Trình bày về thủ tục giải quyết sơ thẩm và hình sự - Tài liệu tham khảo | Đại học Hoa Sen

B GIÁ Ộ O D C V Ụ À ĐÀO T O Ạ TR NG Đ ƯỜ I H Ạ C HO Ọ A SEN B N BÁ Ả O CÁO MÔN PHÁP LU T Đ Ậ I C Ạ NG ƯƠ Đềề tài : TRÌNH BÀY TH T Ủ C GI Ụ I QUYẾẾT Ả S TH Ơ M V Ẩ ÁN HÌNH S Ụ Ự Giáo viền h ng dẫẫn : V ướ õ Th Ng ị c T ọ rẫn L p ớ : 4195 Nhóm th c hi ự n : N ệ hóm 2 1. Lề Thị Kh Hẫn ả 22113847
2. Đào Kim Hoàng 22112390
3. Bùi Thị Như Quỳnh 22122642
4. Hồềng Gia Linh 22109305 5. Quách Hùng Th nh ị 22107515 6. Ph m Hoàng T ạ uẫấn Anh 22106645 Năm h c: 2021 ọ 1 M c l ụ c ụ
1. Các vẫấn đềề liền quan.......................................................................................2 1.1. Xét x s ử th ơ m là gì ẩ
?...............................................................................2 1.2. Các ch th ủ tham gia gi ể i qu ả yềất s th ơ m v ẩ án hình s ụ ự..................2
1.3.1............................................................................................................Khái niệm 3
1.3.2.........................................................................................................Thành phẫền 3
1.3.3.............................................................................................................Nhiệm vụ 4 2. Trình t , th ự t ủ c gi ụ i quy ả ềất s t ơ h m v ẩ án hình s ụ
ự................................4
2.1. Khởi tồấ v án hình s ụ
ự...............................................................................4
2.2. Điềều tra v án hình s ụ
ự.............................................................................5
2.3. Truy tồấ v án hình s ụ
ự...............................................................................7 2.4. Xét x s ử th ơ m v ẩ án hình s ụ
ự..............................................................10
2.4.1..................................................Chuẩn b xét x ị s ử th ơ m v ẩ án hình s ụ ự 11
2.4.2..........................................M phiền t ở òa xét x s ử th ơ m v ẩ án hình s ụ ự 11 3. Tài li u tham kh ệ o
ả ........................................................................................15
3.1. Sách..................................................................................................................15
3.2. Luật..................................................................................................................15
3.3. Trang web......................................................................................................15 2
1. Các vẫấn đềề liền quan 1.1. Xét x s ử th ơ m là gì ẩ ? - Xét xử sơ thẩ m đ c hi ượ u là vi ể c gi ệ i quyếết m ả t v ộ
án lầần đầầu theo th ụ ẩ m quyếần xét x tu
ử ỳ t ng tính chầết, m ừ ức đ , lĩnh v ộ
ự c vi phạ m khác nhau mà thẩ m quyếần
giả i quyết củ a toà án cũng khác nhau. Ví d :
ụ Tòa án nhần dần cầếp huyệ n và Tòa án quần sự khu vự c xét xử sơ thẩ m nhữ ng vụ án hình sự vếầ t
