TOP 6 câu hỏi tự luận môn Lịch Sử Đảng | Trường đại học Nguyễn Tất Thành
Sau chiến tranh thế giới II, cục diện khu vực và thế giới có những sự thay đổi lớn có lợi cho CM VN. Liên Xô trở thành thành trì của CNXH.+ Nhiều nước ở Đông Trung Âu, được sự ủng hộ và giúp đỡ của Liên Xô đã lựa chọn con đường phát triển theo CNXH. + Phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa trên thế giới ngày càng phát triển. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!
Preview text:
lOMoAR cPSD| 46454745
LỊCH SỬ ĐẢNG VIỆT NAM
Câu 1: Hoàn cảnh nước ta sau CM 8/1945 và chủ trương kháng chiến kiến quốc của Đảng.
a) Hoàn cảnh nước ta sau CM 8/1945. * Thuận lợi: - Quốc tế:
+ Sau chiến tranh thế giới II, cục diện khu vực và thế giới có những sự thay đổi lớn có lợi
cho CM VN. Liên Xô trở thành thành trì của CNXH.
+ Nhiều nước ở Đông Trung Âu, được sự ủng hộ và giúp đỡ của Liên Xô đã lựa chọn con
đường phát triển theo CNXH.
+ Phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa trên thế giới ngày càng phát triển.
+ Phong trào đấu tranh vì tự do, dân chủ, hòa bình trên thế giới nhất là Anh, Pháp, Mỹ, Đức
phát triển đã cổ vũ các dân tộc, các nước thuộc địa phụ thuộc đứng lên đấu tranh giành độc lập. - Trong nước:
+ VN trở thành quốc gia độc lập, tự do.
+ Nhân dân VN từ thân phận nô lệ => làm chủ đất nước.
+ ĐCS trở thành Đảng cầm quyền lãnh đạo CM trong cả nước.
+ Chủ tịch HCM trở thành biểu tượng của nền độc lập, tự do mới, trung tâm của khối đoàn kết toàn dân tộc VN.
+ Nhân dân ta có truyền thống đấu tranh, gắn bó với lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH. * Khó khăn:
- Kinh tế: kiệt quệ sau 1945, hậu quả của chế độ phong kiến cũ (nạn đói). - Chính trị:
+ Tình hình chính trị diễn ra phức tạp: (đương đầu với giặc ngoại xâm).
• Vĩ tuyến 16 – Bắc: chiếm đóng của Tưởng Giới Thạch. Vĩ tuyến 16 – Nam: chiếm đóng của Anh.
+ Văn hóa xã hội: (giặc dốt)
• Hơn 95% dân số không biết chữ.
• Hủ tục, lối sống, văn hóa lạc hậu xuất hiện dai dẳng trong đời sống nhân dân.
b) Chủ trương kháng chiến kiến quốc của Đảng (25/11/1945) - Nội dung:
+ Kẻ thù chính của nhân dân Đông Dương: thực dân Pháp xâm lược. lOMoAR cPSD| 46454745
+ Mục tiêu của cuộc CM lúc này vẫn là “dân tộc giải phóng”.
+ Khẩu hiệu “Dân tộc trên hết, Tổ quốc trên hết”.
+ Nhiệm vụ chủ yếu, trước mắt là: “củng cố chính quyền, chống thực dân Pháp xâm lược, bài
trừ nội phản, cải thiện đời sống cho nhân dân”.
+ Chỉ thị cũng đề ra nhiều biện pháp cụ thể:
• Nhanh chóng bầu cử Quốc hội để lập chính phủ chính thức, lập Hiến pháp, động viên
lực lượng kháng chiến toàn dân kiên trì kháng chiến và chuẩn bị kháng chiến lâu dài;
kiên định nguyên tắc độc lập về chính trị, ngoại giao,…
• Tuyên truyền, hết sức kêu gọi đoàn kết chống chủ nghãi thực dân Pháp xâm lược, “đặc
biệt chống mọi mưu mô phá hoại của bọn Tờ-rốt-xki, Đại Việt, VN Quốc dân Đảng”.
- Ý nghĩa: những quan điểm và chủ trương, biện pháp lớn được Đảng nêu ra trong bản Chỉ
thị“Kháng chiến kiến quốc” đã đáp ứng đúng yêu cầu cấp bách của CM VN; có tác dụng định
hướng tư tưởng, trực tiếp chỉ đạo cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp ở Nam Bộ, xây dựng
và bảo vệ chính quyền CM trong giai đoạn đầy khó khăn, phức tạp này.
