự do cho mình.

"Mị đến góc nhà lấy ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng”. Cái hành

động “ quấn lại tóc”, “ với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách”, “ rút thêm cái

áo” chuẩn bị đi chơi là sự chiến thắng bất ngờ của bản năng. Bản năng đã làm cho Mị

không biết sợ sệt là gì.

Nhưng cũng chính lúc lòng yêu đời đang trỗi dậy mãnh liệt cũng là lúc Mị bị vùi dập

một cách tàn nhẫn, không thương tiếc. Mặc dù đang “ thay áo mới, khoác thêm hai

vòng bạc vào cổ rồi bị cái khăn trắng lên đầu” để đi chơi nhưng A Sử biết được ý định

của Mị, hắn chỉ hỏi một câu: “ Mày muốn đi chơi à?” rồi “ bước lại, nắm Mị, lấy thắt

lưng trói hai tay Mị. Nó xách cả một thùng sợi đay ra trói đứng Mị vào cột nhà. Tóc

Mị xõa xuống. A Sử quấn luôn tóc lên dây cột, làm cho Mị không cúi, không nghiêng

được đầu nữa”. Sau một loạt hành động vô nhân tính, không xứng mặt một người

chồng như thế thì hắn đã bỏ đi. Trong bóng tối, dù bị trói như một thứ đồ vật nhưng

Mị vẫn sống với bản năng. Mị không biết mình đang bị trói. Mị vẫn nghe tiếng sáo

đưa mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi. Mị vẫn nghe lời ca, tiếng hát ngọt

ngào, tình tứ vang lên: “ Em không yêu, quả pao rơi rồi. Em yêu người nào, em bắt

pao nào…”. Mãi đến lúc Mị “vùng bước đi”, cô mới giật mình trở về với thực tại, mới

thấm hiểu rõ cái cảnh ngộ bi thảm của mình: “ Tay chân đau không cựa được” và cô

mới thổn thức nỗi lòng, biết mình không bằng con ngựa. Nhưng khi nghe tiếng chó

sủa xa xa, đêm đã về khuya thì Mị mới khóc, lòng Mị lại bồi hồi. Trong suốt đêm Mị

bị trói đứng như thế, Mị rơi vào tâm trạng lúc tỉnh, lúc mê. Lúc mê lòng lại “ nồng nàn

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

tha thiết nhớ”. Lúc tỉnh thì khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức. Đến sáng “ khi

bàng hoàng tỉnh thì cô “ sợ quá”, “ cựa quậy”, xem mình còn sống hay chết”. Tâm

trạng lo sợ ấy đã thể hiện ý thức về sự sống của Mị. Tâm trạng và hành động của Mị

trong đêm tình mùa xuân đã dự liệu cho sự trỗi dậy của sức sống tiềm tàng đã thôi

thúc Mị có những hành động táo bạo, mạnh mẽ sau này, cô cắt dây cởi trói để cứu A

Phủ thoát khỏi cảnh ngộ bi thảm đồng thời cũng là tự cứu mình.

Bằng ngòi bút khắc họa nội tâm nhân vật sâu sắc, Tô Hoài đã làm nổi bật sức sống

tiềm tàng, trẻ trung không dập tắt được của Mị. Đồng thời cũng là một bản cáo trạng

đanh thép về tội ác của bọn phong kiến, thần quyền cùng núi cao Tây Bắc.

Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 8

Nhắc đến Tô Hoài là nhắc đến một cây bút với khả năng sáng tác dồi dào, phong phú

ở nhiều thể loại, mà ở thể loại nào ông cũng để lại những tác phẩm, những dấu ấn xuất

sắc từ truyện thiếu nhi, hồi ký, truyện ngắn, tiểu thuyết, kịch bản phim,... Ở mảng văn

học hiện thực Tô Hoài đã ghi dấu ấn với tập truyện Tây Bắc bao gồm ba truyện ngắn

nói về cuộc sống của người dân tộc miền núi phía Bắc những năm tháng trước cách

mạng tháng tám. Trong đó Vợ chồng A Phủ là tác phẩm được biết đến nhiều nhất bởi

những giá trị nhân văn, nhân đạo sâu sắc được lồng ghép trong bối cảnh hiện thực đất

nước lúc bấy giờ. Có thể nói rằng Tô Hoài chính là người tiên phong "mở đất" khi viết

về đời sống của các dân tộc miền núi phía Bắc, đặc biệt hơn là đi sâu vào những bất

hạnh và vẻ đẹp tiềm ẩn trong tâm hồn của người phụ nữ dân tộc thiểu số dưới ách áp

bức của cả cường quyền, lẫn thần quyền. Mị trong Vợ chồng A Phủ chính là một điển

hình cho những số phận bất hạnh, đau khổ tột cùng của vùng trời Tây Bắc, cuộc đời

Mị tưởng như đã chết từ khi bước chân vào nhà thống lý Pá Tra, thế nhưng với sức

sống mạnh mẽ, khao khát tự do tột độ, trong đêm tình mùa xuân ấy, Mị đã thức giấc,

bắt đầu phản kháng, tìm lối thoát cho riêng mình.

Mị xuất thân trong một gia đình nông dân nghèo, bố Mị phải đi vay tiền cưới vợ, món

nợ ấy mãi đến khi Mị đã lớn khôn, trở thành một cô gái xinh đẹp, giỏi giang mà vẫn

chưa trả hết nợ. Chính món nợ truyền kiếp khốn khổ đó đã kéo theo cuộc đời của Mị

xuống những bất hạnh tột cùng. Vì để trả nợ cho cha, Mị phải chấp nhận làm con dâu

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

gán nợ cho nhà thống lý Pá Trá, bị bắt ép chung sống với A Sử, người mà Mị không

thương, chấp nhận từ bỏ tình yêu của cuộc đời.

Ngày đầu tiên về là dâu, Mị đã bỏ trốn về nhà, trong tay cầm nắm lá ngón chỉ muốn

chết quách đi cho xong, Mị đã cố gắng vùng vẫy, phản kháng để chống lại số phận.

Thế nhưng Mị chết rồi thì lấy ai trả nợ cho người cha già, cái hiếu, cái tình đã giữ Mị

ở lại với cuộc đời này, thế nhưng Mị sống cũng chẳng khác nào cái xác không hồn,

chỉ đơn giản là đang tồn tại. Mang tiếng về làm dâu nhà giàu, nhưng Mị sống không

khác gì một nô lệ, làm việc quần quật không kể ngày đêm, liên tục từ mùa này qua

tháng khác, chưa từng ngơi nghỉ đến một ngày. Cái khổ sở về thể xác cùng với sự

hành hạ về tinh thần khi phải chung sống với người đàn ông vũ phu dường như đã giết

chết trái tim, giết chết tâm hồn Mị. Mị tựa như một cỗ máy lao động, suốt mấy năm

trời người ta chẳng nghe Mị nói chuyện lần nào, cứ lặng im, "lầm lũi như con rùa

trong xó cửa", đi qua từng năm tháng khổ đau. Rõ ràng là một cô gái xinh đẹp có tài

thổi sáo, tuổi đời tầm hai mươi thế nhưng lại sống như một nắm tro tàn, lạnh lẽo, đơn

độc, thậm chí không còn cảm nhận được niềm vui sướng hay đau khổ bởi "ở lâu trong

cái khổ, Mị cũng quen khổ rồi. Bây giờ Mị tưởng mình cũng là con trâu, mình cũng là

con ngựa. Con ngựa chỉ biết ăn cỏ, biết đi làm mà thôi". Ấy vậy mà trong sự chai lì

đến vô cảm, không thiết tha với cuộc đời, Mị vẫn còn nhận thức được cái khổ đau

không bằng loài trâu ngựa của người đàn bà sống trong nhà thống lý Pá Tra rằng "Con

ngựa, con trâu làm có lúc, đêm còn được đứng gãi chân, nhai cỏ, đàn bà con gái nhà

này vùi vào việc cả đêm cả ngày". Chi tiết nhỏ này đã khắc họa mạnh nỗi đớn đau, bất

hạnh cùng cực không chỉ của riêng nhân vật Mị mà là của chung nhiều những thân

phận đàn bà khác ở Hồng Ngài, là người nhưng sống kiếp không bằng loài vật nuôi,

đớn đau đến tột cùng.

Không chỉ là nỗi đau về thể xác khiến Mị trở nên chai sạn, mà thực tế chính những vết

thương trong tâm hồn mới khiến Mị trở nên thờ ơ với tất cả. Từ một cô gái xinh đẹp,

thổi sáo, thổi lá giỏi, được biết bao chàng trai si mê, lại có một tình yêu đẹp tưởng như

gần đâm hoa kết trái, Mị bỗng trở thành con dâu gán nợ, chịu cảnh chung đụng với

một kẻ thô lỗ, bị giam cầm trong một căn phòng tối tăm chỉ có một ô cửa sổ bé bằng

lòng bàn tay lúc nào cũng mờ mờ không biết là màu sương hay là màu nắng. Mị phải

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

từ bỏ tất cả những mong ước của đời mình, từ bỏ cuộc sống tự do, chôn vùi tuổi trẻ

trong cuộc hôn nhân gán nợ, lấy người chồng sang giàu nhưng chẳng khác nào địa

ngục trần gian. Mị không có quyền được lựa chọn, không có một con đường nào khác,

cô chỉ còn cách bọc mình lại trong cái vỏ chai lì, lầm lũi để tiếp tục những ngày tháng

tối tăm, tuyệt vọng.

Những tưởng cuộc đời Mị cứ mãi thinh lặng, bế tắc và vĩnh viễn bị chôn vùi dưới cái

ách của thần quyền và thần quyền, thế nhưng chính đêm tình mùa xuân cùng với tiếng

sáo gọi bạn réo rắt - âm thanh của sự sống trong Vợ chồng A Phủ, dường như đã đánh

thức tâm hồn Mị. Một tâm hồn chưa chết hẳn, nằm sâu trong nắm tro tàn ấy chính là

những hòn than nóng bỏng, vẫn nồng nhiệt niềm khao khát được sống, được tự do của

Mị, chỉ trực chờ ngày được phất lên ngọn lửa rực rỡ. Khi mùa xuân đến, những cô gái,

chàng trai trẻ tuổi nô nức hẹn hò, người ta khoác lên mình những bộ váy áo màu sắc

sặc sỡ, thổi sáo, thổi lá tình tứ suốt ngày này qua ngày nọ. Mị nghe thấy tiếng sáo

vọng lại "thiết tha bổi hổi", trong vô thức mị bất chợt lẩm nhẩm theo bài hát của người

vừa thổi, những câu hát mà có lẽ đã lâu lắm rồi Mị không còn nhắc tới. Có thể nói

rằng, ở một chi tiết nhỏ này, người ta đã thấy được trái tim vốn chai sạn của Mị hình

như đang dần sống lại, bởi lẽ làm gì có người nào lại hát khi tâm hồn đã nguội lạnh.

Những câu hát ấy, dù không thành tiếng, thành lời thế nhưng nó lại là tiếng vang của

tâm hồn, một tâm hồn khởi sắc, dần bước ra khỏi lớp vỏ chai lì bấy lâu nay vẫn mang.

Sự thay đổi trong tâm hồn Mị càng được bộc lộ rõ ràng thông qua chi tiết Mị uống

rượu "Ngày Tết Mị cũng uống rượu. Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát". Trên

thực tế Mị ở trong nhà thống lý Pá Tra không hề có một vị trí nào, cô sống cuộc đời

còn bần cùng khổ sở hơn cả loài vật nuôi, thế nên việc uống rượu đối với Mị là một sự

kiện xa xỉ, thậm chí nếu bị bắt được có lẽ Mị sẽ bị đánh trói, bắt phạt. Dù thế nhưng

Mị vẫn lén lấy rượu uống, điều đó giống như là một sự phản kháng, Mị muốn đòi

quyền lợi cho mình, cả nhà thống lý đều được uống rượu ăn Tết đủ đầy, Mị cũng

muốn được như vậy, Mị muốn một lần được sống như con người ở cái nơi đã mang

đến cho Mị biết bao nhiêu là đau khổ. Và cứ thế Mị uống rượu ừng ực, từng bát, uống

không phải để thỏa mãn cái niềm khao khát, thèm muốn, mà dường như Mị đang cố

uống cho trôi đi hết tất cả những uất ức khổ đau, cũng là cái cách mà cô thể hiện sự

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

phẫn nộ, khó chịu trong lòng bấy lâu nay. Trong men rượu cay, Mị bỗng nhớ về

những ngày xa xăm, khi Mị còn chưa bị ép làm dâu nhà thống lý, cô cũng có một cuộc

sống tươi đẹp, tương lai đầy hứa hẹn, khi bản thân Mị là người con gái tài sắc vẹn

toàn, chăm chỉ lao động, lại có một tình yêu đẹp sắp đơm bông. Thế nhưng chỉ trong

một đêm tất cả đã trở thành ác mộng, càng nghĩ Mị lại càng ngẩn ngơ trong hoài niệm.

Thế rồi người cũng về hết, còn lại một mình Mị ngồi trơ giữa nhà, trong lòng Mị bỗng

nảy ra điều gì đó, Mị đứng dậy đi vào buồng "Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột

nhiên vui sướng như những đêm Tết ngày trước". Tâm hồn tưởng đã chết của Mị đã

thực sự sống lại một cách diệu kỳ, đã biết bao lâu rồi Mị không còn cảm nhận được

cái cảm giác vui sướng, cái phơi phới của một tâm hồn son trẻ, có lẽ là từ lúc Mị bước

chân vào nhà thống lý Pá Tra. Không chỉ là về cảm xúc mà dấu ấn chứng minh cho sự

sống lại của tâm hồn Mị còn nằm ở nhận thức về cuộc đời về tuổi trẻ của mình "Mị trẻ

lắm. Mị vẫn còn trẻ", đồng thời bộc lộ thành khao khát, ước muốn rằng "Mị muốn đi

chơi". Có thể nói rằng đến lúc này niềm khao khát tự do, khao khát được sống, được

hưởng thụ cuộc đời của Mị đã bộc lộ một cách rõ rệt nhất. Mị không còn là người đàn

bà trẻ tuổi sống lầm lũi, thinh lặng, chịu đựng trong nhà thống lý Pá Tra với khuôn

mặt lúc nào cũng buồn rười rượi nữa, mà đã gần như khôi phục được sự sống quay về

với bản tính con người trước kia, một cô gái trẻ đẹp, yêu đời, giỏi thổi sáo, bắt đầu

dám phản kháng lại để giành lại hạnh phúc cho bản thân.

Thế nhưng không may rằng dù tâm hồn Mị đã được cởi trói, nhưng thân xác Mị vẫn

nằm trong sự khống chế của cường quyền. Trong lúc Mị định thay vào chiếc váy rực

rỡ để đi chơi thì A Sử về, nó không cho Mị cái quyền được chơi Tết mà tàn ác túm tóc

Mị, rồi trói cô vào cây cột nhà bằng sợi đay, cắt đứt hết những niềm vui sướng vừa

nảy nở trong tâm hồn người phụ nữ tội nghiệp. A Sử đi rồi, để lại một mình Mị với

căn buồng tối đen, trong hoàn cảnh ấy cứ nghĩ rằng Mị sẽ sụp đổ và tuyệt vọng thêm

một lần nữa, nhưng không, "Mị đứng im lặng, như không biết mình bị trói", lòng Mị

vẫn đang nghĩ về những cuộc chơi, những đám chơi mà Mị khao khát. Dường như dây

trói của A Sử có chặt hơn nữa, thì cũng chỉ giữ lại được thân xác này của Mị chứ

không thể trói buộc được cái tâm hồn khao khát tự do mãnh liệt của cô. Mị bắt đầu

phản kháng "Mị vùng bước đi" nhưng dây trói siết lại, "tay chân đau không cựa

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

được", nghe tiếng ngựa đạp vào vách, Mị lần nữa ý thức được nỗi đau thân phận rằng

bản thân thậm chí còn chẳng bằng con ngựa. Bởi lẽ, con ngựa còn được tự do đôi chân

mà đạp vào vách, còn Mị cả chân tay đều bị trói cứng không thể cựa quậy, Mị chảy

nước mắt, nghĩ về cuộc đời đau khổ của mình bằng một tâm thế xót xa, cái mà bao lâu

nay Mị dường như đã bỏ qua.

Đêm tình mùa xuân đã kết thúc bằng việc Mị bị trói đứng trong buồng ngủ, thế nhưng

đó không phải là sự kết thúc, mà thực tế rằng tất cả những sự kiện diễn ra tuần tự đều

có ý nghĩa dần dà đánh thức tâm hồn đang nép kỹ trong lớp vỏ chai sần của Mị. Cho

đến khi Mị hoàn toàn ý thức được nỗi đau thân phận, ý thức được giá trị của bản thân,

cùng với niềm khao khát mãnh liệt được sống, được tự do, thì cũng chính là lúc Mị

hoàn toàn sống lại một cách đúng nghĩa cả thể xác lẫn tinh thần. Sự kiện A Sử trói Mị

chính là tiền đề, khởi đầu cho những sự phản kháng mạnh mẽ, tự giải thoát cho người

khác và cho chính bản thân Mị, để tìm đến một cuộc đời, một tương lai mới tốt đẹp

hơn.

Mị trong Vợ chồng A Phủ là một nhân vật điển hình cho nhiều đồng bào miền núi

phía Bắc có số phận bất hạnh, phải chịu cảnh áp bức bóc lột của cả cường quyền và

thần quyền trong giai đoạn trước cách mạng tháng tám. Với tình cảm gắn bó tha thiết

và đôi mắt thấu hiểu của mình Tô Hoài không chỉ phản ánh hiện thực xã hội đầy khắc

nghiệt mà còn thông qua đó bộc lộ những vẻ đẹp tiềm ẩn trong từng nhân vật, mà ở

Mị là vẻ đẹp tài năng, nhan sắc, nhân cách, sự khao khát tự do mãnh liệt, tình yêu

cuộc sống tha thiết, sự phản kháng mạnh mẽ đối với những bất công mà cô phải gánh

chịu, để tự giải thoát cho chính bản thân và cả người khác.

Phân tích nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 9

Với nhà văn Tô Hoài "Nhân vật là trụ cột của sáng tác, phải chuẩn bị nhân vật trước

tiên" cho nên ông đã rất thành công khi xây dựng nhân vật Mị và A Phủ trong tác

phẩm "Vợ chồng A Phủ". Ngòi bút miêu tả tâm lí của Tô Hoài đã đạt tới phép "biện

chứng tâm hồn", điều đó được thể hiện rõ ràng qua diễn biến tâm trạng nhân vật Mị

trong đêm tình mùa xuân với nhiều cảm xúc khó hiểu nhưng ẩn chứa một sức sống

tiềm tàng mãnh liệt.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Tô Hoài (1920) là một trong những cây bút văn xuôi hiện đại hàng đầu của nền văn

học hiện đại Việt Nam với nhiều sáng tác phong phú thiên về phong tục và những sinh

hoạt đời thường của con người. Tác phẩm "Vợ chồng A Phủ" được viết năm 1952 và

in trong tập "Truyện Tây Bắc". Đây chính là kết quả của chuyến đi với bộ đội vào giải

phóng Tây Bắc dài 8 tháng của nhà văn khi được hòa mình vào những phong tục tập

quán của người dân miền núi.

Mị là một cô gái xinh đẹp nhưng gia cảnh lại chẳng mấy giàu có. Thế nhưng cố vẫn

rất yêu đời và có tài thổi kèn lá hay như thổi sáo. Trong những đêm tình mùa xuân

"trai đến đứng nhẵn cả chân vách đầu buồng Mị" chứng tỏ mị có sức hấp dẫn như một

bông hoa rừng Tây Bắc vậy. Người ta thường hay nói "Hồng nhan bạc phận" và với

Mị cũng vậy, sóng gió bắt đầu ập đến với cô kể từ khi cô bị bắt làm dâu gạt nợ nhà

thống lí Pá Tra. Mị có thái độ phản đối trước những lệ tục cổ hủ, nghiệt ngã tồn tại

trong xã hội phong kiến trước cách mạng, Mị nói với cha rằng "bố đừng bán con cho

nhà giàu". Những ngày sống trong nhà thống lí, Mị cảm thấy mình không bằng thân

con trâu, con ngựa, Mị "lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa". Mị đã muốn tự tử

nhưng nghĩ đến cha Mị lại không tự tử, sống trong cái khổ lâu dần Mị cũng không còn

nghĩ đến cái chết nữa. Điều đặc biệt ẩn chứa bên trong của một cô gái tưởng chừng

như yếu đuối ấy lại có một dòng nhựa sống vô cùng mãnh liệt. Tâm hồn Mị như được

hồi sinh trong đêm tình mùa xuân với những giai điệu của tiếng sáo, tiếng nhạc và rồi

sức sống của Mị được đẩy lên cao trào trong đêm đông, Mị đã cắt dây trói cứu A Phủ

- người có cùng cảnh ngộ với Mị để cùng nhau trốn thoát khỏi nhà thống lí Pá Tra.

Thiên nhiên vốn là ngoại cảnh nhưng nó cũng có tác động vô cùng to lớn đối với tâm

trạng của con người. Thiên nhiên Tây Bắc rạo rực khi xuân về khiến cho Mị cũng dần

thay đổi, không còn u buồn như trước nữa. Khung cảnh thiên nhiên Tây Bắc thật đẹp

"gió thổi vào cỏ gianh vàng ửng", "gió và rét rất dữ dội" cho thấy sự biến chuyển của

đất trời đang từ mùa đông khắc nghiệt đang chuyển biến dần sang mùa xuân ấm áp.

Cuộc sống của con người cũng thật sinh động bởi những màu sắc rực rỡ của "những

chiếc váy hoa đã đem ra phơi trên mỏm đá xòe như con bướm sặc sỡ", rộn ràng bởi

tiếng cười đùa của đám trẻ trên sân chơi trước nhà hay những tiếng sáo lấp ló ngoài

đầu núi như dội vào tâm hồn Mị. Mị ngồi nhẩm thầm lời bài hát của người đang thổi

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

sáo. Lời bài hát tuy giản dị, mộc mạc nhưng hàm chứa lẽ sống đầy phóng khoáng, tự

do của con người:

"Mày có con trai con gái rồi

Mày đi làm nương

Ta không có con trai con gái

Ta đi tìm người yêu"

Người ta thường chỉ hát khi có điều gì thôi thúc họ và Mị cũng hát vì có một mùa

xuân đang thức dậy ngay cả trong lòng Mị. Có lẽ, tiếng hát trong lòng Mị chính là một

biểu tượng nghệ thuật cho thấy sức sống bắt đầu được hồi sinh sau những chuỗi ngày

Mị sống trong tủi nhục, u buồn. Mị uống rượu, Mị "cứ uống ực từng bát" như muốn

nuốt hận vào lòng để quên đi thực tại và nén sâu nỗi xót xa tủi nhục vào trong lòng.

Hơi men của rượu đã làm thức dậy trong đầu Mị những kỉ niệm ngày xưa "tai Mị văng

vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng", "có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo

đi theo Mị". Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng như những đêm

ngày trước. Đây là cảm giác vui sướng nhất của Mị trong suốt cả quãng đời khi Mị

còn được tự do. Mị có ý thức rất rõ về mình "Mị trẻ lắm. Mị muốn đi chơi" như bao

người có chồng vẫn đi chơi ngày Tết. Mị lại nghĩ đến cái chết, đây là lần thứ hai trong

cuộc đời Mị nghĩ đến nó nhưng ý nghĩ đó vụt đến rồi vụt biến mất. Nếu như lần thứ

nhất Mị nghĩ đến cái chết để giải thoát khi bị bắt về làm dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra

thì lần thứ hai Mị nghĩ đến cái chết để tỏ rõ sự phản kháng mãnh liệt với hoàn cảnh bi

đát của mình. Tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn còn văng vẳng bên tai Mị khiến cho Mị cũng

chẳng buồn nghĩ đến cái chết nữa, nhịp sống của mùa xuân vẫn khơi dậy trong lòng

Mị những ý thức muốn sống, cô có nhu cầu đi chơi.

Tâm hồn và thể xác của con người luôn là một thể thống nhất và không thể tách rời.

Khi Mị vui Mị cũng muốn làm nhiều việc ý nghĩa cho cuộc đời mình hơn. Mị đến góc

nhà lấy ống mỡ xắn một miếng bỏ vào đĩa đèn cho sáng, ánh sáng của ngọn đèn trong

căn buồng Mị chính là ánh sáng của sự sống, nó đang được chắt chiu trong cái khắc

nghiệt của hoàn cảnh và Mị đã lấy ánh sáng trong lòng mình để thắp sáng cuộc đời.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Mị cuốn lại tóc, với lấy cái váy hoa cho thấy sức sống của Mị đã được trở về với vẻ

đẹp nữ tính. Điều này gắn với quy luật tâm lí của người phụ nữ khi có khát vọng về

tình yêu trong cuộc sống thì họ rất có ý thức chăm sóc bản thân nhưng khi mất đi hạnh

phúc thì họ không còn nâng niu, trân quý tài sản quý giá như vẻ đẹp nữ tính ấy nữa.

Mị chuẩn bị mọi thứ cho tươm tất để được hòa vào sắc xuân như thời còn ở với bố, Mị

cũng chuẩn bị đi chơi như bao người nhưng sức sống của Mị nhanh chóng bị đàn áp

bởi A Sử. Hắn lấy cái thắt lưng trói đứng Mị vào cột nhà, tắt đèn và khép cửa buồng

lại giống như việc đi chơi của Mị đã bị dập tắt ngay tại giây phút này. Ngay trong

hoàn cảnh đó Mị vẫn sống với một trạng thái vô cùng lạ lùng "Trong bóng tối Mị

đứng im lặng như không biết mình đang bị trói", Mị vẫn nghe thấy tiếng sáo còn vang

bên tai nhưng Mị vùng lên để bước đi thì chân tay đau không thể cựa được. Tưởng

chừng như A Sử trói Mị để cản bước cô đi chơi nhưng A Sử chỉ có thể cầm tù Mị về

thể xác mà không thể trói buộc tâm hồn Mị. Tiếng sáo xuất hiện đã đưa Mị trở về với

thực tại, giúp Mị ý thức được tình cảnh đau khổ "Mị không nghe tiếng sáo nữa", "Mị

thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa". Ngòi bút của Tô Hoài đã thật sự tinh tế

khi miêu tả sức sống bền bỉ trong tâm hồn Mị, nó như một hạt mầm căng tràn nhựa

sống để thức dậy xuyên qua lớp đất đá vươn tới bầu trời tự do khi mùa xuân về.

Để miêu tả diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân, nhà văn Tô

Hoài đã phát hiện ra hai mặt tưởng như đối lập mà thống nhất trong tính cách của

nhân vật Mị. Đó chính là con người tưởng chừng như cam chịu nhưng lại có sức phản

kháng mạnh mẽ, khao khát tự do hạnh phúc từng bước vươn dậy để tạo nên một sức

mạnh không gì có thể hủy diệt được. Nhà văn đã thành công ở nghệ thuật khắc họa

nhân vật. Ngòi bút của Tô Hoài đã diễn tả tinh tế, chân thực những biểu hiện tâm lí

phức tạp đầy mâu thuẫn của Mị. Mị là kiểu nhân vật tâm trạng, được miêu tả chủ yếu

ở đời sống nội tâm. Nhà văn đã sử dụng nghệ thuật trần thuật, truyện được kể chủ yếu

ở ngôi thứ ba từ điểm nhìn của những người ở Hồng Ngài như hòa vào tiếng nói bên

trong của nhân vật để nói lên nỗi lòng của Mị.

Nhân vật Mị trong "Vợ chồng A Phủ" chính là hiện thân cho sức sống của con người

lao động miền núi trong chế độ cũ phải chịu nhiều áp bức, bóc lột. Nhà văn đã khám

phá ra vẻ đẹp ẩn chứa trong tâm hồn của những con người bị vùi dập. Mị tưởng chừng

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

như đã trở thành vật vô tri vô giác trong nhà thống lí nhưng vẫn tiềm tàng sức sống

mãnh liệt trong đêm tình mùa xuân. Qua nhân vật Mị, ta thấy được niềm thương cảm

của tác giả trước những thân phận bất hạnh, nhà văn đã phát hiện, trân trọng và khẳng

định vẻ đẹp của họ khi họ hướng tới ánh sáng của cách mạng.

Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 10

Tô Hoài là một trong những cây bút văn học vô cùng xuất sắc, cho ra đời nhiều tác

phẩm nổi tiếng và đưa vào giảng dạy. Trong cuộc đời hoạt động nghệ thuật của mình

ông đã nhận được rất nhiều giải thưởng danh giá. Hơn 60 năm lao động nghệ thuật,

ông có gần 200 đầu sách thuộc nhiều thể loại khác như như truyện kí, tiểu thuyết…

Những tác phẩm văn học của ông thường có lối trần thuật hóm hỉnh, sinh động, vốn từ

giàu có và nhiều khi bình dân, thông tục. Khi đọc truyện người đọc cảm nhận thấy tác

phẩm rất thật, rất chân thành, cảm nhận được tấm lòng nhà văn dành cho nhân vật của

mình nên tác phẩm rất có sức hút lôi cuốn, lay động người đọc.

Một trong những tác phẩm để đời của Tô Hoài phải kể đến Vợ Chồng A Phủ và đoạn

trích nổi bật nhất tác phẩm chính là diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân.

Đây là đoạn trích thể hiện cho vẻ đẹp đầy sức sống tiềm tàng mãnh liệt của người phụ

nữ bị áp bức.

Sức sống tiềm tàng vốn là sức sống của con người, khi bị hoàn cảnh bên ngoài tác

động vào dù là khó khăn, gian khổ thế nào cũng không thể che khuất đi, thậm chí sức

sống ấy luôn thường trực như ngọn lửa, chỉ chờ cơ hội là bùng cháy, trỗi dậy. Sức

sống ấy luôn có ở trong người con gái nhỏ bé vùng Tây Bắc – Mị trong tác phẩm Vợ

chồng a Phủ của Tô Hoài.

Nếu đọc đoạn đầu tác phẩm ta sẽ thấy hình ảnh một cô gái lầm lũi ngồi quay sợi gai

bên tảng đá. Cô gái ấy nhìn thiếu sức sống, sống mà như đã chết, ánh mắt chỉ nhìn về

một hướng vô định. Dù cô gái ấy có làm gì đi nữa như thái cỏ ngựa, dệt vải hay chẻ

củi, cõng nước thì cô ấy cũng cúi mặt buồn rười rượi. Thoạt đầu khi đọc tác phẩm,

người đọc cảm thấy đây là nhân vật nhu nhược, sóng hèn và có lẽ bị tra tấn quá nhiều

dẫn đến tinh thần không được ổn định và vô định.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Nhưng ngược dòng quá khứ, trở về thời cô Mị chưa làm dâu nhà thống lý Pá Tra

chúng ta sẽ bắt gặp hình ảnh một cô gái tuổi đôi mươi, xinh đẹp, tràn đầy sức sống và

hi vọng.

Mị xinh đẹp, Mị nhiều người yêu, người xếp ở ngõ nhiều đến nỗi bố mẹ không thể

ngủ được vì tiếng chó sủa. Trai đứng nhẵn cả chân vách đầu buồng Mị. Mị là cô gái

người Mông trẻ trung, hồn nhiên, Mị thổi sáo rất giỏi đến nỗi bao nhiêu chàng trai say

mê “Mùa xuân đến, Mị uống rượu bên bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi

lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, cứ ngày đêm thổi sáo đi theo

Mị hết núi này sang núi khác.”

Mị cũng có người yêu, Mị cũng muốn đi theo tiếng gọi của tình yêu, vì Mị còn trẻ. Mị

ý thức được điều này nên Mị sống hạnh phúc, vui trẻ.

Không chỉ vậy, Mị còn rất hiếu thảo với cha mẹ. Khi biết cha mẹ muốn bán mình gán

nợ Mị ý thức được tự do, cầu xin cha mẹ để Mị làm nương ngô trả nợ. Chỉ qua một

vài yếu tố về cuộc đời của Mị trước lúc làm dâu nhà thống lý Pá Tra chúng ta cũng

thấy được rằng Mị là người khao khát sống tự do, khao khát hạnh phúc và có sức sống

mãnh liệt tiềm tàng.

Khi về làm dâu nhà thống lý Pá Tra, người đọc cảm thấy dường như sức sống ấy đã

không còn. Vì chúng ta chỉ bắt gặp hình ảnh cô Mị lúc nào cũng buồn rười rượi, ánh

mắt cúi xuống vô định. Muội bị bóc lột không khác gì trâu ngựa, trâu ngựa làm còn

được nghỉ, được cho ăn, còn đàn bà nhà này thì chỉ biết vùi đầu vào công việc không

được nghỉ ngơi. Ở nhà thống lý Pá tra không khác gì địa ngục trần gian với đủ loại cực

hình như đánh, phạt, trói…

Trong hoàn cảnh như thế này, một cô gái mới lớn chưa trải sự đời chỉ biết sống qua

ngày, lầm lũi như con rùa: “Mỗi ngày Mị càng không nói, lùi lũi như con rùa nuôi

trong xó cửa. Ở buồng Mị nằm, kín mít, có một chiếc cửa sổ một lỗ vuông ấy mà

trông ra. Đến bao giờ chết thì thôi.” Dường như chúng ta thấy cô Mị không còn sức

sống nữa, phó mặc cho cuộc đời, cứ sống vậy đến khi nào chết thế là hết một đời.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Căn phòng Mị ở có khác nào buồng giam, chỉ có một ô cửa nhỏ duy nhất nhìn ra

ngoài để thấy ánh sáng. Nhưng chính hoàn cảnh này đã làm nền cho sức sống mãnh

liệt tiềm tàng trong Mị. Sức sống ấy chưa có đủ điều kiện để bùng cháy, trỗi dậy. Chỉ

cho đến khi vào đêm tình mùa xuân, sức sống mãnh liệt trong trái tim người con gái

nhỏ bé mới trỗi dậy để thay đổi cuộc đời Mị và A Phủ.

Trước đêm tình mùa xuân, khi mới về làm dâu sức sống mãnh liệt đã trỗi dậy đó là khi

Mị về nhà và cầm theo lá ngón. Mị có ý định tử tự bằng lá ngón vì không chấp nhận

được cuộc sống mất tự do.

Mị trốn về nhà, hai tròng mắt còn đỏ hoe. Trông thấy bố, Mị quỳ, úp mặt xuống đất,

nức nở. Bố Mị cũng khóc, đoán biết lòng con gái:

– Mầy về chào lạy tao để mày đi chết đấy à? Mày chết nhưng nợ tao vẫn còn, quan lại

bắt trả nợ. Mày chết rồi không lấy ai làm nương ngô, trả được nợ, tao thì ốm yếu quá

rồi. Không được con ơi!

Mị chỉ bưng mặt khóc. Mị ném nắm lá ngón (một thứ lá độc) xuống đất. Nắm lá ngón

Mị đã đi tìm hái trong rừng. Mị vẫn giấu trong áo. Thế là Mị không đành lòng chết.

Mị chết thì bố Mị còn khổ hơn bao nhiêu lần bây giờ.

Mị đã ý thức được sự tự do và ý nghĩa của cuộc sống. Sức sống ấy đã có cơ hội trỗi

dậy nhưng lại bị dập tắt ngay vì lòng hiếu thảo còn cao hơn. Mị đành chấp nhận cuộc

sống và có lẽ trong đêm tình mùa xuân lần này, Mị đã sống lại.

Mị nghe thấy những âm thanh bên ngoài cuộc sống, âm thanh của mùa xuân. Đó là

tiếng trẻ con chơi quay, tin nghịch, đốt những lều quanh nương, tiếng sáo gọi bạn tình.

Tất cả những âm thanh ùa vào trong tâm trí, đánh thức mọi kỉ niệm trong quá khứ của

Mị. Mùa xuân những năm Mị chưa đi làm dâu, Mị cũng thổi sáo, cũng váy hoa, cũng

nhiều người theo đuổi, Mị cũng yêu cũng có khát vọng được yêu và hạnh phúc. Tất cả

như tái hiện lại rõ mồn một trong đêm tình mùa xuân. Mị lẩm nhẩm theo lời bài hát,

đây là sự biến đổi đầu tiên trong tâm trí Mị. Một tâm hồn chai sạn, tự cho mình là con

trâu con ngựa, sống quen với cái khổ rồi nên cũng không khao khát gì. Vậy mà hôm

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

nay Mị lại nghe thấy âm thanh mùa xuân, nhẩm theo lời bài hát, nhớ tới thanh xuân

tươi đẹp và khao khát tình yêu.

Mị đã ý thức được sự tồn tại của bản thân “Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột

nhiên vui như những đêm Tết ngày trước. Mị trẻ. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi.”

Khi đã thấy được giá trị và sự tồn tại của bản thân thì đây chính là cột mốc quan trọng

đánh dấu sự bứt phá trong tâm trí của Mị. Đó là Mị muốn chấm dứt sự tù đày này, Mị

muốn được đi chơi.

Nhưng suy nghĩ muốn đi chơi vừa nảy ra chưa kịp hành động thì Mị đã bị A Sử bắt

trói vào cột nhà “Tóc Mị xõa xuống. A Sử quấn luôn tóc lên cột, Mị không cúi, không

nghiêng được đầu nữa. Trói xong, A Sử thắt cái thắt lưng xanh ra ngoài áo rồi phẩy

tay tắt đèn, đi ra khép cửa buồng lại”. Nhưng A Sử chỉ trói được phần xác của Mị mà

thôi, còn tâm hồn của Mị đang bay lơ lửng theo tiếng sáo. Trái tim và tâm trí của mị

đang sống lại mãnh liệt, Mị nào có quan tâm đến việc A Sử trói mình.

Có thể nói, Mị luôn tiềm tàng sức sống mãnh liệt, sức sống ấy đã cháy âm ỉ trong lòng

người con gái Tây Bắc và cơ hội đã đến để ngọn lửa khát khao sống bùng lên. Mị vẫn

đang mơ về đêm tình mùa xuân, mơ về tự do “Trong bóng tối, Mị đứng im, như không

biết mình đang bị trói. Hơi rượu còn nồng nàn. Mị vẫn nghe thấy tiếng sáo đưa Mị đi

theo những cuộc chơi”.

Mị cứ đứng như thế tới sáng mới bừng tỉnh. Cả một đêm bị trói mà Mị vừa mê vừa

tỉnh, hơi rượu phả vào, tâm hồn vẫn thả theo tiếng sáo. Dường như khát vọng sống

quá mãnh liệt đến nỗi con người ta quên đi đau thương của thực tại. Đến lúc bừng

tỉnh, Mị mới biết mình bị trói, mới thấy đau. Mị lại trở về cái xác không hồn.

Nhưng sức sống ấy vẫn còn vẫn âm ỉ khi Mị sợ mình bị bỏ quên mà chết. Con người

ta còn tham sống thì sẽ còn sợ chết và khao khát sống mãnh liệt hơn bao giờ hết. Mị

nhớ đến câu chuyện nhà Thống Lý Pá Tra xưa có người vợ bị trói, chồng đi chơi ba

ngày về thì người vợ đã chết “Mị sợ quá, Mị cựa quậy. Xem mình còn sống hay chết.”

Vẫn còn thấy mình đau nghĩa là còn muốn sống. Chỉ khi nào không còn muốn cảm

nhận gì nữa, dù đau về thể xác hay tinh thần mà mình bàng quang không quan tâm thì

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

có lẽ khi ấy, sức sống tiềm tàng không còn nữa và lụi tàn như đám tro tàn. Nhưng Mị

vẫn còn cảm thấy, vẫn sợ chết, vẫn cựa mình và thấy cổ tay, đầu , bắp chân bị dây trói

siết lại, đau đứt từng mảnh thịt.

Mở đầu tác phẩm là sự lầm lũi như con rùa của Mị và các tình tiết được đẩy dần lên

làm trỗi dậy sức sống tiềm tàng trong con người Mị. Sức sống ấy luôn có và khi cơ

hội đã búng cháy và trong đêm tình mùa xuân, người đọc đã cảm nhận rõ sức sống

mãnh liệt của Mị. Phải thương và hiểu nhân vật của mình thế nào, Tô Hoài mới có thể

tạo nên một tình huống đặc biệt, là nút mở cho câu chuyện, giúp cuộc đời của Mị sang

một trang mới.

Phân tích Vợ chồng A Phủ trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 11

Tô Hoài là nhà văn lỗi lạc với số lượng tác phẩm nhiều kỷ lục trong nền văn học Việt

Nam đương đại, sáng tác của ông thể hiện sự thật đời thường bằng ngôn ngữ giản dị,

gần gũi. Truyện ngắn “Vợ chồng A Phủ” in trong tuyển tập “Truyện ngắn Tây Bắc” là

một tác phẩm tiêu biểu vẫn giữ được sức hấp dẫn trong mắt nhiều thế hệ độc giả dù đã

hơn nửa thế kỷ trôi qua. Tác phẩm xoay quanh số kiếp mà nhân vật Mị đã sống, đặc

biệt thể hiện diễn biến nội tâm của cô trong từng thời kỳ, và đêm tình mùa xuân là

cảnh có tác động lớn đến diễn biến tâm lý và hành động của cô gái.

Tại sao sau bao nhiêu năm sống như con rùa bị dồn vào đường cùng và đã chấp nhận

kiếp sống trâu ngựa, sức sống của Mị bỗng trỗi dậy trong đêm tình mùa xuân? Có phải

không khí mùa xuân bất chợt ập đến với những bữa tiệc xuân, những sắc màu váy dài

rực rỡ và những cuộc chơi đã làm ảnh hưởng đến Mị? Hay không phải màu sắc hay

mùa xuân, mà là tiếng sáo quen thuộc. Tiếng sáo gọi bạn được nhiều người biết đến,

đi vào nếp sống của người Hồng Ngài, họ dùng tiếng sáo để bày tỏ tình yêu, để bày tỏ

tấm lòng. Nghe tiếng sáo Mị lại nhớ về quá khứ, tiếng sáo đưa tôi vào những cuộc

chơi, hình ảnh cây sáo quan trọng đến nỗi nó được nhắc đi nhắc lại hơn chục lần trong

tác phẩm. Tiếng sáo đã đánh thức cô gái tưởng mình đã chết về mặt tinh thần được

sống lại quá khứ tươi đẹp, cái thời mà cô đấu tranh cho tự do và tình yêu. Tiếng sáo

tác động mạnh mẽ đến sức sống tiềm tàng của Mị. Bên cạnh tiếng sáo, men rượu cũng

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

là tác nhân khiến Mị thay đổi. Mị nuốt từng bát, uống như một kẻ say, uống để quên

đi hiện tại đau khổ, tủi nhục và cũng để không nhớ đến tương lai mờ mịt, không một

tia hy vọng. Hành động này nói lên nỗi oan, nỗi buồn tủi trong lòng cô gái nhưng cũng

tiếp thêm sức mạnh để đánh thức sức sống.

Từ những chất xúc tác bên ngoài ấy cộng với bản tính mạnh mẽ, hoạt bát, trong Mị đã

nảy sinh sức sống mãnh liệt trong một đêm xuân. Những cảm xúc dịu dàng này làm

Mị nhớ lại quá khứ – một quá khứ đẹp đẽ mà Mị không bao giờ dám sống lại. Ngày ấy

Mị vừa thổi sáo hay vừa có sắc đẹp đã khiến bao chàng trai Hồng Ngài mê mẩn, ngày

đêm thổi sáo đi theo. Những kỷ niệm đẹp đẽ đó khiến Mị cảm thấy tươi mới trở lại và

Mị nhận ra rằng mình vẫn còn trẻ. Mị vẫn còn sống và Mị phải làm điều gì để chứng

minh điều đó. Điều đầu tiên Mị muốn làm khi trải nghiệm lại cảm giác đó là ra ngoài

đi chơi. Bao nhiêu năm sau khi cưới về nhà thống lý Pá Tra làm vợ A Sử, Mị không đi

chơi xuân, mặc cho những người phụ nữ có chồng khác vẫn đi chơi. Mị muốn ra ngoài,

không muốn sống trong căn phòng đóng kín chỉ có một ô cửa sổ nhỏ, ngày nào cũng

không thấy dù là sáng hay tối. Cô bắt đầu chuẩn bị, mặc một chiếc váy hoa, thêm dầu

vào đèn để thắp sáng căn phòng tối và thắt bím tóc. Đây là những hành động được coi

là sự phản kháng của Mị, nó bắt đầu phản ứng lại với cuộc sống, khơi dậy những cảm

xúc. Nhưng ngọn lửa cuộc đời vừa bùng cháy rực rỡ thì vụt tắt, kẻ độc ác đó không ai

khác chính là A Sử – con trai nhà thống lí và cũng là chồng Mị. Anh ta về nhà bất ngờ

và nghĩ thật lạ khi Mị chuẩn bị ra ngoài. Người này đã trói Mị , dã man hơn còn quấn

tóc Mị vào một cái sào, không cho Mị cử động, nhưng dù có trói, nhưng chất cồn

trong người Mị vẫn còn nồng nặc, chế ngự tâm trí cô. Mị nghe tiếng sáo, tiếng sáo gọi

bạn tình của ai mà như gọi con tim, Mị bước đi trong vô thức, anh muốn đi theo tiếng

sáo tình này. Nhưng những sợi dây cứa vào da và nỗi đau thể xác đã đánh thức cô dậy.

Cô phải trở lại với thực tế cay đắng rằng vị trí của cô không thể sánh được với con

ngựa nhà thống lí.

Sự thức tỉnh của Mị trải qua toàn bộ quá trình phát triển, từ những cảm xúc thoáng

qua về quá khứ cho đến việc phản kháng và cuối cùng nhận ra một điều quan trọng.

Mị đã từng nghĩ mình là trâu, ngựa của thống đốc, đã là trâu, ngựa rồi thì không có

suy nghĩ, chỉ biết ăn và làm, nhưng giờ Mị đã hiểu, ở trong nhà này, Mị còn không

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

bằng con trâu, con ngựa. Sự hồi sinh sức sống này là do nguyên nhân khách quan của

tiếng sáo và rượu mạnh. Tất cả đều là bàn đạp để tạo ra những hành động mạnh mẽ

của Mị tự giải thoát cho mình sau đó.

Bằng nghệ thuật miêu tả tâm lí và sử dụng ngôn ngữ giản dị, phổ quát, Tô Hoài dường

như đã vẽ ra trước mắt người đọc hình ảnh một người phụ nữ mạnh mẽ, dù bị bạo

hành nhưng vẫn tiềm ẩn một sức sống mãnh liệt bên trong, chỉ tìm mọi cách để hồi

sinh, để bùng cháy.

Vợ chồng A Phủ đêm tình mùa xuân - Mẫu 12

Nhắc đến Tô Hoài, chúng ta không thể không nói tới tác phẩm văn học kinh điển “Vợ

chồng A Phủ”. Đặc biệt khi phân tích nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân càng cho

thấy qua nhân vật ấy, tác giả muốn gửi gắm những thông điệp vô cùng nhân văn.

“Vợ chồng A Phủ” được xem là truyện ngắn xuất sắc nhất của ông trong giai đoạn sau

Cách mạng tháng Tám năm 1945. Câu chuyện xoay quanh nhân cuộc đời đầy biến cố

và đau thương của nhân vật Mị và A Phủ dưới chế độ thực dân phong kiến thối nát.

Tác phẩm nổi tiếng không chỉ nội dung sâu sắc mà còn ở tài sử dụng nghệ thuật xây

dựng nhân vật của nhà văn. Mị là đại diện tiêu biểu cho cuộc sống cơ cực, tủi nhục

của những người lao động thời bấy giờ. Nhưng đồng thời, qua Mị nhà văn Tô Hoài

cũng chứng tỏ cho độc giả thấy ý chí đấu tranh, sự vùng lên tự giải phóng của đồng

bào miền núi Tây Bắc.

Phân tích nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân, đầu tiên phải nói tới phần mở đầu

câu chuyện. Ở đây, nhà văn Tô Hoài đã cho Mị xuất hiện với dáng vẻ lầm lũi, cả ngày

cúi đầu, không nói, không cười, như bóng ma nơi xó nhà. Thế nhưng, ông cũng không

quên nhắc tới hoàn cảnh của Mị trước khi về nhà thống lý Pá Tra làm con dâu. Mị mồ

côi mẹ, sống với cha già. Nhưng Mị xinh đẹp nết na. Mị đang tuổi thanh xuân, tràn

đầy sức sống như đóa hoa rừng thơm ngát, đầy sắc thắm. Đêm nào, đầu giường Mị

cũng có trai làng đứng nhẵn để tỏ tình. Những tưởng rằng, đời Mị sẽ ấm êm hạnh

phúc. Thế nhưng, cuộc đời đâu biết trước được chữ ngờ.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Trong một đêm tình mùa xuân, Mị bị người ta lừa gạt, bắt cóc rồi trở thành con dâu

gạt nợ cho gia đình. Từ đây, cuộc đời Mị chuyển sang một trang khác, tối tăm mù mịt

và đầy rẫy sự tủi nhục, cô đơn, ê chề. “Có đến mấy tháng, đêm nào Mị cũng khóc.

Một hôm, Mị trốn về nhà, hai tròng mắt còn đỏ hoe. Trông thấy bố, Mị quỳ, úp mặt

xuống đất, nức nở”. Mị khóc cho số phận hẩm hiu của mình và nàng đã định tìm đến

cái chết. Thế nhưng thương cha, Mị lại không nỡ. Mị lại trở lại nhà thống lý để làm

con dâu gạt nợ. Đến lúc cha Mị chết đi, Mị cũng không còn thiết tha bỏ trốn nữa. Mị

cứ sống như cái xác không hồn. Mị quên rằng thời gian vẫn không ngừng trôi. Mị vô

cảm trước sự đời. Những tưởng rằng đời Mị như thế đã hết, nhưng không, trong đêm

tình mùa xuân ấy, sức sống mãnh liệt bấy lâu vẫn ẩn dấu trong Mị như bừng tỉnh. Nó

bùng lên dữ dội.

Mùa xuân trên rẻo cao thật đẹp. Dưới ngòi bút sắc bén của nhà văn, khung cảnh núi

rừng Tây Bắc khi xuân về càng trở nên hấp dẫn, lôi cuốn kỳ lạ. “Hồng Ngài năm ấy ăn

tết giữa lúc gió thổi vào cỏ gianh vàng ửng, rét càng dữ. Nhưng trong các làng Mông

Ðỏ, những chiếc váy hoa đã được phơi ra mỏm đá, xoè như con bướm sặc sỡ”. “Ngoài

đầu núi, đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi. Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bồi

hồi. Tiếng chó sủa xa xa. Những đêm tình mùa xuân đã tới”.

Đẹp thế, sống động thế bảo sao trái tim bao chàng trai cô gái không đập rộn ràng. Thế

nên, thật không quá khó để hiểu vì sao, trong không gian, không khí đó, tâm trạng của

Mị bỗng diễn biến phức tạp. Mị uống rượu. Mị lịm đi trước người nhảy đồng nhưng

lòng Mị lại đang sống lại những ngày xưa, khi Mị còn trẻ.

Nhà văn đã cho Mị nghĩ “Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui như

những đêm Tết ngày trước. Mị trẻ, Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi”. Với cách dùng

liên tiếp là những câu ngắn, câu khẳng định tác giả cho thấy tâm trạng Mị đang

chuyển biến nhanh chóng và rõ rệt. Trái tim Mị nóng hổi. Lí trí Mị thôi thúc. Các

mạch máu trong cơ thể Mị đang cuộn trào. Lúc này, Mị không chỉ cảm nhận được

màu sắc rực rỡ, âm thanh rộn rã của mùa xuân mà Mị đã thực sự sống lại những ngày

xưa.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Thực tại xót xa xen lẫn với quá khứ hạnh phúc khiến tâm hồn Mị rỉ máu. “Nếu có nắm

lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa. Nhớ

lại, chỉ thấy nước mắt ứa ra. Mà tiếng sáo gọi bạn vẫn lửng lơ bay ngoài đường. “Anh

ném pao/ Em không bắt/ Em không yêu Quả pao rơi rồi”. Lúc này đây, nhà văn Tô

Hoài đã để Mị hiện ra với rất nhiều sự xáo trộn trong tâm trí. Mị bị giằng xé giữa buồn

đau và vui sướng. Mị bị bóp nghẹt đến quặn đau giữa khát khao đi chơi với cảnh bị

nhốt trong căn phòng tăm tối.

Nếu như đoạn đầu tác phẩm “Vợ chồng A Phủ”, nhà văn Tô Hoài đã để nhịp truyện

trôi đi chầm chập với cảnh lầm lũi của Mị thì đến đêm tình xuân, diễn biến diễn ra

nhanh chóng như một thước phim điện ảnh. Phân tích nhân vật Mị trong đêm tình mùa

xuân, sẽ thấy liên tục là những câu từ diễn tả sự chuyển động không ngừng. Mị say.

Mị bừng tỉnh. Rồi “Trong đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo. Mị muốn đi chơi. Mị cũng

sắp đi chơi. Mị quấn lại tóc. Mỵ với tay lấy cái váy hoa vắt phía trong vách. A Sử sắp

bước ra, bỗng quay lại, lấy làm lạ. A Sử nhìn quanh thấy Mị rút thêm cái áo”.

Một loạt các hành động của Mị diễn ra, tuy không gấp gáp nhưng rất dứt khoát.

Dường như Mị không để ý rằng A Sử đang ở sau mình. A Sử đang dõi theo mọi hành

động của Mị. Toàn thân Mị, tất cả tâm trí Mị đều đã dành cho những chuyến đi chơi

vào đêm tình mùa xuân cùng bè bạn năm xưa. Khi trong đầu Mị vẫn cứ chập chờn

tiếng sáo thì cũng là lúc A Sử trói đứng Mị. “A Sử bước lại, nắm Mị, lấy thắt lưng trói

tay Mị. Nó xách cả một thúng sợi đay ra trới đứng Mị vào cột nhà. Tóc Mị xõa xuống.

A Sử quấn luôn tóc lên cột. Mị không cúi, không nghiêng được đầu nữa”.

Bị trói, nhưng Mị vẫn câm nín, không thốt ra lời nào kể cả một ánh mắt thể hiện sự

phản kháng. Ở đây, tác giả cho thấy, tất cả đều chỉ là hành động đơn phương của A

Sử. A Sử vẫn luôn muốn giữ Mị làm của riêng của mình. Còn Mị, chẳng bao giờ quan

tâm A Sử là ai. Trong đầu Mị không có hình ảnh của A Sử. Bởi vậy, mọi nỗi đau mà

A Sử gây ra, đều không làm Mị bận tâm. Khác với Mị trước kia. Mị trong đêm tình

xuân này dù im lặng nhưng trong tâm hồn đã biến đổi thành một Mị hoàn toàn khác.

Đó là cô Mị đang mê đắm trong những kỷ niệm tình yêu, đang khát khao về một cuộc

sống tự do, được là chính mình.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

“Trong bóng tối, Mị đứng im như không biết mình đang bị trói. Hơi rượu còn nồng

nàn. Mị vẫn nghe thấy tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi. “Em không yêu, quả

pao rơi rồi. Em yêu người nào, em bắt pao nào!” Mị vùng bước đi. Nhưng chân đau

không cựa được. Mị không nghe tiếng sáo nữa. Chỉ còn nghe tiếng chân ngựa đạp vào

vách. Ngựa vẫn đứng yên, gãi chân, nhai cỏ. Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con

ngựa”. Việc gì cần làm Mị đã làm. Dù là trong cơn say, trong vô thức nhưng nhà văn

Tô Hoài vẫn cho độc giả thấy, tương lai Mị sẽ thay đổi. Sự biến chuyển tâm trạng

phức tạp trong đêm tình hôm nay là dấu hiệu cho một cuộc vùng lên đầy mạnh mẽ.