ộ i phạ m ít nghiếm trọ ng, tộ i phạ m nghiếm trọ ng và tộ i phạ m rầết
nghiếm trọ ng trừ nh ng t ữ i nh ộ
ư các tội xầm phạ m an ninh quốếc gia;... -
Xét xử sơ thẩ m có thể hi ể u là th ủ t ụ c pháp lý đ ượ c quy đ ị nh trong nhiếầu quan h ệ xã h i nhộ : dần s ư , hình s ự , hành c ự
hính, kinh tếế, quần s ,… Đốế ự i v i mốỗi quan h ớ seỗ ệ đ ượ c pháp lu ậ t quy đ ị nh trình t ự , th ủ t ụ c th ự c hi ệ n xét x ử s ơ th ẩ m khác nhau. - Th c hi ự n vi ệ c xét x ệ sử th ơ m, h ẩ i đốầng xét x ộ ử seỗ tiếến hành ki ể m tra, xem xét các tài li ệ u, ch ứ ng c ứ c ủ a m ộ t v ụ án m ộ t cách toàn di ệ n, khách quan, áp d ụ ng pháp lu t đ ậ gi ể i quyếết v ả ụ án. -
Hình thức xét xử sơ thẩ m đượ c thự c hiệ n theo hình thứ c cống khai trừ một sốế tr ng h ườ p v ợ án liến quan t ụ i bí m ớ t quốếc gia, ng ậ ư i b ờ h ị i là đốếi t ạ ượ ng dếỗ b ị tổ n th ương. - Bả n án sơ thẩ m c
ủ a Tòa án khống có hiệ u l
ự c thi hành ngay và có thể bị kháng
cáo hoặ c kháng nghị theo thủ tụ c phúc thẩ m. 1.2. Các ch th ủ tham gia gi ể i qu ả yềất s th ơ m v ẩ án hình s ụ ự - Khi xét x ửs th ơ m v ẩ án hình s ụ , Lu ự ậ t tốế t ụ ng hình s ự V ệ i t Nam nh ữ ng ng ườ i tham gia phiến toà đ c chia thành hai lo ượ i gốầm: Ng ạ i tiếến hàn ườ h tốế tụ ng và
ng ười tham gia tốế t ụng. - Ng i tiếến hành tốế t ườ
ụ ng gốầm có: Chánh án, Phó Chánh án Toà án, Thẩ m phán, H i ộ thẩ m và Th ký ư
Toà án và Kiể m sát viến. -
Ng ười tham gia tốế tụ ng gốầm có: Bị cáo; ngườ i bào chữ a; ngườ i bị hạ i; nguyến đ n; ơ b đị n; ng ơ i có quyếần ườ l i, nghĩa v ợ liến quan đếến v ụ ụ án; ngườ i bả o v ệ
quyếần lợ i củ a đươ ng sự ; ngườ i làm ch ứ ng; ng ườ i giám đ ị nh, ng ườ i phiến d ị ch. 3
1.3. C quan tiềấn hành tồấ t ơ ng hình s ụ ự 1.3.1. Khái ni m ệ
C quan tiếến hành tốế t ơ
ụ ng là các cơ quan nhà nướ c có thẩm quyếần đượ c giao thự c hi n ch ệ c năng tốế t ứ ng trong kh ụ
i tốế, điếầu tra, truy t ở
ốế, xét xử và thi hành án nhăầm gi i quyếết v ả
ụ án khách quan, cống băầng, bả o đả m và tốn trọng quyếần con ngườ i,
khống bỏ lộ t tộ i phạ m, khống làm oan ngườ i vố tộ i, bả o v ệ l ợ i ích c ủ a nhà n ướ c, xã h i, m ộ
ọi hoạ t độ ng củ a cơ quan tiếến hành tốế t ụ ng ph ả i d ự a trến c ơ s ở và ph m vi c ạ
ủ a pháp luậ t tốế tụ ng hình sự . Trong tốế t ng hìn ụ h s , c
ự quan tiếến hành tốế t ơ ng ụ
gốầm các cơ quan sau: Cơ quan
điếầu tra, Việ n kiể m sát và Tòa án. Trong tốế tụ ng dần sự và hành chính thì khống có c
ơ quan điếầu tra mà cỉh có Tòa án nhần dần và Vi
ệ n kiể m sát nhần dần là cơ quan
tiếến hành tốế tụ ng. 1.3.2. Thành phẫền
Trong tốế tụng hình sự gốầm các cơ quan như sau: C quan điếầu tra t ơ heo quy đ nh c ị a B ủ lu
ộ ật Tốế tụ ng Hình s ự và Lu ậ t tổ ch ứ c c ơ
quan điếầu tra hình s gốầm có: C ự
ơ quan điếầu tra củ a Cống an nhần dần; Cơ quan
điếầu tra trong Quần độ i nhần dần; Cơ quan điếầu tra củ a Vi ệ n ki ể m sát nhần dần tốếi cao.