Câu 2: Nội dung, ý nghĩa của đường lối kháng chiến chống Pháp của Đảng giai đoạn 1945 – 1950.
- Đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp của Đảng ta được hình thành, bổ sung, pháttriển
qua thực tiễn CM VN trong những năm 1945 – 1947.
- Đường lối đó được thể hiện trong nhiều văn kiện quan trọng:
+ Chỉ thị “Kháng chiến kiến quốc” (25/11/1945).
+ Chỉ thị “Tình hình và chủ trương” (3/3/1946).
+ Chỉ thị “Hòa để tiến” (9/3/1946).
+ Chỉ thị “Toàn dân kháng chiến” (12/12/1946).
+ “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến” của CT.HCM (19/12/1946).
+ Tác phẩm “Kháng chiến nhất định thắng lợi” của đồng chí Trường Chinh (8/1947). - Nội dung cơ bản:
+ Nội dung cơ bản của đường lối: dựa trên sức mạnh toàn dân, tiến hành kháng chiến toàn
dân, toàn diện, lâu dài và dựa vào sức mình là chính.
+ Mục tiêu của cuộc kháng chiến: đánh đổ thực dân Pháp xâm lược, giành nền độc lập, tự do,
thống nhất hoàn toàn; vì nền tự do dân chủ và góp phần bảo vệ hòa bình thế giới,… + Kháng chiến toàn dân
+ Kháng chiến toàn diện + Kháng chiến lâu dài.
+ Kháng chiến dựa vào sức mình là chính. lOMoAR cPSD| 46454745 - Ý nghĩa:
+ “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến” của CT.HCM và đường lối kháng chiến của Đảng trở
thành ngọn cờ dẫn đường, động viên toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta tiến lên.
+ Đường lối đó được nhân dân ta ủng hộ, hưởng ứng trong suốt quá trình kháng chiến và trở
thành một nhân tố quan trọng hàng đầu quyết định thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.
Câu 3: Đặc điểm nước ta sau 7/1954 và nội dung, ý nghĩa đường lối chiến lược cách mạng
Việt Nam được Đảng thông qua tại Đại hội III (9/1960). a) Đặc điểm nước ta sau 7/1954 *
Ở miền Bắc: sau ngày Hiệp định Giơnevơ (7/1954) được ký kết, CM có những đặc điểm
và thuận lợi, khó khăn mới. *
Đặc điểm chưa có tiền lệ lịch sử: đất nước bị chia làm 2 miền, có chế độ chính trị, xã hội khác nhau
- M.Bắc được hoàn toàn giải phóng, phát triển theo con đường XHCN.
- M.Nam do chính quyền đối phương quản lý, trở thành thuộc địa kiểu mới của đế quốc Mỹ. *Cụ thể:
- Trên trường quốc tế: + Thuận lợi:
• Hệ thống XHCN tiếp tục lớn mạnh cả về kinh tế, quân sự, KHKT, nhất là sự lớn mạnh của Liên Xô.
• Phong trào giải phóng dân tộc tiếp tục phát triển.
• Phong trào hòa bình, dân chủ lên cao ở các nước tư bản. + Bất lợi:
• Xuất hiện đế quốc Mỹ hùng mạnh có âm mưu làm bá chủ thế giới, với các chiến lược
toàn cầu phàn CM được các đời tổng thống nối tiếp nhau xây dựng và thực hiện.
• Thế giới đi vào thời kì chiến tranh lạnh, chạy đua vũ trang.
• Xuất hiện sự bất đồng, chia rẽ trong hệ thống XHCN, nhất là giữa Liên Xô và TQ. - Ở trong nước: + Thuận lợi:
• Miền Bắc được hoàn toàn giải phóng, làm căn cứ địa hậu phương cho cả nước.