Khen thay cho tài năng xây dựng nhân vật của nhà văn Tô Hoài. Phân tích nhân vật

Mị trong đêm tình mùa xuân chúng ta càng thấy rõ hơn điều đó. Việc miêu tả chi tiết,

đặc tả diễn biến tâm trạng và hành động của Mị cho thấy nhà văn đã thực sự nhập tâm

vào nhân vật. Ông đã biến chính mình thành Mị đã suy nghĩ, để hành động và cảm

nhận. Nhờ thế, mà nhân vật của nhà văn vô cùng sinh động, chân thực và có chiều sâu

hơn về tâm lý. Sự thay đổi tâm lý, tâm trạng của Mị trong đêm tình ấy đã nung nấu

trong lòng cô ngọn lửa đấu tranh, khát khao sống tự do. Nó mang tới cho bạn đọc

thông điệp, tận sâu trong tim mỗi người luôn có một sức sống tiềm tàng mãnh liệt. Vì

thế hãy sống sao cho ý nghĩa, đừng sống hoài sống phí.

Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 13

Tô Hoài là một nhà văn lớn, có số lượng tác phẩm đạt kỉ lục trong văn học hiện đại

Việt Nam, các sáng tác của ông thiên về diễn tả sự thật đời thường với lối viết giản dị,

gần gũi, thông tục. Truyện ngắn “ Vợ chồng A Phủ” in trong tập “Truyện Tây Bắc” là

một tác phẩm tiêu biểu, sau hơn nửa thế kỉ, đến nay vẫn giữ nguyên vẹn sức hút với

nhiều thế hệ người đọc. Tác phẩm xoay quanh số cuộc sống của nhân vật Mị, đặc biệt

là diễn tả diễn biến nội tâm của cô trong từng giai đoạn và đêm tình mùa xuân là một

cảnh tác động lớn diễn biến tâm lí và hành động của người con gái vùng núi này.

Vì sao sau bao nhiêu năm sống lầm lũi như con rùa nuôi nơi xó cửa, chấp nhận cuộc

sống chẳng bằng con trâu, con ngựa, sức sống của Mị lại chợt hồi sinh trong đêm tình

mùa xuân? Phải chăng không khí mùa xuân đến bất ngờ cùng hội xuân, sắc áo váy rực

rỡ và những cuộc chơi đã ảnh hưởng đến Mị? Hay chẳng phải sắc màu cũng chẳng

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

phải hương xuân mà chính là tiếng sáo thân quen. Tiếng sáo gọi bạn tình vốn đã quen

thuộc, đi vào nếp sống của người dân Hồng Ngài, họ dùng tiếng sáo để thể hiện tình

yêu, để nói lòng mình. Nghe tiếng sáo, Mị lại bồi hồi nhớ lại quá khứ của mình, tiếng

sáo đưa Mị theo những cuộc chơi, hình ảnh tiếng sáo quan trọng đến mức được lặp lại

hơn mười lần trong tác phẩm. Tiếng sáo tuy giản dị, mộc mạc nhưng lại khiến lòng

người thiết tha bồi hồi, bởi nó tượng trưng cho tình yêu trai gái. Tiếng sáo khơi dậy

trong người con gái vốn tưởng đã chết về mặt tinh thần sống lại quá khứ tươi đẹp, cái

ngày mà cô thỏa sức vùng vẫy trong tự do và tình yêu. Chính tiếng sáo đã tác động

mạnh mẽ đến sức sống tiềm tàng trong Mị. Bên cạnh tiếng sáo, men rượu cũng là một

yếu tố khiến Mị có sự thay đổi. Mị uống ực từng bát, uống như một tên sâu rượu, Mị

uống để quên đi hiện tại khốn khổ, nhục nhã và cũng để không nhớ đến tương lai mờ

mịt, không có gì để hi vọng. Hành động uống rượu ấy đã nói lên nỗi oan khuất đau

buồn trong trái tim người con gái nhưng cũng tiếp thêm sức mạnh để người con gái ấy

bừng tỉnh sức sống.

Từ những chất xúc tác từ bên ngoài ấy cùng bản chất mạnh mẽ, tràn đầy sức sống, Mị

đã hồi sinh cảm xúc trong đêm tình mùa xuân. Nghe tiếng sáo, Mị bỗng cảm thấy tha

thiết, bồi hồi. Những cảm xúc nhẹ nhàng ấy khiến Mị nhớ về quá khứ – một quá khứ

tươi đẹp mà chẳng bao giờ Mị dám hi vọng có thể sống lại một lần nữa. Ngày ấy, Mị

thổi lá cũng hay như thổi sáo, tài năng cùng với sắc đẹp của nàng khiến bao chàng trai

Hồng Ngài mê đắm, ngày đêm thổi sáo đi theo Mị. Từ những hồi ức đẹp đẽ ấy, Mị

thấy phơi phới trở lại và cô nhận ra mình vẫn còn trẻ. Thật kì lạ khi người ta không

biết trạng thái của bản thân ra sao để rồi một ngày chợt nhận ra mình vẫn còn trẻ. Điều

ấy chẳng khác nào bao ngày qua, Mị không biết mình đang sống hay chỉ là tồn tại như

một cái xác và đêm nay, cô mới chợt tỉnh, nhận thức được mình vẫn còn trẻ, mình vẫn

còn sống và mình phải làm điều gì để chứng minh điều đó. Điều đầu tiên cô muốn làm

khi sống lại cảm giác chính là muốn đi chơi. Bao năm rồi, kể từ khi bị gả về nhà thống

lí Pá Tra, làm vợ A Sử, Mị đều không đi chơi xuân, mặc dù những người đàn bà có

chồng khác vẫn đi chơi. Mị muốn ra ngoài, không còn muốn yên phận sống trong căn

phòng kín mít, chỉ có một ôi cửa sổ nhỏ, hằng ngày nhìn ra không biết là sáng hay tối

nữa. Cô bắt đầu sửa soạn, cô lấy chiếc váy hoa, cho thêm mỡ vào đèn để thắp sáng căn

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

phòng tăm tối và quấn tóc. Đây là những hành động được coi là phản kháng của Mị,

cô đã bắt đầu có những phản ứng với cuộc sống, đã hồi sinh cảm xúc. Nhưng ngay khi

ngọn lửa sức sống đang bùng cháy mạnh mẽ thì lại bị dập tắt, con người tàn nhẫn ấy

không ai khác chính là A Sử - con trai thống lí và cũng là chồng Mị. Hắn đột nhiên về

nhà và thấy lạ khi thấy Mị sửa soạn đi chơi. Con người ấy đã trói Mị lại, độc ác hơn,

hắn lấy tóc Mị quấn quanh cột, không cho Mị cử động. Nhưng dù bị trói, hơi rượu vẫn

nồng nàn trong Mị, chi phối lí trí cô. Cô nghe thấy tiếng sáo, tiếng sáo gọi bạn tình

của ai kia mà như gọi lòng cô, bất giác cô bước đi, cô muốn đi theo tiếng sáo tình yêu

ấy, đó mới chính là cuộc sống đáng lẽ cô được hưởng. Nhưng dây trói cứa vào da thịt,

nỗi đau thể xác làm cô bừng tỉnh. Cô đành lòng phải trở lại với hiện thực đắng cay,

rằng thân phận mình không bằng con ngựa nhà thống lí. Đau xót thay.

Sự hồi sinh sức sống của Mị trải qua cả một quá trình diễn biến từ những cảm xúc hồ

tưởng về quá khứ đến hành động phản kháng muốn đi chơi và cuối cùng nhận thức ra

một điều quan trọng. Lúc trước, Mị đã coi mình là con trâu, con ngựa nhà thống lí mà

đã là con trâu, con ngựa thì không có suy nghĩ, chúng chỉ biết ăn và làm việc mà thôi

nhưng lúc này Mị đã hiểu ra, trong ngôi nhà này, đến cả con trâu, con ngựa mình cũng

không bằng. Sự hồi sinh sức sống này do nguyên nhân khách quan là tiếng sáo và men

rượu nồng nó chưa đủ sức mạnh để tạo nên những hành động mạnh mẽ để tự giải

thoát mình, chính vì thế sau đó, Mị lại trở lại cuộc sống như cũ.

Qua nghệ thuật miêu tả tâm lí cùng việc sử dụng ngôn ngữ giản dị, thông dụng, Tô

Hoài dường như đã vẽ lên trước mắt người đọc hình ảnh một người con gái mạnh mẽ,

tuy đã bị vùi dập, tưởng chỉ còn cái xác không hồn nhưng bên trong vẫn tiềm tàng ẩn

chứa sức sống mãnh liệt, chỉ tìm cơ hội để hồi sinh, để bùng cháy.

Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 14

Vợ Chồng A phủ là tác phẩm hay nhất nói về con người và đất nước vùng cao Tây

Bắc. Qua ngòi bút của Tô Hoài ta thấy được nỗi khổ đau và tủi nhục của các cô gái

khi bị “ ép duyên” và sự áp bức của chế độ phong kiến thời bấy giờ. Có nhiều tuyến

nhân vật chính và phụ trong tác phẩm như A Phủ, A Sử, thống lí Bá Tra… nhưng Mị

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

vẫn là nhân vật trung tâm của tác phẩm và tâm trạng, hành động, suy nghĩ của Mị

được bộc lộ rõ nét nhất qua cảnh Mị trong đêm tình mùa xuân.

Mị là cô gái người dân tộc H’Mông tài sắc vẹn toàn, vừa hát hay, thổi sáo giỏi làm say

đắm biết bao chàng trai. Ngày xưa, bố Mị lấy mẹ không có đủ tiền cưới, phải đến vay

nhà thống lí, bố của thống lí Bá tra bây giờ. Mỗi năm đem nộp lãi cho chủ nợ một

nương ngô. Đến tận khi hai vợ chồng về già rồi mà cũng chưa trả hết nợ. Vì vậy, đến

tuổi xuân thì, Mị bị bắt làm con dâu gạt nợ cho nhà thống lí Bá Tra nhưng thực chất là

làm nô lệ. Suốt ngày, ở nhà thống lí, Mị phải quay sợi, thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi,

đi cõng nước dưới khe suối lên, hái thuốc phiện, giặt đay, xe đay, bung ngô, tước đay

thành sợi… Kiếp sống cơ cực hơn cả ngựa trâu đã biến một cô gái hồn nhiên, yêu đời,

năm nào thành một người phụ nữ cam chịu “ lùi lũi như con rùa nuôi sống xó cửa”, có

khi vô cảm. Mặt khác, Mị cũng có những phản ứng ngấm ngầm. Một hôm, Mị trốn về

nhà. quỳ lạy bố, úp mặt xuống đất khóc nức nở nhưng bên trong áo giấu sẵn một nắm

lá ngón để tự tử.

Mị không chỉ là nạn nhân của sự đầu độc, áp chế về tinh thần. Bọn thống lí Bá Tra đã

lợi dụng thần quyền – tục mê tín dị đoan để làm cho người nô lệ này yên phận với

kiếp sống đau khổ. Mị tin rằng “ Ta là thân đàn bà. nó đã bắt ta về trình ma nhà nó rồi

thì còn biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi”. Cho nên, Mị sống nhẫn nhục, thầm lặng,

vô cảm, không có chút hi vọng vào sự đổi thay của tương lai.

Thế rồi mùa xuân lại về. Khung cảnh thiên nhiên mùa xuân ở Hồng Ngài thật thơ

mộng, tình tứ và bừng sức sống: “ Gió thổi vào cỏ gianh vàng ửng”, “ trong các làng

Mèo đỏ, những chiếc váy hoa đã đem ra phơi trên mỏm đá xòe như con bướm sặc sỡ.

Hoa thuốc phiện vừa nở trắng lại đổi ra màu đỏ hay, đỏ thẫm, rồi sang màu tím man

mát”.

Cùng với vẻ đẹp thiên nhiên là không khí náo nức, nhộn nhịp của ngày hội. “ Trai gái,

trẻ con ra sân chơi tụ tập đánh pao, đánh quay, thổi sáo, thổi khèn và nhảy”; “ chiêng

đánh ầm ỉ”; “ văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng”. Chính cái không khí ấy đã khơi

dậy, đánh thức nơi bề sâu hun hút của tâm hồn Mị một cuộc sống mãnh liệt, trẻ trung.

Mị “ lén lấy hũ rượu, cứ uống ừng ựng từng bát”. Rồi Mị lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

người nhảy đồng, người hát, nhưng lòng Mị thì đang sống về ngày trước. Tai Mị văng

vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng. Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi. Mùa xuân này, Mị uống

rượu bên bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có

biết bao người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị.

Nhưng khi tâm trạng bồi hồi, sung sướng vô ngần ấy vừa xuất hiện thì nổi đắng cay,

chua xót, u sầu cũng chạy đến vây lấy Mị. Mị ý thức được cảnh ngộ éo le của cuộc đời

mình.” A Sử với Mị không có lòng với nhau nhưng vẫn phải ở với nhau. Mị liền nghĩ

đến cái chết: “ Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn hết cho chết ngay”.

Nhưng rồi, “ tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường: Anh ném pao, em

không bắt; Em không yêu, quả pao rơi rồi…” đã giục giã, thôi thúc Mị, khiến Mị

dường như quên hết cảnh ngộ bi thảm hiện tại. Mị hành động như một người tự

do,như “ bao nhiêu người có chồng khác”. Mị đến góc nhà lấy ống mỡ, xắn một

miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng”. Mị muốn đi chơi một cách bản năng. Cái ý

nghĩ “ muốn đi chơi” vọt ra khi có tiếng sáo rập rờn ở trong đầu. Cái hành động “

quấn lại tóc”, “ với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách”, “ rút thêm cái áo”

chuẩn bị đi chơi là sự chiến thắng bất ngờ của bản năng. Bản năng đã làm cho Mị

không biết sợ sệt là gì.

Trong lúc lòng yêu đời đang trỗi dậy mãnh liệt cũng là lúc Mị bị vùi dập một cách tàn

nhẫn, không thương tiếc. Mặc dù đang “ thay áo mới, khoác thêm hai vòng bạc vào cổ

rồi bị cái khăn trắng lên đầu” để đi chơi nhưng A Sử biết được ý định của Mị, hắn chỉ

hỏi một câu: “ Mày muốn đi chơi à?” rồi “ bước lại, nắm Mị, lấy thắt lưng trói hai tay

Mị. Nó xách cả một thùng sợi đay ra trói đứng Mị vào cột nhà. Tóc Mị xõa xuống. A

Sử quấn luôn tóc lên dây cột, làm cho Mị không cúi, không nghiêng được đầu nữa”.

Sau hành động vô nhân đạo, phũ phàng ấy, hắn bỏ đi.

Trong bóng tối, dù bị trói như một thứ đồ vật nhưng Mị vẫn sống với bản năng. Mị

không biết mình đang bị trói. Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa mị đi theo những cuộc chơi,

những đám chơi. Mị vẫn nghe lời ca, tiếng hát ngọt ngào, tình tứ vang lên: “ Em

không yêu, quả pao rơi rồi. Em yêu người nào, em bắt pao nào…”. Mãi đến lúc Mị

“vùng bước đi”, cô mới giật mình trở về với thực tại, mới thấm hiểu rõ cái cảnh ngộ bi

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

thảm của mình: “ Tay chân đau không cựa được” và cô mới thổn thức nỗi lòng, biết

mình không bằng con ngựa. Nhưng khi nghe tiếng chó sủa xa xa, đêm đã về khuya thì

Mị mới khóc, lòng Mị lại bồi hồi. Trong suốt đêm Mị bị trói đứng như thế, Mị rơi vào

tâm trạng lúc tỉnh, lúc mê. Lúc mê lòng lại “ nồng nàn tha thiết nhớ”. Lúc tỉnh thì

khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức. Đến sáng “ khi bàng hoàng tỉnh thì cô “ sợ

quá”, “ cựa quậy”, xem mình còn sống hay chết”. Tâm trạng lo sợ ấy đã thể hiện ý

thức về sự sống của Mị. Có cảm thấy đau đớn từng mảnh thịt bởi vì cổ tay, đầu, bắp

chân bị dây trói siết lại. Chính sự trỗi dậy của sức sống tiềm tàng đã thôi thúc Mị có

những hành động táo bạo, mạnh mẽ sau này, cô cắt dây cởi trói để cứu A Phủ thoát

khỏi cảnh ngộ bi thảm đồng thời cũng là tự cứu mình.

Tóm lại, trong khung cảnh tăm tối, ngột ngạt, tù túng, tàn bạo, chúng ta thấy có bản

năng sống đầy chất thơ của nhân vật Mị bừng sáng lên. Sức sống tiềm tàng, trẻ trung

không dập tắt được của Mị là một bài ca hùng hồn về sự sống. Đồng thời cũng là một

bản cáo trạng đanh thép về tội ác của bọn phong kiến, thần quyền cùng núi cao Tây

Bắc.

Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 15

Vợ chồng A Phủ là truyện ngắn được nhà văn Tô Hoài viết vào năm 1952 được in

trong tập “Truyện Tây Bắc” (1953) được lấy cảm hứng từ một sự kiện có thật khi

chính nhà văn Tô Hoài đã được sống và chứng kiến chính cuộc sống của những người

dân nghèo nơi vùng cao xa xôi này. Nhà văn Tô Hoài đã thấy được cảnh những số

phận con người biến thành nô lệ bị chế độ địa chủ cường hào thống lí áp bức bóc lột

khiến sống không bằng chết. Hệ thống nhân vật mà Tô Hoài xây dựng nên cũng là

những số phận tiêu biểu cho những tầng lớp tiêu biểu trong xã hội xưa chính là thống

lí Pá Tra - địa chủ giàu có nhưng tàn ác, Mị và A Phủ - những người nông dân lao

động hiền lành nhưng phải chịu đày đọa cả về thể xác lẫn tinh thần.

Nhân vật Mị được nhà văn giới thiệu từ giữa cuộc đời đi ra. Mở đầu truyện nhà văn

đưa người đọc đến với thế giới của truyện cổ tích, với miền đất xa xôi Tây Bắc, dừng

lại nhà thống lí Pá Tra giàu có nhất vùng, gặp một thiếu phụ đặc biệt lúc nào cũng

ngồi cạnh tảng đá cạnh tàu ngựa vô tri vô giác, mặt lúc nào cũng cúi buồn rười rượi.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Những câu văn tự sự chậm rãi nhỏ nhẹ hé mở cho người đọc thấy cuộc đời người

thiếu phụ thật bất hạnh, chắc không phải con gái thống lí, quả đúng như vậy đó là con

dâu gạt nợ tội nghiệp, khốn khổ. Từ đây, ngòi bút tài hoa của Tô Hoài ngược dòng

thời gian trở về quá khứ để kể về cuộc đời của Mị trước khi về làm dâu nhà thống lí

Pá Tra. Thời gian trước đó Mị là con gái trong một gia đình nông dân nghèo khổ hoàn

cảnh vô cùng éo le, nghèo đến mức mà bố mẹ Mị không đủ tiền cưới phải vay lãi nhà

thống lí Pá Tra “mỗi năm trả lãi một nương ngô”, đến khi mẹ Mị qua đời mà gia đình

vẫn chưa hết nợ, món nợ truyền từ đời này sang đời khác. Số phận đưa đẩy Mị phải

sống trong căn nhà u tối nhà thống lí, ngày cũng như đêm Mị ở trong căn phòng

không có ánh sáng, không được coi như một con người phải chịu cảnh sống khổ cực

như trâu ngựa.

Mị là người con gái nết na thùy mị, có những phẩm chất, tính cách tốt đẹp, tài hoa “Mị

thổi sáo giỏi” đi đường “nhặt chiếc lá đưa lên môi, thổi sáo lá hay như thổi sáo” thể

hiện được thế giới tâm hồn của Mị rất phong phú. Hơn thế nữa Mị là người con hiếu

thảo biết lo cho gia đình đã hy sinh bản thân để giúp cha trả nợ. Ấy thế rồi cuộc đời

Mị bị lay chuyển từ khi bước chân vào làm con dâu nhà thống lí. Mị lùi lũi như con

rùa nuôi ở xó cửa, hình ảnh so sánh có thể cho người đọc thấy được cảnh nơi Mị sống

chẳng khác gì địa ngục, nơi tăm tối, không có sự sống.

Nhưng trái tim nhân đạo sâu sắc của Tô Hoài không để cho nhân vật mà mình đồng

cảm chết tàn chết lụi tội nghiệp ở nhà thống lí mà ông vẫn để cho sức sống tiềm tàng

của Mị như hòn than hồng âm ỉ cháy trong đống tro tàn của tâm hồn, nếu gặp luồng

gió mát cuộc đời thổi tới nó sẽ bùng cháy. Nhà văn đã thăng hoa tài năng của mình

sáng tạo ra luồng gió mát ấy chính là đêm tình mùa xuân làm hồi sinh tâm hồn Mị.

Thiên nhiên năm ấy khác thường gió bấc lạnh thêm dữ dội hòa với sắc màu cuộc sống

là trên những mỏm đá những chiếc váy hoa phơi “xòe” như đàn bướm sặc sỡ, âm

thanh của cuộc sống khác lạ khi ở Hồng Ngài ăn tết sớm tiếng trẻ con đùa nhau ầm ĩ,

tiếng “trai gái ném pao, thổi khèn, thổi sáo và nhảy”. Sự khác thường ấy đã tác động

vào tâm hồn Mị đặc biệt là chi tiết “tiếng sáo” như một sợi chỉ đỏ nối liền tâm hồn Mị

thời trẻ trung son sắt với đêm tình mùa xuân năm nay, tiếng sáo vọng vào sâu thẳm

tâm hồn gọi về bài hát Mị thường thổi năm xưa “Mày có con trai con gái rồi, mày đi

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

làm nương, ta không có con trai con gái ta đi tìm người yêu”. Đây là tiếng sáo lần thứ

nhất lấp ló đầu núi, từ xa vọng lại khiến trái tim Mị đang lạnh giá, khô cứng, bỗng

mềm dịu, ấm áp, đập những nhịp đập hồi sinh trở lại “thiết tha bồi hồi” và Mị tỉnh lại

thấy hiện tại “đêm tình mùa xuân đã tới”. Khi tỉnh dậy có lẽ Mị lại nhận ra cuộc sống

hiện thực không đáng sống vì tuổi xuân của Mị đang bị giam hãm ở nhà thống lí Pá

Tra, và tất yếu bao nỗi buồn tủi đau dâng trào mãnh liệt đòi hỏi Mị tìm đến men rượu

để trốn tránh: “Mị lén lấy hũ rượu cứ uống ực từng bát”, uống như muốn trôi đi bao

đau khổ, uất hận. Cách uống rượu như thể tất yếu khiến Mị say, lịm mặt ngồi đấy, bắt

đầu rơi vào trạng thái phân thân, tiếng sáo vẫy gọi giục giã, còn men rượu nâng tâm

hồn Mị bay lên theo tiếng sáo đến với những cuộc chơi trong hoài niệm của quá khứ.

Còn thể xác vẫn ở lại nhà thống lí “nhìn mọi người nhảy đồng, người hát” khi mọi

người về hết “Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà”. Tiếng sáo lần hai “tai Mị văng

vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng” tiếng sáo lần này đã đến gần Mị hơn. Tiếng sáo như

vẫy gọi khiến Mị như bị thôi thúc trở về quá khứ ngày trước sống với những ngày tươi

đẹp xuân sắc, rực rỡ, vui tươi nhất, thuở ấy “Mị thổi sáo giỏi” “Mị uốn chiếc lá trên

môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo”, có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo

đi theo Mị.

Đến đây Tô Hoài đã nhìn thấy trong tâm hồn Mị một cuộc giao tranh gay gắt giữa quá

khứ và hiện tại, quá khứ tươi đẹp rực rỡ nhưng mới chỉ bùng lên, còn hiện tại Mị bị

cường quyền, phụ quyền áp chế lại dai dẳng triền miên quá lâu nên quá khứ không dễ

thắng nổi, không thể kéo bước chân Mị đi chơi. Từ khi Mị vào nhà thống lí “chẳng

năm nào A Sử cho Mị đi chơi tết” những hồi ức về quá khứ mỗi lúc một mạnh mẽ

bừng cháy làm Mị lại quên đi hiện tại đau khổ chỉ còn nhìn thấy hiện tại đang vui,

may mắn là: “Mị trẻ lắm, Mị vẫn còn trẻ” và “Mị muốn đi chơi”. Đấu tranh trong tâm

hồn Mị càng một mạnh mẽ thêm qua những lần tiếng sáo dồn dập tiếp theo khiến tâm

hồn Mị thoát ra như con ong thoát khỏi tổ kén. Tuy chân tay bị trói chặt nhưng tâm

hồn đã hòa nhịp với đêm tình ngoài kia. Sự hồi sinh mạnh mẽ ấy bùng cháy do nhiều

cung bậc của tiếng sáo đã thôi thúc Mị bước đi dù là lúc tỉnh, lúc mơ. Mị lúc mê đi

theo tiếng sáo, lúc tỉnh thổn thức với tiếng chó sủa xa xa tiếng chân ngựa dần dần sự

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

áp chế ngày một đè nặng khiến Mị bừng tỉnh và vô cùng sợ hãi rơi vào trạng thái tê

liệt “ như con rùa nuôi trong xó nhà”.

Tô Hoài đã rất tài tình bằng tài năng và trái tim nóng của mình đã khắc họa chân thực

những nét riêng biệt về phong tục, tập quán, tính cách và tâm hồn người dân nơi vùng

cao xa xôi bằng một giọng văn nhẹ nhàng mang phong vị dân tộc, giàu giá trị nhân

văn sâu sắc.

Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 16

Vợ chồng A Phủ là truyện ngắn xuất sắc nhất của nhà văn Tô Hoài trong giai đoạn

sáng tác sau Cách mạng tháng Tám năm 1945. Nội dung kể về cuộc đời đầy biến cố

của đôi vợ chồng trẻ người Mông là Mị và A Phủ trong chế độ thực dân, phong kiến.

Nhân vật Mị là một hình tượng nghệ thuật đặc sắc có ý nghĩa khái quát cao, tiêu biểu

cho cuộc sống đau khổ, tủi nhục và quá trình vùng lên tự giải phóng của đồng bào

miền núi Tây Bắc. Đoạn văn miêu tả diễn biến tâm trạng của Mị trong đêm xuân với

những tình tiết chân thực và cảm động đã thể hiện sức sống mãnh liệt cùng khao khát

tình yêu cháy bỏng của Mị – người con gái xinh đẹp mà bất hạnh.

Mị mồ côi mẹ, ở với cha già. Vì đẹp người đẹp nết nên Mị được nhiều chàng trai trong

vùng để mắt tới. Tương lai của cô lẽ ra sẽ tốt lành, yên ấm, nhưng chỉ vì món nợ

truyền đời của cha mẹ mà Mị bị bắt về làm con dâu trừ nợ cho nhà thống lí Pá Tra.

Tuổi xuân của Mị đã bị A Sử, gã con trai xấc xược và hung bạo tước đoạt, giày xéo.

Quãng đời Mị sống trong nhà thống lí là chuỗi dài những đọa đày, tủi nhục. Tuy danh

nghĩa là con dâu nhà quan lớn nhưng thực chất Mị chỉ là đầy tớ, nô lệ, bị coi rẻ hơn cả

con trâu, con ngựa. Đau khổ, cực nhục đã cướp mất tuổi xuân của Mị, biến cô thành

kẻ nhẫn nhịn và cam chịu. Lúc mới bị bắt về, Mị phản ứng quyết liệt, định ăn lá ngón

tự tử, nhưng rồi thương xót cha già, Mị không đành lòng chết. Đời Mị cứ thế lặng lẽ

trôi đi. Cuộc sống không còn ý nghĩa. Cô sống mà như đã chết. Đau khổ triền miên đã

làm cho Mị hóa thờ ơ, lạnh lùng. Mọi cảm xúc trong cô dường như đã chai lì. Tuy

nhiên, khát vọng sống trong Mị chưa hoàn toàn lụi tắt. Trong Mị luôn tồn tại hai con

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

người tưởng chừng đối lập: Con người bên ngoài lạnh lùng vô cảm và con người bên

trong có sức sống âm thầm nhưng mãnh liệt.

Tác giả lấy khung cảnh mùa xuân, đêm xuân làm nền cho diễn biến tâm trạng của Mị.

Mùa xuân, đất trời tưng bừng màu sắc, rộn rã âm thanh, rất gần gũi với quãng đời hồn

nhiên, vui vẻ ngày trước của Mị: Trên đầu núi, các nương ngô, nương lúa gặt xong,

ngô lúa đã xếp yên đầy các nhà kho. Trẻ con đi hái bí đỏ, tinh nghịch, đã đốt những

lều canh nương để sưởi lửa. Ở Hồng Ngài người ta thành lệ cứ ăn Tết khi gặt hái vừa

xong, không kể ngày, tháng nào. Ăn Tết như thế cho kịp lúc mưa xuân xuống thì đi vỡ

nương mới. Hồng Ngài năm ấy ăn Tết giữa lúc gió thổi vào cỏ gianh vàng ửng, gió vã

rét rất dữ dội. Nhưng trong các làng Mèo Đỏ, những chiếc váy hoa đã đem ra phơi

trên mỏm đá xòe như con bướm sặc sỡ... Đám trẻ đợi Tết, chơi quay, cười ầm trên sân

chơi trước nhà. Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi.

Đoạn văn tả cảnh mùa xuân trên vùng núi cao Tây Bắc với những hình ảnh đặc sắc

sinh động và đầy sức sống. Màu sắc sặc sỡ của những chiếc váy hoa của các cô gái

phơi trên các mỏm đá báo hiệu Tết đã đến gần. Tiếng cười ầm của đám trẻ con chơi

quay trên sân chơi trước nhà. Tiếng sáo thổi réo rắt rủ bạn tình đi chơi. Tiếng chó sủa

xa xa... Những đêm tình mùa xuân đã tới.

Sức sống tưng bừng của vạn vật mùa xuân đã làm cho tâm hồn Mị hồi sinh. Tâm trạng

Mị lúc này pha trộn giữa nhiều cung bậc cảm xúc: vui sướng và đau khổ, tủi nhục đến

mức muốn chết và khao khát sống. Những cảm xúc ấy đang trỗi dậy, cuộn xoáy, trào

dâng trong lòng Mị.

Trong lúc trai gái và lũ trẻ con tụ tập đánh pao, đánh quay, thổi sáo, thổi khèn trên sân

chơi đầu bản thì Mị thiết tha bồi hồi khi nghe tiếng sáo gọi bạn tình từ đầu núi vọng

lại. Mị nhẩm thầm bài hát quen thuộc mà thời con gái cô hay hát:

Mày có con trai con gái rồi

Mày đi làm nương

Ta không có con trai con gái

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Ta đi tìm người yêu.

Sau bao năm câm lặng trong đau khổ, có lẽ đây là lần đầu tiên người con dâu gạt nợ

khe khẽ cất tiếng hát thầm.

Cảnh vui xuân nhộn nhịp ở đầu bản và cảnh ăn Tết ồn ào trong nhà thống lí Pá Tra đã

tác động mạnh tới tâm hồn Mị, khiến cô nhớ lại thời con gái chưa xa. Lúc đầu, Mị

hành động theo thói quen một cách vô thức: Ngày Tết, Mị cũng uống rượu. Mị lén lấy

hũ rượu, cứ uống ực từng bát. Mị uống rượu mà như uống nỗi tủi hận, cay đắng vào

lòng, hay là Mị cố tình uống thế cho thật say để quên đi nỗi khổ? Tuy nhiên, hành

động ấy thể hiện một sự chuyển biến khác thường đang diễn ra trong tâm trạng người

con gái đáng thương.

Bi kịch bắt đầu khi ý thức về bản thân của Mị đang trỗi dậy. Mị say rượu lịm mặt ngồi

đấy nhìn mọi người nhảy đồng, người hát men rượu đánh thức nỗi nhớ về phần đời đã

qua: Mị đang sống về ngày trước. Tiếng sáo gọi bạn tình văng vẳng bên tai Mị. Đấy là

tiếng sáo của tình yêu rạo rực, của tuổi thanh xuân căng đầy sức sống. Dường như lúc

này, Mị không còn là con dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra nữa mà là cô gái xinh đẹp

đang uống rượu bên bếp lửa và thổi sáo: Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay

như thổi sáo. Bao kỉ niệm đẹp thời con gái sống dậy trong lòng Mị: Mị thổi sáo giỏi...

có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Hồi tưởng về mùa xuân

tươi đẹp thời con gái, điều đó cho thấy con người thật của Mị đang hồi sinh. Khát

vọng sống như ngọn lửa đang bừng cháy trong tâm hồn Mị.

Diễn biến tâm trạng Mị rất phức tạp: Cô đang bị giằng xé bởi mâu thuẫn giữa thân

phận tù túng của người con dâu gạt nợ và mong muốn được tự do đi chơi Tết của cô

gái đang khao khát tự do và tình yêu. Liệu Mị có dám cắt đứt sợi dây oan nghiệt đang

thít chặt lấy số phận mình để đến với những cuộc chơi vui vẻ, với tiếng sáo gọi bạn

tình réo rắt du dương?

Mải mê chìm đắm trong quá khứ nên Mị tạm quên hiện tại: rượu đã tan lúc nào.

Người về, người đi chơi đã vãn cả. Mị không biết, Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà.

Mãi sau, Mị mới đứng dậy, nhưng Mị không bước ra đường chơi Mị từ từ bước vào

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

buồng. Tâm trạng Mị phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng như những

đêm Tết ngày trước. Mị nhận ra rằng mình vẫn còn trẻ, Mị muốn đi chơi.

Khát vọng sống như ngọn lửa bừng cháy trong lòng khiến Mị càng thêm một phẫn uất

trước tình cảnh tủi nhục của mình. Bao nhiêu người có chồng mà vẫn đi chơi ngày Tết

đấy thôi. A Sử với Mị không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau. Mị muốn ăn lá

ngón cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa. Uất ức, nước mắt Mị ứa ra. Tiếng

sáo gọi bạn vẫn lửng lơ bay ngoài đường:

Anh ném pao, em không bắt,

Em không yêu, quả pao rơi rồi...

Mị muốn quên thời con gái ngày trước mà không sao quên được. Tiếng sáo cứ lửng lơ

trong đầu khiến cho Mị thiết tha bồi hồi.

Khi A Sử bất ngờ vào buồng để thay áo mới, tiếp tục đi rình bắt thêm con gái nhà

người ta đem về làm vợ; Mị lặng lẽ, thản nhiên xắn thêm miếng mỡ bỏ vào đĩa đèn

cho sáng, quấn lại tóc, với tay lấy cái váy hoa, rút thêm cái áo. A Sử nhìn Mị, Mị

không thèm nói một lời. Những hành động "nổi loạn" diễn ra trong khi tiếng sáo đang

rập rờn trong đầu Mị. Tiếng sáo gọi bạn tình như đem đến cho Mị một sức mạnh mới,

khơi gợi khao khát yêu đương và hạnh phúc. Khi với tay lấy váy hoa... là Mị đã thực

sự sống lại thời con gái với bao ước mơ tươi đẹp.

Mị đã bừng tỉnh; quá khứ, hiện tại đan xen trong tâm hồn Mị. Hiện tại thì tăm tối, ngột

ngạt, mà tiếng sáo gọi bạn vẫn lơ lửng bay ngoài đường, đánh thức quá khứ đẹp đẽ

chưa xa.

Những hành động khác thường của Mị đã bị A Sử trấn áp phũ phàng. Sau câu hỏi

ngạc nhiên và giận dữ: "Mày muốn đi chơi à?", A Sử trói Mị bằng cả một thúng sợi

đay, quấn tóc lên cột làm cho Mị không cúi, không nghiêng được đầu nữa. Không có

một dòng nào miêu tả thái độ phản kháng của Mị. Suốt từ đầu đến cuối, Mị chỉ im

lặng, âm thầm cam chịu. Tuy vậy, ẩn chứa bên trong lại là một cô Mị hoàn toàn khác,

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

một cô Mị đang say mê sống với những kỉ niệm tình yêu. A Sử chỉ trói buộc được thể

xác chứ không thể trói buộc được tâm hồn Mị.

Miêu tả diễn biến tâm trạng và hành động của Mị trong đêm tình mùa xuân, Tô Hoài

dường như đã nhập thân vào nhân vật. Trong bóng tối, Mị đứng im lặng như không

biết mình đang bị trói. Hơi rượu nồng nàn nâng đỡ tâm hồn Mị. Tai Mị vẫn nghe tiếng

sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi. Tuy Mị chưa giải thoát được

thể xác nhưng Mị đã giải thoát được tâm hồn. Lòng Mị bồi hồi theo tiếng sáo: Em

không yêu, quả pao rơi rồi, Em yêu người nào, em bắt pao nào... Những vết dây trói

đau nhức đưa Mị trở về với thực tại đau đớn, khổ nhục. Mị vùng bước đi. Nhưng tay

chân đau không cựa được. Mị không nghe tiếng sáo nữa. Chỉ còn nghe tiếng chân

ngựa đạp vào vách... Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa.

Mị đang sống với con người bên trong của mình: Chừng đã khuya... Mị nín khóc, Mị

lại bồi hồi nhớ đến thời điểm trai bản đến bên vách làm hiệu, rủ người yêu dỡ vách ra

rừng chơi. Lúc này, thực tại và quá khứ cứ đan xen vào nhau, giằng xé tâm hồn Mị.

Càng nhớ tới kỷ niệm cũ, Mị càng xót xa, đau khổ, phẫn uất trước thực tại phũ phàng :

Cả đêm ấy Mị phải trói đứng như thế. Lúc thì khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức.

Lúc lại nồng nàn tha thiết nhớ. Hơi rượu tỏa. Tiếng sáo. Tiếng chó sủa xa xa. Mị lúc

mê, lúc tỉnh. Cho tới khi trời tang tảng rồi không biết sáng từ bao giờ.

Mị bàng hoàng tỉnh... Không một tiếng động. Mị thương những người đàn bà khốn

khổ sa vào nhà quan... Đời người đàn bà lấy chồng nhà giàu ở Hồng Ngài thì một đời

con người chỉ biết đi theo đuôi con ngựa của chồng. Mị chợt nhớ lại câu chuyện người

ta vẫn kể: Đời trước, ở nhà thống lí Pá Tra có một người trói vợ trong nhà ba ngày rồi

đi chơi, khi về nhìn đến thì vợ chết rồi. Nhớ thế, Mị sợ quá, Mị cựa quậy, xem mình

còn sống hay chết, cổ tay, đầu, bắp chân bị dây trói siết lại, đau dứt từng mảnh thịt.

Như thế là cuộc trỗi dậy lần thứ nhất của Mị không thành. Mị không thể thoát khỏi địa

ngục trần gian là nhà bố con tên thống lí, nhưng Mị không còn là con ngựa, con rùa lùi

lũi nuôi trong xó cửa nữa. Mị đã sống lại những thời khắc của tuổi thanh xuân tươi trẻ

và tự do. Cuộc trỗi dậy ấy như một đợt sóng dâng lên rồi nhanh chóng tan ra, dù chưa

làm thay đổi cuộc đời Mị nhưng những đợt sóng ngầm của cảm xúc đến lúc nào đó sẽ

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

tuôn trào mãnh liệt mà bằng chứng là hành động Mị liều lĩnh cởi trói cứu A Phủ và

cùng anh trốn khỏi Hồng Ngài.

Ở đoạn văn này, tác giả miêu tả hành động của Mị rất ít, nhưng người đọc vẫn bị cuốn

hút bởi một con người đang từ cõi âm u mơ hồ trỗi dậy, có một sức sống tiềm tàng mà

không một thế lực tàn ác nào vùi dập được. Không gian, thời gian, giọng kể chuyện

của tác giả đều phù hợp với diễn biến phức tạp của tâm trạng Mị. Tô Hoài đã dẫn dắt

người đọc dõi theo tâm trạng ấy, khi thiết tha bồi hồi, khi nghẹn ngào xót xa! Đoạn

văn miêu tả tâm trạng Mị trong đêm xuân thấm đẫm tính nhân văn, góp phần tô đậm

tính cách nhân vật Mị; thể hiện một cách chân thật và cảm động giá trị hiện thực và

tinh thần nhân đạo của truyện ngắn Vợ chồng A Phủ.

Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 17

Tô Hoài là một trong những nhà văn lớn của nền văn học Việt Nam hiện đại. Ông có

vốn hiểu biết sâu sắc về phong tục tập quán của nhiều vùng văn hoá khác nhau trên

đất nước ta. Thành công nhất của Tô Hoài là những tác phẩm viết về hiện thực cuộc

sống, con người vùng Tây Bắc. Tiêu biểu là truyện ngắn “Vợ chồng A Phủ”. Tác

phẩm vừa là một bức tranh chân thực về số phận bi thảm của người dân nghèo miền

núi dưới ách áp bức phong kiến và thực dân, vừa là một bài ca về sức sống và khát

vọng tự do, hạnh phúc của con người. Vẻ đẹp ấy đã ngời lên thật trọn vẹn qua diễn

biến tâm trạng Mị và sức sống tiềm tàng mãnh liệt của nhân vật này qua đêm tình mùa

xuân ở Hồng Ngài.

Trước khi vào nhà thống lý Pá Tra, Mị là một cô gái trẻ đẹp. Trong tác phẩm này, nhà

văn không hề dùng mỹ từ nào để tả cái đẹp của Mị, nhưng vẻ đẹp ấy vẫn hiện lên qua

chi tiết: “trai đến đứng nhẵn vách đầu buồng Mị”. Mị chính là bông hoa ngát hương

của núi rừng Tây Bắc. Cô có một cuộc sống tự do, hạnh phúc, vô tư giữa tháng ngày

tuổi trẻ. Cô gái vùng cao ấy, mỗi khi tết đến xuân về thường làm bao kẻ si tình chết

mê, chết mệt bởi tiếng sáo. Mị thổi sáo giỏi “thổi lá cũng hay như thổi sáo, có biết bao

người mê ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị”.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Không chỉ đẹp người, cô gái ấy còn đẹp nết. Mị giàu lòng hiếu thảo, có tình yêu lao

động, yêu tự do, giàu lòng tự trọng. Tô Hoài đã đặt vào miệng Mị tất cả những phẩm

chất cao quý ấy qua lời nói đầy tha thiết với cha già: “con nay đã biết cuốc nương làm

ngô” (tình yêu lao động); “con phải làm nương ngô giả nợ thay cho bố” (lòng hiếu

thảo); “bố đừng bán con cho nhà giàu” (giàu lòng tự trọng).

Khi bị bắt làm dâu nhà Pá Tra, Mị có cuộc sống thống khổ, là nạn nhân của chế độ

cho vay nặng lãi, bị tước đoạt tự do, hạnh phúc cá nhân: mở đầu tác phẩm, nhà văn đã

giới thiệu nhân vật một cách ấn tượng: “Ai ở xa về có việc vào nhà thống lí Pá Tra

thường trông thấy có một cô con gái ngồi quay sợi gai bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu

ngựa”. Lúc nào cô ấy cũng “cúi mặt, mặt buồn rười rượi”. Dáng vẻ ấy của Mị gợi ra

hình ảnh một con người có số phận đau khổ.

Dù cuộc sống thống khổ, trong Mị vẫn mãnh liệt một sức sống tiềm tàng và khát vọng

tự do, hạnh phúc. Khát vọng ấy đã bùng cháy lên khi mùa xuân đến trên đất Hồng

Ngài. Mị đã bước vào cái đêm đáng ghi nhớ ấy thoạt tiên, như một tâm hồn câm lặng

cái cô Mị xưa kia trẻ đẹp, khao khát yêu đương và cũng đã được yêu đương, cô Mị ấy

tưởng như đã chìm hẳn vào dĩ vãng. Chỉ còn một người đàn bà “không nói. lùi lũi như

con rùa nuôi trong xó cửa”, người đàn bà bị cầm tù trong một ngục thất tinh thần (hình

ảnh cái buồng có một cửa sổ lỗ vuông bằng bàn tay, lúc nào trông ra cũng chỉ thấy mờ

mờ trăng trắng). Đã bao năm rồi, người đàn bà ấy chẳng biết đến mùa xuân, chẳng đi

chơi Tết.

Vậy mà vào đúng cái đêm tình mùa xuân năm ấy, Mị thốt nhiên lại muốn đi chơi, và

đã sửa soạn đi chơi thực sự. Vì sao vậy? Khó có thể cho là tại đất trời. Thời tiết mùa

xuân năm nào chẳng đại loại là như thế.

Lý giải sự đột biến khác thường của Mị trong đêm ấy, là một thử thách thật sự đối với

Tô Hoài. Hãy xem bằng cách nào mà nhà văn vượt qua thử thách.

Với một người như Mị, muốn đi chơi nghĩa là muốn phá phách, nghĩa là nổi loạn.

Cũng với một người như Mị để có thế nổi loạn, thì phải có cái gì có khả năng làm

quên đi hiện tại để sống trở về những tháng năm xưa.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Cái đó là men rượu mà Tết năm ấy, Mị đã lén “uống ực từng bát”. “Rồi say Mị lịm

mặt ngồi đấy, nhưng lòng Mị thì đang sống về ngày trước”... Rõ nhất là tiếng sáo. Mỗi

lần tiếng sáo trở lại chuyện là mỗi lần nó được biến đổi đi từ âm thanh của hiện tại dần

dần thành tiếng của những mùa xuân trước. Từ chỗ ở ngoài Mị, ở xa Mị, dần dần như

tiếng ai mời gọi, hồn ai chờ đợi ngoài đường, đế cuối cùng rập rờn trong đầu người

thiếu phụ. Tiếng sáo dìu hồn Mị hay là bước đi của hồn Mị được ghi dấu bằng tiếng

sáo.. Như thế là sức sống, lòng ham sống đã thức dậy trong lòng người thiếu phụ.

Nhưng sự vượt khỏi hoàn cảnh hiện tại của nhân vật không hề đơn điệu, dễ dàng.

Một thời gian dài. Mị sống trong sự giao tranh giữa quá khứ và hiện tại. Quá khứ đẩy

đưa đi, hiện tại thì níu lại. (Nên lòng phơi phới mà Mị vẫn theo quán tính bước vào

buồng, ngồi xuống giường, trông ra cái cửa sổ lỗ vuông mờ mờ trăng trắng. Và lòng

ham sống trào dậy đầu tiên trong ý nghĩa muốn chết ngay chứ không buồn nhớ lại...).

Nhưng sức sống cứ lớn dần, sức ám ảnh của tuổi xuân cứ mạnh dần, cho tới khi nó

dường như chiếm trọn tâm hồn Mị. Phải tới lúc đó, Mị mới hành động như một kẻ

mộng du. không thấy, không nghe A Sử nói.

Rồi Mị bị A Sử trói trong trạng thái mơ hồ. Mãi về sau, Mị mới cảm thấy cái Hiện tại

tàn khốc khi vùng bước đi mà tay chân không cựa được. Nhưng nếu cái mơ không đến

một lần ngay tức khắc thì sự tỉnh ra cũng vậy Lại một giai đoạn chập chờn nữa giữa

hơi rượu, tiếng sáo với cái đau nhức của dây trói và tiếng chân ngựa đạp vào vách.

Nhưng bây giờ thì theo chiều ngược lại, tỉnh dần ra, đau đớn dần lên, tê dại dần đi để

dần dần trở lại với vị trí của con rùa lùi lũi trong xó cửa.

Một làn sóng tình cảm đã tan đi, không làm thay đổi mảy may đời Mị. Những cái gì

Tô Hoài đã viết về đêm hôm ấy vẫn đầy ý nghĩa. Nó cho thấy sức sống của con người

dù bị giẫm đạp, đè nén đến đâu cũng vẫn không bị mất đi. Ý nghĩa ấy khiến ta thêm

tin, thêm yêu mến con người. Thứ hai chế độ phong kiến là chế độ buộc trói, giam

hãm chống lại con người và sư sống. Chế độ ấy đáng căm thù, lên án cả từ phía nhân

danh quyền sống của con người. Một tình tiết nghệ thuật giàu chất nhân đạo và chất

thơ.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 18

Đề tài Tây Bắc in đậm trong sự nghiệp văn chương của Tô Hoài: "Truyện Tây Bắc",

"Miền Tây","Họ Giàng ở Phìn Sa"... Truyện "Vợ chồng A mang ý nghĩa như một

"chiến công" của nhà văn Hà Nội này khi theo bộ đội vào giải phóng Tây Bắc (1952).

Truyện kể về cuộc đời của Mị và A Phủ ở Hồng Ngài trong nhà thống lí Pá Tra và khi

làm chiến sĩ du kích ở căn cứ Phiềng Sa. Qua đó, tác giả nói lên nỗi thống khổ sự

vùng dậy của người Mèo ở Tây Bắc, một lòng quyết tâm tham gia kháng chiến để

giành lấy tự do, tình yêu và hạnh phúc.

Nhân vật Mị là một sáng tạo đặc sắc của Tô Hoài. Đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài là

tình tiết cảm động nhất, hay nhất của truyện đã thể hiện khát vọng sống, khao khát

tình yêu của người con dâu gạt nợ.

Mị mồ côi mẹ, ở với cha già. Mị xinh đẹp, tuổi xuân phơi phới. Vì món nợ truyền

kiếp. Mị trở thành con dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra. Tuổi xuân của Mị bị thằng A

Sử, con trai thống lí tước đoạt, giày xéo. Mị khổ như con trâu con ngựa. Mị toan ăn lá

ngón tự tử, nhưng thương cha già, Mị chết không đành lòng. Sống trong đau khổ, Mị

gần như vô cảm vô hồn "càng không nói, lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa".

Xuân qua rồi xuân lại trở lại. Đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài lại đến. Cả một không

gian tưng bừng. Lúa ngô ở các nương đã thu hoạch xong. Gió và rét dữ dội. Cảnh sắc

làng Mèo càng đẹp. Màu "vàng ửng" của cỏ gianh. Màu trắng, màu đỏ au, đỏ thẫm,

màu tím man mát của hoa thuốc phiện vừa nở. Màu "sặc sỡ" của những chiếc váy hoa

phơi trên mỏm đá xòe như con bướm. Tiếng "cười ầm" của đám trẻ con chơi quay.

Tiếng sáo thổi rủ bạn đi chơi. Tiếng chó sủa xa xa... Trước cảnh tưng bừng ấy, cứ

tưởng Mị "Riêng mình nào biết có xuân là gì?". Nhưng thật bất ngờ. Những đêm tình

mùa xuân ở Hồng Ngài đã hồi sinh và hồi xuân tâm hồn Mị. Tâm trạng và hành động

Mị được Tô Hoài thể hiện một cách tinh tế, xúc động.

Trong lúc trai gái và lũ trẻ con tụ tập đánh pao, đánh quay, thổi sáo, thổi khèn và nhảy

trên sân chơi thì Mị "tha thiết bồi hồi" khi nghe tiếng sáo từ đầu núi "vọng lại". Mị

"nhẩm thầm" bài hát của người đang thổi sáo:

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

"... Ta không có con trai con gái - Ta đi tìm người yêu...". Sau bao mùa xuân câm

lặng, có lẽ đây là lần đầu tiên người con dâu gạt nợ khẽ thầm hát?

Tiếng sáo đã gợi thương gợi nhớ và thức tỉnh. Mị lén lấy hũ rượu, "uống ừng ực từng

bát". Uống rượu như nuốt hận. Hay uống cho vơi đi nỗi đau khổ? Say rượu "lịm mặt",

tâm trạng Mị diễn biến. Mị hồi tưởng "sống về ngày trước". Tiếng sáo gọi bạn tình

"văng vẳng" trong tai Mị. Bao kỉ niệm đẹp thời con gái sống dậy trong lòng Mị. Mị

thổi sáo giỏi... Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Hồi

tưởng lại mùa xuân đẹp thời con gái, điều đó cho thấy Mị đã được thức tỉnh. Khát

vọng sống như ngọn lửa đã bừng sáng tâm hồn Mị.

Mị "từ từ bước vào buồng"với tâm trạng "thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên

vui sướng như những đêm Tết ngày trước". Mị được thức tỉnh, tự ý thức là mình "trẻ

lắm", "vẫn còn trẻ". Mị khao khát "Mị muốn đi chơi".

Khát vọng sống như ngọn lửa bừng cháy bao nhiêu Mị lại phẫn uất bấy nhiêu! Phẫn

uất và đau khổ cho thân phận và số phận trớ trêu đầy bi kịch. Bao nhiêu người có

chồng cũng đi chơi ngày Tết. A Sử với Mị "không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với

nhau!". Không thể cam chịu mãi kiếp con dâu gạt nợ. Mị muốn ăn lá ngón cho chết

ngay! Uất ức, nước mắt Mị ứa ra, khi tiếng sáo gọi bạn yêu "vẫn lững lờ bay ngoài

đường". Tâm hồn Mị diễn biến phức tạp trong quá trình thức tỉnh, nổi loạn. Mị đang

sống trong nghịch lý giữa thân phận con dâu gạt nợ và niềm phơi phới muốn đi chơi

Tết. Liệu Mị có dám phá tung và cắt đứt sợi dây oan nghiệt đang thít chặt lấy số phận,

thân phận mình để đến với những cuộc chơi cùng với tiếng sáo gọi bạn yêu?

Mị vào buồng lần này không phải để nhìn qua "cái lỗ vuông" để nghĩ đến cái chết, mà

Mị đã hành động một cách mạnh mẽ, ngang nhiên trước mặt A Sử khi hắn xuất hiện

bất ngờ trong buồng. A Sử thay áo mới, khoác thêm hai vòng bạc... để đi chơi rình bắt

gái đem về làm vợ. Mị cũng chuẩn bị đi chơi Tết. Như thách thức. Mị đã hành động.

Xắn thêm miếng mỡ bỏ vào đĩa đèn cho sáng. Quấn lại tóc. Với tay lấy cái váy hoa.

Rút thêm cái áo. A Sử nhìn Mị, Mị "cũng không nói" hay không thèm nói? Hàng loạt

hành động "nổi loạn" của Mị diễn ra liên tiếp khi tiếng sáo đang "rập rờn" trong đầu

Mị. Tiếng sáo gọi bạn tình như đem đến cho Mị một sức mạnh mới, khơi gợi lòng

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

khao khát yêu đương và hạnh phúc. Khi Mị với tay lấy váy hoa... là Mị thực sự được

thức tỉnh, được sống lại thời con gái với bao ước mơ đẹp.

Sự phản kháng Sự phản kháng của Mị phải trả giá nặng nề. Chỉ sau một câu hỏi: "Mày

muốn đi chơi à? Thằng A Sử độc ác đã trói Mị vào cột nhà bằng một thúng sợi đay.