Ngoài c quan điếầu tra còn c ơ ó m t sốế c ộ
ơ quan đượ c giao nhiệ m vụ tiếến hành mộ t
sốế hoạ t độ ng điếầu tra như : các c ơ quan c ủ a b
ộ độ i biến phòng, hả i quan, ki ể m
lầm, lự c lượ ng cả nh sát biể n, kiể m ngư . - H thốếng vi ệ n ki ệ
m sát nhần dần gốầm có: ể
Việ n kiể m sát nhần dần tốếi cao, Việ n
kiể m sát nhần dần cầếp cao, Vệi n ki
ể m sát nhần dần huyệ n, qu ậ n, th ị xã, thành phốế thuộc t nh ỉ và t ng đ ươ ng, vi ươ
ệ n kiể m sát quần sự các cầếp.
- H thốếng toà án nhần dần gốầm: ệ
Tòa án nhần dần tốếi cao, Tòa án nhần dần cầếp cao,
Tòa án nhần dần tỉ nh, thành phốế tr
ự c thuộ c trung ươ ng, Tòa án nhần dần huyệ n,
quậ n, thị xã, thành phốế thu
ộ c tỉ nh và tươ ng đươ ng, Tòa án quần sự . 4 1.3.3. Nhi m v ệ ụ Nhi m v ệ c ụ a các c ủ
quan tiếến hành tốế t ơ
ụ ng trong tốế tụ ng hình sự : Các c quan đ ơ
ược giao nhiệm vụ tiếến hành hoạ t độ ng điếầu tra khi thự c hi ệ n nhi m v ệ mà tiếếp nh ụ
n tốế giác, tin báo vếầ t ậ ộ i ph ạ m ho ặ c phát hi ệ n hành vi ph ạ m tộ i đếến ph ả i truy c ứ u trách nhiệ m hình s
ự thì tiếến hành các ho ạ t đ ộ ng ki ể m tra,
xác minh và điếầu tra trong phạ m vi thẩ m quyếần c ủ a mình theo quy đ ị nh củ a pháp luậ t.
Theo quy định tại Điếầu 2 Lu ậ t tổ ch ứ c vi ệ n ki
ể m sát nhần dần năm 2014 vể ch ứ c năng nhi ệ m v ụ c ủ a vi ệ n ki ể m sát nhần dần:V ệ i n ki ể m sát nhần dần là c ơ quan th c hành quy ự
ếần cống tốế, kiể m sát ho
ạ t độ ng tư pháp củ a nướ c C ộ ng hòa xã h ộ i chủ nghĩa Việt Nam. 2. Trình t , th ự t ủ ục gi i qu ả yềất s th ơ m v ẩ án hình s ụ ự 2.1. Kh i tồấ v ở án hình s ụ ự - Kh i tốế v ở
ụ án hình sự là giai đo n đầầu tiến trong ho ạ
ạt động tốế tụ ng hình sự , đượ c coi là giai đo n m ạ đầầu cho các ho ở t đ ạ ng điếầu tra, đốần ộ
g thời kếết thúc giai đoạ n
tiếếp nh n, giậ i quyếết tốế giác, tin báo ả vếầ t i ph ộ m và kiếến ngh ạ ị khởi tốế củ a C ơ quan điếầu tra. - Căn c k ứ h i tốế v ở ụ án hình sự : Ch đỉ c kh ượ i tốế khi đã x ở ác đ nh có dầếu hi ị ệ u tộ i
phạ m. Việ c xác đị nh dầếu hi ệ u t ộ i ph ạ m d ự a trến nh ữ ng căn c ứ :
Tốế giác củ a cá nhần
Tin báo củ a cơ quan, tổ chức, cá nhần
Tin báo trến phươ ng tiệ n thống tin đạ i chúng Kiếến ngh kh ị i tốế c ở ủ a cơ quan nhà nướ c C quan có t ơ