• Thế và lực của CM đã lớn mạnh hơn trước sau 9 năm kháng chiến; có ý chí độc lập
thống nhất của nhân dân cả nước. + Khó khăn:
• Đất nước chia làm 2 miền, có chế dộ chính trị khác nhau, miền Nam do đế quốc, tay sai
kiểm soát, không chịu thực hiện hòa bình, thống nhất đất nước. Kinh tế miền Bắc nghèo nàn, lạc hậu. lOMoAR cPSD| 46454745
b) Đường lối chiến lược cách mạng Việt Nam được Đảng thông qua tại Đại hội III (9/1960)
- Quá trình hình thành: tình hình phức tạp đã đặt ra yêu cầu bức thiết là phải vạch ra đường
lốichiến lược đúng đắn để đưa CM VN tiến lên phù hợp với tình hình mới của đất nước và
phù hợp với xu thế phát triển chung của thời đại. - Nội dung:
+ Về đường lối chung của CM VN: trên cơ sở phân tích tình hình và đặc điểm nước ta, Đại
hội xác định nhiệm vụ của CM VN trong giai đoạn mới là phải thực hiện đồng thời 2 chiến lược CM khác nhau ở 2 miền:
• Đẩy mạnh XHCN ở miền Bắc.
• Tiến hành CM dân tộc dân chủ nhân dân ở miền Nam, thực hiện thống nhất nước nhà,
hoàn thành độc lập và dân chủ trong cả nước.
+ Về vị trí, vai trò, nhiệm vụ cụ thể:
• Miền Bắc: CM XHCN có nhiệm vụ xây dựng tiềm lực và bảo vệ căn cứ địa của cả nước,
hậu thuẫn cho CM miền Nam, chuẩn bị cho cả nước đi lên CNXH về sau => giữ vai trò
quyết định NHẤT đối với sự phát triển của toàn bộ CM VN và đối với sự nghiệp thống nhất nước nhà.
• Miền Nam: CM dân tộc dân chủ nhân dân => giữ vai trò quyết định TRỰC TIẾP đối
với sự nghiệp giải phóng miền Nam khỏi ách thống trị của đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai,
thực hiện hòa bình, thống nhất nước nhà.
+ Về hòa bình, thống nhất Tổ quốc:
• Đại hội chủ trương kiên quyết giữ vững đường lối hòa bình để thống nhất nước nhà.
Song ta phải luôn đề cao cảnh giác, chuẩn bị sẵn sàng đối phó với mọi tình thế.
+ Về triển vọng của CM: cuộc đấu tranh thống nhất nước nhà là nhiệm vụ thiêng liêng của
nhân dân cả nước, là 1 quá trình đấu tranh CM gay go, gian khổ, phức tạp và lâu dài chống đế
quốc Mỹ và bè lũ tay sai ở miền Nam. Thắng lợi cuối cùng nhất định thuộc về nhân dân ta,
Nam Bắc nhất định sum họp 1 nhà. - Ý nghĩa lịch sử:
+ Đánh dấu bước phát triển trong quá trình xác định đường lối CM XHCN ở miền Bắc và
đường lối đấu tranh thống nhất đất nước.
+ Là cơ sở cho toàn dân đoàn kết chặt chẽ thành 1 khối thống nhất.
+ Là “nguồn ánh sáng mới, lực lượng mới cho toàn Đảng, toàn dân ta xây dựng thắng lợi
CNXH ở miền Bắc và đấu tranh hòa bình thống nhất đất nước.”
+ Thắng lợi của Đại hội còn được nhận xét là đưa “miền Bắc nước ta tiến những bước dài
chưa từng thấy, đất nước, xã hội, con người đều đổi mới.”
Câu 4: Phân tích nguyên nhân, ý nghĩa thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. lOMoAR cPSD| 46454745
a) Nguyên nhân thắng lợi
- Có sự lãnh đạo sáng suốt, đúng dắn, và đầy tính độc lập sáng tạo của Đảng.
- Thắng lợi của cuộc chiến tranh nhân dân, cuộc chiến tranh yêu nước vĩ đại với tinh thần chiến
đấu dũng cảm của cán bộ chiến sĩ và đồng bào cả nước nhất là nhân dân m.Nam. - Đó là
thắng lợi của công cuộc xây dựng CNXH ở m.Bắc, hậu phương vững chắc của CM cả nước
- Sự đoàn kết thống nhất trong Đảng đã tạo nên sức mạnh lãnh đạo CM, nâng cao lòng tin của
toàn dân với Đảng và trở thành động lực xây dựng khối đoàn kết toàn dân.
- Kết hợp sức mạnh của dân tộc với sức mạnh của thời đại, tạo thành sức mạnh tổng hợp đánh Mỹ và thắng Mỹ.