Hai tay Mị bị trói bằng dây thắt lưng, tóc Mị quấn lên cột, Mị "không cúi, không

nghiêng được đầu nữa". Thể hiện diễn biến tâm trạng và hành động Mị trong cảnh Mị

bị trói trong đêm tình mùa xuân, ngòi bút nghệ thuật của Tô Hoài như đã "nhập hồn"

vào nhân vật. Trong bóng tối, Mị "đứng im lặng". Hơi rượu còn như nâng đỡ tâm hồn

Mị. Quên đau khổ, đau đớn thực tại, Mị "vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị theo cuộc

chơi,những đám chơi". Mị vùng bước đi, lòng "bồi hồi" theo tiếng sáo: "Em không

yêu, quả pao rơi rồi – Em yêu người em bắt pao nào...". Mị lại trở lại thực tại đau đớn,

khổ nhục "tay chân đầu không cựa được". Mị thức "thổn thức nghĩ mình không bằng

con ngựa" khi nghe tiếng ngựa "gai chan", nhai cỏ, tiếng chó sủa xa xa. Mị nghĩ đến

những cảnh tình tự của bao cặp tình nhân giờ này đã "dỡ vách ra rừng chơi". Mị nín

khóc, Mị lại bồi hồi trong trạng thái lúc mê lúc tỉnh. Dây trói thít lại, đau nhức. Hơi

rượu tỏa, Mị "nồng nàn tha thiết nhớ".

Bị trói đứng suốt đêm, Mị "bàng hoàng tỉnh" lúc trời sáng. Chỉ nghe tiếng lửa réo -

Không một tiếng động - Mị nghĩ đến các vợ chú, thương những người đàn bà "khốn

khổ sa vào nhà quan"; thương người đàn bà nọ bị chồng trói chết trong nhà thống lí.

Mị vừa thương mình, vừa thương người, thương cho thân phận những người đàn bà ở

Hồng Ngài "một đời con người chỉ biết đi theo con ngựa của chồng". Mị sợ hãi "cựa

quậy" xem mình còn sống hay chết. Dây trói siết lại "đau dứt từng mảnh thịt".

Nhờ một sự tình cờ mà Mị thoát chết trong đêm hãi hùng đó. Đoạn văn đêm tình mùa

xuân có 3 cảnh. Cảnh Mị ngồi nhẩm thầm tiếng sáo và lén uống rượu ừng ực từng bát.

Cảnh Mị chuẩn bị váy áo đi chơi. Cảnh Mị bị A Sử trói đứng suốt đêm trong buồng.

Cảnh nào, chi tiết nào cũng sinh động, điển hình cho bi kịch của Mị, của người con

dâu gạt nợ. Đoạn văn đêm tình mùa xuân thể hiện ngòi bút kể chuyện cảm động, phân

tích diễn biến tâm trạng và hành động nhân vật một cách tinh tế, sâu sắc. Tiếng sáo

gọi bạn tình được Tô Hoài nhắc đi nhắc lại 13 lần đầy ám ảnh, như thức tỉnh, như lay

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

gọi, như vỗ về niềm khao khát đi chơi Tết, khao khát được sống trong tình yêu và mùa

xuân của người con dâu gạt nợ.

Sự "nổi loạn" của Mị cho thấy sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị mà máu và sự dã

man không thể nào vùi dập được! Đêm tình mùa xuân thấm đẫm tính nhân vãn, Nó đã

góp phần tô đậm tính cách nhân vật Mị. Nó đã thể hiện một cách xúc động giá trị hiện

thực và tinh thần nhân đạo của truyện "Vợ chồng A Phủ".

Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 19

Một trong những thành công tác phẩm Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài là nghệ thuật

miêu tả và phân tích tâm lí nhân vật. Ngòi bút nhà văn thật tinh tế, sâu sắc trong việc

miêu tả diễn biến tâm lí, sức sống tiềm tàng và sự biến đổi số phận của nhân vật. Đó là

Mị – người phụ nữ tưởng chừng như đã cam chịu số phận, không còn sức sống và lối

thoát nhưng trong hoàn cảnh có thể, Mị vẫn vươn lên làm chủ cuộc đời mình. Và cái

gì đã khiến bên trong “con rùa” câm lặng ấy bùng lên khát vọng sống, khát vọng yêu,

khát vọng được quyền làm người cho ra một kiếp người, chính là đêm tình mùa xuân

trở về trên rẻo cao.

Trong tác phẩm, nhân vật Mị biểu hiện rất rõ khi cô có những biến đổi trong tâm lí

trước hoàn cảnh sống và tìm cho mình một con đường hy vọng. Đặc biệt là diễn biến

tâm lí của cô trong đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài. Những ngày đầu làm dâu, Mị

thấm thía nỗi đau của một cuộc đời bị cướp đoạt, “đêm nào Mị cũng khóc”, Mị muốn

tự tử. Bởi vì, Mị không muốn chấp nhận một cuộc sống chết mòn héo úa, điều này

chứng tỏ trong con người Mị tiềm ẩn một sức sống mãnh liệt, muốn thoát khỏi cuộc

sống nô lệ. Nhưng thương cha sẽ phải gánh chịu hậu quả về cái chết của mình, Mị

đành vứt nắm lá ngón, trở lại nhà thống lí.

Ngày lại ngày qua, nỗi khổ cùng cực đã dồn nén dần cái sức sống tiềm tàng ấy vào tận

đáy buồng tìm Mị. Mị không nghĩ đến cái chết nữa. Mị bị biến thành một công cụ lao

động cho nhà thống lí Pá Tra. Cuộc đời của Mị “ở lâu trong cái khổ, Mị quen khổ rồi”.

Mị bị đọa đày đến mức bị tê liệt về tinh thần, buông xuôi, phó mặc cho hoàn cảnh

“Bây giờ thì Mị tưởng mình cũng là con trâu, mình cũng là con ngựa”, “biết đi làm mà

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

thôi”. Mị còn phải chịu nỗi đau về tinh thần triền miên. Căn buồng của Mị ở là một

thứ ngục thất giam cầm tù nhân “ Ở cái buồng Mị nằm, kín nút, có một… không biết

là sương hay nắng”.

Nhưng giá trị nhân đạo sâu sắc của tác phẩm là ở chỗ nhà văn đã nhìn thấy sức sống

vẫn còn tiềm tàng trong Mị. Sức sống ấy sẽ vẫn bùng cháy khi có cơ hội. Và nó đã

đến trong đêm tình mùa xuân. Mùa xuân thường mang lại cho con người hi vọng, ước

mơ, là mùa lễ hội, vui chơi, mùa của tình yêu.

Năm ấy ở Hồng Ngài gió và rét dữ dội. Mùa xuân đến mang theo âm thanh đặc trưng

của nó. Âm thanh rộn rã của trẻ con chơi đùa, đặc biệt là tiếng sáo gọi bạn tình hòa

cùng màu sắc sặc sỡ của váy áo phơi trên những mỏm đá. Đặc biệt là tiếng sáo gọi bạn

trong đêm tình xuân tha thiết, bồi hồi vọng đến tai Mị. Tiếng sáo thấm vào trái tim Mị,

thức tỉnh sự câm lặng bấy lâu nay. Từ trong tâm trạng lặng lẽ, u uẩn, một cuộc sống

vô vị không có quá khứ, không có hiện tại và không có cả tương lai. Mị nghe tiếng sáo

tha thiết gọi bạn mà hồi tưởng những ngày hồn nhiên, tươi trẻ thuở xưa. Ngày ấy Mị

thổi sáo giỏi. Tiếng sáo giúp Mị nhận ra một điều tưởng như đã chìm vào quên lãng.

Mị uống rượu “Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát”. Cô đang uống đắng cay của

cái phần đời đã qua và muốn thoát khỏi thực tại. Rượu làm thân xác cô say, nhưng

tâm hồn cô lại tỉnh, Mị với cõi lòng phơi phới trở lại với thời con gái trẻ trung, hạnh

phúc. Mị như sống lại, Mị thấy yêu đời. Không khí mùa xuân chỉ là một chất xúc tác,

bởi vì nếu như sâu xa trong Mị không có một sức sống tiềm tàng thì nó đã không thức

dậy với bao điều tốt đẹp. “Mị thấy lòng mình vui sướng lại. Mị trẻ lắm, Mị vẫn còn

trẻ”.

Cứ thế cho đến khi men rượu hay men cuộc đời đã nâng bỗng tâm hồn Mị trở về với ý

thức sâu sắc của nhân phẩm. Mị ý thức sự tồn tại của bản thân “Nếu có nắm lá ngón

trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chớ không buồn nhớ lại nữa”. Nghịch lí

trên cho thấy khi niềm khát khao sống hồi sinh, con người không chấp nhận cái trạng

thái vô nghĩa lí của thực tại.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Nếu như lúc trước Mị hoàn toàn mơ hồ về thời gian. Mị không nhớ mình về đây được

mấy năm vì trước nay Mị đâu có mùa xuân. Nhưng giờ đây Mị muốn có cái quyền

đơn giản như bao người khác: “Mị muốn đi chơi”. Có thể đối với Mị là một sự thay

đổi lớn lao và vẫn còn kịp lúc, tuy bắt nguồn từ cảm xúc nhất thời nhưng nó cũng

chứng tỏ Mị vẫn còn đó bao khát khao. “Mị quấn lại tóc”. Mị với tay lấy cái váy hoa

vắt ở trong vách.

Chính sự thay đổi đó làm cho A Sử ngạc nhiên vì dưới mắt hắn Mị chẳng khác nào

một nô lệ. Hành động trói Mị tàn nhẫn của hắn tuy giam giữ được thể xác Mị, nhưng

không thể giam giữ tâm hồn Mị: “ Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc

chơi, những đám chơi.” Tâm hồn Mị giờ như chơi vơi trong mộng. Mị trở về thời xưa

với bao ước vọng. Sức sống trỗi dậy làm Mị phơi phới, mơ mộng trong thoáng chốc

nhưng rồi Mị cũng trở về thực tại. Chính sức sống của Mị buộc cô phải nghĩ đến liệu

cô có duy trì được nó hay không. Mị nhớ đến người chị dâu đã bị trói chết. Mị sợ. Một

khi ta biết sợ chết thì người ta càng thêm yêu cuộc sống. Mị cũng vậy.

Với ngôn ngữ lựa chọn một cách tinh tế, nghệ thuật trần thuật đặc biệt là thể hiện sâu

sắc diễn biến tâm lí nhân vật, tác giả làm cho người đọc cũng phải thổn thức, vui

mừng đến xót xa cho số phận nhân vật.

Mùa xuân rồi cũng qua đi nhưng sức sống tiềm tàng trong Mị đã được khơi dậy và

chờ dịp bùng lên. Với nghệ thuật khắc họa tâm lí nhân vật tinh tế Tô Hoài đã đem đến

cho nhân vật một hướng đi, một cuộc đời mới. Đó cũng chính là giá trị nhân văn cao

đẹp của tác phẩm. Đồng thời cũng cho thấy tài năng của Tô Hoài cùng những đóng

góp của ông cho văn học Việt Nam.

Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 20

Vợ chồng A Phủ là tác phẩm nổi bậc nhất trong tập Truyện Tây Bắc của nhà văn Tô

Hoài. Tác phẩm kể về số phận đáng thương và cuộc sống vô cùng khắc nghiệt của Mị

và A Phủ ở nhà thống lí Pá Tra chốn Hồng Ngài. Dù bị đày đọa đến kiệt quệ cả tinh

thần lẫn thể xác nhưng nỗi khổ đau ở nhà thống lí không thể nào giết chết được sức

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

sống tiềm tàng ẩn sâu trong nhân vật Mị. Trong đêm tình mùa xuân năm ấy, sức sống

ấy có dịp trỗi dậy mạnh mẽ.

Đoạn kể chuyện Mị ở Hồng Ngài là đoạn kể về quãng đời tối tăm, tủi nhục của cô. Mị

vốn là một cô gái mèo xinh đẹp, tài hoa. Vừa Bước vào tuổi thiếu nữ, Mị đã phải gánh

nặng trên vai một món nợ từ đời cha mẹ Mị. Cha con thống lí Pá Tra bắt về Mị làm

dâu gạt nợ. Món nợ truyền kiếp của gia đình để cướp trắng tuổi thanh xuân dạt dào

khát vọng của Mị. Những năm tháng bị đọa đày dai dẳng trong cái địa ngục trần gian

trong nhà thống lí, Mị gần như biến thành tảng đá vô tri. Mỗi ngày Mị không nói, lùi

lũi như con rùa núp sau xó cửa. Lúc nào Mị cũng lầm lũi, mặt buồn rười rượi.

Mị bây giờ chỉ là cái xác vô hồn, một cỗ máy biết nói. Mị sống như thực chất chỉ là để

kéo dài những ngày chưa được chết mà thôi. “Ai ở xa về có việc vào nhà thống lí Pá

Tra thường trông thấy một cô gái ngồi quay sợi bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu ngựa.

Lúc nào cũng vậy, dù quay sợi, thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi hay đi còn nước dưới

khe suối, cô cũng cúi, mặt buồn rười rượi”.

Cuộc sống với Mị chỉ là một màn sương mờ đục không dĩ vãng, hiện tại, tương lai.

Phải chăng ngọn lửa sống trong lòng Mị đã lặng tắt, trái tim Mị đã chai sạn và tê liệt,

tâm hồn Mị đã hoàn toàn nguội lạnh và an phận?

Mùa xuân đến, tất cả những gì tưởng chừng đã chết trong lòng Mị đều đã được hồi

sinh. Mùa Xuân là mùa của cây cối đâm chồi nảy lộc, mùa hội hè đình đám, mùa gặp

gỡ hẹn hò của lứa đôi. Mùa xuân đến với núi rừng Tây Bắc, đến với mảnh đất Hồng

Ngài được tô hoài miêu tả bằng những câu văn rất lãng mạn.

Có thể nói những trang viết về mùa xuân của tác giả là những trang văn tuyệt hay. Ta

gặp ở đó bức tranh mùa xuân với màu rực rỡ: cỏ gianh vàng ửng, những chiếc váy rực

rỡ phơi trên mỏm đá thì xòe ra như những cánh bướm. Thanh âm cũng rộn ràng: trẻ

con nô đùa, tiếng sáo gọi bạn tình tha thiết. Mùa xuân bừng bừng một sức sống mãnh

liệt bất chấp cái giá lạnh của đất trời. Dường như sự sống, cảnh vật, con người đang

được mùa xuân khơi dậy làm cho bừng tỉnh.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Với Mị, mùa xuân còn là mùa gắn với bao kỉ niệm đẹp đẽ của thời trẻ tự do. Trong

không khí núi rừng rạo rực vào xuân ấy, Mị nghe tiếng sáo từ xa vọng lại tha thiết, bồi

hồi. Tiếng sáo là thứ âm thanh quen thuộc của núi khi hoa ban nở trắng núi rừng Tây

Bắc. Đêm đêm trên núi cao tiếng sáo chính là tiếng lòng đắm say của trai gái mèo trao

gửi bạn tình. Trong khoảnh khắc ấy, tiếng sáo đã tác động mạnh mẽ đến tâm hồn Mị.

Mị ngồi nhẩm thầm bài hát:

“Mày có con trai con gái rồi

mày đi làm nương

tao không có con trai con gái

tao đi tìm người yêu”

Tiếng hát cất lên từ trái tim tưởng như cô càng, chai sạn của Mị. Mị trước đây sống

không ý thức về thời gian, không gian, sự vật. Trước mặt Mị luôn là một màn sương

trắng mờ đục. Giờ đây tiếng sáo đã đánh thức tâm hồn ngủ yên và an phận của Mị.

Tiếng sáo rung lên trong trái tim Mị. Những giai đoạn mở đầu của khát vọng được

yêu, cái khát vọng bấy lâu nay được chôn chặt trong trái tim Mị.

Mị đã bừng tỉnh mọi cảm nhận về cuộc sống. Ý thức về cuộc sống đã trở lại trong Mị.

Mị nhìn thấy, nghe thấy: trai gái, trẻ con ra sân chơi đánh pao, đánh quay, thổi sáo,

thổi khèn và nhảy. Nhà thống lí Pá Tra chiêng đánh ầm ĩ. Mị lén uống rượu, cứ uống

ừng ực từng bát. Đó có lẽ nào là cách uống của người thưởng xuân. Chắc chắn không

vậy. Uống rượu thưởng xuân phải uống từ từ, từng bát một, nhấm nha, nhấm nháp để

tận hưởng và đón nhận hương vị xuân. Đó là cách uống của người khát rượu, thèm

rượu? Không đúng. Đã từ lâu Mị chẳng thèm khát gì.

Tô Hoài viết: “Ngày tết Mị cũng uống rượu”. Mọi người uống, Mị cũng uống. Mị

uống theo thói ngày xuân của người Mèo. Cách uống ừng ực từng bát ấy giống như

Mị uống cho bõ tức, cho nuốt hận tủi hờn. Rồi Mị say, Mị lịm mặt nhìn mọi người

nhảy đồng, ngồi hát nhưng trong lòng Mị đang sống về ngày trước.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Tô Hoài đã thật khéo léo dùng từ “sống lại” chứ không phải là “nhớ lại”. Nếu “nhớ

lại” chỉ là hồi niệm thì “sống lại” là cả phần hồn lẫn phần xác trở về với quá khứ tươi

vui của những đêm tình mùa xuân lúc mà Mị chưa về làm dâu nhà thống lí. Chao ôi,

đó là những tháng ngày thơ mộng thần tiên, Mị được sống tự do reo vui tiếng hát trên

đồi cao, dưới khe sâu, thâu đêm suốt sáng.

Mị đang bứt mình ra khỏi cái ngục tù tăm tối để lần theo sợi dây quá khứ tìm về

những ngày xưa hạnh phúc. Đúng trong khoảnh khắc ấy tai Mị văng vẳng tiếng sáo

gọi bạn đầu làng. Tiếng sáo đã gọi dậy những kỉ niệm ngọt ngào của thời thiếu nữ.

Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi. Mị uốn chiếc lá trên môi và thổi. Thổi lá cũng hay như

thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị.

Mị như lãng quên hiện tại, lãng quên cái thể xác đang vô cùng đau đớn. Người ta hát

mà Mị không nghe, người ta nhảy mà Mị không thấy, rượu tan lúc nào Mị cũng chẳng

hay. Chính quá khứ ngọt ngào đã thổi vào lòng những cảm xúc khiến Mị thấy phơi

phới trở lại trong lòng một niềm vui sướng. Mị nhận ra mình còn trẻ lắm và muốn đi

chơi. Lúc này ý thức về bản thân và quyền sống đã trỗi dậy. Nhưng cũng là lúc Mị

nghĩ đến cái chết “nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay”.

Đây cũng là lúc Mị thấy thía nhất cảnh ngộ cay đắng của hiện tại “A Sử với Mị không

có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau”. Hơn thế từ lâu lắm rồi, Mị tồn tại trong

trạng thái gần như tê liệt “sống lâu trong cái khổ Mị cũng quen rồi. Mị cũng chẳng

còn nghĩ đến chuyện ăn lá ngón tự tử nữa”. Vì thế trong phút giây thức tỉnh, Mị muốn

chết. Bởi hơn lúc nào hết, Mị cũng đang yêu tha thiết cuộc sống. Tiếng sáo trở lại

song nó không còn lấp ló ngoài đầu núi, văng vẳng ngoài đầu làng mà lửng lơ bay

ngoài đường. Tiếng sáo đã thôi thúc Mị đi đến hành động: xắn mỡ bỏ thêm vào đĩa

đèn cho sáng. Hình ảnh ngọn đèn chính là ngọn lửa sống đang trỗi dậy mạnh mẽ trong

lòng Mị. Mị ý thức được hoàn cảnh tối tăm và muốn thay đổ. Mị sửa soạn đi chơi:

quấn tóc, lấy váy hoa.

Tất cả khẳng định đó chính là hành động của một tâm hồn ham sống đang bừng dậy

mãnh liệt, bất chấp bạo quyền. Hình như trong tâm hồn Mị lúc này tiếng sáo mùa

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

xuân tuổi trẻ đã thực sự ngân lên khát vọng tình yêu, hạnh phúc, tự do đang trào dâng

không kìm nén được.

Đây cũng là lúc nó bị vùi dập phũ phàng. A Sử xuất hiện đã quấn tóc, trói đứng Mị

trong buồng tối. Con thú ấy thản nhiên tắt đèn, khép cửa đi ra không nói tiếng nào. Bị

trói, Mị vẫn thả hồn theo tiếng sáo. Tiếng sáo đưa Mị theo những cuộc chơi, dìu Mị về

với khát khao yêu đương hạnh phúc: “Em không yêu, quả pao rơi rồi. Em yêu người

nào, em bắt pao nào…”.

Suốt từ đầu tới cuối đêm hôm ấy chỉ thấy cô im lặng, âm thầm cam chịu. Dường như

cô đang không sống bằng phần thể xác nữa. Ẩn chứa bên trong lại là cô Mị khác. Một

cô Mị đang náo nức say sưa với những kỉ niệm của tình yêu. Say sưa đến nỗi “như

không biết mình đang bị trói, khiến Mị vùng dậy bước đi”.

Nhưng dây trói, tiếng chân ngựa đẩy Mị về hiện thực: “Mị không nghe thấy tiếng sáo

nữa… Mị thổn thức nghĩ rằng mình không bằng con trâu, con ngựa”. Mị nhận ra đêm

đã khuya, thời gian chạm vào kỉ niệm đẹp nhất của lòng Mị. Mị nín khóc, lòng lại bồi

hồi. Trong suốt đêm bị trói, Mị đã sống trong một tâm trạng giằng xé giữa quá khứ

đẹp đẽ và hiện thực đau khổ, giữa ước mơ hạnh phúc và nỗi tủi hờn vì thân kiếp trâu

ngựa. Đó là biểu hiện của một tâm hồn yêu sống, thèm sống, bất chấp cường quyền

chà đạp và vùi dập.

Diễn biến tâm trạng của nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài là một

tâm trạng hỗn hợp: vui sướng và đau khổ, ham sống và tủi nhục muốn chết. Trong

bóng tối nặng nề ấy, hành động của Mị rất ít. Phần lớn là những dòng nội tâm đang

trỗi dậy tuôn trào trong lòng Mị. Tác giả đã bộc lộ rõ nét tài năng miêu tả diễn biến

nội tâm của nhân vật một cách chân thật, sinh động. Sự trỗi dậy của Mị trong đêm tình

mùa xuân tuy không thay đổi số phận nhưng nó là tiền đề quan trọng cho những đột

biến lớn lao trong cuộc đời Mị.

Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 21

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Văn học Việt Nam đánh dấu sự thành công của nhiều tác giả viết truyện ngắn như

Kim Lân, Năm Cao, Vũ Trọng Phụng,.. Đặc biệt ,Tô Hoài là tác giả tiêu biểu với

phòng cách viết độc đáo, mỗi tác phẩm của ông đều cho thấy tài năng bậc thầy trong

việc khai thác tâm lý nhân vật. Truyện ngắn "Vợ chồng A Phủ" là thành công rực rỡ

của ông trong sự nghiệp sáng tác của đời mình, bằng ngòi bút điêu luyện ông đã đi sâu

vào từng ngóc ngách của tâm hồn nhân vật. Đặc biệt, trong đêm tình mùa xuân, những

diễn biến tâm lý và hành động của nhân vật Mị được thể hiện rất chi tiết, cụ thể giàu

sức gợi.

Mị vốn là cô gái xinh đẹp, giàu lòng yêu thương và tràn trề sức sống nhưng xã hội

phong kiến đầy bất công và tàn nhân đã đẩy cuộc đời Mị vào khốn khổ bần cùng, kiếp

làm dâu cũng là kiếp nô lệ nơi nhà tên thống lý độc ác. Có những lúc tưởng chừng như

Mị muốn kết liễu cuộc đời mình bởi sự khốn cùng ấy. Cuộc sống trong tâm tối, kiếp

làm trâu làm ngựa có thể khiến Mị khổ đau, buồn tủi, bòn rút hết sức lực nhưng không

thể làm cho sức sống tiềm tàng trong Mị mất đi, nó dường như đang âm ỷ trong lòng

chỉ chờ cơ hội để bung tỏa, cháy sáng giữa chốn bần cùng, tăm tối ấy. Mùa xuân đến,

khi mà nơi nơi đang rạo rực sức xuân "trên đầu núi, các nương ngô, nương lúa gặt

xong, ngô lúa xếp trên đầu các nhà kho. Trẻ con đi hái bí đỏ, tinh nghịch, đã đốt

những lều canh nương để sưởi lửa... Hồng Ngài năm ấy ăn tết giữa lúc gió thổi và cỏ

ranh vàng ửng... Trong các làng Mèo, những chiếc váy hoa đã đem ra phơi trên mỏm

đá xoè như con bướm, sặc sỡ... Đám trẻ đợi Tết, chơi quay, cười ầm trên sân trước

nhà. Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi..." Những khung cảnh

ngày xuân đang tới khiến tâm hồn Mị như đang được sưởi ấm, trái tim người con gái

vốn đang hoen rỉ giờ đây vc dịp hồi sinh, tỉnh thức. Bảo nỗi đau đớn, buồn tủi hòa

trong hạnh phúc, vui sướng, những cảm xúc thiết tha ấy đang trào dâng như những đợt

dâng trào trong lòng Mị. Đặc biệt, khi nghe tiếng sáo gọi bạn tình nơi đầu vách núi

vọng lại, tâm hồn Mị dường như được tưới lên một sức sống, tiếp lên một thứ tình

cảm thôi thúc Mị, Mị lúc này trở nên biết yêu và biết cảm nhận mọi vật xung quanh

hơn, tiếng hát câm nín bấy lâu đang cật lên nhịp nhàng trong từng hơi thở của cô gái,

tiếng hát thầm ấy chứa chan bảo nỗi lòng, bao nỗi tâm sự:

"Mày có con trai con gái rồi

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Mày đi làm nương

Ta không có con trai con gái

Ta đi tìm người yêu."

Rồi Mị tìm đến hơi rượu "Mị uống ừng ực từng bát", men rượu đã làm Mị quên đi

thực tại khổ đau của mình, men rượu đưa Mị về với những ngày thành xuân khi quá

khứ còn tươi đẹp, những ngày Mị được tự do vui sống trong hạnh phúc, được cất tiếng

hát trong trẻo yêu thương, được biết bao người con trai đem lòng yêu mến. Đó là

những ngày rực rỡ Mị được sống với chính mình. Càng say, bao nỗi đớn đau trong Mị

dần quên đi, Mị uống hết tất thảy những tủi hờn đắng cay mà bấy lâu đang chịu đựng,

quá khứ đẹp đẽ thôi thúc Mị hành động, trong Mị ngập tràn một sức sống mới, nổi

loạn hơn, rạo rực hơn. Trong Mị lúc này, nội tâm đang ngập tràn mâu thuẫn, những sự

giằng xé giữa quá khứ và hiện tại, quay quắt giữa thực tại tù túng, khốn cùng và khát

khao sống tự do, khát khao hạnh phúc chân chính của đời mình. Mị sung sướng vô

cùng, sống lòng đang trào dâng từng đợt thôi thúc nàng hành động, tâm tư Mị đang

sục sôi khôn tả :" rồi Mị lấy ống mỡ sẵn bỏ thêm vào đĩa dầu" , nàng đang thắp lên

ngọn lửa lòng, ngọn lửa của màn đêm tăm tối ,ngọn lửa cuộc đời giữa số phận đắng

cay là ngọn lửa của niềm tin, nhen nhóm hy vọng của tương lai tốt đẹp. Rồi bỏ mặc

hết tất thảy những cấm đoán, ràng buộc ,"Mị quấn lại tóc, với tay lấy cái váy hoa vắt ở

phía trong vách" , một hành động dũng cảm và đầy bản lĩnh. Lúc này đây, Mị khao

khát được là mình, được làm đẹp, được đi chơi Tết như bao nhiêu người con gái khác,

bấy lâu Mị đã khổ quá rồi. Đây là một hành động chứng tỏ sức sống mãnh liệt , Mị

đang vùng vẫy hết mình để đấu tranh cho quyền sống và quyền tự do của đời mình.

Nhưng rồi, thực tại phũ phàng Mị vẫn không thể tránh khỏi khi bóng dáng tên chồng

vô lương tâm A sử cùng lời quát mắng tàn độc dần xuất hiện: "Mày muốn đi chơi à",

rồi hắn trói Mị vào cột nhà một cách đầy dã man như một con ác thú tàn độc. Hắn đã

trói buộc cuộc đời Mị bấy lâu, giờ đây ngày cả cái ước muốn nhỏ nhoi được đi chơi

xuân cũng bị hắn cấm đoán. Nhưng dù thể xác có bị cầm tù thì tâm hồn nàng vẫn đang

vươn cao cất cánh, bay bỏng tới những khung trời của mùa xuân, của tình yêu, của

tiếng sáo đêm xuân tình. Quá khứ đã đưa Mị về với những cảm xúc vẹn nguyên, tròn

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

đầy nhất, quá khứ đã níu giữ khát khao được sống, lòng yêu cuộc sống của nàng. Khi

Mị chợt tỉnh, cũng là lúc cái đau thể xác với những dây trói đang xiết vào từng thớ thịt

Mị khiến nàng đau đớn, nỗi tủi nhục khi nghĩ cuộc đời mình lại chẳng bằng một con

ngựa trong chuồng. Nàng vùng bước đi nhưng những sợi đay đã trói chặt nàng. Hình

ảnh cô gái miền núi Tây Bắc với bao nét đẹp trong tâm hồn, một cô gái luôn giữ trong

mình một ngọn lửa của sức sống, ngọn lửa ấy thật thiêng liêng và quý giá. Trong bần

cùng, đau khổ, bao áp bức, bất công, tàn nhẫn, trong hoàn cảnh đau thương nhất vẫn

không vùi tất được ngọn lửa lòng trong Mị, một sức sống bất diệt, không một thế lực

nào có thể giết chết đi sức sống tiềm tàng của những con người dũng cảm, tin yêu

cuộc sống.

Bằng cách miêu tả tâm lí độc đáo, Tô Hoài đã đưa người độc được sống với từng cảm

xúc của nhân vật, một cô gái Mị mà mãi mãi có lẽ ai đã đọc tác phẩm một lần cũng

không thể nào quên. Tác phẩm như một thông điệp mạnh mẽ về tinh thần lạc quan, về

nghị lực sống, nghị lực vươn lên, đấu tranh với những độc ác, bất công để tìm lấy

hạnh phúc, tự do cho cuộc sống chính mình.

Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 22

Tô Hoài là nhà văn rất thành công trong những nhà văn thuộc nền văn xuôi hiện đại.

Tác phẩm của ông thường viết về những vấn đề gần gũi thân quen trong cuộc sống

thường ngày. Tác phẩm Vợ chồng A phủ là tác phẩm viết về đề tài Tây Bắc mang lại

những giá trị sâu sắc. Nhân vật tiêu biểu trong tác phẩm là Mị, một phụ nữ phải chịu

nhiều bất hạnh, nhưng có vẻ đẹp tâm hồn và có sức sống mãnh liệt, giám đứng lên đấu

tranh tìm lại hạnh phúc cho mình.

Nhân vật Mị hiện lên trong cách giới thiệu của tác giả ở ngay đầu câu chuyện gợi lên

cho người đọc một sự lôi cuốn lạ kì. Chỉ bằng vài câu chữ, tác giả đã cho người đọc

hình dung ra được cuộc sống đầy đau khổ mà Mị đang phải hứng chịu trong nhà Pá

Tra. “Ai ở xa về, có dịp vào nhà thống lí Pá Tra thường trông thấy có một cô gái ngồi

quay sợi gai bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu ngựa. Lúc nào cũng vậy, dù quay sợi, thái

cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi hay đi cõng nước dưới khe suối lên, cô ấy cũng cúi mặt, mặt

buồn rười rượi”.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Hình ảnh người con gái với vẻ mặt và ánh mắt vô hồn bên cạnh cái quay sợi, tảng đá,

tàu ngựa; cô gái là con dâu nhà thống lí quyền thế, giàu có nhưng sao mặt lúc nào

“buồn rười rượi”. Khuôn mặt đó gợi ra một số phận đau khổ, bất hạnh nhưng cũng

ngầm ẩn một sức mạnh tiềm tàng.

Mị trước đó là một người con gái đẹp của núi rừng Tây Bắc, cô có tài có sắc, có một

tâm hồn tràn đầy khát khao cuộc sống, khát khao yêu đương, có rất nhiều người yêu

và cô cũng đã trao gửi tình yêu cho một người trai làng yêu cô tha thiết.

Nhưng số phận may mắn không đến với cô, người con gái tài hoa miền sơn cước đó

phải chịu một cuộc đời bạc mệnh. Để cứu nạn cho cha, cuối cùng cô đã chịu bán

mình, chịu sống cảnh làm người con dâu gạt nợ trong nhà thống lí. Danh nghĩa là con

dâu nhưng cô đã phải chịu mọi khổ cực đến tận cùng của một kẻ tôi tớ. Thân phận Mị

không chỉ là thân trâu ngựa, “Con trâu con ngựa làm còn có lúc, đêm nó còn được

đứng gãi chân, đứng nhai cỏ, đàn bà con gái ở cái nhà ngày thì vùi vào việc làm cả

ngày lẫn đêm”.

Không những bị đày đọa về thể xác, Mị còn bị dày vò về một nỗi đau tinh thần không

lối thoát. Một cô Mị mới hồi nào còn rạo rực yêu đương, bây giờ lặng câm, “lùi lũi

như con rùa nuôi trong xó cửa”. Và nhất là hình ảnh căn buồng Mị, kín mít với cái cửa

sổ lỗ vuông bằng bàn tay, Mị ngồi trong đó trông ra lúc nào cũng thấy mờ mờ trăng

trắng không biết là sương hay là nắng. Đó quả thực là một thứ địa ngục trần gian giam

hãm thể xác Mị, cách li tâm hồn Mị với cuộc đời, cầm cố tuổi xuân và sức sống của

cô. Tiếng nói tố cáo chế độ phong kiến miền núi ở đây đã được cất lên nhân danh

quyền sống. Cái chế độ ấy đáng lên án, bởi vì nó làm cạn khô nhựa sống, làm tàn lụi

đi ngọn lửa của niềm vui sống trong những con người vô cùng đáng sống.

Quá khổ cực và muốn giải thoát cho mình bằng cái chết, nhưng lại lo cho cha nên Mị

đã cố sống. Khi cha Mị không còn nữa, thì Mị lại buông trôi, kéo dài mãi sự tồn tại vật

vờ, như một đồ vật không cảm xúc. Muốn chết nghĩa là vẫn còn muốn chống lại một

cuộc sống không ra sống, nghĩa là xét cho cùng, còn thiết sống. Còn khi đã không

thiết chết, nghĩa là sự tha thiết với cuộc sống cũng không còn, lúc đó thì lên núi hay đi

nương, thái cỏ ngựa hay cõng nước… cũng chỉ là cái xác không hồn của Mị mà thôi.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Cuộc sống của Mị cứ thể lầm lũi trôi qua ngày này sang tháng khác, những tưởng con

người thật sự của Mị đã chết đi. Nhưng bên trong cái hình ảnh con rùa lầm lũi kia

đang còn một con người, có khao khát sống đến mãnh liệt. Khát vọng hạnh phúc có

thể bị vùi lấp, bị lãng quên trong đáy sâu của một tâm hồn đã chai cứng vì đau khổ,

nhưng không thể bị tiêu tan. Gặp thời cơ thuận lợi thì nó lại cháy lên. Và khát vọng

hạnh phúc đó đã bất chợt cháy lên, thật nồng nàn và xót xa trong một đêm xuân đầy

ắp tiếng gọi của tình yêu.

Chính không khí mùa xuân của Hồng Ngài năm ấy đã làm trỗi dậy sức sống ở con

người Mị. Gió rét, sắc vàng ửng của cỏ tranh, sự biến đổi màu sắc kì ảo của các loài

hoa đẹp đã góp phần làm nên cuộc nổi loạn trong một tâm hồn đã bấy nhiêu năm tê

dại vì đau khổ. Tác nhân quan trọng là hơi rượu. Ngày tết năm đó Mị cũng uống rượu,

Mị lén uống từng bát, “uống ừng ực” rồi say đến lịm người đi. Cái say cùng lúc vừa

gây sự lãng quên vừa đem về nỗi nhớ. Mị lãng quên thực tại (nhìn mọi người nhảy

đồng, người hát mà không nghe, không thấy và cuộc rượu tan lúc nào cũng không

hay) nhưng lại nhớ về ngày trước (ngày trước, Mị thổi sáo cũng giỏi …), và quan

trọng hơn là Mị vẫn nhớ mình là một con người, vẫn có cái quyền sống của một con

người: “Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người có chồng cũng đi chơi

ngày Tết. Huống chi Mị và A Sử, không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau”.

Tiếng sáo thật có ý nghĩa bởi tiếng sáo là tiếng gọi của mùa xuân, của tình yêu và tuổi

trẻ. Tiếng sáo rập rờn trong đầu Mị, nó đã trở nên tiếng lòng của người thiếu phụ. Mị

đã thức dậy với sức sống tiềm tàng và cảm thức về thân phận. Cho nên trong thời khắc

ấy, ta mới thấy Mị đầy rẫy những mâu thuẫn. Lòng phơi phới nhưng Mị vẫn theo quán

tính bước vào buồng, ngồi xuống giường, trông ra cái lỗ vuông mờ mờ trăng trắng. Và

khi lòng ham sống trỗi dậy thì ý nghĩ đầu tiên là được chết ngay đi.

Hòa mình vào không khí náo nhiệt của mùa xuân, tâm hồn tưởng như đã chết của Mị

dần được sưởi ấm, nó lớn dần và lấn chiếm hẳn trọn bộ tâm hồn và suy nghĩ của Mị,

cho tới khi Mị hoàn toàn chìm hẳn vào trong ảo giác: “Mị muốn đi chơi. Mị cũng sắp

đi chơi”. Phải tới thời điểm đó Mị mới có hành động như một kẻ mộng du: quấn lại

tóc, với thêm cái váy hoa, rồi rút thêm cái áo. Tất cả những việc đó, Mị đã làm như

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

trong một giấc mơ, tuyệt nhiên không nhìn thấy A Sử bước vào, không nghe thấy A

Sử hỏi “.

Dù bị A Sử trói vào cột nhưng Mị vẫn chìm đắm với những giấc mơ về một thời xuân

trẻ, đang bồng bềnh trong cảm giác du xuân. Tâm hồn Mị đang còn sống trong thực

tại ảo, sợi dây trói của đời thực chưa thể làm kinh động ngay lập tức giấc mơ của kẻ

mộng du. Cái cảm giác về hiện tại tàn khốc, Mị chỉ cảm thấy khi vùng chân bước theo

tiếng sáo mà tay chân đau không cựa được. Nhưng nếu cái mơ không đến một lần nữa

thì sự tỉnh ra cũng vậy. Lại một giai đoạn chập chờn nữa giữa cái mơ và cái tỉnh, giữa

tiếng sáo và nỗi đau nhức của dây trói và tiếng con ngựa đạp vách, nhai cỏ, gãi chân.

Nhưng bây giờ thì theo chiều ngược lại, tỉnh dần ra, đau đớn và tê dại dần đi, để sáng

hôm sau lại trở về với vị trí của con rùa nuôi trong câm lặng, mà còn câm lặng hơn

trước.

Sức sống le lói của mi đã bùng phát lên thành hành động, đó là hành động Mị cởi trói

cho A Phủ. Cũng như Mị, A Phủ là nạn nhân của chế độ độc tài phong kiến miền núi.

Những va chạm mang đầy tính tự nhiên của lứa tuổi thanh niên trong những đêm tình

mùa xuân đã đưa A Phủ trở thành con ở gạt nợ trong nhà thống lí. Và bản năng của

một người con vốn sống gắn bó với núi rừng, ham thích săn bắn đã đẩy A Phủ tới hiện

thực phũ phàng: bị trói đứng. Và chính hoàn cảnh bi thương đó đã đánh thức lòng

thương cảm trong con người Mị. Nhưng tình thương đó không phải tự nhiên bùng

phát trong Mị mà là kết quả của một quá trình đấu tranh giằng xé trong thế giới nội

tâm của cô. Mấy hôm đầu Mị vô cảm, thờ ơ với hiện thực trước mắt: “A Phủ là cái

xác chết đứng đó cũng thế thôi”. Câu văn như một minh chứng sự tê dại trong tâm hồn

Mị. Bước ngoặt bắt đầu từ những dòng nước mắt:“Đêm ấy A Phủ khóc. Một dòng

nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã sạm đen”. Và giọt nước mắt kia là giọt

nước cuối cùng làm tràn đầy cốc nước. Nó đưa Mị từ cõi quên trở về với cõi nhớ. Mị

nhớ mình đã từng bị trói, đã từng đau đớn và bất lực. Mị cũng đã khóc, nước mắt chảy

xuống cổ, xuống cằm không biết lau đi được. A Phủ, nói đúng hơn là dòng nước mắt

của A Phủ, đã giúp Mị nhớ ra mình, xót thương cho mình.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Con người Mị lúc này đã tỉnh táo, Mị đã nhận thức được những đau khổ mà Mị đã

phải chịu đựng và thương cho người có cùng cảnh ngộ như mình là A Phủ. Nhưng nó

còn vượt lên giới hạn thương mình: “Mình là đàn bà … chỉ còn biết đợi ngày rũ

xương ở đây thôi còn người kia việc gì mà phải chết ”. Nhưng khi cởi trói cho A Phủ

xong, Mị càng tỉnh táo hơn và bất ngờ chạy theo A Phủ. Lòng ham sống của một con

người như được thổi bùng lên trong Mị, kết hợp với nỗi sợ hãi, lo lắng cho mình. Mị

như tìm lại được con người thật, một con người còn đầy sức sống và khát vọng thay

đổi số phận.

Phải nói rằng, nhà văn đã có sự am hiểu sâu sắc về cuộc sống của con người Tây Bắc,

có sự cảm thông sâu sắc đối với những người phụ nữ nơi đây, nhà văn mới có thể phát

hiện ra cái vẻ đẹp nằm sâu trong tâm hồn người phụ nữ bất hạnh ấy

Thông qua nhân vật Mị nhà văn đã thay toàn dân tố cáo cái thế lực phong kiến đã áp

bức, bóc lột và chà đạp nên quyền sống cơ bản của con người. Cũng qua nhân vật ấy

Tô Hoài đã ca ngợi khát vọng sống mãnh liệt, khát vọng tự do hạnh phúc của những

con người nghèo khổ ấy, đồng thời thể hiện sự đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau, tình giai cấp

của dân tộc Việt trong những khó khăn gian khổ.

Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 23

Tô Hoài được biết đến không chỉ là cây bút của những câu chuyện loài vật mà ông còn

được biết đến là nhà văn của những người nông dân nghèo khổ, đặc biệt là sau cách

mạng ngòi bút của ông tập trung nhiều hơn vào số phận của những người nông dân

Tây Bắc. Với tài năng, sự cần mẫn của mình ông đã tạo nên những tác phẩm để đời và

một trong những số đó là truyện Vợ chồng A Phủ. Tác phẩm sáng lên là nhân vật Mị

với sức sống tiềm tàng, mãnh liệt, luôn khát khao hạnh phúc, được thể hiện rõ nhất

trong đêm tình mùa xuân.

Mị vốn là cô gái xinh đẹp, giàu sức sống và yêu lao động. Gia đình nợ món tiền lớn

của nhà thống lí Pá Tra, nhưng cô vẫn một mực xin cha cho làm nương, làm rẫy để trả

nợ dần. Nhưng số phận bất hạnh, Mị bị A Sử bắt đi và chính thức trở thành con dâu

gạt nợ với chuỗi ngày kinh hoàng bị bóp nghẹt, mài mòn cả về thể xác và tinh thần.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Người ta không còn thấy một người con gái nhanh nhẹn, yêu lao động, yêu cuộc sống

mà thay vào đó là một người phụ nữ tàn tạ, héo úa, “như con rùa lùi lũi trong xó cửa”.

Cuộc sống của Mị bị cầm tù chẳng khác nào cái buồng cô sống chỉ có một cái cửa ô

vuông bằng bàn tay, nhìn ra ngoài chỉ thấy mờ mờ, trăng trắng không biết là sương

hay là nằng. Tưởng rằng cuộc đời cô sẽ cứ lầm lũi như vậy cho đến lúc chết, nhưng

không, tất cả đã thay đổi trong đêm tình mùa xuân ấy.

Xuất phát điểm, Mị là cô gái giàu sức sống, nhưng do sự tàn độc của gia đình thống Lí

đã bào mòn, bẻ gãy gần như tất cả khát vọng sống của cô. Bằng tài năng bậc thầy

trong miêu tả tâm lí nhân vật, Tô Hoài đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, chu đáo cho sự trỗi

dậy mạnh mẽ của Mị trong đêm tình mùa xuân.

Tác giả đặt quá trình trỗi dậy của Mị trong không khí mùa xuân. Mùa xuân Tây Bắc

với âm thanh náo nhiệt, rộn rã với màu sắc tươi vui đã làm bừng lên sức sống trong

vạn vật và con người. Dù những chi tiết Tô Hoài đưa vào để miêu tả không khí mùa

xuân Tây Bắc có phần khác lạ và mới mẻ, nhưng chính nó đã tạo nên nét riêng biệt

cho tác phẩm. Đông thời không khí mùa xuân bao giờ cũng gắn liền với tuổi trẻ, tình

yêu và hạnh phúc, bởi vậy không khí ấy cũng có tác động ít nhiều đến tâm lí Mị. Thứ

hai đó là sự tác động của men rượu. Mị uống rượu vào ngày tết cũng như biết bao

người khác, nhưng cái cách mà cô uống lại rất khác. Cô uống ừng ực từng bát, uống

như trút giận, cho vơi đi những đau đớn, tủi hờn. Và cuối cùng là sự xuất hiện của

tiếng sáo. Tiếng sáo vừa gợi lên không khí mùa xuân vui tươi, náo nức, vừa gợi nhắc

về quá khứ đẹp đẽ, đồng thời đây cũng là tác nhân quan trọng làm bừng lên khát vọng

hạnh phúc của Mị trong đêm tình mùa xuân.

Tiếng sáo dù mới chỉ lấp ló ở đầu núi nhưng đã hiến Mị tha thiết, bồi hồi, nó không

chỉ là tiếng sáo gọi bạn tình mà còn là tiếng của sự sống đang cựa quậy hồi sinh trong

tâm hồn Mị. Bởi vậy, nếu như trước đây Mị chối từ phương tiện giao tiếp của con

người là ngôn ngữ để tồn tại một cách câm lặng thì giờ đây ngôn ngữ đã trở lại dù đó

mới chỉ là tiếng nói thầm: “Mị ngồi nhẩm thầm bài hát của người đang thổi: Mày có

con trai con gái rồi/…/Ta đi tìm người yêu”. Nội dung bốn câu hát chính là viết về

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

tình yêu nên nó thôi thúc Mị càng mạnh mẽ hơn, thúc Mị hãy thoát khỏi địa ngục trần

gian.

Sự tác động của mùa xuân và hơi men đã khiến Mị chối bỏ thực tại, tìm về với quá

khứ. Mị lịm đi và nhớ về những ngày trước, lúc này chỉ có thể xác của Mị thuộc về

hiện tại khổ đau còn tầm hồn, tư tưởng đã quay trở về quá khứ đẹp đẽ. Những kí ức

tươi đẹp sống lại trong lòng Mị, thổi bùng trong Mị khát vọng hạnh phúc và mong

muốn đoạn tuyệt với hiện tại. Nhưng dù Mị đã chối bỏ thực tài, khát vọng hạnh phúc

đã được thắp lên nhưng “Mị không bước ra đường chơi, mà từ từ bước vào buồng”.

Hành động này như một quán tính, một thói quen của cô. Bởi vậy, chỉ có một tiếng

sáo, một chút men rượu vẫn chưa đủ để cô cắt đứt hoàn toàn với thực tại. Trong vô

thức Mị vẫn bị cuộc sống đó cầm tù, giam hãm. Mị nhìn ô cửa sổ và nó đã đánh động

Mị về chuỗi ngày sống mỏi mòn trong nhà thống lí Pá Tra, chính điều ấy đã đưa cô đi

đến quyết định đoạn tuyệt, nếu có nắm lá ngón lúc này, cô sẽ quyết ăn mà chết ngay

mới thôi. Sự sống và cái chết trong Mị không còn nhạt nhòa mà đã được phân định rõ

ràng, Mị dám chết để chối từ thực tại đau khổ, bất hạnh.

Ngay khi khát vọng sống bùng lên mạnh mẽ, Mị dám chấp nhận cái chết để từ bỏ cuộc

sống đau khổ, thì tiếng sáo lại xuất hiện đầy hữu ý, tiếng sáo đã khiến cuộc nổi loạn

trong Mị không dừng lại ở tư tưởng mà biến thành hành động. Mị đến góc nhà lấy ống

mỡ, bỏ vào đĩa đèn cho sáng. Nó không chỉ thắp lên ánh sáng vật lí xua tan cái tối tăm

của căn phòng, mà con mang ý nghĩa biểu tượng, thắp lên niềm mơ ước, hi vọng về

hạnh phúc. Không chỉ vậy, Mị còn búi lại tóc, lấy váy để chuẩn bị đi chơi. Những

hành động này cho thấy sự bùng nổ mạnh mẽ, dữ dội trong tâm lí Mị, gắn với sự trỗi

dậy của khát vọng hạnh phúc. Nhưng chính lúc đấy, A Sử xuất hiện, chặn đứng cuộc

vượt thoát của Mị. Nhưng cường quyền lúc này chỉ trói buộc được thể xác của Mị còn

khát vọng hạnh phúc, sống đã mạnh liệt đến mức Mị vượt ngục tinh thần. Bởi vậy, dù

chân tay không cựa quậy được, nhưng Mị vẫn nghe thấy tiếng sáo, tiếng sáo đưa Mị

lên những cuộc chơi, đám chơi và đêm đó Mị sống giữa hai cõi mơ và thực: thực cô ý

thức được mình không bằng con ngựa nhưng mơ lại giúp Mị vượt thoát khỏi thực tại

khổ đau để sống trọn vẹn với quá khứ đẹp đẽ của mình.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Với diễn biến tâm trạng vừa phức tạp, vừa hợp lí, Mị đã thực hiện cuộc nổi loạn đầu

tiên, thể hiện sự phản kháng mạnh mẽ. Mặc dù chưa thành công, ty khát vọng hạnh

phúc chưa thành hiện thực, nhưng cuộc vượt thoát trong đêm tình mùa xuân vẫn có ý

nghĩa hết sức quan trọng, nó cho thấy ẩn đằng sau người phụ nữ bị nô lệ hóa, tưởng

như chai sạn vẫn tiềm tàng sức sống mãnh liệt. Đồng thời khát vọng hạnh phúc bị

chặn đứng cũng mang giá trị tố cáo, phê phán sâu sắc.

Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 24

Phân tích, miêu tả tâm lí nhân vật luôn là một thử thách đối với bất cứ tác giả nào.

Không phải ai cũng có cái biệt tài đi miêu tả tâm lí nhân vật một cách tường tận và

chân thực. Và Tô Hoài chính là một trong số ít những tác giả có biệt tài phân tích,

miêu tả tâm lí nhân vật với sự phát triển tâm lý hết sức logic, tự nhiên. Sự phát triển

tâm lí của Mị trong đêm tình mùa xuân chính là một ví dụ điển hình.

Mị là cô gái trẻ, sinh ra trong một gia đình nghèo khó, cha mẹ vì không có tiền cưới

nhau nên phải vay tiền thống lí Pá Tra. Tiền chưa trả hết, món nợ đó đổ dồn lên Mị.

Nhưng Mị không lấy đó làm gánh nặng, mà vẫn xin cha cho mình lao động để trả nợ

dần. Rõ ràng trong cô gái này có một tình yêu lao động, yêu cuộc sống hết sức mãnh

liệt. Khi bị biến thành con dâu gạt nợ, Mị phản kháng vô cùng quyết liệt, cô còn có

quyết định ăn lá ngón để chấm dứt cuộc sống mất tự do này. Nhưng vì thương cha mà

cô đã gắng gượng sống. Nhưng càng gắng gượng bao nhiêu thì tâm hồn cô lại càng bị

bào mòn, chai sạn bấy nhiêu cho đến mức “ở lâu trong cái khổ Mị quen khổ rồi”, Mị

“như con rùa lùi lũi nơi xó cửa”, Mị dường như quên đi cả khát vọng tự do, khát vọng

hạnh phúc của mình, chỉ chờ đến ngày mình chết đi mà thôi.

Đẩy nhân vật vào sự cùng khổ đến tận cùng chính là một dụng ý nghệ thuật của Tô

Hoài, bởi chỉ khi con người ta bị đẩy vào bước đường cùng thì khát khao mới được

bùng lên quyết liệt và mạnh mẽ ấy. Và cái khao khát ấy đã được thể hiện rõ nét trong

đêm tình mùa xuân ấy.

Để tạo tiền đề cho sự đột phá của Mị, Tô Hoài đã dụng công chuẩn bị những yếu tố

khác đặc biệt là những yếu tố về thiên nhiên, về cảnh sắc cuộc sống của những người

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

miền núi. Mùa xuân về trên vùng cao quả thực vô cùng rực rỡ, đẹp đẽ. Những đồi cỏ

ranh vàng ửng nhưng những vệt lửa thổi dưới thung khô, càng rét càng trở nên dữ dội

hơn. Trên những mỏm đá mèo là những chiếc váy sắc màu rực rỡ, rồi cùng với đó

tiếng cười của trẻ con. Không khí mùa xuân thật náo nhiệt, tràn đầy sức sống. Chính

những tác nhân bên ngoài này đã phần nào gợi lên lòng yêu cuộc sống, giúp Mị từ cõi

quên trở về cõi nhớ.

Trong những yếu tố được Tô Hoài chuẩn bị thì đắt giá nhất là chi tiết tiếng sáo. Tiếng

sáo xuất hiện từ xa đến gần, từ đỉnh núi, đến đầu làng rồi quanh quẩn trong tâm trí Mị.

Tiếng sáo ấy đã tác động mạnh mẽ đến tâm lí Mị. Cùng với đó là sự kết hợp của hơi

men, “ngày tết, Mị cũng uống rượu như ai” , nhưng Mị uống như để quên đi đau đớn,

Mị uống ừng ực từng bát, rồi say lịm đi. Trong mơ màng Mị thấy tiếng sáo gọi bạn

tình văng vẳng. Tiếng sáo ấy đã làm Mị động tâm, là cô bổi hổi nhớ lại những kỉ niệm

đẹp trước đây. Lòng cô phơi phới trở nên, niềm vui sướng trào dâng. Và cô nhận thấy

“Mị trẻ lắm, Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi…”. Sau bao năm làm con rùa lùi lũi

trong xó cửa, dường như ý thức về bản thân mình đã dần dần quay trở lại. Dường như

đoạn văn này ta thấy như chính lời Mị nói ra, Tô Hoài đã xuất sắc hóa thân để thấu

hiểu những suy nghĩ, tâm trạng của nhân vật. Đồng thời điều đó cũng giúp Tô Hoài

thấy được những giằng xé, mâu thuẫn trong tâm lí Mị giữa quá khứ và hiện tại. Và khi

tiếng sáo vang lên, khi Mị như bừng tỉnh, và khát khao: “Nếu có nắm lá ngón trong

tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không muốn nhớ lại nữa”. Đây là sự phản

kháng hết sức quyết liệt, đối với Mị phải sống mất tự do, còn đau đớn, tủi cực hơn cả

cái chết. Điều đó đã cho thấy khát khao mãnh liệt của Mị.