h m quyếần tiếến hành tốế t ẩ ụng tr c tiếếp phát hi ự ệ n cầếu hi ệ u tộ i phạ m Ng i ph ườ m tốếi t ạ ự thú 5 - Ch th ủ ểth c hi ự n kh ệ i tốế v ở ụ án hình sự Vì là giai đo n
ạ đầầu tiến của quá trình gi i quyếết v ả
ụ án hình sự , nhăầm ngăn chặ n và x lí k ử p th ị i t ờ i ph ộ m nến vi ạ c kh ệ i tốế v ở
ụ án đượ c giao cho nhiếầu ch ủ th ể có quyếần thực hi ện Th m quyếần kh ẩ i tốế v ở
ụ án hình sự củ a C quan điếầu tra ơ Th m quyếần kh ẩ i tốế v ở
ụ án hình sự củ a Việ n Kiể m sát Th m quyếần kh ẩ i tốế v ở
ụ án hình sự củ a H i đốầng xét x ộ ử
Ngoài ba c quan trến, pháp lu ơ t còn trao t ậ h m quyếần kh ẩ
ởi tốế vụ án hình sự cho các l c l
ự ượng Bộ đội Biến phòng, Hả i quan, Kiể m lầm, lự c l ượ ng C ả nh sát biể n, Kiể m ng ư và các c ơ quan khác c
ủ a Cống an nhần dần, Quần độ i nhần dần đ c ượ giao nhi m v ệ
tiếến hành điếầu tra. ụ
Kh i tốế theo yếu cầầu c ở
ủ a ngườ i bị hạ i: Theo quy định tạ i Điếầu 155 Bộ lu ật
tốế tụ ng hình sự , ch đỉ c kh ượ i tốế v ở án hình s ụ
ự vếầ tộ i phạ m theo quy đ ị nh
tại kho n 1 các Điếầu 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155, 156 và 266 c ả ủ a
Bộ luật hình sự khi có yếu cầầu củ a ngườ i bị hạ i hoặ c ngườ i đ ạ i di ệ n c ủ a ng i b ườ h ị i là ng ạ i d ườ i 18 tu ướ i, ng ổ
ười có nhượ c điể m vếầ tầm thầần ho c th ặ chầết ho ể c đã chếết ặ .
2.2. Điềều tra v án hình s ụ ự -
Điếầu tra v án là giai đo ụ n c ạ a tốế t ủ
ụ ng hình sự , trong đó cơ quan có thẩ m quyếần
tiếến hành các hoạ t đ ng điếầu tra theo quy đ ộ
ịnh củ a luậ t pháp luậ t tốế tụ ng hình s ự
để xác đị nh đị nh tộ i và ngườ i thự c hiệ n hành vi phạ m tộ i là c ơ sở cho vi ệ c truy tốế
củ a Việ n Kiể m sát và xét x ử củ a Tòa án. -
Nhiệm vụ của điếầu tra vụ án hình sự
Thu thầp chứng cứ để xác đ ị nh tộ i ph ạ m và ng ườ i thự c hi ệ n hành vi ph ạ m t i làm c ộ sơ cho vi ở c truy tốế; góp phầần ệ
đả m bả o cho việ c xét x ử đúng
ngườ i, đúng tộ i và đúng pháp luậ t
Xác đị nh chính xác tính chầết, mứ c độ thiệ t hạ i do tộ i phạ m gầy ra tạ o c ơ s cho ở
Tòa án xét x và quyếết ử
định mức bốầi thườ ng thiệ t h ạ i đượ c chính xác
Phát hiệ n nhữ ng nguyến nhần và điếầu kiệ n phát sinh tộ i phạ m để từ đó đ ư a ra các bi
ệ n pháp phòng ngừ a thích hợ p 6 7