- Có sự đoàn kết nhất trí chiến đấu của nhân dân 3 nước Đông Dương và bạn bè thế giới.b) Ý nghĩa
- Đối với nước ta:
+ Với thắng lợi này, nhân dân ta đó đánh đuổi hoàn toàn bọn đế quốc xâm lược, chấm dứt
ách thống trị tàn bạo hơn một thế kỷ của chủ nghĩa thực dân cũ và mới trên đất nước ta. +
Thắng lợi đó đó đánh dấu sự hoàn thành cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân trên
phạm vi cả nước và mở ra kỷ nguyên mới trong lịch sử nước nhà, đó là kỷ nguyên của độc
lập, tự do và chủ nghĩa xã hội.
+ Thắng lợi đó đó tăng thêm thế và lực cho cách mạng nước ta khi bước vào giai đoạn
mới, đồng thời để lại cho chúng ta những kinh nghiệm quý báu - Đối với thế giới:
+ Cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước của nhân dân ta thắng lợi đó làm phá sản học
thuyết toàn cầu của đế quốc Mỹ nhằm tấn công vào hệ thống XHCN, vào phong trào đấu
tranh vỡ hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.
+ Thắng lợi đó cũng mở đầu sự sụp đổ không tránh khỏi của chủ nghĩa thực dân mới, thúc
đẩy phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.
+ Thắng lợi này của nhân dân ta đó gúp phần tăng cường lực lượng các nước XHCN,
phong trào độc lập dân tộc, dân chủ và hoà bình tiến bộ xã hội.
Câu 5: Các vấn đề về Đại hội VI (12/1986) (Hoàn cảnh lịch sử, nội dung, ý nghĩa).
* Hoàn cảnh lịch sử:
- Trong bối cảnh cuộc CM KHKT đang phát triển mạnh, xu thế dối thoại trên thế giới đangdần
thay thế xu thế đối đầu.
- Đổi mới đã trở thành xu thế của thời đại.
- Liên Xô và các nước XHCN đều tiến hành cải tổ sự nghiệp xây dựng CNXH.
- VN đang bị các đế quốc và thế lực thù địch bao vây, cấm vận và ở tình trạng khủng
hoảngKTXH, lương thực-thực phẩm-hàng tiêu dùng đều khan hiếm, lạm phát tăng từ 300% (1985) lên hơn 774% (1986).
- Các hiện tượng tiêu cực, vi phạm pháp luật, vượt biên trái phép diễn ra khá phổ biến.
- Đổi mới đã trở thành đòi hỏi bức thiết của tình hình đất nước.
* Thời gian, thành phần, địa điểm, văn kiện:
- 15-18/12/1986, tại Hà Nội. lOMoAR cPSD| 46454745
- Dự ĐH có 1129 đại biểu thay mặt cho gần 2 triệu đảng viên cả nước và có 32 đoàn đạibiểu quốc tế đến dự.
- ĐH đã thông qua các văn kiện chính trị quan trọng, khởi xướng đường lối đổi mới toàndiện,
bầu BCHTW gồm 124 ủy viên chính thức, bầu Bộ Chính trị gồm 13 ủy viên chính thức, bầu
đồng chí Nguyễn Văn Linh làm TBT của Đảng. * Nội dung:
- Đường lối đổi mới toàn diện do ĐH đề ra thể hiện trên các lĩnh vực nổi bật sau:
+ ĐH đã nhìn thẳng, đánh giá, nói rõ sự thật, đánh giá thành tựu, nghiêm túc kiểm điểm, chỉ
rõ những sai lầm, khuyết điểm của Đảng trong thời kỳ 1975-1986.
+ ĐH rút ra 4 bài học quý báu: Trong toàn bộ hoạt động của mình, Đảng phải quán triệt
tư tưởng “lấy dân làm gốc”.
• Đảng phải luôn2 xuất phát từ thực tế, tôn trọng và hành động theo quy luật khách quan.
• Phải biết kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại trong điều kiện mới.
• Xây dựng Đảng ngang tầm với 1 đảng cầm quyền lãnh đạo nd tiến hành CM XHCN.
- Thực hiện nhất quán chính sách phát triển nhiều thành phần kinh tế. Đổi mới cơ chê quảnlý,
xóa bỏ cơ chế tập trung quan liêu, hành chính, bao cấp, chuyển sang hạch toán, kinh doanh,
kết hợp kế hoạch với thị trường. - ĐH xác định:
+ Nhiệm vụ bao trùm, mục tiêu tổng quát của chặng đường đầu tiên:
• Sản xuất đủ tiêu dùng và có tích lũy.