Thì ra đằng sau con những tưởng như đã chết hoàn toàn ấy lại vẫn tiềm tàng sức sống

mãnh liệt đến như vậy. Mị không cam chịu ở nhà, Mị muốn đi chơi như mọi người,

muốn được hòa nhập, muốn được sống thực sự. Cô đã hiện thực hóa bằng hàng loạt

các hành động: cô vào khêu đèn, quấn tóc và lấy váy để chuẩn bị đi chơi… Nếu như

với những người con gái khác đó là điều rất bình thường, nhưng đối với Mị là cả một

quá trình thức tỉnh và đấu tranh không ngừng.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Nhưng chính lúc ấy, ý định của cô lại bị kẻ độc ác – A Sử chặn đựng bằng hành động

bạo ngược, trói đứng ở cột. Dù A Phủ có giam giữ được thân thể nhưng cũng không

thể giữ nổi tâm hồn của cô bởi tâm hồn cô theo tiếng sáo, nhớ về những ngày trước.

Chỉ với duy nhất phần miêu tả tâm lí của Mị trong đêm tình mùa xuân, đã có thể

khẳng định tài năng nghệ thuật của Tô Hoài trong cách xử lý, sắp xếp sự kiện để miêu

tả tâm lí nhân vật. Qua đó càng khẳng định hơn nữa tài năng của ông. Đồng thời cũng

thấy được vẻ đẹp trong sức sống của Mị.

Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 25

Nhắc đến "Vợ chồng A Phủ" chắc hẳn bạn sẽ nhớ đến ngay cô Mị - một nhân vật

trung tâm của truyện ngắn. Với cuộc đời đau khổ và cơ cực, Mị đại diện cho cuộc

sống tủi nhục của người dân miền núi dưới ách thống trị của phong kiến và bọn chúa

đất. Cuộc đời của Mị trong cảnh làm dâu gạt nợ cho nhà thống lí Pá Tra thể hiện giá

trị hiện thực của tác phẩm. Tuy nhiên dưới ngòi bút nhân đạo của mình, Tô Hoài

không để cho cô Mị cứ mãi sống nhẫn nhịn chai lì mà thúc đẩy sức sống tiềm tàng

trong cô. Sức sống ấy được bùng cháy trong đêm tình mùa xuân. Diễn biến tâm trạng

của Mị trong đêm ấy đã trở thành điểm ấn tượng khó phai mờ trong lòng người đọc.

Nguyễn Du có câu "người buồn cảnh có vui đâu bao giờ". Chính vì cảnh vật thiên

nhiên nơi miền núi vào xuân đã tác động đến tâm trạng của Mị. "Những chiếc váy hoa

phơi trên mỏm đá xòe ra như những con bướm sặc sỡ". Đám trẻ con chơi quay ầm cả

bản. Gió heo may, cỏ vàng ửng… Cảnh vật vào xuân, cả bản ăn Tết. Đặc biệt là tiếng

sáo gọi bạn tình thiết tha bồi hồi cứ vang vọng. Ngoại cảnh đã góp phần không nhỏ

vào sự thay đổi tâm trạng của Mị. Và rồi Mị lén uống rượu. "Mị uống ừng ực từng

bát". Uống "ừng ực" như để trôi đi, nguôi đi cái buồn, cái khổ. Mị uống như để quên

đi cái đau khổ của phần đời đã qua. Mị uống cái khao khát của phần đời chưa tới.

Nhưng Mị uống chỉ say về thể xác còn tâm hồn cô lại như được thức tỉnh sau bao

ngày bị tê liệt, đày đọa. "Chén rượu tiêu sầu, sầu càng sầu thêm". Mị càng uống, Mị

càng tỉnh. Mị nhớ về những kỉ niệm ngày xưa. "Ngày xưa Mị thổi sáo giỏi", Mị có tài

thổi lá hay hơn thổi sáo. Những đêm tình mùa xuân, trai bản đứng nhẵn cả đầu buồng

Mị. Rồi Mị thấy "phơi phới trở lại, lòng đột nhiên vui sướng". Mị ý thức được "mình

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

còn trẻ lắm". Điều đó đã dẫn tới ý định Mị "muốn đi chơi xuân". Nhớ lại kỉ niệm ngày

xưa Mị lại trở về thực tại. Mị ý thức được cuộc đời, số phận của mình. Mị ý thức được

tình cảnh đau xót của mình. "Nếu có nắm lá ngón trong tay, Mị sẽ ăn cho chết ngay

chứ không buồn sống lại nữa".

Tiếng sáo lại rập rờn trong đầu Mị cùng tiếng hát "Anh ném pao, em không bắt - Em

không yêu, quả pao rơi rồi". Tiếng sáo và tiếng hát cứ tha thiết như mời gọi lại vừa

như giận hờn. Tiếng sáo cứ rập rờn bay bổng thể hiện cho khát vọng tình yêu và tự do.

Tiếng sáo ấy cùng men rượu nồng nàn đã thổi bùng lên tâm hồn Mị. Điều đó đã dẫn

tới hành động Mị chuẩn bị đi chơi xuân.

Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 26

Trong nền văn học Việt Nam hiện đại, nhà văn Tô Hoài được độc giả biết đến là một

trong những cây bút rất tiêu biểu. Đến với đoạn trích Vợ chồng A Phủ, độc giả lại

càng thêm ấn tượng bởi cách xây dựng hình tượng nhân vật mang cá tính độc đáo, tiêu

biểu. Đặc biệt, tác giả đã để lại dấu ấn mạnh trong lòng người đọc bởi cá tính, sức

sống bền bỉ, mạnh mẽ của nhân vật Mị. Tô Hoài đã khắc họa thành công và chân thực

diễn biến tâm lí nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài.

Nhân vật Mị được tác giả khắc họa nổi bật và chân thực xuyên suốt tác phẩm. Đó là

một cô gái xinh đẹp, mang vẻ đẹp rất riêng của những cô gái vùng cao Tây Bắc. Vẻ

đẹp ấy đã làm cho bao chàng trai trong vùng đắm say mà nguyện thổi sáo đi theo Mị.

Cô gái trẻ ấy, mang trong mình những sức sống tươi trẻ nhất, với bao tình yêu và hy

vọng để bước vào quãng thời gian tươi đẹp mang tên thanh xuân. Nhưng, những hủ

tục bởi một xã hội vẫn còn ngang trái nhiều bất công đã xô đẩy cuộc đời Mị vào

những ngã rẽ cay đắng nhất. Món nợ truyền kiếp của gia đình đã biến số phận một cô

gái đáng lẽ ra phải có được cuộc sống hạnh phúc, lại rơi vào sự bế tắc. Lối thoát nào

cho Mị khi bị bắt trở thành con dâu nhà Thống lí Pá Tra. Mang danh con dâu, nhưng

cuộc sống hàng ngày của Mị chẳng khác gì thân trâu ngựa. Mị phải làm việc lùi lũi,

không chuyện trò, không giao tiếp, làm việc như một cỗ máy, như một cái xác không

hồn. Những tưởng, những tháng ngày Mị sống trong sự vô cảm đó sẽ kéo dài mãi.

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

Nhưng không, thực ra sức sống tiềm tàng trong Mị vẫn luôn tồn tại, như một đốm lửa

vẫn nhen nhóm tận sâu ở dưới, chỉ chực có cơ hội là cháy bùng lên mạnh mẽ.

Người ta luôn nói rằng, yếu tố ngoại cảnh có ảnh hưởng rất nhiều đến tâm trạng cũng

như hành động của con người. Quả thực như vậy. Khung cảnh mùa xuân ở Hồng Ngài

đã đem những sức sống tiềm tàng trong Mị bấy lâu nay bị đè nén sống dậy một cách

mạnh mẽ. Mùa xuân vùng cao đến, những màu sắc sặc sỡ của những chiếc váy hoa

phơi trên những mỏm đá như những cánh bướm, tiếng sáo gọi bạn tình của những

chàng trai cô gái chớm yêu… Tất cả mang đến một không khí mùa xuân rạo rực, làm

lòng Mị cũng dâng trào bao cảm xúc.

Đêm tình mùa xuân, Mị bắt đầu uống rượu. Tâm hồn Mị bắt đầu trở về với những kỉ

niệm ngày trước. Hơi rượu nồng nàn và tiếng sáo xung quanh đã làm Mị nhớ lại

những ngày tháng còn được tự do, được sống với đúng ý nghĩa một con người. Mị nhớ

lại ngày trước, mình thổi lá hay hơn thổi sáo. Những kí ức về những tháng ngày tươi

đẹp tưởng chừng như bị quên lãng giờ đây đang sống dậy, như một thước phim quay

chậm đưa Mị trở về với quá khứ. Sự thức tỉnh ấy đang làm trỗi dậy sức sống của một

tâm hồn đã bị số phận làm cho chai sạn. Kỉ niệm ùa về, cảm xúc ùa về. Trong những

ngày làm dâu nhà thống lí Pá Tra, Mị sống với cảm xúc trơ lì như một tảng đá. Nhưng

giờ đây, trong khung cảnh đêm tình mùa xuân đang rạo rực, Mị đã có những luồng

cảm xúc mạnh. Mị ước nếu như có nắm lá ngón trong tay, Mị sẽ ăn luôn mà không

cần suy nghĩ. Ý nghĩ đầy táo bạo này chính là một sự nhen nhóm của tinh thần phản

kháng lại số phận. Thực tại đau khổ đã làm người con gái căng tràn sức sống ngày nào

chai lì cảm xúc. Nhưng khung cảnh đêm tình mùa xuân đã làm cho người con gái ấy

nhen nhóm lên ý thức đấu tranh để có thể thoát khỏi cuộc sống vô nghĩa đang bủa vây,

ngay cả khi cách phải chọn là tìm đến cái chết.

Tuy nhiên, những cảm xúc mạnh ấy của lòng Mị lại không biểu hiện ngay trong

những hành động. Tác giả Tô Hoài đã cho nhân vật của mình có sự đấu tranh quyết

liệt trong tư tưởng: một bên là khát khao tự do cháy bỏng, một bên là sự chai lì cảm

xúc, mặc cảm về số phận. Mị đã có những hành động liên tiếp nhau. Hành động đầu

tiên, Mị sắn thêm mỡ bỏ vào đèn. Đó là hành động tuy nhỏ nhưng mang nhiều ý

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân

nghĩa. Đó có thể là mong muốn của nhân vật muốn căn phòng sáng lên, hay cuộc đời

mình có thể tươi sáng và nhiều hy vọng hơn. Tiếp theo, Mị bắt đầu quấn lại tóc và

chuẩn bị váy áo đi chơi. “Mị còn trẻ, Mị muốn đi chơi”. Vậy là, khát khao được sống

với những cảm xúc chân thực nhất của đời mình đã chiến thắng trong ý nghĩ, hành

động của Mị. Mị đang sống, nhưng là sống với những kỉ niệm của quá khứ, cảm xúc

của quá khứ. Mị đang quên đi thực tại đau khổ, mà sống đúng với bản chất con người

yêu tự do trong mình. Trớ trêu thay A Sử về, và trói đứng Mị lên cột nhà. Nhưng, thân

xác Mị bị trói buộc tại đấy, còn tâm hồn Mị vẫn đang lơ lửng và đi theo những tiếng

sáo gọi bạn tình. Khát vọng sống vừa mới bùng lên trong Mị, đã bị trói buộc bởi thực

tại đau khổ, đó mới là điều cay đắng nhất. Khi Mị dần tỉnh chính là lúc các cơn đau

thể xác bắt đầu ập đến, những cảm xúc mạnh mẽ trỗi dậy trong đêm tình mùa xuân

cũng dần mất theo cơn say đang dần biến mất. Nhưng, đó lại chính là ngọn nguồn của

ánh lửa yêu tự do, vẫn hàng ngày hàng giờ cháy âm ỉ trong lòng cô gái H’mông xinh

đẹp ngày nào.

Nhà văn Tô Hoài đã rất thành công khi có những trang văn miêu tả chân thực, cảm

động diễn biến tâm lí nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân. Cảm xúc và hành động

của nhân vật đã dần bộc lộ cá tính và nét tính cách, sức sống tiềm tàng vẫn ẩn sâu

trong người con gái ấy. Đó chính là minh chứng cho khát vọng sống, sức sống mạnh

mẽ tiềm tàng biểu trưng cho những con người ý chí vùng cao Tây Bắc.

Bấm Tải xuống để xem toàn bộ.

| 1/87

| | Tải xuống

Preview text:

Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Dàn ý diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân I. Mở bài:
● Giới thiệu tác giả và tác phẩm
● Giới thiệu sơ lược về Mị trong tác phẩm “Vợ chồng A Phủ”. Tâm trạng của Mị trước đêm xuân. II. Thân bài:
– Phân tích tâm trạng Mị trong đêm mùa xuân.
+ Trước đêm mùa xuân, do bị đày đọa, áp chế, Mị trở thành một người phụ nữ “vô
hồn”, mất hết ý niệm về thời gian lẫn không gian. Kiếp sống của Mị lúc đó chẳng
khác nào kiếp sống con trâu, con ngựa trong nhà thống lí Pá Tra. Nhưng có thể nói
sức sống trong Mị chưa hoàn toàn lụi tắt.
-> Sức sống trong Mị có thể bị dập tắt vĩnh viễn, nhưng cũng có thể sẽ trỗi dậy khi có điều kiện.
+ Do sự tác động của bối cảnh bên ngoài đối với Mị trong đêm mùa xuân. Mùa xuân
năm ấy ở Hồng Ngài đẹp và gợi cảm biết bao
--> Chính không gian rộn rã sắc màu cùng tiếng sáo tha thiết lơ lửng kia đã đánh thức
con người Mị ngày xưa. Tiếng sáo vô tình hay cố ý chạm vào nỗi nhớ “Mị nghe tiếng
sáo vọng lại, thiết tha bổi hồi”. “Mị ngồi nhẩm lại bài hát của người đang thổi”…
- Mùa xuân đó đầy sắc màu, rộn rã âm thanh. Điều ấy xa lạ với không gian trong căn
phòng bé nhỏ của Mị, nhưng gần gũi với thế giới mà Mị đã từng sống rất hạnh phúc.
Chúng gợi cho Mị nhớ lại thời xa xưa. Ngày xưa, Tết Mị uống rượu. Bây giờ, Mị cũng
uống rượu. Rồi Mị say.
- Rượu – chất men đánh thức phần đời đã mất của Mị. “Khi uống rượu say, Mị lại
được sống về những ngày trước. Ngày trước Mị vui sướng biết bao. Tai Mị vẳng nghe
tiếng sáo vọng lại đầu làng. Đấy là tiếng sáo của tình duyên, của tuổi thanh xuân căng
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
đầy sức sống. Mị không còn là cô con dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra nữa. Mị đang
uống rượu bên bếp và thổi sáo rồi Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi
sáo. Có biết bao người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Ra thế, Mị còn trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ.”
- Sự đối lập giữa hoàn cảnh đêm xuân, giữa thế giới được đánh thức với cuộc sống
thực tại: Khi say, Mị nhớ và sống lại với ngày xưa, nhưng thực ra, Mị vẫn đang ở nhà
thống lý Pá Tra. Mị vẫn đang sống kiếp đọa đày với A Sử. Sự đối lập giữa một bên là
hạnh phúc tuổi trẻ với một bên là kiếp sống trâu ngựa đã khiến Mị suy nghĩ đến việc
kết liễu đời mình như ngày mới về làm dâu nhà thống lý. Mị lại ước gì có nắm lá ngón
trong tay, Mị sẽ ăn cho chết ngay chứ không buồn nhớ lại nữa. Càng nhớ lại chỉ thấy
nước mắt ứa ra. Ôi chao, tiếng sáo ấy, tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài
đường. Mị đang muốn quên đi, Mị không muốn nhớ lại cái ngày trước mà không
được. Tiếng sáo ấy lửng lơ, tiếng sáo ấy làm Mọi thiết tha bổi hổi. Mị muốn đi chơi.
Mị muốn thoát ra ngoài cái ô cửa ô mờ đục, trăng trắng này!
- Nhưng Mị lại thực hiện một sự giải thoát bằng cách khác. Đó là bỏ nhà đi chơi như
những người trẻ trung đang dập dìu ngoài làng. Mị đã ý định giải thoát một cách lặng
lẽ mà mãnh liệt: Mị đến góc nhà, tay lấy ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn
cho sáng…Mị quấn lại tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở trong vách… Mị rút thêm
cái áo. Mị làm tất cả, thật bình thản và quyết liệt như ngày xưa, khi trong đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo.
- Ý định giải thoát của Mị không thành: Trông thấy Mị, A Sử lấy làm lạ. Nó chỉ biết
rằng Mị muốn đi chơi. Thằng chồng ác hơn con hổ ấy không biết trước mặt mình đã là
một cô Mị khác, cô Mị của ngày xưa mà hắn đã từng lừa lọc để đánh cắp đem về. Hắn
thẳng tay vùi dập tàn nhẫn sự trở về đó: A Sử bước lại, nắm lấy Mị, lấy thắt lưng trói
hai tay Mị. Nó xách cả một thúng sợi đay ra trói Mị đứng vào cột nhà. Tóc Mị xoã
xuống mặt, A Sử quấn luôn tóc lên cột làm cho Mị không cúi, không nghiêng đầu được nữa… III. Kết bài:
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Thành công của nhà văn Tô Hoài là đã khắc hoạ một nhân vật sống chủ yếu bằng tâm
trạng, với tâm trạng. Cả đêm mùa xuân, Mị hành động được rất ít, nhưng người đọc
vẫn thực sự hấp dẫn với một con người đang từ cõi âm u mơ hồ trỗi dậy. Không gian,
thời gian, giọng kể của tác phẩm theo một tiết tấu của chính tâm trạng ấy. Hẳn Tô
Hoài đã đặt cả tấm lòng của mình vào tâm trạng của Mị, để người đọc dõi theo tâm
trạng ấy, khi tha thiết, khi nghẹn ngào xót xa.
Xem thêm: Dàn ý diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân
Phân tích đêm tình mùa xuân - Mẫu 1
Nhà văn Nguyễn Minh Châu từng quan niệm “Thiên chức của nhà văn là suốt đời đi
tìm hạt ngọc ẩn giấu trong bề sâu tâm hồn con người”. Quả thực một nhà văn chân
chính phải là người biết đi tìm hiểu, đào sâu và khám phá ra những tầng mức và chiều
sâu đáng kinh ngạc của cuộc sống, con người. Có lẽ vì thực hiện được thiên chức ấy
mà tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” của Tô Hoài đã trở thành một áng văn đầy xúc động
và sâu sắc. Và đặc biệt thiên truyện đã khắc họa rõ nét “hạt ngọc” ẩn giấu - ấy là sức
sống tiềm tàng mãnh liệt của con người mà cụ thể qua nhân vật Mị trong đêm tình
mùa xuân người đọc thấy rõ điều đó.
Với vị trí là cây bút văn xuôi hàng đầu của nền văn học Việt Nam, sáng tác của Tô
Hoài đã thể hiện vốn hiểu biết, vốn sống phong phú trên nhiều lĩnh vực của đời sống
đặc biệt là vấn đề phong tục và sinh hoạt đời thường. Bởi vậy, tài năng nghệ thuật Tô
Hoài cũng có nhiều đặc điểm nổi bật với lối kể chuyện tự nhiên, giản dị, sinh động
cùng nghệ thuật miêu tả giàu tạo hình, ngôn ngữ phong phú và đậm chất khẩu ngữ.
Thiên truyện “Vợ chồng A Phủ” là tác phẩm rút ra từ tập truyện “Tây Bắc”, được ra
đời từ những trải nghiệm sâu sắc của nhà văn khi Tô Hoài cùng bộ đội giải phóng Tây
Bắc năm 1952. Trong chuyến đi tám tháng ấy, tác giả đã sống cùng đồng bào dân tộc
thiểu số từ khu căn cứ trên núi cao đến các bản làng mới được giải phóng. Do vậy,
ông hiểu sâu sắc hơn về cuộc sống và con người miền núi. Và cũng chính nơi đây đã
để lại trong ông nhiều tình cảm, ấn tượng sâu sắc. Bởi vậy nhà văn từng chia sẻ rằng
“Tây Bắc để thương để nhớ trong tôi nhiều quá”. Tác phẩm là cái nhìn cùng những
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
chiêm nghiệm sâu sắc về cuộc sống tủi cực của đồng bào miền núi Tây Bắc dưới ách
thống trị phong kiến thực dân. Đồng thời qua đó nhà văn đã thể hiện quá trình vùng
lên đấu tranh đòi quyền sống, quyền tự do của người dân nhờ vào cách mạng. Khi viết
về số phận của nhân vật Mị, Tô Hoài đã giúp chúng ta cảm nhận được giá trị hiện thực
cùng giá trị nhân đạo sâu sắc. Nhưng nếu chỉ dừng lại ở đó thì tác phẩm chưa có nhiều
điểm khác biệt so với các tác phẩm trước Cách mạng như “Lão Hạc’, “Chí Phèo”
(Nam Cao) hay “Tắt đèn” (Ngô Tất Tố). Do vậy nhà văn đã lựa chọn con đường đi
riêng của mình bằng việc đi sâu khai thác sức sống tiềm tàng ở những con người nhỏ
bé đáng thương. Nó được thể hiện đặc biệt qua nhân vật Mị trong hai giai đoạn: đêm
tình mùa xuân và trong đêm đông cứu A Phủ.
Trong quá trình sáng tạo nên tác phẩm văn chương, khắc họa nhân vật thì mỗi bước đi
của nhà văn đều phải chuẩn bị tỉ mỉ, công phu. Ý thức được điều đó nhà văn Tô Hoài
khi viết về nhân vật Mị để Mị từ hình ảnh một con rùa lùi lũi trong xó cửa đến hình
ảnh là hiện thân cho sức sống mãnh liệt thì tác giả đã có những chuẩn bị kỹ lưỡng, chu
đáo. Nhà văn đã lựa chọn những chi tiết tác động vào tâm lí nhân vật để từ đó làm
bùng lên những khát vọng một cách tự nhiên, hợp lý. Trong đêm tình mùa xuân có
nhiều yếu tố ngoại cảnh tác động trực tiếp đến tâm lý và hành động của nhân vật Mị.
Đầu tiên phải kể đến là không khí mùa xuân trên khắp các bản làng. Tác giả đã lựa
chọn những chi tiết đặc sắc để miêu tả không khí mùa xuân vô cùng rộn ràng, náo nức.
Ấy là hình ảnh những chiếc “váy hoa đã được phơi ra mỏm đá xòe như con bướm sặc
sỡ”, là “gió thổi cỏ gianh vàng ửng”, là sự hồn nhiên, vui tươi của những đám trẻ
“chơi quay, cười ầm trên sân chơi trước nhà”. Người ta vẫn bảo “Thi trung hữu họa”
(trong thơ có họa) và chẳng phải Tô Hoài đã dùng ngòi bút cùng sự quan sát tinh tỉ mỉ
của mình để vẽ nên một khung cảnh ngày xuân rộn ràng, tưng bừng, náo nhiệt, tràn trề
nhựa sống và vô cùng quyến rũ, đậm chất Tây Bắc đó sao? Nhờ không khí mùa xuân
ấy mà trong tâm hồn Mị bắt đầu được ươm mầm của sự sống, của hy vọng và khát
vọng. Cùng với không khí mùa xuân thì men rượu cũng là tác nhân ảnh hưởng đến
tâm lí của nhân vật. Bữa cơm ngày tết cúng ma đón năm mới rộn ràng với ‘chiêng
đánh ầm ĩ”, và “bữa rượu tiếp ngay bên bếp lửa”. Men rượu đã giúp Mị thay đổi cả về
thể xác lẫn tâm hồn, nó bừng lên và trở thành chất xúc tác quan trọng dẫn đến sự nổi
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
loạn của Mị (đối lập với sự lam lũ, cam chịu của nhân vật). Và có lẽ, nhân tố quan
trọng nhất dẫn đến sự trỗi dậy mạnh mẽ của Mị trong đêm tình mùa xuân chính là
tiếng sáo. Tiếng sáo gọi bạn tình tha thiết, bồi hồi dù chỉ bằng những lời hát vô cùng
giản dị và mộc mạc nhưng có sức mời gọi lớn đối với Mị. Nhắc đến tiếng sáo là nhắc
đến ngày hội của dân tộc thiểu số mà ở thanh niên nam nữ được gặp gỡ trò chuyện với
nhau. Chắc hẳn, Tô Hoài là người tinh tế, sâu sắc bằng những trải nghiệm thực tế của
mình hay là cách nhà văn “lội chân trần” vào cuộc đời thì mới có thể phát hiện và
khám phá điều đó. Đối với Mị, tiếng sáo có ý nghĩa vô cùng lớn. Bởi nó gắn với quá
khứ tươi đẹp của Mị, ngày trước Mị thổi sáo giỏi biết bao người mê ngày đêm thổi sáo
đi theo Mị. Tiếng sáo ấy cũng là tiếng sáo gọi bạn tình, rủ bạn đi chơi, là tiếng ca,
điểm tựa của hạnh phúc, là tình yêu lứa đôi. Nó đã xuyên qua những hàng rào giá lạnh
bên ngoài để vọng vào thật sâu bên trong Mị, đánh thức cái sức sống vẫn tiềm ẩn
trong tâm hồn của người thiếu nữ Tây Bắc này.
Với những tác nhân ngoại cảnh như thế, dĩ nhiên dẫn đến những thay đổi trong diễn
biến tâm lí của Mị. Nếu như tiếng sáo trong thơ Thế Lữ với những sắc thái trong trẻo, đẹp đẽ, huyền ảo:
“Khi cao, vút tận mây mờ
Khi gần, vắt vẻo bên bờ cây xanh
Êm như lọt tiếng tơ tình
Đẹp như Ngọc Nữ uốn mình trong không”
(Tiếng sáo Thiên Thai)
thì tiếng sáo trong “Vợ chồng A Phủ” dưới cảm nhận của nhân vật Mị lại được miêu
tả bằng hai từ ngắn gọn, hàm súc mà chứa đựng trong đó biết bao ý nghĩa, khát vọng -
Mị cảm nhận tiếng sáo “thiết tha, bổi hổi”. Đối lập với sự chai lì, vô cảm cho dù cuộc
sống đau khổ tột cùng trước kia thì nay Mị đã lắng nghe, cảm nhận tiếng sáo. Dường
như hai từ “thiết tha, bổi hổi” ấy không được sử dụng để miêu tả đặc điểm của tiếng
sáo mà để diễn tả sự thay đổi âm thầm trong tâm hồn Mị. Từ một cô gái từ bỏ khát
vọng hạnh phúc, tình yêu đến khát vọng ấy đã bắt đầu nảy nở trong tâm hồn Mị. Minh
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
chứng là việc Mị ngồi nhẩm thầm bài hát của người đang thổi. Với lời hát giản dị, tự
nhiên “Mày có con trai con gái rồi / Mày đi làm nương / Ta không có con trai con gái /
Ta đi tìm người yêu” đã đánh dấu sự trở lại của ngôn ngữ. Điều đó vô cùng quan trọng
bởi vì khi nhẩm thầm theo lời bài hát cũng là lúc Mị có khát vọng giao tiếp, khát vọng
được sống như một con người mà trước đó Mị đã từng khước từ. Mị cũng giống như
Chí Phèo khát khao được giao tiếp nhưng khác ở chỗ: nếu như nhân vật Chí Phèo cất
tiếng chửi (chửi trời, chửi đời, chửi làng Vũ Đại…) tức là đã được cất thành lời còn
Mị chỉ “nhẩm thầm” mà thôi. Lời hát mà Mị nhẩm gắn với khát vọng tình yêu, hạnh
phúc. Bởi lẽ sau bao ngày câm lặng, chỉ biết “lùi lũi như con rùa trong xó cửa” thì nay
cô đã cất tiếng, cho dù đó chỉ là những lời “thì thầm” của bản tình ca Tây Bắc của
những người yêu nhau. Có thể nói, khát vọng tình yêu và khát vọng hạnh phúc đã
được cất lên trên đôi môi của Mị. Đồng thời điều đó cũng đã đánh dấu sự trở lại của
cô gái yêu đời, yêu cuộc sống ngày nào.
Cùng với việc cảm nhận tiếng sáo là khi Mị uống rượu. Việc Mị uống rượu được tác
giả diễn tả bằng một câu văn ngắn gọn “ngày tết, Mị cũng uống rượu”. Nhưng điều
đáng nói là ở cách uống rượu khiến người đọc không khỏi cách uống của Mị - “uống
ực từng bát” - tức là uống nhiều và liên tiếp một hơi dài. Tuy nhiên hành động gây bất
ngờ cho người đọc này của Mị lại chẳng hề vô lý mà ngược lại đó là điều tự nhiên.
Bởi vì sau bao ngày sống một cách tủi nhục, câm lặng, vô tri thì giờ là lúc Mị được
sống là chính mình. Phải chăng đó là men rượu hay là men của cuộc đời, thứ đã lay
động đến tâm hồn Mị để cô được thoát xác, để Mị tự thực hiện một cuộc “vượt ngục”
khi cô thoát khỏi ô cửa mờ mờ trăng trắng kia. Mị uống như để quên hết đi phần đời
cay đắng vừa qua và sống lại phần đời tươi tắn, lạc quan vốn có. Giờ đây trong Mị
đang tồn tại những phần tươi đẹp của ngày trước, Mị có những thay đổi mạnh mẽ và
táo bạo “Mị lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi người nhảy đồng, người hát nhưng lòng Mị thì
đang sống về ngày trước”. Điều này là minh chứng cho việc Mị đang chối bỏ thực tại,
khước từ thực tại bằng việc nhớ về quá khứ đẹp đẽ của mình. Mị nhớ lại tài thổi sáo
của mình, khi bằng vẻ đẹp cùng tài năng thổi sáo cô đã tạo nên sức cuốn hút mạnh mẽ
cho các chàng trai “có biết bao người mê. ngày đêm thổi sáo đi theo Mị”. Việc nhớ lại
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
quá khứ đã khiến Mị không còn chấp nhận sự câm lặng, tủi nhục của hiện tại nữa mà
tìm cách đổi thay, vượt thoát.
Đối với một người nghệ sĩ chân chính, tài năng của anh không chi được thể hiện ở
việc đẽo gọt ngôn từ mà còn được thể hiện ở sự từng trải, thấu hiểu sâu sắc những tâm
tư, tình cảm, góc khuất của con người. Cũng vì lẽ ấy mà nhà văn Tô Hoài không để
tâm lí nhân vật Mị phát triển theo một đường thẳng mà tinh tế nhận ra những uẩn khúc
quanh co mặc dù đến đây khát vọng hạnh phúc của Mị đã rất mãnh liệt. Tác giả không
để cho Mị ra đường chơi ngay “mãi sau Mị mới đứng dậy, nhưng Mị không bước ra
đường chơi” mà “từ từ bước vào buồng”. Hành động này xuất phát từ thói quen của
Mị khi thời gian sống lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa đã quá dài, quá lâu. Do
vậy không dễ gì ngay một lúc Mị có thể thay đổi được. Nắm bắt và thấu hiểu được đặc
điểm tâm lí ấy Tô Hoài đã khắc họa tâm lí nhân vật diễn ra tự nhiên, hợp lý, không
khiên cưỡng hay ép buộc. Minh chứng là Mị bước vào buồng nhìn ô sổ lỗ vuông “mờ
mờ trăng trắng”. Chính căn buồng ngột ngạt tăm tối ấy đã giam cầm Mị, trói buộc cả
thể xác lẫn tinh thần Mị, nó như một “ngục thất” mà Mị đã phải sống ở đó quá lâu đến
nỗi dần chai lì, vô cảm, câm lặng. Cũng chính lúc nhìn vào ô cửa sổ lỗ vuông ở căn
buồng ấy đã bừng tỉnh về cuộc sống tù ngục tối tăm đau khổ của Mị. Để rồi cô hoàn
toàn đoạn tuyệt với cuộc sống lầm lũi, câm lặng và bừng lên khát vọng mãnh liệt “Mị
thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng như những đêm tết ngày trước.
Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi”. Lúc này, Mị thực sự đã tìm lại được
chính mình, tìm được niềm vui sống và khát vọng hạnh phúc. Cái cảm giác sống mà
như chết của Mị đã được cởi bỏ, Mị thấy phấn chấn và hào hứng trở lại. Bằng việc đặt
liên tiếp nhau ba câu văn ngắn cạnh nhau không chỉ giúp tạo nhịp điệu cho câu văn mà
hơn hết đó còn là những lời thôi thúc mạnh mẽ khát vọng sống của Mị để rồi sau đó
cảm xúc và nhận thức của Mị đã trở lại sau bao tháng ngày mất ý niệm về thời gian,
không gian. Và đồng thời khi cảm thấy mình còn trẻ, còn muốn đi chơi thì cũng là lúc
Mị nhận thức được tương lai mình còn dài rộng phía trước. Niềm ham sống của Mị
trỗi dậy, và Mị đã ý thức rõ quyền được sống, được đi chơi ngày tết như bao người
phụ nữ có chồng khác huống hồ Mị với A Sử “không có lòng với nhau mà phải ở với nhau”.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Khi ý thức về sự sống trỗi dậy cũng là lúc Mị ý thức được về sự vô nghĩa lý của thực
tại. Nếu như trước đây Mị quen khổ đến mức chai sạn, không còn nghĩ đến việc ăn lá
ngón tự tử thì bây giờ “Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này lúc này, M sẽ ăn cho
chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa”. Ý nghĩ này tưởng chừng đơn giản nhưng
thực ra đây là biểu hiện của sự phản kháng với hoàn cảnh của Mị. Ở Mị đang diễn ra
một cuộc xung đột gay gắt giữa một bên là khát vọng sống mãnh liệt đã được thức
tỉnh còn một bên là thực tại đầy cay đắng đang hiện hữu. Giọt nước mắt “ứa ra” khi
Mị nghĩ lại chứng tỏ cô đã hồi sinh và không còn rơi vào trạng thái tê liệt mà đã tìm
được đầy đủ những cung bậc cảm xúc của mình, đã ý thức rõ hoàn cảnh đau xót của
mình. Giữa lúc ấy tiếng sáo gọi bạn tình vẫn “lửng lơ bay ngoài đường”. Tiếng sáo
được miêu tả trong không gian từ xa đến gần: tiếng sáo lấp ló ngoài đầu núi, ngoài
đường, ngoài làng và cuối cùng là rập rờn trong đầu Mị. Những giai điệu tình yêu và
cả những nỗi hẹn đáng tiếc trong lời hát “Anh ném pao, em không bắt / Em không yêu,
quả pao rơi rồi…”. Và tiếng sáo là một hình ảnh ẩn dụ cho những tư tưởng, tình cảm,
ý nghĩa mà nhà văn gửi gắm. Tiếng sáo ấy gợi lên khát vọng tự do, tình yêu và hạnh
phúc. Chính âm thanh tiếng sáo từ bên ngoài đã dội vào âm thanh trong tâm hồn Mị
để cô thực hiện hóa bằng những hành động nổi loạn. Trước tiên “Mị đến góc nhà, lấy
ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng”. Đây không đơn thuần là hành
động thắp lên ánh sáng cho căn phòng tăm tối mà nó còn mang ý nghĩa biểu tượng, ý
nghĩa nghệ thuật. Khi Mị thắp lên ánh đèn cho căn phòng cũng là lúc Mị thắp sáng lại
cho cuộc đời mình. Sau hành động này là một loạt hành động liên tiếp “Mị muốn đi
chơi, Mị cũng sắp đi chơi, Mị quấn lại tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở trong
vách”. Với việc sử dụng những câu văn ngắn, nhịp nhanh, gấp Tô Hoài thể hiện khát
vọng đang trào dâng mãnh liệt trong lòng Mị. Lúc này, Mị đã thực sự lột xác, cô đang
tìm lại chính mình - một cô gái trẻ trung, lạc quan và đầy khát vọng.
Hiện thực cuộc sống không phải chỉ là màu hồng hào nhoáng đẹp đẽ, hiện thực đôi khi
rất khắc nghiệt, đau đớn. Và bức tranh về sự tàn ác, dã man của bọn chúa đất miền núi
đã đi vào trang văn của Tô Hoài được hiện lên bằng hành động A Sử trói Mị khi Mị
muốn đi chơi. Có thể nói giữa lúc ý thức về sự sống đang cao trào thì nhân vật lại vấp
phải một hiện thực nghiệt ngã - sự độc ác, tàn nhẫn của A Sử. Thấy Mị muốn đi chơi,
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
A Sử đã dập tắt ý định này bằng một loạt hành động:“A Sử bước lại, nắm Mị, lấy thắt
lưng trói hai tay Mị. Nó xách cả một thúng sợi dây đay ra trói đứng Mị vào cột nhà....”.
Sự tàn ác của A Sử là một thử thách rất lớn đối với khát vọng của Mị mà nhà văn đã
đặt ra cho nhân vật. Nhưng khát vọng ấy lớn đến mức cho dù bị giam hãm về thể xác
nhưng Mị vẫn cố gắng tìm cách “vượt ngục” tinh thần. Trong đầu Mị lúc này vẫn rập
rờn tiếng sáo đưa Mị theo những cuộc chơi, những đám chơi. Vẫn còn đó lời bài hát
của tình yêu giản thị, tha thiết “Em không yêu, quả pao rơi rồi. Em yêu người nào, em
bắt pao nào”. Suốt đêm bị trói đứng Mị sống giữa ranh giới thực và mộng cho đến khi
vùng bước đi nhưng “chân đau không cựa được”. Đây mới là lúc Mị cảm nhận được
sâu sắc nỗi khổ của mình, Mị nghĩ mình không bằng con ngựa “ngựa vẫn đứng yên,
gãi chân, nhai cỏ” còn Mị thì chẳng thể làm gì được. Và khi chìm vào cõi mộng, Mị
đã nín khóc lại “bồi hồi”, lúc bị dây trói thít đau nhức, lúc lại nhớ tha thiết, lúc mê, lúc tỉnh.
Nhân vật Mị trong tác phẩm của Tô Hoài đã không mất đi hoàn toàn bản chất người
tốt đẹp mà khát vọng sống, khát khao tình yêu, hạnh phúc vẫn tiềm ẩn trong tâm hồn
Mị. Nó giống như ngọn lửa âm ỉ cháy dưới lớp tro tàn, chỉ cần chờ một ngọn gió mát
lành thổi qua là có thể bùng cháy mãnh liệt. Nhà văn Thạch Lam đã từng quan niệm
“Công việc của nhà văn là phát hiện ra cái đẹp ở chỗ không ai ngờ tới, tìm cái đẹp kín
đáo và che lấp của sự vật, để cho người đọc một bài học trông nhìn và thưởng thức”.
Nếu coi sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân là cái đẹp thì
quả thực Tô Hoài đã thực hiện được thiên chức ấy, đi tìm cái đẹp kín đáo cà bị che lấp
của con người. Đồng thời qua đây ta thấy được rằng sức mạnh của cường quyền
không thể dập tắt được tình yêu, hạnh phúc mãnh liệt của Mị. Cho dù cuộc nổi loạn
này không thành công nhưng tác giả cho bạn đọc thấy được sức sống mãnh liệt đang
tiềm tàng trong những người nông dân tưởng như nhỏ bé, khốn khổ nhất. Và những
tác động bên ngoài là không nhỏ nhưng chính sức mạnh bên trong mới là mấu chốt
đến sức sống của Mị.
Để khắc họa sức sống tiềm tàng của Mị trong đêm tình mùa xuân không thể không kể
đến sự thành công trong bút pháp nghệ thuật của Tô Hoài. Nhà văn đã sử dụng ngôn
ngữ và nghệ thuật kể chuyện đậm chất Tây Bắc. Đồng thời nghệ thuật trần thuật đặc
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
sắc hấp dẫn người đọc nhờ điểm nhìn trần thuật khi thì ở bên ngoài quan sát khách
quan, lúc lại đứng bên trong để diễn tả một cách sâu sắc tâm lý, tình cảm, suy nghĩ của
nhân vật. Không chỉ vậy, khi xây dựng nhân vật tác giả cũng thể hiện tài năng khi
miêu tả, phân tích diễn biến tâm lí nhân vật, giúp cho nhân vật phát triển một cách tự
nhiên, hợp lý. Cùng với đó là nghệ thuật tả cảnh về bức tranh thiên nhiên mùa xuân
Tây Bắc đầy lãng mạn và đậm chất thơ.
Như vậy, nhà văn Tô Hoài đã khắc họa một cách thành công sức sống tiềm tàng mãnh
liệt của nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân. Quả thực, đó là những “hạt ngọc” ẩn
giấu trong bề sâu tâm hồn con người mà nhà văn Tô Hoài đã phát hiện và thể hiện sâu
sắc. Do vậy, “Vợ chồng A Phủ” đã trở thành áng văn chân chính và có sức sống lâu
bền trong lòng bạn đọc.
Phân tích Vợ chồng A Phủ đêm tình mùa xuân - Mẫu 2
“Cuộc đời là nơi xuất phát cũng là nơi đi tới của văn học” (Tố Hữu). Xuất phát từ câu
chuyện cuộc đời của người nông dân miền núi, Tô Hoài không chỉ vẽ lại hiện thực
cuộc sống một cách rõ nét nhất mà người đọc còn cảm nhận được dưới ngòi bút ấy là
khúc ca vang lên về sức sống, về khát vọng tự do, khát vọng hạnh phúc của con người.
“Vợ chồng A Phủ” là một trong những tác phẩm thành công nhất của Tô Hoài trích
trong tập “Truyện Tây Bắc”. Đặc biệt, hình ảnh nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân
và trong đêm đông cởi trói cho A Phủ đã để lại trong lòng người đọc rất nhiều suy
nghĩ, cảm xúc và đó cũng chính là minh chứng rõ nhất cho câu nói: “Một tia lửa hôm
nay báo hiệu một đám cháy ngày mai.” (Lỗ Tấn).
“Vợ chồng A Phủ” được sáng tác năm 1953, là kết quả của quá trình 8 tháng đi thực tế
ở Tây Bắc. Ở đây, Tô Hoài đã tiếp xúc với biết bao con người, bao số phận, cuộc đời.
Chính sức sống tiềm tàng, mạnh mẽ của con người nơi đây đã phả vào những trang
viết của Tô Hoài, là nguồn cảm hứng chắp bước cho sự thành công của tác phẩm.
Nhân vật Mị hiện lên ở vị trí trung tâm của tác phẩm, ở đó Tô Hoài tập trung vào khai
thác diễn biến tâm lí, sự thay đổi trong suy nghĩ, nhận thức để đi đến hành động.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Dường như sự thay đổi của nhân vật Mị như một minh chứng rõ nét nhất, chân thực
nhất cho câu nói của Lỗ Tấn: “Một tia lửa hôm nay báo hiệu một đám cháy ngày mai.”
Câu nói trên của Lỗ Tấn chính là hình ảnh ẩn dụ về sức sống tiềm tàng mạnh mẽ của
con người. Ở đâu đó trong mỗi người luôn ẩn chứa một ngọn lửa đang âm ỉ cháy, dù
là nhỏ thôi nhưng đó lại là tiền đề, là điều kiện để rồi chỉ cần gặp điều kiện thuận lợi
nó sẽ bùng cháy lên mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Vậy, tại sao nói hình ảnh của Mị trong
đêm tình mùa xuân và trong đêm đông giải cứu A Phủ là minh chứng rõ nhất cho câu
nói của Lỗ Tấn? Trước đây Mị vốn là một cô gái trẻ trung, yêu đời, có tài thổi sáo,
nhưng rồi Mị bị bắt về làm dâu nhà thống lí, nhưng đó thực chất lại là làm trâu làm
ngựa, bị hành hạ, đày đọa đến mất đi ý thức của một con người đúng nghĩa. Trong
đêm tình mùa xuân, Mị như dần hồi sinh, ngọn lửa khát vọng tự do của Mị như bùng
cháy lên nhưng rồi lại vụt tắt. Nhưng thực chất nó đã tạo tiền đề cho sức sống trỗi dậy
mạnh mẽ sau này của Mị. Và rồi đến đêm đông ấy, Mị cắt dây cởi trói cho A Phủ, Mị
hồi sinh hoàn toàn, khát vọng tự do thôi thúc Mị chạy theo A Phủ, thoát khỏi thực tại
đầy khổ cực. Đó là khi ngọn lửa sức sống của Mị bùng cháy lên mãnh liệt nhất.
Mùa xuân - mùa của tình yêu, tuổi trẻ, của những lễ hội vui tươi. Tưởng chừng như,
dưới mùa xuân đấy phải là hình ảnh vui tươi, tràn đầy sức sống của những cô gái tuổi
đôi mươi. Nhưng không, Tô Hoài đã mượn thời khắc đẹp đẽ ấy để khơi lên sức sống
tiềm tàng trong Mị, đánh thức ý thức tưởng chừng đã nguội lạnh, chết đi trong tâm
hồn Mị. Tô Hoài đã vẽ lên khung cảnh mùa xuân đậm màu sắc và tươi sáng biết bao,
ở đó có âm thanh của cuộc sống, âm thanh của tiếng cười, tiếng trẻ con, tiếng chó sủa
và đặc biệt là tiếng sáo. Mị có biệt tài thổi sáo “có biết bao nhiêu người mê ngày đêm
thổi sáo đi theo Mị”, âm thanh quen thuộc ấy đã ùa vào tâm trí Mị, đánh thức ký ức
trong Mị. Khác với những âm thanh mà trước giờ Mị vẫn nghe thấy, giờ đây tiếng Mị
nghe được là âm thanh của cuộc sống, đặc biệt là tiếng sáo, âm thanh quen thuộc ấy đã
tác động đến Mị một cách mạnh mẽ. Mị uống rượu. m thanh của tiếng sáo và hơi men
của rượu đưa Mị sống dậy với những kí ức ngày xưa, Mị sống trọn vẹn ở nơi đó mà
không mảy may nghĩ đến thực tại đầy đau khổ.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Tâm hồn Mị phơi phới trở lại, “Mị còn trẻ lắm. Mị còn trẻ. Mị muốn đi chơi.”. Mị
nhận thức về thực tại, Mị nhận thức được về tuổi trẻ và khát khao được tự do và rồi
Mị sửa soạn đi chơi, Mị tìm đến ánh sáng. Ở đây, Tô Hoài sử dụng hàng loạt các câu
văn ngắn, nhanh cùng với các động từ, có thể thấy hành động của Mị lúc này vô cùng
dứt khoát, quyết liệt. Khi bị A Sử trói, lòng Mị vẫn lơ lửng theo tiếng sáo, Mị vùng
bước đi. Sợi dây trói của A Sử lúc này chỉ có thể trói Mị về thể xác nhưng không thể
trói buộc được tâm hồn Mị lúc này. Nhưng rồi, Mị lại nhớ đến người đàn bà đồng
phận “Mị sợ quá, cựa quậy xem mình còn sống hay đã chết” Mị trở về với thực tại đầy
nghiệt ngã và đó cũng là hình ảnh khép lại quá trình hồi sinh lần một của Mị.
Vậy mới thấy, trái tim của Mị không nguội lạnh hoàn toàn, đâu đó trong tâm hồn của
người con gái trẻ ấy vẫn luôn âm ỉ cháy ngọn lửa của khát vọng hạnh phúc, khát vọng
tự do mãnh liệt. Sự thức tỉnh của Mị ngày hôm nay là sự thức tỉnh trong tâm thức, sự
hồi sinh ban đầu, tạo tiền đề cho sự trỗi dậy mạnh mẽ sau này, là “báo hiệu cho đám cháy ngày mai”.
Đến đêm đông, dưới sự tác động của hoàn cảnh, của A Phủ và hơn cả là sự tác động
mạnh mẽ từ sâu bên trong con người Mị, khát khao về hạnh phúc, tự do trào dâng
mãnh liệt, ngọn lửa cháy âm ỉ ngày nào đã bùng cháy lên mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Ban đầu Mị vẫn giữ thái độ dửng dưng, thản nhiên khi thấy A Phủ bị trói, bởi Mị đã
quá quen với cảnh áp bức bóc lột này rồi. Thế nhưng, khi thấy giọt nước mắt của A
Phủ, Mị nhớ đến hoàn cảnh của mình, Mị thương mình, thương cho A Phủ. Sự đồng
cảm ấy đã thôi thúc Mị, làm sống dậy trong Mị một nguồn sức mạnh. Mị quyết định
cứu A Phủ, Mị cắt dây, cởi trói cho A Phủ. Hành động cắt dây cởi trói ấy cũng là lúc
Mị cắt dây cởi trói cho cuộc đời của mình.
Nhưng rồi, “Mị đứng lặng trong bóng tối”, phải chăng lúc đó trong người con gái ấy
đang có sự đấu tranh tâm lý vô cùng mãnh liệt. Chạy theo A Phủ để giải thoát cuộc
đời mình, hay tiếp tục ở lại sống một cuộc sống làm trâu làm ngựa. Dường như lúc
này trong Mị vẫn đang có một sự ràng buộc, sự ràng buộc về cường quyền và thần
quyền. Và rồi Mị quyết định chạy theo A Phủ, “A Phủ, cho tôi theo với”, Mị sợ chết,
Mị sợ nếu Mị ở lại Mị sẽ tiếp tục phải sống trong cảnh tù đày, hành hạ ấy. Chạy theo
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
A Phủ nhưng thực chất là Mị đang chạy trốn khỏi cái chết, cởi trói cho A Phủ nhưng
thực chất là Mị đang cởi trói cho cuộc đời mình. Hành động của Mị không phải là
bồng bột, đó là kết quả của cả một quá trình, trong Mị vẫn luôn âm ỉ cháy ngọn lửa
của sức sống tiềm tàng, và giờ đây A Phủ chính là ngọn gió thổi bùng lên ngọn lửa ấy
trong Mị, Mị giải cứu A Phủ và giải cứu cả cuộc đời mình.
Sự thức tỉnh trong đêm tình mùa xuân, sự thức tỉnh trong nhận thức đã thôi thúc Mị
sống lại hoàn toàn, Mị vượt lên mọi điều, vượt lên rào cản của cường quyền và thần
quyền để chạy theo A Phủ, chạy đến với tự do để giải thoát cuộc đời mình đúng như
nhận định của Lỗ Tấn: “Một tia lửa hôm nay báo hiệu một đám cháy ngày mai.”
Nếu trong đêm mùa xuân khát vọng sống của Mị nương theo tiếng sáo thì đến đến
đêm đông sự thức tỉnh ấy đã bùng cháy lên mạnh mẽ hơn bao giờ hết, sự thức tỉnh từ
tâm thức, tiềm thức đến hành động. Sự hồi sinh ấy không phải là bản năng mà nó xuất
phát từ khát khao tự do, khát khao hạnh phúc. Trong đêm mùa xuân sự giải thoát của
Mị chỉ trong chốc lát thì trong đêm đông giải cứu A Phủ ấy đó là sự giải thoát cho cả
cuộc đời, giải thoát khỏi cuộc sống tù đày, giải thoát Mị khỏi những ngày tháng sống
trong khổ nhục. Vậy mới thấy, chính đêm tình mùa xuân ấy đã tạo bước tiền đề, thúc
đẩy mạnh mẽ hành động cởi trói cho A Phủ sau này, ngọn lửa âm ỉ ngày nào đã bùng
cháy lên mạnh mẽ, tái sinh cuộc đời của Mị tưởng như đã chết từ bấy lâu nay. “Một
tia lửa hôm nay báo hiệu một đám cháy ngày mai.”, tia lửa của đêm tình mùa xuân ấy
báo hiệu cho sức sống của Mị đã dần hồi sinh, và rồi khi cơn gió của A Phủ thổi đến
đã thúc đẩy nó bùng cháy lên mạnh liệt, thúc đẩy hành động giải cứu người, giải cứu mình.
Ở đây người đọc có thể cảm nhận rõ tài năng của Tô Hoài trong cách xây dựng diễn
biến tâm lí nhân vật vô cùng khéo léo và hợp lý, cùng với đó là cách sử dụng ngôn
ngữ mộc mạc, giản dị và gần gũi vô cùng. Đọc hai đoạn văn người đọc có thể nhận
thấy rõ sự chuyển biến trong tâm lý của Mị, một sự chuyển biến vô cùng tích cực, một
sự mở đường, mở ra lối thoát cho nhân vật. Không giống như Nam Cao hay Ngô Tất
Tố đưa nhân vật đến bước đường cùng, Tô Hoài có cái nhìn mới hơn, sáng hơn, nhà
văn mở đường cho nhân vật tìm đến hạnh phúc, tìm đến tự do như một cách giải thoát
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
cho cuộc đời họ. Đó cũng là bởi, khi “Vợ chồng A Phủ” được sáng tác, Tô Hoài đã
được giác ngộ với lý tưởng của Cách Mạng, con người đã tìm ra lối đi, tìm ra lối giải
thoát cho cuộc đời mình. Qua tác phẩm Tô Hoài cũng muốn gửi gắm niềm tin vào con
người, niềm tin vào khả năng tìm đến tự do, vượt qua mọi rào cản để tìm đến hạnh phúc.
“Một tia lửa hôm nay báo hiệu một đám cháy ngày mai” - Câu nói của Lỗ Tấn quả
thật rất đúng đắn. Sức sống tiềm tàng, sự trỗi dậy mạnh mẽ của Mị đã khiến người đọc
có niềm tin mãnh liệt hơn vào con người, vào sức mạnh của trái tim khao khát tình
yêu, khao khát tự do cháy bỏng. Có nhà phê bình văn học đã nói rằng: “Văn học nằm
ngoài sự băng hoại, mình nó không chấp nhận quy luật của cái chết.” Cho đến bây giờ,
“Vợ chồng A Phủ” vẫn luôn giữ được sức sống, tác động mạnh mẽ đến người đọc bởi
sức sống tiềm tàng của Mị đã thổi hơi ấm vào đó và giữ mãi cho đến mai này.
Phân tích diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 3
Thạch Lam đã từng khẳng định sứ mệnh của nhà văn chính là: “Phát hiện ra cái đẹp ở
chỗ không ai ngờ tới, tìm cái đẹp kín đáo và che lấp của sự vật, để cho người đọc một
bài học trông nhìn và thưởng thức”. Ý thức được điều đó Tô Hoài đã thực hiện trọn
vẹn được sứ mệnh của mình khi mang đến cho bạn đọc tác phẩm “Vợ chồng A Phủ”
với điểm sáng là hình tượng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân qua đó thấy được
ngòi bút miêu tả tâm lí nhân vật của nhà văn Tô Hoài.
Tô Hoài được coi là nhà văn xuất sắc của văn xuôi Việt Nam hiện đại. Trong hành
trình sáng tạo bền bỉ của mình ông đã sáng tác đạt tới mức kỉ lục gần 200 đầu sách.
Văn chương Tô Hoài thiên về xu hướng phản ánh hiện thực, phản ánh những sự thật
của cuộc sống đời thường trong những trang viết bình dị, tinh tế và đầy chất thơ, bộc
lộ vốn hiểu biết phong phú và sâu sắc về cuộc sống, đặc biệt là đối với những phong
tục tập quán độc đáo của rẻo núi cao Tây Bắc. Và truyện ngắn “Vợ chồng A phủ”
được sáng tác năm 1952 in trong tập truyện Tây Bắc (1953), là kết quả của chuyến đi
thực tế dài tám tháng cùng bộ đội vào giải phóng miền Tây Bắc.Trong chuyến đi ấy,
nhà văn đã có dịp chung sống cùng những người dân tộc thiểu số từ khu du kích đến
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
những bản làng mới được giải phóng. Tô Hoài từng tâm sự: “Cảnh vật và con người
nơi đây đã để thương để nhớ cho tôi nhiều quá!”. Việc tác phẩm ra đời như một món
quà mang đầy nghĩa tình mà Tô Hoài muốn gửi tặng cho con người và mảnh đất nơi đây.
Tô Hoài đã từng quan niệm rằng: “Nhân vật là linh hồn và là trụ cột của tác phẩm”.
Đặc biệt trong văn xuôi với thể loại truyện ngắn, một tác phẩm có thành công hay
không phụ thuộc hoàn toàn vào nhân vật tham gia bởi nhân vật là trung tâm của câu
truyện, có nhân vật mới có thể xây dựng được cốt truyện, diễn biến của truyện. Việc
xây dựng nhân vật chính là dụng ý của nhà văn để thể hiện rõ được tư tưởng, nội dung
và tình cảm. Trong tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” Mị là nhân vật chính của câu chuyện.
Được biết đến là cô gái xinh đẹp, trẻ trung, tài hoa có tài năng thổi lá hay như thổi sáo
nên Mị có rất nhiều những chàng trai theo đuổi. Cô đang có một thanh xuân tươi đẹp
bên người mà mình yêu thương. Thế nhưng, chỉ vì món nợ truyền kiếp, món nợ tiền
kiếp từ ngày cha mẹ mới lấy nhau để lại, Mị đã trở thành món hàng đem ra để trao đổi,
cô bị lừa bắt trở thành cô con dâu gạt nợ không công cho nhà thống lý Pá Tra – địa
chủ ở Hồng Ngài lúc bấy giờ. Cuộc sống của cô từ đó gắn với đọa đầy về cả thể xác
và tâm hồn, cô sống mà như đã chết lúc nào cũng chỉ âm thầm như một chiếc bóng, lẻ
loi và đơn độc, cho đến đêm tình mùa xuân năm ấy, khi tiếng sáo tình yêu xuất hiện,
cùng là lúc khơi dậy khả năng sống tiềm tàng trong cô gái trẻ này.
Sức sống của Mị dường như mất đi. Nhưng bên trong cái hình ảnh con rùa lầm lũi kia
đang là một con người. Khát vọng hạnh phúc có thể bị vùi lấp, bị lãng quên trong đáy
sâu của một tâm hồn đã chai cứng vì đau khổ, nhưng không thể bị tiêu tan, gặp thời cơ
thuận lợi thì nó lại cháy lên. Và khát vọng hạnh phúc đó đã bất chợt cháy lên, thật
nồng nàn và xót xa trong một đêm xuân đầy ắp tiếng gọi của tình yêu . Bức tranh
Hồng Ngài mùa xuân năm ấy có sức làm say đắm lòng người tuổi trẻ. Thêm một điều
lạ lùng là năm ấy mùa xuân lại đến sớm với Hồng Ngài, đây quả là sự bất ngờ bởi lâu
lắm rồi xuân mới đến Hồng Ngài sớm như vậy, những biến đổi của mùa xuân cũng đã
làm cho lòng người có những xao động nhỏ. Gió rét, sắc vàng ửng của cỏ tranh, sự
biến đổi màu sắc kì ảo của các loài hoa đẹp đã góp phần làm nên cuộc nổi loạn trong
một tâm hồn đã bấy nhiêu năm tê dại vì đau khổ. Mị quan sát thấy cảnh sắc thiên
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
nhiên có sự đổi khác, những đám trẻ chơi quay, chơi cù, không khí nhộn nhịp, ấm áp
tại Hồng Ngài khiến những tảng băng trong trái tim của cô gái này đang tan ra. Sự
biến đổi của thiên nhiên, đất trời cũng là một trong những tác nhân làm xuất hiện
những đổi thay trong lòng Mị.
Trong không khí mùa xuân rộn ràng sắc màu, âm thanh, có một hình ảnh đặc biệt đã
xuất hiện - đó là tiếng sáo. Tiếng sáo gọi về ký ức, gọi về khoảng trời yêu, dội lại
trong tâm hồn cô gái trẻ những tiếng lòng tha thiết đã rất lâu chưa được tỏ bày. Tiếng
sáo đầu núi vọng vào sâu thẳm tâm hồn gợi về bài hát Mị thường thổi năm xưa:
“Mày có con trai con gái rồi Mày đi làm nương
Tao chưa có con trai, con gái
Tao đi tìm người yêu”.
Tiếng sáo cất lên từ trái tim tưởng chừng như khô cằn, chai sạn của Mị giờ đây, tiếng
sáo đã đánh thức tâm hồn ngủ yên và khát vọng được yêu bấy lâu nay Mị chôn chặt
trong tim. Mị như bừng tỉnh, tiếng sáo rung lên trong trái tim Mị khiến cho nhận thức về cuộc sống ùa về.
Tiếng sáo lần thứ nhất từ xa vọng lại khiến trái tim Mị đang lạnh giá, khô cứng, bỗng
mềm dịu, ấm áp, đập những nhịp đập hồi sinh trở lại “thiết tha bồi hồi”. Rồi Mị bắt
đầu uống rượu, Mị uống “ực từng bát” như để trôi đi bao đau khổ, uất hận. Cách uống
rượu như thế khiến Mị say, lịm mặt ngồi đấy. Mị vẫn nghe tiếng sáo vẫy gọi giục giã,
men rượu đã nâng tâm hồn Mị bay theo tiếng sáo đến với những cuộc chơi, đám chơi
trong của quá khứ. Còn thể xác vẫn ở lại nhà thống lí “nhìn mọi người nhảy đồng,
người hát” khi mọi người về hết “Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà”. Men rượu
khiến Mị quên và nhớ: lãng quên đi thực tại trước mắt và gọi về những kỷ niệm thanh
xuân. Tiếng sáo lần hai lại vang lên “tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng”
tiếng sáo lần này đã đến gần Mị hơn. Tiếng sáo như thôi thúc Mị, lòng Mị đang sống
về ngày trước, những ngày tươi đẹp xuân sắc, rực rỡ, vui tươi nhất, thuở ấy “Mị thổi
sáo giỏi” “Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo”, có biết bao nhiêu
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Theo thói quen, Mị lại bước vào căn
buồng tối tăm nhưng lòng phơi phới trở lại, vui như những đêm Tết ngày trước. Đồng
thời Mị nhận thức rõ ràng về bản thân, Mị còn trẻ và Mị muốn được đi chơi. Và Mị
còn nhận thức được hiện thực phũ phàng rằng mình và A Sử không có lòng với nhau
mà vẫn phải ở với nhau. Lúc này, ý thức sống trỗi dậy mạnh mẽ khiến một lần nữa Mị
muốn tìm đến cái chết, chết để được sống tự do. Thế nhưng, tiếng sáo vẫn lơ lửng bay
ngoài đường như mời gọi, đưa Mị thoát khỏi cảm giác muốn chết. Mị thấy mình như
được hồi sinh thêm một lần nữa. Tiếng sáo vẫn ở đây, cùng với khúc ca yêu thương
của tuổi trẻ vọng về: “Anh ném pao Em không bắt Em không yêu
Quả pao rơi rồi...”
Mị đã thức dậy với sức sống tiềm tàng và cảm thức về thân phận. Cho nên trong thời
khắc ấy, ta mới thấy trong lòng Mị đầy rẫy những mâu thuẫn. Lòng phơi phới nhưng
Mị vẫn theo quán tính bước vào buồng, ngồi xuống giường, trông ra cái lỗ vuông mờ
mờ trăng trắng. Và khi lòng ham sống trỗi dậy thì ý nghĩ đầu tiên là được chết ngay đi.
Nhưng rồi nỗi ám ảnh và sức sống mãnh liệt của tuổi xuân cứ lớn dần, cho tới khi nó
lấn chiếm hẳn trọn bộ tâm hồn và suy nghĩ của Mị, cho tới khi Mị hoàn toàn chìm hẳn
vào trong ảo giác : “Mị muốn đi chơi. Mị cũng sắp đi chơi”. Phải tới thời điểm đó Mị
mới có hành động như một kẻ mộng du: Mị xắn miếng mỡ, thắp sáng căn phòng u tối;
quấn lại tóc, với thêm cái váy hoa, rồi rút thêm cái áo. Tất cả những việc đó, Mị đã
làm như trong một giấc mơ, tuyệt nhiên không nhìn thấy A Sử bước vào, không nghe
thấy A Sử hỏi. A Sử biết Mị muốn đi chơi và chuẩn bị đi chơi, hắn tức lắm, đánh rồi
trói đứng Mị vào cột, tắt đèn đóng sập cửa lại. Những hành động nhẫn tâm của A Sử
dường như muốn đẩy Mị vào bóng tối, dìm Mị chết trong sự bế tắc và tuyệt vọng thế
nhưng Mị thật tâm chẳng hề để ý tới những gì đang diễn ra với mình. Mị đang ở trong
trạng thái mộng du đang chìm đắm với những giấc mơ về một thời xuân trẻ, đang
bồng bềnh trong cảm giác du xuân. Bây giờ, tiếng sáng vẫn đang rập rờn trong đầu
của Mị, “Tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi”. Tâm hồn Mị
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
đang còn sống trong thực tại ảo, sợi dây trói của đời thực chưa thể làm kinh động ngay
lập tức giấc mơ của kẻ mộng du. Cái cảm giác về hiện tại tàn khốc, Mị chỉ cảm thấy
khi vùng chân bước theo tiếng sáo mà tay chân đau không cựa được. Nhưng nếu cái
mơ không đến một lần nữa thì sự tỉnh ra cũng vậy. Lại một giai đoạn chập chờn nữa
giữa cái mơ và cái tỉnh, giữa tiếng sáo và nỗi đau nhức của dây trói và tiếng con ngựa
đạp vách, nhai cỏ, gãi chân. Nhưng bây giờ thì theo chiều ngược lại, tỉnh dần ra, đau
đớn và tê dại dần đi, để sáng hôm sau lại trở về với vị trí của con rùa nuôi trong câm
lặng, mà thậm chí còn câm lặng hơn trước.
Cuộc sống hiện lên với muôn màu, nhưng có lẽ sâu thẳm bên trong lại là chính tâm
hồn con người ấy vậy mà vẫn có những nhà thám hiểm đại chuyên phiêu lưu khám
phá thế giới – đó là những người nghệ sĩ văn chương. Đọc đoạn văn miêu tả diễn biến
tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân, bất cứ ai cũng đều ngạc nhiên, thán phục
trước khả năng am hiểu nội tâm nhân vật của nhà văn Tô Hoài. Với tài năng nổi bật,
Tô Hoài đã miêu tả thật tinh tế những diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình
mùa xuân, khi thiết tha bồi hồi, khi nghẹn ngào xót xa. Chẳng những thế, cả hai Mị và
A Phủ đều được thể hiện một cách sống động và chân thực với những nét tính cách
của người dân lao động miền núi nói chung và của người H'mông nói riêng. Mị bên
ngoài lặng lẽ, âm thầm nhẫn nhục nhưng bên trong sôi nổi một niềm ham sống, khao
khát tự do và hạnh phúc. A Phủ táo bạo, gan góc mà chất phác tự tin. Cả hai tuy cùng
là nạn nhân của bọn chúa đất, quan lại thống trị miền núi tàn bạo, độc ác nhưng họ
tiềm ẩn sức mạnh phản kháng mãnh liệt, dữ dội. Tác giả đã chọn các góc nhìn và điểm
nhìn mang tính chất đối lập để tạo ra hai hình tượng nghệ thuật mang những nét đặc
sắc khác nhau. Ngòi bút ấy còn được thể hiện qua nghệ thuật miêu tả đời sống nội tâm
của nhân vật, ít miêu tả hành động bên ngoài nếu có thì chỉ có những hành động lặp đi
lặp lại. Ngoài ra, Tô Hoài còn mượn hình tượng thiên nhiên để miêu tả tâm trạng
“Mùa xuân của thiên nhiên của đất trời như gợi lên cả sức sống mùa xuân trong lòng
Mị”. Đoạn văn không dài nhưng đủ để chúng ta cảm nhận được sức sống tiềm tàng
trong nhân vật Mị, và cũng đủ để chúng ta thán phục sự tinh tế trong ngòi bút Tô Hoài.
Ai-ma-top đã từng nhận định: “Tác phẩm chân chính sẽ không bao giờ kết thúc ở
trang cuối cùng, không bao giờ hết khả năng kể chuyện khi các câu chuyện về nhân
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
vật kết thúc”. Gấp lại những trang viết về “Vợ chồng A Phủ”, về nhân vật Mị một cô
gái Mèo với sức sống mãnh liệt song trong lòng người đọc vẫn để lại trong lòng người
đọc vẫn những ấn tượng sâu sắc về vẻ đẹp, sức sống, khao khát sống của con người.
Qua đó mang đến ta một niềm khao khát sống, niềm tin vào chính mình bởi sứ mệnh
của con người không phải chỉ là tồn tại mà là sống, sống cho thật ý nghĩa và rực rỡ.
Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 4
Vợ chồng A Phủ là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của Tô Hoài, ông đã để
lại trong lòng bạn đọc nhiều ấn tượng độc đáo, bằng ngòi bút tài năng điều đặc biệt
nhất có lẽ chính ở nhân vật Mị. Hiểu về Mị ta mới thấy được một sức sống mãnh liệt
dù bị đầy ải khó nhọc, đặc biệt là cảnh Mị trong đêm tình mùa xuân.
Đọc một tác phẩm, không chỉ nhớ về nhân vật, nhớ về những giá trị nghệ thuật độc
đáo. Mà hơn hết, qua những tình huống, chi tiết đắt giá trong truyện mở ra cho bạn
đọc trăm lối suy nghĩ, cảm nhận và đồng điệu cùng tác giả. Đặc sắc trong truyện có lẽ
nằm ở chỗ đó, Tô Hoài bằng tài năng đã vẽ lên một cô Mị trong đêm tình mùa xuân
với cảm xúc tâm lí rất mới, khiến bạn đọc cảm thấy rõ nét và hiểu hơn về nhân vật,
cũng như tư tưởng sâu sắc của một nhà văn.
Mị vốn là một cô con gái trong một gia đình nhà nghèo, mà lại là mang một cái nghèo
gia truyền. Vì không thể trả được nợ, nhà thống lí đã có ý định muốn Mị về làm con
dâu gạt nợ. Mị, một cô gái trẻ như một đóa hoa đương thời kì nở rộ giữa núi rừng, lại
thêm vẻ đẹp phẩm chất tuyệt đẹp, cô tuyệt đối không chấp nhận một cuộc sống mất tự
do, không tình yêu, rằng buộc. Cô đã nói: “con nay đã biết cuốc nương làm ngô, con
phải làm nương ngô giả nợ thay cho bố. Bố đừng bán con cho nhà giàu” Mị không
những xinh đẹp, có tài thổi kèn lá rất hay, bao nhiêu người mê, lại thêm sự hiếu thảo,
một trái tim khao khát tự do, tự chủ và yêu đời mạnh mẽ như vậy, Mị hoàn toàn xứng
đáng có được những gì mình mong muốn.
Nhưng không, không may Mị bị bắt cúng trình ma làm con dâu nhà thống lí Pá Tra.
Cái nghèo khổ của cuộc sống, cái hành hạ khốn cùng của nhà địa chủ đã khiến một cô
gái vốn khát khao yêu đời là thế, cô đã từng nghĩ đến việc ăn lá ngón tự tử để thoát số
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
phận này, để tự do cho chính mình, nhưng từ khi về nhà thống lí, nỗi khát khao yêu
đời cũng bị dập tắt, nguội lạnh, trai sạn và vô cảm. Mị sống như con rùa nuôi trong xó
cửa, gương mặt lúc nào cũng buồn rười rượi. Trái tim khô héo, bản thân chỉ biết làm
những việc liên tục, lặp đi lặp lại như một cái máy vô tri vô giác.
Rồi đêm tình mùa xuân cũng tới, đây chính là nút mở trong câu chuỗi đang liên tiếp
những đau khổ bất hạnh của Mị. Mùa xuân ở những vùng núi cao mới phơi phới, mới
hân hoan làm sao. Đây chính là thời điểm mọi người không lo toan về những nương
ngô, về cuộc sống mưu sinh, làm lụng vất vả cả năm trời. Họ hát hò, nhảy múa, họ vui
chơi, họ dành thời gian đi tìm tình yêu cho mình. Đặc biệt là tiếng sáo cứ lảnh lót.
Mày có con trai con gái rồi Mày đi làm nương
Ta không có con trai con gái
Ta đi tìm người yêu
Mị, một cô gái cũng từng sống trong hoàn cảnh ấy, cũng phơi phới xuân thì, cũng đi
tìm những tình yêu phù hợp với mình. Mị vốn còn trẻ, vốn như một bông hoa đẹp, mọi
thứ đều tìm đến Mị, sự tương phản giữa quá khứ với tương lai như một đòn bẩy trong
tâm lí, khiến Mị trở nên u uất, “Mị lim mặt ngồi đấy nhìn mọi người nhảy đồng, người
hát, nhưng lòng Mị thì đang sống về ngày trước” cô Mị năm ấy chưa bị bắt, còn trẻ,
còn ca hát, còn nhảy múa cũng vui tươi lắm. Mị tìm rượu, như thức uống giải tỏa tâm
lí đè nén bấy lâu nay “Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát” Mị say, Mị nhớ lại
mình quá khứ biết bao nhiêu, Mị thấy phơi phới, Mị đột nhiên thấy vui sướng, rượu là
chất xúc tác khiến tâm hồn Mị như mở ra, như được tìm về niềm vui “Mị trẻ lắm, Mị
còn trẻ, Mị muốn đi chơi” cuộc sống này với Mị chẳng có gì, không tình yêu, luôn
phải làm việc, vất vả khổ cực, bị hành hạ thể xác và tinh thần. Nắm lá ngón mà Mị
từng vứt đi, Mị từng chẳng muốn ăn nữa, vì sống lâu trong cái khổ cũng quen khổ rồi,
thì nay Mị lại mong muốn tìm về, người ta muốn sống, cũng chính là lúc ham sống
nhất, vì không muốn chịu khổ nữa, Mị muốn giải thoát “Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ
không buồn nhớ lại nữa” Chính vì thế, cô Mị vốn bản chất từ đầu là một cô gái khát
khao yêu sống, nay như hòn than bị thổi đi lớp tro tàn bám đầy phía trên. Tiếng sáo cứ
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
du dương vọng lại, văng vẳng trong tai, liên tiếp mở ra những hành động quyết liệt tiếp theo của Mị.
“Mị đến góc nhà, lấy ống mỡ xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng” rồi “Mị
quấn lại tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách” Mị có bao giờ như thế?
Ý thức như thế đâu? Hành động này hiện lên như minh chứng một trái tim mãnh liệt
đã tìm về đúng với chủ nhân của nó. Không may bị A Sử bắt gặp, bị A Sử trói đứng
vào cột “Mị không cúi, không nghiêng được đầu nữa” cả thân thể đau rức, nhưng “Mị
vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị theo những cuộc chơi, những đám chơi” “lúc nồng nàn tha
thiết nhớ. Hơi ượu tỏa. Tiếng sáo. Tiếng chó sủa xa xa. Mị lúc mê, lúc tỉnh” trong mơ
tưởng, Mị không thấy mình bị trói, mà tâm hồn vẫn vọng về tiếng sáo, vẫn khao khát
được giải thoát, tìm thấy niềm vui, khao khát được sống là chính mình thật mãnh liệt.
Dù bị hiện thực dập tắt, ta vẫn như được truyền sang một ngọn lửa ấm áp về sức sống của con người.
Qua đó thể hiện một tấm lòng nhân đạo của Tô Hoài, ông đã khắc họa lên rõ nét một
cô gái với sức sống tiềm tàng, hóa ra ông luôn đặt trọn niềm tin vào sức sống của con
người, dù bị áp bức đến cùng cực, họ vẫn luôn hướng về sự sống, muốn sống đúng là
mình, muốn được là mình. Ca ngợi Mị, trân trọng và hiểu cô như thế, cũng chính là
tôn vinh những người dân Tây Bắc xưa, và cũng là phê phán lên án hiện thực tàn khốc
và dã man, đã làm thay đổi con người.
Quả thực qua tình tiết này của câu truyện, đã khắc họa chân thực tính cách tâm hồn
của người dân tộc – Mị. Cùng một giọng văn nhẹ nhàng, lối miêu tả tinh tế, giàu chất
tạo hình lại vừa giàu chất thơ, đã để lại cho ta một hình ảnh cô Mị trong đêm tình mùa
xuân thật đẹp mà cũng thật xót xa.
Cảm ơn Tô Hoài, cây bút giàu tài năng trong nền văn học Việt Nam. Suốt cuộc đời
cầm bút, chưa bao giờ thôi trăn trở, tin tưởng vào con người. Và chắc chắn với nhân
vật Mị, cùng sự hồi sinh của cô trong đêm tình mùa xuân, đã luôn để lại ấn tượng đẹp
và nhiều giá trị ý nghĩa trong lòng bạn đọc, xứng đáng với những tâm huyết, tài năng
của ông đã xây dựng lên.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 5
Sự xuất hiện cũng như tác động đồng thời của cả ba tác nhân có thể ví như một làn gió
đã thổi tan lớp tro tàn nguội lạnh trong tâm hồn Mị. Để rồi dẫn đến hàng chuỗi các
hành động cả vô thức lẫn ý thức nhưng chứa đựng đầy sức sống của nhân vật.
Tô Hoài đã thâm nhập vào mê cung tâm trạng của người phụ nữ này và bằng lòng cảm
thông yêu thương sâu sắc, nhà văn đã làm người đọc thực sự xúc động trước những
biến đổi về tâm lý của Mị. Con rùa nuôi trong xó cửa ấy đã không còn lùi lũi nữa. Nó
đã phá vỡ cái bức tường vô cảm kia để khát khao tìm ra thiên đường mùa xuân của
tuổi trẻ, của hạnh phúc. Mị đang sống về ngày trước: “lòng Mị đột nhiên vui sướng “.
Còn gì hạnh phúc bằng khi mình tìm lại được chính mình? Mị nhận thức được chính
mình, đó chính là ý thức về tuổi trẻ. Mị thấy mình còn trẻ “Mị trẻ lắm. Mị hãy còn trẻ.
Mị muốn đi chơi”. Còn trẻ nghĩa là còn sức sống, còn khao khát, còn muốn yêu
thương. Đây là sự thay đổi lớn lao trong con người vốn cam chịu nhẫn nhịn như Mị.
Nhưng đớn đau thay, cùng với cảm xúc tìm lại được chính mình là một nỗi tủi thân
khi Mị ý thức được tình cảnh cay đắng , nghiệt ngã của mình trong hiện tại. Mị đã có
chồng nhưng người chồng ấy không tình yêu, không hạnh phúc. A Sử – kẻ khốn nạn
ấy đã giam hãm cuộc đời Mị và dẫu “không có lòng với nhau mà cũng phải ở với
nhau”. Cảm xúc ấy như gáo nước lạnh dội vào mặt, làm tan biến đi tất cả niềm vui
sướng mà nãy giờ Mị chắt chiu gom góp. Cô Mị cam chịu đã hiểu cô bị tước đoạt nhất