Ví dụ: Qua vi c điếầu tra, phát hi ệ n nh ệ ng thiếếu ữ
sót trong qu n lí kinh tếế, ả trong b o v ả tài s ệ n, trong v ả i c giáo d ệ c t
ụ hanh, thiếếu niến... dầỗn đếến việ c phạ m t i thì c ộ quan ơ
điếầu tra yếu cầầu các cơ quan có liến quan đư a ra nh ng thống tin l ữ
iến quan đếến v ụ vi c, áp d ệ
ụng các biệ n pháp khăếc phụ c và ngăn ng a. C ừ ác c quan, t ơ ch ổ c đ ứ c yếu cầầu ph ượ i chầếp hành yếu ả cầầu của c q ơ uan điếầu tra. - Chủ th ể th c hi ự n điếầu tra v ệ ụ án hình sự Khác v i ho ớ t đ ạ ng kh ộ i tốế v ở
ụ án, cống tác điếầu tra chỉ do cơ quan điếầu tra tiếến hành. Các l c l ự ng B ượ ộ đ i Biến phòng, H ộ
ả i quan, Kiể m lầm, lự c
lượ ng Cả nh sát biể n, Kiể m ngư và các c
ơ quan khác củ a Cống an nhần
dần, Quần đội nhần dần đ c giao nhi ượ m v ệ
ụ tiếến hành hoạ t độ ng điếầu tra
đốếi vớ i nhữ ng vụ án đơ n giả n, chứ ng cứ rõ ràng, lai lị ch ngườ i phạ m tộ i rõ ràng.
Vớ i chứ c năng giám sát hoạ t đ ng điếầu tra, c ộ
ơ quan Việ n Kiể m sát cũng
đượ c thự c hiệ n mộ t sốế ho ạ t đ ộ ng điếầu tra trong nh ữ ng tr ườ ng h ợ p tr ự c tiếếp phát hiệ n t ộ i phạ m hoặ c nh ữ ng tr ườ ng h ợ p luậ t đ ị nh, c ụ th ể là: kh ở i tốế v án; k ụ h i tốế b ở can; tiếến hành h ị i cung b ỏ can; tuếến hành tr ị ng cầầu ư giám đ nh, th ị c nghi ự m điếầu tra khi t ệ hầếy cầần thiếết. - Th i ờ h n điếầu tra v ạ ụ án hình sự
Giai đo n điếầu tra băết đầầu t ạ khi c ừ ó quyếết đ nh kh ị i tốế v ở án hình s ụ và kếết ự
thúc khi c quan điếầu tra, c ơ quan đ ơ c giao nhi ượ m v ệ tiếến hành m ụ ột sốế
ho t đạ ng điếầu tra ra b ộ n kếết lu ả n điếầu tra k ậ
èm đếầ ngh truy tốế ho ị ặc quyếết đ nh đình ch ị điếầu tra. ỉ Mốỗi loạ i t i ph ộ
ạm có mộ t thờ i hạ n điếầu tra nhầết đ ị nh tùy thu ộ c vào tính chầết củ a t i ph ộ ạm. Điếầu 172 B lu ộ t
ậ Tốế tụ ng hình sự 2015 quy định: Điếầu 172. Th i h ờ n điếầu t ạ ra Th i
ờ hạn điếầu tra vụ án hình sự khống quá 02 tháng đốếi v ớ i tộ i phạ m ít
nghiếm trọ ng, khống quá 03 tháng đốếi vớ i tộ i phạ m nghiếm trọ ng,
khống quá 04 tháng đốếi vớ i tộ i phạ m rầết nghiếm trọ ng và tộ i phạ m đ c bi ặ t nghiếm tr ệ ng k ọ tể khi k ừ h i tốế v ở án cho đếến ụ khi kếết thúc điếầu tra. Trong tr ng h ườ