• Bước dầu tạo ra 1 cơ cấu kinh tế hợp lý, trong đó đặc biệt chú trọng 3 chương trình kinh
tế lớn là lương thực-thực phẩm, hàng tiêu dùng và hàng xuất khẩu, coi đó là sự cụ thể
hóa nội dung công nghiệp hóa trong chặng đường đầu của thời kì quá độ.
+ Thực hiện cải tạo XHCN thường xuyên với hình thức, bước đi thích hợp, làm cho quan hê
sãn xuất phù hợp và lực lượng sản xuất phát triển. Đổi mới cơ chế quản lý kinh tế, giải quyết
cho được những vấn đề cấp bách về phân phối, lưu thông.
+ Xây dựng và tổ chức thực hiện 1 cách thiết thực, hiệu quả các chính sách xã hội.
+ Bảo đảm nhu cầu củng cố ANQP.
+ 5 phương hướng lớn phát triển kinh tế:
• Bố trí lại cơ cấu sản xuất.
• Điều chỉnh cơ cấu đầu tư xây dựng và củng cố quan hệ sản xuất XHCN.
• Sử dụng và cải tạo đúng đắn các thành phần kinh tế.
• Đổi mới cơ chế quản lý kinh tế, phát huy mạnh mẽ động lực KHKT. Mở rộng và nâng
cao hiệu quả kinh tế đối ngoại.
+ ĐH nhấn mạnh: “ Tư tưởng chỉ đạo của kế hoạch và các chính sách kinh tế là giải phóng
mọi năng lực sản xuất hiện có, khai thác mọi khả năng tiềm tàng của đất nước và sử dụng có lOMoAR cPSD| 46454745
hiệu quả sự giúp đỡ quốc tế để phát triển mạnh mẽ lực lượng sản xuất đi đôi với xây dựng và
củng cố quan hệ sản xuất XHCN.
+ ĐH khẳng định 4 nhóm chính sách xã hội là:
• Kế hoạch hóa dân số, giải quyết việc làm cho người lao động.
• Thực hiện công bằng xã hội, bảo đảm an toàn xã hội, khôi phục trật tự kỉ cương trong mọi lĩnh vực xã hội.
• Chăm lo, đáp ứng các nhu cầu giáo dục, văn hóa, bảo vệ và tăng cường sức khỏe của nhân dân.
• Xây dựng chính sách bảo trợ xã hội.
+ Đối ngoại góp phần quan trọng vào cuộc đấu tranh của nhân dân thế giới vì hòa bình, độc
lập dân tộc, dân chủ và CNXH, tăng cường tình hữu nghị và hợp tác toàn diện với Liên Xô và các nước XHCN:
• Bình thường hóa quan hệ với TQ vì lợi ích của nhân dân 2 nước, vì hòa bình của ĐNA và trên thế giới.
• Kết hợp sức mạnh của dân tộc với sức mạnh của thời đại, phấn đấu giữ vững hòa bình
ở Đông Dương, ĐNA và trên thế giới, tăng cường quan hệ giữa 3 nước Đông Dương.
+ Đổi mới sự lãnh đạo của Đảng:
• Cần đổi mới tư duy, trước hết là tư duy kinh tế, đổi mới công tác tư tưởng.
• Đổi mới công tác cán bộ và phong cách làm việc, giữ vững các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt Đảng.
• Tăng cường đoàn kết, nhất trí trong Đảng. Đảng cần phát huy quyền làm chủ tập thể
của nhân dân lao động, thực hiện “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”.
• Tăng cường hiệu lực quản lý của nhà nước là điều kiện tát yếu để huy động lực lượng của quần chúng. * Ý nghĩa: -
ĐH VI của Đảng là ĐH khởi xướng đường lối đổi mới toàn diện, đánh dấu bước phát
triểnmới trong thời kì quá độ lên CNXH. -
Các văn kiện của ĐH mang tính chất khoa học và CM, lãnh đạo CM VN tiếp tục pháttriển. -
Hạn chế của ĐH là chưa tìm ra những giải pháp hiệu quả tháo gỡ tình trạng rối ren
trongphân phối, lưu thông.
Câu 6: Sự bổ sung, phát triển đường lối đổi mới (chú trọng vào nhận thức của Đảng và
CNXH – các đặc trưng của CNXH được Đại hội VII thông qua, Đại hội XI bổ sung, phát triển).