quyền sơ đẳng, đó là quyền tự do, quyền lựa chọn hạnh phúc của mình. Biết bao năm
trôi qua Mị phải cắn răng, chịu đựng nhẫn nhục sống với người mình không yêu
thương. Còn gì đau khổ bằng lấy một người mà mình không có tình yêu. Còn gì đau
khổ bằng phải sống với một kẻ vũ phu chỉ xem mình là món đồ chơi và bị khinh rẻ như súc vật.
Một ý nghĩ bất chợt đến với Mị, Mị lại tưởng đến nắm lá ngón, Mị ước ao có nắm lá
ngón trong tay lúc này Mị sẽ ăn cho chết ngay chứ không buồn nhớ lại nữa, nhớ lại
nước mắt chỉ ứa ra. Thấm thía nỗi đau vô hạn của cuộc đời mình , Mị Muốn chết để
giải thoát nỗi đọa đày, muốn chết để thoát khỏi bi kịch. Muốn chết chính là biểu hiện
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
của sức sống. Khi Mị đã hồi sinh, khó có thể nào chấp nhận được thực tại cay đắng
này. Đây phải chăng là tình yêu, lòng nhân đạo của tác giả đối với nhân vật.
Không có lá ngón trong tay, tâm trạng Mị chợt xoay sang hướng khác. Mị không thể
ngồi yên được nữa. Mị phải đứng dậy! Mị hành động trong lặng lẽ. Lặng lẽ nhưng
mãnh liệt. Mị đã thắp lên ngọn đèn trong căn phòng u ám, đặc cóng muộn phiền.
Không phải bỗng dưng mà Tô Hoài chọn hành động thắp đèn làm hành động đầu tiên
sau khi người con gái lặng câm ấy thức tỉnh, bởi trong hoàn cảnh này ngọn đèn như
xua tan đi tất cả cái bóng tối u ám đang bao quanh cuộc đời Mị. Đã bao mùa xuân trôi
qua, biết bao nước mắt đã chảy, Mị đâu có quan tâm đến bóng tối và ánh sáng. Mị đã
từng nghĩ : « cứ ngồi trong cái lỗ vuông ấy mà trông ra đến bao giờ chết thì thôi .
Nhưng hôm nay Mị đã thắp sáng cho cuộc đời mình, thắp sáng cho căn phòng toàn
bóng tối. Thế mới biết dù trong hoàn cảnh nào con người ta cũng không đầu hàng số
phận và Mị chính là một con người như thế. Nhà văn Tô Hoài đã diễn tả rất thành
công sự trở về của 1 linh hồn. Mùa xuân đến và Mị đã hồi sinh…
Khát vọng cháy bỏng muốn được đi chơi của Mị được diễn tả bằng một đoạn văn
ngắn nhưng giàu sự cảm thông. Câu văn ngắn, nhịp văn mạnh mẽ thể hiện sự trỗi dậy
mãnh liệt của nhân vật “Mị quấn lại tóc. Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong
vách”. Mị sắp đi chơi. Mị hành động thản nhiên như 1 người tự do, dù A Sử đang hiện
diện trong căn buồng của Mị. Nhưng Mị không sợ, không quan tâm đến sự hiện diện
của A Sử. bóng ma thần quyền đã không thể làm gì Mị bởi sức sống trong con người
ấy đang trỗi dậy mạnh mẽ. Nhưng đớn đau thay, sự độc ác tàn nhẫn của giai cấp thống
trị miền núi đã dập tắt đi cái khát vọng và sự trỗi dậy đó của Mị, mà A Sử chính là kẻ
đại diện. thằng A Sử lòng người dạ thú nó đã nhẫn tâm trói Mị bằng một thúng sợi dây,
tóc Mị xõa xuống hắn quấn luôn tóc Mị lên cột làm cho Mị không cúi, không nghiêng
đầu được nữa. những hành động nhẫn tâm của A Sử dường như muốn đẩy Mị vào
bóng tối, dìm chết Mị trong sự bế tắc và tuyệt vọng. Qua đây ta thấy Sự đè nén, áp chế
đến tàn nhẫn của bọn thống trị.
Nhưng lúc này đây, Mị đâu còn sống bằng thể xác nữa mà Mị đang thực sự sống với
tâm hồn. A Sử trói được thể xác của Mị nhưng không thể nào trói được tâm hồn cô..và
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
thật kì diệu . Mị bị trói mà dường như không biết mình đang bị trói. Thể xác Mị nằm
đây, giữa bốn bức tường câm lặng nhưng hồn Mị đang “đi theo những cuộc chơi
những đám chơi”, mị còn nhẩm thuộc lòng trong đầu lời bài hát của người thổi sáo mà
có lẽ đó cũng là bài hát và khúc nhạc sáo mà Mị thổi năm nào: ” Em không yêu, quả
pao rơi rồi. Em yêu người nào, em bắt pao nào ”
Tâm hồn Mị ngập đầy tiếng sáo, ăm ắp những kỷ niệm đẹp tươi. Có lúc tiếng sáo nhập
cả vào hồn Mị làm Mị bừng lên như ngọn lửa gặp cơn gió lớn “Mị vùng bước đi”..
Nhưng rồi “tay chân đau không cựa được”, hơi men đã hết lại đưa Mị quay trở về với
hiện thực cay đắng “Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa”- hiện thực khắc
nghiệt của thực tại đè nặng làm cho Mị không thể sống với thế giới mộng tưởng của mình được.
Một trong những chi tiết đắt giá được nhà văn Tô Hoài ghi lại trong tác phẩm của
mình đó là khoảnh khắc ” Mị nghĩ tới người đàn bà ngày trước bị trói cho đến chết ở
ngôi nhà này. Nhớ thế Mị sợ quá ” . Lúc này Mị đã biết sợ , biết hãi hùng trước cái
chết, nghĩa là Mị còn yêu sống, ham sự sống và vẫn khát khao hạnh phúc.. Và Mị đã
sợ, sợ chết “Mị cựa quậy xem thử mình còn sống hay đã chết”.. Vậy là sức sống trong
con người khốn khổ ấy đã không lụi tàn mà ngược lại vẫn mãnh liệt như những đợt
sóng ngầm gầm gào trong lòng đại dương tưởng như không gì có thể dập tắt nổi. Nói
như nhà văn Lỗ Tấn “Một tia lửa hôm nay báo hiệu một đám cháy ngày mai”. Chắc
chắn đợt sóng ngầm ấy sẽ hứa hẹn trở thành bão táp của ngày mai. Đó là đêm cởi trói
cho A Phủ một năm sau đó. Ta yêu nhân vật của nhà văn Tô Hoài bởi dù sống dưới
ách áp bức, bạo tàn song vẫn ẩn chứa 1 sức sống mãnh liệt.
Sức sống tiềm tàng trong nhân vật Mị đã có cơ hội đánh thức sau bao ngày bị vùi chôn
trong đọa đày. Nó đủ kéo Mị ra khỏi vỏ bọc của một con rùa rụt cổ, của một cái bóng
vô hồn, của một vật vô tri vô giác trong nhà Pá Tra. Thậm chí là đủ để cho nhân vật có
thể phản kháng với thực tại, cho dù sự phản kháng ấy còn yếu ớt. Nhưng nó là tín hiệu
dự báo số phận của mình: “Ta là thân đàn bà chúng nó đã bắt ta về trình ma nhà nó rồi
thì chỉ còn biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi”.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Mị trong đêm tình mùa xuân hay nhất - Mẫu 6
Nếu những nhà văn hiện thực phê phán chỉ thấy con người là nạn hân bất lực của hoàn
cảnh thì các nhà văn cách mạng bao giờ cũng phát thiện hiện ra sức manh phúc sinh
trong tâm hồn của những con người cùng khổ. Là cây bút xuất sắc trong dòng văn học
cách mạng Việt Nam, chẳng những rất thành công khi diễn tả cái chết dần chết mòn
của Mị – một cô gái tràn đầy sức sống mà còn rất tinh tế khi khám phá quá trình hối
duyên của Mị. Nếu như có một hoàn cảnh làm tê liệt bóp chết sức sống của Mị thì tất
cũng có một hoàn cảnh giúp Mị hối sinh. Và hoàn cảnh đó chính là đêm tình mùa xuân quyến rũ.
Ở vùng rẻo cao Hồng Ngài không gì vui bòng Tết đến, xuân về. Năm nay Hồng Ngài
đón một cái tết đặc biệt. Đúng lúc gió và rét rất dữ dội thế nhưng, bất chấp cái khắc
nghiệt của thời tiết, không khí đón Tết vui xuân của Hồng Ngài vẫn rất náo nức tưng
bừng. Tiếng cười nói rộn vang. Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng sáo rủ bạn đi chơi.
Không khí tưng bừng, náo nức ấy đã vọng vào tâm hồn Mị, khiến tâm hồn Mị thức tỉnh hồi sinh.
Mày có con trai con gái rồi Mày đi làm nương
Tao không có con trái con gái
Tao di tìm người yêu
Lời của tiếng sáo thật giản dị mộc mạc, nhưng nó chứa chan niềm vui niềm tự do, khát
vọng yêu đương, hạnh phúc. Khúc ca say mê náo nức của mùa xuân tuổi trẻ đã vọng
vào cõi sâu thẳm trong lòng Mị thiết tha đã đánh thức cõi lòng câm lặng bấy lâu của
Mị, tiếng sáo ấy khơi dậy sức sống tiềm tàng trong con tim Mị. . Ý thức về quyền làm
người trỗi dậy, Mị cũng uống rượu. Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát. Cách
uống rượu của Mị thật lạ. Mị uống lấy được, uống như chưa bao giờ được uống, uống
cho bõ hờn, bõ tức. Uống để cuốn phăng đi bao cay đắng tủi nhục của quãng đời đã
qua. Uống cho thỏa khát khao say mê, phía trước. Men rượu nồng nàn tiếng sao tha
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
thiết đã nhấc bổng Mị thoát khỏi thực tại, dìu Mị trở về miền quá khứ đẹp tươi với bao
khát khao nồng cháy. Mị say, cứ lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi người hát trong lòng Mị
đang sống về ngày trước. Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi … có biết bao nhiêu người mê.
Ngày trước Mị trẻ trung yêu đời, ngày trước Mị đã từng yêu và được yêu. Sống với
ngày trước, lòng Mị bỗng phơi phới trở lại đột nhiên vui sướng, hạnh phúc. Những kí
ức hạnh phúc đã thôi thúc Mị nổi loạn. Bắt đầu là sự nổi loạn trong ý nghĩ. Mị trẻ lắm,
Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người có chồng ngày Tết cũng đi chơi.
Huống chi Mị với A Sử không có lòng với nhau, vậy mà vẫn phải ở với nhau. Lần đầu
tiên, sau chuỗi ngày dài dằng dặc, sống cam chịu, nhấn nhục với kiếp ngựa trâu như
con rùa nuôi trong xó tối, Mị dám chối bỏ ràng buộc duyên phận với A Sử để thành
người tự do. Đắm chìm trong miền kí ức say mê, trong những khát khao nồng cháy
dường như Mị đã quên cả thực tại. Rượu đã tan lúc nào. Người về đã vãn cả. Mị
không biết, Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà. Cõi mộng, cõi mơ miền thương nẻo nhớ đang gọi Mị.
Mãi sao, Mị mới bừng tỉnh. Mị đứng dậy nhưng không bước ra đường chơi nữa mà từ
từ bước vào buồng. Ý nghĩ muốn đi chơi đã lóe lên trong đầu Mị nhưng nó chưa đủ
mạnh để dứt Mị ra khỏi thế giới ngục tù. Phản ứng nổi loạn ở Mị cần thêm thời gian
và chất xúc tác. Bước vào buồn, ngòi xuống giường, trông ra cái cửa sổ lỗ vuông bằng
bàn tay, mờ mờ trăng trắng. Bao cay đắng tủi nhục của kiếp nô lệ trung thân bỗng dội
về, dày vò cõi lòng Mị tan nát, ứ máu đầy bi kịch. Và Mị bỗng nảy ra ý nghĩ thật lạ
lùng, đột biến mà mang tinh tất yếu : Mị muốn tự tử : nếu có nắm lá ngón trong tay
lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay chứ không buồn nhớ lại nữa. Nhớ lại chỉ thấy nước
mắt úa ra. Cứ nghĩ Mị sẽ tự tử ngay nhưng đúng lúc ý nghĩ muốn chết trỗi dậy thì
tiếng sao gọi bạn yêu lơ lửng bay ngoài đường lại một lần nữa vang vọng vào tâm hồn
Mị. Khúc ca yêu nồng nàn ấy đã dập tắt ý nghĩ muốn chết nhưng cũng không thể sống
lùi lũi như con rùa nuôi trong xó tối nữa. Mị phải sống trong vùng trời tươi sáng, ngập
tràn ánh nắng tự do, hạnh phúc. Và chính ý nghĩ ấy đã thôi thúc Mị có hành động nổi
loạn, táo bạo, quyết liệt từng có. Mị đến góc nhà lấy ống mỡ sắn một miếng bỏ vào
thêm đĩa đèn cho sáng. Tại sao Mị phải thắp đèn ? Phải chăng, Mị không cam chịu
sống trong xó tối nữa ? Mị muốn phá tan màn đêm âm u, mù tối nơi đại ngục trần gian
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
này. Mị muốn thắp sáng cho tương lai của mình. Ngọn lửa trên đĩa đèn hay ngọn lửa
trong lòng Mị đang rừng rực cháy. Thắp đèn xong, Mị cuốn lại tóc, với tay lấy cái váy
và rút thêm cái áo. Bất chấp mọi luật lệ của nhà thống lí, Mị hành động như một người hoàn toàn tự do
Những khát vọng cháy bỏng của Mị vừa bùng lên thì đã bị vùi dập một cách thô bạo
tàn nhẫn. A Sử trói đứng Mị vào cột bằng cả một thúng sợi đay tàn nhẫn. Tóc Mị xõa
xuống, A Sử cuốn luôn tóc lên cột làm cho Mị không cúi không nghiêng được nữa.
Rồi A Sử tắt đèn đóng cửa lại. Tại sao A Sử phải trói Mị như thê ? Có phải đó là thói
quen tàn bạo của A Sử hay chính A Sử cũng giật mình hoảng sợ trước hành động nổi
loạn táo bạo của Mị ? Hắn phải dùng mọi vũ lực thô bạo nhất để dập tắt tinh thần phản
kháng mạnh mẽ của Mị. Tuy nhiên những cánh cửa buồng khép chặt, những làn dây
chói chặt không sao chói được tâm hồn Mị. Bóng ma của buồng gian cũng không sao
dập tắt được ngọn lửa cháy sáng trong tim Mị. Mọi vũ lực bạo tàn của A Sử đều trở
nên vô nghĩa. Trong bóng tối, Mị đứng im lặng như không biết mình đang bị trói. Hơi
rượu nồng nàn, Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị theo cuộc chơi, những đám chơi. Mị
khe khẽ hát, tiếng hát cất lên từ trái tim sôi nổi, nồng nàn. Rồi Mị vùng bước đi, mạnh
mẽ, quyết liệt, sức sống tiềm tàng, khát vọng tự do đã trỗi dậy mãnh liệt. Sức sống ấy
cứ trào ra ngoài ra sợi dây trói.
Nhưng rồi Mị chợt bừng tỉnh, những làn dây chói cứa vào ra thịt đau dứt, xót xa, đau
đớn đến tê tái. Tiếng sáo tha thiết, dìu dặt tắt lịm, chỉ còn tiếng chân ngựa đạp vách
nhức nhối ai oán. Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa. Cả đêm ấy, Mị lúc
mê, lúc tỉnh, lúc đớn đau, quặn thắt trước thực tại thê thảm, khốn cùng, lúc lại cồn
cào, tha thiết nhớ. Quá khứ, thực tại, hạnh phúc, khổ đau cứ giằng xé trong trái tim
Mị. Ngòi bút Tô Hoài thật tinh tế tài hoa khi lách vào cõi sâu tâm tư của Mị khiến Mị
trở thành ‘thật hơn con người thật’.
Mùa xuân rồi cũng qua đi nhưng sức sống tiềm tàng trong Mị đã được khơi dậy và
chờ dịp bùng lên. Với nghệ thuật khắc họa tâm lí nhân vật tinh tế Tô Hoài đã đem đến
cho nhân vật một hướng đi, một cuộc đời mới. Đó cũng chính là giá trị nhân văn cao
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
đẹp của tác phẩm. Đồng thời cũng cho thấy tài năng của Tô Hoài cùng những đóng
góp của ông cho văn học Việt Nam.
Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân học sinh giỏi - Mẫu 7
Khi nhắc tới tác giả Tô Hoài, người ta thường nhớ ngay đến những tác phẩm gắn liền
với con người miền núi. Nổi bật hơn cả phải nhắc đến tác phẩm "Vợ chồng A Phủ".
Qua ngòi bút của Tô Hoài, nhân vật Mị - nhân vật trung tâm của tác phẩm đã được
khắc họa rõ nét từng diễn biến tâm trạng, hành động, suy nghĩ của Mị đặc biệt là cảnh
Mị trong đêm tình mùa xuân.
Những ngày tháng bị bắt làm con dâu gạt nợ cho nhà thống lí Pá tra giống như địa
ngục trần gian với Mị. Ngày ngày, Mị phải quay sợi, thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi, đi
cõng nước dưới khe suối lên, hái thuốc phiện, giặt đay, xe đay, bung ngô, tước đay
thành sợi.... Mị bị đối xử như thể là trâu, là ngựa trong nhà. Chính địa ngục trần gian
ấy đã biến một cô gái hồn nhiên, yêu đời, năm nào thành một người phụ nữ vô hồn, vô
cảm “ lùi lũi như con rùa nuôi sống xó cửa”. Mị bị những hủ tục mê tín của nhà Pá tra,
khiến Mị tin rằng mình đã được cúng trình ma “ Ta là thân đàn bà. Nó đã bắt ta về
trình ma nhà nó rồi thì còn biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi”. Cho nên, Mị lựa chọn
sống nhẫn nhục, thầm lặng, vô cảm, không có chút hi vọng vào sự đổi thay của tương lai.
Thế nhưng mùa xuân trên mảnh đất Hồng Ngài lại về. Khung cảnh thiên nhiên mùa
xuân nơi đây thật thơ mộng, tình tứ và bừng sức sống: “ Gió thổi vào cỏ gianh vàng
ửng”, “ trong các làng Mèo đỏ, những chiếc váy hoa đã đem ra phơi trên mỏm đá xòe
như con bướm sặc sỡ. Hoa thuốc phiện vừa nở trắng lại đổi ra màu đỏ hay, đỏ thẫm,
rồi sang màu tím man mát”. Cùng với vẻ đẹp thiên nhiên là không khí náo nức, nhộn
nhịp của ngày hội. “ Trai gái, trẻ con ra sân chơi tụ tập đánh pao, đánh quay, thổi sáo,
thổi khèn và nhảy”; “ chiêng đánh ầm ỉ”; “ văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng”.
Chính cái không khí ấy đã đánh thức tâm trí Mị - nơi bề sâu hun hút trong tâm hồn
Mị. Khiến Mị nhớ về những ngày tháng quá khứ tuổi xuân, nghĩ đến đây mà đau thắt
lòng, chỉ muốn chết quách đi cho khỏi phải nghĩ. Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ừng ựng
từng bát. Uống ừng ực như muốn nuốt trôi những phẫn uốt. Rồi Mị lịm mặt ngồi đấy
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
nhìn mọi người nhảy đồng, người hát, nhưng lòng Mị thì đang sống về ngày trước. Tai
Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng. Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi. Mùa xuân này,
Mị uống rượu bên bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi
sáo. Có biết bao người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Nhưng khi tâm trạng bồi
hồi, sung sướng vô ngần ấy vừa xuất hiện thì nổi đắng cay, chua xót, u sầu cũng chạy
đến vây lấy Mị. Mị ý thức được cảnh ngộ éo le của cuộc đời mình. Mị liền nghĩ đến
cái chết: “ Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn hết cho chết ngay”. Nhưng
rồi, “ tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường: Anh ném pao, em không
bắt; Em không yêu, quả pao rơi rồi…” đã giục giã, thôi thúc Mị, khiến Mị dường như
quên hết cảnh ngộ bi thảm hiện tại. Mị đứng lên hành động, tìm lại tự do cho mình.
"Mị đến góc nhà lấy ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng”. Cái hành
động “ quấn lại tóc”, “ với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách”, “ rút thêm cái
áo” chuẩn bị đi chơi là sự chiến thắng bất ngờ của bản năng. Bản năng đã làm cho Mị
không biết sợ sệt là gì.
Nhưng cũng chính lúc lòng yêu đời đang trỗi dậy mãnh liệt cũng là lúc Mị bị vùi dập
một cách tàn nhẫn, không thương tiếc. Mặc dù đang “ thay áo mới, khoác thêm hai
vòng bạc vào cổ rồi bị cái khăn trắng lên đầu” để đi chơi nhưng A Sử biết được ý định
của Mị, hắn chỉ hỏi một câu: “ Mày muốn đi chơi à?” rồi “ bước lại, nắm Mị, lấy thắt
lưng trói hai tay Mị. Nó xách cả một thùng sợi đay ra trói đứng Mị vào cột nhà. Tóc
Mị xõa xuống. A Sử quấn luôn tóc lên dây cột, làm cho Mị không cúi, không nghiêng
được đầu nữa”. Sau một loạt hành động vô nhân tính, không xứng mặt một người
chồng như thế thì hắn đã bỏ đi. Trong bóng tối, dù bị trói như một thứ đồ vật nhưng
Mị vẫn sống với bản năng. Mị không biết mình đang bị trói. Mị vẫn nghe tiếng sáo
đưa mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi. Mị vẫn nghe lời ca, tiếng hát ngọt
ngào, tình tứ vang lên: “ Em không yêu, quả pao rơi rồi. Em yêu người nào, em bắt
pao nào…”. Mãi đến lúc Mị “vùng bước đi”, cô mới giật mình trở về với thực tại, mới
thấm hiểu rõ cái cảnh ngộ bi thảm của mình: “ Tay chân đau không cựa được” và cô
mới thổn thức nỗi lòng, biết mình không bằng con ngựa. Nhưng khi nghe tiếng chó
sủa xa xa, đêm đã về khuya thì Mị mới khóc, lòng Mị lại bồi hồi. Trong suốt đêm Mị
bị trói đứng như thế, Mị rơi vào tâm trạng lúc tỉnh, lúc mê. Lúc mê lòng lại “ nồng nàn
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
tha thiết nhớ”. Lúc tỉnh thì khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức. Đến sáng “ khi
bàng hoàng tỉnh thì cô “ sợ quá”, “ cựa quậy”, xem mình còn sống hay chết”. Tâm
trạng lo sợ ấy đã thể hiện ý thức về sự sống của Mị. Tâm trạng và hành động của Mị
trong đêm tình mùa xuân đã dự liệu cho sự trỗi dậy của sức sống tiềm tàng đã thôi
thúc Mị có những hành động táo bạo, mạnh mẽ sau này, cô cắt dây cởi trói để cứu A
Phủ thoát khỏi cảnh ngộ bi thảm đồng thời cũng là tự cứu mình.
Bằng ngòi bút khắc họa nội tâm nhân vật sâu sắc, Tô Hoài đã làm nổi bật sức sống
tiềm tàng, trẻ trung không dập tắt được của Mị. Đồng thời cũng là một bản cáo trạng
đanh thép về tội ác của bọn phong kiến, thần quyền cùng núi cao Tây Bắc.
Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 8
Nhắc đến Tô Hoài là nhắc đến một cây bút với khả năng sáng tác dồi dào, phong phú
ở nhiều thể loại, mà ở thể loại nào ông cũng để lại những tác phẩm, những dấu ấn xuất
sắc từ truyện thiếu nhi, hồi ký, truyện ngắn, tiểu thuyết, kịch bản phim,... Ở mảng văn
học hiện thực Tô Hoài đã ghi dấu ấn với tập truyện Tây Bắc bao gồm ba truyện ngắn
nói về cuộc sống của người dân tộc miền núi phía Bắc những năm tháng trước cách
mạng tháng tám. Trong đó Vợ chồng A Phủ là tác phẩm được biết đến nhiều nhất bởi
những giá trị nhân văn, nhân đạo sâu sắc được lồng ghép trong bối cảnh hiện thực đất
nước lúc bấy giờ. Có thể nói rằng Tô Hoài chính là người tiên phong "mở đất" khi viết
về đời sống của các dân tộc miền núi phía Bắc, đặc biệt hơn là đi sâu vào những bất
hạnh và vẻ đẹp tiềm ẩn trong tâm hồn của người phụ nữ dân tộc thiểu số dưới ách áp
bức của cả cường quyền, lẫn thần quyền. Mị trong Vợ chồng A Phủ chính là một điển
hình cho những số phận bất hạnh, đau khổ tột cùng của vùng trời Tây Bắc, cuộc đời
Mị tưởng như đã chết từ khi bước chân vào nhà thống lý Pá Tra, thế nhưng với sức
sống mạnh mẽ, khao khát tự do tột độ, trong đêm tình mùa xuân ấy, Mị đã thức giấc,
bắt đầu phản kháng, tìm lối thoát cho riêng mình.
Mị xuất thân trong một gia đình nông dân nghèo, bố Mị phải đi vay tiền cưới vợ, món
nợ ấy mãi đến khi Mị đã lớn khôn, trở thành một cô gái xinh đẹp, giỏi giang mà vẫn
chưa trả hết nợ. Chính món nợ truyền kiếp khốn khổ đó đã kéo theo cuộc đời của Mị
xuống những bất hạnh tột cùng. Vì để trả nợ cho cha, Mị phải chấp nhận làm con dâu
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
gán nợ cho nhà thống lý Pá Trá, bị bắt ép chung sống với A Sử, người mà Mị không
thương, chấp nhận từ bỏ tình yêu của cuộc đời.
Ngày đầu tiên về là dâu, Mị đã bỏ trốn về nhà, trong tay cầm nắm lá ngón chỉ muốn
chết quách đi cho xong, Mị đã cố gắng vùng vẫy, phản kháng để chống lại số phận.
Thế nhưng Mị chết rồi thì lấy ai trả nợ cho người cha già, cái hiếu, cái tình đã giữ Mị
ở lại với cuộc đời này, thế nhưng Mị sống cũng chẳng khác nào cái xác không hồn,
chỉ đơn giản là đang tồn tại. Mang tiếng về làm dâu nhà giàu, nhưng Mị sống không
khác gì một nô lệ, làm việc quần quật không kể ngày đêm, liên tục từ mùa này qua
tháng khác, chưa từng ngơi nghỉ đến một ngày. Cái khổ sở về thể xác cùng với sự
hành hạ về tinh thần khi phải chung sống với người đàn ông vũ phu dường như đã giết
chết trái tim, giết chết tâm hồn Mị. Mị tựa như một cỗ máy lao động, suốt mấy năm
trời người ta chẳng nghe Mị nói chuyện lần nào, cứ lặng im, "lầm lũi như con rùa
trong xó cửa", đi qua từng năm tháng khổ đau. Rõ ràng là một cô gái xinh đẹp có tài
thổi sáo, tuổi đời tầm hai mươi thế nhưng lại sống như một nắm tro tàn, lạnh lẽo, đơn
độc, thậm chí không còn cảm nhận được niềm vui sướng hay đau khổ bởi "ở lâu trong
cái khổ, Mị cũng quen khổ rồi. Bây giờ Mị tưởng mình cũng là con trâu, mình cũng là
con ngựa. Con ngựa chỉ biết ăn cỏ, biết đi làm mà thôi". Ấy vậy mà trong sự chai lì
đến vô cảm, không thiết tha với cuộc đời, Mị vẫn còn nhận thức được cái khổ đau
không bằng loài trâu ngựa của người đàn bà sống trong nhà thống lý Pá Tra rằng "Con
ngựa, con trâu làm có lúc, đêm còn được đứng gãi chân, nhai cỏ, đàn bà con gái nhà
này vùi vào việc cả đêm cả ngày". Chi tiết nhỏ này đã khắc họa mạnh nỗi đớn đau, bất
hạnh cùng cực không chỉ của riêng nhân vật Mị mà là của chung nhiều những thân
phận đàn bà khác ở Hồng Ngài, là người nhưng sống kiếp không bằng loài vật nuôi,
đớn đau đến tột cùng.
Không chỉ là nỗi đau về thể xác khiến Mị trở nên chai sạn, mà thực tế chính những vết
thương trong tâm hồn mới khiến Mị trở nên thờ ơ với tất cả. Từ một cô gái xinh đẹp,
thổi sáo, thổi lá giỏi, được biết bao chàng trai si mê, lại có một tình yêu đẹp tưởng như
gần đâm hoa kết trái, Mị bỗng trở thành con dâu gán nợ, chịu cảnh chung đụng với
một kẻ thô lỗ, bị giam cầm trong một căn phòng tối tăm chỉ có một ô cửa sổ bé bằng
lòng bàn tay lúc nào cũng mờ mờ không biết là màu sương hay là màu nắng. Mị phải
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
từ bỏ tất cả những mong ước của đời mình, từ bỏ cuộc sống tự do, chôn vùi tuổi trẻ
trong cuộc hôn nhân gán nợ, lấy người chồng sang giàu nhưng chẳng khác nào địa
ngục trần gian. Mị không có quyền được lựa chọn, không có một con đường nào khác,
cô chỉ còn cách bọc mình lại trong cái vỏ chai lì, lầm lũi để tiếp tục những ngày tháng tối tăm, tuyệt vọng.
Những tưởng cuộc đời Mị cứ mãi thinh lặng, bế tắc và vĩnh viễn bị chôn vùi dưới cái
ách của thần quyền và thần quyền, thế nhưng chính đêm tình mùa xuân cùng với tiếng
sáo gọi bạn réo rắt - âm thanh của sự sống trong Vợ chồng A Phủ, dường như đã đánh
thức tâm hồn Mị. Một tâm hồn chưa chết hẳn, nằm sâu trong nắm tro tàn ấy chính là
những hòn than nóng bỏng, vẫn nồng nhiệt niềm khao khát được sống, được tự do của
Mị, chỉ trực chờ ngày được phất lên ngọn lửa rực rỡ. Khi mùa xuân đến, những cô gái,
chàng trai trẻ tuổi nô nức hẹn hò, người ta khoác lên mình những bộ váy áo màu sắc
sặc sỡ, thổi sáo, thổi lá tình tứ suốt ngày này qua ngày nọ. Mị nghe thấy tiếng sáo
vọng lại "thiết tha bổi hổi", trong vô thức mị bất chợt lẩm nhẩm theo bài hát của người
vừa thổi, những câu hát mà có lẽ đã lâu lắm rồi Mị không còn nhắc tới. Có thể nói
rằng, ở một chi tiết nhỏ này, người ta đã thấy được trái tim vốn chai sạn của Mị hình
như đang dần sống lại, bởi lẽ làm gì có người nào lại hát khi tâm hồn đã nguội lạnh.
Những câu hát ấy, dù không thành tiếng, thành lời thế nhưng nó lại là tiếng vang của
tâm hồn, một tâm hồn khởi sắc, dần bước ra khỏi lớp vỏ chai lì bấy lâu nay vẫn mang.
Sự thay đổi trong tâm hồn Mị càng được bộc lộ rõ ràng thông qua chi tiết Mị uống
rượu "Ngày Tết Mị cũng uống rượu. Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát". Trên
thực tế Mị ở trong nhà thống lý Pá Tra không hề có một vị trí nào, cô sống cuộc đời
còn bần cùng khổ sở hơn cả loài vật nuôi, thế nên việc uống rượu đối với Mị là một sự
kiện xa xỉ, thậm chí nếu bị bắt được có lẽ Mị sẽ bị đánh trói, bắt phạt. Dù thế nhưng
Mị vẫn lén lấy rượu uống, điều đó giống như là một sự phản kháng, Mị muốn đòi
quyền lợi cho mình, cả nhà thống lý đều được uống rượu ăn Tết đủ đầy, Mị cũng
muốn được như vậy, Mị muốn một lần được sống như con người ở cái nơi đã mang
đến cho Mị biết bao nhiêu là đau khổ. Và cứ thế Mị uống rượu ừng ực, từng bát, uống
không phải để thỏa mãn cái niềm khao khát, thèm muốn, mà dường như Mị đang cố
uống cho trôi đi hết tất cả những uất ức khổ đau, cũng là cái cách mà cô thể hiện sự
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
phẫn nộ, khó chịu trong lòng bấy lâu nay. Trong men rượu cay, Mị bỗng nhớ về
những ngày xa xăm, khi Mị còn chưa bị ép làm dâu nhà thống lý, cô cũng có một cuộc
sống tươi đẹp, tương lai đầy hứa hẹn, khi bản thân Mị là người con gái tài sắc vẹn
toàn, chăm chỉ lao động, lại có một tình yêu đẹp sắp đơm bông. Thế nhưng chỉ trong
một đêm tất cả đã trở thành ác mộng, càng nghĩ Mị lại càng ngẩn ngơ trong hoài niệm.
Thế rồi người cũng về hết, còn lại một mình Mị ngồi trơ giữa nhà, trong lòng Mị bỗng
nảy ra điều gì đó, Mị đứng dậy đi vào buồng "Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột
nhiên vui sướng như những đêm Tết ngày trước". Tâm hồn tưởng đã chết của Mị đã
thực sự sống lại một cách diệu kỳ, đã biết bao lâu rồi Mị không còn cảm nhận được
cái cảm giác vui sướng, cái phơi phới của một tâm hồn son trẻ, có lẽ là từ lúc Mị bước
chân vào nhà thống lý Pá Tra. Không chỉ là về cảm xúc mà dấu ấn chứng minh cho sự
sống lại của tâm hồn Mị còn nằm ở nhận thức về cuộc đời về tuổi trẻ của mình "Mị trẻ
lắm. Mị vẫn còn trẻ", đồng thời bộc lộ thành khao khát, ước muốn rằng "Mị muốn đi
chơi". Có thể nói rằng đến lúc này niềm khao khát tự do, khao khát được sống, được
hưởng thụ cuộc đời của Mị đã bộc lộ một cách rõ rệt nhất. Mị không còn là người đàn
bà trẻ tuổi sống lầm lũi, thinh lặng, chịu đựng trong nhà thống lý Pá Tra với khuôn
mặt lúc nào cũng buồn rười rượi nữa, mà đã gần như khôi phục được sự sống quay về
với bản tính con người trước kia, một cô gái trẻ đẹp, yêu đời, giỏi thổi sáo, bắt đầu
dám phản kháng lại để giành lại hạnh phúc cho bản thân.
Thế nhưng không may rằng dù tâm hồn Mị đã được cởi trói, nhưng thân xác Mị vẫn
nằm trong sự khống chế của cường quyền. Trong lúc Mị định thay vào chiếc váy rực
rỡ để đi chơi thì A Sử về, nó không cho Mị cái quyền được chơi Tết mà tàn ác túm tóc
Mị, rồi trói cô vào cây cột nhà bằng sợi đay, cắt đứt hết những niềm vui sướng vừa
nảy nở trong tâm hồn người phụ nữ tội nghiệp. A Sử đi rồi, để lại một mình Mị với
căn buồng tối đen, trong hoàn cảnh ấy cứ nghĩ rằng Mị sẽ sụp đổ và tuyệt vọng thêm
một lần nữa, nhưng không, "Mị đứng im lặng, như không biết mình bị trói", lòng Mị
vẫn đang nghĩ về những cuộc chơi, những đám chơi mà Mị khao khát. Dường như dây
trói của A Sử có chặt hơn nữa, thì cũng chỉ giữ lại được thân xác này của Mị chứ
không thể trói buộc được cái tâm hồn khao khát tự do mãnh liệt của cô. Mị bắt đầu
phản kháng "Mị vùng bước đi" nhưng dây trói siết lại, "tay chân đau không cựa
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
được", nghe tiếng ngựa đạp vào vách, Mị lần nữa ý thức được nỗi đau thân phận rằng
bản thân thậm chí còn chẳng bằng con ngựa. Bởi lẽ, con ngựa còn được tự do đôi chân
mà đạp vào vách, còn Mị cả chân tay đều bị trói cứng không thể cựa quậy, Mị chảy
nước mắt, nghĩ về cuộc đời đau khổ của mình bằng một tâm thế xót xa, cái mà bao lâu
nay Mị dường như đã bỏ qua.
Đêm tình mùa xuân đã kết thúc bằng việc Mị bị trói đứng trong buồng ngủ, thế nhưng
đó không phải là sự kết thúc, mà thực tế rằng tất cả những sự kiện diễn ra tuần tự đều
có ý nghĩa dần dà đánh thức tâm hồn đang nép kỹ trong lớp vỏ chai sần của Mị. Cho
đến khi Mị hoàn toàn ý thức được nỗi đau thân phận, ý thức được giá trị của bản thân,
cùng với niềm khao khát mãnh liệt được sống, được tự do, thì cũng chính là lúc Mị
hoàn toàn sống lại một cách đúng nghĩa cả thể xác lẫn tinh thần. Sự kiện A Sử trói Mị
chính là tiền đề, khởi đầu cho những sự phản kháng mạnh mẽ, tự giải thoát cho người
khác và cho chính bản thân Mị, để tìm đến một cuộc đời, một tương lai mới tốt đẹp hơn.
Mị trong Vợ chồng A Phủ là một nhân vật điển hình cho nhiều đồng bào miền núi
phía Bắc có số phận bất hạnh, phải chịu cảnh áp bức bóc lột của cả cường quyền và
thần quyền trong giai đoạn trước cách mạng tháng tám. Với tình cảm gắn bó tha thiết
và đôi mắt thấu hiểu của mình Tô Hoài không chỉ phản ánh hiện thực xã hội đầy khắc
nghiệt mà còn thông qua đó bộc lộ những vẻ đẹp tiềm ẩn trong từng nhân vật, mà ở
Mị là vẻ đẹp tài năng, nhan sắc, nhân cách, sự khao khát tự do mãnh liệt, tình yêu
cuộc sống tha thiết, sự phản kháng mạnh mẽ đối với những bất công mà cô phải gánh
chịu, để tự giải thoát cho chính bản thân và cả người khác.
Phân tích nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 9
Với nhà văn Tô Hoài "Nhân vật là trụ cột của sáng tác, phải chuẩn bị nhân vật trước
tiên" cho nên ông đã rất thành công khi xây dựng nhân vật Mị và A Phủ trong tác
phẩm "Vợ chồng A Phủ". Ngòi bút miêu tả tâm lí của Tô Hoài đã đạt tới phép "biện
chứng tâm hồn", điều đó được thể hiện rõ ràng qua diễn biến tâm trạng nhân vật Mị
trong đêm tình mùa xuân với nhiều cảm xúc khó hiểu nhưng ẩn chứa một sức sống tiềm tàng mãnh liệt.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Tô Hoài (1920) là một trong những cây bút văn xuôi hiện đại hàng đầu của nền văn
học hiện đại Việt Nam với nhiều sáng tác phong phú thiên về phong tục và những sinh
hoạt đời thường của con người. Tác phẩm "Vợ chồng A Phủ" được viết năm 1952 và
in trong tập "Truyện Tây Bắc". Đây chính là kết quả của chuyến đi với bộ đội vào giải
phóng Tây Bắc dài 8 tháng của nhà văn khi được hòa mình vào những phong tục tập
quán của người dân miền núi.
Mị là một cô gái xinh đẹp nhưng gia cảnh lại chẳng mấy giàu có. Thế nhưng cố vẫn
rất yêu đời và có tài thổi kèn lá hay như thổi sáo. Trong những đêm tình mùa xuân
"trai đến đứng nhẵn cả chân vách đầu buồng Mị" chứng tỏ mị có sức hấp dẫn như một
bông hoa rừng Tây Bắc vậy. Người ta thường hay nói "Hồng nhan bạc phận" và với
Mị cũng vậy, sóng gió bắt đầu ập đến với cô kể từ khi cô bị bắt làm dâu gạt nợ nhà
thống lí Pá Tra. Mị có thái độ phản đối trước những lệ tục cổ hủ, nghiệt ngã tồn tại
trong xã hội phong kiến trước cách mạng, Mị nói với cha rằng "bố đừng bán con cho
nhà giàu". Những ngày sống trong nhà thống lí, Mị cảm thấy mình không bằng thân
con trâu, con ngựa, Mị "lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa". Mị đã muốn tự tử
nhưng nghĩ đến cha Mị lại không tự tử, sống trong cái khổ lâu dần Mị cũng không còn
nghĩ đến cái chết nữa. Điều đặc biệt ẩn chứa bên trong của một cô gái tưởng chừng
như yếu đuối ấy lại có một dòng nhựa sống vô cùng mãnh liệt. Tâm hồn Mị như được
hồi sinh trong đêm tình mùa xuân với những giai điệu của tiếng sáo, tiếng nhạc và rồi
sức sống của Mị được đẩy lên cao trào trong đêm đông, Mị đã cắt dây trói cứu A Phủ
- người có cùng cảnh ngộ với Mị để cùng nhau trốn thoát khỏi nhà thống lí Pá Tra.
Thiên nhiên vốn là ngoại cảnh nhưng nó cũng có tác động vô cùng to lớn đối với tâm
trạng của con người. Thiên nhiên Tây Bắc rạo rực khi xuân về khiến cho Mị cũng dần
thay đổi, không còn u buồn như trước nữa. Khung cảnh thiên nhiên Tây Bắc thật đẹp
"gió thổi vào cỏ gianh vàng ửng", "gió và rét rất dữ dội" cho thấy sự biến chuyển của
đất trời đang từ mùa đông khắc nghiệt đang chuyển biến dần sang mùa xuân ấm áp.
Cuộc sống của con người cũng thật sinh động bởi những màu sắc rực rỡ của "những
chiếc váy hoa đã đem ra phơi trên mỏm đá xòe như con bướm sặc sỡ", rộn ràng bởi
tiếng cười đùa của đám trẻ trên sân chơi trước nhà hay những tiếng sáo lấp ló ngoài
đầu núi như dội vào tâm hồn Mị. Mị ngồi nhẩm thầm lời bài hát của người đang thổi
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
sáo. Lời bài hát tuy giản dị, mộc mạc nhưng hàm chứa lẽ sống đầy phóng khoáng, tự do của con người:
"Mày có con trai con gái rồi Mày đi làm nương
Ta không có con trai con gái
Ta đi tìm người yêu"
Người ta thường chỉ hát khi có điều gì thôi thúc họ và Mị cũng hát vì có một mùa
xuân đang thức dậy ngay cả trong lòng Mị. Có lẽ, tiếng hát trong lòng Mị chính là một
biểu tượng nghệ thuật cho thấy sức sống bắt đầu được hồi sinh sau những chuỗi ngày
Mị sống trong tủi nhục, u buồn. Mị uống rượu, Mị "cứ uống ực từng bát" như muốn
nuốt hận vào lòng để quên đi thực tại và nén sâu nỗi xót xa tủi nhục vào trong lòng.
Hơi men của rượu đã làm thức dậy trong đầu Mị những kỉ niệm ngày xưa "tai Mị văng
vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng", "có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo
đi theo Mị". Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng như những đêm
ngày trước. Đây là cảm giác vui sướng nhất của Mị trong suốt cả quãng đời khi Mị
còn được tự do. Mị có ý thức rất rõ về mình "Mị trẻ lắm. Mị muốn đi chơi" như bao
người có chồng vẫn đi chơi ngày Tết. Mị lại nghĩ đến cái chết, đây là lần thứ hai trong
cuộc đời Mị nghĩ đến nó nhưng ý nghĩ đó vụt đến rồi vụt biến mất. Nếu như lần thứ
nhất Mị nghĩ đến cái chết để giải thoát khi bị bắt về làm dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra
thì lần thứ hai Mị nghĩ đến cái chết để tỏ rõ sự phản kháng mãnh liệt với hoàn cảnh bi
đát của mình. Tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn còn văng vẳng bên tai Mị khiến cho Mị cũng
chẳng buồn nghĩ đến cái chết nữa, nhịp sống của mùa xuân vẫn khơi dậy trong lòng
Mị những ý thức muốn sống, cô có nhu cầu đi chơi.
Tâm hồn và thể xác của con người luôn là một thể thống nhất và không thể tách rời.
Khi Mị vui Mị cũng muốn làm nhiều việc ý nghĩa cho cuộc đời mình hơn. Mị đến góc
nhà lấy ống mỡ xắn một miếng bỏ vào đĩa đèn cho sáng, ánh sáng của ngọn đèn trong
căn buồng Mị chính là ánh sáng của sự sống, nó đang được chắt chiu trong cái khắc
nghiệt của hoàn cảnh và Mị đã lấy ánh sáng trong lòng mình để thắp sáng cuộc đời.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Mị cuốn lại tóc, với lấy cái váy hoa cho thấy sức sống của Mị đã được trở về với vẻ
đẹp nữ tính. Điều này gắn với quy luật tâm lí của người phụ nữ khi có khát vọng về
tình yêu trong cuộc sống thì họ rất có ý thức chăm sóc bản thân nhưng khi mất đi hạnh
phúc thì họ không còn nâng niu, trân quý tài sản quý giá như vẻ đẹp nữ tính ấy nữa.
Mị chuẩn bị mọi thứ cho tươm tất để được hòa vào sắc xuân như thời còn ở với bố, Mị
cũng chuẩn bị đi chơi như bao người nhưng sức sống của Mị nhanh chóng bị đàn áp
bởi A Sử. Hắn lấy cái thắt lưng trói đứng Mị vào cột nhà, tắt đèn và khép cửa buồng
lại giống như việc đi chơi của Mị đã bị dập tắt ngay tại giây phút này. Ngay trong
hoàn cảnh đó Mị vẫn sống với một trạng thái vô cùng lạ lùng "Trong bóng tối Mị
đứng im lặng như không biết mình đang bị trói", Mị vẫn nghe thấy tiếng sáo còn vang
bên tai nhưng Mị vùng lên để bước đi thì chân tay đau không thể cựa được. Tưởng
chừng như A Sử trói Mị để cản bước cô đi chơi nhưng A Sử chỉ có thể cầm tù Mị về
thể xác mà không thể trói buộc tâm hồn Mị. Tiếng sáo xuất hiện đã đưa Mị trở về với
thực tại, giúp Mị ý thức được tình cảnh đau khổ "Mị không nghe tiếng sáo nữa", "Mị
thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa". Ngòi bút của Tô Hoài đã thật sự tinh tế
khi miêu tả sức sống bền bỉ trong tâm hồn Mị, nó như một hạt mầm căng tràn nhựa
sống để thức dậy xuyên qua lớp đất đá vươn tới bầu trời tự do khi mùa xuân về.
Để miêu tả diễn biến tâm trạng nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân, nhà văn Tô
Hoài đã phát hiện ra hai mặt tưởng như đối lập mà thống nhất trong tính cách của
nhân vật Mị. Đó chính là con người tưởng chừng như cam chịu nhưng lại có sức phản
kháng mạnh mẽ, khao khát tự do hạnh phúc từng bước vươn dậy để tạo nên một sức
mạnh không gì có thể hủy diệt được. Nhà văn đã thành công ở nghệ thuật khắc họa
nhân vật. Ngòi bút của Tô Hoài đã diễn tả tinh tế, chân thực những biểu hiện tâm lí
phức tạp đầy mâu thuẫn của Mị. Mị là kiểu nhân vật tâm trạng, được miêu tả chủ yếu
ở đời sống nội tâm. Nhà văn đã sử dụng nghệ thuật trần thuật, truyện được kể chủ yếu
ở ngôi thứ ba từ điểm nhìn của những người ở Hồng Ngài như hòa vào tiếng nói bên
trong của nhân vật để nói lên nỗi lòng của Mị.
Nhân vật Mị trong "Vợ chồng A Phủ" chính là hiện thân cho sức sống của con người
lao động miền núi trong chế độ cũ phải chịu nhiều áp bức, bóc lột. Nhà văn đã khám
phá ra vẻ đẹp ẩn chứa trong tâm hồn của những con người bị vùi dập. Mị tưởng chừng
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
như đã trở thành vật vô tri vô giác trong nhà thống lí nhưng vẫn tiềm tàng sức sống
mãnh liệt trong đêm tình mùa xuân. Qua nhân vật Mị, ta thấy được niềm thương cảm
của tác giả trước những thân phận bất hạnh, nhà văn đã phát hiện, trân trọng và khẳng
định vẻ đẹp của họ khi họ hướng tới ánh sáng của cách mạng.
Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 10
Tô Hoài là một trong những cây bút văn học vô cùng xuất sắc, cho ra đời nhiều tác
phẩm nổi tiếng và đưa vào giảng dạy. Trong cuộc đời hoạt động nghệ thuật của mình
ông đã nhận được rất nhiều giải thưởng danh giá. Hơn 60 năm lao động nghệ thuật,
ông có gần 200 đầu sách thuộc nhiều thể loại khác như như truyện kí, tiểu thuyết…
Những tác phẩm văn học của ông thường có lối trần thuật hóm hỉnh, sinh động, vốn từ
giàu có và nhiều khi bình dân, thông tục. Khi đọc truyện người đọc cảm nhận thấy tác
phẩm rất thật, rất chân thành, cảm nhận được tấm lòng nhà văn dành cho nhân vật của
mình nên tác phẩm rất có sức hút lôi cuốn, lay động người đọc.
Một trong những tác phẩm để đời của Tô Hoài phải kể đến Vợ Chồng A Phủ và đoạn
trích nổi bật nhất tác phẩm chính là diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân.
Đây là đoạn trích thể hiện cho vẻ đẹp đầy sức sống tiềm tàng mãnh liệt của người phụ nữ bị áp bức.
Sức sống tiềm tàng vốn là sức sống của con người, khi bị hoàn cảnh bên ngoài tác
động vào dù là khó khăn, gian khổ thế nào cũng không thể che khuất đi, thậm chí sức
sống ấy luôn thường trực như ngọn lửa, chỉ chờ cơ hội là bùng cháy, trỗi dậy. Sức
sống ấy luôn có ở trong người con gái nhỏ bé vùng Tây Bắc – Mị trong tác phẩm Vợ
chồng a Phủ của Tô Hoài.
Nếu đọc đoạn đầu tác phẩm ta sẽ thấy hình ảnh một cô gái lầm lũi ngồi quay sợi gai
bên tảng đá. Cô gái ấy nhìn thiếu sức sống, sống mà như đã chết, ánh mắt chỉ nhìn về
một hướng vô định. Dù cô gái ấy có làm gì đi nữa như thái cỏ ngựa, dệt vải hay chẻ
củi, cõng nước thì cô ấy cũng cúi mặt buồn rười rượi. Thoạt đầu khi đọc tác phẩm,
người đọc cảm thấy đây là nhân vật nhu nhược, sóng hèn và có lẽ bị tra tấn quá nhiều
dẫn đến tinh thần không được ổn định và vô định.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Nhưng ngược dòng quá khứ, trở về thời cô Mị chưa làm dâu nhà thống lý Pá Tra
chúng ta sẽ bắt gặp hình ảnh một cô gái tuổi đôi mươi, xinh đẹp, tràn đầy sức sống và hi vọng.
Mị xinh đẹp, Mị nhiều người yêu, người xếp ở ngõ nhiều đến nỗi bố mẹ không thể
ngủ được vì tiếng chó sủa. Trai đứng nhẵn cả chân vách đầu buồng Mị. Mị là cô gái
người Mông trẻ trung, hồn nhiên, Mị thổi sáo rất giỏi đến nỗi bao nhiêu chàng trai say
mê “Mùa xuân đến, Mị uống rượu bên bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi
lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, cứ ngày đêm thổi sáo đi theo
Mị hết núi này sang núi khác.”
Mị cũng có người yêu, Mị cũng muốn đi theo tiếng gọi của tình yêu, vì Mị còn trẻ. Mị
ý thức được điều này nên Mị sống hạnh phúc, vui trẻ.
Không chỉ vậy, Mị còn rất hiếu thảo với cha mẹ. Khi biết cha mẹ muốn bán mình gán
nợ Mị ý thức được tự do, cầu xin cha mẹ để Mị làm nương ngô trả nợ. Chỉ qua một
vài yếu tố về cuộc đời của Mị trước lúc làm dâu nhà thống lý Pá Tra chúng ta cũng
thấy được rằng Mị là người khao khát sống tự do, khao khát hạnh phúc và có sức sống mãnh liệt tiềm tàng.
Khi về làm dâu nhà thống lý Pá Tra, người đọc cảm thấy dường như sức sống ấy đã
không còn. Vì chúng ta chỉ bắt gặp hình ảnh cô Mị lúc nào cũng buồn rười rượi, ánh
mắt cúi xuống vô định. Muội bị bóc lột không khác gì trâu ngựa, trâu ngựa làm còn
được nghỉ, được cho ăn, còn đàn bà nhà này thì chỉ biết vùi đầu vào công việc không
được nghỉ ngơi. Ở nhà thống lý Pá tra không khác gì địa ngục trần gian với đủ loại cực
hình như đánh, phạt, trói…
Trong hoàn cảnh như thế này, một cô gái mới lớn chưa trải sự đời chỉ biết sống qua
ngày, lầm lũi như con rùa: “Mỗi ngày Mị càng không nói, lùi lũi như con rùa nuôi
trong xó cửa. Ở buồng Mị nằm, kín mít, có một chiếc cửa sổ một lỗ vuông ấy mà
trông ra. Đến bao giờ chết thì thôi.” Dường như chúng ta thấy cô Mị không còn sức
sống nữa, phó mặc cho cuộc đời, cứ sống vậy đến khi nào chết thế là hết một đời.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Căn phòng Mị ở có khác nào buồng giam, chỉ có một ô cửa nhỏ duy nhất nhìn ra
ngoài để thấy ánh sáng. Nhưng chính hoàn cảnh này đã làm nền cho sức sống mãnh
liệt tiềm tàng trong Mị. Sức sống ấy chưa có đủ điều kiện để bùng cháy, trỗi dậy. Chỉ
cho đến khi vào đêm tình mùa xuân, sức sống mãnh liệt trong trái tim người con gái
nhỏ bé mới trỗi dậy để thay đổi cuộc đời Mị và A Phủ.
Trước đêm tình mùa xuân, khi mới về làm dâu sức sống mãnh liệt đã trỗi dậy đó là khi
Mị về nhà và cầm theo lá ngón. Mị có ý định tử tự bằng lá ngón vì không chấp nhận
được cuộc sống mất tự do.
Mị trốn về nhà, hai tròng mắt còn đỏ hoe. Trông thấy bố, Mị quỳ, úp mặt xuống đất,
nức nở. Bố Mị cũng khóc, đoán biết lòng con gái:
– Mầy về chào lạy tao để mày đi chết đấy à? Mày chết nhưng nợ tao vẫn còn, quan lại
bắt trả nợ. Mày chết rồi không lấy ai làm nương ngô, trả được nợ, tao thì ốm yếu quá
rồi. Không được con ơi!
Mị chỉ bưng mặt khóc. Mị ném nắm lá ngón (một thứ lá độc) xuống đất. Nắm lá ngón
Mị đã đi tìm hái trong rừng. Mị vẫn giấu trong áo. Thế là Mị không đành lòng chết.
Mị chết thì bố Mị còn khổ hơn bao nhiêu lần bây giờ.
Mị đã ý thức được sự tự do và ý nghĩa của cuộc sống. Sức sống ấy đã có cơ hội trỗi
dậy nhưng lại bị dập tắt ngay vì lòng hiếu thảo còn cao hơn. Mị đành chấp nhận cuộc
sống và có lẽ trong đêm tình mùa xuân lần này, Mị đã sống lại.
Mị nghe thấy những âm thanh bên ngoài cuộc sống, âm thanh của mùa xuân. Đó là
tiếng trẻ con chơi quay, tin nghịch, đốt những lều quanh nương, tiếng sáo gọi bạn tình.
Tất cả những âm thanh ùa vào trong tâm trí, đánh thức mọi kỉ niệm trong quá khứ của
Mị. Mùa xuân những năm Mị chưa đi làm dâu, Mị cũng thổi sáo, cũng váy hoa, cũng
nhiều người theo đuổi, Mị cũng yêu cũng có khát vọng được yêu và hạnh phúc. Tất cả
như tái hiện lại rõ mồn một trong đêm tình mùa xuân. Mị lẩm nhẩm theo lời bài hát,
đây là sự biến đổi đầu tiên trong tâm trí Mị. Một tâm hồn chai sạn, tự cho mình là con
trâu con ngựa, sống quen với cái khổ rồi nên cũng không khao khát gì. Vậy mà hôm
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
nay Mị lại nghe thấy âm thanh mùa xuân, nhẩm theo lời bài hát, nhớ tới thanh xuân
tươi đẹp và khao khát tình yêu.
Mị đã ý thức được sự tồn tại của bản thân “Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột
nhiên vui như những đêm Tết ngày trước. Mị trẻ. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi.”
Khi đã thấy được giá trị và sự tồn tại của bản thân thì đây chính là cột mốc quan trọng
đánh dấu sự bứt phá trong tâm trí của Mị. Đó là Mị muốn chấm dứt sự tù đày này, Mị muốn được đi chơi.
Nhưng suy nghĩ muốn đi chơi vừa nảy ra chưa kịp hành động thì Mị đã bị A Sử bắt
trói vào cột nhà “Tóc Mị xõa xuống. A Sử quấn luôn tóc lên cột, Mị không cúi, không
nghiêng được đầu nữa. Trói xong, A Sử thắt cái thắt lưng xanh ra ngoài áo rồi phẩy
tay tắt đèn, đi ra khép cửa buồng lại”. Nhưng A Sử chỉ trói được phần xác của Mị mà
thôi, còn tâm hồn của Mị đang bay lơ lửng theo tiếng sáo. Trái tim và tâm trí của mị
đang sống lại mãnh liệt, Mị nào có quan tâm đến việc A Sử trói mình.
Có thể nói, Mị luôn tiềm tàng sức sống mãnh liệt, sức sống ấy đã cháy âm ỉ trong lòng
người con gái Tây Bắc và cơ hội đã đến để ngọn lửa khát khao sống bùng lên. Mị vẫn
đang mơ về đêm tình mùa xuân, mơ về tự do “Trong bóng tối, Mị đứng im, như không
biết mình đang bị trói. Hơi rượu còn nồng nàn. Mị vẫn nghe thấy tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi”.
Mị cứ đứng như thế tới sáng mới bừng tỉnh. Cả một đêm bị trói mà Mị vừa mê vừa
tỉnh, hơi rượu phả vào, tâm hồn vẫn thả theo tiếng sáo. Dường như khát vọng sống
quá mãnh liệt đến nỗi con người ta quên đi đau thương của thực tại. Đến lúc bừng
tỉnh, Mị mới biết mình bị trói, mới thấy đau. Mị lại trở về cái xác không hồn.
Nhưng sức sống ấy vẫn còn vẫn âm ỉ khi Mị sợ mình bị bỏ quên mà chết. Con người
ta còn tham sống thì sẽ còn sợ chết và khao khát sống mãnh liệt hơn bao giờ hết. Mị
nhớ đến câu chuyện nhà Thống Lý Pá Tra xưa có người vợ bị trói, chồng đi chơi ba
ngày về thì người vợ đã chết “Mị sợ quá, Mị cựa quậy. Xem mình còn sống hay chết.”
Vẫn còn thấy mình đau nghĩa là còn muốn sống. Chỉ khi nào không còn muốn cảm
nhận gì nữa, dù đau về thể xác hay tinh thần mà mình bàng quang không quan tâm thì
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
có lẽ khi ấy, sức sống tiềm tàng không còn nữa và lụi tàn như đám tro tàn. Nhưng Mị
vẫn còn cảm thấy, vẫn sợ chết, vẫn cựa mình và thấy cổ tay, đầu , bắp chân bị dây trói
siết lại, đau đứt từng mảnh thịt.
Mở đầu tác phẩm là sự lầm lũi như con rùa của Mị và các tình tiết được đẩy dần lên
làm trỗi dậy sức sống tiềm tàng trong con người Mị. Sức sống ấy luôn có và khi cơ
hội đã búng cháy và trong đêm tình mùa xuân, người đọc đã cảm nhận rõ sức sống
mãnh liệt của Mị. Phải thương và hiểu nhân vật của mình thế nào, Tô Hoài mới có thể
tạo nên một tình huống đặc biệt, là nút mở cho câu chuyện, giúp cuộc đời của Mị sang một trang mới.
Phân tích Vợ chồng A Phủ trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 11
Tô Hoài là nhà văn lỗi lạc với số lượng tác phẩm nhiều kỷ lục trong nền văn học Việt
Nam đương đại, sáng tác của ông thể hiện sự thật đời thường bằng ngôn ngữ giản dị,
gần gũi. Truyện ngắn “Vợ chồng A Phủ” in trong tuyển tập “Truyện ngắn Tây Bắc” là
một tác phẩm tiêu biểu vẫn giữ được sức hấp dẫn trong mắt nhiều thế hệ độc giả dù đã
hơn nửa thế kỷ trôi qua. Tác phẩm xoay quanh số kiếp mà nhân vật Mị đã sống, đặc
biệt thể hiện diễn biến nội tâm của cô trong từng thời kỳ, và đêm tình mùa xuân là
cảnh có tác động lớn đến diễn biến tâm lý và hành động của cô gái.
Tại sao sau bao nhiêu năm sống như con rùa bị dồn vào đường cùng và đã chấp nhận
kiếp sống trâu ngựa, sức sống của Mị bỗng trỗi dậy trong đêm tình mùa xuân? Có phải
không khí mùa xuân bất chợt ập đến với những bữa tiệc xuân, những sắc màu váy dài
rực rỡ và những cuộc chơi đã làm ảnh hưởng đến Mị? Hay không phải màu sắc hay
mùa xuân, mà là tiếng sáo quen thuộc. Tiếng sáo gọi bạn được nhiều người biết đến,
đi vào nếp sống của người Hồng Ngài, họ dùng tiếng sáo để bày tỏ tình yêu, để bày tỏ
tấm lòng. Nghe tiếng sáo Mị lại nhớ về quá khứ, tiếng sáo đưa tôi vào những cuộc
chơi, hình ảnh cây sáo quan trọng đến nỗi nó được nhắc đi nhắc lại hơn chục lần trong
tác phẩm. Tiếng sáo đã đánh thức cô gái tưởng mình đã chết về mặt tinh thần được
sống lại quá khứ tươi đẹp, cái thời mà cô đấu tranh cho tự do và tình yêu. Tiếng sáo
tác động mạnh mẽ đến sức sống tiềm tàng của Mị. Bên cạnh tiếng sáo, men rượu cũng
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
là tác nhân khiến Mị thay đổi. Mị nuốt từng bát, uống như một kẻ say, uống để quên
đi hiện tại đau khổ, tủi nhục và cũng để không nhớ đến tương lai mờ mịt, không một
tia hy vọng. Hành động này nói lên nỗi oan, nỗi buồn tủi trong lòng cô gái nhưng cũng
tiếp thêm sức mạnh để đánh thức sức sống.
Từ những chất xúc tác bên ngoài ấy cộng với bản tính mạnh mẽ, hoạt bát, trong Mị đã
nảy sinh sức sống mãnh liệt trong một đêm xuân. Những cảm xúc dịu dàng này làm
Mị nhớ lại quá khứ – một quá khứ đẹp đẽ mà Mị không bao giờ dám sống lại. Ngày ấy
Mị vừa thổi sáo hay vừa có sắc đẹp đã khiến bao chàng trai Hồng Ngài mê mẩn, ngày
đêm thổi sáo đi theo. Những kỷ niệm đẹp đẽ đó khiến Mị cảm thấy tươi mới trở lại và
Mị nhận ra rằng mình vẫn còn trẻ. Mị vẫn còn sống và Mị phải làm điều gì để chứng
minh điều đó. Điều đầu tiên Mị muốn làm khi trải nghiệm lại cảm giác đó là ra ngoài
đi chơi. Bao nhiêu năm sau khi cưới về nhà thống lý Pá Tra làm vợ A Sử, Mị không đi
chơi xuân, mặc cho những người phụ nữ có chồng khác vẫn đi chơi. Mị muốn ra ngoài,
không muốn sống trong căn phòng đóng kín chỉ có một ô cửa sổ nhỏ, ngày nào cũng
không thấy dù là sáng hay tối. Cô bắt đầu chuẩn bị, mặc một chiếc váy hoa, thêm dầu
vào đèn để thắp sáng căn phòng tối và thắt bím tóc. Đây là những hành động được coi
là sự phản kháng của Mị, nó bắt đầu phản ứng lại với cuộc sống, khơi dậy những cảm
xúc. Nhưng ngọn lửa cuộc đời vừa bùng cháy rực rỡ thì vụt tắt, kẻ độc ác đó không ai
khác chính là A Sử – con trai nhà thống lí và cũng là chồng Mị. Anh ta về nhà bất ngờ
và nghĩ thật lạ khi Mị chuẩn bị ra ngoài. Người này đã trói Mị , dã man hơn còn quấn
tóc Mị vào một cái sào, không cho Mị cử động, nhưng dù có trói, nhưng chất cồn
trong người Mị vẫn còn nồng nặc, chế ngự tâm trí cô. Mị nghe tiếng sáo, tiếng sáo gọi
bạn tình của ai mà như gọi con tim, Mị bước đi trong vô thức, anh muốn đi theo tiếng
sáo tình này. Nhưng những sợi dây cứa vào da và nỗi đau thể xác đã đánh thức cô dậy.
Cô phải trở lại với thực tế cay đắng rằng vị trí của cô không thể sánh được với con ngựa nhà thống lí.
Sự thức tỉnh của Mị trải qua toàn bộ quá trình phát triển, từ những cảm xúc thoáng
qua về quá khứ cho đến việc phản kháng và cuối cùng nhận ra một điều quan trọng.
Mị đã từng nghĩ mình là trâu, ngựa của thống đốc, đã là trâu, ngựa rồi thì không có