ợp vụ án có tính chầết phứ c tạ p thì thờ i hạ n điếầu tra có th ể đ c gia h ượ
ạn. Việ c gia hạ n thờ i hạ n điếầu tra do V ệi n ki ể m sát có th m quyếần th ẩ c hi ự n. Căn c ệ t
ứ heo điếầu này thì thời h n điếầu tra ạ tốếi đa 8
đốếi vớ i tộ i ít nghiếm trọ ng là 04 tháng; đốếi vớ i tộ i nghiếm trọ ng là 08 tháng; đốếi v i t ớ i rầết nghiếm tr ộ ng là 12 tháng; đốếi v ọ ới t i đ ộ ặc biệ t
nghiếm trọ ng là 20 tháng. Ví d :
ụ Cả nh sát điếầu tra ống A vì đượ c cho là phạ m t ộ i cướ p tài s
ả n. Trong quá trình điếầu tra bu c ph ộ i h ả i cung b ỏ can lầếy l ị i khai ng ờ i làm ch ườ ng, ng ứ i b ườ h
ị i, đốếi chầết và n ạ h ậ n d ạ ng, khám xét, thu gi , t ữ m gi ạ ữ tài liệu, đốầ v ậ t, giám đ ị nh và đ ị nh giá tài sả n.
2.3. Truy tồấ v án hình s ụ ự - Truy tốế là giai đo n th ạ ba c ứ a tốế t ủ ng hì ụ nh s do ự
Việ n Kiể m sát có thẩ m quyếần tiếến hành các ho t đ ạ ng tốế t ộ ng cầần t ụ hiếết nhăầm bu
ộ c tộ i bị can trướ c Tòa án có th m quyếần băầng b ẩ
ả n cáo trạng ho c quyếết đ ặ
ị nh truy tốế. Hay nói cách khác là đư a
ngườ i phạ m tộ i ra trướ c Tòa án để xét xử . Ví d : ụ Anh A ph m t ạ i giếết ng ộ i.
ườ Trong quá trình điếầu tra, c quan có th ơ m q ẩ uyếần đã thu th p đầầy đ ậ ch ủ ng ứ c ch ứ n
ứg minh răầng anh A là hung th , ủra quyếết đ nh tốế ị cáo anh A ra tr c ướ Tòa án đ
ể xét xử thì đầy đượ c xem là việ c truy tốế t ộ i phạ m. - Chức năng và nhi m v ệ
ụ củ a truy tốế vụ án hình sự
Giám sát việ c tuần theo pháp lu t c ậ a các c ủ quan có th ơ m quyếần điếầu tra ẩ v án và c ụ quan ơ Tòa án. Đ m b ả
ảo việc điếầu tra tuần thủ đầầy đ ủ quy đ ị nh
pháp luậ t, khách quan, toàn di n và đầầy đ ệ ủ Th c hành quyếần c ự
ống tốế t i phiến tòa. Đ ạ m b ả o vi ả c ra quyếết đ ệ ị nh truy tốế cũng nh các quyếết ư đ nh tốế t ị
ụ ng khác có căn cứ và h p ph ợ áp, góp phầần thự c hiệ n tốết ch ứ c năng bu
ộ c tộ i nhần danh nhà nướ c mộ t cách thuyếết phụ c - Ng i ườ th c hi ự n truy tốế ệ vụ án hình sự Th tr ủ ng, Phó ưở Th tr ủ ng c ưở
quan điếầu tra, Điếầu tra ơ viến, cán b điếầu ộ tra. Việ n tr ng, Phó ưở Việ n tr ng ưở
Việ n Kiể m sát, Kiể m sát viến, Ki ể m tra viến,
Chánh án, Phó Chánh án, Thẩ m phán, Thư kí tòa án, Thẩ m tra viến, Hộ i thẩ m - Th m quyếần truy tốế v ẩ ụ án hình sự 9