* ĐH VII thông qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH.
- Nêu rõ 6 đặc trưng cơ bản của xã hội XHCN mà nhân dân ta xây dựng:
+ Xây dựng xã hội XHCN của dân, do dân, vì dân. lOMoAR cPSD| 46454745
+ Có nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và chế độ công hữu về
các tư liệu sản xuất chủ yếu.
+ Có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
+ Con người được giải phóng khỏi những áp bức, bất công, làm theo năng lực, hưởng theo
lao động, có cuộc sống ấm no, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện cá nhân.
+ Các dân tộc trong nước bình đẳng, đoàn kết và giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến bộ.
+ Có quan hệ hữu nghị và hợp tác với nhân dân tất cả các nước trên thế giới.
- Nêu ra 7 phương hướng lớn xây dựng CNXH:
+ Phát triển lực lượng sản xuất, CNH đất nước theo hướng hiện đại gắn với phát triển nền nông nghiệp toàn diện.
+ Thiết lập từng bước qhe sản xuất XHCN từ thấp-cao với sự đa dạng về hình thức sở hữu.
+ Phát triển kinh tế hàng hóa nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản
lý của nhà nước theo định hướng XHCN.
+ Tiến hành CM XHCN trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa làm cho chủ nghĩa Mác-Lênin và tư
tưởng HCM giữ vị trí chủ đạo.
+ Thực hiện chính sách đại đoàn kết dân tộc.
+ Thực hiện 2 nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
* ĐH XI bổ sung phát triển Cương lĩnh 1991.
- Trong các đặc trưng, ngoài đặc trưng “Có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”
không đổi, Cương lĩnh 2011 có bổ sung hai đặc trưng bao trùm, tổng quát:
+ Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
+ Có nhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân, vì dân do ĐCS sản lãnh đạo.
- Cương lĩnh 2011 nhấn mạnh, quá trình xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa là quá trình cáchmạng
sâu sắc, triệt để, đấu tranh phức tạp giữa cái cũ và cái mới nhằm tạo ra sự biến đổi về chất trên
tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, nhất thiết phải trải qua một thời kỳ quá độ lâu dài với
nhiều bước phát triển, nhiều hình thức tổ chức kinh tế, xã hội đan xen.
- Cương lĩnh 2011 xác định mục tiêu tổng quát khi kết thúc thời kỳ quá độ ở nước ta là xâydựng
được về cơ bản nền tảng kinh tế của chủ nghĩa xã hội với kiến trúc thượng tầng về chính trị,
tư tưởng, văn hoá phù hợp, tạo cơ sở để nước ta trở thành một nước xã hội chủ nghĩa ngày
càng phồn vinh, hạnh phúc. Mục tiêu đến giữa thế kỷ XXI là xây dựng nước ta trở thành một
nước công nghiệp hiện đại, theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
- Cương lĩnh 2011 chỉ rõ 8 phương hướng cơ bản xây dựng CNXH ở nước ta:
+ Đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước gắn với phát triển kinh tế tri thức, bảo vệ TNMT.
+ Phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. lOMoAR cPSD| 46454745
+ Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; xây dựng con người, nâng cao
đời sống nhân dân, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội.
+ Bảo đảm vững chắc ANQP quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.
+ Thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển;
chủ động và tích cực hội nhập quốc tế.
+ Xây dựng nền dân chủ XHCN, thực hiện đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng cường và mở rộng
mặt trận dân tộc thống nhất.
+ Xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.
+ Xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.
=> Qua 35 năm tiến hành công cuộc đổi mới, 30 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước
trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, lý luận về đường lối đổi mới, về chủ nghĩa xã hội và
con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta ngày càng được hoàn thiện và từng bước được
hiện thực hóa. Chúng ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, phát triển mạnh
mẽ, toàn diện hơn so với những năm trước đổi mới. Với tất cả sự khiêm tốn, chúng ta vẫn có
thể nói rằng: Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay.
Câu 7: Thành tựu, hạn chế, ý nghĩa thành tựu, nguyên nhân hạn chế của sự nghiệp đổi
mới đất nước (1986 đến nay). a) Thành tựu * Kinh tế
- Kinh tế tăng trưởng khá, thực lực của nền kinh tế tăng lên; kinh tế vĩ mô cơ bản ổn
định;lạm phát được kiểm soát; tăng trưởng kinh tế được duy trì hợp lý và được đánh
giá là thuộc nhóm nước có mức tăng trưởng khá cao trên thế giới.