suy nghĩ, chỉ biết ăn và làm, nhưng giờ Mị đã hiểu, ở trong nhà này, Mị còn không
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
bằng con trâu, con ngựa. Sự hồi sinh sức sống này là do nguyên nhân khách quan của
tiếng sáo và rượu mạnh. Tất cả đều là bàn đạp để tạo ra những hành động mạnh mẽ
của Mị tự giải thoát cho mình sau đó.
Bằng nghệ thuật miêu tả tâm lí và sử dụng ngôn ngữ giản dị, phổ quát, Tô Hoài dường
như đã vẽ ra trước mắt người đọc hình ảnh một người phụ nữ mạnh mẽ, dù bị bạo
hành nhưng vẫn tiềm ẩn một sức sống mãnh liệt bên trong, chỉ tìm mọi cách để hồi sinh, để bùng cháy.
Vợ chồng A Phủ đêm tình mùa xuân - Mẫu 12
Nhắc đến Tô Hoài, chúng ta không thể không nói tới tác phẩm văn học kinh điển “Vợ
chồng A Phủ”. Đặc biệt khi phân tích nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân càng cho
thấy qua nhân vật ấy, tác giả muốn gửi gắm những thông điệp vô cùng nhân văn.
“Vợ chồng A Phủ” được xem là truyện ngắn xuất sắc nhất của ông trong giai đoạn sau
Cách mạng tháng Tám năm 1945. Câu chuyện xoay quanh nhân cuộc đời đầy biến cố
và đau thương của nhân vật Mị và A Phủ dưới chế độ thực dân phong kiến thối nát.
Tác phẩm nổi tiếng không chỉ nội dung sâu sắc mà còn ở tài sử dụng nghệ thuật xây
dựng nhân vật của nhà văn. Mị là đại diện tiêu biểu cho cuộc sống cơ cực, tủi nhục
của những người lao động thời bấy giờ. Nhưng đồng thời, qua Mị nhà văn Tô Hoài
cũng chứng tỏ cho độc giả thấy ý chí đấu tranh, sự vùng lên tự giải phóng của đồng bào miền núi Tây Bắc.
Phân tích nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân, đầu tiên phải nói tới phần mở đầu
câu chuyện. Ở đây, nhà văn Tô Hoài đã cho Mị xuất hiện với dáng vẻ lầm lũi, cả ngày
cúi đầu, không nói, không cười, như bóng ma nơi xó nhà. Thế nhưng, ông cũng không
quên nhắc tới hoàn cảnh của Mị trước khi về nhà thống lý Pá Tra làm con dâu. Mị mồ
côi mẹ, sống với cha già. Nhưng Mị xinh đẹp nết na. Mị đang tuổi thanh xuân, tràn
đầy sức sống như đóa hoa rừng thơm ngát, đầy sắc thắm. Đêm nào, đầu giường Mị
cũng có trai làng đứng nhẵn để tỏ tình. Những tưởng rằng, đời Mị sẽ ấm êm hạnh
phúc. Thế nhưng, cuộc đời đâu biết trước được chữ ngờ.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Trong một đêm tình mùa xuân, Mị bị người ta lừa gạt, bắt cóc rồi trở thành con dâu
gạt nợ cho gia đình. Từ đây, cuộc đời Mị chuyển sang một trang khác, tối tăm mù mịt
và đầy rẫy sự tủi nhục, cô đơn, ê chề. “Có đến mấy tháng, đêm nào Mị cũng khóc.
Một hôm, Mị trốn về nhà, hai tròng mắt còn đỏ hoe. Trông thấy bố, Mị quỳ, úp mặt
xuống đất, nức nở”. Mị khóc cho số phận hẩm hiu của mình và nàng đã định tìm đến
cái chết. Thế nhưng thương cha, Mị lại không nỡ. Mị lại trở lại nhà thống lý để làm
con dâu gạt nợ. Đến lúc cha Mị chết đi, Mị cũng không còn thiết tha bỏ trốn nữa. Mị
cứ sống như cái xác không hồn. Mị quên rằng thời gian vẫn không ngừng trôi. Mị vô
cảm trước sự đời. Những tưởng rằng đời Mị như thế đã hết, nhưng không, trong đêm
tình mùa xuân ấy, sức sống mãnh liệt bấy lâu vẫn ẩn dấu trong Mị như bừng tỉnh. Nó bùng lên dữ dội.
Mùa xuân trên rẻo cao thật đẹp. Dưới ngòi bút sắc bén của nhà văn, khung cảnh núi
rừng Tây Bắc khi xuân về càng trở nên hấp dẫn, lôi cuốn kỳ lạ. “Hồng Ngài năm ấy ăn
tết giữa lúc gió thổi vào cỏ gianh vàng ửng, rét càng dữ. Nhưng trong các làng Mông
Ðỏ, những chiếc váy hoa đã được phơi ra mỏm đá, xoè như con bướm sặc sỡ”. “Ngoài
đầu núi, đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi. Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bồi
hồi. Tiếng chó sủa xa xa. Những đêm tình mùa xuân đã tới”.
Đẹp thế, sống động thế bảo sao trái tim bao chàng trai cô gái không đập rộn ràng. Thế
nên, thật không quá khó để hiểu vì sao, trong không gian, không khí đó, tâm trạng của
Mị bỗng diễn biến phức tạp. Mị uống rượu. Mị lịm đi trước người nhảy đồng nhưng
lòng Mị lại đang sống lại những ngày xưa, khi Mị còn trẻ.
Nhà văn đã cho Mị nghĩ “Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui như
những đêm Tết ngày trước. Mị trẻ, Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi”. Với cách dùng
liên tiếp là những câu ngắn, câu khẳng định tác giả cho thấy tâm trạng Mị đang
chuyển biến nhanh chóng và rõ rệt. Trái tim Mị nóng hổi. Lí trí Mị thôi thúc. Các
mạch máu trong cơ thể Mị đang cuộn trào. Lúc này, Mị không chỉ cảm nhận được
màu sắc rực rỡ, âm thanh rộn rã của mùa xuân mà Mị đã thực sự sống lại những ngày xưa.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Thực tại xót xa xen lẫn với quá khứ hạnh phúc khiến tâm hồn Mị rỉ máu. “Nếu có nắm
lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa. Nhớ
lại, chỉ thấy nước mắt ứa ra. Mà tiếng sáo gọi bạn vẫn lửng lơ bay ngoài đường. “Anh
ném pao/ Em không bắt/ Em không yêu Quả pao rơi rồi”. Lúc này đây, nhà văn Tô
Hoài đã để Mị hiện ra với rất nhiều sự xáo trộn trong tâm trí. Mị bị giằng xé giữa buồn
đau và vui sướng. Mị bị bóp nghẹt đến quặn đau giữa khát khao đi chơi với cảnh bị
nhốt trong căn phòng tăm tối.
Nếu như đoạn đầu tác phẩm “Vợ chồng A Phủ”, nhà văn Tô Hoài đã để nhịp truyện
trôi đi chầm chập với cảnh lầm lũi của Mị thì đến đêm tình xuân, diễn biến diễn ra
nhanh chóng như một thước phim điện ảnh. Phân tích nhân vật Mị trong đêm tình mùa
xuân, sẽ thấy liên tục là những câu từ diễn tả sự chuyển động không ngừng. Mị say.
Mị bừng tỉnh. Rồi “Trong đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo. Mị muốn đi chơi. Mị cũng
sắp đi chơi. Mị quấn lại tóc. Mỵ với tay lấy cái váy hoa vắt phía trong vách. A Sử sắp
bước ra, bỗng quay lại, lấy làm lạ. A Sử nhìn quanh thấy Mị rút thêm cái áo”.
Một loạt các hành động của Mị diễn ra, tuy không gấp gáp nhưng rất dứt khoát.
Dường như Mị không để ý rằng A Sử đang ở sau mình. A Sử đang dõi theo mọi hành
động của Mị. Toàn thân Mị, tất cả tâm trí Mị đều đã dành cho những chuyến đi chơi
vào đêm tình mùa xuân cùng bè bạn năm xưa. Khi trong đầu Mị vẫn cứ chập chờn
tiếng sáo thì cũng là lúc A Sử trói đứng Mị. “A Sử bước lại, nắm Mị, lấy thắt lưng trói
tay Mị. Nó xách cả một thúng sợi đay ra trới đứng Mị vào cột nhà. Tóc Mị xõa xuống.
A Sử quấn luôn tóc lên cột. Mị không cúi, không nghiêng được đầu nữa”.
Bị trói, nhưng Mị vẫn câm nín, không thốt ra lời nào kể cả một ánh mắt thể hiện sự
phản kháng. Ở đây, tác giả cho thấy, tất cả đều chỉ là hành động đơn phương của A
Sử. A Sử vẫn luôn muốn giữ Mị làm của riêng của mình. Còn Mị, chẳng bao giờ quan
tâm A Sử là ai. Trong đầu Mị không có hình ảnh của A Sử. Bởi vậy, mọi nỗi đau mà
A Sử gây ra, đều không làm Mị bận tâm. Khác với Mị trước kia. Mị trong đêm tình
xuân này dù im lặng nhưng trong tâm hồn đã biến đổi thành một Mị hoàn toàn khác.
Đó là cô Mị đang mê đắm trong những kỷ niệm tình yêu, đang khát khao về một cuộc
sống tự do, được là chính mình.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
“Trong bóng tối, Mị đứng im như không biết mình đang bị trói. Hơi rượu còn nồng
nàn. Mị vẫn nghe thấy tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi. “Em không yêu, quả
pao rơi rồi. Em yêu người nào, em bắt pao nào!” Mị vùng bước đi. Nhưng chân đau
không cựa được. Mị không nghe tiếng sáo nữa. Chỉ còn nghe tiếng chân ngựa đạp vào
vách. Ngựa vẫn đứng yên, gãi chân, nhai cỏ. Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con
ngựa”. Việc gì cần làm Mị đã làm. Dù là trong cơn say, trong vô thức nhưng nhà văn
Tô Hoài vẫn cho độc giả thấy, tương lai Mị sẽ thay đổi. Sự biến chuyển tâm trạng
phức tạp trong đêm tình hôm nay là dấu hiệu cho một cuộc vùng lên đầy mạnh mẽ.
Khen thay cho tài năng xây dựng nhân vật của nhà văn Tô Hoài. Phân tích nhân vật
Mị trong đêm tình mùa xuân chúng ta càng thấy rõ hơn điều đó. Việc miêu tả chi tiết,
đặc tả diễn biến tâm trạng và hành động của Mị cho thấy nhà văn đã thực sự nhập tâm
vào nhân vật. Ông đã biến chính mình thành Mị đã suy nghĩ, để hành động và cảm
nhận. Nhờ thế, mà nhân vật của nhà văn vô cùng sinh động, chân thực và có chiều sâu
hơn về tâm lý. Sự thay đổi tâm lý, tâm trạng của Mị trong đêm tình ấy đã nung nấu
trong lòng cô ngọn lửa đấu tranh, khát khao sống tự do. Nó mang tới cho bạn đọc
thông điệp, tận sâu trong tim mỗi người luôn có một sức sống tiềm tàng mãnh liệt. Vì
thế hãy sống sao cho ý nghĩa, đừng sống hoài sống phí.
Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 13
Tô Hoài là một nhà văn lớn, có số lượng tác phẩm đạt kỉ lục trong văn học hiện đại
Việt Nam, các sáng tác của ông thiên về diễn tả sự thật đời thường với lối viết giản dị,
gần gũi, thông tục. Truyện ngắn “ Vợ chồng A Phủ” in trong tập “Truyện Tây Bắc” là
một tác phẩm tiêu biểu, sau hơn nửa thế kỉ, đến nay vẫn giữ nguyên vẹn sức hút với
nhiều thế hệ người đọc. Tác phẩm xoay quanh số cuộc sống của nhân vật Mị, đặc biệt
là diễn tả diễn biến nội tâm của cô trong từng giai đoạn và đêm tình mùa xuân là một
cảnh tác động lớn diễn biến tâm lí và hành động của người con gái vùng núi này.
Vì sao sau bao nhiêu năm sống lầm lũi như con rùa nuôi nơi xó cửa, chấp nhận cuộc
sống chẳng bằng con trâu, con ngựa, sức sống của Mị lại chợt hồi sinh trong đêm tình
mùa xuân? Phải chăng không khí mùa xuân đến bất ngờ cùng hội xuân, sắc áo váy rực
rỡ và những cuộc chơi đã ảnh hưởng đến Mị? Hay chẳng phải sắc màu cũng chẳng
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
phải hương xuân mà chính là tiếng sáo thân quen. Tiếng sáo gọi bạn tình vốn đã quen
thuộc, đi vào nếp sống của người dân Hồng Ngài, họ dùng tiếng sáo để thể hiện tình
yêu, để nói lòng mình. Nghe tiếng sáo, Mị lại bồi hồi nhớ lại quá khứ của mình, tiếng
sáo đưa Mị theo những cuộc chơi, hình ảnh tiếng sáo quan trọng đến mức được lặp lại
hơn mười lần trong tác phẩm. Tiếng sáo tuy giản dị, mộc mạc nhưng lại khiến lòng
người thiết tha bồi hồi, bởi nó tượng trưng cho tình yêu trai gái. Tiếng sáo khơi dậy
trong người con gái vốn tưởng đã chết về mặt tinh thần sống lại quá khứ tươi đẹp, cái
ngày mà cô thỏa sức vùng vẫy trong tự do và tình yêu. Chính tiếng sáo đã tác động
mạnh mẽ đến sức sống tiềm tàng trong Mị. Bên cạnh tiếng sáo, men rượu cũng là một
yếu tố khiến Mị có sự thay đổi. Mị uống ực từng bát, uống như một tên sâu rượu, Mị
uống để quên đi hiện tại khốn khổ, nhục nhã và cũng để không nhớ đến tương lai mờ
mịt, không có gì để hi vọng. Hành động uống rượu ấy đã nói lên nỗi oan khuất đau
buồn trong trái tim người con gái nhưng cũng tiếp thêm sức mạnh để người con gái ấy bừng tỉnh sức sống.
Từ những chất xúc tác từ bên ngoài ấy cùng bản chất mạnh mẽ, tràn đầy sức sống, Mị
đã hồi sinh cảm xúc trong đêm tình mùa xuân. Nghe tiếng sáo, Mị bỗng cảm thấy tha
thiết, bồi hồi. Những cảm xúc nhẹ nhàng ấy khiến Mị nhớ về quá khứ – một quá khứ
tươi đẹp mà chẳng bao giờ Mị dám hi vọng có thể sống lại một lần nữa. Ngày ấy, Mị
thổi lá cũng hay như thổi sáo, tài năng cùng với sắc đẹp của nàng khiến bao chàng trai
Hồng Ngài mê đắm, ngày đêm thổi sáo đi theo Mị. Từ những hồi ức đẹp đẽ ấy, Mị
thấy phơi phới trở lại và cô nhận ra mình vẫn còn trẻ. Thật kì lạ khi người ta không
biết trạng thái của bản thân ra sao để rồi một ngày chợt nhận ra mình vẫn còn trẻ. Điều
ấy chẳng khác nào bao ngày qua, Mị không biết mình đang sống hay chỉ là tồn tại như
một cái xác và đêm nay, cô mới chợt tỉnh, nhận thức được mình vẫn còn trẻ, mình vẫn
còn sống và mình phải làm điều gì để chứng minh điều đó. Điều đầu tiên cô muốn làm
khi sống lại cảm giác chính là muốn đi chơi. Bao năm rồi, kể từ khi bị gả về nhà thống
lí Pá Tra, làm vợ A Sử, Mị đều không đi chơi xuân, mặc dù những người đàn bà có
chồng khác vẫn đi chơi. Mị muốn ra ngoài, không còn muốn yên phận sống trong căn
phòng kín mít, chỉ có một ôi cửa sổ nhỏ, hằng ngày nhìn ra không biết là sáng hay tối
nữa. Cô bắt đầu sửa soạn, cô lấy chiếc váy hoa, cho thêm mỡ vào đèn để thắp sáng căn
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
phòng tăm tối và quấn tóc. Đây là những hành động được coi là phản kháng của Mị,
cô đã bắt đầu có những phản ứng với cuộc sống, đã hồi sinh cảm xúc. Nhưng ngay khi
ngọn lửa sức sống đang bùng cháy mạnh mẽ thì lại bị dập tắt, con người tàn nhẫn ấy
không ai khác chính là A Sử - con trai thống lí và cũng là chồng Mị. Hắn đột nhiên về
nhà và thấy lạ khi thấy Mị sửa soạn đi chơi. Con người ấy đã trói Mị lại, độc ác hơn,
hắn lấy tóc Mị quấn quanh cột, không cho Mị cử động. Nhưng dù bị trói, hơi rượu vẫn
nồng nàn trong Mị, chi phối lí trí cô. Cô nghe thấy tiếng sáo, tiếng sáo gọi bạn tình
của ai kia mà như gọi lòng cô, bất giác cô bước đi, cô muốn đi theo tiếng sáo tình yêu
ấy, đó mới chính là cuộc sống đáng lẽ cô được hưởng. Nhưng dây trói cứa vào da thịt,
nỗi đau thể xác làm cô bừng tỉnh. Cô đành lòng phải trở lại với hiện thực đắng cay,
rằng thân phận mình không bằng con ngựa nhà thống lí. Đau xót thay.
Sự hồi sinh sức sống của Mị trải qua cả một quá trình diễn biến từ những cảm xúc hồ
tưởng về quá khứ đến hành động phản kháng muốn đi chơi và cuối cùng nhận thức ra
một điều quan trọng. Lúc trước, Mị đã coi mình là con trâu, con ngựa nhà thống lí mà
đã là con trâu, con ngựa thì không có suy nghĩ, chúng chỉ biết ăn và làm việc mà thôi
nhưng lúc này Mị đã hiểu ra, trong ngôi nhà này, đến cả con trâu, con ngựa mình cũng
không bằng. Sự hồi sinh sức sống này do nguyên nhân khách quan là tiếng sáo và men
rượu nồng nó chưa đủ sức mạnh để tạo nên những hành động mạnh mẽ để tự giải
thoát mình, chính vì thế sau đó, Mị lại trở lại cuộc sống như cũ.
Qua nghệ thuật miêu tả tâm lí cùng việc sử dụng ngôn ngữ giản dị, thông dụng, Tô
Hoài dường như đã vẽ lên trước mắt người đọc hình ảnh một người con gái mạnh mẽ,
tuy đã bị vùi dập, tưởng chỉ còn cái xác không hồn nhưng bên trong vẫn tiềm tàng ẩn
chứa sức sống mãnh liệt, chỉ tìm cơ hội để hồi sinh, để bùng cháy.
Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 14
Vợ Chồng A phủ là tác phẩm hay nhất nói về con người và đất nước vùng cao Tây
Bắc. Qua ngòi bút của Tô Hoài ta thấy được nỗi khổ đau và tủi nhục của các cô gái
khi bị “ ép duyên” và sự áp bức của chế độ phong kiến thời bấy giờ. Có nhiều tuyến
nhân vật chính và phụ trong tác phẩm như A Phủ, A Sử, thống lí Bá Tra… nhưng Mị
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
vẫn là nhân vật trung tâm của tác phẩm và tâm trạng, hành động, suy nghĩ của Mị
được bộc lộ rõ nét nhất qua cảnh Mị trong đêm tình mùa xuân.
Mị là cô gái người dân tộc H’Mông tài sắc vẹn toàn, vừa hát hay, thổi sáo giỏi làm say
đắm biết bao chàng trai. Ngày xưa, bố Mị lấy mẹ không có đủ tiền cưới, phải đến vay
nhà thống lí, bố của thống lí Bá tra bây giờ. Mỗi năm đem nộp lãi cho chủ nợ một
nương ngô. Đến tận khi hai vợ chồng về già rồi mà cũng chưa trả hết nợ. Vì vậy, đến
tuổi xuân thì, Mị bị bắt làm con dâu gạt nợ cho nhà thống lí Bá Tra nhưng thực chất là
làm nô lệ. Suốt ngày, ở nhà thống lí, Mị phải quay sợi, thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi,
đi cõng nước dưới khe suối lên, hái thuốc phiện, giặt đay, xe đay, bung ngô, tước đay
thành sợi… Kiếp sống cơ cực hơn cả ngựa trâu đã biến một cô gái hồn nhiên, yêu đời,
năm nào thành một người phụ nữ cam chịu “ lùi lũi như con rùa nuôi sống xó cửa”, có
khi vô cảm. Mặt khác, Mị cũng có những phản ứng ngấm ngầm. Một hôm, Mị trốn về
nhà. quỳ lạy bố, úp mặt xuống đất khóc nức nở nhưng bên trong áo giấu sẵn một nắm lá ngón để tự tử.
Mị không chỉ là nạn nhân của sự đầu độc, áp chế về tinh thần. Bọn thống lí Bá Tra đã
lợi dụng thần quyền – tục mê tín dị đoan để làm cho người nô lệ này yên phận với
kiếp sống đau khổ. Mị tin rằng “ Ta là thân đàn bà. nó đã bắt ta về trình ma nhà nó rồi
thì còn biết đợi ngày rũ xương ở đây thôi”. Cho nên, Mị sống nhẫn nhục, thầm lặng,
vô cảm, không có chút hi vọng vào sự đổi thay của tương lai.
Thế rồi mùa xuân lại về. Khung cảnh thiên nhiên mùa xuân ở Hồng Ngài thật thơ
mộng, tình tứ và bừng sức sống: “ Gió thổi vào cỏ gianh vàng ửng”, “ trong các làng
Mèo đỏ, những chiếc váy hoa đã đem ra phơi trên mỏm đá xòe như con bướm sặc sỡ.
Hoa thuốc phiện vừa nở trắng lại đổi ra màu đỏ hay, đỏ thẫm, rồi sang màu tím man mát”.
Cùng với vẻ đẹp thiên nhiên là không khí náo nức, nhộn nhịp của ngày hội. “ Trai gái,
trẻ con ra sân chơi tụ tập đánh pao, đánh quay, thổi sáo, thổi khèn và nhảy”; “ chiêng
đánh ầm ỉ”; “ văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng”. Chính cái không khí ấy đã khơi
dậy, đánh thức nơi bề sâu hun hút của tâm hồn Mị một cuộc sống mãnh liệt, trẻ trung.
Mị “ lén lấy hũ rượu, cứ uống ừng ựng từng bát”. Rồi Mị lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
người nhảy đồng, người hát, nhưng lòng Mị thì đang sống về ngày trước. Tai Mị văng
vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng. Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi. Mùa xuân này, Mị uống
rượu bên bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có
biết bao người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị.
Nhưng khi tâm trạng bồi hồi, sung sướng vô ngần ấy vừa xuất hiện thì nổi đắng cay,
chua xót, u sầu cũng chạy đến vây lấy Mị. Mị ý thức được cảnh ngộ éo le của cuộc đời
mình.” A Sử với Mị không có lòng với nhau nhưng vẫn phải ở với nhau. Mị liền nghĩ
đến cái chết: “ Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn hết cho chết ngay”.
Nhưng rồi, “ tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường: Anh ném pao, em
không bắt; Em không yêu, quả pao rơi rồi…” đã giục giã, thôi thúc Mị, khiến Mị
dường như quên hết cảnh ngộ bi thảm hiện tại. Mị hành động như một người tự
do,như “ bao nhiêu người có chồng khác”. Mị đến góc nhà lấy ống mỡ, xắn một
miếng bỏ thêm vào đĩa đèn cho sáng”. Mị muốn đi chơi một cách bản năng. Cái ý
nghĩ “ muốn đi chơi” vọt ra khi có tiếng sáo rập rờn ở trong đầu. Cái hành động “
quấn lại tóc”, “ với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách”, “ rút thêm cái áo”
chuẩn bị đi chơi là sự chiến thắng bất ngờ của bản năng. Bản năng đã làm cho Mị
không biết sợ sệt là gì.
Trong lúc lòng yêu đời đang trỗi dậy mãnh liệt cũng là lúc Mị bị vùi dập một cách tàn
nhẫn, không thương tiếc. Mặc dù đang “ thay áo mới, khoác thêm hai vòng bạc vào cổ
rồi bị cái khăn trắng lên đầu” để đi chơi nhưng A Sử biết được ý định của Mị, hắn chỉ
hỏi một câu: “ Mày muốn đi chơi à?” rồi “ bước lại, nắm Mị, lấy thắt lưng trói hai tay
Mị. Nó xách cả một thùng sợi đay ra trói đứng Mị vào cột nhà. Tóc Mị xõa xuống. A
Sử quấn luôn tóc lên dây cột, làm cho Mị không cúi, không nghiêng được đầu nữa”.
Sau hành động vô nhân đạo, phũ phàng ấy, hắn bỏ đi.
Trong bóng tối, dù bị trói như một thứ đồ vật nhưng Mị vẫn sống với bản năng. Mị
không biết mình đang bị trói. Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa mị đi theo những cuộc chơi,
những đám chơi. Mị vẫn nghe lời ca, tiếng hát ngọt ngào, tình tứ vang lên: “ Em
không yêu, quả pao rơi rồi. Em yêu người nào, em bắt pao nào…”. Mãi đến lúc Mị
“vùng bước đi”, cô mới giật mình trở về với thực tại, mới thấm hiểu rõ cái cảnh ngộ bi
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
thảm của mình: “ Tay chân đau không cựa được” và cô mới thổn thức nỗi lòng, biết
mình không bằng con ngựa. Nhưng khi nghe tiếng chó sủa xa xa, đêm đã về khuya thì
Mị mới khóc, lòng Mị lại bồi hồi. Trong suốt đêm Mị bị trói đứng như thế, Mị rơi vào
tâm trạng lúc tỉnh, lúc mê. Lúc mê lòng lại “ nồng nàn tha thiết nhớ”. Lúc tỉnh thì
khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức. Đến sáng “ khi bàng hoàng tỉnh thì cô “ sợ
quá”, “ cựa quậy”, xem mình còn sống hay chết”. Tâm trạng lo sợ ấy đã thể hiện ý
thức về sự sống của Mị. Có cảm thấy đau đớn từng mảnh thịt bởi vì cổ tay, đầu, bắp
chân bị dây trói siết lại. Chính sự trỗi dậy của sức sống tiềm tàng đã thôi thúc Mị có
những hành động táo bạo, mạnh mẽ sau này, cô cắt dây cởi trói để cứu A Phủ thoát
khỏi cảnh ngộ bi thảm đồng thời cũng là tự cứu mình.
Tóm lại, trong khung cảnh tăm tối, ngột ngạt, tù túng, tàn bạo, chúng ta thấy có bản
năng sống đầy chất thơ của nhân vật Mị bừng sáng lên. Sức sống tiềm tàng, trẻ trung
không dập tắt được của Mị là một bài ca hùng hồn về sự sống. Đồng thời cũng là một
bản cáo trạng đanh thép về tội ác của bọn phong kiến, thần quyền cùng núi cao Tây Bắc.
Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 15
Vợ chồng A Phủ là truyện ngắn được nhà văn Tô Hoài viết vào năm 1952 được in
trong tập “Truyện Tây Bắc” (1953) được lấy cảm hứng từ một sự kiện có thật khi
chính nhà văn Tô Hoài đã được sống và chứng kiến chính cuộc sống của những người
dân nghèo nơi vùng cao xa xôi này. Nhà văn Tô Hoài đã thấy được cảnh những số
phận con người biến thành nô lệ bị chế độ địa chủ cường hào thống lí áp bức bóc lột
khiến sống không bằng chết. Hệ thống nhân vật mà Tô Hoài xây dựng nên cũng là
những số phận tiêu biểu cho những tầng lớp tiêu biểu trong xã hội xưa chính là thống
lí Pá Tra - địa chủ giàu có nhưng tàn ác, Mị và A Phủ - những người nông dân lao
động hiền lành nhưng phải chịu đày đọa cả về thể xác lẫn tinh thần.
Nhân vật Mị được nhà văn giới thiệu từ giữa cuộc đời đi ra. Mở đầu truyện nhà văn
đưa người đọc đến với thế giới của truyện cổ tích, với miền đất xa xôi Tây Bắc, dừng
lại nhà thống lí Pá Tra giàu có nhất vùng, gặp một thiếu phụ đặc biệt lúc nào cũng
ngồi cạnh tảng đá cạnh tàu ngựa vô tri vô giác, mặt lúc nào cũng cúi buồn rười rượi.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Những câu văn tự sự chậm rãi nhỏ nhẹ hé mở cho người đọc thấy cuộc đời người
thiếu phụ thật bất hạnh, chắc không phải con gái thống lí, quả đúng như vậy đó là con
dâu gạt nợ tội nghiệp, khốn khổ. Từ đây, ngòi bút tài hoa của Tô Hoài ngược dòng
thời gian trở về quá khứ để kể về cuộc đời của Mị trước khi về làm dâu nhà thống lí
Pá Tra. Thời gian trước đó Mị là con gái trong một gia đình nông dân nghèo khổ hoàn
cảnh vô cùng éo le, nghèo đến mức mà bố mẹ Mị không đủ tiền cưới phải vay lãi nhà
thống lí Pá Tra “mỗi năm trả lãi một nương ngô”, đến khi mẹ Mị qua đời mà gia đình
vẫn chưa hết nợ, món nợ truyền từ đời này sang đời khác. Số phận đưa đẩy Mị phải
sống trong căn nhà u tối nhà thống lí, ngày cũng như đêm Mị ở trong căn phòng
không có ánh sáng, không được coi như một con người phải chịu cảnh sống khổ cực như trâu ngựa.
Mị là người con gái nết na thùy mị, có những phẩm chất, tính cách tốt đẹp, tài hoa “Mị
thổi sáo giỏi” đi đường “nhặt chiếc lá đưa lên môi, thổi sáo lá hay như thổi sáo” thể
hiện được thế giới tâm hồn của Mị rất phong phú. Hơn thế nữa Mị là người con hiếu
thảo biết lo cho gia đình đã hy sinh bản thân để giúp cha trả nợ. Ấy thế rồi cuộc đời
Mị bị lay chuyển từ khi bước chân vào làm con dâu nhà thống lí. Mị lùi lũi như con
rùa nuôi ở xó cửa, hình ảnh so sánh có thể cho người đọc thấy được cảnh nơi Mị sống
chẳng khác gì địa ngục, nơi tăm tối, không có sự sống.
Nhưng trái tim nhân đạo sâu sắc của Tô Hoài không để cho nhân vật mà mình đồng
cảm chết tàn chết lụi tội nghiệp ở nhà thống lí mà ông vẫn để cho sức sống tiềm tàng
của Mị như hòn than hồng âm ỉ cháy trong đống tro tàn của tâm hồn, nếu gặp luồng
gió mát cuộc đời thổi tới nó sẽ bùng cháy. Nhà văn đã thăng hoa tài năng của mình
sáng tạo ra luồng gió mát ấy chính là đêm tình mùa xuân làm hồi sinh tâm hồn Mị.
Thiên nhiên năm ấy khác thường gió bấc lạnh thêm dữ dội hòa với sắc màu cuộc sống
là trên những mỏm đá những chiếc váy hoa phơi “xòe” như đàn bướm sặc sỡ, âm
thanh của cuộc sống khác lạ khi ở Hồng Ngài ăn tết sớm tiếng trẻ con đùa nhau ầm ĩ,
tiếng “trai gái ném pao, thổi khèn, thổi sáo và nhảy”. Sự khác thường ấy đã tác động
vào tâm hồn Mị đặc biệt là chi tiết “tiếng sáo” như một sợi chỉ đỏ nối liền tâm hồn Mị
thời trẻ trung son sắt với đêm tình mùa xuân năm nay, tiếng sáo vọng vào sâu thẳm
tâm hồn gọi về bài hát Mị thường thổi năm xưa “Mày có con trai con gái rồi, mày đi
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
làm nương, ta không có con trai con gái ta đi tìm người yêu”. Đây là tiếng sáo lần thứ
nhất lấp ló đầu núi, từ xa vọng lại khiến trái tim Mị đang lạnh giá, khô cứng, bỗng
mềm dịu, ấm áp, đập những nhịp đập hồi sinh trở lại “thiết tha bồi hồi” và Mị tỉnh lại
thấy hiện tại “đêm tình mùa xuân đã tới”. Khi tỉnh dậy có lẽ Mị lại nhận ra cuộc sống
hiện thực không đáng sống vì tuổi xuân của Mị đang bị giam hãm ở nhà thống lí Pá
Tra, và tất yếu bao nỗi buồn tủi đau dâng trào mãnh liệt đòi hỏi Mị tìm đến men rượu
để trốn tránh: “Mị lén lấy hũ rượu cứ uống ực từng bát”, uống như muốn trôi đi bao
đau khổ, uất hận. Cách uống rượu như thể tất yếu khiến Mị say, lịm mặt ngồi đấy, bắt
đầu rơi vào trạng thái phân thân, tiếng sáo vẫy gọi giục giã, còn men rượu nâng tâm
hồn Mị bay lên theo tiếng sáo đến với những cuộc chơi trong hoài niệm của quá khứ.
Còn thể xác vẫn ở lại nhà thống lí “nhìn mọi người nhảy đồng, người hát” khi mọi
người về hết “Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà”. Tiếng sáo lần hai “tai Mị văng
vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng” tiếng sáo lần này đã đến gần Mị hơn. Tiếng sáo như
vẫy gọi khiến Mị như bị thôi thúc trở về quá khứ ngày trước sống với những ngày tươi
đẹp xuân sắc, rực rỡ, vui tươi nhất, thuở ấy “Mị thổi sáo giỏi” “Mị uốn chiếc lá trên
môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo”, có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị.
Đến đây Tô Hoài đã nhìn thấy trong tâm hồn Mị một cuộc giao tranh gay gắt giữa quá
khứ và hiện tại, quá khứ tươi đẹp rực rỡ nhưng mới chỉ bùng lên, còn hiện tại Mị bị
cường quyền, phụ quyền áp chế lại dai dẳng triền miên quá lâu nên quá khứ không dễ
thắng nổi, không thể kéo bước chân Mị đi chơi. Từ khi Mị vào nhà thống lí “chẳng
năm nào A Sử cho Mị đi chơi tết” những hồi ức về quá khứ mỗi lúc một mạnh mẽ
bừng cháy làm Mị lại quên đi hiện tại đau khổ chỉ còn nhìn thấy hiện tại đang vui,
may mắn là: “Mị trẻ lắm, Mị vẫn còn trẻ” và “Mị muốn đi chơi”. Đấu tranh trong tâm
hồn Mị càng một mạnh mẽ thêm qua những lần tiếng sáo dồn dập tiếp theo khiến tâm
hồn Mị thoát ra như con ong thoát khỏi tổ kén. Tuy chân tay bị trói chặt nhưng tâm
hồn đã hòa nhịp với đêm tình ngoài kia. Sự hồi sinh mạnh mẽ ấy bùng cháy do nhiều
cung bậc của tiếng sáo đã thôi thúc Mị bước đi dù là lúc tỉnh, lúc mơ. Mị lúc mê đi
theo tiếng sáo, lúc tỉnh thổn thức với tiếng chó sủa xa xa tiếng chân ngựa dần dần sự
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
áp chế ngày một đè nặng khiến Mị bừng tỉnh và vô cùng sợ hãi rơi vào trạng thái tê
liệt “ như con rùa nuôi trong xó nhà”.
Tô Hoài đã rất tài tình bằng tài năng và trái tim nóng của mình đã khắc họa chân thực
những nét riêng biệt về phong tục, tập quán, tính cách và tâm hồn người dân nơi vùng
cao xa xôi bằng một giọng văn nhẹ nhàng mang phong vị dân tộc, giàu giá trị nhân văn sâu sắc.
Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 16
Vợ chồng A Phủ là truyện ngắn xuất sắc nhất của nhà văn Tô Hoài trong giai đoạn
sáng tác sau Cách mạng tháng Tám năm 1945. Nội dung kể về cuộc đời đầy biến cố
của đôi vợ chồng trẻ người Mông là Mị và A Phủ trong chế độ thực dân, phong kiến.
Nhân vật Mị là một hình tượng nghệ thuật đặc sắc có ý nghĩa khái quát cao, tiêu biểu
cho cuộc sống đau khổ, tủi nhục và quá trình vùng lên tự giải phóng của đồng bào
miền núi Tây Bắc. Đoạn văn miêu tả diễn biến tâm trạng của Mị trong đêm xuân với
những tình tiết chân thực và cảm động đã thể hiện sức sống mãnh liệt cùng khao khát
tình yêu cháy bỏng của Mị – người con gái xinh đẹp mà bất hạnh.
Mị mồ côi mẹ, ở với cha già. Vì đẹp người đẹp nết nên Mị được nhiều chàng trai trong
vùng để mắt tới. Tương lai của cô lẽ ra sẽ tốt lành, yên ấm, nhưng chỉ vì món nợ
truyền đời của cha mẹ mà Mị bị bắt về làm con dâu trừ nợ cho nhà thống lí Pá Tra.
Tuổi xuân của Mị đã bị A Sử, gã con trai xấc xược và hung bạo tước đoạt, giày xéo.
Quãng đời Mị sống trong nhà thống lí là chuỗi dài những đọa đày, tủi nhục. Tuy danh
nghĩa là con dâu nhà quan lớn nhưng thực chất Mị chỉ là đầy tớ, nô lệ, bị coi rẻ hơn cả
con trâu, con ngựa. Đau khổ, cực nhục đã cướp mất tuổi xuân của Mị, biến cô thành
kẻ nhẫn nhịn và cam chịu. Lúc mới bị bắt về, Mị phản ứng quyết liệt, định ăn lá ngón
tự tử, nhưng rồi thương xót cha già, Mị không đành lòng chết. Đời Mị cứ thế lặng lẽ
trôi đi. Cuộc sống không còn ý nghĩa. Cô sống mà như đã chết. Đau khổ triền miên đã
làm cho Mị hóa thờ ơ, lạnh lùng. Mọi cảm xúc trong cô dường như đã chai lì. Tuy
nhiên, khát vọng sống trong Mị chưa hoàn toàn lụi tắt. Trong Mị luôn tồn tại hai con
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
người tưởng chừng đối lập: Con người bên ngoài lạnh lùng vô cảm và con người bên
trong có sức sống âm thầm nhưng mãnh liệt.
Tác giả lấy khung cảnh mùa xuân, đêm xuân làm nền cho diễn biến tâm trạng của Mị.
Mùa xuân, đất trời tưng bừng màu sắc, rộn rã âm thanh, rất gần gũi với quãng đời hồn
nhiên, vui vẻ ngày trước của Mị: Trên đầu núi, các nương ngô, nương lúa gặt xong,
ngô lúa đã xếp yên đầy các nhà kho. Trẻ con đi hái bí đỏ, tinh nghịch, đã đốt những
lều canh nương để sưởi lửa. Ở Hồng Ngài người ta thành lệ cứ ăn Tết khi gặt hái vừa
xong, không kể ngày, tháng nào. Ăn Tết như thế cho kịp lúc mưa xuân xuống thì đi vỡ
nương mới. Hồng Ngài năm ấy ăn Tết giữa lúc gió thổi vào cỏ gianh vàng ửng, gió vã
rét rất dữ dội. Nhưng trong các làng Mèo Đỏ, những chiếc váy hoa đã đem ra phơi
trên mỏm đá xòe như con bướm sặc sỡ... Đám trẻ đợi Tết, chơi quay, cười ầm trên sân
chơi trước nhà. Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi.
Đoạn văn tả cảnh mùa xuân trên vùng núi cao Tây Bắc với những hình ảnh đặc sắc
sinh động và đầy sức sống. Màu sắc sặc sỡ của những chiếc váy hoa của các cô gái
phơi trên các mỏm đá báo hiệu Tết đã đến gần. Tiếng cười ầm của đám trẻ con chơi
quay trên sân chơi trước nhà. Tiếng sáo thổi réo rắt rủ bạn tình đi chơi. Tiếng chó sủa
xa xa... Những đêm tình mùa xuân đã tới.
Sức sống tưng bừng của vạn vật mùa xuân đã làm cho tâm hồn Mị hồi sinh. Tâm trạng
Mị lúc này pha trộn giữa nhiều cung bậc cảm xúc: vui sướng và đau khổ, tủi nhục đến
mức muốn chết và khao khát sống. Những cảm xúc ấy đang trỗi dậy, cuộn xoáy, trào dâng trong lòng Mị.
Trong lúc trai gái và lũ trẻ con tụ tập đánh pao, đánh quay, thổi sáo, thổi khèn trên sân
chơi đầu bản thì Mị thiết tha bồi hồi khi nghe tiếng sáo gọi bạn tình từ đầu núi vọng
lại. Mị nhẩm thầm bài hát quen thuộc mà thời con gái cô hay hát:
Mày có con trai con gái rồi Mày đi làm nương
Ta không có con trai con gái
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Ta đi tìm người yêu.
Sau bao năm câm lặng trong đau khổ, có lẽ đây là lần đầu tiên người con dâu gạt nợ
khe khẽ cất tiếng hát thầm.
Cảnh vui xuân nhộn nhịp ở đầu bản và cảnh ăn Tết ồn ào trong nhà thống lí Pá Tra đã
tác động mạnh tới tâm hồn Mị, khiến cô nhớ lại thời con gái chưa xa. Lúc đầu, Mị
hành động theo thói quen một cách vô thức: Ngày Tết, Mị cũng uống rượu. Mị lén lấy
hũ rượu, cứ uống ực từng bát. Mị uống rượu mà như uống nỗi tủi hận, cay đắng vào
lòng, hay là Mị cố tình uống thế cho thật say để quên đi nỗi khổ? Tuy nhiên, hành
động ấy thể hiện một sự chuyển biến khác thường đang diễn ra trong tâm trạng người con gái đáng thương.
Bi kịch bắt đầu khi ý thức về bản thân của Mị đang trỗi dậy. Mị say rượu lịm mặt ngồi
đấy nhìn mọi người nhảy đồng, người hát men rượu đánh thức nỗi nhớ về phần đời đã
qua: Mị đang sống về ngày trước. Tiếng sáo gọi bạn tình văng vẳng bên tai Mị. Đấy là
tiếng sáo của tình yêu rạo rực, của tuổi thanh xuân căng đầy sức sống. Dường như lúc
này, Mị không còn là con dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra nữa mà là cô gái xinh đẹp
đang uống rượu bên bếp lửa và thổi sáo: Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay
như thổi sáo. Bao kỉ niệm đẹp thời con gái sống dậy trong lòng Mị: Mị thổi sáo giỏi...
có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Hồi tưởng về mùa xuân
tươi đẹp thời con gái, điều đó cho thấy con người thật của Mị đang hồi sinh. Khát
vọng sống như ngọn lửa đang bừng cháy trong tâm hồn Mị.
Diễn biến tâm trạng Mị rất phức tạp: Cô đang bị giằng xé bởi mâu thuẫn giữa thân
phận tù túng của người con dâu gạt nợ và mong muốn được tự do đi chơi Tết của cô
gái đang khao khát tự do và tình yêu. Liệu Mị có dám cắt đứt sợi dây oan nghiệt đang
thít chặt lấy số phận mình để đến với những cuộc chơi vui vẻ, với tiếng sáo gọi bạn tình réo rắt du dương?
Mải mê chìm đắm trong quá khứ nên Mị tạm quên hiện tại: rượu đã tan lúc nào.
Người về, người đi chơi đã vãn cả. Mị không biết, Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà.
Mãi sau, Mị mới đứng dậy, nhưng Mị không bước ra đường chơi Mị từ từ bước vào
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
buồng. Tâm trạng Mị phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng như những
đêm Tết ngày trước. Mị nhận ra rằng mình vẫn còn trẻ, Mị muốn đi chơi.
Khát vọng sống như ngọn lửa bừng cháy trong lòng khiến Mị càng thêm một phẫn uất
trước tình cảnh tủi nhục của mình. Bao nhiêu người có chồng mà vẫn đi chơi ngày Tết
đấy thôi. A Sử với Mị không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau. Mị muốn ăn lá
ngón cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa. Uất ức, nước mắt Mị ứa ra. Tiếng
sáo gọi bạn vẫn lửng lơ bay ngoài đường:
Anh ném pao, em không bắt,
Em không yêu, quả pao rơi rồi...
Mị muốn quên thời con gái ngày trước mà không sao quên được. Tiếng sáo cứ lửng lơ
trong đầu khiến cho Mị thiết tha bồi hồi.
Khi A Sử bất ngờ vào buồng để thay áo mới, tiếp tục đi rình bắt thêm con gái nhà
người ta đem về làm vợ; Mị lặng lẽ, thản nhiên xắn thêm miếng mỡ bỏ vào đĩa đèn
cho sáng, quấn lại tóc, với tay lấy cái váy hoa, rút thêm cái áo. A Sử nhìn Mị, Mị
không thèm nói một lời. Những hành động "nổi loạn" diễn ra trong khi tiếng sáo đang
rập rờn trong đầu Mị. Tiếng sáo gọi bạn tình như đem đến cho Mị một sức mạnh mới,
khơi gợi khao khát yêu đương và hạnh phúc. Khi với tay lấy váy hoa... là Mị đã thực
sự sống lại thời con gái với bao ước mơ tươi đẹp.
Mị đã bừng tỉnh; quá khứ, hiện tại đan xen trong tâm hồn Mị. Hiện tại thì tăm tối, ngột
ngạt, mà tiếng sáo gọi bạn vẫn lơ lửng bay ngoài đường, đánh thức quá khứ đẹp đẽ chưa xa.
Những hành động khác thường của Mị đã bị A Sử trấn áp phũ phàng. Sau câu hỏi
ngạc nhiên và giận dữ: "Mày muốn đi chơi à?", A Sử trói Mị bằng cả một thúng sợi
đay, quấn tóc lên cột làm cho Mị không cúi, không nghiêng được đầu nữa. Không có
một dòng nào miêu tả thái độ phản kháng của Mị. Suốt từ đầu đến cuối, Mị chỉ im
lặng, âm thầm cam chịu. Tuy vậy, ẩn chứa bên trong lại là một cô Mị hoàn toàn khác,
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
một cô Mị đang say mê sống với những kỉ niệm tình yêu. A Sử chỉ trói buộc được thể
xác chứ không thể trói buộc được tâm hồn Mị.
Miêu tả diễn biến tâm trạng và hành động của Mị trong đêm tình mùa xuân, Tô Hoài
dường như đã nhập thân vào nhân vật. Trong bóng tối, Mị đứng im lặng như không
biết mình đang bị trói. Hơi rượu nồng nàn nâng đỡ tâm hồn Mị. Tai Mị vẫn nghe tiếng
sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi. Tuy Mị chưa giải thoát được
thể xác nhưng Mị đã giải thoát được tâm hồn. Lòng Mị bồi hồi theo tiếng sáo: Em
không yêu, quả pao rơi rồi, Em yêu người nào, em bắt pao nào... Những vết dây trói
đau nhức đưa Mị trở về với thực tại đau đớn, khổ nhục. Mị vùng bước đi. Nhưng tay
chân đau không cựa được. Mị không nghe tiếng sáo nữa. Chỉ còn nghe tiếng chân
ngựa đạp vào vách... Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa.
Mị đang sống với con người bên trong của mình: Chừng đã khuya... Mị nín khóc, Mị
lại bồi hồi nhớ đến thời điểm trai bản đến bên vách làm hiệu, rủ người yêu dỡ vách ra
rừng chơi. Lúc này, thực tại và quá khứ cứ đan xen vào nhau, giằng xé tâm hồn Mị.
Càng nhớ tới kỷ niệm cũ, Mị càng xót xa, đau khổ, phẫn uất trước thực tại phũ phàng :
Cả đêm ấy Mị phải trói đứng như thế. Lúc thì khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức.
Lúc lại nồng nàn tha thiết nhớ. Hơi rượu tỏa. Tiếng sáo. Tiếng chó sủa xa xa. Mị lúc
mê, lúc tỉnh. Cho tới khi trời tang tảng rồi không biết sáng từ bao giờ.
Mị bàng hoàng tỉnh... Không một tiếng động. Mị thương những người đàn bà khốn
khổ sa vào nhà quan... Đời người đàn bà lấy chồng nhà giàu ở Hồng Ngài thì một đời
con người chỉ biết đi theo đuôi con ngựa của chồng. Mị chợt nhớ lại câu chuyện người
ta vẫn kể: Đời trước, ở nhà thống lí Pá Tra có một người trói vợ trong nhà ba ngày rồi
đi chơi, khi về nhìn đến thì vợ chết rồi. Nhớ thế, Mị sợ quá, Mị cựa quậy, xem mình
còn sống hay chết, cổ tay, đầu, bắp chân bị dây trói siết lại, đau dứt từng mảnh thịt.
Như thế là cuộc trỗi dậy lần thứ nhất của Mị không thành. Mị không thể thoát khỏi địa
ngục trần gian là nhà bố con tên thống lí, nhưng Mị không còn là con ngựa, con rùa lùi
lũi nuôi trong xó cửa nữa. Mị đã sống lại những thời khắc của tuổi thanh xuân tươi trẻ
và tự do. Cuộc trỗi dậy ấy như một đợt sóng dâng lên rồi nhanh chóng tan ra, dù chưa
làm thay đổi cuộc đời Mị nhưng những đợt sóng ngầm của cảm xúc đến lúc nào đó sẽ
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
tuôn trào mãnh liệt mà bằng chứng là hành động Mị liều lĩnh cởi trói cứu A Phủ và
cùng anh trốn khỏi Hồng Ngài.
Ở đoạn văn này, tác giả miêu tả hành động của Mị rất ít, nhưng người đọc vẫn bị cuốn
hút bởi một con người đang từ cõi âm u mơ hồ trỗi dậy, có một sức sống tiềm tàng mà
không một thế lực tàn ác nào vùi dập được. Không gian, thời gian, giọng kể chuyện
của tác giả đều phù hợp với diễn biến phức tạp của tâm trạng Mị. Tô Hoài đã dẫn dắt
người đọc dõi theo tâm trạng ấy, khi thiết tha bồi hồi, khi nghẹn ngào xót xa! Đoạn
văn miêu tả tâm trạng Mị trong đêm xuân thấm đẫm tính nhân văn, góp phần tô đậm
tính cách nhân vật Mị; thể hiện một cách chân thật và cảm động giá trị hiện thực và
tinh thần nhân đạo của truyện ngắn Vợ chồng A Phủ.
Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 17
Tô Hoài là một trong những nhà văn lớn của nền văn học Việt Nam hiện đại. Ông có
vốn hiểu biết sâu sắc về phong tục tập quán của nhiều vùng văn hoá khác nhau trên
đất nước ta. Thành công nhất của Tô Hoài là những tác phẩm viết về hiện thực cuộc
sống, con người vùng Tây Bắc. Tiêu biểu là truyện ngắn “Vợ chồng A Phủ”. Tác
phẩm vừa là một bức tranh chân thực về số phận bi thảm của người dân nghèo miền
núi dưới ách áp bức phong kiến và thực dân, vừa là một bài ca về sức sống và khát
vọng tự do, hạnh phúc của con người. Vẻ đẹp ấy đã ngời lên thật trọn vẹn qua diễn
biến tâm trạng Mị và sức sống tiềm tàng mãnh liệt của nhân vật này qua đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài.
Trước khi vào nhà thống lý Pá Tra, Mị là một cô gái trẻ đẹp. Trong tác phẩm này, nhà
văn không hề dùng mỹ từ nào để tả cái đẹp của Mị, nhưng vẻ đẹp ấy vẫn hiện lên qua
chi tiết: “trai đến đứng nhẵn vách đầu buồng Mị”. Mị chính là bông hoa ngát hương
của núi rừng Tây Bắc. Cô có một cuộc sống tự do, hạnh phúc, vô tư giữa tháng ngày
tuổi trẻ. Cô gái vùng cao ấy, mỗi khi tết đến xuân về thường làm bao kẻ si tình chết
mê, chết mệt bởi tiếng sáo. Mị thổi sáo giỏi “thổi lá cũng hay như thổi sáo, có biết bao
người mê ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị”.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Không chỉ đẹp người, cô gái ấy còn đẹp nết. Mị giàu lòng hiếu thảo, có tình yêu lao
động, yêu tự do, giàu lòng tự trọng. Tô Hoài đã đặt vào miệng Mị tất cả những phẩm
chất cao quý ấy qua lời nói đầy tha thiết với cha già: “con nay đã biết cuốc nương làm
ngô” (tình yêu lao động); “con phải làm nương ngô giả nợ thay cho bố” (lòng hiếu
thảo); “bố đừng bán con cho nhà giàu” (giàu lòng tự trọng).
Khi bị bắt làm dâu nhà Pá Tra, Mị có cuộc sống thống khổ, là nạn nhân của chế độ
cho vay nặng lãi, bị tước đoạt tự do, hạnh phúc cá nhân: mở đầu tác phẩm, nhà văn đã
giới thiệu nhân vật một cách ấn tượng: “Ai ở xa về có việc vào nhà thống lí Pá Tra
thường trông thấy có một cô con gái ngồi quay sợi gai bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu
ngựa”. Lúc nào cô ấy cũng “cúi mặt, mặt buồn rười rượi”. Dáng vẻ ấy của Mị gợi ra
hình ảnh một con người có số phận đau khổ.
Dù cuộc sống thống khổ, trong Mị vẫn mãnh liệt một sức sống tiềm tàng và khát vọng
tự do, hạnh phúc. Khát vọng ấy đã bùng cháy lên khi mùa xuân đến trên đất Hồng
Ngài. Mị đã bước vào cái đêm đáng ghi nhớ ấy thoạt tiên, như một tâm hồn câm lặng
cái cô Mị xưa kia trẻ đẹp, khao khát yêu đương và cũng đã được yêu đương, cô Mị ấy
tưởng như đã chìm hẳn vào dĩ vãng. Chỉ còn một người đàn bà “không nói. lùi lũi như
con rùa nuôi trong xó cửa”, người đàn bà bị cầm tù trong một ngục thất tinh thần (hình
ảnh cái buồng có một cửa sổ lỗ vuông bằng bàn tay, lúc nào trông ra cũng chỉ thấy mờ
mờ trăng trắng). Đã bao năm rồi, người đàn bà ấy chẳng biết đến mùa xuân, chẳng đi chơi Tết.
Vậy mà vào đúng cái đêm tình mùa xuân năm ấy, Mị thốt nhiên lại muốn đi chơi, và
đã sửa soạn đi chơi thực sự. Vì sao vậy? Khó có thể cho là tại đất trời. Thời tiết mùa
xuân năm nào chẳng đại loại là như thế.
Lý giải sự đột biến khác thường của Mị trong đêm ấy, là một thử thách thật sự đối với
Tô Hoài. Hãy xem bằng cách nào mà nhà văn vượt qua thử thách.
Với một người như Mị, muốn đi chơi nghĩa là muốn phá phách, nghĩa là nổi loạn.
Cũng với một người như Mị để có thế nổi loạn, thì phải có cái gì có khả năng làm
quên đi hiện tại để sống trở về những tháng năm xưa.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Cái đó là men rượu mà Tết năm ấy, Mị đã lén “uống ực từng bát”. “Rồi say Mị lịm
mặt ngồi đấy, nhưng lòng Mị thì đang sống về ngày trước”... Rõ nhất là tiếng sáo. Mỗi
lần tiếng sáo trở lại chuyện là mỗi lần nó được biến đổi đi từ âm thanh của hiện tại dần
dần thành tiếng của những mùa xuân trước. Từ chỗ ở ngoài Mị, ở xa Mị, dần dần như
tiếng ai mời gọi, hồn ai chờ đợi ngoài đường, đế cuối cùng rập rờn trong đầu người
thiếu phụ. Tiếng sáo dìu hồn Mị hay là bước đi của hồn Mị được ghi dấu bằng tiếng
sáo.. Như thế là sức sống, lòng ham sống đã thức dậy trong lòng người thiếu phụ.
Nhưng sự vượt khỏi hoàn cảnh hiện tại của nhân vật không hề đơn điệu, dễ dàng.
Một thời gian dài. Mị sống trong sự giao tranh giữa quá khứ và hiện tại. Quá khứ đẩy
đưa đi, hiện tại thì níu lại. (Nên lòng phơi phới mà Mị vẫn theo quán tính bước vào
buồng, ngồi xuống giường, trông ra cái cửa sổ lỗ vuông mờ mờ trăng trắng. Và lòng
ham sống trào dậy đầu tiên trong ý nghĩa muốn chết ngay chứ không buồn nhớ lại...).
Nhưng sức sống cứ lớn dần, sức ám ảnh của tuổi xuân cứ mạnh dần, cho tới khi nó
dường như chiếm trọn tâm hồn Mị. Phải tới lúc đó, Mị mới hành động như một kẻ
mộng du. không thấy, không nghe A Sử nói.
Rồi Mị bị A Sử trói trong trạng thái mơ hồ. Mãi về sau, Mị mới cảm thấy cái Hiện tại
tàn khốc khi vùng bước đi mà tay chân không cựa được. Nhưng nếu cái mơ không đến
một lần ngay tức khắc thì sự tỉnh ra cũng vậy Lại một giai đoạn chập chờn nữa giữa
hơi rượu, tiếng sáo với cái đau nhức của dây trói và tiếng chân ngựa đạp vào vách.
Nhưng bây giờ thì theo chiều ngược lại, tỉnh dần ra, đau đớn dần lên, tê dại dần đi để
dần dần trở lại với vị trí của con rùa lùi lũi trong xó cửa.
Một làn sóng tình cảm đã tan đi, không làm thay đổi mảy may đời Mị. Những cái gì
Tô Hoài đã viết về đêm hôm ấy vẫn đầy ý nghĩa. Nó cho thấy sức sống của con người
dù bị giẫm đạp, đè nén đến đâu cũng vẫn không bị mất đi. Ý nghĩa ấy khiến ta thêm
tin, thêm yêu mến con người. Thứ hai chế độ phong kiến là chế độ buộc trói, giam
hãm chống lại con người và sư sống. Chế độ ấy đáng căm thù, lên án cả từ phía nhân
danh quyền sống của con người. Một tình tiết nghệ thuật giàu chất nhân đạo và chất thơ.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 18
Đề tài Tây Bắc in đậm trong sự nghiệp văn chương của Tô Hoài: "Truyện Tây Bắc",
"Miền Tây","Họ Giàng ở Phìn Sa"... Truyện "Vợ chồng A mang ý nghĩa như một
"chiến công" của nhà văn Hà Nội này khi theo bộ đội vào giải phóng Tây Bắc (1952).
Truyện kể về cuộc đời của Mị và A Phủ ở Hồng Ngài trong nhà thống lí Pá Tra và khi
làm chiến sĩ du kích ở căn cứ Phiềng Sa. Qua đó, tác giả nói lên nỗi thống khổ sự
vùng dậy của người Mèo ở Tây Bắc, một lòng quyết tâm tham gia kháng chiến để
giành lấy tự do, tình yêu và hạnh phúc.
Nhân vật Mị là một sáng tạo đặc sắc của Tô Hoài. Đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài là
tình tiết cảm động nhất, hay nhất của truyện đã thể hiện khát vọng sống, khao khát
tình yêu của người con dâu gạt nợ.
Mị mồ côi mẹ, ở với cha già. Mị xinh đẹp, tuổi xuân phơi phới. Vì món nợ truyền
kiếp. Mị trở thành con dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra. Tuổi xuân của Mị bị thằng A
Sử, con trai thống lí tước đoạt, giày xéo. Mị khổ như con trâu con ngựa. Mị toan ăn lá
ngón tự tử, nhưng thương cha già, Mị chết không đành lòng. Sống trong đau khổ, Mị
gần như vô cảm vô hồn "càng không nói, lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa".
Xuân qua rồi xuân lại trở lại. Đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài lại đến. Cả một không
gian tưng bừng. Lúa ngô ở các nương đã thu hoạch xong. Gió và rét dữ dội. Cảnh sắc
làng Mèo càng đẹp. Màu "vàng ửng" của cỏ gianh. Màu trắng, màu đỏ au, đỏ thẫm,
màu tím man mát của hoa thuốc phiện vừa nở. Màu "sặc sỡ" của những chiếc váy hoa
phơi trên mỏm đá xòe như con bướm. Tiếng "cười ầm" của đám trẻ con chơi quay.
Tiếng sáo thổi rủ bạn đi chơi. Tiếng chó sủa xa xa... Trước cảnh tưng bừng ấy, cứ
tưởng Mị "Riêng mình nào biết có xuân là gì?". Nhưng thật bất ngờ. Những đêm tình
mùa xuân ở Hồng Ngài đã hồi sinh và hồi xuân tâm hồn Mị. Tâm trạng và hành động
Mị được Tô Hoài thể hiện một cách tinh tế, xúc động.
Trong lúc trai gái và lũ trẻ con tụ tập đánh pao, đánh quay, thổi sáo, thổi khèn và nhảy
trên sân chơi thì Mị "tha thiết bồi hồi" khi nghe tiếng sáo từ đầu núi "vọng lại". Mị
"nhẩm thầm" bài hát của người đang thổi sáo:
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
"... Ta không có con trai con gái - Ta đi tìm người yêu...". Sau bao mùa xuân câm
lặng, có lẽ đây là lần đầu tiên người con dâu gạt nợ khẽ thầm hát?
Tiếng sáo đã gợi thương gợi nhớ và thức tỉnh. Mị lén lấy hũ rượu, "uống ừng ực từng
bát". Uống rượu như nuốt hận. Hay uống cho vơi đi nỗi đau khổ? Say rượu "lịm mặt",
tâm trạng Mị diễn biến. Mị hồi tưởng "sống về ngày trước". Tiếng sáo gọi bạn tình
"văng vẳng" trong tai Mị. Bao kỉ niệm đẹp thời con gái sống dậy trong lòng Mị. Mị
thổi sáo giỏi... Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Hồi
tưởng lại mùa xuân đẹp thời con gái, điều đó cho thấy Mị đã được thức tỉnh. Khát
vọng sống như ngọn lửa đã bừng sáng tâm hồn Mị.
Mị "từ từ bước vào buồng"với tâm trạng "thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên
vui sướng như những đêm Tết ngày trước". Mị được thức tỉnh, tự ý thức là mình "trẻ
lắm", "vẫn còn trẻ". Mị khao khát "Mị muốn đi chơi".
Khát vọng sống như ngọn lửa bừng cháy bao nhiêu Mị lại phẫn uất bấy nhiêu! Phẫn
uất và đau khổ cho thân phận và số phận trớ trêu đầy bi kịch. Bao nhiêu người có
chồng cũng đi chơi ngày Tết. A Sử với Mị "không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với
nhau!". Không thể cam chịu mãi kiếp con dâu gạt nợ. Mị muốn ăn lá ngón cho chết
ngay! Uất ức, nước mắt Mị ứa ra, khi tiếng sáo gọi bạn yêu "vẫn lững lờ bay ngoài
đường". Tâm hồn Mị diễn biến phức tạp trong quá trình thức tỉnh, nổi loạn. Mị đang
sống trong nghịch lý giữa thân phận con dâu gạt nợ và niềm phơi phới muốn đi chơi
Tết. Liệu Mị có dám phá tung và cắt đứt sợi dây oan nghiệt đang thít chặt lấy số phận,
thân phận mình để đến với những cuộc chơi cùng với tiếng sáo gọi bạn yêu?
Mị vào buồng lần này không phải để nhìn qua "cái lỗ vuông" để nghĩ đến cái chết, mà
Mị đã hành động một cách mạnh mẽ, ngang nhiên trước mặt A Sử khi hắn xuất hiện
bất ngờ trong buồng. A Sử thay áo mới, khoác thêm hai vòng bạc... để đi chơi rình bắt
gái đem về làm vợ. Mị cũng chuẩn bị đi chơi Tết. Như thách thức. Mị đã hành động.
Xắn thêm miếng mỡ bỏ vào đĩa đèn cho sáng. Quấn lại tóc. Với tay lấy cái váy hoa.
Rút thêm cái áo. A Sử nhìn Mị, Mị "cũng không nói" hay không thèm nói? Hàng loạt
hành động "nổi loạn" của Mị diễn ra liên tiếp khi tiếng sáo đang "rập rờn" trong đầu
Mị. Tiếng sáo gọi bạn tình như đem đến cho Mị một sức mạnh mới, khơi gợi lòng
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
khao khát yêu đương và hạnh phúc. Khi Mị với tay lấy váy hoa... là Mị thực sự được
thức tỉnh, được sống lại thời con gái với bao ước mơ đẹp.
Sự phản kháng Sự phản kháng của Mị phải trả giá nặng nề. Chỉ sau một câu hỏi: "Mày
muốn đi chơi à? Thằng A Sử độc ác đã trói Mị vào cột nhà bằng một thúng sợi đay.
Hai tay Mị bị trói bằng dây thắt lưng, tóc Mị quấn lên cột, Mị "không cúi, không
nghiêng được đầu nữa". Thể hiện diễn biến tâm trạng và hành động Mị trong cảnh Mị
bị trói trong đêm tình mùa xuân, ngòi bút nghệ thuật của Tô Hoài như đã "nhập hồn"
vào nhân vật. Trong bóng tối, Mị "đứng im lặng". Hơi rượu còn như nâng đỡ tâm hồn
Mị. Quên đau khổ, đau đớn thực tại, Mị "vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị theo cuộc
chơi,những đám chơi". Mị vùng bước đi, lòng "bồi hồi" theo tiếng sáo: "Em không
yêu, quả pao rơi rồi – Em yêu người em bắt pao nào...". Mị lại trở lại thực tại đau đớn,
khổ nhục "tay chân đầu không cựa được". Mị thức "thổn thức nghĩ mình không bằng
con ngựa" khi nghe tiếng ngựa "gai chan", nhai cỏ, tiếng chó sủa xa xa. Mị nghĩ đến
những cảnh tình tự của bao cặp tình nhân giờ này đã "dỡ vách ra rừng chơi". Mị nín
khóc, Mị lại bồi hồi trong trạng thái lúc mê lúc tỉnh. Dây trói thít lại, đau nhức. Hơi
rượu tỏa, Mị "nồng nàn tha thiết nhớ".
Bị trói đứng suốt đêm, Mị "bàng hoàng tỉnh" lúc trời sáng. Chỉ nghe tiếng lửa réo -
Không một tiếng động - Mị nghĩ đến các vợ chú, thương những người đàn bà "khốn
khổ sa vào nhà quan"; thương người đàn bà nọ bị chồng trói chết trong nhà thống lí.
Mị vừa thương mình, vừa thương người, thương cho thân phận những người đàn bà ở
Hồng Ngài "một đời con người chỉ biết đi theo con ngựa của chồng". Mị sợ hãi "cựa