- Đất nước đã ra khỏi tình trạng kém phát triển, bước vào nhóm nước đang phát triển có thunhập trung bình.
- Môi trường đầu tư được cải thiện, đa dạng hóa nguồn vốn đầu tư cho phát triển.
- Nền kinh tế thị trường định hướng XHCN đã từng bước được hình thành và phát triển:
+ Thể chế KTTT định hướng XHCN được quan tâm xây dựng, từng bước hoàn thiện.
+ Tư tưởng, đường lối phát triển KTTT định hướng XHCN đã từng bước được thể chế hóa
thành pháp luật, cơ chế, chính sách. * Xã hội
- Cơ sở vật chất, kĩ thuật, kết cấu hạ tầng, đô thị được đầu tư xây dựng tăng lên đáng
kể,nhất là đường bộ, sân bay, bến cảng, cầu. Xây dựng các ngành công nghiệp hiện
đại, dầu khí, điện với các nhà máy thủy điện lớn như Sơn La, Hòa Bình, Trị An, Tuyên
Quang, Lai Châu và nhiều nhà máy nhiệt điện. lOMoAR cPSD| 46454745
- Văn hóa-xã hội có bước phát triển, bộ mặt đất nước và đời sống nd có nhiều thay
đổi.Trong 30 năm đổi mới, Đảng ta đã ban hành 29 nghị quyết, kết luận, chỉ thị về văn
hóa nói chung; về giáo dục, đào tạo; khoa học, công nghệ; báo chí, xuất bản, văn học,
nghệ thuật,… nói riêng.
- Việc giải quyết các vấn đề xã hội đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng: các chính
sáchvề lao động và việc làm của nhà nước đã chuyển biến theo hướng ngày càng phù
hợp hơn với nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. * ANQP
- Giữ vững ANQP, bảo vệ vững chắc tổ quốc, phát triển và ngày càng hoàn thiện,…
- Việc kết hợp 2 nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ tổ quốc; kinh tế với quốc phòng, an ninh,
đốingoại; xây dựng khu kinh tế-quốc phòng có chuyển biến quan trọng… * Đối ngoại -
Đối ngoại đạt nhiều thành tựu mới. Nhận thức chung của Đảng ta về thế giới, thời đại,
khuvực ngày càng rõ và đầy đủ hơn,… -
Nhận thức về xây dựng và phát huy dân chủ, đổi mới hệ thống chính trị, xây dựng
nhànước pháp quyền XHCN có nhiều tiến bộ. -
Đảng đã xác định rõ hơn, đầy đủ hơn bản chất và nền tư tưởng của Đảng; quy định rõ
hơnvai trò, thẩm quyền và trách nhiệm của Đảng…
=> Ý nghĩa thành tựu: những thành tựu chủ yếu trên tạo tiền đề quan trọng để nước ta tiếp tục
đổi mới và phát triển trong những năm tới; khẳng định con đường đi lên CNXH của nước ta là
phù hợp với thực tiễn của VN và xu thế phát triển của lịch sử. b) Hạn chế -
Thực tiễn phát triển công cuộc đổi mới cũng bộc lộ những hạn chế cần khắc phục.
Côngtác tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận còn bất cập, chưa làm rõ 1 số vấn đề đặt ra trong
quá trình đổi mới để định hướng trong thực tiễn, cung cấp cơ sở khoa học cho hoạch định đường
lối của Đảng, chính sách và pháp luật của nhà nước. Lý luận về CNXH và con đường đi lên
CNXH còn 1 số vấn đề cần phải qua tổng kết thực tiễn để tiếp tục làm rõ. -
Kinh tế phát triển chưa bền vững, chưa tương xứng với tiềm năng, yêu cầu và thực tế
nguồn lực được huy động. -
Nhiều vấn đề tiêu cực nảy sinh, nhất là các vấn đề xã hội, quản lý xã hội chưa được
nhận thức đầy đủ, giải quyết có hiệu quả; còn tiềm ẩn những nhân tố, nguy cơ mất ổn định xã
hội. - Việc tạo nền tảng để cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại không
đạt được mục tiêu đề ra. -
Bốn nguy cơ mà Hội nghị đại biểu toàn quốc giữa nhiệm kỳ khóa VII của Đảng
(1994)nêu lên vẫn tồn tại, có mặt diễn biến phức tạp, như nguy cơ "diễn biến hòa bình" của các
thế lực thù địch với những thủ đoạn mới tinh vi và thâm độc chống phá ta và những biểu hiện
"tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ. Niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân vào
Đảng, chế độ có mặt bị giảm sút.
=> Nguyên nhân hạn chế: lOMoAR cPSD| 46454745
+ Khách quan: đổi mới là 1 sự nghiệp to lớn, toàn diện, lâu dài, rất khó khăn, phức tạp, chưa
có tiền lệ trong lịch sử. Tình hình thế giới và khu vực có những mặt tác động không thuận lợi;
sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch, phản động và cơ hội chính trị.
+ Chủ quan: công tác nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn chưa được quan tâm đúng mức,
đổi mới tư duy lý luận chưa kiên quyết, mạnh mẽ, có mặt còn lạc hậu, hạn chế so với chuyển
biến nhanh của thực tiễn. Dự báo tình hình chậm và thiếu chính xác làm ảnh hưởng đến chất
lượng các quyết sách, chủ trương, đường lối của Đảng. Nhận thức và giải quyết 8 mqh lớn còn
hạn chế. Đổi mới thiếu đồng bộ, lúng túng trên 1 số lĩnh vực.
Câu 8: Bài học: Sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định mọi thắng lợi của
cách mạng Việt nam. -
Các nhà kinh điển của chủ nghĩa MLN đặc biệt chú trọng xây dựng ĐCS-đội tiền phong
củagiai cấp vô sản. ĐCS phải được trang bị lý luận tiền phong, khoa học, có Cương lĩnh chính
trị rõ ràng, được tổ chức theo những nguyên tắc cơ bản và với kỷ luật chặt chẽ. CT.HCM khẳng
định, CM trước hết phải có Đảng CM để tổ chức phong trào CM của quần chúng, Đảng phải
có chủ nghĩa làm cốt, Đảng không có chủ nghĩa cũng giống như người không có trí khôn. Đảng
phải hoàn thành sứ mệnh giải phóng dân tộc, xây dựng đất nước vì hạnh phúc của nhân dân.
Người nhấn mạnh, Đảng và từng cán bộ, đảng viên phải thấm nhuần đạo đức CM. -
Trong quá trình lãnh đạo CM, Đảng luôn luôn chú trọng xây dựng Đảng, nhằm nâng
cao vaitrò lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Không ngừng phát triển, bổ sung Cương lĩnh
chính trị, đường lối, nắm vững và kiên định mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH. Lấy
chủ nghĩa MLN, tư tưởng HCM làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động. Khẳng
định tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức cơ bản của Đảng, đồng thời chú trọng các nguyên
tắc đoàn kết, thống nhất trong Đảng; tự phê bình và phê bình; gắn bó mật thiết với nhân dân và
nguyên tắc của chủ nghĩa quốc tế vô sản. -
Chú trọng công tác cán bộ, coi cán bộ là cái gốc của mọi công việc. Rèn luyện đạo đức
cáchmạng là nội dung cơ bản trong xây dựng Đảng. Không ngừng đổi mới phương thức lãnh
đạo, nâng cao chất lượng và hiệu quả lãnh đạo. Đảng lãnh đạo bằng đường lối và những quyết
sách đúng đắn và thông qua hệ thống tổ chức đảng và các tổ chức trong hệ thống chính trị;
thông qua đội ngũ cán bộ, đảng viên trên tất cả các lĩnh vực nhằm hiện thực hóa đường lối của
Đảng. Chú trọng nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn và không ngừng làm rõ những vấn đề
đặt ra trong khoa học lãnh đạo quản lý. -
Để hoàn thành sứ mệnh lãnh đạo của Đảng cầm quyền, Đảng không ngừng đổi mới, tự
chỉnhđốn; phòng ngừa, đẩy lùi nguy cơ sai lầm về đường lối, quan liêu, xa dân và cả nguy cơ
suy thoái, biến chất của một bộ phận cán bộ, đảng viên vững mạnh, tiếp tục hoàn thành sứ mệnh
lãnh đạo xã hội và Nhà nước, đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững trong thời kỳ mới. -
Đảng không ngừng làm giàu trí tuệ, nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức và
nănglực tổ chức để đủ sức giải quyết các vấn đề do thực tiễn cách mạng đặt ra.