quậy" xem mình còn sống hay chết. Dây trói siết lại "đau dứt từng mảnh thịt".
Nhờ một sự tình cờ mà Mị thoát chết trong đêm hãi hùng đó. Đoạn văn đêm tình mùa
xuân có 3 cảnh. Cảnh Mị ngồi nhẩm thầm tiếng sáo và lén uống rượu ừng ực từng bát.
Cảnh Mị chuẩn bị váy áo đi chơi. Cảnh Mị bị A Sử trói đứng suốt đêm trong buồng.
Cảnh nào, chi tiết nào cũng sinh động, điển hình cho bi kịch của Mị, của người con
dâu gạt nợ. Đoạn văn đêm tình mùa xuân thể hiện ngòi bút kể chuyện cảm động, phân
tích diễn biến tâm trạng và hành động nhân vật một cách tinh tế, sâu sắc. Tiếng sáo
gọi bạn tình được Tô Hoài nhắc đi nhắc lại 13 lần đầy ám ảnh, như thức tỉnh, như lay
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
gọi, như vỗ về niềm khao khát đi chơi Tết, khao khát được sống trong tình yêu và mùa
xuân của người con dâu gạt nợ.
Sự "nổi loạn" của Mị cho thấy sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị mà máu và sự dã
man không thể nào vùi dập được! Đêm tình mùa xuân thấm đẫm tính nhân vãn, Nó đã
góp phần tô đậm tính cách nhân vật Mị. Nó đã thể hiện một cách xúc động giá trị hiện
thực và tinh thần nhân đạo của truyện "Vợ chồng A Phủ".
Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 19
Một trong những thành công tác phẩm Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài là nghệ thuật
miêu tả và phân tích tâm lí nhân vật. Ngòi bút nhà văn thật tinh tế, sâu sắc trong việc
miêu tả diễn biến tâm lí, sức sống tiềm tàng và sự biến đổi số phận của nhân vật. Đó là
Mị – người phụ nữ tưởng chừng như đã cam chịu số phận, không còn sức sống và lối
thoát nhưng trong hoàn cảnh có thể, Mị vẫn vươn lên làm chủ cuộc đời mình. Và cái
gì đã khiến bên trong “con rùa” câm lặng ấy bùng lên khát vọng sống, khát vọng yêu,
khát vọng được quyền làm người cho ra một kiếp người, chính là đêm tình mùa xuân trở về trên rẻo cao.
Trong tác phẩm, nhân vật Mị biểu hiện rất rõ khi cô có những biến đổi trong tâm lí
trước hoàn cảnh sống và tìm cho mình một con đường hy vọng. Đặc biệt là diễn biến
tâm lí của cô trong đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài. Những ngày đầu làm dâu, Mị
thấm thía nỗi đau của một cuộc đời bị cướp đoạt, “đêm nào Mị cũng khóc”, Mị muốn
tự tử. Bởi vì, Mị không muốn chấp nhận một cuộc sống chết mòn héo úa, điều này
chứng tỏ trong con người Mị tiềm ẩn một sức sống mãnh liệt, muốn thoát khỏi cuộc
sống nô lệ. Nhưng thương cha sẽ phải gánh chịu hậu quả về cái chết của mình, Mị
đành vứt nắm lá ngón, trở lại nhà thống lí.
Ngày lại ngày qua, nỗi khổ cùng cực đã dồn nén dần cái sức sống tiềm tàng ấy vào tận
đáy buồng tìm Mị. Mị không nghĩ đến cái chết nữa. Mị bị biến thành một công cụ lao
động cho nhà thống lí Pá Tra. Cuộc đời của Mị “ở lâu trong cái khổ, Mị quen khổ rồi”.
Mị bị đọa đày đến mức bị tê liệt về tinh thần, buông xuôi, phó mặc cho hoàn cảnh
“Bây giờ thì Mị tưởng mình cũng là con trâu, mình cũng là con ngựa”, “biết đi làm mà
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
thôi”. Mị còn phải chịu nỗi đau về tinh thần triền miên. Căn buồng của Mị ở là một
thứ ngục thất giam cầm tù nhân “ Ở cái buồng Mị nằm, kín nút, có một… không biết là sương hay nắng”.
Nhưng giá trị nhân đạo sâu sắc của tác phẩm là ở chỗ nhà văn đã nhìn thấy sức sống
vẫn còn tiềm tàng trong Mị. Sức sống ấy sẽ vẫn bùng cháy khi có cơ hội. Và nó đã
đến trong đêm tình mùa xuân. Mùa xuân thường mang lại cho con người hi vọng, ước
mơ, là mùa lễ hội, vui chơi, mùa của tình yêu.
Năm ấy ở Hồng Ngài gió và rét dữ dội. Mùa xuân đến mang theo âm thanh đặc trưng
của nó. Âm thanh rộn rã của trẻ con chơi đùa, đặc biệt là tiếng sáo gọi bạn tình hòa
cùng màu sắc sặc sỡ của váy áo phơi trên những mỏm đá. Đặc biệt là tiếng sáo gọi bạn
trong đêm tình xuân tha thiết, bồi hồi vọng đến tai Mị. Tiếng sáo thấm vào trái tim Mị,
thức tỉnh sự câm lặng bấy lâu nay. Từ trong tâm trạng lặng lẽ, u uẩn, một cuộc sống
vô vị không có quá khứ, không có hiện tại và không có cả tương lai. Mị nghe tiếng sáo
tha thiết gọi bạn mà hồi tưởng những ngày hồn nhiên, tươi trẻ thuở xưa. Ngày ấy Mị
thổi sáo giỏi. Tiếng sáo giúp Mị nhận ra một điều tưởng như đã chìm vào quên lãng.
Mị uống rượu “Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát”. Cô đang uống đắng cay của
cái phần đời đã qua và muốn thoát khỏi thực tại. Rượu làm thân xác cô say, nhưng
tâm hồn cô lại tỉnh, Mị với cõi lòng phơi phới trở lại với thời con gái trẻ trung, hạnh
phúc. Mị như sống lại, Mị thấy yêu đời. Không khí mùa xuân chỉ là một chất xúc tác,
bởi vì nếu như sâu xa trong Mị không có một sức sống tiềm tàng thì nó đã không thức
dậy với bao điều tốt đẹp. “Mị thấy lòng mình vui sướng lại. Mị trẻ lắm, Mị vẫn còn trẻ”.
Cứ thế cho đến khi men rượu hay men cuộc đời đã nâng bỗng tâm hồn Mị trở về với ý
thức sâu sắc của nhân phẩm. Mị ý thức sự tồn tại của bản thân “Nếu có nắm lá ngón
trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chớ không buồn nhớ lại nữa”. Nghịch lí
trên cho thấy khi niềm khát khao sống hồi sinh, con người không chấp nhận cái trạng
thái vô nghĩa lí của thực tại.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Nếu như lúc trước Mị hoàn toàn mơ hồ về thời gian. Mị không nhớ mình về đây được
mấy năm vì trước nay Mị đâu có mùa xuân. Nhưng giờ đây Mị muốn có cái quyền
đơn giản như bao người khác: “Mị muốn đi chơi”. Có thể đối với Mị là một sự thay
đổi lớn lao và vẫn còn kịp lúc, tuy bắt nguồn từ cảm xúc nhất thời nhưng nó cũng
chứng tỏ Mị vẫn còn đó bao khát khao. “Mị quấn lại tóc”. Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở trong vách.
Chính sự thay đổi đó làm cho A Sử ngạc nhiên vì dưới mắt hắn Mị chẳng khác nào
một nô lệ. Hành động trói Mị tàn nhẫn của hắn tuy giam giữ được thể xác Mị, nhưng
không thể giam giữ tâm hồn Mị: “ Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc
chơi, những đám chơi.” Tâm hồn Mị giờ như chơi vơi trong mộng. Mị trở về thời xưa
với bao ước vọng. Sức sống trỗi dậy làm Mị phơi phới, mơ mộng trong thoáng chốc
nhưng rồi Mị cũng trở về thực tại. Chính sức sống của Mị buộc cô phải nghĩ đến liệu
cô có duy trì được nó hay không. Mị nhớ đến người chị dâu đã bị trói chết. Mị sợ. Một
khi ta biết sợ chết thì người ta càng thêm yêu cuộc sống. Mị cũng vậy.
Với ngôn ngữ lựa chọn một cách tinh tế, nghệ thuật trần thuật đặc biệt là thể hiện sâu
sắc diễn biến tâm lí nhân vật, tác giả làm cho người đọc cũng phải thổn thức, vui
mừng đến xót xa cho số phận nhân vật.
Mùa xuân rồi cũng qua đi nhưng sức sống tiềm tàng trong Mị đã được khơi dậy và
chờ dịp bùng lên. Với nghệ thuật khắc họa tâm lí nhân vật tinh tế Tô Hoài đã đem đến
cho nhân vật một hướng đi, một cuộc đời mới. Đó cũng chính là giá trị nhân văn cao
đẹp của tác phẩm. Đồng thời cũng cho thấy tài năng của Tô Hoài cùng những đóng
góp của ông cho văn học Việt Nam.
Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 20
Vợ chồng A Phủ là tác phẩm nổi bậc nhất trong tập Truyện Tây Bắc của nhà văn Tô
Hoài. Tác phẩm kể về số phận đáng thương và cuộc sống vô cùng khắc nghiệt của Mị
và A Phủ ở nhà thống lí Pá Tra chốn Hồng Ngài. Dù bị đày đọa đến kiệt quệ cả tinh
thần lẫn thể xác nhưng nỗi khổ đau ở nhà thống lí không thể nào giết chết được sức
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
sống tiềm tàng ẩn sâu trong nhân vật Mị. Trong đêm tình mùa xuân năm ấy, sức sống
ấy có dịp trỗi dậy mạnh mẽ.
Đoạn kể chuyện Mị ở Hồng Ngài là đoạn kể về quãng đời tối tăm, tủi nhục của cô. Mị
vốn là một cô gái mèo xinh đẹp, tài hoa. Vừa Bước vào tuổi thiếu nữ, Mị đã phải gánh
nặng trên vai một món nợ từ đời cha mẹ Mị. Cha con thống lí Pá Tra bắt về Mị làm
dâu gạt nợ. Món nợ truyền kiếp của gia đình để cướp trắng tuổi thanh xuân dạt dào
khát vọng của Mị. Những năm tháng bị đọa đày dai dẳng trong cái địa ngục trần gian
trong nhà thống lí, Mị gần như biến thành tảng đá vô tri. Mỗi ngày Mị không nói, lùi
lũi như con rùa núp sau xó cửa. Lúc nào Mị cũng lầm lũi, mặt buồn rười rượi.
Mị bây giờ chỉ là cái xác vô hồn, một cỗ máy biết nói. Mị sống như thực chất chỉ là để
kéo dài những ngày chưa được chết mà thôi. “Ai ở xa về có việc vào nhà thống lí Pá
Tra thường trông thấy một cô gái ngồi quay sợi bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu ngựa.
Lúc nào cũng vậy, dù quay sợi, thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi hay đi còn nước dưới
khe suối, cô cũng cúi, mặt buồn rười rượi”.
Cuộc sống với Mị chỉ là một màn sương mờ đục không dĩ vãng, hiện tại, tương lai.
Phải chăng ngọn lửa sống trong lòng Mị đã lặng tắt, trái tim Mị đã chai sạn và tê liệt,
tâm hồn Mị đã hoàn toàn nguội lạnh và an phận?
Mùa xuân đến, tất cả những gì tưởng chừng đã chết trong lòng Mị đều đã được hồi
sinh. Mùa Xuân là mùa của cây cối đâm chồi nảy lộc, mùa hội hè đình đám, mùa gặp
gỡ hẹn hò của lứa đôi. Mùa xuân đến với núi rừng Tây Bắc, đến với mảnh đất Hồng
Ngài được tô hoài miêu tả bằng những câu văn rất lãng mạn.
Có thể nói những trang viết về mùa xuân của tác giả là những trang văn tuyệt hay. Ta
gặp ở đó bức tranh mùa xuân với màu rực rỡ: cỏ gianh vàng ửng, những chiếc váy rực
rỡ phơi trên mỏm đá thì xòe ra như những cánh bướm. Thanh âm cũng rộn ràng: trẻ
con nô đùa, tiếng sáo gọi bạn tình tha thiết. Mùa xuân bừng bừng một sức sống mãnh
liệt bất chấp cái giá lạnh của đất trời. Dường như sự sống, cảnh vật, con người đang
được mùa xuân khơi dậy làm cho bừng tỉnh.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Với Mị, mùa xuân còn là mùa gắn với bao kỉ niệm đẹp đẽ của thời trẻ tự do. Trong
không khí núi rừng rạo rực vào xuân ấy, Mị nghe tiếng sáo từ xa vọng lại tha thiết, bồi
hồi. Tiếng sáo là thứ âm thanh quen thuộc của núi khi hoa ban nở trắng núi rừng Tây
Bắc. Đêm đêm trên núi cao tiếng sáo chính là tiếng lòng đắm say của trai gái mèo trao
gửi bạn tình. Trong khoảnh khắc ấy, tiếng sáo đã tác động mạnh mẽ đến tâm hồn Mị.
Mị ngồi nhẩm thầm bài hát:
“Mày có con trai con gái rồi mày đi làm nương
tao không có con trai con gái
tao đi tìm người yêu”
Tiếng hát cất lên từ trái tim tưởng như cô càng, chai sạn của Mị. Mị trước đây sống
không ý thức về thời gian, không gian, sự vật. Trước mặt Mị luôn là một màn sương
trắng mờ đục. Giờ đây tiếng sáo đã đánh thức tâm hồn ngủ yên và an phận của Mị.
Tiếng sáo rung lên trong trái tim Mị. Những giai đoạn mở đầu của khát vọng được
yêu, cái khát vọng bấy lâu nay được chôn chặt trong trái tim Mị.
Mị đã bừng tỉnh mọi cảm nhận về cuộc sống. Ý thức về cuộc sống đã trở lại trong Mị.
Mị nhìn thấy, nghe thấy: trai gái, trẻ con ra sân chơi đánh pao, đánh quay, thổi sáo,
thổi khèn và nhảy. Nhà thống lí Pá Tra chiêng đánh ầm ĩ. Mị lén uống rượu, cứ uống
ừng ực từng bát. Đó có lẽ nào là cách uống của người thưởng xuân. Chắc chắn không
vậy. Uống rượu thưởng xuân phải uống từ từ, từng bát một, nhấm nha, nhấm nháp để
tận hưởng và đón nhận hương vị xuân. Đó là cách uống của người khát rượu, thèm
rượu? Không đúng. Đã từ lâu Mị chẳng thèm khát gì.
Tô Hoài viết: “Ngày tết Mị cũng uống rượu”. Mọi người uống, Mị cũng uống. Mị
uống theo thói ngày xuân của người Mèo. Cách uống ừng ực từng bát ấy giống như
Mị uống cho bõ tức, cho nuốt hận tủi hờn. Rồi Mị say, Mị lịm mặt nhìn mọi người
nhảy đồng, ngồi hát nhưng trong lòng Mị đang sống về ngày trước.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Tô Hoài đã thật khéo léo dùng từ “sống lại” chứ không phải là “nhớ lại”. Nếu “nhớ
lại” chỉ là hồi niệm thì “sống lại” là cả phần hồn lẫn phần xác trở về với quá khứ tươi
vui của những đêm tình mùa xuân lúc mà Mị chưa về làm dâu nhà thống lí. Chao ôi,
đó là những tháng ngày thơ mộng thần tiên, Mị được sống tự do reo vui tiếng hát trên
đồi cao, dưới khe sâu, thâu đêm suốt sáng.
Mị đang bứt mình ra khỏi cái ngục tù tăm tối để lần theo sợi dây quá khứ tìm về
những ngày xưa hạnh phúc. Đúng trong khoảnh khắc ấy tai Mị văng vẳng tiếng sáo
gọi bạn đầu làng. Tiếng sáo đã gọi dậy những kỉ niệm ngọt ngào của thời thiếu nữ.
Ngày trước, Mị thổi sáo giỏi. Mị uốn chiếc lá trên môi và thổi. Thổi lá cũng hay như
thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị.
Mị như lãng quên hiện tại, lãng quên cái thể xác đang vô cùng đau đớn. Người ta hát
mà Mị không nghe, người ta nhảy mà Mị không thấy, rượu tan lúc nào Mị cũng chẳng
hay. Chính quá khứ ngọt ngào đã thổi vào lòng những cảm xúc khiến Mị thấy phơi
phới trở lại trong lòng một niềm vui sướng. Mị nhận ra mình còn trẻ lắm và muốn đi
chơi. Lúc này ý thức về bản thân và quyền sống đã trỗi dậy. Nhưng cũng là lúc Mị
nghĩ đến cái chết “nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay”.
Đây cũng là lúc Mị thấy thía nhất cảnh ngộ cay đắng của hiện tại “A Sử với Mị không
có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau”. Hơn thế từ lâu lắm rồi, Mị tồn tại trong
trạng thái gần như tê liệt “sống lâu trong cái khổ Mị cũng quen rồi. Mị cũng chẳng
còn nghĩ đến chuyện ăn lá ngón tự tử nữa”. Vì thế trong phút giây thức tỉnh, Mị muốn
chết. Bởi hơn lúc nào hết, Mị cũng đang yêu tha thiết cuộc sống. Tiếng sáo trở lại
song nó không còn lấp ló ngoài đầu núi, văng vẳng ngoài đầu làng mà lửng lơ bay
ngoài đường. Tiếng sáo đã thôi thúc Mị đi đến hành động: xắn mỡ bỏ thêm vào đĩa
đèn cho sáng. Hình ảnh ngọn đèn chính là ngọn lửa sống đang trỗi dậy mạnh mẽ trong
lòng Mị. Mị ý thức được hoàn cảnh tối tăm và muốn thay đổ. Mị sửa soạn đi chơi: quấn tóc, lấy váy hoa.
Tất cả khẳng định đó chính là hành động của một tâm hồn ham sống đang bừng dậy
mãnh liệt, bất chấp bạo quyền. Hình như trong tâm hồn Mị lúc này tiếng sáo mùa
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
xuân tuổi trẻ đã thực sự ngân lên khát vọng tình yêu, hạnh phúc, tự do đang trào dâng không kìm nén được.
Đây cũng là lúc nó bị vùi dập phũ phàng. A Sử xuất hiện đã quấn tóc, trói đứng Mị
trong buồng tối. Con thú ấy thản nhiên tắt đèn, khép cửa đi ra không nói tiếng nào. Bị
trói, Mị vẫn thả hồn theo tiếng sáo. Tiếng sáo đưa Mị theo những cuộc chơi, dìu Mị về
với khát khao yêu đương hạnh phúc: “Em không yêu, quả pao rơi rồi. Em yêu người
nào, em bắt pao nào…”.
Suốt từ đầu tới cuối đêm hôm ấy chỉ thấy cô im lặng, âm thầm cam chịu. Dường như
cô đang không sống bằng phần thể xác nữa. Ẩn chứa bên trong lại là cô Mị khác. Một
cô Mị đang náo nức say sưa với những kỉ niệm của tình yêu. Say sưa đến nỗi “như
không biết mình đang bị trói, khiến Mị vùng dậy bước đi”.
Nhưng dây trói, tiếng chân ngựa đẩy Mị về hiện thực: “Mị không nghe thấy tiếng sáo
nữa… Mị thổn thức nghĩ rằng mình không bằng con trâu, con ngựa”. Mị nhận ra đêm
đã khuya, thời gian chạm vào kỉ niệm đẹp nhất của lòng Mị. Mị nín khóc, lòng lại bồi
hồi. Trong suốt đêm bị trói, Mị đã sống trong một tâm trạng giằng xé giữa quá khứ
đẹp đẽ và hiện thực đau khổ, giữa ước mơ hạnh phúc và nỗi tủi hờn vì thân kiếp trâu
ngựa. Đó là biểu hiện của một tâm hồn yêu sống, thèm sống, bất chấp cường quyền chà đạp và vùi dập.
Diễn biến tâm trạng của nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài là một
tâm trạng hỗn hợp: vui sướng và đau khổ, ham sống và tủi nhục muốn chết. Trong
bóng tối nặng nề ấy, hành động của Mị rất ít. Phần lớn là những dòng nội tâm đang
trỗi dậy tuôn trào trong lòng Mị. Tác giả đã bộc lộ rõ nét tài năng miêu tả diễn biến
nội tâm của nhân vật một cách chân thật, sinh động. Sự trỗi dậy của Mị trong đêm tình
mùa xuân tuy không thay đổi số phận nhưng nó là tiền đề quan trọng cho những đột
biến lớn lao trong cuộc đời Mị.
Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 21
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Văn học Việt Nam đánh dấu sự thành công của nhiều tác giả viết truyện ngắn như
Kim Lân, Năm Cao, Vũ Trọng Phụng,.. Đặc biệt ,Tô Hoài là tác giả tiêu biểu với
phòng cách viết độc đáo, mỗi tác phẩm của ông đều cho thấy tài năng bậc thầy trong
việc khai thác tâm lý nhân vật. Truyện ngắn "Vợ chồng A Phủ" là thành công rực rỡ
của ông trong sự nghiệp sáng tác của đời mình, bằng ngòi bút điêu luyện ông đã đi sâu
vào từng ngóc ngách của tâm hồn nhân vật. Đặc biệt, trong đêm tình mùa xuân, những
diễn biến tâm lý và hành động của nhân vật Mị được thể hiện rất chi tiết, cụ thể giàu sức gợi.
Mị vốn là cô gái xinh đẹp, giàu lòng yêu thương và tràn trề sức sống nhưng xã hội
phong kiến đầy bất công và tàn nhân đã đẩy cuộc đời Mị vào khốn khổ bần cùng, kiếp
làm dâu cũng là kiếp nô lệ nơi nhà tên thống lý độc ác. Có những lúc tưởng chừng như
Mị muốn kết liễu cuộc đời mình bởi sự khốn cùng ấy. Cuộc sống trong tâm tối, kiếp
làm trâu làm ngựa có thể khiến Mị khổ đau, buồn tủi, bòn rút hết sức lực nhưng không
thể làm cho sức sống tiềm tàng trong Mị mất đi, nó dường như đang âm ỷ trong lòng
chỉ chờ cơ hội để bung tỏa, cháy sáng giữa chốn bần cùng, tăm tối ấy. Mùa xuân đến,
khi mà nơi nơi đang rạo rực sức xuân "trên đầu núi, các nương ngô, nương lúa gặt
xong, ngô lúa xếp trên đầu các nhà kho. Trẻ con đi hái bí đỏ, tinh nghịch, đã đốt
những lều canh nương để sưởi lửa... Hồng Ngài năm ấy ăn tết giữa lúc gió thổi và cỏ
ranh vàng ửng... Trong các làng Mèo, những chiếc váy hoa đã đem ra phơi trên mỏm
đá xoè như con bướm, sặc sỡ... Đám trẻ đợi Tết, chơi quay, cười ầm trên sân trước
nhà. Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi..." Những khung cảnh
ngày xuân đang tới khiến tâm hồn Mị như đang được sưởi ấm, trái tim người con gái
vốn đang hoen rỉ giờ đây vc dịp hồi sinh, tỉnh thức. Bảo nỗi đau đớn, buồn tủi hòa
trong hạnh phúc, vui sướng, những cảm xúc thiết tha ấy đang trào dâng như những đợt
dâng trào trong lòng Mị. Đặc biệt, khi nghe tiếng sáo gọi bạn tình nơi đầu vách núi
vọng lại, tâm hồn Mị dường như được tưới lên một sức sống, tiếp lên một thứ tình
cảm thôi thúc Mị, Mị lúc này trở nên biết yêu và biết cảm nhận mọi vật xung quanh
hơn, tiếng hát câm nín bấy lâu đang cật lên nhịp nhàng trong từng hơi thở của cô gái,
tiếng hát thầm ấy chứa chan bảo nỗi lòng, bao nỗi tâm sự:
"Mày có con trai con gái rồi
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân Mày đi làm nương
Ta không có con trai con gái
Ta đi tìm người yêu."
Rồi Mị tìm đến hơi rượu "Mị uống ừng ực từng bát", men rượu đã làm Mị quên đi
thực tại khổ đau của mình, men rượu đưa Mị về với những ngày thành xuân khi quá
khứ còn tươi đẹp, những ngày Mị được tự do vui sống trong hạnh phúc, được cất tiếng
hát trong trẻo yêu thương, được biết bao người con trai đem lòng yêu mến. Đó là
những ngày rực rỡ Mị được sống với chính mình. Càng say, bao nỗi đớn đau trong Mị
dần quên đi, Mị uống hết tất thảy những tủi hờn đắng cay mà bấy lâu đang chịu đựng,
quá khứ đẹp đẽ thôi thúc Mị hành động, trong Mị ngập tràn một sức sống mới, nổi
loạn hơn, rạo rực hơn. Trong Mị lúc này, nội tâm đang ngập tràn mâu thuẫn, những sự
giằng xé giữa quá khứ và hiện tại, quay quắt giữa thực tại tù túng, khốn cùng và khát
khao sống tự do, khát khao hạnh phúc chân chính của đời mình. Mị sung sướng vô
cùng, sống lòng đang trào dâng từng đợt thôi thúc nàng hành động, tâm tư Mị đang
sục sôi khôn tả :" rồi Mị lấy ống mỡ sẵn bỏ thêm vào đĩa dầu" , nàng đang thắp lên
ngọn lửa lòng, ngọn lửa của màn đêm tăm tối ,ngọn lửa cuộc đời giữa số phận đắng
cay là ngọn lửa của niềm tin, nhen nhóm hy vọng của tương lai tốt đẹp. Rồi bỏ mặc
hết tất thảy những cấm đoán, ràng buộc ,"Mị quấn lại tóc, với tay lấy cái váy hoa vắt ở
phía trong vách" , một hành động dũng cảm và đầy bản lĩnh. Lúc này đây, Mị khao
khát được là mình, được làm đẹp, được đi chơi Tết như bao nhiêu người con gái khác,
bấy lâu Mị đã khổ quá rồi. Đây là một hành động chứng tỏ sức sống mãnh liệt , Mị
đang vùng vẫy hết mình để đấu tranh cho quyền sống và quyền tự do của đời mình.
Nhưng rồi, thực tại phũ phàng Mị vẫn không thể tránh khỏi khi bóng dáng tên chồng
vô lương tâm A sử cùng lời quát mắng tàn độc dần xuất hiện: "Mày muốn đi chơi à",
rồi hắn trói Mị vào cột nhà một cách đầy dã man như một con ác thú tàn độc. Hắn đã
trói buộc cuộc đời Mị bấy lâu, giờ đây ngày cả cái ước muốn nhỏ nhoi được đi chơi
xuân cũng bị hắn cấm đoán. Nhưng dù thể xác có bị cầm tù thì tâm hồn nàng vẫn đang
vươn cao cất cánh, bay bỏng tới những khung trời của mùa xuân, của tình yêu, của
tiếng sáo đêm xuân tình. Quá khứ đã đưa Mị về với những cảm xúc vẹn nguyên, tròn
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
đầy nhất, quá khứ đã níu giữ khát khao được sống, lòng yêu cuộc sống của nàng. Khi
Mị chợt tỉnh, cũng là lúc cái đau thể xác với những dây trói đang xiết vào từng thớ thịt
Mị khiến nàng đau đớn, nỗi tủi nhục khi nghĩ cuộc đời mình lại chẳng bằng một con
ngựa trong chuồng. Nàng vùng bước đi nhưng những sợi đay đã trói chặt nàng. Hình
ảnh cô gái miền núi Tây Bắc với bao nét đẹp trong tâm hồn, một cô gái luôn giữ trong
mình một ngọn lửa của sức sống, ngọn lửa ấy thật thiêng liêng và quý giá. Trong bần
cùng, đau khổ, bao áp bức, bất công, tàn nhẫn, trong hoàn cảnh đau thương nhất vẫn
không vùi tất được ngọn lửa lòng trong Mị, một sức sống bất diệt, không một thế lực
nào có thể giết chết đi sức sống tiềm tàng của những con người dũng cảm, tin yêu cuộc sống.
Bằng cách miêu tả tâm lí độc đáo, Tô Hoài đã đưa người độc được sống với từng cảm
xúc của nhân vật, một cô gái Mị mà mãi mãi có lẽ ai đã đọc tác phẩm một lần cũng
không thể nào quên. Tác phẩm như một thông điệp mạnh mẽ về tinh thần lạc quan, về
nghị lực sống, nghị lực vươn lên, đấu tranh với những độc ác, bất công để tìm lấy
hạnh phúc, tự do cho cuộc sống chính mình.
Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 22
Tô Hoài là nhà văn rất thành công trong những nhà văn thuộc nền văn xuôi hiện đại.
Tác phẩm của ông thường viết về những vấn đề gần gũi thân quen trong cuộc sống
thường ngày. Tác phẩm Vợ chồng A phủ là tác phẩm viết về đề tài Tây Bắc mang lại
những giá trị sâu sắc. Nhân vật tiêu biểu trong tác phẩm là Mị, một phụ nữ phải chịu
nhiều bất hạnh, nhưng có vẻ đẹp tâm hồn và có sức sống mãnh liệt, giám đứng lên đấu
tranh tìm lại hạnh phúc cho mình.
Nhân vật Mị hiện lên trong cách giới thiệu của tác giả ở ngay đầu câu chuyện gợi lên
cho người đọc một sự lôi cuốn lạ kì. Chỉ bằng vài câu chữ, tác giả đã cho người đọc
hình dung ra được cuộc sống đầy đau khổ mà Mị đang phải hứng chịu trong nhà Pá
Tra. “Ai ở xa về, có dịp vào nhà thống lí Pá Tra thường trông thấy có một cô gái ngồi
quay sợi gai bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu ngựa. Lúc nào cũng vậy, dù quay sợi, thái
cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi hay đi cõng nước dưới khe suối lên, cô ấy cũng cúi mặt, mặt buồn rười rượi”.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Hình ảnh người con gái với vẻ mặt và ánh mắt vô hồn bên cạnh cái quay sợi, tảng đá,
tàu ngựa; cô gái là con dâu nhà thống lí quyền thế, giàu có nhưng sao mặt lúc nào
“buồn rười rượi”. Khuôn mặt đó gợi ra một số phận đau khổ, bất hạnh nhưng cũng
ngầm ẩn một sức mạnh tiềm tàng.
Mị trước đó là một người con gái đẹp của núi rừng Tây Bắc, cô có tài có sắc, có một
tâm hồn tràn đầy khát khao cuộc sống, khát khao yêu đương, có rất nhiều người yêu
và cô cũng đã trao gửi tình yêu cho một người trai làng yêu cô tha thiết.
Nhưng số phận may mắn không đến với cô, người con gái tài hoa miền sơn cước đó
phải chịu một cuộc đời bạc mệnh. Để cứu nạn cho cha, cuối cùng cô đã chịu bán
mình, chịu sống cảnh làm người con dâu gạt nợ trong nhà thống lí. Danh nghĩa là con
dâu nhưng cô đã phải chịu mọi khổ cực đến tận cùng của một kẻ tôi tớ. Thân phận Mị
không chỉ là thân trâu ngựa, “Con trâu con ngựa làm còn có lúc, đêm nó còn được
đứng gãi chân, đứng nhai cỏ, đàn bà con gái ở cái nhà ngày thì vùi vào việc làm cả ngày lẫn đêm”.
Không những bị đày đọa về thể xác, Mị còn bị dày vò về một nỗi đau tinh thần không
lối thoát. Một cô Mị mới hồi nào còn rạo rực yêu đương, bây giờ lặng câm, “lùi lũi
như con rùa nuôi trong xó cửa”. Và nhất là hình ảnh căn buồng Mị, kín mít với cái cửa
sổ lỗ vuông bằng bàn tay, Mị ngồi trong đó trông ra lúc nào cũng thấy mờ mờ trăng
trắng không biết là sương hay là nắng. Đó quả thực là một thứ địa ngục trần gian giam
hãm thể xác Mị, cách li tâm hồn Mị với cuộc đời, cầm cố tuổi xuân và sức sống của
cô. Tiếng nói tố cáo chế độ phong kiến miền núi ở đây đã được cất lên nhân danh
quyền sống. Cái chế độ ấy đáng lên án, bởi vì nó làm cạn khô nhựa sống, làm tàn lụi
đi ngọn lửa của niềm vui sống trong những con người vô cùng đáng sống.
Quá khổ cực và muốn giải thoát cho mình bằng cái chết, nhưng lại lo cho cha nên Mị
đã cố sống. Khi cha Mị không còn nữa, thì Mị lại buông trôi, kéo dài mãi sự tồn tại vật
vờ, như một đồ vật không cảm xúc. Muốn chết nghĩa là vẫn còn muốn chống lại một
cuộc sống không ra sống, nghĩa là xét cho cùng, còn thiết sống. Còn khi đã không
thiết chết, nghĩa là sự tha thiết với cuộc sống cũng không còn, lúc đó thì lên núi hay đi
nương, thái cỏ ngựa hay cõng nước… cũng chỉ là cái xác không hồn của Mị mà thôi.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Cuộc sống của Mị cứ thể lầm lũi trôi qua ngày này sang tháng khác, những tưởng con
người thật sự của Mị đã chết đi. Nhưng bên trong cái hình ảnh con rùa lầm lũi kia
đang còn một con người, có khao khát sống đến mãnh liệt. Khát vọng hạnh phúc có
thể bị vùi lấp, bị lãng quên trong đáy sâu của một tâm hồn đã chai cứng vì đau khổ,
nhưng không thể bị tiêu tan. Gặp thời cơ thuận lợi thì nó lại cháy lên. Và khát vọng
hạnh phúc đó đã bất chợt cháy lên, thật nồng nàn và xót xa trong một đêm xuân đầy
ắp tiếng gọi của tình yêu.
Chính không khí mùa xuân của Hồng Ngài năm ấy đã làm trỗi dậy sức sống ở con
người Mị. Gió rét, sắc vàng ửng của cỏ tranh, sự biến đổi màu sắc kì ảo của các loài
hoa đẹp đã góp phần làm nên cuộc nổi loạn trong một tâm hồn đã bấy nhiêu năm tê
dại vì đau khổ. Tác nhân quan trọng là hơi rượu. Ngày tết năm đó Mị cũng uống rượu,
Mị lén uống từng bát, “uống ừng ực” rồi say đến lịm người đi. Cái say cùng lúc vừa
gây sự lãng quên vừa đem về nỗi nhớ. Mị lãng quên thực tại (nhìn mọi người nhảy
đồng, người hát mà không nghe, không thấy và cuộc rượu tan lúc nào cũng không
hay) nhưng lại nhớ về ngày trước (ngày trước, Mị thổi sáo cũng giỏi …), và quan
trọng hơn là Mị vẫn nhớ mình là một con người, vẫn có cái quyền sống của một con
người: “Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người có chồng cũng đi chơi
ngày Tết. Huống chi Mị và A Sử, không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau”.
Tiếng sáo thật có ý nghĩa bởi tiếng sáo là tiếng gọi của mùa xuân, của tình yêu và tuổi
trẻ. Tiếng sáo rập rờn trong đầu Mị, nó đã trở nên tiếng lòng của người thiếu phụ. Mị
đã thức dậy với sức sống tiềm tàng và cảm thức về thân phận. Cho nên trong thời khắc
ấy, ta mới thấy Mị đầy rẫy những mâu thuẫn. Lòng phơi phới nhưng Mị vẫn theo quán
tính bước vào buồng, ngồi xuống giường, trông ra cái lỗ vuông mờ mờ trăng trắng. Và
khi lòng ham sống trỗi dậy thì ý nghĩ đầu tiên là được chết ngay đi.
Hòa mình vào không khí náo nhiệt của mùa xuân, tâm hồn tưởng như đã chết của Mị
dần được sưởi ấm, nó lớn dần và lấn chiếm hẳn trọn bộ tâm hồn và suy nghĩ của Mị,
cho tới khi Mị hoàn toàn chìm hẳn vào trong ảo giác: “Mị muốn đi chơi. Mị cũng sắp
đi chơi”. Phải tới thời điểm đó Mị mới có hành động như một kẻ mộng du: quấn lại
tóc, với thêm cái váy hoa, rồi rút thêm cái áo. Tất cả những việc đó, Mị đã làm như
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
trong một giấc mơ, tuyệt nhiên không nhìn thấy A Sử bước vào, không nghe thấy A Sử hỏi “.
Dù bị A Sử trói vào cột nhưng Mị vẫn chìm đắm với những giấc mơ về một thời xuân
trẻ, đang bồng bềnh trong cảm giác du xuân. Tâm hồn Mị đang còn sống trong thực
tại ảo, sợi dây trói của đời thực chưa thể làm kinh động ngay lập tức giấc mơ của kẻ
mộng du. Cái cảm giác về hiện tại tàn khốc, Mị chỉ cảm thấy khi vùng chân bước theo
tiếng sáo mà tay chân đau không cựa được. Nhưng nếu cái mơ không đến một lần nữa
thì sự tỉnh ra cũng vậy. Lại một giai đoạn chập chờn nữa giữa cái mơ và cái tỉnh, giữa
tiếng sáo và nỗi đau nhức của dây trói và tiếng con ngựa đạp vách, nhai cỏ, gãi chân.
Nhưng bây giờ thì theo chiều ngược lại, tỉnh dần ra, đau đớn và tê dại dần đi, để sáng
hôm sau lại trở về với vị trí của con rùa nuôi trong câm lặng, mà còn câm lặng hơn trước.
Sức sống le lói của mi đã bùng phát lên thành hành động, đó là hành động Mị cởi trói
cho A Phủ. Cũng như Mị, A Phủ là nạn nhân của chế độ độc tài phong kiến miền núi.
Những va chạm mang đầy tính tự nhiên của lứa tuổi thanh niên trong những đêm tình
mùa xuân đã đưa A Phủ trở thành con ở gạt nợ trong nhà thống lí. Và bản năng của
một người con vốn sống gắn bó với núi rừng, ham thích săn bắn đã đẩy A Phủ tới hiện
thực phũ phàng: bị trói đứng. Và chính hoàn cảnh bi thương đó đã đánh thức lòng
thương cảm trong con người Mị. Nhưng tình thương đó không phải tự nhiên bùng
phát trong Mị mà là kết quả của một quá trình đấu tranh giằng xé trong thế giới nội
tâm của cô. Mấy hôm đầu Mị vô cảm, thờ ơ với hiện thực trước mắt: “A Phủ là cái
xác chết đứng đó cũng thế thôi”. Câu văn như một minh chứng sự tê dại trong tâm hồn
Mị. Bước ngoặt bắt đầu từ những dòng nước mắt:“Đêm ấy A Phủ khóc. Một dòng
nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã sạm đen”. Và giọt nước mắt kia là giọt
nước cuối cùng làm tràn đầy cốc nước. Nó đưa Mị từ cõi quên trở về với cõi nhớ. Mị
nhớ mình đã từng bị trói, đã từng đau đớn và bất lực. Mị cũng đã khóc, nước mắt chảy
xuống cổ, xuống cằm không biết lau đi được. A Phủ, nói đúng hơn là dòng nước mắt
của A Phủ, đã giúp Mị nhớ ra mình, xót thương cho mình.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Con người Mị lúc này đã tỉnh táo, Mị đã nhận thức được những đau khổ mà Mị đã
phải chịu đựng và thương cho người có cùng cảnh ngộ như mình là A Phủ. Nhưng nó
còn vượt lên giới hạn thương mình: “Mình là đàn bà … chỉ còn biết đợi ngày rũ
xương ở đây thôi còn người kia việc gì mà phải chết ”. Nhưng khi cởi trói cho A Phủ
xong, Mị càng tỉnh táo hơn và bất ngờ chạy theo A Phủ. Lòng ham sống của một con
người như được thổi bùng lên trong Mị, kết hợp với nỗi sợ hãi, lo lắng cho mình. Mị
như tìm lại được con người thật, một con người còn đầy sức sống và khát vọng thay đổi số phận.
Phải nói rằng, nhà văn đã có sự am hiểu sâu sắc về cuộc sống của con người Tây Bắc,
có sự cảm thông sâu sắc đối với những người phụ nữ nơi đây, nhà văn mới có thể phát
hiện ra cái vẻ đẹp nằm sâu trong tâm hồn người phụ nữ bất hạnh ấy
Thông qua nhân vật Mị nhà văn đã thay toàn dân tố cáo cái thế lực phong kiến đã áp
bức, bóc lột và chà đạp nên quyền sống cơ bản của con người. Cũng qua nhân vật ấy
Tô Hoài đã ca ngợi khát vọng sống mãnh liệt, khát vọng tự do hạnh phúc của những
con người nghèo khổ ấy, đồng thời thể hiện sự đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau, tình giai cấp
của dân tộc Việt trong những khó khăn gian khổ.
Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 23
Tô Hoài được biết đến không chỉ là cây bút của những câu chuyện loài vật mà ông còn
được biết đến là nhà văn của những người nông dân nghèo khổ, đặc biệt là sau cách
mạng ngòi bút của ông tập trung nhiều hơn vào số phận của những người nông dân
Tây Bắc. Với tài năng, sự cần mẫn của mình ông đã tạo nên những tác phẩm để đời và
một trong những số đó là truyện Vợ chồng A Phủ. Tác phẩm sáng lên là nhân vật Mị
với sức sống tiềm tàng, mãnh liệt, luôn khát khao hạnh phúc, được thể hiện rõ nhất trong đêm tình mùa xuân.
Mị vốn là cô gái xinh đẹp, giàu sức sống và yêu lao động. Gia đình nợ món tiền lớn
của nhà thống lí Pá Tra, nhưng cô vẫn một mực xin cha cho làm nương, làm rẫy để trả
nợ dần. Nhưng số phận bất hạnh, Mị bị A Sử bắt đi và chính thức trở thành con dâu
gạt nợ với chuỗi ngày kinh hoàng bị bóp nghẹt, mài mòn cả về thể xác và tinh thần.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Người ta không còn thấy một người con gái nhanh nhẹn, yêu lao động, yêu cuộc sống
mà thay vào đó là một người phụ nữ tàn tạ, héo úa, “như con rùa lùi lũi trong xó cửa”.
Cuộc sống của Mị bị cầm tù chẳng khác nào cái buồng cô sống chỉ có một cái cửa ô
vuông bằng bàn tay, nhìn ra ngoài chỉ thấy mờ mờ, trăng trắng không biết là sương
hay là nằng. Tưởng rằng cuộc đời cô sẽ cứ lầm lũi như vậy cho đến lúc chết, nhưng
không, tất cả đã thay đổi trong đêm tình mùa xuân ấy.
Xuất phát điểm, Mị là cô gái giàu sức sống, nhưng do sự tàn độc của gia đình thống Lí
đã bào mòn, bẻ gãy gần như tất cả khát vọng sống của cô. Bằng tài năng bậc thầy
trong miêu tả tâm lí nhân vật, Tô Hoài đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, chu đáo cho sự trỗi
dậy mạnh mẽ của Mị trong đêm tình mùa xuân.
Tác giả đặt quá trình trỗi dậy của Mị trong không khí mùa xuân. Mùa xuân Tây Bắc
với âm thanh náo nhiệt, rộn rã với màu sắc tươi vui đã làm bừng lên sức sống trong
vạn vật và con người. Dù những chi tiết Tô Hoài đưa vào để miêu tả không khí mùa
xuân Tây Bắc có phần khác lạ và mới mẻ, nhưng chính nó đã tạo nên nét riêng biệt
cho tác phẩm. Đông thời không khí mùa xuân bao giờ cũng gắn liền với tuổi trẻ, tình
yêu và hạnh phúc, bởi vậy không khí ấy cũng có tác động ít nhiều đến tâm lí Mị. Thứ
hai đó là sự tác động của men rượu. Mị uống rượu vào ngày tết cũng như biết bao
người khác, nhưng cái cách mà cô uống lại rất khác. Cô uống ừng ực từng bát, uống
như trút giận, cho vơi đi những đau đớn, tủi hờn. Và cuối cùng là sự xuất hiện của
tiếng sáo. Tiếng sáo vừa gợi lên không khí mùa xuân vui tươi, náo nức, vừa gợi nhắc
về quá khứ đẹp đẽ, đồng thời đây cũng là tác nhân quan trọng làm bừng lên khát vọng
hạnh phúc của Mị trong đêm tình mùa xuân.
Tiếng sáo dù mới chỉ lấp ló ở đầu núi nhưng đã hiến Mị tha thiết, bồi hồi, nó không
chỉ là tiếng sáo gọi bạn tình mà còn là tiếng của sự sống đang cựa quậy hồi sinh trong
tâm hồn Mị. Bởi vậy, nếu như trước đây Mị chối từ phương tiện giao tiếp của con
người là ngôn ngữ để tồn tại một cách câm lặng thì giờ đây ngôn ngữ đã trở lại dù đó
mới chỉ là tiếng nói thầm: “Mị ngồi nhẩm thầm bài hát của người đang thổi: Mày có
con trai con gái rồi/…/Ta đi tìm người yêu”. Nội dung bốn câu hát chính là viết về
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
tình yêu nên nó thôi thúc Mị càng mạnh mẽ hơn, thúc Mị hãy thoát khỏi địa ngục trần gian.
Sự tác động của mùa xuân và hơi men đã khiến Mị chối bỏ thực tại, tìm về với quá
khứ. Mị lịm đi và nhớ về những ngày trước, lúc này chỉ có thể xác của Mị thuộc về
hiện tại khổ đau còn tầm hồn, tư tưởng đã quay trở về quá khứ đẹp đẽ. Những kí ức
tươi đẹp sống lại trong lòng Mị, thổi bùng trong Mị khát vọng hạnh phúc và mong
muốn đoạn tuyệt với hiện tại. Nhưng dù Mị đã chối bỏ thực tài, khát vọng hạnh phúc
đã được thắp lên nhưng “Mị không bước ra đường chơi, mà từ từ bước vào buồng”.
Hành động này như một quán tính, một thói quen của cô. Bởi vậy, chỉ có một tiếng
sáo, một chút men rượu vẫn chưa đủ để cô cắt đứt hoàn toàn với thực tại. Trong vô
thức Mị vẫn bị cuộc sống đó cầm tù, giam hãm. Mị nhìn ô cửa sổ và nó đã đánh động
Mị về chuỗi ngày sống mỏi mòn trong nhà thống lí Pá Tra, chính điều ấy đã đưa cô đi
đến quyết định đoạn tuyệt, nếu có nắm lá ngón lúc này, cô sẽ quyết ăn mà chết ngay
mới thôi. Sự sống và cái chết trong Mị không còn nhạt nhòa mà đã được phân định rõ
ràng, Mị dám chết để chối từ thực tại đau khổ, bất hạnh.
Ngay khi khát vọng sống bùng lên mạnh mẽ, Mị dám chấp nhận cái chết để từ bỏ cuộc
sống đau khổ, thì tiếng sáo lại xuất hiện đầy hữu ý, tiếng sáo đã khiến cuộc nổi loạn
trong Mị không dừng lại ở tư tưởng mà biến thành hành động. Mị đến góc nhà lấy ống
mỡ, bỏ vào đĩa đèn cho sáng. Nó không chỉ thắp lên ánh sáng vật lí xua tan cái tối tăm
của căn phòng, mà con mang ý nghĩa biểu tượng, thắp lên niềm mơ ước, hi vọng về
hạnh phúc. Không chỉ vậy, Mị còn búi lại tóc, lấy váy để chuẩn bị đi chơi. Những
hành động này cho thấy sự bùng nổ mạnh mẽ, dữ dội trong tâm lí Mị, gắn với sự trỗi
dậy của khát vọng hạnh phúc. Nhưng chính lúc đấy, A Sử xuất hiện, chặn đứng cuộc
vượt thoát của Mị. Nhưng cường quyền lúc này chỉ trói buộc được thể xác của Mị còn
khát vọng hạnh phúc, sống đã mạnh liệt đến mức Mị vượt ngục tinh thần. Bởi vậy, dù
chân tay không cựa quậy được, nhưng Mị vẫn nghe thấy tiếng sáo, tiếng sáo đưa Mị
lên những cuộc chơi, đám chơi và đêm đó Mị sống giữa hai cõi mơ và thực: thực cô ý
thức được mình không bằng con ngựa nhưng mơ lại giúp Mị vượt thoát khỏi thực tại
khổ đau để sống trọn vẹn với quá khứ đẹp đẽ của mình.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Với diễn biến tâm trạng vừa phức tạp, vừa hợp lí, Mị đã thực hiện cuộc nổi loạn đầu
tiên, thể hiện sự phản kháng mạnh mẽ. Mặc dù chưa thành công, ty khát vọng hạnh
phúc chưa thành hiện thực, nhưng cuộc vượt thoát trong đêm tình mùa xuân vẫn có ý
nghĩa hết sức quan trọng, nó cho thấy ẩn đằng sau người phụ nữ bị nô lệ hóa, tưởng
như chai sạn vẫn tiềm tàng sức sống mãnh liệt. Đồng thời khát vọng hạnh phúc bị
chặn đứng cũng mang giá trị tố cáo, phê phán sâu sắc.
Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 24
Phân tích, miêu tả tâm lí nhân vật luôn là một thử thách đối với bất cứ tác giả nào.
Không phải ai cũng có cái biệt tài đi miêu tả tâm lí nhân vật một cách tường tận và
chân thực. Và Tô Hoài chính là một trong số ít những tác giả có biệt tài phân tích,
miêu tả tâm lí nhân vật với sự phát triển tâm lý hết sức logic, tự nhiên. Sự phát triển
tâm lí của Mị trong đêm tình mùa xuân chính là một ví dụ điển hình.
Mị là cô gái trẻ, sinh ra trong một gia đình nghèo khó, cha mẹ vì không có tiền cưới
nhau nên phải vay tiền thống lí Pá Tra. Tiền chưa trả hết, món nợ đó đổ dồn lên Mị.
Nhưng Mị không lấy đó làm gánh nặng, mà vẫn xin cha cho mình lao động để trả nợ
dần. Rõ ràng trong cô gái này có một tình yêu lao động, yêu cuộc sống hết sức mãnh
liệt. Khi bị biến thành con dâu gạt nợ, Mị phản kháng vô cùng quyết liệt, cô còn có
quyết định ăn lá ngón để chấm dứt cuộc sống mất tự do này. Nhưng vì thương cha mà
cô đã gắng gượng sống. Nhưng càng gắng gượng bao nhiêu thì tâm hồn cô lại càng bị
bào mòn, chai sạn bấy nhiêu cho đến mức “ở lâu trong cái khổ Mị quen khổ rồi”, Mị
“như con rùa lùi lũi nơi xó cửa”, Mị dường như quên đi cả khát vọng tự do, khát vọng
hạnh phúc của mình, chỉ chờ đến ngày mình chết đi mà thôi.
Đẩy nhân vật vào sự cùng khổ đến tận cùng chính là một dụng ý nghệ thuật của Tô
Hoài, bởi chỉ khi con người ta bị đẩy vào bước đường cùng thì khát khao mới được
bùng lên quyết liệt và mạnh mẽ ấy. Và cái khao khát ấy đã được thể hiện rõ nét trong đêm tình mùa xuân ấy.
Để tạo tiền đề cho sự đột phá của Mị, Tô Hoài đã dụng công chuẩn bị những yếu tố
khác đặc biệt là những yếu tố về thiên nhiên, về cảnh sắc cuộc sống của những người
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
miền núi. Mùa xuân về trên vùng cao quả thực vô cùng rực rỡ, đẹp đẽ. Những đồi cỏ
ranh vàng ửng nhưng những vệt lửa thổi dưới thung khô, càng rét càng trở nên dữ dội
hơn. Trên những mỏm đá mèo là những chiếc váy sắc màu rực rỡ, rồi cùng với đó
tiếng cười của trẻ con. Không khí mùa xuân thật náo nhiệt, tràn đầy sức sống. Chính
những tác nhân bên ngoài này đã phần nào gợi lên lòng yêu cuộc sống, giúp Mị từ cõi quên trở về cõi nhớ.
Trong những yếu tố được Tô Hoài chuẩn bị thì đắt giá nhất là chi tiết tiếng sáo. Tiếng
sáo xuất hiện từ xa đến gần, từ đỉnh núi, đến đầu làng rồi quanh quẩn trong tâm trí Mị.
Tiếng sáo ấy đã tác động mạnh mẽ đến tâm lí Mị. Cùng với đó là sự kết hợp của hơi
men, “ngày tết, Mị cũng uống rượu như ai” , nhưng Mị uống như để quên đi đau đớn,
Mị uống ừng ực từng bát, rồi say lịm đi. Trong mơ màng Mị thấy tiếng sáo gọi bạn
tình văng vẳng. Tiếng sáo ấy đã làm Mị động tâm, là cô bổi hổi nhớ lại những kỉ niệm
đẹp trước đây. Lòng cô phơi phới trở nên, niềm vui sướng trào dâng. Và cô nhận thấy
“Mị trẻ lắm, Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi…”. Sau bao năm làm con rùa lùi lũi
trong xó cửa, dường như ý thức về bản thân mình đã dần dần quay trở lại. Dường như
đoạn văn này ta thấy như chính lời Mị nói ra, Tô Hoài đã xuất sắc hóa thân để thấu
hiểu những suy nghĩ, tâm trạng của nhân vật. Đồng thời điều đó cũng giúp Tô Hoài
thấy được những giằng xé, mâu thuẫn trong tâm lí Mị giữa quá khứ và hiện tại. Và khi
tiếng sáo vang lên, khi Mị như bừng tỉnh, và khát khao: “Nếu có nắm lá ngón trong
tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không muốn nhớ lại nữa”. Đây là sự phản
kháng hết sức quyết liệt, đối với Mị phải sống mất tự do, còn đau đớn, tủi cực hơn cả
cái chết. Điều đó đã cho thấy khát khao mãnh liệt của Mị.
Thì ra đằng sau con những tưởng như đã chết hoàn toàn ấy lại vẫn tiềm tàng sức sống
mãnh liệt đến như vậy. Mị không cam chịu ở nhà, Mị muốn đi chơi như mọi người,
muốn được hòa nhập, muốn được sống thực sự. Cô đã hiện thực hóa bằng hàng loạt
các hành động: cô vào khêu đèn, quấn tóc và lấy váy để chuẩn bị đi chơi… Nếu như
với những người con gái khác đó là điều rất bình thường, nhưng đối với Mị là cả một
quá trình thức tỉnh và đấu tranh không ngừng.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Nhưng chính lúc ấy, ý định của cô lại bị kẻ độc ác – A Sử chặn đựng bằng hành động
bạo ngược, trói đứng ở cột. Dù A Phủ có giam giữ được thân thể nhưng cũng không
thể giữ nổi tâm hồn của cô bởi tâm hồn cô theo tiếng sáo, nhớ về những ngày trước.
Chỉ với duy nhất phần miêu tả tâm lí của Mị trong đêm tình mùa xuân, đã có thể
khẳng định tài năng nghệ thuật của Tô Hoài trong cách xử lý, sắp xếp sự kiện để miêu
tả tâm lí nhân vật. Qua đó càng khẳng định hơn nữa tài năng của ông. Đồng thời cũng
thấy được vẻ đẹp trong sức sống của Mị.
Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 25
Nhắc đến "Vợ chồng A Phủ" chắc hẳn bạn sẽ nhớ đến ngay cô Mị - một nhân vật
trung tâm của truyện ngắn. Với cuộc đời đau khổ và cơ cực, Mị đại diện cho cuộc
sống tủi nhục của người dân miền núi dưới ách thống trị của phong kiến và bọn chúa
đất. Cuộc đời của Mị trong cảnh làm dâu gạt nợ cho nhà thống lí Pá Tra thể hiện giá
trị hiện thực của tác phẩm. Tuy nhiên dưới ngòi bút nhân đạo của mình, Tô Hoài
không để cho cô Mị cứ mãi sống nhẫn nhịn chai lì mà thúc đẩy sức sống tiềm tàng
trong cô. Sức sống ấy được bùng cháy trong đêm tình mùa xuân. Diễn biến tâm trạng
của Mị trong đêm ấy đã trở thành điểm ấn tượng khó phai mờ trong lòng người đọc.
Nguyễn Du có câu "người buồn cảnh có vui đâu bao giờ". Chính vì cảnh vật thiên
nhiên nơi miền núi vào xuân đã tác động đến tâm trạng của Mị. "Những chiếc váy hoa
phơi trên mỏm đá xòe ra như những con bướm sặc sỡ". Đám trẻ con chơi quay ầm cả
bản. Gió heo may, cỏ vàng ửng… Cảnh vật vào xuân, cả bản ăn Tết. Đặc biệt là tiếng
sáo gọi bạn tình thiết tha bồi hồi cứ vang vọng. Ngoại cảnh đã góp phần không nhỏ
vào sự thay đổi tâm trạng của Mị. Và rồi Mị lén uống rượu. "Mị uống ừng ực từng
bát". Uống "ừng ực" như để trôi đi, nguôi đi cái buồn, cái khổ. Mị uống như để quên
đi cái đau khổ của phần đời đã qua. Mị uống cái khao khát của phần đời chưa tới.
Nhưng Mị uống chỉ say về thể xác còn tâm hồn cô lại như được thức tỉnh sau bao
ngày bị tê liệt, đày đọa. "Chén rượu tiêu sầu, sầu càng sầu thêm". Mị càng uống, Mị
càng tỉnh. Mị nhớ về những kỉ niệm ngày xưa. "Ngày xưa Mị thổi sáo giỏi", Mị có tài
thổi lá hay hơn thổi sáo. Những đêm tình mùa xuân, trai bản đứng nhẵn cả đầu buồng
Mị. Rồi Mị thấy "phơi phới trở lại, lòng đột nhiên vui sướng". Mị ý thức được "mình
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
còn trẻ lắm". Điều đó đã dẫn tới ý định Mị "muốn đi chơi xuân". Nhớ lại kỉ niệm ngày
xưa Mị lại trở về thực tại. Mị ý thức được cuộc đời, số phận của mình. Mị ý thức được
tình cảnh đau xót của mình. "Nếu có nắm lá ngón trong tay, Mị sẽ ăn cho chết ngay
chứ không buồn sống lại nữa".
Tiếng sáo lại rập rờn trong đầu Mị cùng tiếng hát "Anh ném pao, em không bắt - Em
không yêu, quả pao rơi rồi". Tiếng sáo và tiếng hát cứ tha thiết như mời gọi lại vừa
như giận hờn. Tiếng sáo cứ rập rờn bay bổng thể hiện cho khát vọng tình yêu và tự do.
Tiếng sáo ấy cùng men rượu nồng nàn đã thổi bùng lên tâm hồn Mị. Điều đó đã dẫn
tới hành động Mị chuẩn bị đi chơi xuân.
Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân - Mẫu 26
Trong nền văn học Việt Nam hiện đại, nhà văn Tô Hoài được độc giả biết đến là một
trong những cây bút rất tiêu biểu. Đến với đoạn trích Vợ chồng A Phủ, độc giả lại
càng thêm ấn tượng bởi cách xây dựng hình tượng nhân vật mang cá tính độc đáo, tiêu
biểu. Đặc biệt, tác giả đã để lại dấu ấn mạnh trong lòng người đọc bởi cá tính, sức
sống bền bỉ, mạnh mẽ của nhân vật Mị. Tô Hoài đã khắc họa thành công và chân thực
diễn biến tâm lí nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài.
Nhân vật Mị được tác giả khắc họa nổi bật và chân thực xuyên suốt tác phẩm. Đó là
một cô gái xinh đẹp, mang vẻ đẹp rất riêng của những cô gái vùng cao Tây Bắc. Vẻ
đẹp ấy đã làm cho bao chàng trai trong vùng đắm say mà nguyện thổi sáo đi theo Mị.
Cô gái trẻ ấy, mang trong mình những sức sống tươi trẻ nhất, với bao tình yêu và hy
vọng để bước vào quãng thời gian tươi đẹp mang tên thanh xuân. Nhưng, những hủ
tục bởi một xã hội vẫn còn ngang trái nhiều bất công đã xô đẩy cuộc đời Mị vào
những ngã rẽ cay đắng nhất. Món nợ truyền kiếp của gia đình đã biến số phận một cô
gái đáng lẽ ra phải có được cuộc sống hạnh phúc, lại rơi vào sự bế tắc. Lối thoát nào
cho Mị khi bị bắt trở thành con dâu nhà Thống lí Pá Tra. Mang danh con dâu, nhưng
cuộc sống hàng ngày của Mị chẳng khác gì thân trâu ngựa. Mị phải làm việc lùi lũi,
không chuyện trò, không giao tiếp, làm việc như một cỗ máy, như một cái xác không
hồn. Những tưởng, những tháng ngày Mị sống trong sự vô cảm đó sẽ kéo dài mãi.
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
Nhưng không, thực ra sức sống tiềm tàng trong Mị vẫn luôn tồn tại, như một đốm lửa
vẫn nhen nhóm tận sâu ở dưới, chỉ chực có cơ hội là cháy bùng lên mạnh mẽ.
Người ta luôn nói rằng, yếu tố ngoại cảnh có ảnh hưởng rất nhiều đến tâm trạng cũng
như hành động của con người. Quả thực như vậy. Khung cảnh mùa xuân ở Hồng Ngài
đã đem những sức sống tiềm tàng trong Mị bấy lâu nay bị đè nén sống dậy một cách
mạnh mẽ. Mùa xuân vùng cao đến, những màu sắc sặc sỡ của những chiếc váy hoa
phơi trên những mỏm đá như những cánh bướm, tiếng sáo gọi bạn tình của những
chàng trai cô gái chớm yêu… Tất cả mang đến một không khí mùa xuân rạo rực, làm
lòng Mị cũng dâng trào bao cảm xúc.
Đêm tình mùa xuân, Mị bắt đầu uống rượu. Tâm hồn Mị bắt đầu trở về với những kỉ
niệm ngày trước. Hơi rượu nồng nàn và tiếng sáo xung quanh đã làm Mị nhớ lại
những ngày tháng còn được tự do, được sống với đúng ý nghĩa một con người. Mị nhớ
lại ngày trước, mình thổi lá hay hơn thổi sáo. Những kí ức về những tháng ngày tươi
đẹp tưởng chừng như bị quên lãng giờ đây đang sống dậy, như một thước phim quay
chậm đưa Mị trở về với quá khứ. Sự thức tỉnh ấy đang làm trỗi dậy sức sống của một
tâm hồn đã bị số phận làm cho chai sạn. Kỉ niệm ùa về, cảm xúc ùa về. Trong những
ngày làm dâu nhà thống lí Pá Tra, Mị sống với cảm xúc trơ lì như một tảng đá. Nhưng
giờ đây, trong khung cảnh đêm tình mùa xuân đang rạo rực, Mị đã có những luồng
cảm xúc mạnh. Mị ước nếu như có nắm lá ngón trong tay, Mị sẽ ăn luôn mà không
cần suy nghĩ. Ý nghĩ đầy táo bạo này chính là một sự nhen nhóm của tinh thần phản
kháng lại số phận. Thực tại đau khổ đã làm người con gái căng tràn sức sống ngày nào
chai lì cảm xúc. Nhưng khung cảnh đêm tình mùa xuân đã làm cho người con gái ấy
nhen nhóm lên ý thức đấu tranh để có thể thoát khỏi cuộc sống vô nghĩa đang bủa vây,
ngay cả khi cách phải chọn là tìm đến cái chết.
Tuy nhiên, những cảm xúc mạnh ấy của lòng Mị lại không biểu hiện ngay trong
những hành động. Tác giả Tô Hoài đã cho nhân vật của mình có sự đấu tranh quyết
liệt trong tư tưởng: một bên là khát khao tự do cháy bỏng, một bên là sự chai lì cảm
xúc, mặc cảm về số phận. Mị đã có những hành động liên tiếp nhau. Hành động đầu
tiên, Mị sắn thêm mỡ bỏ vào đèn. Đó là hành động tuy nhỏ nhưng mang nhiều ý
Văn mẫu 12: Phân tích Mị trong đêm tình mùa xuân
nghĩa. Đó có thể là mong muốn của nhân vật muốn căn phòng sáng lên, hay cuộc đời
mình có thể tươi sáng và nhiều hy vọng hơn. Tiếp theo, Mị bắt đầu quấn lại tóc và
chuẩn bị váy áo đi chơi. “Mị còn trẻ, Mị muốn đi chơi”. Vậy là, khát khao được sống
với những cảm xúc chân thực nhất của đời mình đã chiến thắng trong ý nghĩ, hành
động của Mị. Mị đang sống, nhưng là sống với những kỉ niệm của quá khứ, cảm xúc
của quá khứ. Mị đang quên đi thực tại đau khổ, mà sống đúng với bản chất con người
yêu tự do trong mình. Trớ trêu thay A Sử về, và trói đứng Mị lên cột nhà. Nhưng, thân
xác Mị bị trói buộc tại đấy, còn tâm hồn Mị vẫn đang lơ lửng và đi theo những tiếng
sáo gọi bạn tình. Khát vọng sống vừa mới bùng lên trong Mị, đã bị trói buộc bởi thực
tại đau khổ, đó mới là điều cay đắng nhất. Khi Mị dần tỉnh chính là lúc các cơn đau
thể xác bắt đầu ập đến, những cảm xúc mạnh mẽ trỗi dậy trong đêm tình mùa xuân
cũng dần mất theo cơn say đang dần biến mất. Nhưng, đó lại chính là ngọn nguồn của
ánh lửa yêu tự do, vẫn hàng ngày hàng giờ cháy âm ỉ trong lòng cô gái H’mông xinh đẹp ngày nào.
Nhà văn Tô Hoài đã rất thành công khi có những trang văn miêu tả chân thực, cảm
động diễn biến tâm lí nhân vật Mị trong đêm tình mùa xuân. Cảm xúc và hành động
của nhân vật đã dần bộc lộ cá tính và nét tính cách, sức sống tiềm tàng vẫn ẩn sâu
trong người con gái ấy. Đó chính là minh chứng cho khát vọng sống, sức sống mạnh
mẽ tiềm tàng biểu trưng cho những con người ý chí vùng cao Tây Bắc.

TOP 26 mẫu Phân tích diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân | Văn mẫu 12

Thông tin :

Tài liệu liên quan:

Giá trị nội dung và nghệ thuật trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ | Văn mẫu 12

Tổng hợp các mẫu mở bài nghị luận xã hội hay, chọn lọc nhất | Ngữ văn 12

Ý nghĩa nhan đề Những đứa con trong gia đình | Văn mẫu lớp 12

Thuyết minh về một tác phẩm văn học

Nêu suy nghĩ về câu thơ: Người vá trời lấp, bể Kẻ đắp lũy xây thành, Ta chỉ là chiếc lá, Việc của mình là xanh | Văn mẫu lớp 12